Fóstbrœðra saga (Flateyjarbók)
Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
---|---|---|---|---|---|---|
Denne teksten finnes på følgende språk ► | ||||||
capitulum
Gvd drottinn Jesus Christus sa til þess þỏrf vora allra Nordmanna at uelia oss slikan formælanda sem suo kostgæfde med mikille godfyse uora naudzsyn sem þessi skinande gæisli ok lysanda liosker hinn heilagi Olafr konungr Haralldzson huerr at æigi at æins elskade sinn undirgefinn lyd j Noregi helldr ok iafnnuel þa sem a Jslande bygda þa sem sottu hans tign ok virding prydannde huernn eftir þui med veralldar virdingu sem hann fann tilfelldan suma med fegiofum en suma med nafnnbotum. gafuzst ok þær raunir a at þeir fengu mesta ast ok elsku af Olafi konungi sem gud elskudu framazst. Olafr konungr unni mikit hirdmonnum sinum ok þotti ser j þui miog misbodit ef þeim uar med ỏfund misþyrmt ok þeim ollum framazst er honum þotti mestr madr j. þikir af þui tilheyriligt at setia her nockurnn þatt af hirdmonnum hans tuæimr Þorgæiri Hafarssyne ok Þormode Bessasyne er leinge voru med honum j mỏrgum mannraunum þo at þeirra se æigi iafnnan vid getith j sealfri Olafs sỏgu. ma af sliku merkia gætzsku ok giftu Olafs konungs af hann uæitti þat athalld suo myklum[1] uæirdarmonnum sem þeir voru fostbrædr at þeir elskodu konunginn yfir alla menn fram. urdu þeim ok sidan sin verk ỏll at frægd ok frama þau sem þeir unnu j heidr vid konunginn ok syndu af ser agæta uỏrnn dad ok dræingskap adr þeir endadu sitt lif ok erfuide þessarar ueslu veralldar.
Vppruni þeirra Þorgeirs ok Þormodar
A dogum hins heilaga Olafs konungs uoru margir myklir hofdingiar undir hans konungsrike æigi at æins j Noregi helldr j ollum londum þeim er hans konungsdomr stod yfir ok uoru þeir mest virdir af gude er konunginum likade bezst. J þenna tima uar hofdinge mikill a Jslande j Jsafirde sa er Uermundr het hann uar Þorgrimsson brodir Uigastyrs. Uermundr hafde bustad j Uatzfirde hann uar uitr madr ok uinsæll huatr ok hardradr. hann atti þa konu er Þorbiorg het hon uar kollut Þorbiorg hin digra dottir[2] Kiartans Olafssonar. hon uar uitr kona ok storlynd rik ok storrad. auallt er Uermundr uar æigi heima þa red hon firir herade ok firir monnum ok þotti huerium manni sinu mali uel komit þo at hon rede firir. Hafarr het madr hann uar Klepsson hann bio at Jokulskelldu. Hauarr uar kyniadr sunnan af Akranese ok hafde flyit þadan firir uigasokum þuiat hann uar mikill hauadamadr ok udęll. hann atti þa konu er Þorelfr het hon uar bræidfirzsk at ætt hon uar dottir Alfs j Dỏlum gofugs mannz ok agætz. Hauarr ok Þorelfr attu þann son er Þorgæirr het hann var bradgerr madr mikill uexsti sterkr ok vdęll ok kapsfullr. hann nam a unga alldri at hlifa ser med skillde en uega med suerde. Bessi het madr er bio j Jsafirde hann atti þa konu er Þorgerdr het. son þeirra het Þormodr hann uar a unga alldri huatr madr ok hugprudr medalmadr uexsti suartr a hár ok hrockinhærdr. J þenna tima bio a Reykiaholum a Reykianese Þorgisl Arason hann uar hofdinge |[3] mikill uitr ok vinsæll rikr ok raduandr. Jllhugi het brodir hans hann var hirdmadr hins hæilaga Olafs konungs. hann uar farmadr mikill ok uar annan uetr med Olafi konungi en annan uetr a Reykiaholum. hann hafde vt kirkiuvid þann ok skalavid þann er þar var. Þeir brędr voru synir Ara Márssonar Atlasonar Ulfssonar hins skialga er nam Reykianes Haugnnasonar hins huita Otryggssonar Oblaudssonar Heorleifssonar konungs. Þorgerdr het modir þeirra hon uar dottir Alfs j Dỏlum.[4] Modir Alfs var Þorhilldr dottir Þorsteins hins rauda Oleifssonar hins huita[5] Jngialldzsonar Frodasonar. Modir Jngialldz uar Þora dottir Sigurdar orms j auga. modir Sigurdar var Astlaug dottir Sigurdar fafnisbana. Þorgeirr Hafarsson uar systrungr Þorgils Arasonar. Þorgæirr ok Þormodr oxu upp j Jsafirde ok uar[6] snemma uingott med þeim þuiat þeir voru skaplikir. snemmendis sagde þeim suo hugr sem sidarr bar raun a at þeir munde uopnndaudir verda þuiat þeir voru radnir til at lata huergi sinn hlut undir liggia vid hueria menn sem þeir attu malum at skipta. meirr hugdu (þeir) at frægd ok frama þessa heims en dyrd annars heims fagnnadar. þui toku þeir þat rads med fastmælum at sa þeirra skyllde annars hefnna er lengr lifde. en þo at þa væri kristnir menn kalladir þa var þo j þann tid ung kristni ok miog uanger suo at margir gnæistar heidinnar uillu voru þa enn j ueniu margra manna. J fyrnnsku hafde su siduenia verit hardfæingra manna þeirra er þat logmal gerdu sin a medal at sa skyllde annars hefnna er lengr lifde. þa skylldu þeir ganga undir þriu iardarmen ok uar þat æidr þeirra. sa læikr þeirra var a þa lund at rista skyllde upp þrear langar torfur. þeirra endar skylldu allir fastir vera j iordu en hæimta upp lyckiurnar suo at madr mætti ganga þar vndir. þann læik fromdu þeir Þorgeirr ok Þormodr. Þormodr var þeirra nockuru ellri en þo var Þorgeirr þeirra sterkari. vppgangr þeirra gerdizst bratt mikill. foru þeir vida vm herut ok voru ecki miog vinsælir. tỏldu margir þa vera ecki iafnnadarmenn. hofdu þeir hraskinn hea fedrum sinum. virdu suo margir at þeir hellde þa til þessarrar vspecktar. foru þeir menn er vanhluta þottuzst uordnir firir þeim a fund Vermundar ok badu hann af koma þessu vandræde. Vermundr baud Hauari ok Bessa a sinn fund ok sagde þeim at monnum likade litt vid sonu þeirre. er Hauarr segir hann vtanherads madr ok hefir setzst her nidr at einkis mannz lofui. hofu ver ecki amazst vid bygd þina her til. en nu synizst monnum standa af Þorgæiri syne þinum nockurr hrode ok stormr. vilium ver nu at þu breytir bustad þinum ok færir j brott bygd þina ór Jsafirde. en Bessa ok son hans munu ver þui æigi a burt reka at þeir eru her herads menn ok væntum ver at minne stormr mun standa af Þormodi ef þeir skiliazst. Hauarr suarar. rada muntu þui at ver munum radazst j burt ór Jsafirde med fe voru en æigi væit ek nema Þorgæirr vile rada sinu vistaferlle. Nu eftir þessa vidrædu færde Hauarr bygd sina sudr til Borgarfiardar ok bygde þar sem nu eru kallader Hauarstadir. Þorgeirr var þa ymizst med fỏdur sinum edr uestr j Jsafirde med Þormode ok voru morgum anduaragestir þar sem þeir komu. laungum var hann a Reykiaholum med Þorgisle frænda sinum ok hafde af honum gott yfirlæti. mikit vinfæinge uar med þeim Þorgisle Arasyne þegar a unga alldri ok hellzst þat medan þeir lifdu badir.
Jodr drap Hauar. capitulum.
Jodr het madr er bio at Skeliabrecku hann var Klængsson. Jodr uar garpr mikill ok oiafnnadarmadr mikill rikr ok storradr vigamadr mikill ok bætti sealldan menn þo at hann vægi. Jodr for vm uetrinn vt a Akranes ok huskallar hans med honum at miolkaupum. j þeirre fỏr kom hann til Hauars ok bad at hann skyllde lia honum hest vt a nesit. Hauarr sagdizst lea honum mundu hestinn. ok uil ek sagde hann at þu latir her eftir hestinn er þu ferr aftr. Jodr quat suo vera skylldu. hann for vt a nesit ok keyfti þar miol sem hann hafde adr ætlat ok for heimlæidis. ok er hann for med Grunnafirde nær bæ Hauars þa ræddu forunautar hans vm vid hann at þeir munde eftir lata hestinn. Jodr suarar. æigi nenni ek nu at dueliazst ok mun ek nu hafa hestinn heim undir klyfium ok senda honum þegar aftr er ek hefui haft j mina naudsyn. Þeir suara. gera mattu suo ef þu uill en æigi hefde Hauari auallt likat at af þui væri brugdit er hann villde vera lata. Ecki mun nu firir þat gefit verda sagde Jodr. Hauarr sa ferd þeirra ok fór til fundar vid þa ok mællti. nu munu þer lata eftir hestinn. Jodr |[7] suarar. þu munt vilea lea mer heim hestinn. Hauarr suarar. æigi mun nu hestrinn fara lengra. Jodr suarar. þo munu ver nu hafa hann þo at þu uilir æigi. Hauarr suarar. vera ma at suo se. hann hleypr at hestinum ok hio ofan klyfiarnnar ok tok j tauma hestsins ok sneri heim a leid. Jodr hafde mikit krokaspiot j hende. hann snarar þa at Hauari ok leggr spioti a Hauari midium. af þui sare let Hauarr lif sitt. Jodr tok hestinn ok hafde med ser ok fór leid sina til þess er hann kom heim. Heimamonnum Hauars þotti honum seint heim verda ok foru at læita hans ok fundu hann daudan þar sem hann hafde ueginn verit. þeim þotti þat mikil tidende ok mỏrgum ỏdrum.
Þorgeirr drap Jodur bonda
Þorgeirr Hauarsson var j þenna (tima) vestr j Jsafirde er uig Hauars spurdizst vida um herut. ok er Þorgeiri var sagt lat fodur sins ok braa honum ecki vid tidendasognn þessa. eigi rodnade hann þuiat honum rann æigi reide j hỏrund. æigi bliknade hann þuiat honum rann æigi ræide j bæin. helldr bra hann ser a ỏnguan ueg vid þessa tidendasognn þuiat æigi var hans hiarta sem foarnn j fugle. æigi uar þat blodfullt suo at þat skylfui af hræzslu helldr var þat hert af hinum hæsta hofutsmid. Suo er sagt at Þorgeirr væri litill kuennamadr talde hann þat vera suiuirding sins kraptz (at) hokra at konum. sealldan hlo hann æinge var hann gapsmadr oblidr ok ohyr huersdegliga vid alþydu. mikill var hann vexsti ok dreingiligr j asionu rammr at afle. Þorgeirr atti ỏxi breida stundar mykla skỏfnungsỏxi. su ỏx var snarpegg ok huỏs ok fek mỏrgum manni ærinn nattverd. hann atti ok mikit spiot þat var med hordum oddi ok huỏssum eggium mikill falr a ok digr(t) skaft. J þenna tima voru her a lande suerd otid monnum til uopnnaburdar. Nu er Þorgeirr spurde uig fỏdur sins þa fór hann a Reykiahola til Þorgils Arasonar ok sagde honum at hann villde fara sudr til Borgarfiardar at hitta modur sina ok bad at hann skyllde fa honum far yfir Breidafiord. Þorgisl gerde sem hann bad. nu for hann sudr j Borgarfiord ok er (æigi) sagt fra nattstỏdum hans. færdir voru godar ok snialaust j heradinu uotnin lagu ỏll. ok er hann kom sudr yfir Huita þa lagde hann leid sina til Skeliabrecku. uedr var þykt ok hlætt myrkt vti będe firir vedrs sakir ok nætr. Þorgeirr kom til Skeliabrecku sid vm aften. ok er hann kom a bæinn þa voru dyrr aftr loknar ok menn nykomnir j stofu fra ellde. lios brann j stofunne. Þorgeirr drap a dyrr. Jodr mællti. a dyrr var drepit. gengi vt nockurr sueina. Þa sa vt æinn huskarll ok ser mann firir dyrum standa med uopnum ok spurde huerr hann væri. Hann suarar. Vigfuss heiti ek. Huskall mællti. gak þu inn heimil er þer gisting. Þorgeirr mællti. æigi þigg ek at þrælum gisting. mæl þu at Jodr gangi vt. Hann gengr inn en Þorgeirr stendr vti. Jodr spurde huerr kominn væri. Huskall suarar. æigi væit ek huerr hann er. ætla ek at hann viti æigi sealfr. Jodr mællti. huort baud þu honum gisting. Huskall suarar. baud ek honum ok villde hann æigi þiggia gistingarbod at þrælum bad hann þig vt koma. Jodr tok spiot j hond ser ok setti healm a hofut ser gengr vt j dyrnnar ok .ij. huskallar med honum. ser mann vti firir dyrum. snyrr vt spiotinu ok setti spiotzoddinn j þreskiolldinn en stod sealfr firir innan. Hann spyrr huerr hinn komni madr væri. Sa suarar. ek hæiti Þorgeirr. Jodr mællti. huerr Þorgeirr ertu. Hann suarar. Hauarsson er ek. Jodr mællti. huert er eyrendi þitt hingat. Þorgeirr suarar. æigi væit ek at hueriu verdr en eftir vil ek læita ef þer vilit mer nockuru[8] bæta vig þat er þu uott Hauar fỏdur minn. Jodr mællti. hefir þu æigi spurt þat at ek hefuir morg vig uegit ok hefig fa bætt. Þorgeirr suarar. okunnigt er mer þat. en huat sem þat er þa kemr þetta til min at leita eftir þessum uigsbotum er mer er suo nærr hỏggit. Jodr suarar. æigi væri allfiarri at minnazst þin j nockuru. en firir þat mun ek æigi bæta þer þetta vig at ỏdrum mun skyllt þickia at ek bæta ỏnnur vig þau sem ek hefui vegit. Þorgeirr suarar. þer munut rada huernn þer vilit minn gera en ek mun rada þyckiu minne. Nu er þeir rędduzst þessi ord vid þa stod Þorgeirr æigi allnær dyrum. hann hafde spiot j hægri hende ok snera fram oddinum en ỏxi j hinne vinstri hende. Jodr ok hans monnum var dimt vt at lita þuiat þeir voru fra liosi komnir en Þorgeirr matti nockuru gerr sea þat er j dyrunum var. nu er minzstar uonir voru þa hliop Þorgeirr upp at dyrunum ok lagde spiotinu a Jodr midium ok þegar j gegnum hann suo hart at hann fell inn j dyrnar j fang fylgdarmonnum sinum. Þorgeirr snyrr a brott j nattmyrkrinu en huskaller Jodrs starfa at honum. Þa var Þorgeirr .xv. uetra er þetta vig var. sem Þormodr orti j erfuidrapu Þorgeirs.
- Starf hofzst upp þa er arfa
- |[9] auduæitir sig daudan
- hastrennir var hlunna
- haugsniallr Klęngs falla.
- efnnd tokzst Hauars hefndar
- hapstods þa er var mode
- hann hlaut kapp at vinna
- huatr .xv. uetra.
Þorgeirr hitti modur sina
Nv ferr Þorgeirr vm nottina vt firir Hafnarfioll ok nam æigi fyrr stadar en a Hauarsstỏdum. hann drepr þa a dyrr ok er sæint til hurdar gengit. Þorelfr kuedr æinn huskall til vt at ganga. hann vaknnar ok hrifr j ỏgun ok mællti. æigi væit ek at naudsyn se at vt at ganga þo at menn fari vm nætr. Þorelfr mællti. sa æinn mun fara vm nætr j myklu myrkri er naudsyn mun til bera. Æigi væit ek þat segir hann. Hann reis þo upp seint þat ok gengr til dyranna ser mann vti firir dyrunum ok heilsar honum ecki. snyrr inn til reckiu sinnar legzst nidr ok breidir a sig. Þorgeirr gengr inn lykr aftr hurdu snyrr til stofu. Þorelfr spurde. huerr kom madr. Hann suarar. þat er bæde at ek væit æigi huerr hann er enda þiki mer ecki undir. Þorelfr mællti. oforuitinn madr ertu. Hon mællti vid gridkonu æinu. ris þu upp dottir ok gak til stofu ok vit huerr madr se. Hon reis upp ok gek til stofu. lykr upp hurdunne ok spurde. huort er nockurr madr j stofunne. Henni uer suarat. er her æinnhuerr madr. Hon spurde huerr hann væri. Hann nefnndizst Þorgeirr. Hon lykr aftr hurdinne gengr j skala. Þorelfr spurde. huerr var madr. Hon suarar. þat ętla ek at kominn se Þorgeirr sonr þinn. Þorelfr ris þa upp ok kuæikti lios gengr til stofu ok fagnnar vel syne sinum ok spyr tidenda. Þorgeirr suarar. auerki nockur gerdizst j kuelld at Skeliabrecku. Hon spurde. huerir attu hlut at þui. Þorgeirr suarar. Jodr var firir auerkum. Hon suarar. litill mannskade. Huerr uann a honum. Þorgeirr suarer. ecki ma ek þat af mer bera. Hon spurde huersu mikill auerki þat væri. Þorgeirr suarar. þat ætla ek at æigi muni þurfa vm at binda þuiat ek sa a spiotinu at otrautt munde hafa bitit j gegnum hann þuiat hann fell a bak aftr vid lagit j fadm fylgdarmonnum sinum. Þorelfr suarer þa med glỏdu briosti. obernsligt verk var þat ok niottu heill handa son minn. edr hui lỏgdu þeir æigi eftir þer fylgdermenn Jodrs. Þorgeirr suarar. feingin var þeim ỏnnur athỏfnn. Hon setti Þorgeiri nattuerd. ok er hann var mettr þa mællti Þorelfr. þat synizst mer rad at þu leggizst nidr en risir upp ofanverda nott ok stig a bak hesti skuodum fæitum er vit æigum rid heim uestr til Breidafiardar. huskallar minir skulu fara med þer ok fylgia þer huersu langt er þer uel likar. her munu menn koma a morgin at leita þin ok hofum ver æigi fỏng til at hallda þig her firir fiolmenni. jsa mun skiott leysa ef þeyrrinn hellzst ok er þa verra at fara. hefir þu nu ok vnnit þat er mest var naudsyn til. ber þu ok Þorgisle frænda minum ord til þess at ek vil radazst uestr þangat j atthaga minn. Þorgeirr gerde eftir þui sem modir hans bat. lagdizst þa til suefnns ok reis upp snemma vm mỏrgin ok ræid j brott ok er ecki vm hans ferd (getit) fyrr en hann kom uestr til Breidafiardar fek ser þar skip ok for a þui vestr til Reykianes. sagde þar vig Jodrs. syndizst ỏllum monnum þeim er þessi tidende heyrde sogd sia atburdr undarligr ordinn er æitt ungmenni hafde ordit at bana suo hardfæingum heradshofdingia ok myklum kappa sem Jodr var. en þat var þo æigi vndarligt þuiat hinn hæsti hỏfutsmidr hafde skapat ok gefit j briost Þorgeiri suo ohrætt hiarta at hann hræddizst ecki ok uar hann j ollum mannraunum sem hit oarga dyr. ok af þui eru aller godir hlutir af gude gefnir. þa er allr ỏrugglæikr af gude gerr ok gefinn j briost huotum monnum ok med sealfræde at hafua til þess kraftinn er þeir vilia. þuiat Kristr hefir mennina skapat ok gert þa sina tilæskingarsonu en æigi þræla. en þat mun hann huerium giallda er til stundar. Þorgeirr hafdizst þa ymizst vid a Reykiaholum edr uestr j Jsafirde. Vm uorit eftir þessi tidende redzst Þorelfr a Reykianes uestr med allt sitt. þat sama sumar var sætzst a uig þeirra Hauars ok Jodrs. Þorgeirr var þa lỏngum med Bessa þeir Þorgeirr fengu ser æinn feriustut ok reduzst til þess skips .vj. menn adrer. þeir letu ræidazst firir um sumarit.
Fra Þorgeiri ok Þormodi fostbrædrum
Madr er nefnndr Jngolfr er bio j Jokulsfiordum hann var kalladr Jngolfr suidinn. se bærr var kalladr a Suidinsstodum er hann bio. Þorbrandr het sonr hans hann var garpr mikill odęll ok ouinsæll ok badir voru þeir frændr viafnnadarmenn myklir toku iafnan annarra manna fe med kugan edr rani. þeir voru þingmenn Vermundar ok hellt hann miog hende yfir þeim fedgum |[10] þuiat þeir gafu honum godar giafir jafnan ok var þeim þui æigi skiott hefnndr sinn osami þann er þeir gerdu morgum monnum at æidr Vermundar stod firir. Sigrfliod het kona hon var eckia ok bio j Jokulsfiordum hon uar vitr ok vinsæl ok mikill gagnsmadr mỏrgum. Fiordr einn uar j mille bygda þeirra Jngolfs ok uar henni j mỏrgum hlutum stor uendræde at þeim. Þorgeirr ok Þormodr gerduzst til at fara nordr til Stranda til fangs. ok er þeir voru bunir til farar þa gerde a motuidre ok gaf þeim æigi vt ór Jsafirde hofdu margir af þeim mikil uandræde. ok er komit var at uetri þa rann a byrr ok toku til segls ok sigldu vt eftir Jsafirde gott uedr ok litit. skipit gek litit firir uedrs saker ok er þeir hofdu siglth nockura stund þa tok vedrit at þyknna ok þui næst at drifa. ok er þeir komu vt firir Jokulsfiord þa kom uedr j moti þeim bæde huast ok kallt med fiuke ok frosti. vissu þeir þa æigi huar þeir foru gerdizst þa myrkt bæde af nott ok af myrkri med fiuke. sneru nu skipinu foruidris ok fengu þo stor afaull urdu aller aluotir ok freri at þeim klædin. reyndu Ranar dætr dreingina ok budu þeim sin fadmlỏg. komu loks j einn fiord helldu þar inn eftir ok j fiardarbottninum voru naust ok skip inne. settu þar skip sitt ok biuggu vm. ganga a land ok læita bæiar ok finna loksins æinn litinn bæ. drepa a dyrr ok gengr þar vt madr ok hæilsar þeim bidr þa inn ganga er vti erv j illu uedri. ganga til stofu. þeim var hæilsat. þa spyrr æin kona huerr firir þeim væri foradamadr er komnir væri. henni var sagt at Þorgeirr ok Þormodr væri þar komnir edr huerr spyrr at þui. Þeim var suarat at su heti Sigrfliod er at spurde. ok hefui ek heyrt ykkar getit en æigi hefui ek set yckur fyrr en huort hafi þit verit meirr vinsælir edr uedrsælir j dag. Þeir suorudu. margir munu þat kalla ligt ok þo skipta nockut huerir til tala. Sigrfliod suarar. suo ma vera. Nu bydr hon at taka vid klædum þeirra. er þa elldr upp kuæiktr ok þidd klæde þeirra. eftir þat var þeim fæinginn nattverdr ok þui næst til reckiu fylgt ok buit vm þa vel. sofna þeir skiott. Frost ok fiuk kueda helgalldra vm husþekiur ok syna þeim er vt sia sinn snarpann leik med litille męde ok mikille ognn. go elrishundrinn alle nottina oþrottligum kioftum ok tỏgg med grimmum kuldatỏnnum allar jardir. Ok er lysa tok vm morgininn þa var vt set ok er sa kom inn spurde Þorgeirr huat er uedrs væri vti. sa suarar at uedr væri samt ok vm kuelldit. Sigrfliod mællti. æigi þurfui þer uedrsiukir at vera. velkomnir skulu þer her vera at þui sem ver hofum fỏng a ok farit huergi hedan fyrr en gott er vedr. Þorgeirr suarar. vel ferr þer husfreyie bod vid oss en ecki bita oss illuidri þuiat ver hyggium huorke firir konum ne bỏrnnum. Vedrit hellzst uiku lagde þa fiordu alla ok gerde islỏg mikil. Æinn morgin snemma sa Sigrfliod vt ok kom inn farande. Þorgeirr spurde huat uedrs uæri. Hon suarar. nu er gott uedr kyrt ok uedrlitit. Þormodr mællti. stỏndum upp þa sueinar. Sigrfliod mællti. huat berizst þer nu firir. Þormodr suarar. ver munum fara fæti nordr a Strandir ok vita huat til fangs vili verda en lata her eftir skipin. Sigrgliod mællti. undarligir menn eru þer vilit fara at starfa at huolum en taka æigi nalægri fefỏng ok dreingiligri. Þormodr spurde huer þau fefỏng væri. Hon suarar. dreingiligra synizst mer at drepa illmenni þau er ræna goda menn en starfa at huỏlum. Þormodr spurde til huerra hon mællti þat. Hon suarar. þetta mæli ek til þeim Jngolfs ok Þorbrannz er mỏrgum manni hafe gert skỏm ok skada. hefnde þer ok margra manna j ydru uerki ef þer legdit þa vid uelle ok munde ydr þat verk margir godu launa. Þormodr mællti. æigi uæit ek huersu hæilred þu ert nu þuiat þeir eru vinir Vermundar ok mun þat æigi laust eftir renna ef þeim er nockut gert til meins. Sigrfliod mællti. nu kemr at þui sem mællt er at spyria er bezst til uolegra þegna. þer þikizst vera garpar myklir þegar er þer kugit kotunga en hrędizst þegar er nockur er mannraun j. Þorgeirr spratt þa upp hart ok mællti. standit upp suæinar ok launit husfreyiu gisting. Þa stodu þeir upp ok uopnnuduzst. ganga þeir vt er þeir voru bunir.
Drepnir fedgar Jngolfr ok Þorbrandr
Nu fara þeir fostbrædr a ise yfir fiordinn komu a bæinn a Suidinstodum adr menn voru upp risnir. Jngolfr vakti ok heyrde at menn gengu vti hea æigi allfair. þeir Þorgeirr drepa a dyrr. vit þat uaknna þeir menn er inne voru standa skiott a fætr. huildu þeir fedgar iafnnan j klędum þuiat þeir attu sỏkott vid marga menn. þeir hỏfdu med ser .ij. huskalla fraliga. þeir herklędduzst allir ok tekr sitt spiot huorr þeirra fedga j hond ser ganga til dyranna ok luka upp. sia mennina |[11] vti saman .viij. uel uopnnada spyria huerr þar væri floksforinge. Þorgeirr suarar. ef þer hafit heyrt nefndan Þorgeir Hauarsson ok Þormod Besseson. þa megu þer þa nu lita. Þorbrandr suarar. ifalaust er þat at ver hỏfum heyrt yduarr getit ok sialldan at godu edr huert er eyrende yduart hingat. Þorgeirr suarar. þat er eyrende at skaka skandir ok iafnna uiafnnad. vilium ver gera ydr tuo kosti. annar er sa at þer gengit fra fe ydru ỏllu þui er ydr er kent ok þer hafit lengi fengit med rỏngu ok kaupit ydr þann ueg lif edr verit fe med kallmenzsku medan ydr endizst lif til. Þorbrandr suarar. ver hofum fiarins uel aflat med hraustleik ok munum ver æigi annan ueg lata. en ek uillda Þorgeirr at fyrr neyttir þu daguerdar a spiotzoddi minum en aa fenu. Þorgeirr suarer. ek er manna berdreymazstr ok hefir mig æinkar oryrliga til min dreymt en allryrliga um þig ok mun þat eftir ganga ok mun Hel husfreyia þin leggia þig ser j fadm ok vilia dauda bonda sins ok muntu suo lata fe þitt allt þuiat firnnum nytr þess er firnum fær. Nu at suo mælltu sækia þeir Þorgeirr ok Þormodr at þeim fedgum kallmannliga en þeir ueriazst dreingiliga. sækir Þorgeirr at Þorbrandi en Þormodr at Jngolfui. þeir bỏnnudu fỏrunautum sinum at uinna a þeim fedgum þuiat þeir vilea sealfir yfir þa stiga. Nu er dimt at sea inn j dyrnnar þuiat litt var lyst en ut var liosara at sia ok var þeim hægra at veriazst er inne voru. Huskallar Jngolfs hlaupa vt ok sækia a(t) forunantum Þorgeirs ok sæta auerkum vid þa. Þau urdu endilok þessa fundar at Þorbrandr fell firir Þorgeiri en Jngolfr firir Þormodi. .ij. menn fellu af lide Þorgeirs. Huskallar Jngolfs urdu miog sarir. Þessa atburdar getr Þormodr j Þorgeirs drapu.
- Alldrspille kued ek ỏllu
- Ingolfs sonar hingat
- frett eru vig þau er ek ueittag
- ualldr hasleipnis tiallda.
- fell firir frægium stille
- fiortion var þa liona
- litt var þat til þrætu
- Þorbrand drasils uandar.
Þeir Þorgeirr taka .ij. hesta ok klyfia þa af mat. þeir raku a burt naut þau er hellzst voru holld a. fara vit suo buit aftr yfir fiordinn. Sigrfliod uar vti er þeir komu aftr hon heilsar þeim uel ok spyrr tidende. Þeir sogdu þau er gerzst hỏfdu. Sigrfliod mællti. uel hafi þer heiman gengit ok hagligan hualskurd haft rekit margra manna sneypu ok suiuirding. en nu mun ek fara til Uatzfiardar a fund Uermunder at segia þessi tidende. þer skulut bida min heima. Þeir badu hana rada.
