Flóres saga ok Blankiflúr

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif


Riddarasögur


Flóres saga ok Blankiflúr[1]


Altnordische Saga-Bibliotek

Eugen Kölbing

Halle 1896


1. Felix hét konungr í borg þeiri, er Aples heitir, ágætr at fé ok liði; en hann var heiðinn. Hann bauð út leiðangri ok fór með her mikinn ok skipum til Jacobs-lands, at brenna ok bæla ok herja á kristna menn. En hann var þar með lið sitt VI vikur, ok var engi sá dagr, er hann reið eigi upp á land ok brendi borgir ok ræntí fé ok flutti til skipa; ok XXX rasta frá strǫndinni stóð hvárki bœr né borg, ok eigi gó hundr ok eigi gól hani, svá hafði hann eytt allt. En er Felix konungr vildi fara heim aptr, þá kallaði konungr til sín einn riddara, ok bað þá herklæðaz ok mælti svá: „Farið upp til vegarins ok mœtið pílagrímum þar, en vér munum hlaða skipin meðan.“

Ok þeir gerðu svá ok fóru upp á veginn; en vegrinn lá um fjall eitt, ok sá þeir niðr yfir fjallssléttu eina, hvar pílagrímar margir fóru upp á þenna sama veg. En þeir riðu þegar á þá með vápnum, þvíat sverð þeira bitu betr en pílagrimsstafir. En í ferð með pílagrímum var einn valskr maðr, ok var riddari frægr ok kurteiss, ok hafði heitit ferð sinni til ens helga Jacobs, ok hafði með sér dóttur sína ólétta, þvíat hón vildi efna heit bónda síns, er þá var andaðr, er hann hét fyrir sér, meðan hann lifði. Hennar faðír vildi heldr deyja með sœmð, en í vald gefaz þeim, ok þeir drápu hann, en þeir leiddu hana til skipa ok gáfu konungi. En hann sá á hana ok kvez vita, at hon mundi vera góðra manna, ok kvez skyldu fœra hana dróttningu: „þvíat hon bað mik þess, er ek fór heiman.“

Síðan fóru þeir á skip ok drógu upp segl sín ok sigldu heim með mikilli gleði; en áðr þeir hǫfðu siglt full IIII dœgr, þá sá þeir sitt eigit land ok sigldu eitt dœgr síðan, áðr þeir næði landi. En þá koma þau tíðindi til Aples-borgar, at konungr var kominn heim með mikinn sigr; en því fǫgnuðu bæði karlar ok konur ok fóru í mót honum með mikilli gleði ok fǫgnuðu honum, sem bezt máttu þeir.


2. En síðan, sem konungr kom heim, þá lét hann kalla saman alla sína fylgðarmenn ok skipti herfangi þeira vel ok sœmiliga; en dróttningu gaf hann konuna at sínum hlut, þá ena herteknu. Dróttning varð því fegnari en engri gjǫf fyrri, ok bað hana vera sína fylgiskonu ok gæta kristni sinnar; bað hon vel veita henni, ok bað aðra henni þjóna, lék opt við hana ok mælti gaman við hana, ok lét kenna henni valska tungu, ok kendi henni aðrar. Konan var kurteis ok prúð, ok gerði sér hvern mann at vin. Svá þjónaði hon dróttningunni, sem sinni móður skyldi þjóna. Einn dag var hon í herbergi dróttningar. Þá tekr hon merki konungs ok gyriðr sik með, ok tók at kasta hǫndum ok andvarpaði mjǫk, gerðiz stundum bleik, en stundum rjóð. Þetta sá dróttning ok þóttiz vita, at hon var ólétt, ok spurði, nær hon tók við hǫfn, ok hon sagði henni réttan dag. „Þann sama dag tók ek við hǫfn,“ sagði dróttning, ok þá tǫlðu þær til, nær þær skyldu fara at hvíla. Ok fœddi dróttning son, en en kristna kona dóttur, ok var báðum bǫrnunum gefit nafn á þeim degi, er þau váru fœdd. En pálmsunnudagr heitir blómapáskir á útlǫndum, þvíat þá bera menn blóm sér í hǫndum. En blómi er flúr á vǫlsku, ok váru þau af því kallat blómi. Hann var kallaðr Flóres, en hon Blankiflúr; þat þýðir svá, sem hann héti blómi, en hon hvíta blóma; en konungr vildi því svá sinn son kalla, at en kristna kona hafði sagt honum, af hverju kristnir menn heldu þá hátíð. En fyrir því at en kristna kona var svá vitr, þá féngu þau henni sveininn at fóstra at ǫllu, nema eigi vildu þau, at hann drykki kristinnar konu brjóst, ok fengu til þess heiðna konu; en annars konar fœddiz hann upp við kristinn sið allan.


Illustrasjon til en dansk utgave (1504):
Flóres ok Blankiflúr

3. Hon fœddi þau IIII vetr svá, at æ áttu þau bæði samt drykki ok svefn; en aldri vissi hon, hváru hon unni betr. En þá er þau váru V vetra gǫmul, þá sýnduz þau meiri vexti en þeira jafnaldrar, ok fríðari en fyrr hefði bǫrn verit. En þá er konungrinn sá son sinn svá fríðan, ok á þeim aldri, sem hann mátti vel til bœkr setja, þá lét hann fœra hann til skóla í þann stað, er á Vísdon heitir; en meistari hans hét Góridas, sá enn bezti klerkr, er menn vissu þá vera. Nú ræðr konungr syni sínum, at nema þá bók, er heitir grammaticam; en hann grét ok svaraði: „Lát Blankiflúr nema með mér, þvíat ek fæ eigi numit, nema hon nemi með mér, ok engan lærdóm fæ ek numit, ef ek sé eigi hana.“

Konungr segir, at hann vill, at hon nemi fyrir hans sakir: „ef þú leggr þá meira hug á en áðr.“

En þá bauð hann meistaranum at kenna þeim, ok yfrit váru þau skilin at máli, ok námu þau svá, at hverjum manni þótti furða at, er vissi. En þau váru mjǫk lík at vitrleik ok fríðleik, ok unnuz þau svá vel, at þegar er annat vissi nǫkkurn hlut, þá sagði hvárt ǫðru. En þegar er þau hǫfðu aldr til ok náttúru, þá tóku þau at elskaz af réttri ást. En þau námu þá bok, er heitir Óvidíus de arte amandi: en hon er gerð af ást, ok þótti þeim mikil skemtan ok gleði af, þvíat þau fundu þar með sína ást. At fjórðu jafnlengð námu þau svá, at þau tǫluðu latínu djarfliga fyrir hverjum meistara, er við þau talaði.


4. Nú þóttiz konungr vita víst ást þeira ok óttaðiz þat, at hann mundi ætla hana sér til konu, þegar hann væri vaxinn, ok gekk í herbergi til dróttningar, at taka ráð af henni. Nú kallar hann dróttninguna á eintal, en hon sá á honum mikla reiði fyrir því at hann var rauðr sem karfi, ok mælti svá við hana: „Eigi sýniz mér sonr okkarr vel fara með sér nú, ok vit þat fyrír víst, ef vit setjum eigi skjótt ráð við, þá munu vit skjótt týna honum.“

„Meðr hverjum hætti er þat?“ segir hon.

„Meðr þeim hætti,“ segir hann, „at hann ann svá mikit Blankiflúr, dóttur þessa veslings, er hér er með oss, at þat segja allir, at hann mun hana aldri fyrirláta né aðra konu hafa vilja. En ef svá er, þá er hann fyrirlátinn ok allt várt kyn. Vil ek heldr láta drepa hana ok leita syni mínum þeirar konu, er konungborin er í allar ættkvíslir, sem hann er sjálfr.“


5. Þá hugði dróttning at enu bezta ráði, hversu hon mætti bæði frjálsa Blankiflúr frá dauða ok ráða konungi þat ráð, er honum vel líkaði, ok mælti þá sem vitr kona skyldi ok til byrjar:

„Herra,“ segir hon, „vit skulum gæta sonar okkars: fyrirlátið eigi landit ok týnið eigi sœmð yðvarri fyrir ástar sakir við Blankiflúr! En þat sýniz mér, at bezt væri, ef svá gæti vit skilit hann frá henni, at eigi væri lífi hennar týnt.“

Konungr svaraði: „Sjá nú ráð fyrir okkr báðum!“

Þá svarar hon: „Sendum son okkarn til Mintorie til náms! Þar er Sibila, systir mín, kona jarlsins, er þar ræðr fyrir, ok mun hon verða honum mjǫk fegin; ok þegar hon veit, fyrir hverjar sakir hann er þangat sendr, þa man hon finna nǫkkut ráð til at skilja ást þeira Blankiflúr. En meistari þeira skal segjaz sjúkr, ok megi því eigi kenna honum lengr, fyrir því at ella mundi Flóres gruna, ef meistari hans væri heill. En hann man vera hryggr af þeim tíðendum, nema Blankiflúr fylgi honum; þá skal móðir hennar bregða sér sjúkri, en hon skal vera hjá henni, ok heit þeim því, at hon skal koma á hálfsmánaðarfresti eptir honum!“

En síðan allt var við búit ok allt við varat, þá kallaði konungr son sinn til sín ok bað hann fara, eptir því sem áðr var ráð fyrir gǫrt.


