Forskjell mellom versjoner av «Fjörutíu Íslendinga þættir: Þórsteins þáttr Austfirðings»

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
m
 
Linje 3: Linje 3:
 
!align="center" valign="top" width="40%" | '''Velg språk''' !!align="center" valign="top" width="10%" | Norrønt !!align="center" valign="top" width="10%"| Islandsk !!align="center" valign="top" width="10%"| Norsk !!align="center" valign="top" width="10%"| Dansk !!align="center" valign="top" width="10%"| Svensk !!align="center" valign="top" width="10%"| Færøysk
 
!align="center" valign="top" width="40%" | '''Velg språk''' !!align="center" valign="top" width="10%" | Norrønt !!align="center" valign="top" width="10%"| Islandsk !!align="center" valign="top" width="10%"| Norsk !!align="center" valign="top" width="10%"| Dansk !!align="center" valign="top" width="10%"| Svensk !!align="center" valign="top" width="10%"| Færøysk
 
|-
 
|-
! !! [[Fil:Original.gif|32px|link=Fjörutíu Íslendinga þættir: Þórsteins þáttr Austfirðings]] !! !! !! !! !!  
+
!Denne teksten finnes på følgende språk ► !! [[Fil:Original.gif|32px|link=Fjörutíu Íslendinga þættir: Þórsteins þáttr Austfirðings]] !! !! !! !! !!  
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}

Nåværende revisjon fra 16. sep. 2020 kl. 21:03

Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Fjörutíu Íslendinga þættir

Þórsteins þáttr Austfirðings

Þórleifur Jónsson gaf út
Reykjavík, 1904



Þórsteinn hét maðr, austfirzkr at ætt, ungr at aldri ok fráligr. Hann fór útan, ok ætlaði til Róms, ok fór tíl Danmerkr. Enn þá var þat til tíðinda, at Magnús konungr hinn góði var þar, ok átti stórar orrustur jafnan. Einn dag bar svá til, er Þórsteinn fór veg sinn, at hann sá mann einn standa undir eik einni, enn fjórir menn sóttu at honum, ok varðist maðrinn ágæta vel, ok þat sýndist Þórsteini sem hann myndi hafa afargott hjarta. Þórsteinn mæltist við einnsaman: "Mun eigi drengiligt, at veita heldr lið þeim, sem einn er, enn hinum fjórum, er í móti honum eru“. Gengr hann at síðan, ok bregðr sverði, höggr bæði stórt ok tíðum, ok drepr þrjá menn á lítilli stundu; enn hinn, er stóð, drap einn. Þessi maðr var ungligr, í silkihjúp yfir brynjunni, fríðr maðr ok þó mjök vigmóðr. Þá mælti Þórsteinn: "Hvat heitir maðr þessi, er ek hefi lið veitt?“ Hann svarar: "Styrbjörn heiti ek, maðr Magnúss konungs, ok var ek nú heldr kominn óvænlega, áðr þú dugðir mér, enn liðsmenn minir hafa dreifst í skóginn. Nú hefir þú komit mér at miklu gagni, svá at þat er vandlaunat. Enn hvat er ráðs þíns?“ Þórsteinn svarar: "Ek em einn íslenzkr maðr, ok ætla ek suðr at ganga“. Styrbjörn mælti: "Máttu nú eigi hafa saltat suðrferðina?“ Þórsteinn mælti: "Vera má þat. Enn ef ek skylda þat gera, þá munda ek vilja helzt gera þat fyrir Magnús konung eðr hans menn“. Styrbjörn mælti: "Er þér vel við hann?“ "Stórugu vel“, kvað Þórsteinn, "því at hann er ágætr höfðingi ok frægr um öll lönd“. Styrbjörn mælti: "Ek kalla ráð at þú haldir fram ferðinni, því at hér var nauðsyn til. Enn vitja mín, þá er þú kemr aftr, því at ek em með hirð Magnúss konungs“. Síðan skildu þeir, ok fór Þórsteinn til Róms, ok kom sunnan um várit. Hann kom þar sem Magnús konungr var at veizlu, ok gekk at hirðstofunni ok beiddist inngöngu. Dyraverðir svara ok kváðu þat engan sið, at ókunnugir menn gengi þá inn, er konungr sæti yfir borðum. Þórsteinn mælti: "Biði þá þann mann út at ganga, er Styrbjörn heitir“. Síðan hleypr sá inn, er fyrir durnnum stóð, kallandi með hlátri ok mælti: "Út skyldi Styrbjórn ganga“, segir hann. Síðan þustu upp allir senn ok mæltu: "Gakk þú nú út, Styrbjörn, er Íslendingrinn kallar á þik, ok fór hann eigi vilt at hirðmannanöfnum; enn eigi vitum vér þann mann hér inni, er svá heiti“. Síðan slógu þeir í spott ok dárskap mikinn, hverr i sínu rúmi, ok mæltu: "Út skyldi ganga Styrbjörn“. Konungr tók til orða ok mælti: "Lítit gaman er þetta, ok megu mannanöfn marga vega saman bera, ok skulu þér eigi spotta nafn þetta lengr“. Ok svá varð at vera sem konungr vildi. Síðan stóð konungr upp ór sæti sínn, ok gekk út, ok var í skikkju dýrlegri, ok mælti: "Vertú velkominn Íslendingr, ok tak yfir þik skikkju þessa, ok gakk inn. Skal þér búa laug, ok ver velkominn með hirðinni, ok skal engi svá djarfr, at þér geri nökkurt mein“. Allir undruðust þetta. Síðan var hann með hirðinni. Hann var einlyndr ok fálátr. Konungr mælti við hann eitt sinn: "Hverr hyggr þú várr at Styrbjörn sé?“ Hann svarar: "Yðr sé ek vænstan til at hafa sva kallast“. Konungr mælti: "Rétt má þat kalla, at þú sér lífgjafi minn, ok skyldi þér þat vel launa“. Hóf konungr þá upp alla sögu, ok segir allt frá upphafi, er þeir fundust í Danmörk. Síðan fóru þeir norðr í land; ok eitt sinn, er þeir lágu við land í höfn einni, váru sumir á landi, ok mathjuggu ok gerðu graut. Ok er fyrir Þórstein kom bollinn, þá hóf hann ór allt. Konungsmenn hlógu enn at Þórsteini, ok mæltu: "Vel kantú, landi, at neyta grautarins“. Konungr brosti at, ok kvað þetta:


