Hákonar saga jarls Sigurðssonar (Fagrskinna)

Fra heimskringla.no
Revisjon per 18. jun. 2019 kl. 07:52 av August (diskusjon | bidrag)
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


For at alle norrøne tegn som blir brukt i denne artikkelen skal vises korrekt må du ha fonttypen OldNordicTimes installert på din PC eller Mac. OldNordicTimes skal lagres i Fonts i Windows eller installeres i fontboken i Mac OS.


Fagrskinna



K. 14. Vm Hacon Laða iarl Sigurðar sun

(D)otter Harallz ens harfagra var Olof arbot er atte Þorer þæiande a Mhire iarll. þæirra dotter var Bergliot er atte Sigurðr Laða iarll. Ðæira sunr var Hakon. er misti faður sins a ungum alldre. oc er hann spurði fall faður sins. fecc hann ser skip oc þar menn til oc bio lið sit væl at vapnom. oc hellt hann skipi sinu austr i Vik oc þaðan i Ꝍystra sallt. Tok þa at hæria oc gierðez utilego vikingr. hann hæriaðe um Svia velldi oc Gauta Vinnda oc Kura allt austr um Syslo. hafðe friðland um vætrom til Danmarkar. oc vingaðez með fegiafum oc hæimsoknom við Haralld konong Gorms sun. en hvært sumar la hann uti i hærnaðe. Hacon var manna friðastr sionom oc kurteisare en flester menn aðrer. meðal maðr at væxti. hann var bæðe væl hærðr oc skæggiaðr. at giærvis maðr mikill um flesta luti. talaðr væl. diupraðr. þolenmoðr. grimr ovinum sinum. bæðe með openberom raðom oc læynilegom velom. langrækr. milldr af fe. A æinu hausti varo þesse tiðendi með Dana kononge. at til hans com broðor sunr hans. er het Haralldr. hann var sonr Knuz Dana astar. Gorms sonar. hann com or vikingu með ofsa fiar. oc firir þa sok var hann callaðr Gullharalldr. Ðenna vætr varo þæir Hacon baðer saman með Dana kononge. Hacon fær sott hættlega oc la længi vætrarens. með þæim hætte var mæin hans. at hann nhytti lit matar oc dryks. oc svaf litit. ækki hafðe hann stranga værki. æinn saman villdi hann oc vera eða með fa menn oc þa er hanum hafðu lengi þionat. Sva com at menn toco þat at rhða at hann myndi vixtr vera. eða ovitande. Conongr com at finna hann. oc varð litil þæira viðrhða. þuiat Hacon villdi fatt mæla. Gullharalldr com at finna hann firir sacar vizku hans oc diupræðe. er aller menn sagðu at hann være enn vitraste maðr. ef hann hæfði hæilsu sina. hann toc at rhða firir hanum sinn vannda. oc þat at hann var konongs sunr. oc þottezk æigi verr til rikis comenn en Haralldr konongr faðr broðer hans. En er Hacon hhyrði þessa rhðu. þa svaraðe hann oc talde hann æigi værr til fallenn at niota sins faðernis. en Haralldr konongr oc sagðe ef Knutr hæfði lifat at Gormr oc aller Daner myndu hann konong vilia en eigi Haralld. oc er nu hans sunr gorr sem æinn vikingr. en ef þetta khmr ænn firir Dane. þa munu þæir vilia hafa Knuz son firir konong. Harallde syndist nu ækki annat rað en bæiðazk af kononge faðr broðor sinum landa oc rikis. oc rhdde þetta mal firir frenda sinum. æftir raðe Haconar. oc villdi vita fyrst ef þat mætte værða með villd. við þessa rhðo varo faer menn. konongr toc þunglega at skifta við hann riki eða lannde. slita sva sinu tale at baðer varo ræiðir. þui næst spurðizk at Hacone bhttezk. Siðan kom konongr a fund Haconar oc bar upp firir hanum. hværss hann var krafðr. oc spyr raðs hvær svor hann skylldi hafa um þetta mal. Hacon svaraðe mhðelega oc harmulega. oc sagðe at hann harmaðe þetta mal oc lezk illa þykkia ef þa skylldi minka riki hans. meðan hann var með hanum. En þo sagðe hann Gullharalld til comenn oc til rez kalla. Gef til hæillt rað sagðe konongr. þui at ec se at þu ert mer væl viliaðr. oc lætr þer illan þykkia varn vannda. Hacon svaraðe. gef mer stunnd til hærra at hyggia at sva miklu vannda male. oc skiliaz þæir at sva bunu. Eftir þetta ma na male Hakonar um þa luti. er mesto þotte varða. Gullharalldr khmr ænn a fund Haconar. oc kærer sitt mal. at faðer hans var dauðr en sialfr hann rikis laus oc faðr broðer hans ræiðr. oc bað nu hæilla raða. Hacon svaraðe hanum oc lezk talat hafa mal hans við konong. oc let ser æigi væl hug um sægia at noccot myndi af kononge fa. oc aðra talu gerer hann hanum til hugganar. oc sagðe at hann myndi konongr værða. ef hann villdi fylgia sinu male. oc let at þat mest mindu til skorta ef æigi fylgði kapp eða þralyndi oc harðræðe. þa þottez Haralldr skilia at Hacone syndist þat rað at hann lette æigi kalleno. oc sagðe at æigi skylldi harðræðe scorta ef hann khme i fhre. En noccoro siðar com Dana konongr sialfr til Haconar at vita hvart hann hafðe noccot ihugat um hans mal. Hacon svaraðe oc sagðe at hann hafðe vakat um hans mal bæðe nætr oc daga. oc oft hugsiukr um veret. ek hæfi sagðe Hacon talat þetta firir vitrum mannum. oc yðrum goðom vinum. lizk allum þui mæiri yðar vannde hærra er oftar er um rhtt. Gullharalldr yðar frende er þralyndr a sit mal. ef þer varneð hanum rez. oc harmar oss mest æinn lutr astvini yðra. Gormr faðer yðar varð sva mikill maðr i sinni ætt. at hann æignaðezk margra kononga velldi. Nu værðe þer þat micla i tva staðe. Hværr man finna mega rað til þess at þer halldeð veg yðrum fullum. lanndum oc riki. en frende þinn Gullharalldr fenge þau svor er hanum være svarat æftir logum oc rettendum. Ða svaraðe konongr með ahyggiu mikilli. Mart mæler þu Hacon. hversso ma þetta vera at ec miðla halft Dana vælldi við Haralld. oc æiga ec þo æinn allt. Hacon svaraðe. hværr mun litit vinna til mikils. þat være hofðingia bragð at æiga sialfr sit Dana vælldi. en gera frenda sinn sva mikinn mann at hann hæfði annat vælldi æigi minna. sva myndi gera yðar faðer Gormr. at minkast ækki af gofgom frændom sinum. hxla hælldr þæirra megin oc taca þar til rikis sem være. Konongr svaraðe. Satt sægir þu Hacon. þat være vist hofðingia bragð. en hvar er nu laust eða falt riki. Hacon svaraðe. Noregs riki er falt allu lannzfolkeno. oc er Noregs mannum mikit ohapp at sinum konongom. sva ero þæir oc makleger at dhya firir illræðe sin oc ill værk. Konongr svareðe. Synir Æiriks ero rhystimenn miklir oc sigr sæller. en Noregr illr at shkia með hernaðe. Hacon svaraðe. Haralldr man ækki varazk at coma til Danmarkar. ef þer sendið hanum orð hærra. oc ma Gullharalldr drepa hann þa. Konongren svaraðe. Ef Haralldr konongr være drepenn. þa være faret riki Gunilldarsona. oc giængr þa braut oc var katr. Litlu æftir þetta ræis Hacon upp oc sagðezk vera hæill maðr. Nu khmr saman tal þæirra frenda Harallz konongs Gorms sunar oc Gullharallz. oc rhddoz þæir við marga daga. oc var Hacon með þæim. oc vissi ængi maðr nema þæir æinir. hvat i raðagierð var. Haralldr konongr Gorms sonr sendi menn með skipaðu skipi i Noreg a fund konongs Harallz fostrsonar sins með þæim orðom at Dana konongr hafðe spurt anauð oc hallære af Norege. oc þat at kononge var kostnaðar samt at hallda hirð sina. firir þui at bhndr matto æigi giallda landskylldir sinar fe lhysis sacar. oc bað Haralldr fostrson sinn coma til Danmarkar. oc bauð hanum Iotland allt til vetrseto. oc ifirfærðar með .ii. c. manna. Ðetta mal bar Haralldr konongr firir raðgiafa sina. oc syniz hanum raðlegt. at þiggia sva mikit len af fostrfæðr sinum. en sumir sagðu at þat myndi vera svik. En bhndr fystu hann miok oc oll alþyða til. oc taldu vera hit mesta hæilræðe. oc æigi kononglegt at þora æigi at shkia æigi til vinatto til sliks konongs sem Dana konongr var. En firir þa sok at Haralldr var æigi diuphugaðr. oc þottezk hafa ængan skaða giort Dana kononge. nema þat er hann rak nauðsyn til. þa færr Haralldr til Danmarcar. oc hafðe .iii. langskip. oc .lxxx. manna a hværiu skipi. hann kom suðr til Limafiarðar. oc var þar staddr sem hæitir Hals. Gullharalldr var þa buinn með .ix. skip at fara i hærnað oc khmr með þesso þui allu a fund Harallz Eiriks sonar. Ða fann Haralldr konongr at hann var svikinn með raðagierð Hakonar oc tilsætningu Harallz Gormssonar. oc framkvæmd Gullharallz. het þa a lið sitt oc bað þa brægða sværðum sinum drengilega oc veria sec. bra hann þa sinu sværði oc stoð firir framan mærki. sva sæm sægir Glumr Geira sun.


67.
Mællte mætra hiallta
malm Oðenn sa bloðe
þrottar orð er þorðe
þioðom voll at rioða
viðlenndr um bað vinnda
verðungr Haralldr sværðum
fram þotte þat flotta
fylkis orð at morðe.


68.
Hæin þyntan let huina
rynield at þar bryniu
folldar vorðr sa er firðum
fiorn harðan sic varðe.


Eftir þetta tokst horð orrosta oc væittu þæir Haralldr mikit viðnam. oc þo æigi langt. firir þui at Gullharalldr bar þa ofliði. oc fell þar Haralldr konongr. Gunilldar sonr. oc mestr luti liðs hans. oc vann hann þo aðr mikinn skaða a Danum i manndrape. þesse orrasta var a lande. sva sem her sægir.


69.
Hiugiuz hvarer tvæggiu
hæggis mækis eggia
varð i giægn at ganga
geir drott Haralldr þæiri
sender fell a sannde
sæfar bals at Halse
olle iofra spialle
orð hæppinn þui morðe.