6. Þá svarar Flóres: „Hversu má þat vera, at ek skiljumz við Blankiflúr ok meistara minn?“

En þó at honum væri þetta nauðigt, þá játaði hann; en konungr játaði honum, at Blankiflúr skyldi koma á hálfsmánaðarfresti til hans, hvárt sem móðir hennar lifði eðr eigi. En þá kallaði konungr herbergissvein sinn, at fara með honum, ok fekk honum marga menn ok fé mikit; kómu þeir síðan til Mintorie, en þar fundu þeir jarlinn Goneas, bónda Sibilu; en þau fǫgnuðu honum vel með mikilli gleði ok sœmð; en ávalt þótti honum þat ógleði vera, er hann sá eigi Blankiflúr. Nú leiddi Sibila hann í skóla þar sem fegrstar meyjar váru í, at hann skyldi þar gleyma Blankiflúr ok elska aðra; en honum þótti æ því verra, er hann sá þær fleiri; yfrit var honum kent, en ekki fekk hann numit. Þá eina huggan hafði hann, er honum kom í hug Blankiflúr; en þat þótti honum sœtara en nǫkkurr ilmr. Um nætr dreymdi hann, at hann þóttiz kyssa Blankiflúr; en þá er hann vaknaði, þá misti hann hennar. En med slíkum harmi beið hann eindagans; en þá sá hann, at hann var gabbaðr, er hon kom eigi, ok hræddiz hann þá, at hon mundi vera dauð, ok mátti hann þá hvárki eta né drekka, sofa né sitja, útan grátandi, ok óttaðiz hann, herbergissveinninn, at hann mundi týnaz, ok sendi konungi orð. En hann varð mjǫk hryggr, er hann spurði þat, ok gaf honum leyfi til heim at fara; en í þeiri reiði gekk hann til dróttningar ok segir svá:

„Illu heilli urðu þessi tíðindi, er Blankiflúr kom hér, þvíat þetta er ekki gerningalaust, er hon hefir slíka ást sonar míns; ok kallið hana nú skjótt, ok skal ek lata hǫggva af henni hǫfuð, þvíat þá má hann litla stund gleyma henni, síðan er hann veit hana dauða, ok væri þat betr fyrr gǫrt.“


7. Þá svarar dróttning: „Herra, miskunn!“ segir hon. „Takið heldr annat ráð! Látið flytja hana ofan til skipa! Þar eru ríkir kaupmenn af Babílon, þeir er gjarna munu vilja kaupa hana fyrir fríðleik hennar, ok munu þeir gefa mikit fé fyrir hana ok flytja hana svá í brott, at vér munum aldri til hennar spyrja síðan.“

Ok þá játaði konungr því, ok þó nauðuliga, ok lét gera eptir einum kaupmanni ríkum, ok bað hann flytja hana ok selja hana; en eigi gerði hann þat fyrir fjár sakir, heldr heiptar. Nú flutti hann hana til skipa, ok þar fann hann þá, er gjarna vildu kaupa hana, ok seldi hann hana fyrir XXX marka gulls ok XX marka silfrs, ok XX pell af Beramunt, ok X mǫtla af silki, ok undir safalaskinn, ok X kisla af vindverskum guðvef, ok ker eitt af gulli, þat er ekki var slíkt áðr né síðan. Malter hét sá er gerði af ǫllum hug. En í kerinu var bardaginn fyrir Trója, hversu Grizkir brutu borgarveggina, ok hinir vǫrðuz innan, ok hversu Paris jarl leiddi Helenam, en bóndi hennar fór eptir henni ok fekk hana eigi. Þat var ok á, hversu Grizkir reru yfir hafit, en Agamemnon leiddi þá, ok mart annat, þat er hér er eigi talt. En á lokinu var grafit, hversu þær Venus ok Pallas ok Júnó fundu gullepli eitt, ok ritat á, at sú skyldi hafa, sem fríðust væri, ok hversu þær fœrðu Paridi, þá er þær urðu eigi ásáttar, ok hvat hver þeira gaf honum til at heita fríðust. Júnó hét honum nógt fé, en Pallas vizku ok fríðleik yfrinn, en Venus þeiri konu, er gimsteinn væri allra; ok jáði hann henni, þvíat til þess fýstiz hann mest, ok bað hana skunda at. Ok þetta var allt á kerinu grafit, ok enn mart fleira; en knapprinn var af kabunculo, þeim steini, sem meira ljós gefr af sér, en mǫrg ǫnnur brennandi kerti; en á knappinum ofan var einn fugl af gulli, ok hafði grœnan gimstein í klóm sér, ok sýndiz lifandi. En kerit var gǫrt í Trója, ok bar Eneas jarl þá kerit ok gaf Laurínu, unnustu sinni, í Lyngbarði. En síðan tók hverr keisari eptir annan, allt til þess er sá þjófr stal frá Césare, er síðan seldi þeim kaupmǫnnum, er fyrir Blankifúr gáfu; en því litu þeir af, at þeir vissu, at þeir mundu meira á vinna. En þeim gaf góðan byr, ok sigldu heim, ok fluttu hana til Babilóniam, ok hann gaf VII sinnum jafnþungt gull fyrir hana, sem hon stóð. En keisarinn af Babilón keypti hana því svá gjarna, þvíat honum sýndiz hon mjǫk væn, ok vænligt, at hon mundi komin vera af góðu fólki, ok lét hana fara í sterkar varðveizlur. En kaupmaðrinn, sá sem selt hafði, fór heim, ok fekk konungi fé þat, er hann tók fyrir hana, ok svá kerit. Þá lét konungr gera steinþró, ok lét ríta þetta á: Hér liggr undir en fagra Blankiflúr, sú er Flóres unni vel.

En þá kom Flóres heim, ok steig af hesti sínum, ok gekk í hǫllina, ok heilsaði feðr sínum ok móður sinni, ok mælti: „Hvar er Blankiflúr?“

En þá dvǫlðuz andsvǫrin, ok gekk hann í herbergi til móður hennar ok spurði hana: „Damma,“ segir hann, „hvar er unnusta mín?“

„Eigi veit ek,“ segir hon.

„Seg mér!“ sagði hann.

„Ek veit eigi,“ segir hon.

„Þú gabbar mik,“ segir hann, „eðr dylr þú mik, hvar hon er?“

„Nei, herra!“ segir hon; en þá mátti hon eigi við bindaz ok tók til at gráta hǫrmuliga, ok segir honum, at hon var dauð.

„Er þat satt?“ segir hann. „Nær?“ segir hann.

„Fyrir VII nóttum,“ segir hon.

„Af hverri sótt dó hon?“ segir hann.

„Af þinni ást ofmikilli!“ segir hon. En um dauða hennar laug hon því at honum, at hon hafði svarit konungi eið.


8. Sem hann heyrði, at hon var dauð, þá kunni hann því svá illa, at hann fell í óvit. En en kristna kona varð svá hrædd, at hon tók at œpa svá hátt, at konungr heyrði ok rann þegar til, ok dróttning, ok létu hǫrmuliga um son sinn. En hann fell III sinnum á lítilli stundu í óvit; en þá er hann vitkaðiz, þá mælti hann svá:

„Aufi, aufi, dauði!“ segir hann, „hví gleymir þú mér nú ok leiðir mik eigi eptir unnustu minni? Leiðið mik til graftar hennar!“ segir hann. En þá leiddi konungr hann til grafarinnar, en Flóres fekk nauðuliga gengit. En þá er hann sá ritat á grǫfinni, at: hér liggr Blankiflúr, sú er mikla ást hafði á Flóres, þá fell hann II sinnum í óvit, áðr en hann gæti talat; en síðan settiz hann upp á grǫfina ok tók at harma hana ok gráta, ok mælti svá:

„Aufi, aufi, Blankiflúr! Vit várum bæði fœdd á einum degi ok bæði getin á einni nótt, eptir sǫgu mœðra okkarra. Fœdd várum vit bæði samt: hví skyldum vit ok eigi bæði samt deyja, ef dauðinn væri réttvíss?“

En þá tók hann at lofa hana ok mælti svá: „Aufi, Blankiflúr! et skíra andlit! Slíka sá ek aldri jafnfríða eðr jafnvitra á þínum aldri, ok eigi mun verða getinn maðr svá vitr, at þinn fríðleik fái rítat með penna, þvíat aldri fær lyktir á gǫrt, svá er mikit efnit til. Þú vart lofs verð ok kurteis, ok hverr ungr ok gamall, sem sá þik, elskaði þik fyrir fríðleiks sakir.“

„Aufi, dauði! þú ert ǫfundarfullr, elskar þann, er þik elskar eigi. Þik má engi forðaz, en þó viltu þann eigi, er þín leitar; en þá er hann vildi lifa, drepr þú hann; ok ef einnhverr fátœkr eða gamall megi eigi bera hǫfuð sitt sakir elli, kallar hann á þik, ok viltu eigi heyra hann. Hverjum manni gerir þú rangt, ok rangt gerir þú mér, er þú tókt Blankiflúr frá mér, er gjarna vildi lifa; heyr mik, er kallar á þik! En ef þú flýr mik, þá skal ek þó senniliga fylgja þér,“ sagði hann. „Ef maðr vill deyja, þá fær þú ekki hindrat hann; mun ek ok þessa eigi lengr biðja, þvíat áðr kveld komi, skal ek mik sjálfr drepa, þvíat ek elska eigi þetta líf, síðan þú tókt frá mér Blankiflúr. Nú skal ek fara til Blómstrvallar, þvíat þar bíðr mín Blankiflúr, mín unnasta.“ Þat kǫlluðu heiðnir menn Paradís eða Blómstrarvǫll, er æ stendr með blóma.