Falla lét fleinþollr,
frá gerði menn sjá,
í örva atferð
einn senn þrjá menn.
Enn graut greip nýtr,
gjörvan í norðrför:
át hann við þrjá þá,
þá gerði hann frá.


"Sá hinn sami maðr veitti mér mikit lið, þá er þér várut hvergi í nánd, ok gerði þat við þann, er hann vissi eigi hverr var, ok mun hann vera góðr drengr; ok er þat vitrligra, at gera eigi mikit spott at ókunnugum manni, því at Ieitun mun í vera, at röskvari maðr fáist ok betr hugaðr; ok svá mun sumum sýnast, at þat væri happ, er honum bar til handa“. Þórsteinn svarar: "Auðsét er þat, herra, at Guð sendi mik til hlífðar við yðr, því at miklu fanst mér meira um yðra ásjónu enn þú værir alþýðlegr maðr; ok brá mér þegar í skap, at duga yðr“. Konungr var vel við hann. Ok eitt sinn mælti konungr við hann: "Hversu er þá við þik búit, er þér þykkir bezt, ok þér má bezt líka? Eðr viltú staðfestast hér ok kvángast?“ Þórsteinn svarar: "Ágætliga er þetta boðit, herra, ok meðan þér liflt má minn frami hér mestr verða. Enn engum er langlífi heitit; ok mun ek fá þá nökkura öfundarmenn, ef ek skylda missa yðarrar umsjár. Enn ek veit þó fyrir víst, at þér munut svá fyrir mér sjá, at ek njóta sem lengst yðarra velgerninga". Konungr mælti: " Vitrliga mælir þú, Þórsteinn“. Síðan bjó konungr hann til Íslands ágæta vel með miklu fé; ok staðfestist hér síðan, ok þótti vera hinn mesti gæfumaðr. Ok lýkr hér frá honum at segja.