Sigrfliod fann Vermund j Vatzfirde
Sigrfliod kuedr nu med ser huskalla sina .iij. þau taka einn .vj.æring er hon atti. þeir roa inn eftir Jsafirde ok letta æigi fyrr en þau koma j Uatzfiord sid um aften. Sigrfliod mællti þa vid forunauta sina. en skulu þer vara halldinordr ok segia ecki fra tidendum þeim er gerst hafa latit mig hafua ord firir oss. Þeir sỏgdu suo uera skylldu. Nu ganga þau til bæiarins ok hittu þar menn at mali. tekr Uermundr uel vid þeim ok spyrr tidenda. þau kolluduzst æinge segia kunna. voru þau þar vm nattina j godu yfirlæti. Vm morgininn segir Sigrfliod at hon munde heim fara. Vermundr latti þess. ertu hingat segir hann sealldkuęm ok er þat rad at þu farir æigi suo skyndiliga. Sigrfliod suarar. ek a illa heimangæingt segir hon en nu er gott vedr ok uil ek þetta vedr æigi lata undan ganga. Uermundr quat hana rada mundu. fara þau til siofarins. Sigrfliod mællti at huskallar skylldu flota skipinu en hon bregdr Vermunde a æinmęli ok taka þau tal sin a mille. Sigrfliod mællti. hafui þer spurt vigin þau er gerduzst i Jỏkulsfirde. Uermundr snarar. huer uig eru þat. Sigrfliod suarar. Þorbrandr ok Jngolfr voru þar uegnir ok .ij. menn adrir. Vermundr suarar. huerir drapu þa. Sigrfliod suarar. Þorgeirr Hauarsson ok Þormodr Bessason. Vermundr mællti. miog ganga þeir nu af ser suaribrædr er þeir drepa menn firir oss. en þat munda ek vilia at æigi dræpi þeir fleire mina menn. Sigrfliod suarade. þat er uon er þer se suo gefit en þat munu sumir menn mæla at þeir hafui æigi þessa menn firir ydr drepit helldr ma hinn ueg at kueda at þeir hafui firir ydrar sakir þessi uig uegit. edr huerr skal hefnna rán ok hernnat ef þer uilit æigi er stiornarmenn erut kalladir þessa herads. ok synizst oss sem þeir Þorgeirr ok Þormodr hefui nu þat unnit er þer værit skylldir til at gera ok mun ydr suo synazst ef ydr gefr æigi missyne j þessu mali. for ek þui a yduarnn fund at ek uillde þa j frid kaupa er uigin hafa vegit. æigi firir þa sỏk at þeir se bota verdir er uegnir voru firir þui at þeir hafa firir lỏngu firirgert bæde fe ok lifui helldr vilium ver gera j ollu yduarnn soma. nu er her hundrat skotsilfrs er ek vil þer gefa til fridkaup þeim Þorgeiri ok Þormodi. Hon bregdr undan skickiu sinne fesiod ok hellir silfrinn j kne honum. silfrit var gott. Hefir Uermundr brun |[12] upp vid fegiỏfina sæfazst nu ok hæitr þeim nockurum fride. sagdizst þo æigi vilia languistir þeirre þar j Jsafirde. Nu skiliazst þau ferr hon heim til bus sins ok sagde Þorgeiri ok Þormodi huersu farit hafde med þeim Vermunde. þeir þỏckudu henni sin tillỏg. Nu eru þeir med henni a uist vm uetrinn til þess er uora tok ok uedrleikr battnade. flota þeir skipinu ok er þeir voru farar bunir þacka[13] þeir Sigrfliod vistaruæitzslu ok allan uelgerning þann er hon hafde þeim veittan. skiliazst þau vinir. fara þa nordr a Strandir ok hafazst þar vid vm sumarit ok verdr þeim gott til fiar hafa þat af huerium er þeir kuodu a. voru allir vid þa hræddir sem fenadr vid leo þa er hann kemr j þeirra flok. Bessi for bygdum a Laugabol j Laugardal þuiat Vermundr uillde æigi lata vera vit bæ sinn hraskinn þeirra Þorgeirs ok Þormodar. Vm haustit fara þeir nordan af Strỏndum til Jsafiardar ok setia upp skip sitt þar sem þeim þotti uel komit vera ok bua þar vm. ferr Þormodr nu til fỏdr sins en Þorgeirr ætlade at fara sudr a Reykianes til frænda sinna. læitar þa huerr firir ser forunauta þeirra þangat sem þeir attu odul. mælazst þeir þat vit adr þeir skiliaz at þeir munde þar finnazst þa er vora tæki ok fara þa en allir nordr a Strandir. skiliazst at suo mælltu.
Þorgeirr drap Butrallda. capitulum.
Þorkell het madr er bio j Geruidel. hann var uel fiaræigande en litill j þegnnskap æinrænn j skaplynde en huglaus j hiarta. hann var kuongadr madr hann hafde æigi fleire hion en .iij. gridkona uar hinn þride madr. Butrallde het madr hann uar æinhleypingr mikill madr uexsti ok rammr at afle liotr madr j asionu hardfæingr j skaplynde uigamadr mikill naskylldr Vermunde j Uatzfirde. hann var nasbradr ok heiftudigr. hann hafde vist a sumrum en let rekazst yfir a uetrum. hann var ouinsæll. iafnan for hann yfir a uetrum vid þridea mann ok settizst a bu manna nockurum nottum saman en firir sakir frændsemi vid Vermund var honum æigi golldit þat verkaup er hann vann til. Butrallde kom vid hinn þridea mann til gistingar vm aftan til Þorkels ok þo at Þorkatli væri matrinn sarr þa þorde hann þo æigi at synia þeim gistingar. var þeim til stofu fylgt ok kueigt lios. sitia þeir med uopnnum en heimamenn voru framme. Þa var af vetri nỏckut. kominn sniar a jord j skafla a fiollin en sniolaust j heradit. Þorkell kom stundum j stofu at spyria þeirra hluta er honum var foruitni a at vita. hann spurde Butrallda huert hann ætlade at fara. hann kuezst fara skylldu sudr vm hæide til Breidafiardar. Þorkatli kom j hug at æigi væri vist at þeim munde uedr gefa hinn næsta dag. þa drap stall hiarta hans ok þotti ill seta hans þuiat j hans hiarta mættuzst þer sinka ok litilmenzska. ok j þui bile var drepit a dyrr ok batnar honum ecki vid gengr frem ok til dyranna lykr upp hurdunne ok ser æinn mikinn mann firir dyrum standa med uopnum. Þorkell spyrr þenna mann at nafnni. hann kuetzst Þorgeirr hæita ok vera Hauarsson. þa kom ædra j briost Þorkatli ok klappade um hans hiarta suo at dattade vid. Þorkell mællti. her er kominn Butrallde uit hinn þridea mann ok ueit ek æigi huernn frid hann uill ydr bioda. hygg ek at hann hafui illan hug a þer en ek ma ecki man(z) blod sia ok mun ek falla j ouit ef þer berizst a. Þorgeirr suarar. ecki mun til saka. Gengr inn ok til stofu setzst þar nidr a annen bek gagnnvert Butrallda. þeir mælazst ecki ord vid sitia huorirtueggiu med uỏpnum. Þorkell ok kona hans koma j stofu tekr hann upp bord ok setr firir þa Butrallda. Þorkell mællti. skammr er skutill minn Þorgeirr. gaktu hingat ok sit hea Butrallda. Þorgeirr ræis upp ok gengr um þuert golf ok setzst nidr undir bordzenda. Fra verdgetum er uandliga sagt .ij. voru diskar fram settir. þar var æitt fornnt skamrifstykki a diske huorum ok fornn ostr til gnættar. Butrallde signde skamma stund ok tok upp skamrifstyckit ok leggr æigi fyrr nidr en af var allt. Þorgeirr tok upp osthlutinn ok skar af sligt er honum syndizst. hann uar hardr ok torsottr. huorgi þeirra uillde æiga vid annan knif ne kiỏtstycki. en þo at þeim uæri litt uandadr nattuerdr þa foru þeir þo æigi j bur at skepia ser nattverd þuiat þeim þotti þat suiuirding sinnar kallmenzsku. ok er þeir voru mettir þa for Þorkell j stofu ok kelling hans tok hon mat af borde. Þorkell mællti. þau gistingarlaun uillda ek af ydr hafa at þer ættizst ecki illt vid medan þer erut a minum bæ. synizst mer þat rad at Þorgeirr sofui frami hea oss en Butralldi ok hans forunautar sofui j stofu. Sofa þeir af þa nott. Um morgininn risa þeir upp. bonde reis ok upp. lios var kueigt bord fram sett ok matr a borinn med sama |[14] hætti ok vm kuelldit. ok er þeir voru mettir þa for Butrallde j brott ok hans forunautar. hann ferr upp eftir dalnum. nockuru sidarr ferr Þorgeirr j brott ok upp eftir dalnum. á fellr ofan eftir Geruidal. brỏtt hæidarbrecka liggr upp ór dalnum þar sem læidin liggr j breckunne uar hardr skafl ok mikill. Þorgeirr ser fỏr þeirra Butrallda ok serr at þeir munu hafa herdfenni mikit j heidarbreckunne ok toruellda leid. snyrr yfir ána ok ferr odrumegin upp en þeir fara. kemr hann upp a breckuna ok snyr þa til þiodleidarinnar hann kemr ath skaflinum ok skorar nu med ỏxinne fỏnnina firir ser. Butrallde litr nu huar Þorgeirr ferr. Henn mællti þa. rennr kappinn nu Þorgeirr Hauarsson. Hann suarar. ek mun nu æigi lengra undan ydr fara. Þorgeirr stendr a breckubruninne en Butrallde skorar fỏnnina. ok er hann kom j midia breckuna þa setr Þorgeirr spiotskaftit j mille fotanna ok snyr fram oddinum hefir ỏxina reidda um ỏxll rennir sidan ofan at Butrallda. Hann heyrir huininn af fỏr Þorgeirs litr upp ok finnr æigi fyrr en Þorgeirr hio framan j fang honum ok þar a hol. fell hann a bac aftr en Þorgeirr rennr yfir fram til þess er hann kom nidr a jỏfnu suo hart at forunautar Butrallda hrutu fra j brott. Forunautar Butrallda þordu æigi at hefna hans ne at rada a hann þuiat þeim þotti illt at æiga nattboll undir ỏxi hans. starfa þeir at like Butrallda. en Þorgeirr sneri upp a hæidina ok for til þes er hann kemr sudr til Reykiehola. hefir þer godar vidtokur er hann þar um uetrinn. Um uorit for Þorgeirr uestr til Jsafiarder þar sem skip þeirra stod uppi. kemr Þormodr þar ok skipueriar Þorgeirs ok fara nordr a Strandir þegar þeim gaf uedr.
Þorgeirr felldi Þorgils ok hans menn
Þorgisl het madr er bio at Lækiamoti j Vijdedal hann uar mikill madr ok sterkr uopnnfimr godr buþegnn. hann uar nainn at frændsemi Asmundi hærulang fỏdur Grettis ok miog skylldr Þorstæine Kuggasyne. Þorgisl uar kalladr Mágsson hann uar kominn a Strandir a almenninger ok uar þar genginn a hualskurd ok forunautar hans. Þorgeiri verdr illt til fear ok fæingiar þar sem hann uar kominn berr honum nu einge hualfỏng j hendr ne ỏnnur gæde. nu spyrr hann huar þeir Þorgisl voru at hualskurdinum fara þeir Þormodr þangat. Ok er þeir koma þar þa mællti Þorgeirr. þer hafit mikit at uerki ok er þat rad at lata fleire menn niota þar er ollum er iafnhæimillt. Þorgisl suarar. gangit a hualinu ok skerum huorirtueggiu þat er oskorit er ok hafui þa huerir þat er skera. Þorgeirr mællti. þer hafit nu mikinn hluta af skorit ok uilium ver annathuort at þer gangit af hualnum ok hafui þer þat sem skorit er en vit þat sem oskorit er ella æigum at helminge allan skorinn ok oskorinn. Þorgisl suarar. leitt er oss at ganga af hualnum en ver erum radnir til at lata æigi þann hlut firir ydr er skorinn er ef ver megum a hallda. Þorgeirr mællti. þat munu þer ok vita verda hue lengi þer megit a hallda hualnum firir oss. Þorgisl suarar. þat er ok uel at suo se. Nu herklędduzst huorirtueggiu ok buazst huorir til bardaga. ok er þeir voru uopnadir mællti Þorgeirr. þat uil ek Þorgisl at ver beriumzst tueir æinir. þu ert madr fulltida ok reyndr jafnnan at kallmenzsku ok er mer foruitnne mikil at reyna mig a þer huerr ek er. skulu adrir menn ekki til hlutazst med ockr. Þorgisl suarar. uel likar mer at suo se. Nu sækiazst þeir at ok beriazst huerirtueggiu. þeir Þorgisl ok Þorgeirr lata skamt storra hỏggua a mille þuiat huortueggi þeirra var storhỏggr. en firir þui at Þorgeirr uar mæirr lagdr til mannskada þa fell Þorgisl firir Þorgeiri. J þeim bardaga fellu .iij. menn af lide Þorgisl ok þrir menn af Þorgeiri. Eftir þenna bardaga foru forunauter Þorgisl nordr til herads med myklum harmi. Þorgeirr tok upp allan hualinn en um uig Þorgisl vard Þorgeirr sekr skogarmadr. þeir Þorgeirr ok Þormodr voru þat sumar nordr a Strỏndum ok voru þar allir menn hræddir vid þa. Vm haustit foru þeir a Reykiehola til Þorgils Arasonar ok voru þar um uetrinn. Jllhugi suarti ræid sunnan vm uorit med .xxx. manna. honum uar þar uel fagnnat. Hann sagde Þorgeiri frænda sinum at hann hefde honum fari tekit sudr j Floa a laun ok keyft honum þar part j skipe. letu þeir Þorgisl ok Jllugi nu flytia fararefni Þorgeirs til skips. en þeir uilldu eigi fylgia Þorgeiri fyr til skips en Þorsteinn Kuggason uar til þings ridinn ok þui satu þeir onduert þingit heima a Reykiaholum.
Skilnadr þeirra fostbrædra
Nu frettu þeir Þorgisl ok Jlluge at Þorsteinn var til þings ridinn rida nu heiman med .lx. manna. þeir voru þar j fỏr fostbrædr Þorgeirr ok Þormodr. rida nu undan flockarnir. en er þeir fostbrædr ridu inn at á þeirra er heitir Drifande. hon er j Gilsfirde. þa mællti Þorgeirr. huar ueitzstu adra .ij. fostbrædr þa at okkr se iafnne(r) at hraustleika ok framgaungu. Þormodr mællti. |[15] finnazst ætla ek munu ef vida er læitat. Þorgeirr mællti. þat ætla ek at huergi finnizst a Jslande. en huat ætlar þu huerr ockarr muni af ỏdrum bera ef vid reynum med okr. Þat væit ek æigi segir Þormodr en hitt uæit ek at sia spurning þin mun skilia felag med ockr ok foruneyti. J þessu bile ridr Þorgeirr fram firir hamarinn. siorinn uar at fallinn suo at hestrinn uar nærr a sunde undir honum ok er hann kom firir foruadann þa hleypr hann af bake. hann sa þa at Þormodr sneri hesti sinum ut med firdinum. Þorgeirr kallade þa at Þormodr skyllde rida firir hamarinn. Þormodr suarar. skilia mun med ockr fyst at sinne ok far þu heill ok uel. Eftir þat ræid Þormodr vt aftr med Gilsfirde ok letti æigi fyrr ferd sinne en hann kom heim a Laugabol til Bessa fodur sins.
Þorgeirr drap Torfue
Eftir skilnat þenna stigr Þorgeirr a hest sinn ok ridr eftir flockinum ok er hann kemr j Saurbæ þa uar flockrinn ridinn upp til Suinadals. Þorgeirr ræid snudigt miog. sa madr bio at Marskelldu er Hlenne het. sa madr uar a uist med honum er Torfui het hann uar kalladr bỏggull. hann uar farinn ofan til arinner at hoggua hrisbyrde a bak ser. hann hafde lagt hana upp a bak ser. en Þorgeirr ræid nedan eftir bockunum. ok er Þorgeirr kom gegnt honum þa kallade hann a hann ok spurde huat er hann heti. en Torfui heyrde æigi at hann kallade a hann j þui at uedrinu laust j byrdina. en Þorgeirr uillde spyria at flockinum ok kallade a hann nockurum sinnum en Torfui heyrde alldri. en er Þorgeiri leiddizst a hann at kalla reiddizst hann vid er honum uar edr skapþungt. hann ridr þa yfir ana at Torfa ok leggr spioti j gegnum hann. Torfui uar þegar daudr. þar var sidan kalladr Bỏggullækr. Þorgeirr ræid þa leid sina þar til er hann nade þeim Jlluga sudr j Miosunde segir hann þeim þa uig Torfa. Þeir lata litt yfir uerki þessu.
Þorgeirr drap Skum ok Biarna
Madr er nefnndr Skufr hann bio j Hundadal hann uar godr bonde ok gagnnsamr vit menn. Biarnne het son hans er þa uar heima med honum. Skumr het saudamadr er gætti fear hans. Þorgisl ok Jllugi [voru þar uanir[16] at gista at Skufs j Hundadal þa er þeir foru til þings. nu fara þeir med flocki uestan af Reykienese en þeir hafa sent menn til þings at tiallda budir. hỏfdu þeir haft nattstad j Saurbæ ok voru þar fram a daginn ok ridu um nottina uestu j Dali ok ætludu at hafua daguerd at Skufs. þeir kuomu j Middale er mornna tok fram firir Þyckuaskoga æia þar ok sofnna Þorgeirr hafde godan hest raudan mikinn uexste. ok er lidinn uar morgininn fara þeir at hrossum. Hestr Þorgeirs fanzst huergi. þeir foru lengi at læita hestsins þuiat skogar myklir voru um alla hlidina þar sem bæ(i)rnir standa. lykr suo þeirra leit at þeir finna æigi hestinn taka þa einn klyfiahest ok skifta klyfiunum a fleire hesta. er Þorgeiri feinginn sa hestr til ræidar. fara eftir þat fram firir bæinn at Saudafelli geta þa at lita huar madr ridr raudum hesti ok rekr saudi firir ser upp eftir eyrunum fra Saudafelli. hann elltir fast saudina firir ser þuiat hann hafde hest godan. Þorgeiri synizst sa hestr likr sinum hesti. nu lætr hann sem hann uite æigi ok hefir af augabragd huert madrinn ræid ok ser at hann rekr saudina til bæiarins j Hundadal er Skuf hofdu golldnir verit vm uorit uestan ór Laxárdal. ok hofdu ærnnar geingit j brott ok for Biarnne at leita ánna ok hafde hann tekit hest Þorgeirs. Nu ridr flokrinn til bæiarins j Hundadal ok bioda hỏfdingiarnir forunautum sinum at þeir take af hrossunum utangardz ok leti æigi hrossin ganga j tunit. En þeir Þorgisl ok Jlluge ridu til hus vid fa menn. Þorgeirr ridr til kuiarinner. Skumr uar þa hæim kominn ok rekr inn j kuina saudina. Biarnne sitr a baki. Þorgeirr spurde huerr sa madr væri er þar sitr a hestbake. Hann suarar. ek hæitir Biarnne. Þorgeirr mællti. þu hefir uænligan hest edr huerr a. Henn suarar. sannspurt er þat at hann er uænligr en þat uæit ek æigi huerr hann a. Þorgeirr suarar. hui toktu hann. Biarnne suarar. þui tok ek hann at mer þotti betra at rida en ganga. Þorgeirr suarar. þat synizst mer rad at þu stigir af bake ok latir hestinn koma j hendr æiganda. Biarnni suarar. ek mun litlu vid auka þuiat ek mun æigi lengra rida en heim til dyranna. Þorgeirr suarar. þat uil ek at þu latir nu hestinn lausann. Biarnni uill nu snua hestinum heim ok rida til hus en Þorgeirr leggr spiotinu j gegnum hann suo at hann fell daudr a iord. Skumr saudamadr serr at Biarnni fell af hestinum hann tok ỏxi sina ok hio til Þorgeirs tueim hondum. Þorgeirr laust spiotinu vid hỏgginu ok bar af ser en hann hio hægri hende med ỏxi sinni ok klauf hann j herdar nidr. Forunautr Þorgeirs fór heim ok sagde hỏfdingium þessi tidendi. þeim þotti þessi tidendi ill |[17] vere. fa þa menn til at fylgia Þorgeiri j brott at hann gangi æigi j augsyn fỏdr hins uegnna. Eftir þetta sỏgdu þeir Skufui til ok bioda honum sealfdęmi firir uigin. en þo at Skufui væri þungbærr harmr sinn þa sa hann æigi annan soma synna en at þiggia sealfdęmi af suo gỏfgum monnum sem þeir voru frændr allra hellzst at sa uar sekr skogermadr er vigin hafde vegit. nu sættuzst þeir at suo mælltu. Þeir Þorgisl ok Jlluge atu daguerd j Hundadal ok ridu eftir þat sudr til Borgarfiardar. Þorgeirr hafde ridit undan sudr ok er hann kom til Huassafellz stodu þar menn vti. Saudamadr var þa heim kominn fra fe sinu ok stod þar j tuninu ok studdizst frem a staf sinn ok talade vid adra menn. stafrinn var lagr en madrinn modr ok uar hann nockut biugr steylldr a hæli ok lengdi[18] halsinn. en er Þorgeirr sa þat ræiddi hann upp ỏxina ok let detta a halsinn. ỏxin beit uel ok fauk af hofudit ok kom vijds fiarri nidr. Þorgeirr ræid sidan j brott en þeim felluzst ollum hendr er (j) tuninu hofdu verit. Litlu sidar komu þeir frændr eftir voru þeim þa sogd þessi tidende ok þotti þeim þetta æigi hafa vel til borit. er suo sagt at þeir frændr bættu uig þetta firir Þorgeir ridu þeir sidan til motz vit Þorgeir. Hann fagnar þeim uel. þeir spurdu hui Þorgeirr hefde þetta vig uegit edr huat Þorgeirr fynde til vm mann þenna. Þorgeirr suarar. æigi hafde hann nockurer sakir til motz vid mig en hitt var satt at ek matti æigi vid bindazst er hann stod suo uel til hỏgsins. Þat mun synazst j þui sagde Þorgisl at þu munt ohandlatr reynazst en bætt hỏfu vit nu uig þessi. Sidan rida þeir allir saman til skipsins.
Þorgeirr kom a fund Olafs
Sa madr uar til skips kominn er Gautr het hann uar Slæituson hann uar naninn at frændsemi Þorgisli Magssyne er Þorgeirr hafde vegit. Gautr uar mikill madr ok sterkr odæll ok hardfæingr. hann hafde fari tekit af Austmonnum ok uiss ỏngar vonir at Þorgeirr munde þar fara. hann let illa vid Þorgeiri. Austmenn finna skiott at Gauti var oþocki mikill a kuomu Þorgeirs ok synizst þeim nockut uandhæfui a uera at þeir se samskipa vid þeirra skaplynde. skipit var albuit ok bundinn bulke en þo uar þat til rads tekit at bulkinn var rofinn ok uar fe Gautz a land borit. for hann þa nordr til herada. Þeir frændr ridu æigi fyrr ór heradi en skip let j haf foru þa til þings med myklu fiolmenni ok sættuzst firir hond Þorgeirs a uig Þorgisl. færa fram syknnu hans. Þorgeir ok hans felaga uelkir j hafui lengi. sia at lyktum land firir stafnn frem kenna þat land ok er þat Jrland. synizst þeim synn ofridr vera. Þorgeirr suarar. þat er synna ef ver ueriumzst uel at uær faim nockurum irskum manni ærinn nattuerd adr ver sem drepnir ok er þa nockut þægt j uorre uỏrnn. Nu kasta þeir ackerum æigi alnærr landi briota upp uopnn sin ok buazst vid bardaga ef þess þyrfti vid. mikit fiolmenni uar at sia a landit upp ok mỏrg spiot sem a skog sæi. en þo at Jrar hefde haskeft spiot þa toku þau æigi til þeirra. Nu helldu þeir fe sinu ok sigldu a brott er þeim gaf byr. þeir foru þadan til Einglandz ok voru þer vm hrid ok hefir Þormodr suo vm ort at Þorgeirr hafui þar godar giafir þegit at hofdingium. Eftir þat for Þorgeirr til Danmerkr ok fek þar suo mykla virding at Danir tignudu hann sem konung. Þorgeirr kom til Noregs ok fór a fund Olafs konungs. hann gek firir konunginn ok kuaddi hann. Konungr tok uel quediu hans ok spurde huerr hann væri. Hann suarar. ek er islenzskr madr ok hæitir ek Þorgeirr. Konungr mællti. ertu Þorgeirr Hauarsson. Henn suarar. sa er madr hinn sami. Konungr mællti. heyrt hefui ek þin getit þu ert madr mikill uexsti ok dræingiligr j asionu ok munt vera æigi j ỏllu gæfumadr. Konungr baud Þorgeiri med ser at vera ok þa gerdizst Þorgeirr hirdmadr Olafs konungs. Olafr konungr lagde mykla virding a Þorgeir þuiat hann reyndizst j ỏllu hinn rỏskuazsti madr ok uar kominn til Olafs konungs þa er her er komit Olafs sỏgu.
Her hefr upp þaatt Þormodar Kolbrunar skalldz
capitulum
Kon(un)grinn Olafr uar hardla vinsæll af sinum monnum sakir orlæiks ok allrar atgerui æigi at æins j Noregi helldr j ollum hans skattlondum ok vida annars stadar. Nu uikr sogunne ut til Jslandz ok tekr þar til er Þormodr Bessason for hæim til fỏdr sins a Laugabol eftir er þeir Þorgeirr Hauarsson skildu felag sitt ok uar þar miog marga uetr. honum þotti jafnan daufligt hæima. Kona het Grima er bio j Augri. hon uar eckia uel fiaræigande. þat uar mællt vm Grimu at hon kynne mart firir ser ok var hon kollut af sumum fiolkunnig. nu firir þui at kristne uar ung ok miog vanger þa syndizst suo sumum monnum sem þat uæri atgerui at madr væri fiolkunnigr. Þordis[19] het dottir Grimu er þar ox upp med henni heima hon uar væn ok vinnugod. Kolbakr het þræll hennar hann uar mikill uexsti ok sterkr madr. Þormodr lagde iafnnan kuomur sinar j Augur ok var jafnan a tale vid Þordise ok af hans kuomum ok tale kostudu þui sumir til at Þormodr fiflde Þordise. ok er Grima visse þat þa kom hon æinhueriu sinne at male vid Þormod ok mællti. þat er ordtak margra manna at þu fiflir dottur mina Þordise. en mer er þat litt at skapi at hon hlioti af þer nockut ord. æigi firir þui at henni se uanbodit þar sem þu ert helldr firir þa sok at vera kann at þeir menn er til hafa gerst at bidia hennar vile hennar æigi fa ef þeir uita at þu ert nockut vid hennar mal ridinn. ma vera at þeim synizst troll nær dyrum standa þar sem þu ert. nu ef þu uill bidia hennar þa mun ek gefa þer hana. Þormodr suarar. vel fara þer ord um þetta mal ok skal ek meta nockurs þin ord. en æigi er skaplynde mitt suo buit til þess at kuænazst þo æski ek mer æigi framar en æiga dottur þina en þo mun þat firirfarazst. Nu skiliazst þau at suo mælltu. ferr Þormodr heim ok hefzst heima vid þat sem eftir uar sumarsins. Nu er uetra tok þa gerdizst islỏg mikil ok færdir godar. lagdizst iss yfir uikina Augursuik. Þormodi þotti daufligt heima þuiat fatt uar til skemtanar a Laugaboli. endrnyiar hann þa farirnnar j Ỏgur til hials vid Þordise. kemr þa hinn sami ordromr aftr vm vinfæinge þeirra Þordisar. Þormodr hafde skiolld ok suerd iafnan j Ỏgur þuiat hann atti sokott vid marga menn. Grima |[20] ræddi þa enn um vid Þormod at hann skyllde af venia kuomur þangat ok firra suo dottur sina amæli. Þormodr suarar uel en þo kom j sama stad nidr. Þat barst at æinn dag þa er Þormodr uar þar kominn at Grima mællti vid Kolbac. ek vil senda þig inn j hus med uindur nockurar er hafue skal j uef þann er þar er ofinn. Hon lykr upp ỏrk æinne er hon atti tekr þar uindur nockurar ok æitt mikit sax bitrligt. lætr þat koma j hendr Kolbak ok mællti suo. haf þetta ok gak æigi slyppr. Hann tok vid saxinu. Grima let koma vindurnar medal stakka honum. hon fór hondum vm hann allan. Eftir þat for Kolbakr læidar sinnar. vedrit tok at þykna ok hlana tok af fol þat er fallit hafde. ok er Þormodr ætlade hæim [mællti Þordijs[21]. þat uillda ek at þu færir hit efra um Ỏgursuik ok hit efra inn eftir hlidinne til Laugabols. Þormodr mællti. huat berr til þess at þu uill at ek fari adra leid heim. Þordijs suarar. vera kann at ijs hafui uestnnat at uikinne j dag er uedr hefir verit hlætt ok uillda ek at þu færir ỏnga slysfỏr. Þormodr suarar. ỏruggr mun iss vera. Þordijs mællti. æigi bid ek þig flæira en suo at mer mun verr þikia ef þu syniar mer. Nu hæitr Þormodr henni at fara þa leid sem hon bad. Sid um kuelld fór Þormodr heim ór Ỏgri. ok er hann var skamt a leid kominn bregdr hann a sitt rad ferr hit gegnsta inn yfir Uikina a ise. Saudahus stod firir innan uikina. Þormodr gek firir saudahus dyrnar ok j þui bile hliop madr ór husinu med brugdit sax ok hio til Þormodar. þat hỏgg kom a hond Þormodi firir ofan ỏlboga ok uar þat mikit sár. Þormodr kastar skilldinum ok bregdr hinne uinstri hende suerdinu ok hỏggr nu badum hondum til Kolbaks ok lætr skamt hỏggua a medal. suerdit bæit ecki þuiat Kolbakr uar suo miog magnnadr at hann bitu eigi jarnn. Kolbakr hio æigi oftar til Þormodar en vm sinn. þa mællti Kolbakr. kost a ek nu Þormodr allz vid þig þess er ek uil en nu mun ek æigi meira at gera. Kolbakr snyrr heim ok segir Grimu tidendin. henni þotti hann hafa oflitit at gert. Þormodr ræist j sundr linbrok sina ok batt sár sitt ok gengr heim vid suo buit. Verkakona bæid Þormodar j stofu ok var þar lios en adrir menn j reckiu komnir. Þormodr neytti litt matarins. gridkona serr at hann var blodugr. hon gengr fram ok segir at Þormodr er heim kominn ok klæde hans voru blodug. Bessi riss upp ok gengr j stofu ok hæilsar Þormodi ok spurde tidenda. en Þormodr segir fra funde þeirra Kolbaks. Bessi mællti. var suo at Kolbak bitu æingi jarnn. Þormodr suarar. oft hio ek til hans ok bæit æigi helldr en ek berda med talknskide, Bessi mællti. þar kom fram trollskapr Grimu. en æigi er synt hue nærr þessarrar sneypu verdr hefnnt þuiat vid trollskap er at eiga. Bessi bindr sár Þormodar þuiat hann uar læknir godr.