I oðrum stað talaz þæir við. Haralldr Dana konongr oc Hacon Sigurðar sun. þa hafðe Hacon buit skip sin til hærnaðar sem hann var vanr. oc mællte Hacon þa til Harallz konongs. Hærra. hværsso gete þer fara munu Gullharallde frenda yðrum. hvart man Haralldr frende varr vera drepenn eða æigi. hann er vist goðr drengr. oc rhysti maðr mikill. oc mikill vinr yðar. oc æigi myndi hann þessar velar af yðr vara. þa svaraðe Dana konongr. þetta er satt at vist er þetta illt værk at drepa knesætning varn. Ða mællte Hacon. Hversso truan ætla þer yðr hærra munu vera Gullharalld ef hann sæzk i Noregs vælldi oc tækr þar konongs namn. kann vera at ver roem læiðangrenn oc gialldem vitit með varom raðom. en siom ver ænn þat rað hærra at coma mætte Noregs riki undir yðr. Gormr faðer yðar æignaðest mikit riki. þat er æigi hafðe hans faðer att. Hvært riki skulu þer hærra þat fa er sva mikit se eða mæira en Danmarcar er faðer yðar vann undir sik. þat være nu hofðingia bragð at æignast Noregh. oc hæfna fostrsonar sins. konongr svaraðe. æigi byriar oss at drepa broðor sun varn. Hacon svaraðe. ek ma yðr launa friðland hærra oc gott ivirlæte. oc goðar giafer er þer haveð mer væit. með þui. at vinna Noregh allan a æinum degi unndir yðr. en þer gefeð mer til forræðes lanndet. oc hafet slican skatt af sem ver sættomk a. oc gierðomk ec maðr yðar. þetta rað likar væl Danakononge. oc binnda þæir nu með ser fastmæle. Siðan fær Hacon með .xv. skipum sem hann var vanr at hafa i hærnaðe a fund Gullharallz oc funnuz þæir litlu siðar. en Haralldr Eirikssun var fallenn. Hacon læggr þegar at Gullharallde oc varð þar horð orrasta. oc fell þar Gullharalldr oc flest lið hans. en sumt flyði undan. Hacon toc gull þat allt er Gullharalldr hafðe att oc fengit a utlanndum. oc var þat sva mikit at æigi varo dhme til at æinn maðr hæfði iammikit att a Norðrlanndum. Eftir þetta for Hacon a funnd Dana konongs oc sættiz við hann auðvællega um drap frenda hans. þat sama sumar for Haralldr Gormssunr i Noregh með allan Dana hær. oc firir hanum stok or lannde Gunnilldr oc synir hennar væstr a Skotlannd. þa eignaðezk Haralldr Gorms sunr allt Noregs riki. oc sætti hann Hacon til giæzlo lannzens austr til Liðendis nes. oc gaf hanum iarls namn. oc bað hann taca væizlr oc dhma lannz logh. oc giallda Dana kononge af skatta. Eftir þetta for Haralldr Gormssunr til Danmarcar. oc skilduz þæir Hacon goðer vinir. Hacon iarll hafðe þa reket harma sinna. þui at af hans raðom var drepenn Haralldr Eirikssunr. sem Æinar skalaglam sagðe.


70.
Hvarf at aftr aðr en ærfðan
odda starf faður hafðe
hær vorðoðr reð harða
hiorveðrs konongr fiorvi
varðat Frhyr sa er fhre
folk skiðs ne man siðan
þui bragðr olld við aðra
iarls riki fram sliku.


Hacon var rikr oc toc at æfla blot með mæiri freko en fyrr hafðe veret. þa batnaðe bratt arfærð. oc com aftr korn oc silld. grere iorðen með blome. sva sem sægir Æinar.


71.
Oc hær þarfer hværfa
lakkar moz til blota
rauð brikar fræmsk rhkir
rikr as meger sliku
nu grhr iorð sem aðan
aftr gæir bruar hafta
auð firir lætr at aro
oryggva ve byggva.


Ða var friðr goðr með areno sem ænn sægir Æinar.


72.
Engi varð a iorðu
ættom goðr nema Froðe
giæte Niorðr sa er gerðe
gæir brikar frið slican.


I annarre drapo sægir Æinar a þessa lund.


73.
Bygði lonnd en lunda
lek orð a þui forðom
Gamla kind su er granda
gunnborz veum þorðe
nu er afrændra iofra
Ullr gæir valens þæirra
soknar hvatr at sættri
sætr huærium gram bætri.


Her ma hhyra at synir Æiriks brutu niðr bloten. en Hacon hof upp annat sinni. Ða er Hacon hafðe [æinn vætr[1] raðet firir Noregh. kom Ragnfroðr Eiriks sunr oc bæiddiz rikis i Norege. i mote hanum kom Hacon með hær oc barðuz þæir sem Æinar sægir.


74.
Enn ræið aðru sinni
iarll borðmarum norðan
song herðer let sværða
sott Ragnfroðe at mote.


Hacon hafðe lið mæira oc skip smærre. oc firir þa sok let hann sigazt at lannde. giek upp af skipum. oc bauð Ragnfroðe at bæriast a lannde við sek. en hann villdi æigi. oc ræddiz lannz hærrenn sem Æinar sægir.


75.
Hof und hyriar knæyfi
raut unda fiold Þundar
þat slæit vig a vage
vanndar dyrr at lannde
ve fiolner rennr fyrri
fe galldande villdi
vægðe at iarll firir iofri
Ygs niðr friðar biðia.


76.
Buinn lezk valldr ef villdi
val mhy konongr hhyia
haulda Niorðr oc hallda
herr fell um gram vælli.


Skiliazk at sva bunu oc var Ragnfroðr um vætrenn i Sokne. en Hacon i Þrondhæimi. [Vm varet æftir[2] bauð Hacon ut almenning um allan Þrondhæim oc Hologa lannd oc um oll fylki firir norðan Stað. oc varð hann mioc fiolmennr. Sva er sagt at .vii. tignir menn fylgðu hanum. sva sem sægir Æinar.


77.
Hitt var mæir er Mhra
morð fikinn let norðan
folk væriande fiorfa
for til Sogns um giorfa
ytti Frhyr af fiorom
folk landum sa branda
Ullr stoð a þui allre
yr þioð Heðens byriar.


78.
Oc til moz at Mæita
miuk hurðum fram þurðu
með svorgælis aurgua
siau lonnd rekar honndum.


Ðæir como at Gunilldar sunum inn i Sokne oc barðuzc við þa. oc hafðe Hacon sigr i þæirri oc drap af sunum Æiriks .ccc. manna sva sem her sægir.


79.
Strong var guðr aðr gumnar
gamma vals und ramma
þrhngui mhðr um þrunginn
þrimr hundraðum lunda
knatte hafs at hofðum
hagnaðr var þat bragna
folk æflande fylkir
fangsæll þaðan ganga.


Sva mikit var mannfall at her sægir at iarlenn genge at manna hofðum af þessom fyndi. Eftir þessa orrastu flyðu synir Gunilldar oc hon með þæim væstr um haf a Skotlannd. oc reð siðan Hacon Norege. æftir þui sem Dana konongr hafðe hann til sættan oc var þar mikil vingan þæira a meðal.


K. 15.

[(A) Ðrettanda are rikis Haconar iarls[3] como boð or Danmorku at iarlenn skylldi coma með hær at væita lið oc styrk Harallde kononge Gormssyni mote Otta kæisara. Bauð Hacon iarll ut halfan almenning um allt sit riki. oc for a fund Harallz konongs æftir hans boðe. oc er hann com til Danmarcar. þa sendi konongr Hacon með liði miklu suðr til Danavirkis oc var hann hærtoge ifir liðinu. en konongrenn skylldi giæta sialfr lannzens við skipa hær. Otte kæisare com i mote Hacone hærtoga með Saxa hær. Frakka. oc Frisa. oc Vinnda. þar varð horð orrasta. lauk sva at kæisarenn flyði oc allt lið hans. sva sem her sægir.


80.
Ðrymr var logs er lagðu
læik miðiungar Þriðia
arn grhdder varð odda
andvigr saman rander
sunfaxa com Saxum
shke þrotr a flota
þar er sva at gramr með gumna
garð yr þioðom varðe.


I þessare færð Otta kæisara urðu morg stortiðendi. aðr hann fengi vunnit oc sigrat Dana konong. hann for sva langt norðr i Danmork sem hhytir Marss hy i Limafirði. þar hitti hann Haralld Dana konong. með sinum hær. oc varð aðr for flotte firir keisaranom. þa er hann hafðe aðr unnit Danavirki sem hhyra ma i þæirri frasogn hversso með miklum krafte þat var vunnit af guðs fulltingi. þa bað Otte kæisare Haralld konong taca retta tru. en hann nitaðe. oc kvað ser þat byria at hafa þann sið sem hans forælldri. Keisarenn let tælia tru firir hanum oc sægia morg stormærki fra guði. oc com þar um siðir at Dana konongr bað syna ser noccot mark. at sa siðr være bætri er keisarenn bauð en sa er Daner hafðu aðr. Ða giek fram Pomppo biscup oc bar iarn gloanda i henndi ser oc syndi Dana kononge obrunna honnd sina. At senom þessom iartegnom toc Dana konongr skyru oc retta tru oc allt lið hans. Æftir þetta senndi Haralldr konongr orð Hacone iarle at coma til sin. hann var æigi þa ænn norðr sigldr er þetta varð. for iarlenn a fund konongs með litit lið oc var lhndr hryndom. aðr en hann com til konongs. oc er þeir finnazt þrhngvir konongr iarlenom til at taca skirn. varð hann oc þvi at heita at lata þat boða um allt sitt riki. fecc þa Dana konongr hanom kenni menn. oc skiliazt þeir siðan. þa lago a vestann veðr. enn Hacon þottizt þa hrit lenge verit hava i Danmork oc villdi giarna værða a brotto. sætti a land upp presta oc lærða menn. oc dregr upp segl sin. siglir austr giegnum Ꝍyrar sunnd. oc hæriaðe a hvartvæggia lanndet. brende bygðir oc drap menn. tok fe hvar sem hann matte i Dana konongs riki. En þa er hann com austr firir Gautland fælldi hann blotspon. oc vitraðezk. sva sem hann skylldi hafa dagrað at beriazk. oc hann ser þa ramna tva hværsso gialla. oc fylgia allt liðinu. sva sem her sægir.


81.
Flotta giek til frettar
felle Tys a velle
drængr gat dolga sago
dagrað Heðens valla
oc halldboðe hilldar
rægamma sa ramna
Tyʀ villdi þa tyna
tein lautar fior Gauta.


Ða firir let Hacon iarl skip sin. oc giek upp a land með allu liði sinu. oc for hærskilldi ifir Gautlannd oc brænde bhya. oc rænte hvar sem hann com. þa com i mote hanum Ottar Gauta iarll oc barðust þæir. oc lauk sva með þæim at Ottar flyði en drepenn mestr lutr liðs hans. en Hacon tok fe mikit at hærfange. oc for um Smalonnd oc allt i vestra Gautlannd. skattar allt folk. oc com við sva buit aftr i Noreg. sem her sægir.


82.
Haðe iarll var aðan
ængi maðr undir ranne
hyriar þing at heria
hiorlautar com Sorla
bara lyngs en længra
loft varðaðar garða
allt vann gramr um gengit
Gautland fra sio rander.


83.
Val fallum loð vallu
varð rogna konr gagne
riðar as at rosa
laut Oðenn val Froða.


Hacon for ofan i Vik austr. oc varo þar þa comen boð Dana konongs. um retta tru. oc bauð hann at hafna skylldi blotom oc lata skirast. En firir sacar rikis hans. ræis engi maðr þui i mote. oc leto marger skirazk. en Hacon iarl snere allum til blota. þar sem hann com. oc het þæim trausti sinu. oc blotaðu marger þæir er aðr hafðu skirn tækit sem her sægir.


84.
Oll let sænn enn svinni
sonn Æinriða mannum
heriom kunn um herioð
hofs lonnd oc ve bannda.


Æftir þetta for Hacon norðr i lannd. oc hellt þui riki er Dana konongr hafðe fengit hanum skattalaust þaðan i fra. oc gierðe Vikina ser at hærlannde. er þa la undir Dana kononge. sem sægir Æinar skalaglam.


85.
Nu liggr allt undir iarle
i mon borz firir norðan
veðr ghðes fræmsk viða
Vik Haconar riki.


Oc sva sægir Ꝍyvindr skallda spillir.