Ríss Flóres upp ok leitar sér at dauða; dró hann fram einn kníf, er Blankiflúr hafði gefit honum, ok þá mælti Flóres við knífinn:

„Þú knífr,“ sagði hann, „átt at enda mitt líf! Gaf þik mér til þess Blankiflúr, at gera minn vilja með þér: þú, Blankiflúr,“ segir hann, „vísa knífi þessum í brjóst mér!“

Ok er hann hafði skipat knífinum undir vinstri síðu sér á geirvǫrtu, þá hleypr móðir hans at ok grípr knífinn, ok ávítaði hann fast; en hann svarar svá:

„Móðir, heldr vil ek deyja nú, en þóla lengr þenna harm.“

„Son minn,“ sagði hon, „bernsligt er slíkt, at girnaz svá mjǫk dauða, þvíat engi er svá vesall, at hann flýi eigi dauða sinn, ef hann má. Er þat ok en mesta skǫmm, at drepa sik sjálfr; enda á sá aldri Blómstrarvǫll, er þat gerir, ok aldri finnr þú Blankiflúr, þvíat sá vǫllr tekr við þeim einum, er eigi verðr sjálfr sér at skaða: tekr helvíti við þeim, ok svá mundi við þér, ef þú hefðir nú gǫrt þinn vilja. Huggaztu nú, son minn, ok lifi, þvíat þú munt enn finna Blankiflúr, annathvárt lifandi eða dauða; ok ek hygg, at ek vita þar lækning til, þá sem nœgja mun, at hon mun lifna.“


9. Gengr hon síðan grátandi til konungs ok mælti: „Herra,“ sagði hon, „ek bið þik fyrir þess guðs sakir, er vit trúum á, at þér lítið miskunnaraugum á son okkarn; hann vildi nú rétt í stað hafa drepit sik með þessum knífi, en ek kom at í því, ok tók ek af honum.“

„Frú,“ sagði hann, „bíðum enn, þvíat hann mun skjótt huggaz!“

„Ek óttumz,“ sagði hon, „ef vit bíðum, at hann drepi sik, ok eru vit þá barnlaus.“

„Frú,“ sagði hann, „viltu, at vit segjum honum?“

„Já,“ sagði hon, „þat er mitt ráð, því at annathvárt fám vit þau bæði eða missum bæði.“

Konungr segir: „Far þá skjótt ok seg honum!“

Ok hon gerði svá: „Son minn,“ sagði hon, „þetta váru ráð fǫður þíns ok mín, at þessi þró var gǫr, en hon liggr eigi hér í,“ ok segir honum allt, hversu hon var seld: „en þat var fyrir því gǫrt, at vit vildum, at þú gleymdir Blankiflúr ok fengir þér konungsdóttur jafnburðuliga þér. En þetta varð oss margfǫld ógleði, þvíat hon var kristin ok fátœk ok af lágu kyni. Nú, son minn, þrá eigi eptir henni, fyrir því at þat gerir ekki, svá er hon langt seld.“

Þá segir hann: „Móðir, er þat satt?“

„Já,“ segir hon, „þú mátt sjá nú!“

Þá létu þau taka steininn af grǫfinni; en þá er hann fann hana ekki þar, ok hann vissi, at hon lifði, þá varð hann mjǫk feginn ok kvez aldri skyldu létta fyrr en hann fengi hana, hvar er hon væri, ok eigi fyrr aptr koma, en hon fylgði honum. En þat þarf eigi at undraz, at hann mælti svá, fyrir því at ástarfullr maðr kemr því fram, er hann vill, ef hann leggr mikinn hug á; ok þat vátta Kalides ok Pláto. Nú var Flóres kátr, er Blankiflúr lifði, ok mælti svá: „Þarfleysu gerði konungr, er hann seldi Blankiflúr, fyrir því at ek skal aldri aðra konu eiga.“


10. Síðan gekk hann til konungs, en konungr varð honum mjǫk feginn, er hann sá son sinn. En þá bað Flóres fǫður sinn leyfis, at fara at leita at Blankiflúr. En svá sem konungr varð feginn fyrst, svá varð hann nú ófeginn ok tók at lasta ráð dróttningar, ok M marka vildi hann til gefa, at aldri hefði þau hana selda, ok allt þat er hann tók fyrir hana; ok þá mælti hann við Flóres:

„Son minn,“ segir hann, „heill svá! Ver kyrr, ok far eigi frá féðr þínum!“

Hann segir: „Faðir,“ segir hann, „mæl eigi þér synd, þvíat svá miklu sem þú skyndar meir minni ferð, svá miklu komum vit fyrr heim bæði!“

Þá segir konungr: „Með því at þú leggr svá mikit þrá á ferð þína, þá seg mér, hvert þú vilt fara! En ek vil gera allan þinn vilja, ok allt þat, er þú þarft, þá vil ek fá þér, bæði gott pell ok gull ok silfr ok góð klæði, fríða hesta ok fagrt lið.“

En sveinninn þakkaði konungi ok mælti: “Þǫkk er mér á þínu boði, faðir, en ek vil nú segja þér mitt ráð: ek vil, at þú fáir mér VII fatahesta, ok hafi II klyfjar af gulli ok góðum silfrkerum ok silfrdiskum, enn þriði af mótuðum peningum, enn fjórði ok enn fimti af enum beztum klæðum, er þú finnr, en enn sétti ok enn sjaundi af safalaskinnum ok marðskinnum, ok VII menn at fylgja þeim, ok aðra VII menn ríðandi, þá er varðveita hesta vára ok kaupi sér mat; ok herbergissvein þinn látir þú fylgja mér, þvíat hann kann vel góð ráð at gefa ok kaupa ok selja. En ek vil kallaz kaupmaðr ok með kaupum fara.“ En konungr lét allt svá búa, sem hann beiddi. En þá er Flóres var búinn, þá gekk hann at taka leyfi af konungi. Þá lét konungr bera fram kerit, þat er tekit var fyrir Blankiflúr, þá er hon var seld, ok mælti: „Son minn,“ segir hann, „tak hér ker þat, er hon var keypt með!“

Þá svaraði Flóres: „Hver var sú?“ segir hann.

„Blankiflúr, unnasta þín!“

Þá var honum sǫðlaðr gangari; en hann var annan veg snjáhvítr, en annan veg blóðrauðr; en guðvefjarpell var at þófanum. En sǫðullinn var af fílsbeini, ok virðuliga steindr ok gyldr; en yfir sǫðlinum var ágætt pell vindverskt, ok allt gullskotit. En ístig ok allar gjarðir ok gagntǫk váru af silki, en ístigin sjálf váru af rauða gulli ok sylgjurnar. En hǫfuðleðr beizlsins var af gulli ok sett dýrum steinum; en sjálft beizlit var af spænzku gulli. En allt saman var þat virt fyrir X kastala, ok helzt vildi konungr beizlit fyrir gerðar sakir. Þá dró dróttning fingrgull af hendi sér ok á hǫnd Flóres, ok mælti svá:

„Son minn,“ segir hon, „varðveit þetta vel, þvíat þú þarft ekki at hræðaz, meðan þú hefir þetta gull, hvárki eld né járn, ok eigi vǫtn; ok þat hefir þann mátt í steininum, at hvers sem þú leitar, þá muntu finna, hvárt sem þat er fyrr eðr síðarr.“

Hann tók við ok þakkaði henni vel; en síðan tók hann leyfi af konungi ok dróttningu; en þau kystu hann grátandi, ok tóku síðan at reyta hár sitt, ok bǫrðu sik ok létu, sem aldri mundu þau hann sjá síðan, ok um þat váru þau sannspá; en þá bað Flóres þau vel lifa.

Nú reið Flóres braut ok kallaði til sín herbergissvein þann, er faðir hans fekk honum, ok bað hann ætla dagleiðir þeira til strandar, þar sem Blankiflúr var seld. En þá er þeir kómu þar, þá tóku þeir sér herbergi at eins ríkismanns ok góðs húsbónda, ok létu ríkuliga yfir sér; matbúa þeir, kǫlluðuz kaupmenn ok sǫgðuz vilja fara yfir hafit með varning sinn. Flóres sǫgðu þeir at væri þeira lávarðr: „ok hann á féit,“ sǫgðu þeir. Þá fóru þeir til matar ok buðu bónda ok húsfreyju ok ǫllum hans hjónum. Ríkuliga var þeim fengit at mat ok drykk, ok var þeim skenkt allskyns góðr drykkr bæði í silfrkerum ok gullkerum, ok drukku þau mikit ok váru kát. Þá var Flóres óglaðr, fyrir því at þá kom honum í hug Blankiflúr, ok andvarpaði iðuliga.

Húsfrúin var vǫr við ok mælti við bónda sinn: „Herra,“ segir hon, „hefir þú heyrt, hversu sveinninn lætr? Hann etr hvárki né drekkr ok andvarpar svá hǫrmuliga, ok aldri er hann kaupmaðr, en víst er hann góðra manna.“ Ok þá mælti hon við Flóres: „Herra,“ segir hon, „íhugafullr ertu mjǫk, er þú etr eigi né drekkr, ok yfrit andvarpar þú; ok slíkt sá ek í sinn á meyjunni, er Blankiflúr nefndiz, ok þér mjǫk lík í andliti, ok át aldri né drakk, ok harmaði unnasta sinn, en Flóres nefndi hon hann, ok fyrir hans sakir kvaz hon seld vera. En kaupmenn keyptu hana ok fluttu til Babilóniam ok seldu konunginum.“ En þá er Flóres heyrði unnustu sína nefnda ok frá af henni sǫnn tíðindi, þá glupnaði hann af ógleði ok laust niðr knífinum, ok kom í kerit, er stóð fyrir honum, ok fór niðr vínit.

Þá mælti húsbóndinn: „Nú hefir þú misgǫrt ok hœfir þér at bœta.“

„Já!“ sǫgðu þeir allir ok hlógu at, „þess er vert!“ þvíat þeir vildu svá gleðja hann.