Kolbak vard brott komit
Um morguninn eftir ferr Bessi vid marga menn j Ỏgur. ok fyrr en þeir komu a bæinn þa mællti Grima vid huskalla sina. nu skulu þer aller fara j stofu ok skipa bek hinn oædra ok sitia þar j dag medan þeir Bessi eru her. Þeir gerdu sem Grima baud þeim foru j stofuna ok skipadu hinn oædra bek ok allir uopnnadir. Grima skipade Kolbak a midiann bek ok bra hondum sinum yfir hỏfut honum. Nu koma þeir Bessi a bæinn ok drepa a dyrr. Grima gengr vt ok hæilsar þeim. Bessi segir. þat ætlum ver at þer þiki litit undir um uora hæilsu en þat vitum ver uist at oss þikir æigi uerr ath þu uærir æigi hæil. Grima suarar. miog kemr mer þetta ordtak a uuart þuiat ver hugdum at þu uærir vinr uorr sem ver erum þinir. edr segi þer nockur tidende. Bessi suarar. þau æin segium ver tidende at ver hyggium ydr adr kunnig vera. Grima suarar. ver hofum æinge tidende nyliga spurt edr huat kunni þer oss at segia. Bessi mællti. ver kunnum þau at segia at Kolbakr þræll þinn vann a Þormodi syne minum. Grima suarar. þat eru ill tidende ok mikil ok ma þo vera at sỏnn se þuiat ek senda hann j gearkuellde inn j hus med ueft ok kemr hann æigi hæim. ma vera at hann hrædizst auit min þuiat hann væit huert vinfæinge mer er vid Þormod. mig hefir grunat at Kolbakr hafui þotz vera j þingum vid Þordijse en nu hefir hann synt mykla folsku er hann hefir unnit a godum dreing firir uandlætis sakir ok fært suo amæli a hendr dottur minne en gert oss skỏm ok klæki. er ek skylld til at reka þessa rettar sem ek hefir fỏng aa. Bessi mællti. þat mæla sumir menn Grima at þu kunner vm hug þer at mæla ok se nokut vanset huet þer byr j skapi. Grima suarar. allir menn kunna at mæla vm hug ser ef vilia |[22] en raun mun sanna huersu mer er gefit vm þetta mál. nu kann ek þok ok ỏfusu at þer gangit inn j hus uor ok rannsakit uor herbergi ok dragit suo grun af at ver sem samuitande þess illuirkis er Kolbakr hefir unnit. Nu geingr Bessi inn j stofu med sinu foruneyti ok skipar hinn ædra bek. sitr þar nockura stund ok ser æigi Kolbak þar er hann sat gagnnvert honum. gengr frem eftir þat ok rannsakar bæinn ok finnr æigi Kolbak. Eftir þat lysir hann auerkum a hendr Kolbaki ok for heim vid suo buit. Sár Þormodar hafdizst illa ok la hann leingi ok var hann ỏruendr æinart sidan medan hann lifde. Kolbakr uar j Ỏgri um uetrinn ok uarduæitti Grima hann a laun vm uetrinn. Vm sumarit eftir uar mal buit til alþingis a hond Kolbaki. a þui þingi vard Kolbakr rekr skogarmadr. Skip stod uppi j Uadli þui skipe styrde norrænn madr er Jngolfr het. skipit uar miog albuit at alþinge en æigi gaf þeim uedr. Þa er menn uoru ridnir ór herade til þings kom Grima at male vid Kolbak ok mællti. þess er mer uon at þu munir verda sekr skogarmadr j sumar um auerka Þormodar. en firir þui at sekth þin hlytz af mer þa vil ek þer frelse gefua ok skalltu æigi lengr þręll vera. þar med skalltu bua þria hesta a laun .ij. ockr til ræidar en æinn til klyfiaburdar. vil ek fylgia þer til skips. Kolbakr uard feginn fegiofinne ok frelse sinu. Hann byrr vm nott ferd þeirra suo at ỏngir menn urdu varir vid þeirra brottfor. þau ridu Glamuheide til Arnnarfiardar ok suo hit efra vt eftir fiollum. koma vm nott j Uadil þa er allir menn voru j suefnni. voru flestir menn a skipe en styrimadr suaf vid fa menn a lande. Grima gengr at tialldinu ok sprettir tialldskỏrum en Kolbakr varduæitti hesta þeirra. hon gengr jnn j tialldit ok uekr upp styremanninn. Jngolfr hæilsar Grimu ok spurde tidenda. ok eftir þat mællti Grima. þat er eyrendi mitt hingat at ek villde taka æinum manni far þeim er her er kominn. Jngolfr suarar. huerr er sa madr. Grima mællti. Kolbakr hæitir hann. Jngolfr suarar. huort uann sa a Þormodi. Grima mællti. sa er madr hinn sami. Jngolfr suarar. mikit uandhæfui synizst mer a þui vera at taka vid þeim manni sem suo hardfæingir menn æigu hlut j sem þeir fedgar eru. hofum ver her lengi uerit ok legit med bunu skipe ok kann vera at fyrr koma Bessi heim j herat en oss gefui j brott ok ma vera at ver faim æigi leynt manninum firir þeim. Nu ser Grima at hann tekr seint þeirra mal. þa vindr hon fram fegyrdle undan kapu sinne ok hellir þar .cc. silfrs j kne styremanni ok mællti suo. þetta fe vil ek þer gefa til uidrtoku vid Kolbak ok asia. Jngolfr suarar. fagurt er fe þetta ok mun oss dyrkeyft verda ef þeir finna oss her ok takim uer vit skogarmanni þeirra. Grima mællti. se ek kaup med ockr. þu munt taka vid Kolbaki ok fe þessu er ek hefui fram ef þer gefr byr j dag. Jngolfr suarar. suo skal vera sem þu mælir. Nu tekr hann vid fenu ok fylgde Kolbaki a skip vt med uarnnat sinn. Grima hefzst vit a lande ok minnir þa a hinu fornnu fræde er hon hafde j bernsku numit. j þui bile fellr anduidrit. Lætr Jngolfr vt bera hwdfot þeirra ok er(u) ardegis at ollu bunir. þa er sol uar j landsudri renn byrr a. ganga þeir Jngolfr ok Kolbakr a land ok quedia hana uel. byzst hon þa til brottfarar ok fær ser foruneyti ok er ecki sagt fra fỏr hennar fyrr en hon kemr heim. ok var þat synu fyrr en menn kuomu af þinge. Jngolfr geingr a skip ok þui næst vinda þeir upp segl. þeim gaf uel byre ok attu skamma vtivist koma vid Noreg. Kolbakr fór a burt ór Noregi hann redzst j lid med uikingum nockurum ok reyndizst hardfæingr madr j ollum mannraunum. Þormodr kom heim af þinge med fỏdr sinum j Laugardal ok uar med honum nockura uetr. æigi hofum uer heyrt getit at Þormodr hafui fæingit mæire sæmd sins auerka en sekt Kolbaks. Þormodi þotti lỏngum daufligt heima.
Þormodr hitti Þorbiorgu
Nockuru sidarr redst hann til farer med huskollum fỏdr sins er þeir skylldu sækia fiska er Bessi atti vt j Bolungaruik. þeir sigldu gott uedr ut eftir Jsafirde ok er þeir komu firir Arnnardal þa kemr anduidri ok verda þeir sæhafa at dalnum. kasta þeir ackeri ok fara a land ok ræisa tialld ok hafazst þar vid nockura stund þuiat þeim gaf æigi a brott. Katla het kona er bio j Arnnardal hon uar eckia hana hafde att sa madr er Glumr het. dottir Kỏtlu het Þorbiorg hon uar sealig kona ok ecki æinkar uæn suỏrt a hár ok suo a brun þui uar hon kollut kolbrun. Þormodr gek æinn dag |[23] upp til bæiar. Þormodr kemr j stofu ok var þar ecki manna nema konur. Katla heilsar þeim er kominn var ok spyrr hann at nafnne. Þormodr sagde til sin[24]. Katla mællti. heyrt hefui ek þin getit. Nu var Þormodr þar vm daginn ok eru konur katar vid hann. Þormodr rennir augum til dottur husfreyiu ok litzst honum uel a hana. hon hefir ok nockut augbragd a Þormodi ok verdr henni hann uel j skapi. Nu er Þormodr þar um daginn ok ferr sid heim vm kuelldit til tialldz sins. Hann uenr þangat kuomur sinar ok spretta upp af honum æinstaka mansaungsvisur ok liker þeim uel konunum. Katla mællti vit Þormod. attu nockur eyrende ut j uikina. Þormodr suarar. æinge eyrende a ek onnur en skemta mer. þotti mer daufligt hæima. Katla mællti. huort mun þer betra þikia edr skemtiligra at fara med þeim edr uera her medan þeir fara vt eftir fiskunum ok skemta þer her. nu er þat heimillt ef þu villt at suo se þuiat mikit gaman er oss at þer. Þormodr suarar. uel fara þer ord til min ok mun ek þiggia þat er þu bydr þuiat mer þikir skemtiligt her at vera. Nu ferr Þormodr til kumpana sinna ok sagde þeim at hann mun þar eftir dueliazst medan þeir fara eftir fiskunum. bidr þa koma vid dalinn er þeir fara utan. Nu skilia þeir. ferr Þormodr heim til bæiar en forunautar hans fara eyrenda sinna. Þormodr uar j Arnardal[25] halfan manut. hann yrkir þa lofkuæde um Þorbiorgu kolbrun. þat kuede kallade hann Kolbrunarvisur. ok er kuædit uar ort þa færde hann kuędit suo at margir heyrdu ok mælltizst uel firir af þeim er heyrdu. Katla dro af hende ser þa fingurgull mikit. hon mællti. þetta fingurgull uil ek þer gefa at kuædislaunum ok nafnnfesti þuiat ek (gef) þer þat kenningarnafnn at þu skallt heita Kolbrunarskalld. Hann þackade henni geofina ok festizst þat nafnn vid hann. Forunautar Þormodar komu þar vid land. stigr Þormodr þa a skip med þeim ok þackar husfreyiu þann fagnnat er hon hafde honum væitt. Katla mællti at Þormodr skyllde æigi þar hea snæida ef farar hans bæri þar hea. skiliazst þau vinir. ferr Þormodr heim a Laugabol ok var heima þat sem eftir var sumarsins. Ok er uetra tok ok isa lagde þa mintizst hann þess uinfæingis er honum hafde verit uid Þordise dottur Grimu j Ỏgri. gerde Þormodr þa heimanfor sina ok leggr læidina j Ỏgur. Grima tok vid Þormodi med mykille glede en Þordis ræiddizst nockut suo vid honum ok skaut oxl uid Þormodi sem konur eru uanar þa er þeim likar æigi allt vid kalla. Þat fann Þormodr skiott ok serr þo at hon skaut augum j skakk stundum ok sa um oxl til Þormodar. kom honum j hug at dælla var at draga ef halft hlopti[26] Þordis mællti þa. þat hefui ek firir satt at þu munir fatt til þess er uit hỏfum uit mælltzst. hefui ek þat spurt at þu hefir fæingit þer nyia unnostu ok ort um hana lofkuæde. Þormodr suarar. huer er su unnosta min at þu segir at ek hafa ort kuædi um. Þordijs suarar. su er Þorbiorg kolbrun ut j Arnnardal. Þormodr suarar. ỏngu gegnir þat at ek hafui kuedit um Þorbiorgu. hitt er satt at ek orta um þig lofkuede þa er ek var j Arnnardal þuiat mer kom j hug huersu langt j mille bar uænleiks þins edr Þorbiargar ok suo hit sama kurtæise. em ek til þess her kominn at ek uil nu færa þer kuædit. Þormodr kuedr þa Kolbrunarvisur ok snyrr þeim eyrendum til lofs Þordise er mest voru adr akuedin at hann hafde um Kolbrunu ort. gefr hann nu þat kuæde Þordise til hæils hugar vid sig ok asta. Ok suo sem myrkt el dregr upp ór nordri ok fellr nockut fỏl ok læidir af med litlum vinde ok kemr eftir a biart solskin med blidu lognni suo dro kuædit af allan oræktar myrkua af hug Þordisar. Þormodr kemr þa iafnan j Ỏgur ok hefir þar vidrtektir godar. ok er suo hafde fram farit um hrid þa unde Þormodr uel sinu rade.
Fra Þormodi
Þat bar til æina natt er Þormodr uar heima at hann dreymir æina natt at Þorbiorg kolbrun kemr at honum ok spurde huort hann uekti edr suæfui. Hann sagdizst uaka. Hon suarar. þer er suefns. en þat æitt berr firir þig at suo mun eftir ganga sem þu uakir. huort hetir þu gefit annare konu kuędi mitt þat er þu ortir um mig. Þormodr suarar. æigi er þat satt. Þorbiorg mællti. satt er þat at þu hefir mitt lofkuede gefit Þordise ok snuit j kuædinu þeim eyrendum er mest voru akuedin er þu hefir um mik ort þuiat þu þordir æigi litill kall at segia at þu hefdir um mig ort. uilldir þu æigi satt segia um hueria konu þu hafdir ort. nu mun ek þer þui launa lausung þina ok lygi at þu munt taka augnauerk mikinn ok strangan suo at bæde ỏgu munu springa ór hỏfde |[27] þer nema (þu) lysir firir alþydu klækiskap þinum þeim er þu tokt af mer kueda mitt ok gaft annare konu. munt þu alldregi hæill verda ne(ma) þu fellir nidr þær uisur er þu hefir snuit til lofs Þordise en takir þær upp er þu hefuir um mig ort. kenn sidan þetta kuæde suo odrum sem þat uar firir onduerdu ort. Þormodi syndizst hon vera ræidulig þottizst sia suipinn hennar er hon gek j brott. Hann uaknar vid þat er hann hafde suo mikinn ỏgnnauerk at hann matti uarla þola væpande ok ma ecki sofa þat er eftir er nætrinnar. Hann huilir lengi um morguninn. ok er allir menn voru upprisnir adrir en Þormodr þa kemr Bessi at reckiu Þormodar ok spurde huort hann væri siukr er hann ræis æigi upp sem adrir menn. Þormodr sagde at honum væri illt j ỏgum. Bessi suarar. æigi er sa hæill er j ỏgun uerkir. Þormodr quat þa visu.
- Jlla red ek þui at allar
- eydraupuis gaf ek meyia
- mer bar doms j drauma
- dis Kolbrunar visur.
- þa tok ek þetta freyia
- þrudr kann mart hin pruda
- liknnumzst ek helldr vid hillde
- huitings a mer uiti.
Bessi mællti. huat hefir þer j drauma borit. Þormodr sagde drauminn ok allan malauoxst kuædissins. Bessi mællti. ohagligar unnostur attu. hlautzst af annare ỏrkumbl en nu æigi minne uon at ỏnnur spreinge ỏgu ór hỏfdi þer. en þo er þat nu mitt rad at þu snuir kuædinu a þann hatt sem þu ortir þat firir ỏnduerdu. Þormodr quat suo uera skylldu. nu lysir Þormodr firir alþydu huersu fafit hafde vmb kuædit ok gefr þa at nyiu uit morg uitne Þorbiorgu. Þormodr uerdr þa bratt heill þess mæins. Nu munu uer huilazst lata fyst frasognn um Þormod kolbrunarskalld.
Þorgeirr Hauarssun drap Snorra. capitulum.
Nv er at segia fra Þorgeiri Hauarssyne hirdmanni Olafs konungs hins helga. þat uar æitt sumar at hann kom skipe sinu j Nordrá[28] ok hellt þui upp j Huita[29] ok setti þar upp j þann stad er nu er kallet Þorgæirshrof. hann for um uetrinn til uistar a Reykiahola ok uar þar þann uetr med frændum sinum. selr þar uarning sinn þann er hann hafde uestr þangat haft. fór um vorit sudr til Borgarfiardar ok byrr þar skip sitt. litlu firir þing ferr hann uestr a Reykiahola eftir vỏru þeirre er þar uar saman dregin ok hann hafde tekit firir uarning sinn þann er hann hafde sellt vm uetrinn. hann flytr uoruna til Skogarstrandar ok færr ser þar hesta sudr yfir hæide til Borgarfiardar ok æinn madr med sa er ræid firir ok hafde kly(f)iahest j togi. Þorgeirr ræid eftir med skiolld sinn ok spiot ok ỏxi hann hafde hialm a hỏfde. fara uit suo buit sudr a Myrar. Sa madr bio a Huitzstodum er Snorri het ok hann uar kalladr Hæzkilssnorri. hann uar mikill madr ok sterkr ouænn yfirlitz grimligr j asionu odęll ok ouinsæll nasbradr ok oþydligr j skaplynde. Helgi het son hans hann uar þa a ungum alldri. mannahusin uoru þa nedarr en nu eru ok uar þa kallat a Mel. lambahus stod mikit uestr j tuninu þar sem nu er kalladar Snorre toftir. þeir Þorgeirr fara þar hia garde. ridr forunautr Þorgeirs fram um bæinn en klyfiahestar þeir er Þorgeirr rak hlaupa heim j tunit. kemr Snorri vt vid þat er Þorgeirr elltir hestana ok uill reka ór tuninu. hestunum þotti gott at bita ok nam sa ofallt stadar er hann rak æigi. Snorre gengr inn ok tekr æitt mikit krokaspiot hleypr vt ræidr ok blotar hestunum ok Þorgeiri. berr hann med spiotinu ok særir hestana. synizst Þorgeiri æigi ỏruænt at hann mune bana hestunum. hleypr af baki ok hefir skiolldinn firir ser. spiotit hefir hann j hende. Hann sækir þa at Snorra. hann horuar undan til lambahussins ok uerst med spiotinu. .ij. huskarllar Snorra sa at hann hliop vt ræidr med spiot sitt. tekr sina ỏxi huorr þeirra fara þeir til fulltings vid Snorra. Þorgeirr uerst þeim med myklu afli ok ỏruggleik ohræddr sem hit oarga dyr. Huskallar verda bratt sarir þuiat þeir hỏfdu skamskeftar ỏxar en Þorgeirr lagde spiotinu hart ok tijdum. hrucku þeir Snorri inn j lambhusit. dyrnar voru þraungar ok lagar a husinu ok uar þar illt inn at sækia eftir þeim. Þorgeirr hleypr upp a husit ok ryfr ok þar sem husit raufazst leggr Snorri vt spiotinu j moti Þorgeiri. uerdr Þorgeirr af þui nockut sarr ok þo litt. raufazst nu husit vida. Þa getr Þorgeirr hoggit spiotit af skafti ok iafnnskiott hleypr hann inn j husit med skiolld sinn ok ỏxi ok hio þegar med oxinne j hofut Snorra suo hart at hann klauf hausinn allan. færr Snorri þegar bana. Snyrr Þorgeirr þa at huskollum Snorra ok sækir þa grimliga. lauk suo þeirra læik at Þorgeirr drap þa bada. eftir þat gengr hann vt ok stigr a bak hesti sinum ridr til dyranna ok segir at Hækilsnorri |[30] uill hafua fund þeirra. ok mun hann bida yduar j lambahusinu. Ridr eftir þetta j brott ok til fundar vid forunaut sinn. hann hafde rekit klyfiahestana ór tuninu medan þeir borduzst. fara vid suo buit til skips. byrr Þorgeirr skip sitt ok helldr þui ut til Seleyrar. bidr þadan byriar ok lætr j haf at byr bunum. hefir skamma utivist tekr Noreg ok ferr skiott a fund Olafs konungs ok færr þar godar uittỏkur. Þessa uiga getr Þormodr j Þorgeirsdrapu.
- Hus braut hart til Snorra
- suerdrudr ok styr gerde
- hinn er heiptir manna
- Hækilsonar ræki
- uard eggiadr þar þriggia
- Þorgeirr huotu meiri.
Helgi sonr Snorra bio a Huitstodum lengi. hann uar olikr fodur sinum bæde vfirlitz ok j skaplynde. hann færde husin þar sem nu eru. Helgi atti kenningarnafnn ok uar kalladr huitr ok uar honum þat æigi auknefnni þuiat hann var uænn madr ok uel hęrdr huitr a hár. vit hann er kendr bærinn a Huitstodum. Helgi var vinsęll madr af heradsmonnum godr buþegnn ok gagnnsamr vid alþydu. hann deillde vm Gufufitiar vid Þorstæin Egilsson þuiat Þorstæinn villde kaupa fitiarnar en hann uillde æigi selia. Hann fór um uetrinn med huskollum sinum eftir heyi. Þorsteinn for eftir þeim med huskollum sinum. þeirra fundr vard j eyium þeim er liggia sudr fra Huitstỏdum. A þeim funde borduzst þeir Helgi. a þeim funde vard Helgi sárr miog. til þess fundar kuomu margir godfusir menn ok sættu þa ok keyfti Þorsteinn fitiarnar en bætti Helga auerkann.
Þorgeirr drap Þori fra Hrofaa i Steingrimsfirde
Þorir het madr er bio at Hrofaa j Stæingrimsfirde hann uar mikill hauadamadr ok ouinsęll. hann vard missattr vid hirdmann Olafs konungs j kaupstefnnu ok særde hann konungsmann myklu sari. a þat mal var ecki sętz. ok er konungr uard þessa uarr þa mislikade honum miog sea atburdr. hann mællti þa vid Þorgeir. þat uil ek at þu hefnir þessa auerka er hirdmadr minn var særdr vt a Jslande ok læid suo Jslendingum at beria a minum monnum. Þorgeirr suarar. þess væntir mik ath ek muna hefnnt fa þessarra motgerda er ydr hafa geruar verit j þessu uerki. Konungr mællti. þui byd ek þer um þetta mal at ek væit at þu munt minn uilia gera j þessu uerki. Þorgeirr byrr skip sitt snemma til Jslandz. honum byriar uel ok kemr skipinu j Uadil. hann ferr þa heim a Hola ok tekr þa til skalasmidar. Ueglagr het sa madr er at skalasmid var med honum ok gerde sinu megin skalann huorr þeirra. Skalinn uar um endilangt þilinn en æigi odrum þilium. þau þili hellduzst þar til er Magnus byskup var at stadnum (j) Skalahollti hinn sidari. A ỏnduerdum uetri for Þorgeirr nordr til Stæingrimsfiardar til Hrofár ok Ueglagr smidr med honum. þeir komu a bæinn sid am aftan ok drapu a dyrr. kona æin gengr til dyra ok heilsar þeim er komnir voru ok spyrr þa at nafnni. Þorgeirr segir hit sanna til huerir þeir voru. Þorgeirr spurde huort bonde væri hæima. Hon quat hann heima vera. Þorgeirr mællti. bid þu hann vt koma. Hon gengr inn ok segir at menn eru komnir vti þeir er hann uilldu hitta. Þorir spurde huerir þeir væri. Hon suarar. þat ætla ek at Þorgeirr Hauarsson væri ok forunautr hans. Þorir riss upp ok tekr spiot sitt gengr vt j dyrnar ok setr spiotzoddinn j þreskiolldinn ok hæilsar þeim er komnir voru. Þorgeirr tok ecki quediu hans. hann mællti þa. þat er eyrendi mitt hingat at ek uil uita hueriu þu uill bæta Olafi konungi firir þann uansa er þu gerdir honum j þui er þu uant a hirdmanni hans. Þorir suarar. ertu nockut adile þessa mals. Þorgeirr suarar. firir þat mun ganga þui at ek hefui konungs umbod. Þorir suarar. vera ma at suo se en uarlla virdizst mer sem ek heyra ord hans a þo at þu mæler æitthuat. Þorgeirr suarar. þat er satt at þu heyrir hann æigi mæla en þo ma vera at þu kennir nockurnn tima hans riki. Ok er minzstar uonir voru leggur hann spiotinu til Þoris. þat lag kom framan j fang honum ok gek þegar a hol. fell Þorir inn j dyrnar. Þorgeirr snyrr a brott ok er ecki sagt af ferdum hans fyrr en hann kom heim a Hola.
Veglagr fannz at þyfsku. capitulum.
Um uetrinn eftir bar þat til nylundu a Holum at þar uoru stuldir myklir. hurfu monnum gripir ór hirdzslum ok uar suo mikill gangr at þui at ór huers mannz hirdzlu huersu ramligr láss sem firir (uar) huarf nockut en þo uar æinge brotinn. Jllugi Arason uar þann uetr heima a Holum. Eftir jol um uetrinn heimta þeir brædr hion sin saman. Þorgisl tekr suo til ordz. þat er ollum monnum kunnikt at her hafa verit j uetr stuldir myklir hefir her mart ór lokum horfit. uilium ver nu hafua uppi rannsỏknn. skal fyst rannsaka hirdzslur ockar brædra en eftir þat annara hæimamanna. ok ef ecki finnzst her þat sem stolit er þa munu uer fara a adra bæi at rannsaka. Nu fór þat fram at rannsakadar voru hirdzslor |[31] manna ok fannzst ecki þat er menn læitudu. Ueglagr smidr atti æina kistu stora. Þorgisl mællti at Ueglagr skyllde luka upp kistunne ok syna þat sem j væri. Hann suarar. alldri hefir ek rannsakadr verit sem þiofar ok mun ek æigi upp luka kistunne. Þorgisl mællti. æigi er (til) þins æins sia læikr georr helldr hafua uorar kistur ransakadar verit ok ma þer þat er yfir margan gengr. Hann suarar. þo at þer hafit aller rannsakadir verit þa mun ek þo æigi upp luka kistunne. Jllugi spratt þa upp hann hafde æina stora ỏxi j hende. ef þu uill æigi fram selia þinn lyckil segir hann þa hefui ek at uarduæita konungs ỏxi þa er lyckill er at ollum lasum til upp at luka. nu mun ek med þeim lukli upp luka kistunne. Hann sa at Jllugi mundi hoggua upp kistuna. selr fram lyckilinn. lykr Jllugi upp kistunne ok finnr þar marga gripe þa er monnum hafde horfit. þa þottuzst menn uita at hann munde stolit hafa ollu fenu. Uar hann þa neyddr til sagnna. gengr hann þa vid morgum stuldum ok fylgir þeim þar til er hann hafde folgit fe vti j ymsum stodum. Jllugi mællti þa. olifismadr synizst mer Ueglagr vera ok er þat mitt rad at hann se hengdr. Þorgeirr mællti. æigi muntu suo uilia skiliazst vid smid þinn. Jllugi suarar. rangt synizst mer at suo mikill þiofr gangi undan. Þorgeirr mællti. huort sem þat er rett edr rangt þa mun hann ydr dyrkeyftr verda ef ek ma rada. Jlluge mællti. mikit kapp leggr þu a med þiofnum ok munt þu illt at sok hafa ok æigi mun þinn hæidr ofallt standa firir honum þo at hann gangi nu undan. nu fari (hann) burt af Ræykianese ok komi alldri aftr. Nu fylgir Þorgeirr Ueglagi uestr a Laugabol til þeirra Þormodar ok Bessa ok bad at þeir mundi taka vid honum. þeir toku uit honum firir sakir Þorgeirs ok uar hann med þeim um uetrinn.
Fra þeim fostbrædrum
Þat bar til vm uorit eftir at þeir Þorgeirr ok Þormodr foru nordr a Strandir ok allt nordr til Hornns. ok æinn dag foru þeir j biarg at sækia ser huannir ok j æinni to er sidan er kollut Þorgeirsto skaru þeir myclar huannir. skyllde Þormodr þa upp bera en Þorgeirr uar eftir. þa brast aurskrida undan fotum hans. honum uard þa þat firir at hann greip um æinn huannniola med grasinu ok hellt þar nidri allt vid rotina ella hefde hann ofan fallit. þar var sextỏgt ofan a fiorugriot. hann gat þo æigi upp komizst ok hek þar þann ueg ok uillde þo med ongu moti kalla a Þormod ser til biargar þo at hann felli ofan a annat bord. ok uar þa bani viss sem uita matti. Þormodr bæid uppi a homrunum þuiat hann ætlade at Þorgeirr munde upp koma. en er honum þotti Þorgeiri dueliazst suo myklu lengr en uon var at þa gengr hann ofan j skriduhiallana. hann kallar þa ok spyrr hui hann komizst alldri edr huort hann hefir enn æigi nogar huannirnar. Þorgeirr suarar þa med oskelfri rỏddu ok ottalausu briosti. ek ætlar segir hann at ek hafui þa nogar at þessi er uppi er ek helld um. Þormod grunar þa at honum mune æigi sialfratt um. ferr þa ofan j tona ok ser uegs ummurke at Þorgeirr er kominn at ofanfalli. tekr hann þa til hans ok kippir honum upp enda uar þa huonnin mer oll upptognut. fara þeir þa til fanga sinna. En þat ma skilia j þessum lut at Þorgeirr uar vskelfr ok olifhræddr ok flestir hlutir hafa honum verit kallmannliga gefnir sakir afls ok hreysti ok allrar atgerui. segia menn at þeir hafui verit allir þrir a æinne uist a Reykiaholum Þorgeirr Þormodr ok Grettir hinn sterki Asmundzson ok hafui verit nærr vm afl þeirra tueggia ok Grettis æins. segia menn ok at Þorgisl hafui suo sagt at lỏgbergi a alþinge er hann var spurdr at uetrtaksmonnum sinum huort þeir mundu æigi roskuazstir menn a ollu Jslande ok sizst kunna nokkut at hrædazst. en hann suarar þui suo at þat væri æigi suo þuiat Grettir er myrkhræddr en Þormodr gudhræddr en Þorgeirr sagde hann ecki uætta hrædazst kunna ok sizst bregda ser vid nockurnn uofuæifligann haska. Sidan foru þeir nordan af Strondum med feng þann er þeir hofdu fæingit. for Þorgeirr hæim a Reykiahola en Þormodr a Laugabol. um sumarit eftir bio Þorgeirr skip sitt. Ueglagr kom til skips ok tok Þorgeirr uit honum ok flutti hann utan. skipit kom vid Orknneyiar. Rỏgnualldr jarll Brusason uar þa buinn til hernadar þuiat uikingar margir lagu um eyiarnar. Þorgeirr selr þa kaupskipit ok redzst j lid med jalli. Ueglagr for upp a Skotland ok gerdizst þar mikill þiofr ok uar þar hengdr sidan. Þorgeirr uirdizst uel þuiat hann reyndizst þui meire kappi sem meire mannraun kom til. Suo orti Þormodr.