86.
Ðæim er austr
til Ægða bys
bruðr Valtyrs
und bhge liggr.


K. 16.

(L)itlu siðar bauð Haralldr Gorms sunr ut læiðangr um alla Danmork. oc for með allan Dana hær til Noregs. En þa er hann com um Liðendis nes i riki. þat er menn hafðu halldet skatta firir hanum. þa brændi hann. oc let drepa menn hvar sem hann com. oc hyddi allt með sio. nema .v. bhar i Sogne i Læradale. Haralldr konongr for allt norðr til Staðs. en Hacon iarll la með myklu liði. firir norðan Stað. en þa er Dana konongr spurði til fiolmennis Haconar. oc viðrbunaðar. venndi hann færð sinni suðr til Danmarkar. oc hittuz þæir ækki at þui sinni.


K. 17. Her er um Iomsvikinga

(H)aʀalldr konongr Gorms sunr hæriaðe a Vinlannd. oc let þar gera borg mikla er hæitir at Iome. oc er su borg callað siðan Iomsborgh. Ðar sætti hann ifir hofðingia. oc for sialfr hæim til Danmarkar. oc var þa ufriðr lengi millum Vinnda oc Dana. oc hæriaðu hvarertvæggiu i annarra lonnd. En a ofanværðum dagum Harallz konongs Gorms sunar. sætti hann ifir Iomsborgh Sigvallda sun Strut-Harallz iarls. oc gaf Dana konongr Sigvallda iarls namn. þa foro marger hofðingiar af Danmorku til Ioms borgar. Ðorkæll hafe broðer Sigvallda iarls. Bui digri. Sigurðr broðer hans. Vagn Akasun. hann var systr sunr Bua digra. Iomsvikingar vunnu mikit af riki Burizleifs konongs er þa reð firir Vinlannde. Litlu æftir þetta gerðozt þau tiðendi i Danmorku. at Haralldr konongr toc sutt oc anndaðest oc sva Strut-Haralldr iarll. faðer Sigvallda a þæim misserum. Oc var Svæinn Harallz sunr tækinn til konongs i Danmorku. En þa er Sigvallde spurði annlat Harallz konongs. sættæz hann við Burizleif konong af Vinlannde. oc fekk dottor hans þæirar er Astrið het. oc het þui hanum at coma Svæini kononge a fund hans til Vindlannz. Litlu siðar bio Sigvallde iarl skip æit oc for a þui til Danmarkar. oc com við Siolannd scamt i fra þui er Svæinn konongr var at væizlu. þa bra Sigvallde ser siukum oc senndi konongenom orð at hann khme a funnd hans oc lezk æiga við hann skyllt ærende. oc þau er hann villdi at aðrir menn være lhyndir. konongr truði orðsending Sigvallda oc for með fa menn a skip til Sigvallda. en þegar er Svæinn konongr kom a skip til iarlsens. bað Sigvalldi taca upp akkæri. oc vinnda upp segl. þui at byrr var goðr undan lannde. oc sigldu með Svæini kononge til Ioms borgar. þui nest senndi Sigvallde orð Burizleifi kononge mage sinum oc sagðe at Svæinn konongr var comenn til Iomsborgar. oc lezk hann vilia dhma a millum þæira. eða lata Svæin konong aftr fara til Danmarkar. I annan stað talde hann firir Svæini kononge at hann skylldi sættaz við Burizleif konong at þui er Sigvallde dhmde millum þæira. ef hann villdi þat æigi. þa myndi hann coma a fund oc valld Burizleifs konongs. At þesso sættoz þæir. at hvartveggi kononganna iattaðe dome Sigvallda iarls. oc er þæir hafðu þetta fastmælom bundit sin a mille sagðe iarlenn upp sættar giærð þæira. oc sagðe fyrst at Svæinn konongr skylldi fa Gunnilldar dottor Burizlæifs konongs oc skylldi henni fylgia hæiman sa lutr Vinlannz er Daner hafðu vunnit af riki Vinnda konongs. I annan stað skylldi Burizlæifr konongr fa Þyri dottor Harallz konongs. oc systr Svæins konongs. hon hafðe fyrr veret gift Styrbirni syni Olafs Svia konongs. þa lifði Haralldr konongr faðer hennar. hann hafðe gefet henni æignir miklar a Fione oc suðr i Falstre oc i Borgundar holme. Sigvallde iarl skifti a þessa lunnd at Burizlæifr scylldi æiga þann luta Vinndlannz. er aðr var skildr til æignar Gunilldi dottor Burizlæifs er Svæinn konongr skylldi fa. oc þat skylldi æiga Þyri dotter Harallz konongs. En Gunnilldr Burizlæifs dotter æignast allar þær æignir. er Þyri hafðe att i Danmorku. oc þar taca alla tilgiof sina i Danmorku. en Þyri alla sina tilgiof i Vinlande. nema iarl skildi undan Iomsborg oc oll þau herað er hann skildi þar til. Þa let Burizlæifr konongr oc Sigvallde iarl bua væizlu mikla i Iomsborg. oc varð su væizla brullaup Svæins konongs. en festar mungat Burizleifs konongs. æftir þetta for Svæinn konongr hæim til rikis sins með Gunnilldi sina. þau atto siðan .ii. sunu. oc var hinn ælldri callaðr Knutr riki. en annar Haralldr. þa er Svæinn konongr kom aftr af Vinlannde sendi hann orð Þyri systr sinni oc let sægia henne. allt hvat hann hafðe raðet a Vinlannde við Burizleif konong. Ðyri varð þessom tiðendum ofægin. þui at hon var kristin oc sagðe sva at hælldr villdi hon dhya með kristnum mannum en coma a valld hæiðins konongs. oc spilla kristni sinni. sat hon at buum sinum oc giætte æigna sinna noccora vætr siðan.


K. 18. Vm erfi eftir Haralld Dana konong. oc hæit strengingar Iomsvikinga

(L)itlu siðar senndi Svæinn konongr orð Sigvallda iarle oc Þorkæli brhðr hans. oc sægir at hann vill gera væizlu erfi Harallz konongs faðr sins æftir fornom sið. oc bað þa brhðr til coma oc gera ærfi æftir Strut-Haralld faðr sinn. oc lezk skylldu til bioða allu stormenni i sinu riki oc villdi at þesse tvinni ærfi være bæðe i æinum stað. oc lezk myndu sialfr lata hallda starf firir væizlunni. en taka kostnað bæðe af konongdome sinum oc af iarls rikinu a Skane er att hafðe Strut-Haralldr faðer Sigvallda iarls oc bað Iomsvikinga coma sva marga. sem iarlenn villdi haft hafa með ser. en er senndimenn como til Sigvallda lattu sumir menn hann miok þæirar færðar. oc taldu ovarlegt at æiga sva mikinn trunað með Dana kononge. en sumir fystu oc baðo iarlenn fara með sva miklu liði. at Daner hæfði ækki valld a Iomsvikingum. oc þat rað var tækit. Bio iarlenn or Iomsborgh .lx. skipa. oc hafðe með ser alla hina rikastu menn i þessa er i Iomsborg varo. Svæinn konongr let þessa væizlu gera a Ringstaðum a Siolande. oc lagðe a mikla stund at ækki skhrte þat til er fa mætte. at þa være hon rikare oc bætri en aðr. Iomsvikingar como þann dag er at var gængit ærvinu oc fagnaðe Svæinn konongr Sigvallda iarle með mikilli bliðu oc allu hans farunhyti. en þa er ærfin varo gorr æftir fornom siðum. þa skylldi þat skyllt at gera þau a þui are er sa hafðe anndast er erfit var æftir gort. en sa er gera lete ærfit skylldi æigi fyrr sætiaz i þess manz sæte er hann ærfði en menn drykki ærfit. Hit fyrsta kvælld er menn como til ærvis skylldi skænkia upp morg full með þema hætte sem nu ero minni. oc æignaðu þau full hinum rikastum frendum sinum. eða Þoʀʀ eða aðrum guðum sinum þa er hæiðni var. en siðast skylldi upp skænkia braga full oc þa skylldi sa er ervit gerðe strængia hæit at braga fulli oc sva aller þæir er at ervinu være. oc stiga þa i sæte þess er ærfðr var. hit fysta kvælld er þæir Svæinn konongr oc Sigvallde iarl drukku ærfð fæðra sinna. sætti konongren til þess menn. at byrla hofðingium Iomsvikinga þann dryk er stærcastr var. oc þæir yrði sem mest druknir af. en þa er bragafull var upp skænkt oc aðr Svæinn konongr stigi upp i sæte faður sins. strængði hann hæit. at aðr .iii. vætr være liðnir. skylldi hann fara með hær til Englanz oc drepa Aþalrað konong. eða reka hann or lannde. eða hafa sialfr bana ef æigi genge þetta framm. eftir þat er konongrenn hafðe þetta mællt. oc hann hafðe sæzk i sæte faðr sins strængði Sigvallde iarl hæit. at aðr en .iii. vætr være liðnir. skylldi hann hafa drepet Hacon iarl i Norege eða ælltan or lannde. eða hafa sialfr bana. þa mælte konongr. þetta er væl mællt oc mikilmannlega. oc unnum ver þer myklu bætr þess rikis en Hacone. eða Eiriki syni hans. Ða strængði Þorkæll hæit broðer Sigvallda at hann myndi fylgia brhðr sinum i Noregh. oc flya æigi fyrr en um skut være skip Sigvallda tuer skiplængðir. ef vær bæriumk a skipum. en mærki hans a bak ef ver bæriumk a lannde uppi. Bui strængir þess hæit at hann skylldi fara i Noregh oc beriast með Sigvallda við þa fæðga Hacon oc Æirik sun hans. oc flya æigi fyrr en færre standa upp en fallner ero oc hallda þo við meðan Sigvallde vill bæriast. næst Bua brhðr sinum strængði Sigurðr hviti hæit at hann skylldi fylgia Bua brhðr sinum i Noreg. sem hanum hændiz drengskapr til. oc flya æigi at Bua lifanda. þa strængði Vagn hæit. at hann skylldi fara með Bua frenda sinum. oc vera i barðaga með Sigvallda. oc flya æigi oc þetta let hann fylgia. at hann skylldi æigi fyrr coma til Danmarcar en hann hæfði veret i rækkiu Ingibiargar dottor Þorkæls læiru mikils hofðingia i Norege at ovilia Þorkæls eða hafa drepet hann ælla. Biorn bræzke strængði hæit at fylgia Vagne fostrsyni sinum. Havarðr hoggvande oc Aslakr holmscalle skosvæinar Bua strængðu þess hæit at flya æigi fra hanum hvart sem hann være lifs eða anndaðr. þa er barðaga være loket. en at loknum hæitstrængingum fara menn at sofa. en um morgonenn æftir spurði Svæinn konongr. hvat Sigvallde myndi af hæitstrængingum manna oc mundi hann fatt af oc þottez hann hafa ofmællt. en sva buit varð þa at vera. En þegar fra þæirri væizlu ætla Iomsvikingar færð sina i Noregh. þui at þæir vilia æigi lata fara niosn firir ser i Noreg. at Hacon iarl mætte við buazc eða Eirikr sun hans.