11. Þá bað Flóres fylla ker eitt af gulli ok fekk húsfreyjunni: „Damma,“ segir hann, „þetta ker gef ek þér fyrir þá sǫgu, er þú sagðir mér af Blankiflúr, ok fyrir hennar sǫk var ek hryggr, fyrir því at ek vissa eigi, hvert ek skylda leita hennar. En nú fyrir því at ek veit, hvar hon er, þá skal ek eigi létta fyrr en ek fæ hana.“

Ok þá váru þau ǫll kát. En í því er þau váru sem kátust, þá rann á byrr, ok létu stýrimenn þá um búaz, ok allir þeir, er um haf vildu fara, þá skyldi til reiðu vera, ok til skips koma, er til Babilóniam vildu fara. Nú er Flóres heyrði þetta, þá varð hann feginn ok bað sína menn búa ferð hans; en þá tók Flóres leyfi af húsbónda sínum ok gaf honum hundrað skillinga, ok hverju hjóna nǫkkut, ok bað þau vel lifa. Þá fór hann til skips, ok þá bað hann stýrimann stefna þann veg til hafnar, sem skemstr væri til Babilónar, „fyrir því,“ segir hann, „at á VIII mánaða fresti er mér sagt, at konungr af Babilón skal eiga stefnu við sína undirkonunga ok alla ríkismenn á sínu landi. En ef ek mætta þá þar koma, þá mundi minn varningr þar rífr vera, þvíat gjarna vil ek mitt fé til gefa.“

Stýrimaðr játar því.


12. Síðan gerði enn bezta byr ok skírt veðr, ok sigldu ǫll skip or hǫfnum; var stýrimaðr ok allir hans menn á kosti Flóres. VII dœgr váru þeir í hafi, svá at þeir sá ekki land; en á átta dœgri kómu þeir til borgar einnar, er Beludátor hét. Hon stendr á einu bergi, rétt við hafit, ok má sjá þaðan í haf út C vikna at skíru veðri. En þat var eptir bœn Flóres, þvíat þaðan mátti fara á IIII dǫgum með klyfjaða hesta til Babilón. Bað nú stýrimaðr Flóres efna heit sín við sik; hann gaf honum X merkr skíra silfrs ok V merkr gulls, ok þótti honum vel komit. Fluttu menn fǫng hans á land upp ok þaðan til borgar; tóku sér hús at eins ríks manns, er skip mikit átti í kaupferðum; gerði Flóres þá fagra veizlu bónda ok ǫllum hans hjónum. En borg þá átti konungr af Babilón, ok hafði svá mælt við gjaldkerann, at hann skyldi taka toll af hverjum manni, er þar fœri, ok eið með, at hann fœri með engum svikum. En er Flóres hafði þat greitt, þá fóru þeir til matar; sátu þeir báðir saman, húsbóndi ok Flóres; en allir menn váru kátir. Þá var Flóres hryggr, svá at hann át eigi né drakk.

Þá mælti húsbóndi: „Herra,“ segir hann, „mér sýniz, sem þú sér óglaðr; væntir mik, at þat sé vegna tollsins, er þú galt svá mikinn, þvíat þat er enn tíundi hverr peningr.“


13. Þá svarar Flóres: „Ek hugsa um þann konung, er slíkt býðr.“

En húsbóndinn svaraði: „Slíkt sama sá ek fyrir skǫmmu eina mey, þá er hér var, þvíat hon var á sǫmu leið hrygg.“

En hann nefndi hana Blankiflúr. Ok er Flóres heyrði hennar getit, varð hann þá glaðr ok bað taka silkiskikkju ok safal undir, ok gaf húsbónda ok mælti:

„Þigg þú þetta sakir Blankiflúr, þvíat hon er unnasta mín ok var stólin frá mér: seg mér, hvert hon fór!“

„Til Babilónar,“ sagði húsbóndi, „ok láti guð þik henni ná! En ek óttumz, at þat verði eigi.“

En er þeir váru mettir, fóru þeir at sofa; svaf Flóres lítit þá nótt, ok er dagr kom, vakði hann upp menn sína ok bað þá búaz skyndiliga. En er þeir váru mettir, heilsuðu þeir bónda ok fóru síðan leið sína; ok ena næstu nótt lágu þeir í einum kastala, ok þar næst í turni nǫkkurum, ok frágu enn til Blankiflúr.


14. Því næst kómu þeir at sundi einu; en ǫðru megin sundsins var fjall eitt, er Felis hét. Í fjallinu stendr einn ríkr kastali; en yfir sundit var engi brú, þvíat þat var djúpt ok svá streymt. Á strǫndinni hekk horn eitt, ok skyldu þeir, er yfir vildu, blása í hornit. Ok þeir gerðu svá, ok fór farhirðir í móti þeim ok fœrði þá yfir. Sá hann mjǫk á Flóres, þvíat hann sýndiz honum góðmannligr, ok mælti: „Hvat manna ertu, eða hvert skaltu fara?“

„Kaupmaðr em ek;“ segir hann, „vil ek fara til Babilónar; en ef þú átt hús í kastalanum, þá herberg mik!“

Farhirðir svarar: „Því spurða ek yðr slíks, at hér var mey ein fyrir skǫmmu; var hon þér mjǫk lík ok mjǫk sorgfull; syrgði hon sinn unnasta ok nefndi hann Flóres.“

Ok hann spurði: „Hvert fór hon?“

„Til Babilónar,“ segir hann; „síðan keypti keisarinn hana.“

Váru þeir þá nótt með farhirðinum. En um morgininn, er þeir fóru í brott, gaf hann farhirði C skillinga ok bað hann vísa sér til vinar síns nǫkkurs í Babilón, með sínum jartegnum.

Farhirðir svarar: „Herra, áðr en þér komið til Babilónar, finni þér vatn mikit ok á brú. En er þér komið yfir brúna, þá finni þér þann, er garðshlið gætir; hann er vinr minn mjǫk góðr, ok er ríkr maðr ok hefir et bezta hús í borginni, er kaupmanni samir. Vit erum helmingar-félagar: á hann hálft þat, er ek afla, en ek hálft þat, er hann aflar. Tak fingrgull mitt, ok fáið honum þat til jartegna, at hann taki við yðr vel!“

En Flóres fór þaðan ok bað þá vel lifa. En at miðjum degi kómu þeir til borgar ok fundu þann, er portit geymdi. En hann sat á einum marmarasteini skornum á stóls mynd, klæddr góðum silkiklæðum. En hverr er yfir fór brúna, lauk IIII peninga, en IIII fyrir hest sinn. Gekk Flóres þá at honum ok heilsaði honum, ok sýndi honum fingrgullit þat, er honum var sent. Tók hann þá við ok þóttiz vita, at Flóres var bæði ríkr ok kurteiss. Sendi hann þá síðan til sinnar frú, at hon tœki sœmiliga við honum. Ok er hon sá fingrgull bónda síns, fagnaði hon þeim vel, ok skorti þá engan hlut.

Nú var Flóres þar kominn, er unnasta hans var; þurfti hann nú góðra ráða við. Nú hugsar Flóres með sér: „Ek em einn konungsson, ok var mér gott heima. Em ek farinn sem eitt fól. Hverjum skal ek segja mitt erindi? Ek kann hér engan mann, ok ef ek segi nǫkkurum, þá em ek fól. En ef konungr verðr varr við mína ætlan, þá mundi hann láta veita mér háðuligan dauða.“


15. „Er mér ráð at snúaz heim ok fá mér eitt ráð.“

En jafnskjótt kom honum annat í hug, ok sagði svá: „Eigi skal svá vera, ok vilda ek sjá hana, þvíat ek em nú hér kominn. Þat var mér þá í hug, at ek vilda leggja mik með knífinum. Er þat ok satt, þóat ek ætta alla verǫldina, þá vilda ek heldr Blankiflúr; en ef hon vissi, at ek væra hér, þá mundi hon við leita mik at finna, ok svá skal ek gera, þó þat verði minn bani.“

En þá er Flóres hugsaði slíkt með sér ok sat hugsjúkr um sitt efni, þá kom húsbóndi heim ok sá hans ógleði ok mælti svá:

„Lávarðr,“ kvað hann, „mislíkar þér herbergit, eðr hví ertu reiðr? En ef þér þykkir nǫkkut áfátt nú, þá skulum vér yfirbœta eptir fremsta megni.“

Flóres svarar: „Vel gez mér at ǫllu hér, ok guð láti mik lifa til þess, at ek mega þetta meir með góðu gjalda. En ek em hugsjúkr um kaupeyri, ok óttumz, at eigi fá ek varning þann, er ek vilda kaupa; eðr, þóat ek finna, þá óttaz ek, at ek fá eigi keypt.“

Húsbóndi var vitr maðr ok mælti: „Lávarðr,“ segir hann, „fǫrum til ok etum fyrst, en síðan skal ek gera þér et bezta ráð, er ek kann, um þat, er þú vill spyrja mik.“

Þá fóru þeir at eta, ok kallaði hann húsfrú sína ok mælti við hana: „Sœm þenna som þú mátt mest, þvíat hann er ættingi góðra manna!“

Ok síðan settu þau hann milli sín. Húsbóndinn hét Daires, en húsfrúin Lídernis; þau létu þjóna sér ríkuliga, ok var þeim skenktr enn bezti drykkr; síðan var fram borit allskyns aldin ok krydd. Þá var fram borit ker þat, er goldit var fyrir Blankiflur, et dýra. Þá sá Flóres á kerit, hversu grafit var, svá sem Paris leiddi Elenam, unnustu sína; en þá tók ást at reyna hugskot hans, ok hugsaði hann þetta, at „Paris leiddi unnustu sína, en þú fær eigi þína. En mættir þú sjá þann dag, at þú leiddir svá Blankiflúr? Hversu má þat verda? En þú veizt enn eigi, vesall! hvar hon er. Júr, Flóres,“ sagði hann, „vel má svá verða, þvíat húsbóndi þinn gefr þér gott ráð, þegar vér erum mettir.“

Máltíðin þótti honum yfrit lǫng, en húsfrúin þóttiz sjá, at hann var mjǫk hugsjúkr, ok hversu hann þrætti við sik, ok þótti henni aumligt vera, ok bendi bónda sínum; en hann lét síðan skunda borðinu sem mest mátti.