- Niordr gek a skid skordu
- skeleggr en þat telium
- hialldrs |[32] at heria uillde
- hungalldrs med Rognnuallde.
- litt sparde fior fyrda
- fremdar milldr at hillde
- dreings uard dad at lengri
- diarfr Hauars arfui.
J hernade vard Þorgeirr agætr madr at hug ok uopnnfime. Jarll uard agætr af þesse ferd þuiat hann sigradizst huar sem hann kom. sid um haustit for Þorgæirr til Noregs ok var med Olafi konungi. Um uorit bio Jllhugi skip sitt til Jslandz. Þorgeirr sagde at hann uill fara med honum. Jllhugi mællti. oradligt synizst mer þat at þu farir til Jslandz þuiat þu ert her uel kominn med konunginum en þu att fass gods at vitia til Jslandz. nu mun ek æigi flytia þig fra fridinum ok til vfridaring þuiat þu munt ecki suo mikit gott upp taka a Jslande sem þu hefir her af konungi. Þorgeirr suarar. vera ma at ek komumzst til Jslandz þo at þu flytir mig æigi. Nu byrr Jllhugi skip sitt ok lætr j haf þa er honum gaf byr. ok er Jllhugi uar j brottu þa gek Þorgeirr firir konung ok bad ser fararleyfis. Olafr konungr mællti. suo virdizst mer at minne mannheill hafir þu a Jslande en her med oss ok þiki mer radligra at þu ser her med oss en a Jslande. Þorgeirr sotti miog þetta mal ok konungr sa at Þorgeiri þotti mikit undir ath hann lofade honum. þa mællti konungr. nu mun at þui koma sem ek sagda j fystu er ek sa þig at þu mundir æigi j ollu gæfumadr. en nu mun ek lofa þer ath þu farir til Jslandz en æigi munu vit oftar siazst ef vit skilium nu. Þorgeirr mællti. þỏk kann ek ydr at þer lofit mer fỏrina en þat ætla ek at fara þegar at sumri a yduarnn fund. Konungr mællti. uera ma at þu ætlir suo en æigi mun suo uerda. Nu skiliazst þeir at suo mælltu. Þorgeirr tok ser fari med þeim manni er Jokell het ok for med honum til Jslandz. þat skip kom j Uadil ok for Þorgeirr a Reykiahola til uistar. Jllhuga ræidde lengi vti um sumarit ok kom skipi sinu sid um haustit nordr j Hraunhỏfn a Melrackaslettu. Hann setti þar upp skipit ok bio þar um ok for sidan nordan um suæitir ok ætlade heim a Hola. Gautr Slæituson er fyrr uar getit kom til fundar vid Jllhuga ok tok ser far med honum at sumri. Æinn dag er Jlluge ade hesti sinum kom madr at honum sa var j huitri heklu. hann kuaddi hann. Jllhugi tok kuediu hans ok spurde huerr hann væri. Hann suarar. ek heiti Helgi. Jllhugi suarar. huadan ertu kyniadr. Hann suarar. kyn mitt stendr uida fotum en þo er þat flest firir sunnan. en huergi a ek hæima nu ok æigi hefui ek heill til þess at hafa .ij. missera biorg. en iafnan tekr ek kaup a sumrum ok margir menn kennazst vid kenningarafnn mitt er ek er kalladr Helgi selseista. Jllhugi mællti. fanefnt er þat en þo hefui ek æigi heyrt þin getit. Hann mællti. þat er eyrendi mitt hingat at ek vil vita ef þu uill flytta mig utan at sumri. Jllugi mællti. eru þar nockur uandræde a hondum edr hefir þu nockut fe. Helgi suarar. æinge hefir ek uandræde en litit fe en vera mætti suo at þer væri handlettir at mer þuiat ek er oflettr madr. Jllhugi mællti. ert þu nockurr jþrottamadr. Æinge sagde hann en mikit a ek traust undir fotum ok briosthæill madr er ek þuiat æinge færr tekit mik a rás. Jllhugi suarar. gagnn væri at þui þeim er allhræddr kann verda. Helgi suarar. æigi hefui ek þat reynt at verda allhræddr en uita vil ek huort þu uill væita mer farit. Jllhugi mællti. kom þu til fundar vid mik j uór ok ver med mer j flutningum er ek dreg saman vỏru mina ok far þa med mer til skips. Helgi suarar. sia kostr likar mer alluel. Nu skilia þeir at suo mælltu. fór Jllhugi uestr a Reykiahola ok var þar vm uetrinn.
Þorgeirr drap Gaut
Brædr .ij. biuggu j Garpsdal het annarr Kalfr en annar Steinolfr. þeir voru a ungum alldri vinsælir menn ok uel audigir. Þordis het kona er bio j Olafsdal. hon var eckia god husfreyia ok gagnnsỏm. son hennar het Eyiulfr hann var geruiligr madr ok vinsæll. Þorgeirr het frænde Þordisar er hon hafde uppfætt. hann hafde þat kenningarnafnn at hann uar kalladr Þorgeirr hofleysa en þat nafnn hlaut hann af þui at hann hafde til allz meira en hann þurfti. med þeim brædrum Eyiulfui Þorgeiri var vingott þeir voru badir geruiligir menn ok knair ok miog olatir ok var mikit vm þa lỏngum. Þordis amadizst oft vid glimur þeirra en þeir glettuzst þui meirr vid hana. ok einn dag er þeir glimdu a golfui var mikit um þa. kuomu þeir oft vid kellingu ok drogu uerk hennar a fotum ser ok mællti kelling. litit fremd er j þui at spilla uerki minu ok glettazst vid mik. en spa mun ek yckr spa. suo uel sem nu er med yckr þa munu þit .ij. fostbrædr uest skilia ydkart vinfæinge. Þeir suorudu. æinkar ospalig synizst ockr þu uera. Kelling suarar. huersu sem yckr synizst þa mun þat eftir ganga. Um uorit er þeir Jllhugi ok Þorgeirr hỏfdu verit um uetrinn a Reykiaholum beidde Þorgeirr Jllhuga at hann skyllde |[33] uæita honum far med ser um Jslandzhaf. Jllugi væitti þat sem hann bad. Kalfr ok Steinolfr toku ser far med Jllhuga. Nu er menn foru til skips um sumarit þa mællti Jllhugi vid Þorgeir. þat uillda ek nu frænde at þu færir til skips med monnum minum. en ek a eyrende til þings med þridia mann at hitta vine mina mun ek rida nordr af þinge ok uillda ek at þa væri skipit albuit. Þorgeirr quat suo vera skylldo sem Jllhugi uillde. Þorgeirr for nordr a Slettu til skips en Jllhugi biozst til þings. Kalfr ok Steinolfr ok Helgi selsæista uoru j fỏr med Þorgeiri en vara þeirra hafde fyrr farit austr ok nordr. Þa er Þorgeirr kom j Hraunhỏfn setti hann fram skipit ok bio. Gautr Slæituson uar til skips kominn ok hafde annat motunæyti. þar uar illt til elldiuidar ok foru sinn dagh huorir at afla elldiuidar. Æinn dag foru þeir Þorgeirr at afla elldiuidar en Gautr uar hæima. matsuæinar Gautz hofdu ketil[34] uppi ok er uella var komin a ketil þeirra þa var lokit elldivide. segia þeir þa til Gauti. Hann gengr til tialldz Þorgeirs tekr ofan spiot Þorgeirs ok hỏggr af skafti. hann tekr ok skiolld Þorgeirs. gengr sidan til elldstoarinnar klyfr j sundr skiolldinn ok spiotskaptit ok elldir undir katlinum. verdr þa uel matbuit. Þorgeirr kom heim um kuelldit. hann saknar nu skialldar sins ok spiotz. hann spyrr huerr suæina hans hafui skiolld hans ok spiot. Gautr suarar. ek tok skiolld þinn ok spiotskaft ok klauf ek undir ketil uornn er adr matti æigi matbua. þuiat lokit var elldiuidinum en oss þotti illt hratt at eta en spiot þitt liggr j rumi þinu. Þorgeirr suarar. naudsyn uar þat at þer byggit mat yduarnn til suo at þer ætit æigi hratt þuiat Olafr konungr bannar huerium manni hratt at eta. Nu fann ecki a Þorgeiri at honum mislikade þessi tiltekia. Þorgeirr uar heima annan dag ok bio skip sitt. en Gautr for at elldibrondum med foruneyti sinu. Matsueinar Þorgeirs hofdu ketil uppi. þeim uard elldiuidar fátt ok sogdu til Þorgeiri. hann for til tialldz Gautz ok tok skiolld hans ok spiot hans hio hann af skafti ok klauf undir ketil huorttueggia ok skorti hann æigi elldiuidinn. Gautr kom heim ok fann spiot j rumi sinu skaftlaust. skiolld sinn ser hann huergi. hann spyrr þa huat menn viti til skialldar hans ok spiotskeptis. Þorgeirr suarar. ek klauf undir ketil huortueggia. Gautr mællti. seint lætr þu af at auka oss skapraunir. Þorgeirr suarar. suo er læikr huerr sera hæiman er giorr. Gautr hio þa til Þorgeirs en Þorgeirr laust hỏggit af ser med ỏxi sinne ok skæindizst þo litt þat a fæti. þa hlupu menn a mille þeirra ok helldu þeim. Þorgeirr mællti. æigi þurfui þer at hallda mer þuiat ek mun mig til æinkis likligann gera at sinne. Nu fara huorirtueggiu til tialldz sins ok um nottina er menn voru sofnadir ris Þorgeirr upp tekr ỏxi j hond ser ok gengr til tialldz Gautz ok sprettir tialldskorum ok gengr at rumi Gautz ok uekr hann upp. Gautr uaknar ok sprettr upp ok uillde taka til uopna. j þui bile hio Þorgeirr til hans ok hio hann j herdar nidr. fek hann af þui skiotan bana. Þorgeirr gengr j burt ok til tialld(z) sins. Budunautar Gautz uoknudu vid brestinn er hann uar ueginn. styrmdu þeir þar yfir honum daudum ok biuggu sidan um lik hans. Vm þenna atburd quad Þormodr visu.
- Gaut uæit ek son Slæitu
- snarfæingan med lid dreingia
- haulldr vid hardar deilldir
- hiordiarfan er nam fiorui.
- enn hne orua spennir
- almþings j gny mallna
- rik uard þeim ræki
- raun ofatopa launat.
Drap Þorgeirs Hauarssunar
Eftir þenna atburd sa þeir um dag huar skip siglde af hafe þangat til Hraunhafnnar. þat skip tok þar hofnnina ok lagu um ackeri eigi allnær landi. Þorgeirr fór a bati med skipverium sinum til kaupskipsins ok spurde huerir firir skipinu rede. honum var sagt at Þorgrimr Æinarsson er kalladr var trolli grænlenzskr madr[35] rædr firir skipinu ok annarr madr Þorarinn ofsi Þorualldzson nordlenzskr madr. þeir spurdu huersu fiolmennt þeir hefde a skipinu. honum var sagt at þeir voru .xl. kalla innanbordz. Nu sa Þorgeirr at þar uar mikill lidsmunr ef þa skilde nockut a þuiat þeir Þorgæirr voru æigi meirr en .xx. uigir menn. Þorgeirr mællti. ydr kued ek at þessu styrimennina þat er mællt af mỏrgum monnum at uær sem huorirtueggiu ofstopamenn. nu synizst mer þat rad at uær gætim huorirtueggiu at uær gerim eigi uora hreysti ok hardfæinge at fiflsku ok vfride. synizst mer þat rad at uær setim grid med oss til uarygdar. Þeir toku þui vel ok for þat fram at grid voru sett. Nu er grid voru sett þa for Þorgeirr til skips. hann |[36] flutti þa a skip allt fe sitt ok let skipit liggia um ackeri æigi allnærr lande ok voru hans menn allir a skipe. þuiat hann trude þeim æigi til þess fullnadar þo at gridin væri sett. Menn komu af lande ofan til fundar vit þa Þorgrim ok segia þeim vig Gautz Sleitusonar þuiat Þorgeirr hafde ecki sagt fra uiginu. ok er Þorarinn ofsi heyrde þessi tidende þa heimti hann Þorgrim til mals vid sig ok mællti suo. æigi munda ek grid hafa sellt Þorgeiri ef ek hefda uitat uig Gautz uinar mins ok frænda. nu uillda ek uita til huers ek skal ætla um liduæitzslu þar sem þu ert ef ek uil hefnna Gautz. Þorgrimr suarar. æigi mun ek skiliazst j þessu mali uid þig en torsotligr synizst mer Þorgeirr vera þar sem hann er her kominn. Þorarinn mællti. ver skulum bera a land upp skrud ok lereft ok adra goda gripe ok breida til þerris ok kann uera at nockurir menn Þorgeirs fari at undrazst ok munu ver þa drapa fyst ok fæcka suo lid þeirra. Þorgrimr suarar. gera mattu þat ef þu vill. Þeir Þorgrimr ok Þorarinn hỏfdu ætlat til Grænlandz ok attu þeir felag saman. Einn godann vedrdag baru þeir a land upp skrud ok lereft ok adra goda gripe ok breiddu vit þerri. þann dag foru þeir Kalfr ok Steinolfr .xij. saman a bati til landz eftir uatnni. ok er þeir sa uarninginn þa hlupu þrir menn af lide þeirra þangat sem uarningrinn uar ok þegar or þeir komu þar voru þeir drepnir. ok eftir þat foru þeir Þorgrimr ok Þorarinn med lide sinu at þeim Steinolfui ok toku þa ok settu þa j fiotra en drapu .vj. menn þar hia uatninu. Helgi selseista hio j fystu einn forunaut Þorgrims ok eftir þat hliop hann j brott. menn runnu eftir honum ok fengu æigi tekit hann. Helgi hliop id efra eftir fiollum daga ok nætr ok nam æigi fyrr stadar en a þinguelli ok sagde þeim Þorgisle ok Jlluga tidendi þau sem gerst hofdu. Nu eftir þessi uig toku þeir Þorgrimr kaupskipsbatinn þann er þeir Kalfr hofdu haft til landz ok foru þa til skipsins. Þorgeirr var a skipe ok þeir .viij. saman ok visse æigi þau tidende er landi hỏfdu georst þuiat leiti bar a medal þar sem uatnnit uar ok skipit. f(i)nnr Þorgeirr æigi fyrr en þeir fluttu kaupskipit med .ij. batum þangat til skips hans allir herklæddir. Þeir Þorgeirr þrifa uopnn sin. Þorgrimr ok Þorarinn flytia skip sitt at skipe Þorgeirs ok leggia bord vid bord. tekzst þar hardr bardagi. na þeir bratt uppgaungu ok lata skamt storra hỏgua a mille. Þorgeirr hỏggr tueim hondum med bræidexi. ok uar lengi adr en þeir kæmi sari a hann firir þui at ongum þotti gott at æiga gisting undir ỏxi hans. þo hlutu þat margir. Menn Þorgeirs fellu bratt. hliop Þorgeirr þa aftr j stafninn ok uardizst þadan þuiat uit mikinn lidsmun uar at æiga. allir menn agættu uornn hans þeir er vissu huersu roskliga hann uardizst. ok mælltu aller æitt um hans frækleik at menn þottuzst ỏngan hans iafnningia fundit hafa. Þorgeirr hio hart ok tidum af ỏruggum hug ok myklu afli þuiat mæire raun var at rada at Þorgeiri vndir hỏgg hans en at leoni þa er teknir ero fra henne huelparnir er hon þa grimmuzst j sinu edli. Almattigr er sa er suo ỏrugt ok uhrætt hiarta gaf j briost Þorgeiri ok æigi uar hans pryde af monnum ger ne honum j briost of borin helldr af hinum hæsta hofutsmid. Nu reyndizst þeim Þorgrimi ok Þorarnni suo at mæiri mannraun væri at sękia Þorgeir en at klappa um iugur konum sinum. Þa sottizst þeim seint ok uard þeim hann dyrkeyftr þuiat Þormodr hefir suo um ort at Þorgeirr yrde fiogurra manna bani adr hann væri ueginn. en .ij. menn eru nefnndir j Þorgeirsdrapu þeir er hann vo. Márr het austmadr en annar Þorir ok kom Marr fystr banasari a Þorgæir. hann hio a hond Þorgeiri. ok er hann hafde þat sar fæingit þa hio hann Maa banahogg. en Þorir lagde spioti j gegnum Þorgeir en Þorgeirr gek a lagit ok hio hann banahỏgg. Um þessa atburde quat Þormodr visu þessa.
- Hauks fra ek hræfa læki
- hardrædis þraut bæde
- vid suiprunna sennu
- suerd alldregi verda.
- Marr het madr ok Þorir
- malsniallr er let falla
- adr fragum þa þeirra
- Þorgæirs lokit eiru.
Nu er Þorir uar fallinn en spiotit stod j gegnum Þorgeir þa fell hann æigi. en þa var skamt hỏggua a medal þuiat þeir Þorgrimr ok Þorarinn stodu nærr ok unnu þeir þa a Þorgeiri. ok þa fell Þorgeirr ok let lifit. Þorarinn hio hofudit af Þorgeiri ok hafde med ser a brott. Suo segia menn at þeir kryfde Þorgeir til hiarta ok uilldu sia huiligt hiarta hans uar suo hugprudr sem hann uar. en menn segia suo at hiartat var æinkar litit. ok hafa þat sumir menn firir satt at minne se hugprudra manna hiortu en huglausra þuiat menn kalla mæira vera |[37] blod j myklu hiarta en j litlu. en þeir kalla hiartablode hræzslu fylgia ok segia menn þui datta hiarta j briostinu at þa hrærir hiartat blodit.
Eftirmaal vm Þorgeir
Eftir þenna bardaga skildu þeir Þorgrimr ok Þorarinn felag sitt at bæn Þorarins. þuiat Þorarinn þottizst mikinn sigr unnit hafa uænti hann ser virdingar her a lande eftir sigrinn. Þorgrimr hafde skip ór felagi en Þorarinn lausafe. hellt Þorgrimr til Grænlandz ok forst honum uel. Þorarinn aflade ser manna ok hrossa ok ræid nordan ór Hraunhỏfnn med .xij. mann. hann hafde hofud Þorgeirs j belg vid slagalar ser til agætis. var þat skemtan þeirra[38] a aafỏngum at þeir toku hofud Þorgeirs ór belgnum ok settu þat a þufur upp ok hlogu at. en er þeir komu j Eyiafiord þa ádu þeir skamt fra Naustum. þeir toku þa enn hofut Þorgeirs ok settu þat upp a þufu sem þeir voru uanir. þeim syndizst þa hofudit ogurligt. ỏgun opin ok munnrinn uti tungan. þeim syndizst ỏgun hrærazst j hofdinu ok suo tungan. vid þa syn urdu þeir hræddir ok felmsfullir. þeir grofu þa grỏf med ỏxum sinum hia þufunne ok hrundu þar j hỏfdinu ok baru a ofan torf ok griot. Slettukallar ruddu skipit likum ok fluttu likin til landz ok iordudu þar j hỏfninne allra manna lik þeirra er þar hỏfdu fallit. en æigi nentu þeir til kirkiu at færa þuiat j þann tima voru aungar kirkiur nærr Hraunhofnn. Kalfr ok Steinolfr voru ór fiotrum leystir eftir bardagann. Nu þo at ung væri kristnin her a lande j þann tid þa uar þo æigi uande til at taka fe ueginna manna. Jllhugi for þat sumar utan nordr a Slettu. ok þat sama sumar foru utan Eyiulfr j Olafsdal ok Þorgeirr hófleysa fostbrodir hans j Grimsáróse ok þat skip kom j ey þa er Lofot het. Þetta sumar eftir er uetr var lidinn fra uige Þorgeirs bio Þorgisl Arason mal a hendr Þorarnni ofsa um uig Þorgeirs ok Ari son hans ok morgum monnum odrum er at hofdu verit at uiginu Þorgeirs ok gerdu mikinn reka at þessum auerkann. A þessi mal uar sætzst a alþinge ok gerde[39] Þorgisl æinn um oll malin. gullduzst þar a þinginu .cc. silfrs um uig Þorgeirs ok hafde Gudmundr hinn riki annat hundrat at rade Þorgisls Arasonar. Þat sama sumar uar Þorarinn ofse ueginn inn j Eyiafirde a manna mote. A þui sumre fór Kalfr ok Steinolfr vt til Jslandz. þeir komu vt j Uadle a Bardastrond ok foru heim til bussins j Garpsdal. Eyiolfr ok Þorgeirr hofleysa keyftu skip j Noregi ok helldu þeir þui j haf þa er þeir voru bunir. þa uelkti vti lengi ok komu sid um haustit j Borgarfiord. ok er þeir voru þar komnir skilde þa a um landtokuna. uillde Eyiolfr hallda skipinu til Straumfiardar þuiat þangat var byrr en Þorgeirr uillde hallda j Dagurdarnes. þa uar gengit til siglu ok eftir læitat huorir fleire væri skipueriar þeir er sigla uillde edr j rett leggia. en firir þui at monnum hafde leitzst j hafinu þa voru þeir fleire er sigla uilldu til landz. þeir fostbrædr voru suo ræidir at þeir toku til uopnna en menn gættu suo til at ecki uard at. toku þeir Straumfiord. ok þegar er skipit uar landfast uordit þa fek Þorgeirr ser hest. ridr hann fra ok til þess er hann kom j Garpsdal tok ser uist med þeim brædrum. Eyiolfr uar vid skip þar til er upp uar sett ok um buit. for hann þa heim uestr j Olafsdal til modur sinnar ok uar med henni um uetrinn. Spakelling er fyrr uar fra sagt tok sott ok anndadizst hina næstu nott eftir palmadag. lik hennar uar flutt a skipi ut a Reykianes þui at einge uar kirkia nærr Olafsdal en su er a Holum var. Eyiolfr ok huskallar hans fluttu lik spakellingar til kirkiu. ok er likit var nidrsett uestnade vedrit. gerde a hafuidre ok frostuidri lagde fiordinn langt vt Gilsfiord ok matti æigi skipinu fara inn til dalsins Olafsdals. Þorgisl mællti vid Eyiolf. þat synizst mer rad at þu ser her til þess er lidr paskauiku. mun ek þa fa þer menn at fara med skip þitt ef þa ma komazst firir isum. en ef þa er æigi fært þa mun ek fa þer hest heim at rida. en ef naudsyn berr til þa megu huskallar þinir fara heim fyr en þu. Eyiolfr suarar. þetta mun ek þiggia. Nu foru huskallar heim. Fimta dag j paskauiku sagdi Eyiolfr at hann uillde heim fara. þa let Þorgisl bua honum hest til farar ok baud honum mann til foruneytis. hann sagdizst æinn saman rida uilia. Nu ridr hann utan af Reykianese ok inn um Berufiord ok Kroksfiord ok er hann atti skamt til Garfsdal(s) þa voru þeir Kalfr ok Steinolfr vti staddir undir æinum husuegg ok hioluduzst uit. þa geta þeir at lita huar menn ganga utan eftir uelli uopnadir æigi allfair. þeir toldu mennina ok voru .ix. saman ok er þeir nal(gazst) |[40] husin þa sneru þeir fram firir husin. þeir þickiazst kenna mennina ok synizst þeim þar vera Þorgeirr Hauarsson ok þeir atta er fellu med honum a skipinu. þeir voru aller alblodgir. þeir gengu heim eftir ueilinum ok ór gardinum ok er þeir koma at a æinne er fellr firir innan bæ þa hurfu þeir. þeim brædrum vard osuift vid þessa syn. ganga þeir inn j skala ok setiazst nidr ok sortnar vm þa. Ỏnundr het madr er gætti nauta j Garpsdal hann gek ór fiosi er þeir voru inn komnir brædr. hann ser huar madr ridr utan eftir uellinum alluænligum hesti. sa madr var gyrdr suerde ok hefir spiot j hende ok hialm a hofde. ok er hann nalgazst husin þa kennir hann manninn ok er þat Eyiolfr. Onundr gengr j stofu þar uar Þorgeirr hofleysa ok konur nokkurar. Onundr tok til orda. nu ræid Eyiolfr her um tun. Ok er Þorgeirr heyrde þessa sỏgu þa hliop hann upp ok gengr fram tekr spiot j hond ser gengr vt. Eyiolfr var þa kominn a innanuerdann uollinn. Þorgeirr hliop eftir honom en Eyiolfr reid leid sina ok serr æigi at madrinn for eftir honum. ok er hann kemr at anne þa var hon uppgeingin ok læitadizst hann firir. Þorgeirr kallade þa ok mællti at hann skyllde bida ef hann þyrde. Eyiolfr heyrir kallit ok litr til ok ser huar Þorgeirr rennr. hleypr af baki ok rennr j mot honum. ok er þeir finnazst þa leggr huorr þeirra spioti j gegnum annan ok letu iafnnsnemma lifit. Nu kom þat fram er spakellingin hafde þeim firir sagt. Þeir brædr ganga til stofu þa er af þeim leid omeginit. þeir spyria huar Þorgeirr væri. ok er sagt at hann væri vt genginn ok hafde tekit spiot j hond ser þa er Onundr sagde for Eyiolfs. þeir brædr ganga vt snudigt ok inn or garde til arinnar ok voru þeir þa nyfallnir ok æigi eyrendir. satu þeir brædr yfir þeim til þess er þeir voru badir daudir ok færdu lik þeirra til kirkiu. Þormodr kolbrunarskalld spyrr nu oll þessi tidendi ok þottu mikil.
Þaattr Þormodar er hann er med Knuti Konungi i Danmork
capitulum
|[41] Prydemadr mikill var Þormodr kolbrunarskalld ok uel at jþrottum buinn skalld gott medalmadr a uỏxst allra manna snarazstr. hann undi ser ongu eftir andlaat Þorgæirs fostbrodur sins. ok þat sama sumar sem hann var ueginn for Þormodr vtan vestr j Vadli ok er ecki sagt af ferdum þeirra fyrr en þeir komu fram j Danmork. Þa red þar firir Knutr hinn riki ok var honum sagt fra Þormodi at hann væri mikit afbragd annarra manna bæde sakir hreysti ok kappgirnne ok suo skalldskapar. ok sendir konungr eftir honum ok bad hann koma a sinn fund. Þormodr bregzst fliott vid ok ferr at hitta konung ok gengr firir hann ok kuedr hann agætliga. en konungr fagnar uel Þormodi ok bydr honom þegar til sin. ok ferr þat ord fra þer segir konungr at þu ser uel fallinn til at uera j konungs hird ok þiona tignum monnum. Þormodr suarar. þat er mer æigi fellt herra firir þui at ek er æigi til færr at setiazst j rum hofutskallda slikra sem med ydr hafua uerit ok er ek ecki reyndr at þui at yrkia vm þuilika hofdingia sem þer erut. Konungr mællti. þetta vilium ver at þu kiosir af at vera med oss. Þa suarar Þormodr. herra uarlla er oss þetta fallit þuiat ver erum illa stilltir ok kann vera at uer fam æigi til gætt ok þiki mer illt ef ek hrata her j nockurnn ofagnnat firir sakir skaplyndis mins. þuiat oft nenni ek litt at gera j moti skapi minu en þo uil ek ydr þess bidia at þer firirkunnit mig æigi þess er ek mun mæla. þat uerdr stundum mællt af sumum monnum at æigi hafui gefuizst at fullu þeim monnum er med ydr hafua verit. Konungr mællti. uar med oss Þorarinn loftunga. Þormodr suarar. satt er þat herra en var þo su stund vm hrid at æigi þotti þat olikara at Þorarinn bæri sig æigi heilan a brott. en ydr mun þo suo reynaz at ek er myklu verra skalld en Þorarinn. Konungr mællti. miog verdu ver eftir at læita vid þig Þormodr ok ma þat gera vm stundar sakar en þo ma þat a finna at ver uilldum þina þionustu hafa. God þacki ydr þat herra segir Þormodr en þo verdum uer at ætla hof firir oss þott ver uitim þat at ydr se merklligazat at þiona. Nu man ek þat syna segir konungr sem ek gat adr at helldr en æigi farir þu til min ok mun ek gefa þer þuilikann mala sem Þorarinn hafde en þat uar mork gullz. Herra sagde Þormodr ef ver tokum þenna kost þa þurfum ver miog þinnar umstille ok umsiar þuiat ek er raunlitt stilltr sem ek sagda ydr. Þormodr tekr nu þetta af at hann ferr til hirduistar med Knuti konungi ok er hann þar um hrid ok uel uirdr. hann skemtir oft konungi. ok er þat fra sagt at hann skemti allra manna bezst ok oft kuæde hann visur vm þat er vid bar. Konungi hugnnade hann vel ok verdr þo ecki mæira um en hann hugde til. Lidr nu sumarit.