K. 19. Vm Iomsvikinga oc Hacon iarl illa i Norege

Ða er Iomsvikingar hafa buit færð sina af Danmarku til Noregs allu þui liði er þeir hafðu or Iomsborg. nu fara þæir norðr oc hafa .lx. langskipa oc flest oll stor oc oll væl buin at vapnom oc goðom drengium. þæir coma hær sinum iola nott at Iaðre oc fengo veðr mikit oc gato þo halldet skipum sinum allum. þæir gera þegar uppraser. ræna oc drepa menn. allt þar sem þæir como. Lannz folket flyði undan. tok sumt til skipa. en sumt til fialla eða a marker. Geirmundr het rikr bonde. hanom com ængi niosn. þar como vikingar um nott att hanum. oc flyr hann undan i loft æitt oc faer menn með hanum. þa toco vikingar oc hiuggu loftet. en þæir Geirmundr varðuzk. oc þa er hann sa at þæir myndu sotter værða. liop hann or lofteno oc com standande niðr a iorð. Vagn var þar nær oc hio a honnd Geirmundi firir ofan ulflið oc þegar af. Gæirmundr liop til sioar oc fær ser skutu oc menn með oc for til þess er hann com a funnd Haconar iarls. Geirmundr hafðe hhyrt næmnda Iomsvikinga oc Vagn. þa er hann liop undan. oc sagðe at Vagn var smabæitr er hann hio æigi mæir en hond af manne þæim er firir stoð. Geirmundr hitti Hacon iarl at væizlu þar sem hæitir a Skugga. oc þar var Eirikr iarll sunr hans. þa gieck Geirmundr firir iarlenn. þa sat iarll ifir borðom. oc kvadde hann. Iarlenn spurði tiðenda. Geirmundr svaraðe ero tiðendi. Iarlenn svaraðe. lat goð vera. vist ero æigi goð. sagðe Geirmundr. oc þo sonn. let væra comenn hær i landet or Danmorku. oc unnit mikinn skaða a yðru riki hærra. Hacon svaraðe ræiðr. þesse tiðendi ero illa logen oc firir langu myndi Noregr auðr ef Daner hæfði hæriat hvært sinni i Noregh. er þer sægið. oc æigi munu þer fyrr af lata en noccor hanger uppi sa er slikt sægir. Geirmundr sægir far vikr munu liða heðan i fra fyrr en þer munuð rhyna. oc bra upp hanndar stufenom oc lez með þui mega sanna sagu sina oc flæirum sarom. Nu fær Hacone iarlle ahyggiu oc allu hans raðonhyti. var þat fyst raðs tækit at skiota upp vitum oc orvar skurðum. oc skipfærðum. oc bauð til sin hværium manne. er þorðe at væria sik oc fe sitt. Hacon iarll fær æinskipa ut oc inn æftir hværium fyrði. oc vissi ængi hans nattstað. oc ængi hans orvæne. Liðet samnaðest saman i storflokka þat allt er fyrst var comet. oc first var vikingunum. en þæir er næster varo ufriðinum. flya undan. oc til at æfla hærenn með Hacone iarle oc Eiriki syni hans. Iomsvikingar shkia norðr með lannde oc fa ækki viðr nam. þæir como allu liði sinu norðr um Stað. sigla fyrst til Hærhyia oc hafa þaðan fretter oc niosn fra Hacone iarle oc fregna ækki annat til hans en hann se inn i fiorðum stundum norðr stundum suðr. þæir læggia hærrenom inn af þioðlæið oc utan at hy þæirri er Hoð æitir. toco þar strandhogg a skip sin. Bui digri með svæit sinni hafðe upp giængit oc rako þæir til skipa bu mart firir ser. til þæirra com æinn gamall boande oc kallaðe a vikingana. þer fareð æigi hermannlega a okunnu lannde oc langt til sott. oc ero þer aburðar menn miklir oc vilið auka namn yðar i þesse for. þer takeð kið oc kalfa gæitr oc kyr. oc være mæiri yðar frame at lata vera buet. oc taka hælldr biornen er nalega man nu komen a biarnbasenn ef þer faeð stilltan. þa svaraðe Bui fra hværium birni sægir þu maðr. þæim er oss man vera happ at væiða. Boandenn svaraðe. sa en same biorn. ef nu væiði þer hann æigi. þa man hann alla yðr i munni hafa fyrr en langt se heðan. þa svaraðe Bui. sæg oss buannde goð tiðendi oc sonn. þau er oss er skyllt at vita. en ver munum þer þat væl launa. þa svaraðe bonde. vilið þer mer væl launa eða ængu þa ma ec yðr sægia til Haconar iarls hvar hann liggr inn a Ælftrum oc væit ec æigi hvart hann hæfir æit skip eða .ii. en æigi ero flæiri en .iii. oc i dag var hann æigi norðr roenn til liðs sins. oc ætlom ver at vera man fæigr er hann færr sva uvarlega. oc vist hæfir hann ækki til yðar freget. æigi fhre hann sva ella. þa mællte Bui til sinna manna. ofan hart til skipa oc verom næster sigrinum oc niotom þess at ver hafum fyrstir niosn af. sa liop þa mest er fimastr var. en bondenn væik aftr buinu um hyna. Bui bað menn sina sla festum oc læggia ut skipum fra lannde. let blasa i luðr at liðet skylldi skunnda. Sigvallde iarl spurði hvært Bui vill roa. eða hvat hann hæfir freget til Haconar iarls. Bui svaraðe oc biðr þa alla roa lezk ætla at þann dag sculu þæir fa tækit i halann a refenom er nu dregr skaftet inn her með lannde. þa svaraðe Sigvallde iarl æigi hæfir þu ænn tækit i halann hanum oc vænna þykki mer at þu mant vera gintr. þa svaraðe Bui. æigi mantu þora at bæriast við Hacon iarl ef þu finnr hann með hærr sinn. ef þu þorer æigi at læggia til .lx. skipa oc hæfir hann nu et flesta æin .iii. skip. Bui het fast a menn sina at roa skylldi. Vagn var oc albuinn. þa bað Sigvallde sla festum oc foro allu liðinu inn firir norðan hyna Hoð. oc var litit veðr a. þa mællte Sigvallde. vera kann þat at Bui digri gange sialfr a biarnbasenn þann er hann hugðiz væiða myndu Hacon iarl. Sva fær hann sem fæigr maðr. Bui for fyrst með sinu liði. En þa Vagn. þa Sigvallde. Ðæir foro inn til þess er þæir como i Hiorunga vag. þar hittu þæir firir Hacon iarl æigi æinskipa hælldr með halft annat .c. skipa. þat varo snækkiur oc skæiðar. knerror oc kaupskip er Hacon iarl hafðe fengit er ha varo borðe. oc oll væl skipað af mannum. vapnom oc griote. Ðar var með hanum hinn fyrsti rikr maðr. Eirikr iarll sun hans. Svæinn oc Sigurðr. oc Ærlingr synir Haconar iarls. oc þo æigi sammhdder við Æirik. þæir styrðu þa aller skipum. þetta sægir Þorðr Kolbæins sunr i kvæðe er hann orte um Eirik iarll.


87.
Miok let margar snækkiur
mærðar orr sem knarru
oðr væx skalz oc skæiðar
skiolldungr a brim dynia
þa er olitil utan
odd hærðir fat gerðar
morg var lind firir lannde
lonnd sins faðr rondu.


88.
Sætte iarll sa er atte
ogn froðr a log stoðe
ræfnis hafa stafna
hoz Sigvallda at mote
margr skalf lumr en hverge
huggendr bana ugðu
þæir er gato sio slita
sar gams blaðum ara.


89.
En i giægn at gunni
glæhæims skriðu mava
rennde langt með lannde
læiðangr Dana skæiðar.


K. 20. Um bardaga Haconar iarls oc Iomsvikinga

Ða leto iarllarner Hacon oc Eirikr cveða við luðra sina. sætia upp mærki sin oc skipa til atroðrar. Hacon iarl skipar svæit er hanum skylldi fylgia i orrostu a hvart borð. oc ero þesser hofðingiar. Skofte oc Ragnvalldr or Ærvik. Ðæir vænnda þar til atroðre sem firir var Sigvallde iarll oc mhttoz þæir iarlarner i orrostu. a stiorn Hacone iarle en Sigurðr sunr hans. oc með hanum Ꝍyvindr Finz sunr oc Ærlændr stæik or Naumudale. baðer lænnder menn oc agiæter þæir lagðu i mote Sigurði hvita broðor Bua digra. En ut i armenn var Eirikr iarl oc með hanum Þorstæinn miðlangr er allra vikinga var agiætastr. oc Þorer hiortr norðan or Vagom. lændr maðr. þæir lagðu i mote Bua digra. oc varð þar horð orrasta með þæim. A bakborða fylking Haconar iarls lagðu þæir fram Erlingr sonr hans. oc með hanum Iarnskæggi af Yrium af Uthaugi oc annar Styrkar af Gymsum er mester varo þa lænndra manna firir norðan Stað. þæim com i mot Þorkell hafe broðer Sigvallda. I utanværðum arme fylkingar lagðe fram sit skip Svæinn Haconar sunr oc með hanum Gizor hviti lænndr maðr ofan af Valldrese. oc Þorkæll læira æzkaðr or Vik austan. þesser .iii. hofðingiar hallda orrastu við Vagn Akasun. oc var þesse hin harðasta orrasta oc hin mesta. þesser varo islænskir menn með Hacone iarle Skumr oc Þorðr er kallaðr var aurvondr. synir Þorkæls auðga vestan af Myrum i Dyrafyrði. oc Vigfus Vigaglums sunr Tinndr Hallkællz sun. hann orte drapo um Hacon iarll. oc i þæirri drapo er mart sagt fra Iomsvikinga orrastu. Fra þessa manna orðom hafa menn a þui lannde minni haft fra þessom tiðendum. sumt með kveðskap en sumt með annarre frasagu. Vigfus orte þetta aðr en barz være oc svæið hann klubbu æina. þa spurði Hacon iarl hvat þat skylldi. hann svaraðe a þessa lunnd.


90.
Hævi ec i henndi
til hofuðs gorfa
bæinn brot Bua
bol Sigvallda
sia scal vera
er ver lifum
æiki klubba
oþorf Danum.


þa cvað hann oc þetta.


91.
Oss er læikr en lauka
liggr hæima vinr feimu
þryngr at Viðris veðre
vanndar goðr firir honndum
lys cveðr hæla bosa
hann oc vætter annars
vifs undir varmum bhge
ver skrhytum spior nhyta.