En síðan borð váru uppi, þá mælti húsbóndi við Flóres: „Seg mér, hverju sætir þín ógleði, ok leyn mik eigi, hvat um þína ferð er! En ek vil gjarna gefa þér gott ráð. En ef þú leynir mik, þá gabbar þú sjálfan þik. En eigi er þat um varning þinn, nema heldr um nǫkkurn hlut annan.“

Þá svarar húsfrúin: „Næsta sýniz mér, sem ek sjá Blankiflúr hvert sinn, er ek sé þenna mann, ok ek hygg, at hann sé bróðir hennar, fyrir því at hann hefir slíkan lit ok slík læti, sem hon hafði. Ok svá var hon hér hálfan mánuð, ok hon grét bæði dag ok nótt, ok harmaði unnasta sinn, ok nefndi hann Flóres.“

En þá er Flóres heyrði þat, þá fell hann í óvit ok mælti síðan: „Ek em eigi bróðir hennar, heldr unnasti. Nei,“ kvað hann, „ek mistalaða: hon er systir mín, en eigi unnusta.“

Þá segir Daires: „Óttaz ekki, nema seg et sannasta til! En ef þú leitar hennar, þá ferr þú sem fól.“

Þá segir Flóres: „Lávarðr, miskunn! Ek em konungsson, en Blankiflúr var unnusta mín, ok var stólin þá mér fyrir ǫfundar sakir; en nú hefi ek spurt hana upp hér. Ek em ríkr maðr at gulli ok silfri, ok vil ek gefa þér slíkt er þú vill, til þess, at þú sér í ráðum með mér. En allt er þat satt, at annathvárt skal ek hafa hana eðr deyja.“


16. Nú svarar Daires: „Þat er mikill skaði, ef þú skalt týnaz, þvílíkr maðr sem þú ert; en því er verr, at ek kann varla hér til leggja. En þat bezta, er ek kann, skaltu nú heyra, ef þú vill því fram fara, sem ek veit, at þú vill eigi, fyrir því at líf þitt liggr við, fyrir því at engi maðr er svá ríkr, ef hann hefði þetta ráð gefit, ok yrði konungr varr við, at hann kœmiz undan, hvárki með fé né með styrk. En þar megu ok engar gerningar granda, ok þóat allt þat fólk, er í heiminum hefir verit, ok þat, sem nú er, vildi taka hana með styrk, þá fengi þó eigi,“ segir hann, „fyrir því at konungr af Babilón hefir undir sér L Konunga ok C; ok á einum degi koma þeir allir til hans, er hann vill. En Babilón er X rasta lǫng, ok borgarveggrinn XV faðma hár ok svá sterkr, at ekki bitr á; hann er VI faðma þjokkr, en VII hlið ok XX eru þar á, ok sterkr kastali yfir hverju, ok markaðr hvern dag hjá hverjum kastala. En innan í borginni eru IIII hundruð kastala, ok í hverjum C riddara, ok enn minnsti af þeim vinnr keisarann af Rómaborg með allt sitt lið, ok á VII vetrum. En í miðri borginni er einn kastali, er jǫtnar gerðu; hann er C faðma um at mæla ok C faðma hár ok gǫrr af grœnum marmarasteini, ok allr hvelfðr; en knapprinn er af rauðu gulli, ok stendr upp af stǫng ein X alna há. En í knappinum er karbunculus, steinn sá, er skínn um nótt sem sól um dag; ok X rastir má sjá um nóttina maðr, er til ferr borgarinnar. Þrenn gólf, hvert upp af ǫðru, eru af marmarasteini, ok engi stólpi heldr þeim upp, ok engi veit, hvat þeim heldr; steinstólpar standa umhverfis innan allt af enu nezta gólfinu ok upp undir et efsta þak; en þeir eru af hvítum marmara. En þá er hestr gǫrr af silfri á miðju gólfinu hverju, ok rennr or munni honum et skírasta vatn kalt; ok þar megu þegar meyjarnar á sund fara, er þær vilja. En XL klefa eru í turninum, svá dýrlegir, at engi hús verða ǫnnur slík; allir veggirnir eru með gulli smeltir ok allskyns dýrum ok líkneskjum; ok kemr engi þar svá hagr penturr, ef hann sér á, at eigi nemi af því enn meira, en fyrr kunni hann; þar má engi eitrormr koma. En í hverjum klefa er ein fríð mær, þvíat konungr lætr flytja þangat hverja, er hann fregn fríðastar. Þær megu ganga at skemtan hver til annarrar, ok svá til klefans þess, sem konungr er í, jafnan sem hann sendir þeim orð um sér at þjóna. En í turninum eru XL meyja, ok allar stórbornar, ok því heitir hann meyja turn; en þær skulu jafnan þjóna honum, sem hann tekr til at hverri jafnlengð; ok þá er hann ríss upp um morguninn, þá skulu þœr í koma til hans, ǫnnur með mundlaug, en ǫnnur með handklæði. En þeir, er varðveita turninn, eru allir geldingar, ok þeir eru í hverju gólfinu, ok einn er meistari þeira allra, sá er þeim rœðr; þeir þjóna honum bæði síð ok snemma. En hann er íllr í sér, ok hann gætir dyranna jafnan, en þeir aðrir ganga æ með nǫkkvið sverð, at drepa allt þat, er meistarinn býðr þeim. En hans herbergi er við dyrin, er inn gengr, ok ef nǫkkurr maðr kemr at njósna um nǫkkut, þá skal hann skjótt deyja. Mikill harmr liggr fyrir þér, þvíat konungr hefir gefit þeim vald, at drepa, ræna ok berja hvern sem þar kemr, ok hann vill. En IIII menn gæta turnsins, ok þó II um dag, en II um nótt, ok ef þeir sjá nǫkkurn mann um njósna, þá kalla þeir þá, er til þess eru settir, at verja hann, ok hafa þeir æ vápn hjá sér nótt ok dag; en þeir eru M. En þat er siðr konungs, at hafa sína konu at hverri jafnlengð; ok þann sama jafnlengðardag, er hann tekr hana á XII mánaða fresti, þá lætr hann kalla alla sína undirkonunga ok ríkismenn saman, ok at augsjándum þeim ǫllum lætr hann drepa hana, þvíat hann vill, at engi maðr hafi þá konu, síðan hann hefir haft; en hann tekr aðra síðan með þeim hætti, at hann lætr kalla allar til sín meyjarnar or turninum ok í eplagarð sinn, svá at allt ríkisfólk skal í hjá vera. En ganga þær allar í eplagarðinn mjǫk hryggar, þvíat engi vildi því kaupa sœmðina, at vita sér vísan dauða. En eplagarðrinn er svá fagr ok mikill, at varla finnr þvílíkan; þykkir hann eins vegar II faðma, ok allr vígskarðaðr; sitr á hverju vígskarði fugl eða dýr, steypt af eiri ok gyllt; en er vindr er, þá lætr hvert sem lífs sé, ok syngr mjǫk fagrt. Þar sprettr upp vatn þat, er rennr or Paradísu, er Eufrates heitir: vaxa þar í allskonar steinar: tíaphítar, jaspis, jacinctus, kallcidónius, krísolítus, kristallus, smaragdus, ok margir aðrir ágætir steinar. Stendr garðrinn með laufi vetr ok varmt sumar; eru þar allskyns grǫs; ok ef maðr kennir grasa ilm ok heyrir sǫng fuglanna, þá þykkiz hann vera í miðri Paradísu. Í miðjum garðinum er kelda, ok gǫrt um með brendu silfri, tré eitt er vaxit í keldunni, ok stendr þat jafnan með blóma; en þegar er sólin rennr upp, þá skínn hon þar allan daginn. En er konungr vil konum skipta, þá leiðir hann þær til bekks þess, er fellr or keldunni, ok leiðir þær þar yfir, ok bíðr menn gǫrla at hyggja, þvíat þar má sjá mikit undr, þvíat ef mær gengr yfir, þá er vatnit hreint; en ef hon er spillt, þá er vatnit blóð; en sú, er at því verðr kunn, þá er hon þegar brend. Hann lætr þar allar yfir leiða ok vill vita, hvat um hverja þeira er títt; en þá sem fellr blómit af trénu, þá skal sú dróttning vera þá XII mánaði, ok áðr hon stígr or stað, þá er dróttning kǫlluð. Hagar konungr svá til, at blómit fellr á þá, er hann vill; síðan sœmir hann hana í ǫllu, meðan hon lifir.