Þormodr rædz med Hareki
Um uetrinn er þat sagt at madr sa kemr til hirdarinnar er Harekr hæitir. honum er suo farit at hann er uikingr mikill ok illgerdamadr en hann er þo uinr Knutz konungs. færde hann honum iafnan herfang mikit ok gerssimar margar ok uirde konungr hann mikils. Suo er sagt at konungr frettir nu Harek at huersu honom hefir farizst vm sumarit. en hann segir at æigi hafui nu uel farizst. kuezst latit hafa stafnnbua sinn. ok uil ek þess bidia ydr herra at þer fait mer stafnnbua annan ok er þo uandfæingit j stad hans at þui at mer þikir þuiat hann uar oft godr tiltaks um ord ef suara þurfti huort sem skyllde skattyrdazst edr læita lofgiarnnligra orda. Konungrinn ihugar þetta mal ok kuetzst þo uilia bioda honum til sin ef hann uillde þat ok hætti hann hernnade ok kuezst ser þat rad synazst uænligt at hann gerde suo. en Harekr letz enn uilia hafa hina somu idn. Þar er hann vm uetrinn med konungi. hann er uel uit Þormod ok gerde miog at athuarfui vid hann. Harekr uekr til miog oft vid konunginn um stafnnbuann at hann skuli fa honum. en konungr slitr æigi ór þui suo bratt. Þormodr uerdr æigi firir ofund af monnum sem oft kann verda uit þa menn sem nykomnir eru til hirdar ok uirdir uel. en þar kemr um malit Hareks at hann segir honum at hann kyss Þormod til stafnnbua ser. Konungr mælir ecki þui j moti ef Þormodr uillde. ok uar nu þess lęitat uid hann ok tok hann þui ofliott helldr ok kom þat loks at konungr sealfr rædir um uit hann ok segir at hann uill at Þormodr redizst til med Hareki. Þormodr suarar. þat er mer nu skapfelldazst at vera med ydr herra ok er mer sea allz ukunnr hann Harekr. Konungr bidr nu Þormod til ok segir hann hafa nu munu j moti uingan sina ef hann gerir nu þetta sumarlangt firir ord sin. Þormodr suarar. helldr uillda ek nu herra med ydr uera en þo firir þui at þer bæidit þessa þa uil ek æigi þessu afsuor uæita med oll(u) en skilia uil ek nockut j malit. ef ek radumzst j þessa ferd med Hareki þa uil ek rada huar j hafnir skal leggia edr brot skal leggia. Konungr iatar þessu ok |[42] segia suo uera skulu sem hann bæidir. Ok nu er kemr at þeirre stundu er þeir Harekr ok Þormodr skulu brott fara fra hirdinne þa koma æigi fram giafir þær af konungs hende uit Þormod sem honum þotti ser hæitit hafua verit. ok eru þeir konungr nu badir saman staddir. Þa þikir Þormodi radligt vera munu at minna konunginn a med nockuru moti ok quad hann þa visu þessa.
- Loftungu gaftu lengi
- latr þat er Fafnir atti
- þu letz mer enn mæri
- merkr franoluns uonir.
- uerdr em ek uarga myrdir
- uidlendr fra þer sidan
- edr helldr um sia sialldan
- sliks rettar skal ek uætta.
Konungr dregr þeger gullhring af hende ser er stod halfa mork ok gaf Þormodi. Haf nu mykla þỏk firir herra segir Þormodr en firirkunnit oss æigi uorrar framgirnne þott ek mæla vm þetta enn nockuru framar. þat tỏludu þer herra at ek skyllde mork gullz þiggia af ydr j malagiof. Konungr suarar. þat er satt skalld er þu mælir ok skal þat ok æigi af draga. Tekr konungr nu hring annan ok gefr honum. ok er hann tok uit þessum hringnum þa quat hann visu þessa.
- Flest of ser hue fasta
- fagrbunar hefui ek tuna
- badar hendr or breidum
- bardz þiodkonungs garde.
- elld a ek iofri at giallda
- ungr þeim er bregdr hungri
- diups ber ek gull a greipum
- gradugs ara badum.
Nu skiliazst þeir Knutr konungr.
Þormodr drap stafnbua Olafs konungs
Þormodr rædzst nu til skips med Hareki ok gerdizst stafnnbui hans ok fara þeir vm sumarit. ok þikir Þormodr vera godr tiltaks bæde um ord ok atgongu ok likar þeim uit hann æinkar uel. Þat er sagt æitthuert sinn at alidnu sumri at þeir leggia skip sin j lægi sid um aften hea ey nockurre. ok þat sea þeir at renna fram hea þeim skip nockur ok uar þat dreki er fyst for ok alluegligt skip. ok er drekann bar fram hea skipinu þui er Þormodr uar a þa kallade madr af drekanum. ór hart ór konungs hofnninne segir sa. Þeir uilea þegar bregda tiolldunum ok lata or hofninne. ok er Þormodr ser þat þa bad hann huerge brott leggia. ok minnizst nu a segir hann huat mællt var med oss at ek skyllda slijku rada. Þeir suorudu felagar hans bidia hann æigi uerda suo odan. ok hefir þu matt rada þessu enn her til firir oss ok enn kann vera at suo se. Drekinn brunar nu fram at skipi þeirra Þormods ok gengr nærr ok þikir þeim er a drekanum eru seint uit latit at leggia ór hofninne. Þat er sagt at stafnnbuinn a drekanum stendr upp ok bregdr suerde ok hỏggr til Þormodz. en hann lætr æigi a sig hallt uerda ok hoggr j moti til þess mannzsins. ok berr suo til at sa letz en Þormod sakade ecki. ok þegar hleypr Þormodr af skipe sinu ok upp a drekann ok hefir skiolldinn firir ser ok aftr eftir skipinu allt til lyftingar. En vit þetta allt saman uard kall a skipinu ok frettizst nu huat tidenda er. ok er Þormodr þui næst hondladr en uikingar leggia þui nęst brott ok hirda ecki um Þormod huat af honum verdr. En drekanum styrir Olafr konungr ok er honum sagt huat j hefir gerst ok suo at uegandinn er handtekinn. ok bidr konungr lata drepa hann ok kallar hann þess verdann vera. Ok er Finnr Arnnason heyrir þetta er konungr mællti þa gengr hann til ok uill uita huerr madrinn se sa er uegit hefir stafnnbuann. ok mællti er þeir funduzst. firir hui uartu suo diarfr madr at þu treystir at hlaupa a konungsskipit sligt sem þu hafdir adr unnit. Þormodr suarar. þat kom til þess segir hann at ek hirta ecki um lifit ef ek kæmumzst a ualld konungsins. Nu segir Finnr þetta Sigurde byskupi ok bidr hann uæita ser orda fullting vid konunginn at bidia manninum fridar ok ræda um med ser. ok synizst þeim sem honum hafui huatliga ordit allt iafnnsaman ok bidea þeir nu konung at hann skuli gefua honum grid ok fara um þat morgum ordum. Konungr spurde hui hann kæmi a hans ualld þar sem hann uar a adr a ỏdru skipe suo illa sem hann hafde sina sok til buit. Þormodr heyrde þetta sealfr ok suarar konungi med visu þessi.
- Hafa þottumzst ek hættins
- hafs sækiande ef tækir
- hreins uid halldi minu
- huert land þegit branda.
- rikr uil ek med þer rękir
- rannda linnz hinn suinne
- rond berum ut a andra
- eybaugs lifa ok deyia.
Ja sagde konungr audsætt er þat a þessi tiltekiu at þu hirdir litt um lifit ef þu kemr þui fram sem þu uilldir. en þat hygg ek at uerir þu þat rum er þer er j skipat edr huert er nafnn þitt. Þormodr sagde til sin. ok er ek fostbrodir Þorgeirs Hauarssonar. Konungr mællti. meire gæfumadr skylldir þu vera en Þorgæirr uar. en hitt er mer synt at þu munt lagdr til ohappanna þuiat mer synizst þu ungligr edr huersu morg hefir þu uigin uegit. Þormodr quat þa visu.
- Sex hefig allz sizst uxu
- on hiallta ty fionir
- kendr er ek vid styr stundum
- stalregns boda uegnna.
- þo em ek enn at mun manna
- mordz uarliga ordinn
- uer letum þo þeirra
- þritỏgr skarar bita.
Konungr mællti. þỏrf uære at þu bidir æigi adra .xxx. uetra. en þo er skade at slika menn þuiat þu munt uera skalld mikit. Þormodr suarar. þat mun nu miog a ydru ualldi |[43] huersu gamall ek skal uerda. en gods uæntir ek at ydr firir sakir þins vinar Þorgeirs Hauarssonar fostbrodur mina. fór ek ok þui mest af Jslande at ek þottumzst uita at þu mundir vilia lata hefnna hirdmannz þins ok uinar Þorgeirs Hauarssonar en ek uissa mig skylldazstan til at hefnna hans med yduarre umsia. Konungr mællti. þiggia muntu hỏfut þitt allz þu ert a minn fund kominn. uil ek at þu leitir firir þer huert er þu uill firir mer. Þormodr suarar. su lifgiof kemr mer firir litit þuiat mer er okunnikt um Noreg en ek uil ecki læita til annara konunga en þin. nu ger þu annathuort tak uit mer edr lat drepa mik ella. Ok nu uit arnỏn byskups ok Finnz ok hins annars er konungi fellzst uel j þocka til Þormodar þa mællti konungr. statt upp þu Þormodr. nu muntu verda at giallda mer til þionustu sealfan þig firir þann mann minn er þu vott. ertu uel til fallinn at fara sendiferdir minar. Þa quat Þormodr visu.
- Þarf sa er þer skal huarfia
- þæingill firir kne lengi
- suaradu hogliga hueriu
- hugbord konungr orde.
- fair eru uer ne fryiu
- frændr voru þa uændir
- minnumzst ek meirr a annat
- mitt starf konungdiarfir.
Konungr suarar. gaman mun vera at skalldskap þinum ok æigi ætla ek at þu verdir til lyckta vgæfumadr. Þormodr var nu med konungi ok uar hann þui betr til hans sem hann hafde lengr verit. þuiat konungi reyndizst hann hinn rỏskuazsti madr j ollum mannraunum.
Þormodr fór til Grænlandz
Þat sama haust er Þormodr kolbrunarskalld kom til Olafs konungs kom skip af Grænlandi til Noregs. þui skipe styrde sa madr er Skufr het hann uar grænlenzskur madr af ætt farmadr mikill uitr madr ok uinsæll uinr mikill Olafs konungs ok var honum handgenginn. Skufr for til hirdar med Olafi konungi. þeir Þormodr ok Skufr logdu saman lag sitt ok uar med þeim alluingott. Um uorit eftir bio Skufr skip sitt vt til Grænlandz. Þormodr gengr þa firir konung ok mællti. þat uillda ek konungr af þu lofadir mer at fara til Grænlandz j sumar med Skuf Grænlendingi. Konungr suarar. huert er eyrendi þitt til Grænlandz. huart ætlar þu at hefna Þorgeirs suarabrodur þins. Þormodr suarar. æigi uæit ek huers audit uill verda um þat. Konungr mællti. æigi uil ek banna þer forina þuiat ek þikiumzst vita huat er þu uill. Nu skilia þeir at suo mælltu. Þormodr tok ser far med Skuf. ok er þeir voru miog bunir þa fara þeir a fund konungs ok þacka honom alla vingan þa er hann hafdi þeim ueitt. konungr bad þa uel fara. konungr gaf Þormodi hring ok suerd þa er þeir skilduzst. Ganga þeir nu a skip ut ok er þeir gengu a skip ok settuzst nidr þa gek madr vt a skipit at skutbryggiu. sa madr uar mikill uexsti herdibreidr ok þyckr undir hondina hann hafde sidan hatt a hỏfde. ok mattu þeir ogerlla sea hans asionu en þat er þeir mattu af sia þa syndizst þeim skulbrunn ok skeggiadr ok gerpligr j asionu. sa madr gek firir Skuf ok kuaddi hann. Skufr tok uel quediu hans ok spurde hann at nafnni en hann nefndizst Getr. Skufr mællti. huar er kyn þitt. Hann suarar. uida stendr kyn mitt fotum. en þat er eyrendi mitt hingat at ek uil at þer uæitit mer far j sumar til Grænlandz. Skufr suarar. okunnigr ertu mer ok vita (verd ek) vid skipueria mina huat þeim syniz rad huort ek taki uit þer edr æigi. Gestr mællti. æigi uæit ek enna þat ætlada ek at styrimenn ætti firir skipi at rada en æigi hasetar. ok er þat likligazst at ek uinna hlutuerk mitt at minu læyti suo at æigi þurfui hasetar firir mig at uinna. Nu lauk suo þeirra uidrædu at Skufr het Gesti farinu. Gestr gek upp j bęinn ok kemr aftr med mykla byrde ok þunga suo at uarla mattu .ij. menn upp taka. Skufr let þa j haf. þeir fengu stór uedr ok huoss. þess lidbetri uar Gestr sem meire uar raun til. suo syndizst þeim sem Gestr munde hafua .ij. manna megin j sinum tiltỏkum. helldr stodst allt j odda med þeim Þormodi ok Gesti j þui sem uit bar. Suo barst at æinn dag at Þormodr ok Gestr attu austrmal at hallda badir. j þann tid uar byttu austr hafdr a skipum en æigi dęlu austr. nu uar Þormodr j kile nidri ok sokti byttunum en Gestr tok uit uppi a þilium ok bar ut austrinn. Þormodr uar ecki sterkr madr ok selldi hann oft ecki langt upp bytturnar ok uard Gestr at sæilazst miog j mot byttunum adr hann fenge nad þeim. Gestr mællti þa. sel þu upp auuirdit knaligar butturnar. Þormodr suarar ongu en gerde sem adr. Nu er minnzstar uonir voru þa lætr Gestr fallazst ofan bytturnar fullar af sio j fang Þormodi. Þormodr uerdr allr aluotr ok hleypr upp ór austrinum ok þrifr uopn sin. Gestr tekr ok sin uópn uilia þeir þa beriazst. Skufr bidr þa menn standa j mille þeirra. eru þeir þa skildir. Skufr mællti þa. æigi samir at menn se vsattir a skipum þuiat osættinne fylgir mart til mæins ok sealldan mun þeim skipum uel farazst er menn eru usattir innan bordz. nu uilium uær bidia yckr at þit synit ỏnga ouisu medan þit erut a skipinu en georit sem yckr likar þa er þit komit a land. Nu sefazst þeir af ordum Skufa ok eru nu grid sett a millum þeirra. Skip þeirra |[44] uelkir uti lengi ok fa þeir stor afỏll. j einum myklum stormi gengr j sundr seglra þeirra fór þa utan bordz allt seglit. taka menn seglit ok heimta at ser ok voru Gestz tiltok þar sterkliguzst. Skufr mællti at þeir menn voru litt hagir er farit hỏfdu af Grænlande med honum. en hann hafde seth þa Þormod ok Gest mart hagliga telgia. Skufr mællti þa vid Gest. uill þu gera saman ra vora. Gestr suarar. litt er ek hagr bittu Þormod hann er madr suo ordahagr at hann mun þegar yrkia saman rána suo at fost mun vera sem negld se. Skufr mællti þa vid Þormod. uilltu gera saman ra vara. Hann suarar. fa þu Gesti hann er madr suo sterkr at hann mun stinga saman hlutunum suo at fast mun vera. en þo ma ek freista at telgia annan hlutinn ef Gestr telgir annan. Nu er fengin sin ỏx huorum þeirra ok telgir sinn rarhlut huorr þeirra. Gestr litr nockut suo til þar er Þormodr er. en þa er Þormodr hafde telgt sinn hlut rarinnar þa setz hann nidr a bunkann. en Gestr telgir nockuru lengr þat tre er hann uar at. ok er hann hætti at telgia þa bar þann saman hlutina ok þurfte þa af huoregum at taka hlutnum. Nu festir Gestr saman rana ok eftir þat festa þeir seglit vid rana ok þui næst sigla þeir. Sid um haustit toku þeir Grænland. skipit kom j Eireksfiord ok skipudu þar upp.
Her segir fra þeim Grænlandingum. capitulum.
Þorkell Læifsson bio j Brattahlid hann uar hofdinge mikill rikr ok uinsæll hann uar uinr hins helga Olafs konungs. Þorkell kom bratt til skips ok keyfti at styrimonnum ok hasetum þa hlute er hann uillde hafa. hann keyfti mollt þau sem þar voru til ok adra hluti þa sem torugætazstir voru a Grænlande. Skufr gerde Þorkatli j kunnlæika at hirdmadr ok skalld Olafs konungs uar a skipenu er Þormodr het ok sagde at Olafr konungr sende honum Þormod til hallz ok trauzstz ef hann þyrfti nockurs vit. Nu af þessum ordum Skufs baud Þorkell Þormodi til sin ok þat þektizst Þormodr. Skufr uar vid skip til þess er þat uar upp sett ok um buit. eftir þat redst hann heim til bus sins. hann atti bu a þeim bæ er a Stockanese hæitir. þat er j Æireksfirde ỏdrum megum fiardar en Brattahlid odrum megum. vid Skuf bio sa madr er Biarnni het. hann uar uitr madr ok uinsęll gerr at ser ok smidr mikill. hann uardueitti bu þeirra Skufs beggia þa er Skufr uar j forum. þeir attu felag saman ok fór uel med þeim felag. Þormodr for til uistar j Brattahlid til Þorkels Læifssonar. Gestr uistadizst j Æireksfirde a bæ þeim er j Uik hæitir. þar bio sa madr er Grimr er nefnndr. Þorgrimr trolli Æinarsson bio j Æinarsfirde a bæ þeim er a Laungunese hæitir. Þorgrimr uar godordzmadr ok mikill hỏfdinge rikr ok fiolmennr garpr hinn mesti j skaplynde. uit Þorgrim bio systir hans er Þordis het. hana hafde att sa madr er Hamundr het. synir Þordisa(r) voru .iiij. a uist med henni. einn þeirra het Bauduarr annar Falgeirr .iij. Þorkell .iiij. Þordr. þeir voru aller garpar myclir ok fraligir menn. Þorunn het onnur systir Þorgrims hon bio j Æinarsfirde a þeim bæ er a Langanese het. hon atti son er Liotr het hann uar mikill madr uexsti ok rammr at afle. Aller frændr Þorgrims voru myklir hauadamenn ok oiafnnadarmenn. Sigridr het kona er bio j Æinarsfirde a þeim bæ er a Hamri hæitir. Sigridr atti gott bu en þo ecki stóraudig en uel audig at uinsældum. Sigurdr het son hennar hann uar at bui med henni. hann uar fraligr madr ok vinsæll ok litill hauadamadr.
Vidreign þeirra Lodins ok Þormodar
Lodinn het madr hann uar verkstiore Þorkels j Brattahlid. hann uar godr uerkmadr ok uæidemadr mikill. honum fylgde at lagi kona su er Sigridr het hon uar fæingin til at uinna Þormodi. skemma uar j Brattahlid ute æigi afost husum er Þorkell uar uanr at sofa j ok setumenn hans. þar brann lios hueria nott j skemmunne um uetrinn. Lodinn suaf inni j skala hea uerkmonnum Þorkels. Lodni þotti Sigride oft uerda dualsamt a kuelldum j skemmunne er hon togade af Þormode. þotti honum Sigridr ga sin minnr en verit hafde kom honum j hug kuidlingr sa er kuedinn er um lausungarkonur.
- A huerfanda hueli
- eru þeim hiortu skopud
- ok brigd j briost um lagin.
Rædir hann þa vm uit hana at hann uill æigi uistir hennar langar a kuelldum j skemmunne. hon suarar honum þann ueg sem henni uar j skapi til. þikir honum hon leggia sialldnar[45] .x. (fingr) up ser um hals en uerit hafde. Lyftizst þa litt þat ræide j sinu rume. en ræide huers mannz er j galle en lif j hiarta minne j hæila mettnadr j lungum hlatr j millti lystisemi j lifr. Þat bar til æinn aftan þa er þeir Þorkell ok Þormodr uilldu ganga til skemmu ok Sigridr eftir þeim at Lodinn tok til Sigridar ok hellt henni en hon togadizst ór hondum honum. ok er Þormodr serr þat þa tekr hann j hond Sigride ok uill kippa ór hondum Lodni. en þat gengr æigi skiott. ser Þorkell þa þeirra þæfu. hann mællti þa uit Lodin. lattu Sigride fara læidar sinnar. oskuggasamligt er allt um hennar uistir uti þar a kuelldum. brennr þar lios biart. mun ek gæta hennar uti þar a kuelldum suo at ecki skal at uerda um hennar rad þat er henni |[46] se til suiuirdingar ne þer til sneypu en þu gæt hennar uel þess j mille. Nu vid þessi ord Þorkels þa lætr Lodinn raknna hendr af Sigride ok ferr hon læidar sinnar med þeim Þorkatli ok Þormodi. ok uar nu kyrt um hrid.
Þormodr drap Lodin
Þa er at jolum dregr lætr Þorkell mungat hæita þuiat hann uillde ioladryckiu hafa ok gera þat til agætis ser þuiat sealldan var joladryckia a Grænlande. Þorkell baud þangat uinum sinum at iolum ok uard þar fiolment um jolin. Skufr ok Biarni af Stockanese voru ok þar vm jolin at heimbodinu þuiat þadan uar husbuningr hafdr klæde ok ker til bodsins. Nu drucku menn jolin med mikille gledi ok skemtan. affaradag jola biugguzst menn til brottfarar ok foru suo sem bunir voru ok þỏckudu Þorkatli uel uæitzslu ok heimbod. Lodinn uerkstiori greiddi monnum klæde sin ok handagerui er hann hafde uarduæitt um jolin. hann setti fram skip þeirra Skufs ok Biarnna ok let bua. huskallar baru ofan ker ok klæde þau sem hỏfdu uorit hỏfd til bodsins af Stockanesi. Lodinn uar j selskinz kufli ok j skinnbrokum ok uar gyrdr j brækr. nu voru þar aller menn uærr j ỏnn nockurre. Lodinn kemr þa farande j stofu vid .iiij. menn. þar uar adr æigi flæira manna en Þormodr ok Biarni bondi af Stockanesi ok uar j sinum beck huorr þeirra ok tỏluduzst suo vid vm þuert golf. Þormodr la a framanuerdum stockinum. Nu er þeir Lodinn komu j stofuna þa græip Lodinn j fætr Þormodi ok kifti honum fram a golfit. þeir drogu þa Þormod utar eftir golfinu. þa hleypr Biarnni upp ok gripr um Lodin midian ok uegr hann upp j bringu ser ok rekr hann nidr uif golfinu. Biarnni bannar þeim er Þormod drogu ok bad þa lata hann lausann. ok suo gera þeir. Nu stendr Þormodr upp. hann mællti þa vid Biarnna. æingi tilkuoma þiki mer sligt vera þuiat ver Jslendinger erum uanir slikum skinnlæiks brogdum ut a Jslande. Þeir Lodinn ganga fram ok lata sem ecki se j ordit. Nu er þeir Skufr uoru albunir til farar þa gæingr Þorkell til skips med þeim ok hæimamenn hans. ganga þeir menn a skip ut er fara skylldu. þeir Skufr hofdu feriu æina ok la bryggia a land. Biarnni stod hea bryggiuspordinum ok bæid Skufs er hann talade vid Þorkel. Lodinn uar a lande uppi skamt fra skipinu ok hafde þa af hende greitt farangr [hui manna[47]. Þormodr uar skamt fra þui sem þeir Þorkell toludu. ok er minnzstar er(u) vonir þa gengr Þormodr at Lodni ok bregdr suerde ok hỏggr Lodin banahỏgg. Þorkell heyrir brestinn ok litr til ok ser huar Lodinn er fallinn. Þorkell mællti þa vid menn sina at þeir skyllde ganga at Þormodi ok drepa hann. en þeim uard bilt. Biarni mællti þa at Þormodr skyllde ganga a skip vt. hann gerde suo. Biarnni gek eftir honum ok er hann kom a skip þa heimta þeir vt bryggiuna. Þorkell eggiar þa atgongu sina menn ok uill beriazst til Þormodar. Skufr mællti þa. bradlitith gerir þu nu Þorkell a þetta mal er þu uill drepa Þormod hirdmann ok skalld Olafs konungs. mun ydr madrinn dyrkeyftr verda ef konungr spyrr at þer latit drepa hann. allra hellzst er konungr sende hann ydr til handa ok til skiols ef hann þyrfti nockurs uit. synizst þat j þessu male sem oft kann at verda at ræidin litr æigi hit sanna. nu uilium uær bioda ydr sealfdęmi firir Þormod ok uig Lodins en Þormod munu uær æigi lata medan uær stondum upp. Nu med þessum ordum Skufs þa sefazst Þorkell. attu margir þa hlut at um sætt þeirra. for þat fram at þeir sættuzst. handsalade Skufr Þorkatli sealfdęmi firir vigit. for Þormodr þa at uistafare a Stockanes til þeirra Skufs ok Biarna ok uar med þeim þat sem eftir uar uetrarins.
Fra þeim Þormodi ok Fiflegli
Egill het madr hann uar huskall þeirra Skufr ok Biarna. Egill uar mikill madr uexsti ok sterkr liotr ofimr ok ouitr obragligr ylirlitz. hann atti kenningarnafnn ok uar kalladr Fiflegill. Þormodr uar laungum ogladr ok okatr. husbændunum þotti a þui mikit mæin er hann uar hliodr ok spurdu þeir hann at ef þeir mætti nockurar bætr rada a hans hliodleika. Þormodr suarar. þat uillda ek at þit fengit mer fylgdarmann nỏckurnn þann er ecki gerde annat en hann fylgde mer þangat sem ek uillda farit hafa. Þeir sỏgdu suo uera skylldu badu hann kiosa ser mann af huskollum sinum þann sem hann uillde. Þormodr mællti. Fiflegil kys ek til fylgdar vid mik hann er madr mikill ok sterkr æigi ofuitr at gera þat sem ek uil firir hann lagt hafua. Þeir badu hann rada en þo undrudzat þeir hui hann kaus Egil ser til fylgdarmannz. Nu gerdizst hann fylgdarmadr Þormodar ok leku oft at honum dętr hæimskunnar þær dul ok ranguirding suo at hann uisse æigi georlla huerr hann uar. Biarni smidade Þormodi exi bræida at firirsognn Þormodar. hon uar slett oll ofan fra hamri ok til eggiar æingi uar eguolr firir henni hon uar herdugod ok snarpegg ok sæigt jarnn j.
(Drap Þorgrims trolla)
|[48] Um uorit eftir þessa atburde foru menn til þings j Garda j Æinarsfiord þat er j Eireksfirde ok hofdu aller saman buder. læ(i)ti bar a mille ok þar sem þeir hofdu budir ór Æinarsfirde. Þormodr uar j bud med þeim Skuf ok Biarna. Nu er menn hofdu tialldat budir sinar þa var Þorgrimr trolli eigi kominn. ok litlu sidarr uar sen fỏr hans ok uar hon audkend þuiat hann hafde skrautligt lid ok suo skip ok skipat medal stafnna skrautligum skiolldum þar uoru ok morg spiot a skipe. suo uar mikill ofsi Þorgrims at menn (þordu varla at) mæla iofnum ordum vid hann edr vid frændr hans. uæidarfæri hỏfdu þeir Grænlendingar iafnan a skipum sinum. Nu er skip Þorgrims rende at lande þa gengu margir at sea skart þeirra ok uopnnabunat til strandar. þeir rydea skipit ok kasta a land ueidarfærum þeim sem a skipinu voru. Þormodr uar þar vid staddr er þeir ruddu skipit. hann tekr upp æinn selskutil ok litr a er þau hofdu a land kastet. æinn forunautr Þorgrims gæingr a land ok tekr til skutilsins ok mællti. lumi þu af skutlinum madr þuiat þer mun til litils koma þo at þu halldir a honum. ok þat ætla ek at þu munir litt kunna at bæita skutlinum. Þormodr suarar. litzst þer suo sem ek muna litt kunna at bæita skutlinum. Hann suarar. suo synizst mer uist. Þormodr mællti. þikizst þu betr kunna at bæita en ek. Hann suarar. eflaust ætla ek þat. Þormodr quat þa visu.
- Betr lefz bæita skutli
- balldr hælir þui skialldar
- þollr hleypr hart um hellur
- hlunnriods en uær kunna.
- georr uæit ek hitt huerium harri
- hugdyrstr skipar fystum
- uæitti oss sa er atti
- ormstorgs j skialldborgu.