Þesse orrasta hæfir veret agiæt miok. oc alldrigi hafa Daner þuilican barðaga att við Norðmenn fyrr ne siðan firir þui at þæir hofðu mæir lið en holfu minna. En langa rið hafðu þæir bætr. oc a homlu let siga Svæinn Haconar sunr oc hans menn firir Vagne. oc var þa at comet flotta aðr en Æirikr iarll lagðe til Iarnbarðanom. oc let Vagn þa undan aka. sva at þa lago skipen framme hvara tvæggia sem veret hafðe i fyrstu. þa er Æirikr com aftr i sina fylking. hafðe Bui fengit svig a oc hoggvit tænxlen oc lhystiz flotenn. þa lagðe Æirikr barðanom sva at skipi Bua at þæir tængðu saman hvara tvæggiu stafnana oc borð við borð. oc villdu hvarger lhysa fyrr en annat hvart være roðet. þa varð mikit mannspell er hvarer tvæggiu vogo hogg vapnom. þar var illt blauðum mannum innan borz. þar urðu morg stortiðendi a litilli stundu i manndrape oc vissi engi maðr tal hversso marger menn þar fello. Norðmenn fello mæir hinn fyrra lut orrastunnar. en sva lauk at Daner leto sigast. oc olle þui mest ofr æfle liðs. oc snorp atsokn. oc her með var illveðre sva mikit at dræif þui hagle er æitt hagl korn va hyri. þar i giegn atto Daner horfa. þa let Sigvallde hoggva tænxlen oc undan hallda. oc þegar æftir Þorkæll broðer hans. oc Sigurðr hviti oc vænnda ut or vagenom. þat sa Vagn Aka sunur oc mællte. hvi flyr þu hinn illi hundr. Sigvallde svaraðe. með litlu værði sælr þu menn þina til dauða. oc þa scomm mantu hæim hafa er þu mant við lifa allan þinn alldr. oc lengi man uppi vera. oc hann skytr snhrespiote i þui er skipet snerez. þat skot com milli hærða þæim er styrði. en þat var annar maðr en æigi Sigvallde. en Vagn villdi hann þo skotet hafa. þa var faret allt afl Dana hærs. oc þo drepet aðr mikit af. Ða læggr Hacon iarl skæið sina a annat borð Bua hinum digra oc var þar hart viðnam. Aslakr holmscalle oc Havarðr hoggvanðe laupa upp a skip Haconar iarls oc drapo margan mann. Þorðr oc Skumr brhðr varo nær þæim stadder. oc vela þæir .ii. um Havarð. hhggr hann hondena hhgre af Þorðe. en Skumr laut morg stor sar. aðr en Havarðr misti bæggia fota. Vigfus Vigaglums sunr fær æinn stæðia. sva at leget hafðe a þilium oc þar hafðe hann noðet sværðs hiollt sin með. hann fhrðe stæðiann sva baðom hondum at Aslake holmscalla. khmr geirenn i havuð hanum sva at hausenn brotnaðe oc hæilinn la uti. þa var Æirikr iarl upp comen með sina menn i skip Bua. Þorstæinn miðlangr kom fyrst i firirrumet. hann hhggr til Bua um ænnit þvært sva at fal baða æggteina a sværðinu. Bui væitir Þorstæini sar undir honndena vinstri. sva at nalega bæit hann sundr i miðiu. þa tok Bui kistr .ii. fullar gullz oc castaðe firir borð oc aller skiparar hans. liupu ut firir borð með kistr sinar. oc varo aller drepner. Ða snero iarlarner allu liði sinu at Vagne. þæir væriast væl oc lengi. þui at skipet var hatt borðe en drengir innan borz. en smaskip hafðu næst lagt. þa bauð Hacon iarl at taca knorr æinn mikinn oc bað læggia fra smaskipum. oc at hin sthrre skipen. um þat orte Vigfus Vigaglums sunr.


92.
Var at þar hhgt þa er hurðir
hior klofnar sa er rofna
hott song Hegna giætte
rægg til Vagns at læggia
þar giengu ver þrongan
þunn is i boð gunnar
strong var danskra drængia
darra flaug til knarrar.


Christian Krohg:
Ða mællte æinn Iomsvikingr: «Nu skal þat rœyna er ver hafum þrætt um iamnan. hvart hafuð laus maðr væit noccot eða æigi. En ef ec væit noccot. þa er af mer er hofuðet. þa man ec siðan stinga knifi i iorðena.»
Havuð var af þessom manne hoggvit. oc vissi hann ækki siðan sem von var at.


Lauk sva sem von var at. at þæir urðu rikare er tignare varo oc afl hafðu mæira. varð Vagn hanndtækinn oc mart manna hans með hanum oc rekenn strængr at fotom en hændr þæirra varo lausar oc a lannd sættir .xxx. manna með hanum. aller aðrer Daner varo þa flyðir eða dræpner eða særðer til olifis. þa giecc til Þorkæll læira at hoggva þa. Ða mællte æinn Iomsvikingr. Nu skal þat rhyna er ver hafum þrætt um iamnan. hvart hafuð laus maðr væit noccot eða æigi. en ef ec væit noccot. þa er af mer er hofuðet. þa man ec siðan stinga knifi i iorðena. havuð var af þessom manne hoggvit. oc vissi hann ækki siðan sem von var at. þa var annar til læiddr. Sa mællte þetta oc lo at.


93.
Gerða ec iarle
or at vare
þat var mer þa titt
en þetta nu.


Hogg þu nu sagðe hann. þa toc Æirikr iarl hann til sin oc mællte. villtu grið sagðe hann. þat skiftir sagðe hann hværr er byðr. sa byðr sagðe hann er valld hæfir til Æirikr iarl. vil ec þa giarna sagðe hann. þui nest var æinn til hoggs læiddr oc mællte sva. Rutr. þæir spurðu. hvi mæler þu sva. hann svaraðe. morg a hæfir af yðrum mannum næfnd veret i dag oc vil ec þui fa rutenn til. þetta þotte mællt lhgelega oc oræðelega. iarlenn spurði ef hann villdi grið. oc lezk hann vilia. þa var ænn framm læiddr til hoggs friðr maðr sionom. hærðr væl oc mikill væxti. hann sopar hareno framm ifir hafuð ser oc mællte. spillið æigi hareno gereð æigi bloðogt. maðrenn svaraðe sa er hoggva skylldi. ec man at þui gera. hann toc vonnd æinn oc snere i haret. sa ræiddi sværðet er hoggva skylldi. en Iomsvikingr nykkir þæim manne er i har hanum hellt. oc com sværðet a hændr þæim oc bæit i sundr baða hanndlæggina. þa mællte sa er bundinn var. þuiat henndr hans varo bunndnar. lifa ænn noccorer Iomsvikingar. Eirkr iarll spurði. hvat æitir þu. ec æiti Haralldr sagðe hann. hværss sunr sagðe iarlenn. ec em kænningar sunr Bua digra. vera ma at satt se sagðe iarlenn. villtu grið. hann svaraðe. hværr man nu annar vænne. þa mællte Þorkæll læira. skulu þesser menn aller grið hafa er drepet hafa frendr vara firir augum oss. ækki nytt gerom ver her at þui. þa svaraðe Eirikr iarl. vissir þu æigi þat fyrr en nu at ek var rikare en þu. þa svaraðe Þorkæll. þat kann vera at vit raðem ymsir. hann hafðe mikla hxi i henndi. ris upp oc liop hselega þingat sem Vagn sat. oc villdi drepa hann. Skarðe vikingr liop upp oc fell firir fhtr Þorkæli. en Þorkæll sthyptiz ivir hann oc varð hanum lous hxen. þa liop Vagn upp. oc toc hxi. oc hio Þorkæl um þværar hærðar sva at i iorðu nam staðar. Æirikr iarl bauð Vagne grið. oc sa at þat var mikill scaðe at drepa þuilican hofðingia. Vagn þa þat með allum sinum mannum þæim er æftir varo. Hacon iarl sættizk a lag æina oc með hanum raðgiafar hans. þa gall strængr a skipi þui er nest var lannde. þui nest sthyptist maðr af lagenne Gizor hviti. oc var skotenn oru i giognum oc hafðe hann þegar bana. þa var lhupit ut a skipet oc var þar maðr æinn hittr er stoð a kniom oc var þar Havarður hoggvanðe oc spurði. Svæinar sagðe hann let noccor maðr sigast við lagena. þæir sagðu at Gizor hviti var dauðr. þa mællte Havarðr. minna happ var at skoteno en ec hugða. þæir svaraðu. hret er ohappet oc æigi skalltu vinna flæiri. þæir hoggva hann sva smatt. at þo være hann dauðr at hann hæfði þriggia manna fior. Hacone iarle hugnar illa at Vagne varo grið gefen oc let at þat myndi vera þæim mikit orað. Eirikr iarl sægir sva. þo at hanum licaðe illa skylldi hann sva buit hafa. oc skiliast þæir ræiðir. oc for Vagn með Æiriki oc dvaldez með hanum um rið. þui nest fek Vagn Ingibiargar dottor Þorkæls læiru með miklu fe. en um varet for Vagn til Danmarcar. oc gaf Æirikr iarl hanum .iii. langskip væl buin. oc skyliast þæir vinir. Eftir barðagann giek Hacon iarl at Skumi Þorkælssyni oc sa hann saran til olifis oc mællte sva illa hæfir þinn faðer ef þu scallt æigi hæim coma til hannda hanum. þa orte Skumr visu.


94.
Þat cvað iarll at orðe
unnvigs firir haf sunnan
þa er a sæima sære
sar ællda spioll varo
allungis hæfi ec illa
hybaugs ef scal dhyia
vist hyggium þat viggiar
vælldr þinn faðer halldet.


Hacon iarl gat son þann er Æirikr het þa er hann var .xv. vætra gamall oc varð hann siðan iarll. þa er Hacon iarl com aftr i Noreg. cvangaðezk hann oc fecc Þoro dottor Skaga systr Tiðenda-Skofta. oc hann fecc Ingibiargar dottor Haconar iarls. Svæinn het sunr Haconar iarls oc Þoro. en Bergliot het dotter þæira er atte Æinar þamba skælvir. Sigurðar varo tvæir oc Ærlingr. oc Hæmingr. oc Erlendr varo synir Haconar iarls. Ðau Skofte oc Ingibiorg atto sun þann er Ormr het. hann var iarll. þaðan var comenn Erlingr iarll. Skofte var sva kær Hacone iarle at hann skylldi læggia skip sitt nest iarlsens skipi i hofnum oc ængi skylldi annat þora en læggia þægar a braut er hann com til. Sva bar til æithvært sinni at Skofte com sva til forunhytis iarlsens at Eirikr sunr hans la firir i lægeno oc bað Skofte Eirik a braut læggia. en Eirikr lezk æigi myndu brott læggia. þat hhyrði Hacon iarl oc bað taca tiolld af skipi sinu oc sagðe at ængum skylldi þat lyða. at hallda a lægeno firir Skofta. þa foro oc tiolld af skipi Eiriks oc Scofta. En þa er Eirikr sa at hann var liðfarr let hann siga skip sitt or lægeno firir Skofta. um haustet æftir for Skofte milli bua sinna a skutu æinni. þat spurði Æirikr oc skipaðe hann annat skip iammikit sva oc lagðe til funndar við Skofta oc drap hann oc alla skipsogn hans. sva sem sægir i kvæðe þui er orte Ꝍyiulfr daðascalld um Eirik.


95.
Mæita for at mote
miok sið um dag skiði
ungr með iamnu gængi
ut værs framum hærsi
þa er rauðvita ræiðir
ramn vallar let falla
ulfteitir gaf ato
oft bloð volum Skofta.


Þetta er talet hit fyrsta frama værk Eiriks i hans sagu. Hacon iarl oc Eirikr iarl varo iamnan siðan usatter. Æftir Iomsvikinga orrastu þottez Hacon iarl fullcomen til rikis er hann hafðe sva mikla hofðingia sigrat. oc þottezk hann ækki þurfa þa at ræðaz Dane um sitt riki. þa toc hann at harðna við lannzmenn sina. oc gierðez fegiarn oc rhkte ækki logen. en mest var at þui at hann var osiðar maðr um konor. oc þar æftir gierðo menn hans. oc var hvarke þyrmt frend conom rikis manna. ne æigin konom bæðe rikra oc orikra. þa gerðest mikit orð a uvinsælld iarlsens oc hans liðs. oc sagðu bhnndr sem rhynndist at þæir myndu æigi þola sva buit. oc æinum vætri æftir Iomsvikinga orrostu gierðo bhndr lið at Hacone iarle oc hans mannum. þa var hann staddr i Gaulardale a bh þæim er Rimol hæitir oc var þar drepenn af skosvæini sinum er het Skofte karkr. Erlendr sunr Haconar iarls var drepenn a sundi þa er hann liop firir borð. með hialmur vele. en aðrer brhðr hans stukku or lannde. Eirikr shker austr i Svia riki a funnd Olafs Svia konongs. oc var þar i goðo ivir læte langa rið. oc hæriaðe viða um austr vego. sem sægir Þorðr Kolbæins sunr.