17. Nú er mánaðr til þess, at allar meyjar skulu saman koma, ok gerir hann þá mikla veizlu. Segja menn, at hann vili nú eiga Blankiflúr; en í þeim meyjum ǫllum er engi jafnfríð, ok engrar þjónostu þiggr hann jafnvel, ok alla sína elsku leggr hann til Blankiflúr, ok aldri hyggr hann, at sá dagr muni koma, er hann skal hana taka, en hina drepa, er nú hefir verit þessa XII mánaði.“

En Flóres svarar þá: „Miskunnar bið ek þik, þvíat þat er minn dauði, ef svá verðr. Vilda ek gjarna, at hon vissi, hvar ek em. Góðr húsbóndi,“ segir hann, „hvat skal ek at hafaz, eða hvat varðar, þótt ek láta lífit, er ek skal hana ekki finna? En síðan, er hon veit þat, elskar hon hann aldri, ok fyrr drepr hon sik sjálf.“

Þá mælti Daries: „Sé ek, at þú hirðir lítt um líf þitt, ef þú mættir hana finna. Mun ek segja nú mitt ráð: í morgin muntu ganga til turnsins, ok lát sem þú sér hagr, ok mæl með fótum, hversu langr er. En dyrvǫrðr er íllr í sér, ok mun spyrja, hví þú gerir þetta. Seg, at þú vilt gera annan eptir. Ok er hann heyrir þik svá ríkuliga um tala, þá mun hann vilja eiga við þik fleira, ok bjóða þér at tefla við sik, þvíat hann leikr þat mjǫk gjarna. En þú haf með þér í pússi þínum C aura gulls ok legg við; en fyrir utan fé leik þú eigi, fyrir því at með fénu máttu blekkja hann, ef svá er, sem ek ætla. Ok ef þú fær taflit ok féit, þá gef honum sitt aptr ok þar með C aura gulls þess er þú bart til, ok seg, at þú átt yfrit fé. En hann mun undraz harðla mjǫk ok þakka þér gjǫfina. En síðan mun hann biðja þik, at þú komir aptr annan dag eptir at leika. En þú játa honum því, ok þar með tak þú með þér hálfu meira fé. Ok ef þú vinnr, þá gef honum bæði sitt ok þitt, fyrir því, kveð þú, at þér þykkir slíkt lítils um vert. Ok mun hann þá taka at þakka þér ok biðja þik koma aptr þangat; en þú seg, at þú vill gjarna, fyrir því, kveð þú, ‘at mér þykkir þú góðr maðr; en gull ok silfr skortir mik eigi, ok yfrit skal ek þér þat gefa, fyrir því at þú hefir við mik kurteisliga gǫrt ok mikla vingan birt.’ En þá um morgininn haf þú með þér C marka gulls til taflsins, ok ker þitt et góða. Ok ef þú vinnr enn taflit, þá gef honum bæði sitt gull ok svá þitt; en kerit haf þú! Ok mun hann þá biðja þik leggja fram kerit, ok þú ger svá ok fá honum eigi, ok kveð, at þér leiðiz, lengr at leika. Þá mun hann bjóða þér til náttverðar með sér, en þú þigg, þvíat hann mun vera mjǫk glaðr fyrir gullsins sakar, þess er hann fekk af þér, ok mun hann sœma þik sem mest ok fagna þér, sem bezt má hann. En til kersins mun hann mjǫk girnaz, ok mun hann bjóða þér fyrir þat þúshundrað marka gulls. En þú seg, at þú vilt eigi selja honum, nema heldr gefa. En þá muntu verða honum svá ástfolgínn, at hann mun falla til fóta þér ok geraz þinn maðr. En þú tak gjarna viðr honum ok lát hann handselja þér sína hollustu ok slíkan tryggleik, sem maðr skal vinna sínum herra. En síðan máttu segja honum þinn vanda; en hann mun hjálpa þér, ef hann má. Ok ef hann má eigi vinna þér hjálp, þá kann ek þér aldrigi ráð síðan.“

En Flóres þakkaði þá mjǫk Daire, húsbónda sínum, ǫll heilræði. En síðan drukku þau lengi ok váru kát, ok fóru at sofa síðan. En fyrir íhuga sakir svaf Flóres lítit þá nótt ok langaði mjǫk at finna durvǫrð kastalans.

Ok þegar er dagr var, þá stóð hann upp. En húsbóndi hans fylgði honum út ok vísaði honum til turnsins. En þá er Flóres kom þar, þá gékk hann um ok sá á turninn, mældi hann bæði á lengð ok svá á breiðleik, sem sá er hagr er. En þegar er durvǫrðrinn sá þat, þá nefsti hann honum fæliliga ok mælti svá:

„Hvárt ert þú heldr njósnarmaðr eðr svikari, eðr hví sér þú svá á turn várn?“

„Hvártki em ek þeira,“ kvað Flóres; „því mæli ek kastalann, at ek vil lata gera annan slíkan, þegar ek kem heim.“

Ok er durvǫrðinn heyrði hann svá ríkuliga um tala, ok hann sá hann svá góðfúsliga láta, sem son gǫfugs manns, þá mælti hann til hans:

„Viltu leika at skáktafli við mik?“

„Gjarna vilda ek, ef þú vilt mikit viðr leggja.“

„Hversu mikit viltu viðr leggja?“ sagði durvǫrðrinn.

„C aura gulls!“ kvað Flóres.

Þá sagði durvǫrðrinn: „Sá er vinnr, skal ráða viðrlǫgunni.“

En síðan reisti hann taflborðit ok vildi sjá, hvárr betr kunni. En þat var Flóres, er vann. En jafnskjótt gaf hann durverðinum féit allt, þat er við lá taflit. En hann undraðiz harðla þetta ok þakkaði honum mjǫk gjǫfina, ok bað hann koma aptr til sín annan dag eptir. En Flóres játaði honum því gjarna ok skundar í brott. Kom hann aptr um morguninn ok bar með sér CC aura gulls, en durvǫrðrinn lagði fram annat slíkt í móti, ok léku síðan. En Flóres vann enn, ok gaf honum fé þeira beggja síðan, hans ok sitt. En hinn varð geysiglaðr ok orðlauss; ok síðfremi fekk hann þakkat honum ok kvað hann enn gjǫflasta. En er Flóres gekk brott, þá bað durvǫrðrinn hann koma aptr til sín um morguninn. En Flóres játaði því ok kom enn þriðja daginn, ok hafði með sér hálft C marka gulls, ok kerit sitt et góða. Ok hann lagði fram allt gullit, ok hinn annat slíkt í móti. En síðan léku þeir af ǫllu kappi. En þá varð durvǫrðinum mát enn, ok lét mikit fé, ok þótti honum svá illa, at hann vissi sín varla. En Flóres huggaði hann ok gaf honum allt saman, þat sem viðr lá af beggja hálfu. En hann varð svá feginn, at hann vissi eigi, hvat hann skyldi at hafaz, nema þakkaði á allar leiðir. En síðan bað hann Flóres leggja viðr kerit. En hann kvaz eigi vilja lengr leika. En síðan leiddi durvǫrðrinn hann inn í grasgarð einn, at mataz með sér, ok fagnaði honum sem hann mátti bezt. En hugr hans var æ á kerinu, ok bað hann segja sér, ef hann vildi þat selja, ok kvaz vilja gefa honum fimm C marka gulls fyrir, ef hann vildi selja. En þá er Flóres sá fýst hans mikla til kersins, þá setti hann þat fram á borðit fyrir sik ok sagði svá:

„Eigi vil ek selja kerit, en ek vil gefa þér til þess, at þú sér vin minn hvárgi sem þú kemr viðr þǫrf mína.“

En síðan tók hann við kerínu ok þakkaði honum. En síðan leiddi hann Flóres út í þann enn góða eplagarðinn ok sýndi honum þá dýrð alla, sem þar var.


18. Síðan fellr hann á kné fyrir Flóres ok bauz at geraz hans maðr. Flóres tek við honum ok lét hann sverja sér eiða.

En er þat var allt gǫrt, þá mælti Flóres: „Ek vil segja þér mitt erendi. Hér er í þessum turni unnasta mín, Blankiflúr; fyrir hennar sakir hefi ek troðit margan ókunnan stig af Spanía; þar var hon stólin frá mér. Þar skaltu mér dugnað til veita, at ek mega hana finna.“

Ok er dyrvǫrðr heyrði þetta, varð honum svá illt við, at hann vissi varla, hvat hann skyldi at hafaz, ok mælti: „Illa hefir þú mik blekkt með fé þínu, ok þín vizka hefir mik sárliga dárat; en þat verðr minn bani, þinn ok hennar. Fæ ek nú varla aptr kipt því sem játat er: gakk þú nú heim ok kom á III nátta fresti; verð ek um at hugsa, hvat til ráða er.“

Flóres segir: „Þat er oflangt.“

Dyrvǫrðr svarar: „Mer þykkir ofskamt, sakir dauðans.“

Fór Flóres heim, mjǫk hryggr. Þótti honum langt, þvíat hann óttaðiz eigi dauðann, ef hann fyndi Blankiflúr. Lét dyrvǫrðr taka XII laupa stóra ok fylla með allskyns blóm, ok láta fœra meyjunum, ok var þetta til búit, þá er Flóres kom. Lét hann Flóres fara í rauðan kyrtil, at hann skyldi samlitr við blómit, ok sendi síðan sinn laup til hverrar meyjar. Ok er lauprinn var búinn, kallar hann til sín II sveina.

„Fœrið Blankiflúr ok skundið aptr!“ En þeir báru í brott, ok þótti mjǫk þungt; bǫlvuðu þeir þeim, er í fyldi.

„Látum or sumt!“

„Nei!“ sagði annarr; „ef vit gerum þat, þá geldr hryggr okkarr.“

Gengu þeir upp ok hitta eigi rétt á klefana, þvíat þeir viku til hœgri handar, en klefi Blankiflúr var til vinstri handar; settu þar niðr laupinn, sneru í brott. Elóris þakkaði þeim ok las blómit. Hugði Flóres, at hann mundi kominn til Blankiflúr, hljóp upp or laupnum; en Elóris varð nú hrædd ok tók at gráta, svá at meyjarnar heyrðu. Gengr Flóres nú skjótliga aptr í laupinn ok bar á sik blómit, lá kyrr ok hugsaði, at nú mundu svik í vera. Kómu nú meyjarnar allar, er í váru turninum, ok spurðu, hvat henni var. Kom henni þá í hug, at þat mundi vera unnasti Blankiflúr, sá er hon harmaði opt, ok mundi vera misborit, hugleiddi nú, hversu hon skyldi andsvara þeim, ok mælti:

„Mér var fœrt blómit í laupi þessum, ok er ek vilda skemta mér ok lesa blómit, flaug þar upp eitt fífrildi ok laust væng sínum á kinn mér; varð ek við þat mjǫk hrædd, at ek œpta sem ek mátta hæst.“

En jungfrúrnar tóku at hlæja ok gǫguðu hana mjǫk.