Þormodr gengr þa heim til budar sinnar eftir þat. Þeir forunautar Þorgrims tiallda þa bud hans med myklum snỏfurlæik ok buazst uel um. Þat barst at æinn godan uedrdag a þinginu at menn allir gengu fra bud þeirra Skufs ok Biarna nema Þormodr einn hann la heima j hudfatinu sinu ok suaf. hann hafde breitt a sig felld tuilodinn er hann atti. felldrinn uar ỏdru megin suartr en odru megin huitr. Nu er Þormodr hafde sofit nockura stund þa uaknar hann ok ser at mennirnir allir voru brottu ór budinne nema hann æinn. hann undrazst nu þuiat mart manna uar at bud er hann sofnade. Ok (j) þui bile kemr Fiflegill inn j budina ok mællti. of fiarri ertu nu mikille skemtan. Þormodr mællti. huar uarta edr huat er nu til skemtanar. Egill suarar. ek uar at bud Þorgrims trolla ok er þar mikill hluti þingheimsins. Þormodr mællti. huat er þar til skemtanar. Egill suarar. Þorgrimr Æinarsson segir þar sỏgu. Þormodr mællti. fra huerium manni segir hann sỏgu. Egill mællti. æigi uæit ek fra huerium manni sagan er en hitt uæit ek at hann segir uel fra ok skemtiliga. er stoll settr undir hann vti firir budinne ok sitia menn þar umhuerfis ok hlyda til sỏgunnar. Þormodr suarar. kunna munt þu at nefnna nỏckurnn mann þann er j sogunne er allra hellzst er þu segir at suo mikit gaman se at. Egill suarar. Þorgeirr nockurr uar j sỏgunne kappi mikill ok virdizst mer at Þorgrimr munde nockut hafua verit vid sỏguna ok gengit miog uel fram sem likligt er. uillda ek at þu færir þangat ok hlyddir til sỏgunnar. Þormodr suarar. suo ma uera segir hann. Nu riss Þormodr upp ok tekr yfir sig felld sinn ok snyrr ut hinu suarta ok tekr ỏxi sina j hond ser ok setr hott a hofut ser. gengr sidan til budar Þorgrims ok Egill med honum. nema stadar undir budar gafhladinu ok hlydazst þar vm ok matti ogeorlla heyra þat er sagt var. uedr hafde a uerit biart ok solskin mikit. en er þeir Þormodr[49] komu undir budina þa tok uedrit at þyknna. Þormodr gerde ymizst at hann horfde upp j himininn edr nidr j iordina. Egill mællti. hui lætr þu þer a þann ueg horfir stundum j loft upp en stundum j iord nidr. Þormodr suarar. þann ueg er nu himininn jsionar sem uant er þa er uobrestrinn uerdr. Egill mællti. firir hueriu er þat uant at uerda at uobrestrinn kemr. Þormodr suarar. firir tidendum uerda uobrestir ofallt. en nu ef suo uerdr at þu heyrir uobrestinn þa forda þer suo sem þu matt ok hlaup suo sem þu matt skiotazst heim til budar ok gæt þin þar. Nu er þeir toluduzst þetta vid þa gerir a skur mykla ok (uot)uidre. hlaupa menn þa a burt fra sogunne ok huerr til sinna(r) budar þuiat menn hofdu ecki uit uætunni buist. sumir foru j budina Þorgrims ok uard mikil þraung j budardyrunum. horfdu aller menn at budinne. Þorgrimr sat a stolinum ok bæid ef nockut rymdizst j budardyrunum. Þormodr mællti nu uid Egil. bid þu nu her en ek mun ganga fram firir budina ok uita huat þar se tidenda. en ef þu heyrir uobrestinn þa hlaup þu hæim til budar uorrar suo sem þu matt skiotazst. Nu gengr Þormodr fram firir budina ok þar at er Þorgrimr sat. Þormodr mællti þa. huat sỏgu var þat er þu sagdir. Þorgrimr suarar. ecki ma ek þer þat segia j fam ordum stormerki þeirrar sogu edr huert er nafnn þitt madr. Hann suarar. Uigfuss hæiti ek. Þorgrimr mællti. huers son ertu. Hann suarar. ek er Otryggsson. Þorgrimr uill þa upp risa af stolinum en Þormodr hio þa j hofut honum ok klauf |[50] hann j herdar nidr ok bra ỏxinne undir felld sinn. en hann settizst undir herdar honum ok kallade. fari þer hingat a er unnit a honum Þorgrimi. Nu snuazst menn j budardyrunum ok sia auerkann ok spyria huerr a honum hefir unnit edr huat uæitz þu til þess mannz er a Þorgrimi uann. Þormodr suarar. her sa ek hann firir skemzstu en ek hliop þegar undir hofut honum er a honum var unnit ok sa ek æigi huert sa for hedan er a honum uann. nu taki her nockurr til ok styde hann en sumir fari at læita þess er a honum uann. Þa setiazst menn undir hofut Þorgrimi en sumir foru at læita uegandans. Þormodr for j burt. hann gengr þa fram med sionum firir nes nokkut. hann sneri þa felldi sinum ok let þa horfa vt hit huita felldarins. Egill heyrde brestinn er Þormodr uann a Þorgrimi. hann hliop þa heim a leid til budar Skufs. Menn geta at lita[51] þeir er j læitinne voru huar madrinn hliop ok ætludu at sa munde vera sannr auerkans. Egill uard stórhręddr er hann sa mennina hlaupa eftir ser herklædda. ok er hann uard handtekinn gerr þa skalf j honum leggr ok lidr firir hrætzslu sakir. Oll bæin hans skulfu þau sem j voru hans likama. en þat voru .cc. bæina ok .xiiij. bæin. ten(n)r hans nỏtrudu. þær voru .xxx. allar ædar j hans horunde pipradu firir hræzslu sakir. þer voru .cccc. ok .xv. En er þeir kendu manninn huerr var þa þottuzat þeir vita at hann munde æigi drepit hafa Þorgrim þuiat Egill uar æinge madr. rann þa af honum hræzsla sem hita af jarni. Nu foru þeir j budirnar at læita uegandans ok finzst hann æigi. Vm hræzslu Egils var þetta kuedit.
- Hræddr uar hinn er meiddi
- hior alldregi suiptir tiallda
- skulfu sidan skips i alfui
- skiotlyndum medal hárs ok fota.
- bade tennr bæin ok ædar
- brann uitzskunnar huerfui þann ueg
- firnna hart sem elldr a árnni
- æzsla mikil var þessi hræzsla.
Þeir menn er uegandans læitudu foru fram til siofarins þar sem nes æitt gek j fram. þar mættu þeir manni j huitum fellde. þeir spurdu hann at nafnni en hann nefnndizst Tortryggr. þeir spyria hann at huert hann ætlade at fara. Hann suarar. ek læitar þess mannz er a Þorgrimi uann. Þeir genguzst j moti ok foru huorirtueggiu snudikt. skilr þa skiott med þeim ok for Þormodr leidar sinnar ok skildi suo med þeim.
Biarni fann Þormod eftir vig Þorgrims
Þeir Skufr ok Biarnne saknna Þormodar ok þikir þeim æigi ỏruænt at hann muni vera ualldr auerkans. þuiat Skufr hafde heyrt j Noregi atektir Olafs konungs um hefnnd eftir Þorgeir Hauarsson. Nu er lidr hinu mestu hlaup þeirra manna er læitadu uegandans þa toku þeir Skufr ok Biernne bat æinn a laun ok letu þar a nockurar vistir. þeir reru fram firir nesit þuiat þeim uar sagt at þar hafde madr sezst j huitum fellde sa er nefnndizst Tortryggr. ok er þeir koma firir nesit þa sia þeir huar Þormodr sat. roa þeir þa at lande ok męla at Þormodr skule ganga a skip vt. hann gerir suo. þeir spyria huart hann hafui unnit a Þorgrimi. Þormodr quat þat satt uera. þeir spurdu huat hann ætlade huersu mikill auerki hann ætlade at þat mundi uera ordinn. Þormodr quat þa visu.
- Auruendis redzst undir
- opt finnumzst þat minne
- ỏll er fremd of fallin
- fior neps j stra greppi.
- ef hreggboda hỏgguit
- hefig uart j skỏr suarta
- nadda bordz þuiat nirde
- nættings bana uættag.
En þo ma vera segir Þormodr at hỏggit hafui æigi nogt ordit þuiat sma uerda iafnan ỏruendra manna hỏgg. en þo hio ek þui æigi flæire hoggin at ek ætlade at Þorgrimi skyllde þetta ærit til bana. Skufr mællti. gæfu hafdir þu a er þeir kendu þig æigi þa er þu sazst undir herdum Þorgrimi. Þormodr quat þa visu.
- Vndr hui æigi kendu
- elbaurnar mik gerua
- stals ber ek mart a mali
- mart um skoft hit suarta.
- birgumzst langt þuiat lengra
- lif uar ty skoput drifu
- þremia pollz edr þolli
- þeim alldrtile seima.
Skufr mællti. suo ma uera. en huart uar Falgæirr þar hia Þordisarson kappinn. Þormodr suarar. þar uar hann. Skufr mællti. þo mundi hann nu odr uerda vid uig Þorgrims frænda sins. Þormodr quat visu.
- Stræingde þess a þingi
- þarflyndr ef mig fynde
- haulldr at hỏggua skyllde
- hæit lofgerdar uæite.
- nær stod ek randa ryre
- reckr letzst æi mik þeckia
- gott er þat at huldar hetti
- hefir halldit smidr stefia.
Biarni mællti. þu munt nu lata vera suo buit um hefnd eftir Þorgeir ok hefir þu nu þo gert firir þitt nef þangat ut. Þormodr quat þa visu.
- Mætta ek hefnnd en hrafni
- hrings fek ek bragd a þinge
- hialldrs let ek uige ualldit
- uarga fletz vid marga.
- gnyþolli let ek gialla
- gert hefig firir mer suortum
- mæirr hefnde þo þeirra
- Þorgæirs uinir flæire.
Biarni mællti. þo munu margir þat mæla at þu hafuir gert aflausn um hefnndina er þu hefir drepit þann hofdingia er mestr uar a Grænlandi þar er þu ert kominn her æinmani ok er osynt |[52] huort þu kemzst brott af Grænlandi þuiat Þorgrimr atti marga fraliga frændr ok frækna. Þormodr suarar. æigi ma þat uist vita enn huerium fæigd er næst. Nu flytia þeir hann til Æireksfiardar ok fylgia honum j helli þann er Þormodz hellir er kalladr. sa hellir er j siofarhomrum odrum megum fiardar en Stockanes odrum megum. hamrar erv upp ok nidr fra hellinum ok ma klifa upp ok nidr ok uar þo huartueggia illt at fara. Þeir Skufr ok Biarni mælltu uit Þormod. vertu her j hellinum ok muno vit koma til þin er lokit er þinginu. Þeir Skufr ok Biarni fara nu aftr til þingsins. Þormodar var saknat a þinginu ok þottuzst menn vita at hann munde hafua vegit Þorgrim. Þorgrimr letzst þegar eftir auerkann. Bauduarr ok Falgæirr biuggu mal til a hendr Þormodi um uig Þorgrims ok uard Þormodr sekr skogarmadr um uigit. ok er lokit uar þinginu for huerr heim til sins heimilis.
Þorgeirr drap þa fræ(n)dr a Grænlandi. capitulum.
Þeir Skufr ok Biarni komu til fundar uit Þormod ok sỏgdu honum sekt sina ok mælltu at hann skyllde þar uit hafazst j hellinum. sogdu at hann mundi huergi frid hafua ef menn uisse huar hann uæri. sogduzst þeir mundu koma iafnan til fundar vid hann ok færa honum uistir edr þat annat er hann þurfti ath hafua. Firir hellisdyrunum uar grassto mikil ok mattu nauduliga þeir menn er færir voru hlaupa af hỏmrunum ofan j grastona. Þormodi þotti daufligt j hellinum þuiat þar uar fatt til skemtanar. æinn godan uedrdag redzst Þormodr brott fra hellinum. hann klifr upp hamrana ok hafde med ser ỏxi sina. Nu er hann uar skamt kominn brott fra hellinum þa mætir hann manni a læid. sa uar mikill uexsti ok osyniligr liotr ok æigi godr yfirbragz hann var j veriu miog sidri. hon uar saumut saman af morgum tỏtrum hon uar margfolld ok feliott sem laki ok hỏttr af upp af tỏtrum saman saumadr. hon uar ỏll allusug. þuiat þa er solskin var heitt þa gengu uerkfakar fullir fra fodri hans horundz a hinar yzstu trefr sinna herbergia ok letu þar þa vid solu sidur uit blika. Þormodr spurde þann mann at nafnni. sa suarar. ek hæiti Oddi ok er ek gaungumadr æinn fastr a fotum ok er ek kalladr Lusaoddi eliunarlauss madr ok æigi allyginn nockut frodr ok hefui oft gott af godum monnum. edr huat heitir þu segir Oddi. Torradr hæiti ek segir hann. Huat manna ertu Torradr. Ek er æinn æinhleypingr segir hann edr huort uilltu æiga kaup vid mik. Oddi suarar. fatt a ek til kaupa edr hueriu uilldir þu uit mik kaupa. Torradr suarar. ek uillde kaupa yfirhỏfn þa er þu hefir. Oddi suarar. æigi þarftu at spotta mik. Torradr suarar. æigi spotta ek þig ek mun selia þer kapuna er ek er j en þu skallt selia mer veriuna er þu ert j ok fara sendifor mina a Stockanes ok koma þar j kuelld ok segia þeim Skuf ok Biarna at þu hafir mann hittan j dag þann er Torradr nefndizst ok hann skifti vid þig yfirhofnum. æigi byd ek þer flæire eyrende. skalltu þa æignazst kapuna ef þu kemr þessu til leidar j kuelld. Oddi suarar. æigi er allauduelligt at komazst yfir fiordinn þuiat þar þarf skip ok farning at hafua yfir fiordinn en þo ma vera at ek koma þessu til leidar ef ek uil. Nu skipta þeir klædunum. tekr Oddi vid blarri kapu ok ferr j en Torradr ferr j ueriu Odda ok ferr þadan til Æinarsfiardar ok þar til er hann hitti smalamann Þordisar af Lỏngunesi. Torradr spyrr huat synir hennar gerde edr huort þeir uæri heima. Smalamadrian suarar. æigi er Bauduarr hæima en brædr hans voru hæima j natt ok eru nu ronir a fiski. Þormodr suarar. suo ma uera at se. Nu hugdi smalamadrinn at hann ræddi vid Lusaodda þuiat hann kendi buning hans. Nu skiliazst þeir at suo mælltu. ferr Þormodr til nausta þeirra Þordisar ok hefzst þar vid. ok er kuellda tok þa ser Þormodr at þeir brædr roa at lande. Þorkell ræri fram j halsi en Þordr j midiu skipe Falgeirr j austrrumi. Nu er skipit rennir at lande þa stod Þorkell upp ok for fram j stafnn ok ætlade at taka uit skipinu. Þormodr gengr ut ór naustinu ok þikiazst þeir þar kenna Lusaodda. Þormodr snyrr at Þorkatli bregdr exi undan ueriunni ok hoggr j hỏfut Þorkatli suo at hann færr þegar bana. Þa snyrr Þormodr a brott ok steypir af ser ueriunni ok hleypr. þeir Þordr ok Falgeirr hallda eftir honum en hann undan. Hann kemr a siofarhamrana yfir hellinum ok hleypr ofan j tona. Þordr hleypr þegar eftir honum. hann lyknar þegar j knesfotunum er hann kom nidr ok lytr afram. Þormodr hio j þui medal herda honum suo hart at ỏxin sok ok fyr en hann fengi nad oxinne ór sarinu þa hliop Falgeirr ofan j tona ok hio þegar til Þormodar. þat hỏgg kom medal herda Þormodi ok uard þat allmikit sár. þa rann Þormodr undir hendr Falgeiri þuiat hann nade æigi oxinne. Þormodr finnr þa at hann verdr afluani firir Falgeiri. þikir honum þa midlungi vænn sinn kostr slyppr madr en þo miog sarr. rennir hann þa hugnum til fulltings ser þangat sem Olafr konungr uar ok uæntir ser þadan hamingiu. J þui bile fell ỏxin ór hendi Falgeiri ok nidr firir hamrana. þikir Þormodi nu nockuru uænna er þeir eru badir slyppir ok þui |[53] falla þeir badir ofan firir hamrana a sioinn ok j kaf ok reyna þeir þa sund sitt ok færazst ymsir j kaf. finnr Þormodr þa at hann mædizst af blodras. en firir þa sok at Þormodr uar æigi fæigr slittnade broklinde Falgæirs. rekr Þormodr þa ofan brækr um hæla honum. dafrazst honum þa sundit færr hann þa annat kaf at ỏdru ok dreckr þa omællt. skytr þa upp þionum ok herdunam en uill andlat sealft skaut upp andlitinu ok uar þui likazst at sia sem þa er madr glottir ath nockuru. ok j þui drucknar Falgæirr. en Þormodr uar þa miog mattfarinn. hann lagdizst þa j æitt sker ok skreid þar upp a griot ok la þar ok uænti ser þa æinskis annars en liflatz suo uar hann mattlauss.
Þeir Biarni hitta Þormod j skerinu
Nu er at segia fra Lusaodda. hann for suo sem mællt var med þeim Torrade ok kom a Stockanes um aftaninn ok sagde þeim Skuf ok Biarna at hann hefde mann hittann um daginn þann er Torradr nefnndizst ok skipti uit hann yfirhỏfnum. ok mællti hann at ek skylldi fara a Stockanes ok segia þeim Skuf ok Biarna fund ockarnn ok klædaskipti. Þeir kenna kapuna ok þikiazst vita at Þormodr muni þui Odda sent hafua til þeirra at hann mun ætlat hafua at gera nockut storuirke. Þeir taka þa æinn bat af launungu um kuelldit ok roa yfir fiordinn ok er þeir nalgazst hellinn þa sea þeir kuikt nockut j æinu skeri ok tala um med ser huort uera muni selr edr rostungr. roa at skerinu ok ganga upp ok sia þar mann liggia ok kenna at þar var Þormodr. Þeir spyria hann tidenda. hann segir þau sem gerst hỏfdu um kuelldit. Skufr mællti. vist hefir þu æigi til æinkis undan rekizst a Garda þinge er þu hefir ordit a æinu kuelldi bani .iij. brædra mikilla kappa ok kynstorra manna. Þormodr suarar. þat æitt kom mer j hug adr þit komut hingat at en munda her lifit lata j skerinu. en nu þiki mer æigi oruænt at ek muni verda græddr ok ma þa enn uerda at nockurr Grænlendingrinn deyi fyrr en ek. Þeir spyria hann um samæignn þeirra Falgæirs. Þormodr quat þa visu.
- Skopta ek þa er uppi
- undarligt a sunde
- hrokr do hæimskr vid klæki
- hans razsaklof gandi.
- alla læit ek a ulli
- egguedrs hugar gluggum
- sefti gaurr ok glotti
- gunnfion vid mer sionir.
Þeir Skufr ok Biarni baru Þormod a skip vt j fiorum skautum þuiat hann matti æigi ganga. þeir sækia j hellinn klædi hans ok vistir þuiat þeim þotti hann ecki þar mega vera leingr. þeir roa med hann inn eftir firdinum Æireksfirde.
Fra Gamla ok Skum(!)
Gamli het madr er bio j Æireksfiardarbotni uppi undir ioklum. Gamli uar felitill madr ok æinrænn uæidemadr mikill. Grima het kona hans hon uar mikill suarkr gerr at ser læknir godr nockut fornfrod. æigi uoru þar flæire menn en þau .ij. þau kuomu sialldan til annarra manna ok sialldan komu adrir menn til þeirra. Þeir Skufr ok Biarni lendu skipi sinu skamt fra bæ Gamla. gengr Skufr fra skipe til bæiar ok er honum þar uel fagnnat ok bodinn greide. Skufr mællti. er sa græide at uer uilldum at þer þiggia. Grima suarar. huerr er sa greide. Skufr suarar. sarann mann hefui ek her med at fara þann er ek uillda ath þu græddir. Grima mællti. huerr er sa madr. Skufr suarar. Þormodr skalld Olafs konungs er ordinn firir auerkum. Grima mællti. huerr hefir a honum unnit. Skufr sagde henni tidendin þau sem gerst hỏfdu. Grima mællti. mikill atburdr er sia ordinn ok mikit uandamal synizst mer j vera at takazst a hendr skogarmann þeirra frænda Þorgrims ok allra hellzst er hann hefir nu suo mikit storuirke unnit j sektinne. Skufr suarar. ek skal fe firir þig bæta ef þer verda nockurar sakir gefnar um þetta mal ok huergi skal þig j skada um kostnat þann er þu hefir firir Þormodi. Nu lykr suo þeirra vidrædu at Grima tekr vid Þormodi. er hann þa færdr upp til bæiar ok fægir Grima sar hans ok bindr um ok er honum þa nockuru hægra. Skufr ok Biarni foru þa hæim a Stockanes. Þessi tidende þottu ollum monnum a Grænlande mikil ok uard æigi skiott uist hins sanna vm þenna atburd þuiat margir menn hofdu þat firir satt j fystunni at Þormodr munde druknat hafua þa er lik Falgæirs fannzst rekit. Sár Þormodar hafdizst illa ok la hann .xij. manudr j sárum. þa er uetr uar lidinn fra falli þeirra brædra þa gek Þormodr mille stofu ok elldhus ok uar þo æigi hæill sársins.
Þeir frettu at Þormodr lifdi. capitulum.
Um uorit eftir uard sa atburdr a Laungunesi at Þordis let illa j suefni um natt ok ræddu menn um at hana skylldi uekia. en Bauduarr son hennar suarar. lati þer modur mina niota draums sins þuiat vera ma at firir kellingu beri nockut þat er hon uill uita. Nu uar hon æigi uỏkt ok kemr þo þar at hon uaknnar at lyktum ok anduarpar hatt. Bauduarr tok til orda. illa hefir þu latit j suefni modir edr huat bar firir þig. Þordis suarar. uida hefui ek gondum rent j natt ok er ek nu uiss ordin þeirra hluta er ek vissa æigi adr. Bauduarr mællti. huat er þat. Hon suarar. þat er brædrabani þinn er a lifui ok er a uist |[54] med þeim Gamla ok Grimu j Æireksfiardarbotnni. nu munu ver fara a fund þeirra ok uil ek lata taka Þormod af lifui. munu uer koma j Brattahlijd ok bidia Þorkel fara med oss þuiat hann mun illa kunna ef þeim er nockut til mæins gert þuiat Þorkell helldr miog hende yfir þeim. Bauduarr kuezst buinn þeirrar ferdar þegar hon uillde. Nu standa þau upp ok taka æina skutu er þau attu. stiga þar a skip .xv. kallar med Þordise fraligir ok uel uopnnadir roa um nottina vt eftir Æinarsfirde ok suo til Æireksfiardar. var þa suo komit at nott uar lios. Nu er Þordis er a læid komin med sitt foruneyti um nottina vard sa atburdr j Æireksfiardarbottni at Grima lætr illa j suefni ok mællti Þormodr at Gamli skyllde vekia hana. Hann suarar. æigi uill Grima at hon se uokt þott hon lati illa j suefni þuiat iafnan verdr hon þa þeirra hluta viss er henni berr naudsyn til at vita. Hættu þeir hialinu en Grima uaknar. Gamli mællti. illa letz þu j suefni edr huat bar firir þig. Grima suarar. þat bar firir mig er ek uæit nu. Þordis af Laungunese er a læid komin med .xv. kalla ok æ(t)lar hingat at fara þuiat hon er nu uiss ordin af trollskap sinum at Þormodr er her nu med oss ok ætlar hon nu at drepa hann her. nu uil ek at þu ser at husi j dag Gamli þuiat æigi eru þit of lidmargir þoat þit set badir heima firir ok .xv. menn sæki yckr heim allra hellzst er Þormodr er æigi uopnnfærr. en þo mun ek æigi senda yckr a iokla a brott ok hafizst hæima vid j dag.
Fra Þordisi ok Þormodi
Nu er at segia fra Þordise at hon ferr um nattina til þess er hon kemr j Brattahlid. Þorkell fagnar þeim uel ok bydr þeim greida. Þordis mællti. sa er malauoxtr at (ek) ætla at fara a fund Gamla ok Grimu þuiat ek er uiss ordin at Þormodr skogarmadr minn er med þeim sa er margir ætludu druknnadan vera. nu uillda ek at þu færir med oss ok helldir med oss til þess at ver nædim laugmali af þeim Gamla ok Grimu ok uæitzstu þa huat er uær æigumzst vid ef þu ert hia sealfr. Þorkell suarar. olikligt þiki mer vera at Gamli muni vita skogarmann yduarnn. en þo mun ek fara med ydr a fund þeirra Grimu. Nu hafua þau Þordis þar daguerd en Þorkell sopazst at um menn þuiat hann villde ecki æiga undir þeim Bauduari ef þau greinde a. ok er menn voru mettir þa for Þorkell a skipe vid .xx. menn ok fara vid suo buit. Grima atti stol mikinn. a brudunum stolsins var skorit likneski Þors. Grima mællti vm morgininn. nu uil ek skipa til uerks j dag. stol mun ek setia a stofuugolf mitt þar vil ek at Þormodr siti a þa er menn koma. vil ek æigi at þu risir upp af stolinum medan buimenn eru a bænum. nu þoat þer þiki nockurr vfridr fara at þer edr nylundur j gerazst þa ris þu æigi upp af stolinum þuiat ecki stodar at hokra undan j hyrningar ef þer verdr bana audit. en Gamli skal festa upp ketil ok sioda sel j dag. hann skal bera sorp a elldinn ok gera reykfast j husunum en ek mun sitia a þreskillde vti ok spinna garnn ok tala vid komendr. Nu er suo gert sem Grima firir sagde. ok er skip þeirra Þorkels ok Þordisar eru sen at lande fara þa setz Þormodr aa stol Grimu en Gamli sydr ok berr sorp a elldinn. uerdr reykfast j husunum. ok fylgir þat þo at myrkua mikinn lagde med reyknum vm oll husin suo at ecki matti sia. Grima sat a þreskillde ok spann. hon quat nockut firir munni ser. Nu renna skipin at lande ok ganga menn upp til bæiar. geingr Þorkell at dyrum ok heilsar Grima honum vel ok bydr honum greida þann sem hann uill hafua. Þorkell mællti. Þordis a Laungunese er her j for ok hefir hon þat firir satt at Þormodr skogarmadr þeirra se med þer. nu uilium ver at þu selir Þormod fram ef hann er her þuiat þer man ỏrdigt verda at hallda skogarmann þeirra. Grima suarar. undarligt synizst mer þat uera er þer ætlith at ek muna hallda skogarmann þeirra a Longunesi þar sem ek sitt vid annan mann j husi her j koti minu. Þorkell mællti. uist er þat olikligt en þo uilium ver nu rannsaka herbergi þin. Grima suarar. þess munu þer kosti æiga at rannsaka bæ minn þo at þer hefdit æigi suo mikit fiolmenni. nu þiki mer ofallt gott er þu kemr j min hus en illt mun mer þikia at þeir Æinarsfirdingar hlaupi her med gems sitt ok spilli her nockuru j herbergium minum. Þorkell mællti. vid Þordis[55] munum inn ganga ok rannsaka. Nu gera þau suo. foru nu inn j husin ok ransokudu ok uar þar æigi long duol þuiat husin voru bædi fa ok sma. þau luka upp stofunne ok var hon full af reyk ok sa þau ecki til tidenda. ramt uar j husunum af reyknum ok voru þau helldr skemr inne en þau mundu |[56] ef reyklaust væri. Nu koma þau vt ok er þa ranns(ak)dr bærinn vti. Þa mællti Þordis. æigi þottumzst ek gerlla sea firir reykaum huat j stofunne var tidenda. nu munu uer fara upp a stofuna ok taka af skiainn ok lata leggia vt reykinn ok sia þadan til huat j stofunne var tidenda. Nu fara þau Þordis ok Biarni upp a stofuna ok taka af skiainn ok lata leggia vt reykinn ok sia þatan[57] til huat j stofunne er tidenda. nu fara þau ok riufa en mæirr vm skiabulunginn ok sia nu vm alla stofuna. geta þau þa at lita huar stoll Grimu stod a midiu golfui. þau sa Þór med hamri sinum sitia skorin a stolbrudunum. en þau sa æigi Þormod. fara þau nu af stofunne ok ganga til dyra. þa mællti Þordis. eftir er enn nockut fornneskiu þinnar Grima er Þors likneski er skorit a stolinum. Grima suarar. ek er sealldkuem til kirkiu at heyra kenningar lærdra manna þuiat ek a langt at fara en fament heima. nu kemr mer þa j hug er ek se likneski Þors af tre gert þat er ek ma briota ok brenna huersu myklu sa er mæire er skapat hefir alla hluti syniliga ok usyniliga ok æinge madr ma yfir hans uelldi stiga. Þordis suarar. vera ma at þu hugsir sligt en nærr munde nu leggia at ver mundim meirr at þer leggia ok naudga þer til sagnna ef æigi væri Þorkell her med sligt fiolmenni þuiat suo segir mer hugr um sem þu uitir nockut til huar Þormodr er. Grima suarar. at þui kemr nu sem mællt er at oft er sa uillr er geta skal ok þat annat at huerium bergr nockut ef hann er æigi fæigr. en þat er naudsyn at þu þackir þat gude at fiandinn a þig æigi suo hæimila til illz sem þu uilldir gert hafa þuiat þat er uorkunn at madr geti æigi sannz en hitt er æigi uorkunn at hann hafui æigi trunat a þui er hann ser med ỏgnum. Nu skilia þær at suo mælltu. ferr Þordis j brott med lid sitt ok suo Þorkell huort til sins hæimilis ok er nu kyrt vm hrid.
Fra Þormodi ok Egli er þeir foru
Þa er Þormodr uar heill ordinn sars sins er hann fek af Falgæiri þa komu þeir Skufr ok Biarni eftir honum ok fluttu hann a brott med ser. Þormodr launade þeim Gamla ok Grimu lidueizslu þa er þau hofdu honum væitta med myklum fiarhlutum. Hann for þa heim a Stockanes ok uarduæittu þeir Skufr ok Biarni hann j stockaburi sinu a laun. þar uar Þormodr hinn þridea uetr. þann uetr selldu þeir Skufr ok Biarni bæinn a Stockanesi ok adrar æignir j iordum þær sen þeir attu ok ætluduzst at radazst j burt af Grænlande. Snemma vm uorit biuggu þeir skip sitt ok settu fram. þa fystizst Þormodr ór utiburinu sagdizst æiga eyrendi nordr j fiordu. hann færr ser æinn bat. Fiflegill retzst til ferdar med honum. Egill setzst til ara en Þormodr styrir. Egill uar godr rædir ok uel syndr. uedr uar gott ok solskin mikit ok uindlitit. þeir fara nordr til Æinarsfiardar ok inn eftir firde. ok er þeir komu inn a fiordinn þa okyrdizst (Þormodr) j stafninum. hann rydzst um ok hallar skipinu miog a ymsa uega. Egill mællti. hui lætr þu þer suo æriliga huort uilldir þu hafua skipit yfir ockr. Þormodr suarar. ouært er mer. Egill mællti. ualla ma ek roa firir starfui þinu ok stanke. En huat sem Egill mællti um þat lykr suo umbrotum Þormodar at hann huelfir skipinu undir þeim. kafar Þormodr þa undan batinum ok þadan tekr hann annat kaf at ỏdru til þess er hann kemr a land. hann hefir med ser exi sina. Egill kemr upp hea batinum ok færr komizst a kiolinn ok tekr þar huilld litazst um ok hyggr at ef hann sæi nockut Þormod ok færr hann huerge hann seth. Egill rettir batinn ok eyss upp. settizst hann til ára ok snyrr batinum ok rærr vt eftir Æinarsfirde. letti hann æigi fyrr ferd sinne en hann kom heim a Stockanes. segir þeim Skufi ok Biarna allt hit sanna fra ferd sinne. lætr hann þat ok fylgia sogunne at hann ætlar at Þormodr se druknnadr. Þeim Skuf ok Biarna þotti sea atburdr undarligr ordinn uera ok þikiazst þo ecki suo buit mega at gera en renna þo a grunum huort Þormodr mun daudr vera.