96.
Iofrom varð en urðu
allhvast Daner falla
bloð hælsingia braðer
brhðr Sigurðar hðre
mæin ræmmir bra mana
margs fysa skop varga
lioða litlu siðar
læ Haconar æfe.


97.
En til lannz þess er lynndar
laðstafr veget hafðe
raustr þa er hann for vestan
hygg ek como son Tryggva
hafðe ser við sære
sliks var van at hanom
auðs en upp um cvæðe
Eirikr i hug mæira.


98.
Sotte ræið at raðom
rann engi þui manna
þralyndi gafzk Þrhndom
þrhnskr iarll konong shnskan.


Tekst med fotnoter

K. 14. Vm Hacon Laða iarl Sigurðar sun[4]

(D)otter Harallz ens harfagra var Olof arbot er atte Þorer þæiande[5] a Mhire iarll[6]. þæirra dotter var Bergliot er atte Sigurðr Laða iarll. Ðæira sunr[7] var Hakon. er misti faður sins a ungum alldre. oc[8] er hann[9] spurði fall faður sins[10]. fecc hann ser skip oc [þar menn[11] til oc bio [lið sit væl[12] at vapnom. oc[13] hellt hann skipi sinu austr i Vik oc þaðan i Ꝍystra sallt. Tok þa at hæria oc gierðez utilego vikingr. hann[14] hæriaðe um Svia velldi oc[15] Gauta Vinnda[16] oc Kura[17] allt[18] austr um Syslo[19]. hafðe friðland um vætrom[20] [til Danmarkar[21]. oc vingaðez með fegiafum oc hæimsoknom við[22] Haralld konong Gorms sun[23]. en hvært sumar la hann uti i hærnaðe. Hacon var manna |[24] friðastr sionom[25] oc kurteisare en flester menn aðrer[26]. meðal maðr at væxti. hann var bæðe [væl hærðr oc skæggiaðr[27]. at giærvis maðr mikill um flesta luti. talaðr[28] væl. diupraðr. þolenmoðr. grimr ovinum sinum[29]. bæðe með openberom raðom oc læynilegom velom. langrækr. milldr af fe. A æinu hausti varo þesse tiðendi með Dana kononge. at til hans com broðor sunr[30] hans. er[31] het Haralldr. hann var sonr Knuz [Dana astar. Gorms sonar[32]. hann com or vikingu með [ofsa fiar. oc[33] firir [þa sok[34] var hann callaðr Gullharalldr. Ðenna vætr varo þæir Hacon baðer [saman með Dana kononge[35]. Hacon fær[36] sott hættlega oc la længi vætrarens. með þæim[37] hætte var mæin hans. [at hann[38] nhytti lit matar oc dryks[39]. oc svaf litit. ækki hafðe hann stranga[40] værki. æinn saman villdi hann oc[41] vera eða með [fa menn[42] [oc þa er[43] hanum hafðu lengi þionat. Sva com at menn toco þat at rhða[44] at hann myndi vixtr vera[45]. [eða ovitande[46]. Conongr com at finna hann. oc varð [litil þæira viðrhða[47]. þuiat Hacon villdi fatt mæla. Gullharalldr com[48] at finna hann firir sacar [vizku hans[49] oc diupræðe[50]. er aller menn[51] sagðu at hann være enn vitraste maðr. ef hann hæfði hæilsu sina. hann[52] toc[53] at rhða firir hanum sinn vannda. oc[54] þat at hann var konongs sunr[55]. oc þottezk æigi[56] verr til [rikis comenn[57] en Haralldr konongr faðr broðer hans. En er Hacon hhyrði þessa rhðu. þa svaraðe hann[58] oc talde[59] hann æigi værr[60] til fallenn at niota sins faðernis. [en Haralldr konongr[61] oc sagðe ef Knutr hæfði lifat at Gormr oc aller Daner myndu hann [konong vilia[62] en eigi Haralld. [oc er nu[63] hans sunr gorr sem[64] æinn vikingr. en ef þetta[65] khmr ænn[66] firir Dane. þa munu þæir vilia hafa Knuz son firir konong[67]. Harallde syndist[68] nu ækki annat rað en bæiðazk af kononge[69] [faðr broðor sinum[70] landa oc rikis. oc[71] rhdde þetta mal firir[72] frenda sinum. æftir raðe Haconar. oc villdi[73] vita fyrst ef þat mætte værða[74] með villd. við þessa rhðo varo faer menn. konongr toc þunglega at skifta [við hann riki eða lannde[75]. slita sva sinu tale at[76] baðer varo ræiðir. [þui næst[77] spurðizk at Hacone bhttezk. Siðan[78] kom konongr a fund Haconar [oc bar[79] upp [firir hanum. hværss hann var krafðr. oc[80] spyr[81] raðs[82] hvær svor hann skylldi hafa [um þetta mal[83]. Hacon |[84] svaraðe mhðelega oc harmulega. oc sagðe at hann harmaðe[85] þetta mal oc lezk illa[86] þykkia ef þa skylldi minka riki hans[87]. meðan[88] hann var með hanum. En þo sagðe hann Gullharalld [til comenn oc[89] til rez kalla. Gef til hæillt rað [sagðe konongr[90]. þui at ec se at þu ert mer væl viliaðr. oc lætr þer illan þykkia varn vannda. [Hacon svaraðe[91]. gef[92] mer stunnd til hærra at [hyggia at sva miklu vannda male[93]. oc skiliaz þæir[94] at sva bunu. [Eftir þetta ma na male[95] Hakonar[96] um þa luti. er mesto þotte varða[97]. Gullharalldr [khmr ænn[98] a fund Haconar. oc[99] kærer [sitt mal[100]. at[101] faðer hans var dauðr en sialfr hann rikis[102] laus oc faðr broðer hans ræiðr. oc[103] bað nu [hæilla raða[104]. Hacon svaraðe hanum oc lezk talat hafa mal hans við konong. oc [let ser[105] æigi væl hug[106] um sægia at noccot myndi af kononge fa. oc[107] aðra talu gerer hann hanum[108] til hugganar. oc sagðe at hann myndi konongr værða. ef hann villdi fylgia [sinu male[109]. oc let [at þat[110] mest mindu til skorta ef æigi fylgði[111] kapp eða[112] þralyndi oc harðræðe. þa þottez Haralldr skilia at Hacone syndist þat rað at hann lette æigi kalleno[113]. oc sagðe at æigi skylldi harðræðe scorta ef hann khme i fhre. En noccoro[114] siðar com[115] Dana konongr sialfr til Haconar at[116] vita hvart hann hafðe[117] noccot [ihugat um[118] hans mal. Hacon svaraðe [oc sagðe[119] at [hann hafðe vakat[120] um hans mal[121] [bæðe nætr oc daga[122]. oc oft[123] hugsiukr um[124] veret. ek hæfi sagðe Hacon talat þetta firir vitrum mannum. oc yðrum goðom vinum. lizk allum þui mæiri yðar vannde [hærra er oftar er um rhtt[125]. [Gullharalldr yðar frende[126] er þralyndr[127] a [sit mal[128]. [ef þer varneð hanum rez[129]. oc[130] [harmar oss mest æinn lutr[131] astvini yðra. Gormr faðer yðar varð sva mikill maðr i [sinni ætt[132]. at hann æignaðezk margra kononga velldi. Nu værðe[133] þer[134] þat micla i tva staðe. Hværr man[135] finna mega [rað til þess at[136] þer halldeð veg yðrum fullum[137]. lanndum oc riki. en frende þinn[138] Gullharalldr fenge þau svor er[139] hanum være svarat æftir logum oc rettendum. Ða[140] svaraðe konongr með ahyggiu mikilli. Mart mæler þu Hacon. hversso ma þetta[141] vera at ec miðla halft[142] Dana vælldi [við Haralld[143]. oc æiga ec[144] þo æinn allt. [Hacon svaraðe[145]. hværr mun litit vinna til mikils. þat være hofðingia bragð at æiga sialfr sit Dana vælldi. en gera frenda sinn sva |[146] mikinn mann at hann hæfði annat vælldi æigi minna. sva myndi gera yðar faðer[147] Gormr. at minkast ækki af gofgom frændom sinum. hxla hælldr þæirra megin[148] oc taca þar til [rikis sem være[149]. [Konongr svaraðe[150]. Satt [sægir þu[151] Hacon. [þat være vist hofðingia bragð[152]. en hvar er nu laust eða falt riki. Hacon svaraðe. Noregs riki[153] er falt allu lannzfolkeno[154]. oc [er Noregs mannum[155] mikit ohapp at sinum konongom. sva ero þæir oc[156] makleger at dhya firir [illræðe sin oc ill værk[157]. Konongr svareðe. Synir Æiriks ero rhystimenn miklir oc sigr sæller. en [Noregr illr[158] at shkia með hernaðe. Hacon svaraðe. Haralldr man ækki varazk at coma til Danmarkar. ef þer sendið hanum orð hærra[159]. oc[160] ma Gullharalldr drepa hann þa. [Konongren svaraðe[161]. Ef Haralldr konongr være[162] drepenn. þa være faret riki Gunilldarsona. oc[163] giængr þa braut[164] oc var[165] katr. Litlu æftir þetta ræis Hacon upp oc sagðezk[166] vera hæill maðr. Nu[167] khmr saman tal[168] þæirra frenda Harallz konongs Gorms sunar oc Gullharallz. oc[169] [rhddoz þæir[170] við marga daga. [oc var Hacon með þæim[171]. oc vissi ængi maðr nema þæir æinir[172]. hvat i raðagierð var[173]. Haralldr konongr Gorms sonr sendi menn með skipaðu[174] skipi i Noreg a fund konongs[175] Harallz fostrsonar sins með þæim orðom at Dana konongr hafðe spurt anauð oc hallære af Norege. oc þat at kononge var kostnaðar samt at hallda hirð sina. firir þui at bhndr matto æigi giallda[176] landskylldir [sinar fe lhysis sacar[177]. oc[178] bað Haralldr[179] fostrson sinn coma til Danmarkar. oc bauð hanum Iotland allt[180] til vetrseto. oc ifirfærðar[181] með .ii. c. manna. Ðetta mal bar Haralldr konongr firir raðgiafa sina. oc[182] syniz hanum raðlegt. at þiggia sva mikit len af fostrfæðr sinum. en[183] sumir sagðu at þat[184] [myndi vera[185] svik. En bhndr [fystu hann[186] miok oc oll alþyða til[187]. oc taldu[188] vera [hit mesta[189] hæilræðe. oc æigi kononglegt at þora æigi at shkia [æigi til[190] vinatto [til sliks konongs sem Dana konongr var. En[191] firir þa sok at Haralldr[192] var[193] æigi diuphugaðr. oc[194] þottezk [hafa ængan[195] skaða giort Dana kononge. nema þat er hann rak nauðsyn til. þa færr Haralldr til Danmarcar. oc hafðe .iii. langskip. oc .lxxx. manna a hværiu skipi. hann[196] kom suðr til Limafiarðar[197]. [oc var þar staddr sem hæitir Hals[198]. Gullharalldr var þa buinn með .ix. skip at fara i hærnað oc[199] khmr með þesso þui allu a fund Harallz[200] Eiriks sonar. |[201] Ða fann Haralldr konongr[202] at hann var svikinn með raðagierð[203] Hakonar oc tilsætningu Harallz[204] Gormssonar. oc framkvæmd Gullharallz[205]. het þa a lið sitt oc[206] bað þa brægða sværðum sinum[207] drengilega oc veria sec. bra hann [þa sinu[208] sværði oc stoð firir framan mærki. sva sæm sægir Glumr Geira sun.