19. Hon var dóttir jarls af Saxlandi; váru þær góðar vinur Blankiflúr; hvár unni þar annarri, sem þær væri systr. Þeira klefar stóðuz á, ok var nær ekki á millum nema veggrinn. Gengu jungfrúrnar í sína klefa, en Elóris kallaði á Blankiflúr ok sagði: „Vina mín, gakk hingat ok sjá blómit, er mér var fœrt, þvíat þú munt vilja hafa, þvíat ek hefi eigi fyrr slíkt blóm sét.“

Blankiflúr mælti: „Illa gerir þú þat, vina mín, at þú gabbar mik, þvíat mjǫk líðr nú at mínum dauða, þvíat mér er sagt, at konungr vili nú hafa mik at konu; en ef guð vill, þá skal mér aldri verða því brugðit, at ek skula vera ástar svikari, svá sem Flóres gerði við mik: skal ek fyrir hans sakir drepa mik sjálf.“

Ok er Elóris heyrði, þá þótti henni hǫrmuligt, ok mælti: „Fyrir þesss sakir, er þú annt svá mikit, þá sjá blómit!“

En er Flóres heyrði þetta, þá hljóp hann upp or laupinum, ok þegar, sem þau sáz, þá mintuz þau við ok fǫðmuðuz langa hríð.

Elóris mælti: „Vina mín, kennir þú nú blómit þetta, er fyrir skǫmmu vildir þú eigi sjá? Víst væri sú góð vina þín, at þú gæfir hlutskipti af þessu blómi!“

„Vina,“ sagði Blankiflúr, „þetta er Flóres, unnasti minn!“

Báðu þau hana nú bæði, at hon skyldi leyna, „þvíat okkarr liggr bani við, ef konungr verðr víss.“

„Eigi þurfi þit mik at óttaz!“ sagði Elóris.

En þau þǫkkuðu henni orð sín. Leiddi Blankiflúr þá Flóres í hvílu sína, er nóg var búin með gullvef, ok sagði þá hvárt ǫðru sinn vilja.

„Sæll þykkjumz ek,“ sagði Flóres, „at ek hefi þik fundit, þvíat aldri beið ek ró, síðan ek mista þín.“

„Hversu komtu hingat?“ sagði hon. En hann sagði henni.

Váru þau hálfan mánað saman, átu ok drukku ok sváfu bæði samt; en Elóris þjónaði þeim, svá at þau skorti ekki. En hamingja þeira, er sumir menn kalla gæfu, skipti brátt um sœmð þeira eptir sinni venju ok gerði þau nóg sorgfull, sem þau váru glǫð áðr, þvíat þat var hennar leikr, at hon hóf þau upp um stund, ok niðraði síðan. Ok er engi svá óvitr, ok fylgir honum gæfan, at hann er eigi kallaðr vitr; en er gæfan minkar, þá heitir hann fól.


20. Þat var einn morgin, at þau sváfu sœtliga, þá stóð Elóris upp ok kallaði á Blankiflúr, ok sagði, at tími var at koma til konungs, sem þær væri vanar, at gera sína þjónustu.

„Ek mun skjótt koma!“ sagði hon, ok sofnaði þegar.

Elóris gekk til konungs ok hugði, at Blankíflúr mundi koma eptir; ok er hon kom eigi, spurði konungr eptir henni.

„Herra,“ sagði Elóris, „miskunnar bið ek fyrir hana, þvíat hon vakði í alla nótt ok sǫng á bók sína, ok bað fyrir ykkr, at ykkarr samgangr skyldi til fagnaðar verða, þegar þar kœmi. En í dagan sofnaði hon, ok þótti mér mikit fyrir, at vekja hana.“

„Er þat satt?“ sagði konungr.

„Já, já!“ sagði hon.

„Vel gerðir þú þetta!“ sagði konungr ok anzaði ekki til meira at sinni.

Annan morgin stóð enn Elóris upp ok kallaði á Blankiflúr, ok sagði hana oflengi vilja sofa.

Hon svarar: „Gakk! ek kom skjótt, ok mun ek fyrr koma en þú.“

En er hon vildi upp standa, faðmaði Flóres hana, kysti ok hneigði hana í sængina aptr. Sofnuðu síðan svá, at varir þeira lágu saman. En Elóris gekk til konungs, ok spurði konungr at Blankiflúr, en hon svarar engu, ok hugði hon, at Blankiflúr mundi gengin til konungs.

„Óttumz ek,“ sagði hann, „at nǫkkut sé um hennar hag, þat er eigi skyldi.“

Elóris sagði: „Hon mun skjótt koma, þvíat hon reis fyrr upp en ek,“ þvíat hon hugði, at svá mundi vera; ella mundi hon nǫkkut annat hafa til andsvara fengit.

Gerði konungr sér nú mart í hug, kallaði til sín einn herbergissvein ok mælti: „Gakk skjótt ok bið Blankiflúr koma til mín!“

En er hann kom í hús hennar, þá sá hann, hvár þau lágu, Flóres ok Blankiflúr, ok hugði hann, at Elóris mundi vera, þvíat Flóres hafði eigi skegg; váru fár meyjar fríðari. Gengr hann aptr til konungs ok sagði: „Ek sá varla jafnmikla ást, sem þær hafa, Blankiflúr ok Elóris; þær sofa svá sœtliga, at munnar þeira lágu saman, ok eigi vilda ek vekja þær.“

Skipti konungr nú litum, var hann stundum rauðr sem blóð, en stundum bleikr. Hann tók sverð sitt ok vill nú sjá þetta: „Þvíat miskent hefir þú Elóris,“ sagði konungr, „þvíat hon var nú rétt hér; mun þar kominn nǫkkurr karlmaðr; munda ek þó hyggja, at engi mundi svá djarfr vera, at hana skyldi þora at elska.“

Gengr hann í þeirri reiði upp í turninn, ok sveinninn með hánum; en sverð sitt hafði hann bert. Ok er hann kom í herbergi Blankiflúr, bað hann sveininn láta glugg upp, at sólin mætti inn skína. En þá mátti hann sjá ǫll þau tíðindi, hversu þau lágu. Stendr hann yfir þeim með brugðnu sverði, ok eru þau nauðuliga stǫdd, nema guð hjálpi þeim. Vissi konungr varla, hvárt mær lá hjá Blankiflúr eða karlmaðr, sakir þess at hann hafði ekki skegg; enda var hann nóg fagr; bauð hann sveininum, at taka klæði af þeim á brjóstinu, svá at hann mætti sjá, hvárt væri.


21. Nú sér hann, at þetta er karlmaðr, ok ofrar nú sverðinu, ok vildi hǫggva þau í miðju í sundr. En sveinninn mælti: „Mun hann ekki vera bróðir hennar? Herra, stǫðvið reiði yðra ok fréttið eptir sǫnnu!“

Gerði konungr svá, ok mælti: „Þat mun eigi konungligt, at drepa þau í svefni, þvíat aldri skulu þau undan komaz.“

Ok í því vǫknuðu þau, ok sá konung standa yfir sér með brugðnu sverði, ok óttuduz sinn dauða; tóku þau þá at gráta, Flóres ok Blankiflúr, sem ván var. Konungr spurði, hvat manna hann væri: „er þú þorðir at ganga hingat í turninn ok leggjaz með Blankiflúr? Ok þar fyrir skaltu deyja, ok hon, sú en vánda púta, er hjá þér liggr!“

Nú kom Flóres í hug, hvílíka sælu þau hǫfðu heima, eðr hvat nú var fyrir augum, ok mælti Flóres til konungs: „Herra,“ sagði hann, „kallið eigi Blankiflúr pútu, þvíat enga fái þér slíka í yðvarri borg! Nú ger við mik ok mæl, sem yðvarr er vili til, þvíat ek em hennar unnasti: var hon stolin frá mér, ok hér fann ek hana. Bið ek, konungr, at þú gefir okkr lífs frest til þess at undirkonungar þínir koma; ok dœmi þeir þetta svá sem réttast er; munu þér ekki biðja þá rangt dœma.“

Um síðir játti hann því, at þau mætti þá enn grimmara dóm hafa. Lét konungr læsa þau II lásum ok setti til XL manna at geyma þeira.