Þormodr vann a Lioti. capitulum.
Nu skal segia fra Þormodi huat er hann hefzst at. þa er hann kom a land uatt hann fyst klædi sin ok eftir þat tok hann a sig gaungu ok ferr til þess er hann kom a Hamar til Sigridar. hann kom þar sid dag(s). hann drap þar a dyrr ok gæingr þar vt æinn madr ok hæilsar honum snyrr aftr ok gæingr til stofu. Þormodr gengr eftir honum j stofuna. hann setz utarliga. Sigridr tok til orda ok mællti. huerr kom madr j stofu. Þormodr suarar. Osuifr hæiti ek. Sigridr mællti. suo er margr sem hæitir. vill Osuifr vera her j natt. Hann quezst þat þiggia mundu. Er hann þar um nottina. ok vm morguninn kom Sigridr at mali uit hann ok spurde. huert ætlar þu at fara Þormodr. Hann suarar. |[58] Osuifr nefndizst ek. Sigridr mællti. satt var þat at þu nefnndizst Osuifr en þegar kenda ek þig er ek sa þig. Þormodr suarar. þa er æigi dællt at dyliaz þuiat þu hefir rett kendann manninn. en þar er þu spurdir at vm farar minar þa ætla ek at fara a Longunes til Þorunnar Æinarsdottur ok at hitta Liot son hennar. þuiat mer er hann sagdr mikill madr uexsti ok skartzmadr hefui ek ok þat spurt at hann leggi illar umbrædur a uit mik. Sigridr suarar. þa skal fara Sigurdr son minn med þer þuiat lengi hafa þau Þorunn ok Liotr verit þung[59] til ockar sem til margra annarra. Þormodr suarar. oradligt synizst mer þat at Sigurdr fari med mer þuiat þit munut æigi mega hallda bustat yckrum her ef nockut skerst j med oss. Sigridr mællti. giarnna uil ek lata bustat minn til þess at Liotr fai nockura suiuirding. Nu ferr Sigurdr med Þormodi a Langanes. þeir Þormodr drepa þar a dyrr ok gæingr æin kona vt ok hæilsar heim. Sigurdr spurde huart Liotr væri heima. Hon sagde hann j stofu. Sigurdr mællti. bid þu hann koma vt. Kona gengr j stofuna ok mællti. þat var mællt Liotr at þu skylldir vt ganga. Liotr spurde huerr þat mællti. Hon suarar. Sigurdr fra Hamri kom en ek kenda æigi annann. Liotr mællti. huernn ueg uar sa madr synum er þu kendir æigi. Hon suarar. suartr a harslit ok hrockinhárr. Likann segir þu þann mann Þormodi sokudolg minum. Nu geingr Liotr fram ok tekr spiot j hond ser ok konur med honom þær sem j stofunne voru. Hann gengr vt j dyrrin ok kennir Þormod. hann leggr þegar til Þormodar ok stefnir a hann midian. Þormodr lystr vid ỏxinne ok berr nidr spiotit ok kemr j fotinn honum firir nedan kne ok verdr þat sar mikit. Liotr lytr vid lagit er hann lagde til Þormodar ok þa hio Sigurdr medal herda Lioti ok særir hann myklu sari. þa hliop Liotr inn j dyrrin. Þormodr hio eftir honum ok kom hỏggit a lærit ok ræist ofan lærit ok kalfann. hliop ỏxin nidr j þreskiolldinn. Liotr fell inn j dyrrin. konurnar hliopu yfir hann fram ok raku aftr hurdina. Þeir Sigurdr snua a brott. þa mællti Þormodr at Sigurdr skyllde fara heim a Hamar ok segia modur sinne tidenden. en ek mun læita firir mer segir Þormodr. Nu skiliazst þeir ok ferr Sigurdr heim ok segir modur sinne þat er j hefir gerst. Sigridr mællti. þat synizst mer rad at þu farir a fund þeirra Skufs ok Biarnna ok skorir a þa til uidrtỏku ok segir þeim at ek uil selia land mitt ok kuikfe. uil ek ok radazst j brott med þeim af Grænlandi. Nu for Sigurdr læidar sinnar ok er hann uar skamt kominn fra garde þa hittir hann Þormod ok hafde hann þar bedit Sigurdar. fara þeir nu badir saman a fund þeirra Skufs ok Biarna ok segia þeim sligt sem j hafde gerst. ferr Skufr þa ok selr land Sigridar ok flytr j brott med ser allt bufelli hennar. ferr aftr til skips sins. Æinn aften redzst Þormodr hæiman. hann tekr bat ok reri yfir Æireksfiord um nottina. hann gengr fra skipe þar til er hann kemr a Lỏngunes. hann ferr til naustz Þordisar ok leggzst þa nidr ok felst. þuiat hann ætlade at Bauduarr munde roa a sia vm daginn sem hann uar uanr. Ok er a læid morguninn þa ser hann at .iij. menn gengu fra bænum til skipsins. þeir ræddu um þat huort Bauduarr munde heim koma um daginn þuiat hann hafde farit at binda um sar Liotz a Langanes. Þormodr liggr sem adr þar sem hann uar kominn þuiat hann uar litt gengr firir sarinu. Þeir huskallarnir reru nu a fiski sem firir þa uar lagt ok er leid a daginn ser Þormodr at huskallarnir roa at lande. Þormodi gerdizst uerkmikill fotrinn. Madr het Karr hann uar uerkstiori Þordisar. hann uar nu roinn med huskỏllum hann uar ok frændi Bauduars. nu uinna þeir at fangi sinu ok setia upp skip sitt ok bua um. uedri uar þann ueg farit at þoka uar ok uruæta. ganga þeir heim er þeir voru bunir. Þormodr heyrir at þeir ræda um at Bauduarr væri heim kominn. Þormodr uillde hafa skipit yfir fiordinn til Uikr. Ok er þeir Karr voru nærr at tungarde komnir þa mællti Karr. mer hefir eftir legit bolex min ok mun ek ganga eftir. Þeir budu at fara med honum en hann uillde þat æigi ferr nu ofan snudigt. Þormodr uar þa kominn til skipsins ok hefir þa fram sett. Karr litr manninn ok kennir Þormod. snyrr hann heim ok ætlar at segia Bauduari huat titt er. Þormodr sier Kar at hann snyr heim ok uill Þormodr snua eftir honum. en honum uar suo stirdr fotrinn at hann matti huergi komazst. hann kastar þa ỏxinne eftir Kár ok kom a fotinn firir nedan knesfotinn ok bæit ór kalfann or fætinum. Karr halltrar heim ok uerdr fỏr hans sæin. Þormodr tekr ỏxi sina ok hleypr a skipit ok rær fra landi ok stefnir til bæiarins j Uik. Þordis hafde sofit um kuelldit ok er hon uaknar uarpar hon mædiliga ỏndinne ok mællti. huort er Bauduarr heim |[60] kominn edr æigi. Hann suarar. her er ek modir edr huat uilldir þu nu. Hon suarar. bita mætti nu bæitfiskr ef at borde væri dreginn segir hon. þuiat her hefir verit Þormodr skogarmadr þinn j allann dag j nausti voru ok hefir hann nu unnit a Kár frænda þinum ok tekit bat þinn ok rærr nu yfir a fiord. ok hygg ek at honum se uerkr j sari þui er Liotr uæitti honum. get ek ok at honum verde æigi greidfært yfir fiordinn firir þoku sakir. þætti mer æigi fiarri at uer færim til fundar vid hann. Bauduarr sprettr þegar upp ok mællti. buinn er ek þessarar ferdar segir hann. En er þau koma vt firir dyr þa sia þau huar Karr halltrar ok uar hann þa kominn heim at husunum en Þormod sea þau huergi þuiat þokan uar suo myrk.
Leitad eftir Þormodi
Hlaupa þau nu a skip mædgin ok .v. menn adrir med þeim. þrifa þau tæinæring ok roa a fiordinn at læita Þormodar vm nattina. Þormodr heyrir nu til þeirra rodrinn ok malit. grunar nu at Þordis muni vera a leid komin med huskalla sina. synizst Þormodi þeygi uænn kostrinn ef hann uerdr fundinn. Holmr æinn litill var skamt fra Þormodi en þadan var þo langt til landz ok gengu þar yfir hafiædar en æigi gek yfir þat medaldỏgum. Þat verdr Þormodi firir hann huelfir skipinu en hann leggzst til holmssins. þarabruk lagu um allan holminn. grefzst Þormodr nidr j æitt þarabruk medal stæina ok berr a sig mikit þarabruk. Þau Þordis fara um nottina ok sia j þokunne sorta nockurnn a sionum ok vita æigi huat þat var. roa at þangat at sia at þar holfir skip a sionum ok eru arar j homlubondum. Huskallar mælltu. her mun Þormodr hafua roit a stæin nockurnn ok huelft skipinu ok mun hann hafa tynst. Þordis suarar. æigi mun Þormodr enn hafa druknnat helldr mun hann hafua ordit uar uit fỏr uora ok mun hann hafua huelft skipinu at sealfuuilea sinum til þess at uær ætludum hann druknadan vera. en hann mun til holmsins lagizst hafua ok mun hann þar hafa folgizst. nu skulu ver leggia skipit at skerinu ok læita hans þar. Suo gera þau. en er þau koma j skerit þa mællti Þordis. nu skulu þer stanga med spiotaoddum þarann allann j holminum ok læita hans suo. Þeir gerdu sem Þordis lagde firir þa. en þo fundu þeir hann æigi. Þormodr rende þa hugdum til Olafs konungs ef hans gæfa mætti nockut duga honum. Þormodr skæindizat vijda af spiotum þeirra. en er þeir hofdu farit um holminn allan ok stangat spiotunum þaran allan þa syndizst þeim æigi von at hann munde þar vera. Þordis mællti þa. þat er ætlan min at Þormodr se her j skerinu þo at ver finnum hann æigi. nu ef hann er sniallali en gæit edr huprudare en merr ok megi hann heyra mal mitt þa suari hann. Þormodr heyrde huat er hon mællti ok uillde þa suara. en hann matti æigi þuiat honum þotti sem tekit væri firir munn ser. Nu fara þau Þordis j burt vid suo buit ok taka þat skip er Þormodr hafde þangat haft. Nu er þau voru burt farin þa ræis Þormodr upp or brukinu. hann legzst þa þangat a læid sem honum þotti skemzst til landz þuiat þa lysti j þokuna. Hann hende þar sker fra skeri þau sem a leidinne voru ok tok huilldir j skerinum. ok er skamt var til landz þa kom Þormodr j æitt sker ok var bade stirdr ok modr suo at hann matti þa huergi þadan fara.
Olafr konungr vitradiz Grimi bonda
A þeirre nátt dreymde Grim j Uik at madr kom at honum uænn ok tiguligr. sa madr spurde Grim huart hann uekti edr suæfni. Grimr þottizst suara. uaki ek vist edr huerr ertu. Draummadrinn suarar. ek er Olafr konungr Haralldzson ok er þat eyrendi mitt hingat at ek uil at þu farir eftir Þormodi hirdmanni minum ok skalldi ok uæitir honum biorg þuiat hann ma æigi komazst þadan sem hann liggr j skerinu skamt fra bæ þinum. hefir honum æigi slett farizst j kuelld. nu segi (ek) þer þat til marks at þat er satt er firir þig berr at sa madr vtlendr er uerit hefir med þer .iij. vetr ok Gestr nefnndiz at han hæitir Stæinarr ok er kalladr Helgustæinarr. hann er islenzskr madr ok for þui af Jslande at hann ætlade at hefnna Þorgeirs Hauarssonar. en þo at Stæinarr se garpr mikill ok hardfæingr þa mun honum þo litils verda af audit um hefnnd eftir Þorgeir ok mun annars stadar koma hans hardræde mæirr fram. Nu er Olafr konungr hafdi þetta mællt þa uaknar Grimr. riss hann þa upp ok uekr Gest ok mællti at hann skyllde upp standa. riss hann þa upp ok tekr suerd j hond ser gengr vt med Grime setiazst þeir nidr vti. Þa mællti Grimr. huat hæitir þu. Gestr suarar. muna muntu þat huat ek hefir þer til sagt. Grimr suarar. man ek uist huat er þu nefnndizst en at hinu uil ek spyria huort þu hæitir sem þu nefnndizst. Gestr suarar. hui æigi suo. Grimr mællti. þui ef þu hæitir Stæinarr ok ert kalladr Helgustæinarr a þinu lande. Gestr mællti. huer sagde þer þat at suo væri. Grimr suarar. Olafr konungr. |[61] Gestr mællti. nærr hittir þu Olaf konung. Þa sagdi Grimr honum drauinn allan. Stæinarr mællti. satt er þat j draumi þinum er til min kemr. vænti ek at suo mune vera þæira. Nu fara þeir Stæinarr at læita Þormodar ok finna hann þar sem Olafr konungr hafde til visat. færa þeir hann hæim j Vik ok uarduæita hann þar a laun ok græda hann. ok er hann uar hæill ordinn auerkans þa flytr Stæinarr hann til skips þuiat Skufr uar þa vid skip. redzst Stæinarr þa j burt ór Vik ok er vid skip. Forin Skufs frestazst þar til er lokit uar þinge Grænlendinga. Bauduarr gerde sekan Sigurd Sigridarson um auerka vid Liot. Eftir þingit var Skufr albuinn til siglingar.
Þormodr drap Liot[62]
Þann morgin er byrr rann a ok Skufr ætlade at sigla foru þeir fra skipi Þormodr ok Stæinarr at oleyfui Skufs a æinum bati. þeir foru til Æinarsfiardar ok inn eftir firdinum firir bæ Þorunnar. þar sa þeir .iij. menn a skipe sitia a fiske. þeir kenna þar Liot Þorunnarson. þeir leggia at þegar ok beriazst vid þa ok lykr suo þeim funde at Liotr fellr ok þeir menn er med honum voru. fara þeir aftr Þormodr ok Stæinarr til skips. Skufr uar þa buinn til siglingar. stigr Þormodr a skipfiol en Stæinarr er eftir. hann ferr til vistar j Brattahlid til Þorkels Læifssonar. Skufr ok Biarni lata[63] j haf fa goda byre ok ferst uel taka Noreg med hæilu ok holldnu. en er þeir Skufr ok Biarni komu j Noreg þa skipta þeir fe sinu. hafde Biarni skip ór felagi en Skufr lausafe. Hellt Biarni sudr til Danmerkr ok gek þadan til Roms ok sotti heim hinn hæilaga Petrum postula. Romaborg letu gera .ij. brædr het annarr Romulus en annarr Remus. en er borgin uar alger þa urdu þeir missattir af huors nafnni borgin skyllde hæiti taka. þui red Romulus Remo brodur sinum fiorrad ok drap hann. þa uar borgin kend uit Romulum þuiat hon hæitir Roma at bokmale. J þeirri for andadizst Biarni. Skufr ok Þormodr foru a fund Olafs konungs. en Sigridr ok Sigurdr son hennar keyftu ser iardir j Noregi ok biuggu þar til daudadags. Konungr uar ecki margr til Þormodar j fystunni.
Þormodr kom til konungs
Sa madr hafde komit af Jslande a fund Olafs konungs er Grimr het ok kalladizst hefnnt hafua Þorgæirs Hauarssonar. ok firir þat lagde Olafr konungr a hann virding ok gaf honum giafir. en Þormodr visse a honum ỏll deile ok var Grimr æith illmenni ok hafde myrdan mann vt a Jslande. Þat bar at æinn dag at Olafr konungr sendi dryckiarhornn Þormodi ok mællti at hann skyllde kueda visu.
- Þer fengut fe færa
- flim er oft kuedit Grime
- mer ok myklu fleira
- mæringr en þorf væri.
- hann hefir hundzverk unnit
- huinn getr sligt edr minna
- mætr en ek menzsku bættag
- mina gramr ok þina.
Konungr mællti. þikizst þu mæire fremd hafua gert a Grænlande en Grimr a Jslande. Þormodr suarar. þat ætla ek at þer þiki suo ef þu ueitzst gerlla. Olafr konungr mællti. huat uantu mest til frægdar a Grænlande. Þormodr quat þa visu.
- Þollr vo Þorgrim trolla
- þar laut hardr til iardar
- adr red ek odda hridar
- otraudr Lodins dauda.
- þar nam ek Þorkel fiorui
- Þordr let ond hinn fiorde
- felldr uar frægr til folldar
- Falgæirr skorungr þeirra.
Olafr konungr mællti. framar hefir þu gert vm uigin a Grenlande en fiskimadrinn kallar aflausnn fiskinnar. þuiat hann kallazst sig leysa ef hann dregr fisk firir sig en annan firir ỏngul hinn þridia firir vad .iiij. firir skip. Þormodr suarar. vo ek þo enn .ij. menn um daginn adr uær sigldum af Grænlande en Helgustæinarr drap æinn. Olafr konungr mællti. huerir voru þeir menn. Þormodr suarar. Liot uo ek ok huskall hans systurson Þorgrims trolla. Olafr konungr mællti. hui uottu þa suo marga. Þormodr suarar. illr þotti mer merar iofnnudr þeirra. Konungr mællti. huernn ueg uar merar iofnudr sa. Þormodr suarar. þeir toldu mig vera suo med monnum sem meri med hrossum. Vorkunn uar þa a segir konungr at þer mislikade miog þeirra umræda. hefir þu ok stort at gert. Þormodr quat þa visu.
- Els hefig illan dila
- eckels þeim er mig sektu
- geig uann ek geruidraugum
- Grænlandinga brendan.
- sa mun at sækitifuum
- suerdels fromum verda
- hrings a hryggiar tanga
- hoggræddr nema mæirr logi.
Konungr mællti. suo mun vera sem þu segir. sæint mun sa dile græddr verda um mennina er þu hefir uegnna a Grænlande. Þadan af var Þormodr med Olafi konungi j myklum kærlæikum þuiat hann reyndizst hinn rỏskuazsti j ollum mannraunum. Þormodr fór j Garda austr med Olafi konungi ok þoldi med honum alla vtlegd. for aftr med Olafi konungi til Noregs þuiat Þormodi þotti betra at deyia med honum helldr en lifa eftir hann daudan. sem enn mun sidarr sagt verda.
Skipan Olafs konungs vm lidith
Olafr konungr hafde þa til sannz spurt at skamt mundi vera til þess er hann munde æiga orrostur vid bændr. en sidan er konungr hafde skodat lid sitt ok hafde hann þa mæirr en .xxx. hundrada manna ok þotti þat þa vera mæiri herr en menn hefdi þar fyrr set j jafnnfatæku lande. Sidan talade konungr firir lide sinu ok mællti suo. ver hofum mikit herfolk ok fritt lid. nu vil ek segia monnum hueria skipan ek vil hafua a lide voru. ek mun lata merki mitt fara fram j midiu lide ok skulu þar fylgia hirdmenn ok gestir ok þar med þat lid er til uor kom a Upplondum ok suo þat lid er her kom til uór j Þrandheimi en til hægri handar fra uoru merki skal vera Dagr Hringsson ok med honum þat lid allt er hann hafde til foruneytis vid oss ok skal hann hafa annat merki en til uinstri handar fra voru merki skal vera þat lid er Suiakonungr fek oss ok allt þat lid er til uór kom j Suiavellde ok skulu þeir hafa hit þridea merki. vil ek nu at menn skiptizst j suæitir ok hæimtizst saman frændr ok kunningiar þuiat þa mun huerr annars bezst gæta ok huerr annan kenna. ver skulum marka lid uort ok gera herkumbl a hialmum vorum ok skiolldum draga þar a med blæikiu. en er ver komum j orrostu þa skulum ver aller hafua eitt ordtæki fram fram Kristz menn krossmenn konungsmenn. ver munum hliota þunnar fylkingar er ver hofum litit lid þuiat ek vil æigi at þeir kringi um oss lide sinu. skipumzst ver nu j suæitir en sidan skal suæitum skipa j fylkingar en menn skulu vera med aluæpnni dag ok nott þar til er uær vitum huort fundr vorr mun verda ok bonda. Sidan er konungr hafde talat þa fylktu þeir lide sinu ok skipudu eftir þui sem konungr hafde fyrir sagt. en eftir þat atti konungr stefnur vit suæitarhofdingia. voru þa þar komnir þeir menn er konungr hafde sent j herat at krefia lids. þeir kunnu þau tidendi at segia ór bygdinne þar sem þeir komu at þar uar alæyda af uigum monnum ok uar þat folk allt farit j bonda safnnat. en þar er þeir hittu menn þa villdu fair þeim fylgia en flestir suorudu þij at firir þa sok satu hæima at þeir villdu huorigum fylgia ok uilldu æigi beriazst j mot Olafi konungi ok æigi j moti frændum sinum ok hofdu þeir fatt lid fæingit. Þa spurdu konungr menn rads edr huat þeim þætti tiltækiligazst. Finnr suarar mali konungs. segia mun ek huernn ueg gert mundi vera ef ek skal rada. þa mundi ver fara herskillde um allar bygdir ok ræna fe ollu en brenna suo uandliga bygd alla at alldri stædi kot eftir. giallda suo bondum drottins suik. hygg ek at margir munu lausir j flockinum ef þeir sea reyk ok loga hæim til husa sinna en vitu ogerlla huat tijtt er um bỏrnn konur ok gamalmenni fenat edr annat frændlit. vænti ek segir hann ef nockurir rada til at riufa safnnadinn at þa munu bratt raufaz fylkingar þuiat suo er bondum gefit at þat rad er þa er nyiazst þa er þat ỏllum kærazst. En er Finnr lauk male sinu þa gerdu menn þar at godann rom likade morgum þat vel at rada til fefanga en ollum þotti bęndr makligir til skada en likligt þat er Finnr sagde at bændr mundi margir lausir j safnnade honum(!). Þormodr Kolbrunarskalld samþykti mest þessu radi ok quat visu.
- Brennum oll firir innann
- innan þau er ver finnum
- land skulum huer med hiorui
- herbiorgum grams veria.
- yss hafui allra husa
- Jnnþrændr kol sinna
- angr mun kuæigt j klungri
- kalld ef ek ma uallda.
En er Olafr konungr heyrde akafa lydsins þa krafde hann ser hliods ok mællti. hafa bændr verdleika |[64] til þess at suo veri gert sem þer bæidit ok ecki mundir þu þar litilvirkr ath þui Þormodr en annat mun ek rads taka en brenna land vort. Þat hafui þer þo gert herra at brenna land firir bondum. Satt er þat Þormodr at ek hefui þat gert at brenna bæi firir þeim ok uæitt þeim storar adrar refsinger. gerda ek þa þat at þeir gengu af tru sinne adr en toku upp blot ok villdu ecki lata at vorum ordum ok attu ver þa guds rettar at reka ok erv þessi drottins suik myklu minna verd þo at þeir halldi æigi tru sina vid oss ok munu þo þessi æigi þikia litils verd þeim er mandomsmenn vilea vera. nu á ek her nockura heimilld a at væita nockura fridun er þeir misgera vid mik en þa (eigi) er þeir hỏtuduzst vid gud. nu uil ek at menn fari spacliga ok geri æigi heruirke vil ek fara fyrst til fundar vit bændr sættumzst ver þa er þat vel en ef þeir hallda bardaga vid oss þa erv þar .ij. kostir firir hondum. en ef ver follum j orrostu þa er þui vel radit at fara þangat æigi med ransfe. en ef ver sigrumzst þa skulu ver vera arftokumenn þeirra er beriazst j moti oss þuiat þar munu sumir falla en sumir flyia ok hafua huorirtueggiu firir gert allri æigu sinne. er þa gotth at ganga til storra bua ok bæia vegligra en þess nytr æinge madr er brent er. er ok suo ransfe at þat ferr at spellum meire hlutr en þat er nytt er af. skulu ver nu fara dræift vt eftir dolunum ok hafa med oss alla viga menn þa er uer fám skulu ver ok hoggua bu edr taka adra hluti þa er menn þurfu til matar ser en menn geri ekki heruirke annat vel þiki mer at þer drepit niosnarmenn bonda ef þer takit þa. þa skal Dagr fara ok hans menn hit nedra fram eftir dỏlunum en uer munum fara vt þiodlæid ok hittazst at kuelldi ok hafa aller æinn nattstad.
Vin vard af vatni
Konungr ræid huitum hesti vm daginn en þa er minnzst var vón drap hestrinn fæti ok stok j sundr fotrinn j honum. huerr madr baud konungi sinn faraskiota en Olafr konungr quatzst annathuort ganga skylldu edr rida hinum sama hesti þuiat hann quat bysna skylldu til battnadar. Konungr batt þa fot a hestinum hofdu þeir þa duỏl nockura á sifanga ok uar hestum hagi fæinginn. ok er þeir kuomu aftr til hesta er þeirra gættu sa þeir þa at hestrinn var hæill uordinn sa er konungr hafde ridit. Konungi hafde varmt ordit um daginn bat hann þa færa ser uatnn j keri. hann bat byskup blezsa. hann gerdi suo. Konungr tok med ok læit a ok mællti æigi uil ek mungat drecka. ok bat sueininn taka uatnn j annat sinn. hann gerde suo. en er hann kom aftr þa blezade byskup fek sueinninn þa konungi kerit en er konungr sa þa mællti hann. sidr uil ek miod drecka en mungat a fostutidum. Kuaddi konungr þa til hirdprest sinn at taka uatnn. hann ferr ok tekr uatnnit. Sigurdr byskup blezsar þa enn ok færr konungi. Konungr mællti er hann hafde vid tekit. sidr uil ek vin drecka en miod edr mungat. Byskup mællti. þigg þu feginn dryk þenna. sa gefr þer er hæimillt a. Konungr dreckr þa af kerinu ok lofadu aller nærr uerandis menn gud sem verdukt var.
Tilskipan konungs vm folkit
Sva er sagt at Olafr konungr fylkti lide sinu þa skipade hann skialldborg þa er hallda skyllde firir honum j bardaga ok hina sterkuzstu menn valdi hann þar til ok þa er snarpazstir voru. þa kallade hann skalld sin til sin ok bat þa ganga j skialldborgina. skulu þer segir konungr her vera ok sia þau tidende er her georazst ok er ydr þa æigi segiannsaga til er þer skulut fra segia ok yrkia um sidan. þar uar þa Þormodr kolbrunarskalld. Gizsorr gullbrárfostri. Hofgarda Refr ok hinn fiorde Þorfinnr munnr. Þa mællti Þorfinnr til Gizorar gullbrarfostra. stỏndum æigi suo þrỏngt lagsmadr at æigi nai Sighuatr skalld rumi sinu þa er hann kemr hann mun vera vilia firir konungi ok æigi mun konungi annat lika. Konungr heyrde þetta ok suarar. ecki þarf Sighuati at snæida þo at hann se æigi her oft hefir hann oss vel fylgt. hann mun nu ok bidea firir oss ok munu ver þess miog þurfa. Þormodr suarar. vera ma þat konungr at ydr se bæna mest þorf en þunt mundi vera um merkisstỏngina af aller hirdmenn ydrir væri a sudruegh uar þat ok satt at ver toldum at þui þa er æinge fek rum firir Sighuati þo at mæla ætti vid ydr. Þa mælltu þeir sia a milla sỏgdu at þat væri vel fallit at yrkia þa aminningarvisur nockurar vm þau tidende er þa mundo bratt at hendi berazst. Þa quat Gizsỏrr.
- Skulu ogladan ifa
- ord fregnni þau borda
- buuumzst vid þraung a þinge
- þegns dottir megi fregnna.
- þoat sigrrunnar suinner
- segi uon Hedins kuonar
- uerum j ala eli
- austr bragnninge traustir.
Þa quat Þorfinnr munnar.
- Rockr at regnni myklu
- randa gardz hins harda
- uill vid vise sniallan
- |[65] Uerdęla lid beriazst.
- uerium alualld ỏruan
- ỏlum tæitan ma suæita
- fellum Þrænder j Þundar
- þess eggia ek nu hreggi
Þa quat Þormodr kolbrunarskalld.
- Ala þrỏng at eli
- ỏr stiklanda myklu
- skilldu æi skelknir haulldar
- skalmolld uex nu falma.
- buumzst vid sokn en slæknir
- seggir skulu ord um fordazst
- er at geirþinge gaungum
- gunnreifir med Olæifi.
Visur þessar namu menn þa þegar ok hafua verit sidan at minnum hafdar.
Fra Olafi konungi
Þat hafdi verit æitt sinn er Olafr konungr var j Gardariki at Jngigerdr drotning for or lande læidar sinnar. sa Olafr konungr a for hennar ok quat visu.
- Fagr stod er bar brude
- blackr syndizst mer sprucki
- oss let yndiss missa
- augfỏgr kona a hauge.
- keyrde gerdr ór Gaurdum
- godlat uala slodar
- æik en æin glỏp sækir
- jall huernn konur allar.