67.
Mællte mætra hiallta
malm Oðenn sa[209] bloðe
þrottar orð er þorðe
þioðom[210] voll at rioða
viðlenndr[211] um bað vinnda
verðungr[212] Haralldr sværðum
fram[213] þotte þat flotta
fylkis orð at morðe.

Nedenfor gengives versenes formentlig rigtige form her og i det følgende.


Mælti mætra hjalta
malm-Óðinn sá, blóði,
þróttar orð, es þorði
þjóðum vǫll at rjóða, -
víðlendr of bað vinda
verðung Haraldr sverðum,
frægt þótti þat, flotna,
fylkis orð, at morði


68.
Hæin[214] þyntan let huina[215]
rynield[216] at[217] þar[218] bryniu[219]
folldar vorðr sa er firðum[220]
fiorn[221] harðan sic varðe.
Heinþyntan lét hvína
hrynjeld at þat brynju
foldar vǫrðr, sás firðum
fjǫrnharðan sik varði.


Eftir þetta tokst horð[222] orrosta oc væittu þæir Haralldr mikit viðnam[223]. oc þo æigi langt[224]. firir þui at Gullharalldr bar þa ofliði. oc fell þar Haralldr konongr. Gunilldar sonr. oc mestr[225] luti[226] liðs hans. oc vann [hann þo[227] aðr mikinn skaða a Danum i manndrape. þesse orrasta var a lande. sva sem [her sægir[228].


69.
Hiugiuz[229] hvarer tvæggiu
hæggis[230] mækis eggia
varð i giægn[231] at ganga
geir drott Haralldr þæiri
sender fell a sannde
sæfar bals at Halse
olle iofra spialle
orð hæppinn þui morðe.
Hjoggusk hvárir tveggja
heggir mækis eggja,
varð í gǫgn at ganga
geirdrótt Haraldr þeiri;
sendir fell á sandi
sævar bals at Halsi
(olli jǫfra spjalli)
orðheppinn (því morði).


I oðrum stað talaz þæir við. Haralldr Dana konongr oc Hacon Sigurðar sun. þa hafðe Hacon buit skip sin[232] til hærnaðar sem hann var vanr. oc[233] mællte Hacon þa til Harallz konongs. Hærra. hværsso gete þer fara munu[234] Gullharallde frenda yðrum. hvart man Haralldr[235] [frende varr[236] vera[237] drepenn [eða æigi[238]. hann er vist goðr drengr. oc rhysti maðr mikill. [oc mikill vinr yðar[239]. oc æigi myndi hann þessar[240] velar af yðr vara. þa svaraðe Dana konongr. þetta[241] er |[242] satt at vist er þetta illt værk at drepa knesætning varn[243]. Ða mællte Hacon. [Hversso truan ætla þer yðr hærra[244] munu vera Gullharalld ef hann sæzk i Noregs vælldi oc tækr þar[245] konongs namn. kann vera at ver roem læiðangrenn oc gialldem vitit með varom raðom. en siom[246] ver [ænn þat[247] rað hærra[248] at coma mætte Noregs riki undir yðr[249]. Gormr [faðer yðar[250] æignaðest mikit riki. þat er æigi hafðe hans faðer att[251]. Hvært[252] riki skulu þer hærra[253] þat fa er sva mikit se eða mæira en Danmarcar[254] er faðer yðar vann undir sik. þat være nu[255] hofðingia bragð at æignast Noregh. oc[256] hæfna fostrsonar sins. konongr[257] svaraðe. æigi byriar oss at drepa [broðor sun varn[258]. Hacon svaraðe. [ek ma[259] yðr launa friðland hærra[260] oc gott[261] ivirlæte. oc[262] goðar giafer [er þer haveð mer væit[263]. með þui. at vinna Noregh allan[264] a æinum degi unndir yðr. en þer[265] gefeð mer[266] til forræðes[267] lanndet. oc hafet[268] slican[269] skatt af sem ver sættomk a. oc gierðomk ec maðr yðar[270]. þetta rað likar væl Danakononge. oc binnda [þæir nu með ser fastmæle[271]. Siðan[272] fær Hacon með .xv. skipum[273] sem hann var vanr at hafa i hærnaðe a fund Gullharallz oc funnuz þæir[274] litlu siðar. en Haralldr[275] Eirikssun [var fallenn[276]. Hacon læggr þegar at Gullharallde oc varð þar[277] horð orrasta. oc fell[278] þar Gullharalldr oc flest[279] lið hans. en sumt flyði undan[280]. Hacon toc[281] gull[282] þat allt[283] er Gullharalldr hafðe att oc[284] fengit a utlanndum. oc var þat[285] sva mikit at æigi varo dhme til[286] at æinn maðr hæfði [iammikit att a Norðrlanndum[287]. Eftir þetta for Hacon a funnd Dana konongs oc sættiz við hann auðvællega [um drap[288] frenda hans. þat sama sumar for Haralldr Gormssunr[289] [i Noregh[290] með allan Dana hær. oc firir hanum stok[291] or lannde Gunnilldr oc synir hennar væstr a Skotlannd. þa eignaðezk Haralldr Gorms sunr allt Noregs riki[292]. oc sætti hann[293] Hacon til [giæzlo lannzens[294] austr til Liðendis[295] nes. oc gaf hanum iarls namn. oc[296] bað hann taca væizlr oc dhma lannz logh. oc[297] giallda Dana kononge af[298] skatta. Eftir þetta for [Haralldr Gormssunr[299] til Danmarcar. oc skilduz[300] þæir Hacon goðer vinir[301]. Hacon iarll hafðe þa reket [harma sinna[302]. þui at af hans raðom var drepenn Haralldr Eirikssunr[303]. sem Æinar skalaglam sagðe.


70.
Hvarf at[304] aftr aðr en ærfðan
[odda starf[305] faður hafðe
hær vorðoðr[306] reð harða[307]
hiorveðrs konongr[308] fiorvi
varðat Frhyr sa er fhre
folk skiðs ne man siðan
þui bragðr[309] olld við aðra
iarls riki fram sliku.
Hvarfat aptr, áðr erfðan,
óðstafr, fǫður hafði,
hervǫrðuðr réð Hǫrða,
hjǫrveðrs, konungs fjǫrvi;
varðat Freyr, sás fœri,
folkskíðs, né mun síðan,
(því bregðr ǫld við aðra)
jarls ríki framm slíku.


Hacon var rikr oc toc at æfla blot með mæiri freko en fyrr hafðe veret. þa batnaðe bratt [arfærð. oc[310] com aftr korn oc silld. grere[311] iorðen með blome[312]. sva sem sægir Æinar.


71.
Oc hær þarfer hværfa
lakkar moz til blota
rauð[313] brikar fræmsk rhkir[314]
rikr as[315] [meger sliku[316]
nu grhr iorð sem aðan
aftr gæir[317] bruar hafta[318]
auð firir[319] lætr at[320] aro
oryggva ve byggva.
Ok herþarfir hverfa,
hlakkar móts, til blóta,
rauðbríkar fremsk rœkir
ríkr, ásmegir, slíku;
nú grœr jǫrð sem áðan,
aptr geirbrúar hapta
auðrýrir lætr ǫ́ru
óhryggva vé byggva.


Ða var friðr goðr með areno sem ænn sægir Æinar.


72.
Engi varð a iorðu
ættom goðr nema Froðe
giæte Niorðr sa er gerðe
gæir brikar frið slican.
Engi varð á jǫrðu
ættum góðr, nema Fróði,
gæti-Njǫrðr, sás gerði,
geirbríkar, frið slíkan.


I annarre drapo sægir Æinar a þessa lund.


73.
Bygði lonnd en lunda
lek orð a þui forðom
Gamla kind su er granda
gunnborz veum[321] þorðe
nu er afrændra[322] iofra
Ullr gæir valens[323] þæirra
soknar hvatr at[324] sættri
sætr[325] huærium[326] gram bætri.
Byggði lǫnd (en), lunda,
(lék orð á þvi) forðum
Gamla kind, sús granda
gunnborðs véum þorði,
nús afrendra jǫfra
Ullr geirvaðils þeira
sóknar hvatr at setri
settr hverjum gram betri.


Her ma[327] hhyra at synir Æiriks brutu niðr bloten. en Hacon hof upp annat sinni[328]. Ða er Hacon hafðe [æinn vætr raðet[329] firir Noregh[330]. kom Ragnfroðr Eiriks sunr oc bæiddiz rikis i Norege. i mote hanum kom Hacon[331] með hær oc barðuz þæir[332] sem Æinar sægir.


74.
Enn ræið aðru sinni
iarll borðmarum[333] norðan
song[334] herðer let sværða
sott[335] Ragnfroðe[336] at[337] mote.
Enn reið ǫðru sinni
jarl borðmǫrum norðan;
sǫngherðir lét sverða
sótt Ragnfrøði at móti.


|[338] Hacon hafðe lið mæira oc skip smærre. oc firir þa sok let hann sigazt[339] at lannde[340]. giek upp af skipum[341]. oc bauð Ragnfroðe at bæriast a lannde við sek. en hann villdi æigi. oc ræddiz lannz hærrenn[342] sem Æinar sægir.


75.
Hof und hyriar[343] knæyfi
raut unda fiold Þundar
þat slæit vig a[344] vage[345]
vanndar[346] dyrr[347] at[348] lannde
[ve fiolner rennr fyrri[349]
fe galldande[350] villdi
[vægðe at[351] iarll firir iofri
Ygs niðr friðar biðia.
Hóf und hyrjar kneyfi
(hraut unda fjǫld) Þundar
- þat sleit víg á vági -
né fjǫlsnerrinn fyrri
fémildr konung vildi
(vægðit jarl fyr jǫfri)
Yggs niðr friðar biðja.


76.
Buinn lezk valldr ef villdi
val mhy konongr hhyia
haulda Niorðr[352] oc[353] hallda
herr fell um[354] gram vælli.
Búinn lézk valdr, ef vildi
valmey konungr heyja
hǫlða morðs at halda
(herr fell of gram) velli.


Skiliazk at sva bunu oc[355] var Ragnfroðr[356] um vætrenn i Sokne[357]. en Hacon i Þrondhæimi. [Vm varet æftir[358] bauð Hacon ut almenning um allan Þrondhæim oc Hologa lannd oc um oll fylki firir norðan Stað. oc varð hann[359] mioc[360] fiolmennr. Sva er sagt at .vii. tignir menn fylgðu hanum. sva sem [sægir Æinar[361].


77.
Hitt var[362] mæir er Mhra[363]
morð fikinn let norðan
folk væriande fiorfa[364]
for til Sogns um[365] giorfa
ytti[366] Frhyr af fiorom
folk landum sa branda
Ullr stoð a þui allre
yr þioð[367] Heðens byriar.
Hitt vas meir, es Mœra
morðfíkinn lét norðan
folkverjandi fjǫrva
fǫr til Sogns of gǫrva;
ýtti Freyr af fjórum
folklǫndum (sá branda
Ullr stoð af því allri
yrþjóð) Heðins byrjar.


78.
Oc til moz [at Mæita[368]
miuk hurðum fram þurðu
með svorgælis[369] aurgua[370]
siau lonnd[371] rekar honndum[372].
Ok til móts á Meita
mjúkhurðum framm þurðu
með svǫrgœli Sǫrva
sjau landrekar randa.


Ðæir[373] como at Gunilldar sunum inn i Sokne[374] oc barðuzc við þa. oc[375] hafðe Hacon sigr [i þæirri[376] oc drap af sunum Æiriks .ccc. manna sva sem her sægir.