22. Þegar lét konungr gera orð undirkonungum sínum, jǫrlum ok ǫðrum undirmǫnnum, ok sumir váru þá komnir, en eigi allir; lét konungr gera þeim orð; ok er þeir kómu, tekr konungr til máls:

„Her eru nú komnir allir mínir beztu vinir, þeir er réttdœmastir eru.“ Segir þá, hversu hann keypti Blankiflúr, eðr hversu hon hafði nú gǫrt við hann: talði hann nú allar sœmðir, er hann hafði gǫrt Blankiflúr, ok at hann hafði ætlat, at taka hana sér til dróttningar; segir hann þeim, hversu til hafði farit, ok hversu hann tók þau bæði saman í sænginni, ok hversu hann skók sverðit ok ætlaði at drepa þau: „ok af því at ek gaf þeim lífs frest til yðvars dóms, þá dœmið þeim dauða ok hefnið nú minnar svívirðingar með réttum dauðadómi, þvíat eigi vil ek þetta mál lengr láta óðœmt!“

Þá svarar Marsilías konungr, undirkonungr hans, ok gerðiz hann þá formaðr þeira allra, er þar váru, þvíat hann var vitr maðr ok gamall; hann mælti með berum orðum: „Vér vitum nú þá skǫmm, er konungi várum er unnin; eru vér til þess komnir, at reka hans harma; bið ek nú alla yðr dœma rétt um þetta. Siti nú engi á sínum sannindum, þvíat engum manni mun konungi gjǫf gefa, þóat með honum mæli, ok engum sǫk, þóat í mót honum mæli með réttu. En þat sýniz mér um þetta sem ǫnnur mál, er í dóm eru lǫgð, at vér heyrum hvárstveggja mál, sœkjanda ok verjanda, ok heyrum vernd hins, er ásakaðr er; skiptir mest um slík mál, er við liggr sœmð ok líf; er ok ósagt frá, ef einn segir. Konungr, látið þau hingat koma, ok heyrum, hvárt þau hafa þetta verk gǫrt fyrir ǫfundar sakir eða háðungar: þá skulu þau hafa enn háðuligsta dauða, at annarr variz við at gera slíkt; en ef honum fylgja nǫkkur sannindi eða skynsemð, þá verðum vér gørr á at líta.“

Nú stendr upp Práten jarl: „Skyldugir eru vér herra várum, hans harma at reka með orðum ok verkum; en þessi maðr hefir mikla dirfð unnit. Vitu vér eigi, til hvers at þetta þarf, at þau komi, þvíat konungi er því meiri skǫmm í, er hann sér þau optar: er engi nauðsýn, at bíða hans andsvara, utan at velja honum háðuligan dauða.“

Œptu þá margir: sumir báðu hengja, sumir halshǫggva þau; en aðrir dœmðu, at þau skyldi vella í brennanda biki; sumir, at þau skyldi grafa kvik í jǫrð, ok hǫfuðin stœði upp or jǫrðu, ok steypa síðan vellanda oleo yfir hǫfuð þeim; sumir dœmðu, at þau væri flegin kvik ok lifði síðan í sterkum fjǫtrum til viðrsjónar ǫðrum, slíks at dirfaz. Síðan stóð upp Marsilías konungr ok mælti: „Undarligt þykki mér, at þér vilið draga kapp, en eigi réttindi, móti þessum veslingum; ok munu þér litla þǫkk af konungi fá, þvíat allir eigu vér rétt at dœma.“ Sýndiz nú ǫllum þat ráð, at þau kœmi þangat. Ok er þau kómu, varð konungr mjǫk reiðr ok spurði Flóres: „Hví dirfðiz þú at taka Blankiflúr, unnustu mína, er ek hafða mér til dróttningar ætlat, eða hversu komt þú í kastalann? Væntir mik, at þú sér gerningamaðr. Ókunnigt var þér hér mjǫk, er þú hugðiz mundu leynaz hér.“

Flóres svarar: „Herra, hvárki em ek galdramaðr né gerninga. En ef þú vilt víst vita, hvat manna ek sé, þá segi ek þér, at ek em son Felix konungs af borg þeiri, er Aples heitir. Eigi gerða ek þat sakir ǫfundar við þik, heldr sakir réttinda, at ek tók Blankiflúr, unnustu mína, þvíat hon var rangliga seld ok stolin frá mér, meðan ek var í skóla; ok síðan fór ek at leita hennar með þessum hætti,“ ok sagði þá, hversu farit hafði, eða með hverjum hætti hann kom í kastalann, ok hversu hann gaf farhirðinum fé til.

En síðan hafði hann lokit sinni rœðu, ok bað þá dœma eptir sinni sǫgu: „Býð ek mik til einvígis fyrir mik ok Blankiflúr ok dyrvǫrð, at ek hefi rétt at mæla.“

Var þá sent eptir dyrverði ok leiddr fyrir konung. Var hann þá at spurðr, ef þetta væri sátt um þangatkvámu Flóres, ok gekk hann þá við. Dœmðu þeir síðan, at Flóres skyldi sanna mál sitt með einvígi, ok ef hann yrði sigraðr, þá skyldi drepa hann, en Blankiflúr brenna ok dyrvǫrð; en ef Flóres sigraði, þá skyldi hann hafa Blankiflúr ok þiggja líf dyrvarðar, ok á ofan jafnmikit fé af konungi, sem hann kostaði hana, fyrir vanvirðing þá, er konungr hafði gǫrt Flóres.


23. Nú lét konungr vápna þann enn bezta riddara, ok svá gerði Flóres með þeim vápnum, er honum váru fengin, ok varð glaðr, er hann mátti slíkum kosti ná. Sótti þangat nú, sem þeir skyldu berjaz. Allt fólk, er var í staðnum, horfði á leik þeira, ok váru þeir nú búnir, ok riðuz at. Í fyrstu atreið þá brotnaði hvárstveggja burtstǫng. Drógu þeir þá sverð sín or slíðrum; hjó Flóres í skjǫld riddarans, ok klauf níðr í mundriða, ok sundr axlarbeinit et vinstra. En síðan hjó riddarinn skjǫld Flóres í sundr eptir endilǫngu, en eigi kom hann sári á Flóres. Ríðaz at í annat sinn; hjó Flóres af honum hǫndina vinstri ok ofan í sǫðulbogann, ok háls af hesti hans. Nú hjó riddarinn með mikilli reiði, ok í sundr helming, er eptir var, ok á fót hesti hans, svá at hann fell. Eru þeir nú báðir á fœti; hjó þá riddarinn til Flóres, ok í hǫfuð honum svá hart, at af tók fjórðung af hjálmi hans, ok svá at blœddi. Ok hugðu menn, at þá mundi hann gefaz; en honum barg sá steinn, er var í því gulli, er móðir hans hafði gefit honum. Hjó hann þá með mikilli reiði til riddarans, ok á ǫxl honum, svá at tók ena hœgri hǫndina með ǫllu.

Síðan fór Flóres af herklæðum, ok var þá í góðum fríði. Bauð konungr honum fé sitt, en Flóres neitaði. Bauð konungr honum með sér at vera, ok eitt konungsríki; en Flóres þakkaði honum ok sagðiz heimfúss vera. Váru þau þar síðan XII mánaði. Skipaði Flóres svá við dyrvǫrð ok Daríum, at konungr fyrirlét þeim báðum. Gefr konungr Marsilío konungi sitt ríki, en jarldóm dyrverði. Darío gefr hann þat vald, sem áðr hafði dyrvǫrðr. Farhirðinum gaf hann þat hús, er Daríus atti, ok gerir þetta allt sakir Flóres. Býr nú Flóres ferð sína; tók hann af konungi allt þat er hann þurfti til ferðarinnar at hafa, ok gaf konungr honum sína vináttu ok hvat er hann þurfti. Gengr Flóres ok Blankiflúr til konungs, ok taka orlof af konungi; lét hann fá þeim þat, er þurftu at hafa, ok fekk þeim sína menn til fylgðar; bað konungr þau vel fara. Gengu þau nú á skip, ok gaf þeim góðan byr, ok sigldu heim á XV dœgrum. Ok er þau kómu heim, var faðir hans ok móðir ǫnduð, ok landit stjórnarlaust. Varð fólkit honum stórliga fegit, ok tóku hann til konungs. Lætr Flóres hlaða skip konungs af góðum gripum, er fágætir váru í Babilón, ok sendi aptr til konungs ríkis alla þá menn, er honum hǫfðu fylgt; þá klæddi hann með baldikinn eða silki dýru. En síðan fóru þeir heim, ok fóru jafnan gjafir á milli konunganna. Lét Flóres nú efna til brúðkaups ok bauð til sín ǫllum enum beztum mǫnnum, er í hans ríki váru. Síðan váru þau í kyrrsetu III vetr ok gátu III sonu. Bað Blankiflúr þau þá þangat fara, er var ætt hennar. Játaði Flóres því ok bjuggu ferð sína ríkuliga, ok hǫfðu skip yfir hafit, ok III hesta á hverju skipi. En þá er þau kómu til Rómaborgar, þá riðu þau upp til Frakklands með III C hesta; en fólk hans var sumt eptir at skipunum. Ok er þau kómu til Parísborgar, þar fundu þau jarla ok hertoga, hennar frændr, ok fǫgnuðu henni með mikilli gleði. Váru þau þar III mánaði, ok hvern dag leiddi Blankiflúr hann at sjá fagrar kirkjur. En þar næst vildi Flóres aptr snúaz.

Þá mælti Blankiflúr: „Segja vil ek yðr heit mitt, er ek hét, þá er ek kom í Babilón, ok ek hugðumz þik aldri sjá mundu; en ef vit fyndumz, þá hét ek því, at innan V vetra skylda ek skiljaz við þik ok fara til hreinlífis, nema þér takið við kristni. Nú kjósið annathvárt!“

Flóres mælti: „Nú á þessum degi vil ek við kristni taka.“

Svá var gǫrt, at þau váru skírð, ok allt þat fólk, er með þeim var; hǫfðu með sér biskup ok marga presta; fara nú heim á leið. Á fyrsta dag, er þau kómu, lét konungr þing stefna, ok kallar til sín allt landsfólk, ok bauð þeim við kristni at taka; en hverr er eigi vildi, þá lét konungr drepa þá alla. Síðan lét hann kirkjur gera; efldi Flóres munklífi, en Blankiflúr nunnusetr. En er þau váru LXX vetra gǫmul, skiptu þau ríki í milli sona sinna, þvíat þeir váru þá vaxnir. Síðan fór Flóres í munklífi, en Blankiflúr í nunnusetr, ok endu sína lífdaga þar í guðs þjónustu.

Gefi Jesus Christus segjundum ok heyrundum, at vér megum svá várt líf enda í guðs þjónustu, at sálir várar ǫðliz eilífa hjálp ok himinríkis inngǫngu, at œstu tíð veraldar. Amen.




Fotnote:

  1. Forordet og de detaljerte gloseforklaringene/fotnotene, begge deler på tysk, er utelatt i denne utgaven.