Ok enn quat hann.
- Ar stod ok enn dyra
- jalla doms med blomi
- hardla græn sem Haurdar
- huatt missari vissu.
- nu hefir beckiar tre bliknnat
- bratt Mardallar grati
- lind hefir laufui bundit
- limnord j Gaurdum
Ma þat a þessum augsynazst at honum hefir vit Jngigerde verit betr en flestar konar adrar. er þat nu liost uordit at henni hefir þat verit hin mesta hofutgæfa ok huerium ỏdrum er uit hann hafua j vinattu verit.
Konungr let skriptaz fyrir
Sidan bio Olafr konungr ferd sina ok sotti vt eftir Dolum hann tok ser nattbol ok kom þar saman allt lid hans ok lagu undir berum himne ok vndir skiolldum sinum. en þegar at lysti bio konungr her sinn fluttuzst þa enn ut eftir dỏlunum er þeir voru bunir. þa komu til konungs bændr miog margir ok gengu flestir j lid med honum ok kunnu aller æitt at segia at lendir menn hefde saman dregit her vuigann ok ætla at hallda bardaga vid Olaf konung let hann þa huernn mann til skrifta ganga uit byskup ok lærda menn ok syngia Pater noster. sidan let hann syngia messo ok taka corpus domini en þa er menn geingu til skripta foru þeir Gaukaþorir ok Hafrafasti med flok sinn at sitia æinhuers stadar. Konungr spurde hui þeir gerde æigi sem adrir menn. Ecki hofum ver til at huisla vid byskup sagde Gaukaþorir. Ecki mun þat suo vera quat konungr en þat megi vera at þer berit þar ecki mikinn vana til. Let konungr þa verda sagt þeim til skriftargangs ok breyttu þeir ser sidan sem adrir menn. Þa tok konungr nockurar merkr silfrs ok fek j hendr æinum bonda. fe þetta skalltu varduæita ok skipta sidan leggia sumt til kirkna en sumt til kennimanna ok ỏlmosumanna ok gefa firir sal þeirra manna er falla j orrostu. Bondi spurde. skal fe þetta gefa firir saal yduarra manna. þa suarar konungr. þetta fe skalltu gefa firir sal þeirra manna er med bondum eru j orrostu ok falla firir uopnum vorra manna en þeir menn er oss fylgia j orrostu ok þar falla þa munu ver biargazst at aller saman.
Vidrtal konungs ok Þormodar
Þa natt er Olafr konungr la j safnadenum ok adr er fra sagth uakti hann longum ok bat til guds firir ser ok ỏdru lide sinu ok sofnnade litt ok rann hofge a hann j mot deginum. en er hann uaknnade þa rann dagr upp. Konungi þotti helldr snemt at uekia herinn. þa spurde hann huort Þormodr skalld uekti. hann uar þar nærr ok spurde huat hann uillde honum. Konungr sagde. tel þu oss kuæde nockut. Þormodr settizst upp ok quat suo hatt at miog suo heyrde um allann herinn en hann quat Biarkamal hinu fornnu. en adr en hann tok til spurde Þormodr hui Sighuatr skalld skyllde æigi skemta ok launa gullinhialltan er þu konungr gaft honum j jolagiof j fyrra uetr. Konungr mællti. uæitzstu æigi at Sighuatr er nu æigi her. æinge mun oss nu þarfari en hann er hann bidr firir oss a sudruegum. Þormodr suarar. þa mun þat nu gera huorr okkar sem tilfærr er ek mun drygia kallmenzsku ok skemtan j dag en hann spilar fingrum sinum at Romi. Þetta er upphaf at kuædinu.
- Dagr er up kominn
- dynia hana fiadrar
- mal er uikingum at uaka
- ok vinna erfuide.
- uaki ok uaki
- uina hỏfut
- aller hinir æzstu
- Adils ok Suia.
- Harr hinn hardgræipe
- Hrolfr skiotande
- ættgodir menn
- er ecki flyia.
- uek ek ydr at vine
- ne at uifls runnum
- helldr uek ek ydr at hỏrdum
- Hilldar læike.
Þa uaknnade lydrinn ok er lokit uar kuedinn þa þockudu menn honum ok fannzst monnum mikit vm ok þotti uel til fundit ok kolludu huskalla huỏt. Konungr þackade honum skemtan sina. sidan tok hann gullhring ok gaf honum. Þormodr þackade honum giofina ok mællti. godan æigu uær konunginn en uant er at sia huersu langlifr verdr en su er bæn min konungr at þer latit ockr huorki skilia lifs ne dauda þuiat ek uillda fara til æinnar gistingar ok þer j kuelld. Þat skal ok vera quat konungr ef vit fỏrum badir lifs af Stiklastodum. Ecki þiki mer þa iafnnmikit a liggea quat Þormodr en hitt er satt at ek uil ecki lifa eftir þig þuiat ek hefir rannsakat rad mitt ok synizst mer suo at sidan er ek uar .vij. uetrum ellri hafui sa æinn hlutr verit mer til healpar framlæidis er ek (hefi) fylgt þer ok þinu foruneyti ok þickiumzst ek þat ecki med odygd gert hafua. Væit ek at þu munt ecki hirda at lifa eftir mik quat konungr en æigi uæit ek huort vit erum iafnnbunir til at fara til æinnar gistingar. edr huersu gamall madr ertu edr huersu marga menn hefir þu drepit j æinuige. Þormodr suarar. ek er nu nockuru meirr en halffertỏgr en mer þiker uon at ek muna .xiij. monnum hafa at bana ordit. Ecki þiki mer þu miog gamall quat konungr en þo mun ek þui heita þer at þu komir til nockurrar huilldar eftir seond þina ok munt þu æigi mega minna vid koma en dægr komi firir huernn mann er þu hefir uegit. Hins bæidda ek þig herra at skilia alldri vid ydr. Konungr suarar. aller munu ver ok saman fara at ek ma rada medan þer uilit æigi uit mig skiliazst. Þa mællti Þormodr. þess uænti ek herra huort sem fridr er uerri edr betri at ek se nærr ydr staddr medan ek a þess kost huorir sem sigr kunna at hafa. Sidan quat Þormodr visu.
- Þer mun ek enn unnz ỏdrum
- alualldr náir skalldum
- nær vettir þu þeirra
- þingdiarfr vm kne huerfia.
- braut komumzst ver þo væitinn
- valtafnn frekum hrafnni
- vist eigum þat uoga
- uiggrudr edr þar liggium.
Syn Þorfinnz
Þorfinnr skalld ok Þordr brodir hans urdu sarir miog suo at þeir voru ouigir. nu er þeir lagu j ualnum sa þeir lios yfir liki konungsins. þetta undruduzst þeir miog. Þordr tok til orda ok mællti. hui mun lios þetta yfir konunginum æigi munu þau endimi sỏnn at konungrinn se hæilagr. Þorfinnr suarar. likligt er þat at hann se hæilagr ok eru þat æigi enndime. Nu uar orrosta hỏrd ok fellu margir menn j bardaganum. en er Dagr var ofrlide borinn þa mællti hann at Olafs menn skylldu fara j æinum flocki burt med honum. Þa uar Þormodr kolbrunarskalld ecki miog sárr en ouigr sakir mæde ok uillde hann þo standa hea suæitungum sinum. æigi uar hann þui ecki sarr edr litt at hann hefde ser hlift mæirr en adrir helldr hitt at monnum þotti annars stadar auduelldra til at sækia en þar sem hann uar. Æinn madr spurde Þormod. sattu nockut skiolld minn er ek kastade ádan. Huat skal þer rỏgum skiolldr quat Þormodr. geta munda ek mer slikann skiolld ef ek uillda en æigi giafuin þann er ek hefi mist. Dalr nockurr uard firir þeim. dræifdizst þa flockrinn tueggia uegnna j brott. voru margir miog sarir ok margir mæiddir suo at til æinskis voru fęrir. bændr raku skamt flottan þuiat hofdingiar sneru brott aftr ok þar til er ualrinn la þuiat margir attu þar at læita eftir frændum sinum. Þorir hundr gek þar til er la lik Olafs konungs ok uæitti þar umbunat lagde nidr ok retti ok bræiddi yfir klæde. en er hann þerdi blodit af andlitinu þa sagde hann suo sidan at andlitit konungs var suo fagrt ok rode j kinnum sem þa er hann suæfui en myklu biartara en edr þa er hann lifde. þa kom blod konungsins a hond Þori ok rann a greipina þar er hann hafde sár fæingit ok þurfti um þat ser æigi at binda þadan j fra. suo greri skiott. uottade Þorir þetta ok þenna atburd sealfr þa er helgi Olafs konungs kom upp firir alþydu. uard Þorir |[66] hundr fystr til þess at hallda upp helgi Olafs konungs þeirra manna er þar hofdu j motstoduflocki hans verit.
Vidræda þeirra brædra eftir bardagann
Kalfr Arnnason læitade at brædrum sinum er þeir voru fallnir. þeir rędduzst vit j ualnum Finnr ok Þorbergr Arnnasynir en þar lagu hea þeim Arrne ok Kolbeornn daudir. Finnr mællti. hue oft hefir þu j ual verit Þorbergr brodir. Verit hefui ek nockurum sinnum segir hann ok hefir mer of allt illt þott. En huersu þiki þer nu quat Finnr. Gott segir Þorbergr þuiat her er miugt ok lint vni ek uel vid. Suo er mer ok quat Finnr at ek hefui ỏngann suida j sarum edr uæitzstu ef þau endima eru sỏnn at konungrinn se hæilagr hea ockr. Suo ertu skiotordr kuad Þorbergr at þu hyggr illa at huat þu mæler edr gair æigi ella uisser þu helgi hans firir laungu. Finnr suarar. heyrir þu huat nu er vm. Ek uæit æigi til huers þu taler segir Þorbergr. Ek þikiumz quat Finnr heyra malit hundzsins Kalfs brodur mins hann mun uilea lata græda ockr ok mun uel til gefa þuiat ek mun nu geta hofut Olafs konungs. Þorbergr mællti. uinn þu æigi a brodur þinum. Finnr suarar. hird ek æigi huers brodir hann er enda er æigi oft a þat at minnazst at ek hafa verit uitrari en konungr edr þu en geor vissa ek a fiallinu at æigi munde slik fadęmi hafua fram farit ef ek hefda þa radit at Kalfr hefde þa verit drepinn. Þorbergr mællti þa suo hatt at Kalfr matti heyra. gættu ok uinn æigi a Kalfi brodur þinum. Kalfr gek þa helldr tæpara. en þegar at Finnr sa hann þa kastade hann saxi til hans ok hliop j gegnum nidr ristina ok uard Kalfr sidan ualla ohalltr. Kalfr mællti þa. vm ser konungr nu med þer er hann unni þer æigi ohaps en visse at ek þurfti hegningar. Finnr suarar. dylstu ecki uit þat at ek uillda at þar hefde a þig komit at þig hefde sem fyst oll trỏll tekit sem þes mun skamt at bida. Kallade hann þa bæde gudniding ok drottins suikara. Kalfr mællti. sættumzst vid nu ok þigg þu at mer ytirbætr. ek hefui uerit kalladr mestr uór brædra her til en nu skal ek þikiazst minnzstr hedan fra. Finnr mællti. huerium manni muntu þikia minne ok verri ok æinge mun bætr þiggia at þer dugande manna muntu huerium manni læidr er þenna atburd spyrr. Annat uar ond Finnzs hardara en annat. Kalfr gaf ecki at þui gaum ok let Finn bera a brott ór ualnum ok suo Þorberg. uar þa hugsat um sár þeirra ok hofdu þeir æinge banuæn þuiat þeir hofdu fallit firir uopnnaburd ok mæde. Þa let Kalfr bera þa ofan til skips ok fór med þeim sealfr. en þegar er hann sneri a burt þa fór allt bondalidlt þat er þar atti hæima j nand nema þeir menn er þar storfudu at frændum sinum ok vinum þeim er sarir voru edr at likum þeirra er fallnir voru. voru menn þa fluttir heim a bæi suo at huert hus uar fullt af þeim en tialldat vti yfir mỏrgum. en suo undarliga mart folk sem þar hafde saman safnnazst j bondaherinn þa þotti þat æigi minnr fra likendum huersu skiott safnnadrinn raufzst þa er til þess tokzst ok bar þat miog til at hit mesta fiolmenni hafde þar safnnazst ór herudum ok voru þui heimfusir.
Vidrtal þeirra Þormods ok Dags
Svo er sagt þa er lokit var bardaganum at Þormodr gek þar at er Dagr ok hans menn hỏfdu stadar numit eftir bardagann þuiat þa var æigi uigliost firir nætr sakir. bændr satu um þa Dag at þeir skylldu æigi a burt komazst vm nottina ok ætludu þegar at þeim at ganga er lyst uar ordit. Dagr mællti. er nockurr sa madr j minu lide er rad kunni til þess at leggia at ver komimzst a burt suo at bændr æigi ỏngan kost a oss þuiat ek uæit at þeir munu þegar at oss leggia er lysir ef ver bidum her. Æinge madr uæitti suor male hans. ok er Þormodr sa at æinge fenguzst rad af þeirra hende þa mællti hann. hui munu æigi finnazst rad til þess segir hann. Dagr spurde. huerr er sa madr er suo talar vm ræistiliga. Hann suarar. sea hæitir Þormodr. Dagr mællti. ertu Þormodr kolbrunarskalld. Sa madr hinn sami segir Þormodr. Dagr mællti. huat rad er þat at þu ser til þess at ver komimzst j brott med lid uort. Þormodr suarar. þer skulut fella morkina ok gera ellda storr af hrisinu en færa stofnna sem flesta fram at eldinum ok skulu fiorir menn vera vid huernn elld en þrir menn skulu ganga um elldana jafnnan en æinn skal kynda huernn elld. en þa er þer hafuit suo gert nockuru hrid þa slockui þer alle senn elldana ok farit þa læid ydra ok gefuit huorke stad j dag ne a morgin. en bændum mun þikia sem kominn se at mugr mannz er þeir sea kuigt allt vid elldana. en er mornnar þa munu þeir sea þetta rad ok er mer þa von at þeir fari eftir ydr en þo mun þa suo mikill verda yduarr misfari at mik uæntir at ecki saki til. Dagr mællti. ertu nỏckut saarr Þormodr. Hann |[67] suarar. fiarri ferr þat. Dagr mællti. fardu þa austr j Suiþiod med mer ok mun ek þa gera uel til þin en þu att her nu æinkis godz at bida. Þormodr suarar. ecki mun þess audit uerda at ek þiena ỏdrum konungi er Olafr konungr er fallinn. Snyr Þormodr þa j brott en þeir Dagr hỏfdu þetta rad ok komazst vid þat undan. Bændr þeir er hæima atte j Veradal gæingu til hỏfdingianna Hareks j Þiottu ok Þori(s) hundz ok kærdu firir þeim sin uandræde ok sogdu suo. flottamenn þessir er her hafua undan komizst munu fara upp vm Veradal ok munu bua oþarfliga at hæimilum vorum en oss er ecki fært heim medan þeir eru þar. nu gerit suo uel farit eftir þeim[68] ok latit ecki mannzbarnn j brot komazst þuiat slikan kost mundu þeir oss ætla ef þeir hefde betr haft af vorum funde ok suo munu þeir enn gera ef ver hittumzst sidarr suo at þeir hefui mæira kost. en vera kann at þeim duelizst j dỏlunum ef þeir uita ser æinskis otta uonir munu þeir þegar fara ospakliga um bygdir uorar. Ræddu bændr um þetta morgum ordum med akafa myklum at hofdingiar skylldu fara ok drepa þat folk allt er undan hafde komizst. ok er hofdingiar tỏludu þetta sin a mille þa þottu þeim bændr mart hafua satt sagt j sinu tale. redu þa þat at Þorir hundr redzst til ferdar med Verdęlum ok hafde .vj. hundrat manna þat er hans lid uar. foru sidan. tok þa at natta. letti Þorir æigi fyrr ferd sinne en hann kom um nottina vpp a Sulu ok spurde hann þar þau tidende at vm kuelldit hafde þar komit Hringr Dagsson ok margar adrar suæitir af Olafs monnum hafua þeir þar haft nattuerdarduol en farit sidan a fioll upp. þa segir Þorir at hann mun ecki ellta þa vm fiỏll ok sneri hann þa ofan j dalina ok fengu mart annarra manna drepit. sidan foru bændr til hæimila sinna en Þorir for eftir um daginn til skipa sinna en konungsmenn þeir er sarir voru fordudu ser leynduzst j skogum en sumir fengu ser healp af monnum.
Haralldr Sigurdarson komz or bardaga
Haralldr Sigurdarson uar sarr miog j orrostu en Rognnualldr Brusason flutti hann til bonda æins um nattina eftir bardagann. tok þa bonde uit Haralldi ok hafde hann a laun ok let þar græda hann. sidan feck hann til son sinn at fylgia honum j brott foru þeir þa huldu hỏfde vm fioll ok eydimerkr ok komu fram a Jamtalande. Þa quat Haralldr þetta.
- Nu verdeg skog af skogi
- skreidazst litils hæidar
- huerr uæit nema ek verda
- uida frægr um ridir.
Nu er at segia fra Þormodi at honum fekzst mikils er hann var litt sárr ok hermade þat miog ok þottizst vita at hann munde æigi uerdr uera firir illra gerda sinna sakir at falla med konungi. nu bidr hann þa Olaf konung med godfyse at hann seai a med honum. hann mælltizst þa vid æinn saman ok talade. huort muntu nu hinn hæilagi Olafr konungr æigi ætla at enda vid mik þat sem þu hetzst mer at þu mundir mig æigi firir roda lata ef þin rad mætti standa. Ok þui næst heyrir hann at stræingr gellr ok er skotit ỏru ok kemr hon undir vinstri hond Þormodi ok þar a hol. uerdr hann þessu sare feginn hardla miog ok mællti. þat hygg ek at þessi madr (hafe) bezstu hæille boga upp dregit enda uæit ek at nu skall þeim er skyllde. Gengr Þormodr þangat at sem uar lik konungsins ok settizst þar nidr ok brytr skefti af ỏxinne. Þormodr heyrir mann kalla j ualnum af lide bonda. huat er þeirra manna j ual er tala megi keskimal edr gamanyrde. uar ek alldri þar staddr er aller menn væri iafnneliunarlausir ueit (ek) at margir menn munu mega mæla ser gaman þo at sarir se. Þa suarar honum madr. miog illa er ydr farit lagut a illu rade j dag en gaft æigi nu yduarr er liggit a heliar þremi. Huerr suarar mer segir hann. Heming mattu mig kalle en huerr ertu Hiarrande er mitt nafnn ok man ek at ek atti þann son er Hemingr het ok for hann til Jorsala. unna ek honum mikit. En nu mun æinge sinum fỏdur ofegnari en ek quat Hemingr hafui þer breytt of illa vid konung. Æigi hỏfum ver godu rade fylgt quat Hiarrande en þo uillda ek at þu færir hingat ok sættimzst vid. Hemingr mællti. æigi uerd ek j blode ydru bonda helldr far þu hingat ok vita ef þu nædir at deyia j blode konungsmanna ok uilldi þer þat nockur skirsla verda Hiarrandi suarar. uita uillda ek huat þer uæri at mæine. ek þikiumzst uita gerr huat manna þu mundir verda. Hann suarar. a kneam stend ek j ualnum þuiat suo er ualrinn fallinn at mer þykt at ek ma æigi falla nidr en idr eru j grase sum. edr huat er þer at meine fadir. Hiarrande mællti. spioti er ek lagdr geggnum. Þat uisse Þormodr at Hearrande skræid til Hemings ok do þar sidan en Þormodi ohægdizst miog sarit sem von var.
Daudi Þormodar kolbrunarskalldz
|[69] Þormodr gengr þa heim til husanna ok at æinne bygghlỏdu er menn Olafs konungs hofdu inn verit færdir þeir er sarir voru. Þormodr hafde bert suerd j hende ok er hann gek inn þa kom madr j mot honum. Þormodr spurde hann at nafnni en hann kuetzst Kimbe hæita. Þormodr spurde. vartu j bardaganum. Var ek segir hann med bændum er betr var. Erin nockut sárr segir Þormodr. Litt segir Kimbe edr huort uartu nockut j bardaganum. Þormodr suarar. var ek med þeim er betr hofdu. Kimbi sa at Þormodr hafde gullhring a hende hann mællti. þu munt vera konungs madr fa þu mer gullhringinn en ek mun leyna þer. bændr munu launa þer ospekt ef þu uerdr a uegi þeirra edr ertu nockut sárr. Þormodr suarar. ecki er ek sárr suo at læknningar þurfui enda hafdu hringinn ef þu uill. latit hefui ek nu mæira þui at mer tekr nu at þikia minna gaman at gulli en uar. Kimbi retti fram hondina ok uillde taka hringinn. Þormodr suæiflade til suerdinu ok hio af Kimba hondina ok quat hann æigi þeirre mundu stela sidan. Kimbi þolde illa. Þormodr quat hann reyna skylldu huersu sarin væri at þola. sidan for Kimbi a brott en Þormodr stod eftir. Þa hleypr madr innan or hlodunne ok sæker uidarfang. kona æin vermde uatnn j katle til þess ath fægia sar manna. Þormodr gek at æinum uandbalk ok studdizst þar vid. þa mællti konan vid Þormod. huat manna ertu huort ertu konungs madr edr ertu af bonda lide. Þormodr suarar ok quat visu.
- A ser at ver uorum
- uigræifir med Olæifui
- sár fek helldr at huoru
- huit brudr ok frid litinn.
- skinn a skillde minum
- skalld fek hrid til kallda
- nærr hafa æski askar
- eyrendan mik geruan.
Konan mællti. hui lætr þu æigi binda sar þin ef þu ert miog sárr. Þormodr suarar. þau æin hefui ek sár at ecki þarf at binda. Konan mællti. þu munt þat kunna at segia mer er ver hofum lenge um rætt j kuelld huerr bezst hefir frem gæingit j bardaganum edr minnzst hlift ser. Þormodr quat þa visu.
- Oft uar Olafs hiarta
- ód fram konungr j blode
- rekin bitu (stal a) Stikla
- stodum kuaddi lid bauduar.
- olþolla læit ek alla
- almuedrs nema gram sealfan
- reyndr uar um flest j fastri
- flæindrifu ser hlifa.
Bonde æinn kom þa j kornnhlỏduna er þau tỏludu þetta hann fór at foruitnazst huat tijtt uæri um konungsmennina. þar voru margir menn miog sarir ok let hatt j holsarum manna edr hofutsarum sem natturu er til storsára. Bonde nam stadar j hlỏdunne ok hlyddizst þadan vm ok er hann heyrde at hatt læt j holsarum manna þa mællti hann. þat er von at konunginum hafui litt gengit bardagian vid bændr suo þrottlaust lid sem þetta er at honum hefir fylgt þuiat mer þikir suo mega at kueda at þeir þoli æigi oæpende sar sin ok eru þetta fylur en ecki dugandi menn. Þormodr suarar. synizst þer suo felagi sem þeir se æigi þrottmykler en her eru inne. Ja segir hann suo synizst mer sem her se flestir menn of þreklausazstir saman komnir. Þormodr suarar. vera kann þat at nockurr se sa her inne at æigi se þrekmikill ef til er reynt ok æigi mun þer mitt sár mikit þikia þott þu hygger at þui. Bondi suarar. ek ętla þa uæri betr at þu hefdir bæde morg ok stor. Snyrr bonde þa utar eftir hlỏdunne ok ætlade ut at ganga. j þui huggr Þormodr eftir honum. þat hỏgg kom a bakit ok hio hann af honum bada þionappana. Styn þu æigi nu quat Þormodr. Bondi quat uit hatt med myklum skræk ok þræif til þionappanna badum hondum. Þormodr mællti. þat vissa ek at vera munde her inne nockur madr sa er æi munde þrottigr reynazst. er þer illa saman farit er þu finnr at þrek annara manna þar er þu ert þrottlaus sealfr. eru her margir menn miogh sarir ok uelar æinge þeirra en þu bræktir sem gæit blæsma ok uæinar sem merr þo at þu hafir æina uỏduaskæinu litlu.
capitulum
Eftir þenna atburd kom j hlỏduna kona med miolkskiolur .ij. su er færa ætlade dryk sárum monnum. hon mællti vid Þormod. huerr er þessi madr er her stendr vid balkinn. Hann suarar. Þormodr heiti ek. Hon mællti. hefir þu nockut verit vit bardagann j dag. Þormodr suarar. þat uillda ek ætla at þat skyllde nockurir bændr æiga at segia hæim konum sinum j kuelld at Þormodr kolbrunarskalld hafui komit til bardagans j dag en þo uilnumzst ek hins at nockurir megi ecki fra segia. Konan mællti. huerir gengi bezst fram med konunginum. Þormodr quat visu.
- Haralldr uar bitr at beriazst
- baudræifr med Oleifui
- þar gek hardra hiorua
- Hringr ok Dagr a þinge.
- redu þeir und raudar
- randir prutt at standa
- fek henþidurs blacki
- bior dỏglingar |[70] fiorir.
Konan mællti. þu munt vera sárr miog edr uilltu drecka miolk þat er sarum monnum gott til styrktar. Þormodr suarar. æigi þarf ek miolk at drecka þuiat ek er nu suo fullr sem ek hafui nysopit skyr ut a Jslande en ek er þo litt sarr. Konan mællti. hui ertu suo litlaus ef þu ert sarr þo litt. Þormodr quat þa visu.
- Vndrazst ỏglis landa
- æik hui ver sem blæikir
- farr verdr fagur af sarum
- fann ek ỏrua drif suanni.
- mik flo malmr hin dỏckui
- magni keyrdr j gegnum
- huast bæit hiartat næsta
- hetligt jarnn er ek ætla.
Konan mællti. þat þottumzst ek sea a þer at þa mundir miog sárr vera er þu uert suo litlaus ok lattu binda sár þin sem adrir menn ok lat mik sea. Sidan settizst hann nidr ok kastade klædum af ser. en er læknir sa sár hans þat er hann hafde a sidunne hon kendi þess at þar stod ỏr j en þat visse hon æigi uist huert jarnnit hafde snuit. hon hafde þar gert j stæinketli af lauk ok ỏnnur grỏs ok uellt þat saman ok gaf at eta þeim hinum sarum monnum ok reyndi suo huort þeir hỏfdu holsár þuiat þa kendi af laukinum or sarinu. hon bar þat at Þormodi ok bat hann eta. hann suarar. ber j brot ecki hefui ek grassott. Sidan tok hon spennitỏng ok uillde draga ut jarnnit en þat uar fast ok gek huergi. stod ok litit ut þuiat sarit uar sollit. Þa mællti Þormodr. sker þu til iarnnsins suo at uel megi ná med tỏnginne fa mer sidan ok let mik kippa. Hon gerde suo. þa tok Þormodr gullhring af hende ser ok gaf læknninum bat bana sligt af gera sem hon uillde. en godr er nautrinn segir hann Olafr konungr gaf mer hring þenna j morgin. Sidan tok Þormodr tỏngina ok kipte a burt ỏrinne. en a orinne voru krokar ok lagu þar a tágar af hiartanu sumar raudar en sumar huitar gular ok grænar. ok er þat sa Þormodr þa mællti hann. vel hefir konungrinn alit oss huitt er þessum kalli um hiartarætr. Þa quat Þormodr visu.
- Emkad ek raudr en riodum
- rædr gron skỏgul manni
- haukasetrs hin huita
- hugfár um mik saran.
- hitt uelldr mer at melldrar
- mordueniande feniu
- diuft ok danskra uopnna
- Dagshridar spor.
Ok er hann hafde þetta kuedit þa andadizst hann standande uit uandbalkinn ok fell æigi fyrr til iardar en hann uar daudr. Haralldr konungr Sigurdarson fyllde visuna er Þormodr hafde ort. Dagshridar spor suida sagde hann suo munde skalldit vilea kuedit hafua. Nu lykr þar æfui Þormodar med þessum atburdum sem nu voru sagdir.
Fotnoter:
- ↑ ok tilf. Cd.
- ↑ r. systir.
- ↑ 355
- ↑ Hognnasonar hins huita Otryggssonar Oblaudssonar tilf. Cd.
- ↑ Otrygssonar Oblaudssonar tilf. Cd.
- ↑ ua Cd.
- ↑ 356
- ↑ nockura Cd.
- ↑ 357
- ↑ 358
- ↑ 359
- ↑ 360
- ↑ þackade Cd.
- ↑ 361
- ↑ 362
- ↑ [var þar uanr Cd.
- ↑ 363
- ↑ l'ngi (ɔ: lengi) Cd.
- ↑ Þ'dise Cd.
- ↑ 386
- ↑ [Þordijs mællti Cd.
- ↑ 387
- ↑ 388
- ↑ sins Cd.
- ↑ Laugardal Cd.
- ↑ r. hleypti
- ↑ 389
- ↑ r. Huita
- ↑ r. Nordra
- ↑ 390
- ↑ 391
- ↑ 392
- ↑ 393
- ↑ ketill Cd.
- ↑ er tilf. Cd.
- ↑ 394
- ↑ 395
- ↑ at tilf. Cd.
- ↑ gerdu Cd.
- ↑ 396
- ↑ 414
- ↑ 415
- ↑ 416
- ↑ 417
- ↑ leggia tilf. Cd.
- ↑ 418
- ↑ r. bodsmanna (?)
- ↑ 419
- ↑ Þorgrimr Cd.
- ↑ 420
- ↑ læita Cd.
- ↑ 421
- ↑ 422
- ↑ 423
- ↑ Þordisi Cd.
- ↑ 425
- ↑ Slik i den trykte utgaven.
- ↑ 426
- ↑ þungr Cd.
- ↑ 427
- ↑ 428
- ↑ Liotr Cd.
- ↑ lati Cd.
- ↑ 487
- ↑ 488
- ↑ 497
- ↑ 498
- ↑ ok latit eftir þeim tilf. Cd.
- ↑ 499
- ↑ 500