79.
Strong var[377] guðr aðr gumnar[378]
gamma[379] vals[380] und ramma
þrhngui mhðr[381] um þrunginn[382]
þrimr hundraðum lunda
|[383] knatte hafs at hofðum
hagnaðr var þat bragna
folk æflande fylkir
fangsæll þaðan ganga.
Strǫng vas gunnr, áðr gunnar
gammi nás und hramma
þrøngvimeiðr of þryngvi
þrimr hundruðum lunda;
knátti hafs at hǫfðum
(hagnaðr vas þat) bragna
folkeflandi fylkir
fangsæll þaðan ganga.


Sva mikit var[384] mannfall at her sægir at iarlenn genge at manna hofðum af þessom fyndi[385]. Eftir þessa orrastu flyðu synir Gunilldar oc hon með þæim væstr um haf a Skotlannd. [oc reð siðan[386] Hacon Norege. æftir þui[387] sem Dana konongr hafðe hann til sættan oc var þar mikil vingan þæira a meðal.


K. 15.

[(A)[388] Ðrettanda are rikis Haconar iarls[389] como boð or Danmorku at iarlenn skylldi coma með hær at væita [lið oc styrk[390] Harallde kononge Gormssyni mote[391] Otta kæisara. Bauð Hacon iarll ut halfan almenning [um allt sit[392] riki. oc[393] for a fund Harallz[394] konongs æftir hans boðe. oc er hann com til Danmarcar. þa sendi konongr Hacon með [liði miklu[395] suðr til Danavirkis oc var hann hærtoge ifir liðinu. en[396] konongrenn skylldi [giæta sialfr[397] lannzens[398] [við skipa hær[399]. [Otte kæisare com i mote Hacone hærtoga[400] með [Saxa hær[401]. Frakka. oc[402] Frisa. oc Vinnda. þar varð horð orrasta. lauk sva at kæisarenn flyði oc allt lið hans. sva sem her sægir.


80.
Ðrymr var[403] logs er lagðu
læik miðiungar Þriðia
arn[404] grhdder varð odda[405]
andvigr saman rander
sunfaxa[406] com Saxum
shke þrotr[407] a flota
þar[408] er sva at gramr með gumna
garð yr þioðom varðe.
Þrymr varð logs, es lǫgðu
leikmiðjungar, Þriðja,
(arngreddir varð) odda
(andvígr) saman randir;
sundfaxa kom Sǫxum
sœki-Þróttr á flótta,
þars svát gramr með gumna
garð yrþjóðum varði.


I þessare færð Otta kæisara urðu morg stortiðendi. aðr[409] hann fengi vunnit oc sigrat Dana konong[410]. hann for sva langt norðr i Danmork sem hhytir Marss hy i Limafirði. þar hitti hann Haralld[411] Dana konong. með sinum hær. oc varð aðr for flotte firir keisaranom. þa er hann hafðe aðr unnit Danavirki sem hhyra ma i þæirri frasogn hversso með miklum krafte þat var[412] vunnit af guðs fulltingi. þa bað Otte[413] kæisare[414] Haralld konong taca retta[415] tru. en[416] hann nitaðe[417]. oc kvað[418] ser þat byria at hafa þann sið sem hans forælldri[419]. Keisarenn[420] let tælia tru firir hanum[421] oc sægia morg stormærki fra guði. [oc com þar[422] um siðir at Dana konongr bað syna ser noccot mark. at sa siðr være bætri er keisarenn bauð en sa er |[423] Daner hafðu aðr. Ða giek fram Pomppo[424] biscup oc bar iarn gloanda i[425] henndi ser oc syndi Dana kononge obrunna honnd sina[426]. At senom þessom iartegnom toc Dana konongr skyru oc [retta tru[427] oc allt lið hans. Æftir þetta senndi Haralldr konongr orð Hacone iarle at coma til sin. hann var [æigi þa ænn[428] norðr sigldr er[429] þetta varð[430]. for iarlenn a fund[431] konongs með litit lið oc var lhndr hryndom[432]. aðr en hann com[433] til konongs[434]. [oc er þeir finnazt þrhngvir konongr iarlenom til at taca skirn. varð hann oc þvi at heita at lata þat boða um allt sitt riki. fecc þa Dana konongr hanom kenni menn. oc skiliazt þeir siðan. þa lago a vestann veðr. enn Hacon þottizt þa hrit lenge verit hava i Danmork oc[435] villdi giarna værða a[436] brotto. sætti a land upp presta oc lærða menn. oc[437] dregr upp segl sin. siglir[438] austr giegnum[439] Ꝍyrar sunnd. oc[440] hæriaðe a hvartvæggia lanndet[441]. brende bygðir[442] oc drap menn. tok fe hvar[443] sem hann matte i Dana konongs riki[444]. En[445] þa er hann[446] com austr firir Gautland[447] fælldi hann blotspon. oc vitraðezk. sva sem hann skylldi[448] hafa dagrað at beriazk. [oc hann ser þa[449] ramna tva hværsso gialla. oc fylgia allt liðinu. sva sem her sægir.


81.
Flotta giek[450] til frettar
felle Tys[451] a velle
drængr[452] gat dolga sago
dagrað Heðens valla[453]
oc halldboðe hilldar
rægamma sa ramna[454]
Tyʀ villdi þa tyna
tein[455] lautar fior Gauta.
Flótta gekk til fréttar
felli-Týr á velli,
draugr gat dolga Sǫ́gu
dagráð Heðins váða,
ok haldboði hildar
hrægamma sá ramma;
Týr vildi þá týna
teinlautar fjǫr Gauta.


Ða firir[456] let Hacon iarl [skip sin. oc[457] giek upp a land með allu liði sinu. oc[458] for hærskilldi ifir[459] Gautlannd oc brænde bhya. oc rænte hvar sem hann com. þa com i[460] mote hanum Ottar [Gauta iarll[461] oc[462] barðust þæir[463]. oc lauk sva [með þæim[464] at Ottar[465] flyði en drepenn mestr[466] lutr liðs hans. en Hacon tok fe mikit at hærfange. [oc for[467] um Smalonnd oc allt [i vestra Gautlannd[468]. skattar allt folk. oc[469] com við sva buit aftr i Noreg[470]. sem her sægir.


82.
Haðe iarll var[471] aðan
ængi maðr undir[472] ranne[473]
hyriar þing at heria
hiorlautar com Sorla[474]
bara[475] lyngs en længra
loft[476] varðaðar garða
|[477] allt vann gramr um gengit
Gautland fra sio rander.
Háði jarl, þars áðan
engi mannr, und ranni
hyrjar þing, at herja,
hjǫrlautar, kom, Sǫrla;
bara maðr lyngs in lengra
loptvarðaðar barða
(alt vann gramr of gengit
Gautland) frá sæ randir.


83.
Val fallum loð vallu
varð rogna konr gagne
riðar[478] as at rosa
laut Oðenn val Froða.
Valfǫllum hlóð vǫllu,
varð rǫgna konr gagni,
hríðar ǫ́ss, at hrósa,
(hlaut Óðinn val) Fróða.


Hacon for ofan i Vik austr. oc varo þar þa[479] comen boð Dana konongs. um retta tru. oc[480] bauð hann at hafna skylldi blotom oc lata skirast. En[481] firir sacar rikis hans[482]. ræis engi maðr þui i mote. oc leto[483] marger skirazk. en[484] Hacon iarl snere allum[485] til blota[486]. þar sem hann com. oc[487] het þæim trausti sinu. oc blotaðu marger þæir er aðr hafðu skirn tækit[488] sem her sægir.


84.
Oll let sænn enn[489] svinni
sonn Æinriða mannum
heriom kunn [um herioð[490]
hofs lonnd oc ve bannda.
Ǫll lét senn enn svinni
sǫnn Einriða mǫnnum,
herjum kunnr, of herjuð
hofs lǫnd ok vé banda.


Æftir þetta for Hacon norðr i lannd[491]. oc hellt þui riki er Dana konongr hafðe fengit hanum skattalaust[492] þaðan[493] i fra. oc gierðe Vikina ser at hærlannde. er þa[494] la undir Dana kononge[495]. sem sægir Æinar skalaglam.


85.
Nu liggr allt undir iarle
[i mon[496] borz firir norðan
veðr [ghðes fræmsk[497] viða
Vik Haconar riki.
Nú liggr alt und jarli
(ímunborðs) fyr norðan
(veðrgœðis fremsk víða)
Vík (Hákonar ríki).


Oc sva sægir[498] Ꝍyvindr skallda spillir.


86.
Ðæim[499] er[500] austr
til Ægða bys
bruðr Valtyrs[501]
und bhge liggr.
Þeims alt austr
til Egða býs
brúðr Valtýs
und bœgi liggr.


K. 16.

(L)itlu siðar bauð Haralldr Gorms sunr ut læiðangr um alla Danmork. oc for með[502] allan Dana hær[503] til Noregs. En[504] þa er hann[505] com um[506] Liðendis[507] nes i riki. þat er menn hafðu halldet skatta[508] firir hanum. þa brændi hann[509]. oc let drepa menn hvar sem hann com. oc hyddi allt með sio[510]. nema .v.[511] bhar[512] i Sogne i Læradale[513]. Haralldr konongr for allt norðr til Staðs. en Hacon iarll[514] la[515] með myklu liði. firir norðan Stað. en[516] þa er Dana konongr spurði til fiolmennis Haconar. oc viðrbunaðar. venndi hann færð sinni suðr til Danmarkar. oc hittuz þæir[517] ækki [at þui sinni[518].


|[519] K. 17. Her er um Iomsvikinga[520]

(H)aʀalldr konongr[521] Gorms sunr hæriaðe a Vinlannd[522]. oc let þar[523] gera borg mikla er[524] hæitir at[525] Iome. oc er su borg callað siðan Iomsborgh. Ðar sætti hann ifir hofðingia. oc for sialfr hæim til Danmarkar. oc[526] var þa ufriðr[527] lengi millum Vinnda oc Dana. oc hæriaðu hvarertvæggiu i annarra lonnd[528]. En a ofanværðum dagum Harallz konongs[529] Gorms sunar. sætti hann ifir Iomsborgh Sigvallda sun Strut-Harallz iarls. oc gaf Dana konongr Sigvallda iarls namn. þa foro marger hofðingiar af Danmorku til Ioms borgar. Ðorkæll hafe broðer Sigvallda iarls. Bui digri. Sigurðr[530] broðer hans. Vagn Akasun. hann var systr sunr Bua digra[531]. Iomsvikingar vunnu mikit af riki Burizleifs konongs er þa reð firir Vinlannde[532]. Litlu[533] æftir þetta gerðozt þau tiðendi [i Danmorku[534]. at Haralldr konongr toc sutt oc anndaðest[535] [oc sva[536] Strut-Haralldr iarll. faðer Sigvallda[537] a þæim misserum. [Oc var Svæinn Harallz sunr tækinn til konongs i Danmorku[538]. En þa er Sigvallde spurði annlat Harallz konongs[539]. sættæz hann[540] við Burizleif [konong af Vinlannde[541]. oc fekk [dottor hans þæirar er Astrið het[542]. oc het þui hanum[543] at coma Svæini[544] kononge [a fund hans[545] til Vindlannz[546]. Litlu siðar bio Sigvallde iarl skip æit oc for a þui til Danmarkar. oc com við Siolannd scamt i[547] fra þui er Svæinn konongr var at[548] væizlu. þa bra Sigvallde ser siukum oc senndi konongenom orð at hann khme a funnd hans oc lezk æiga við hann skyllt[549] ærende. oc[550] þau er hann villdi at aðrir menn være lhyndir. konongr truði orðsending Sigvallda oc for með fa menn a skip til Sigvallda. en[551] þegar er Svæinn konongr kom a skip til[552] iarlsens. bað[553] Sigvalldi taca upp akkæri. oc vinnda upp[554] segl[555]. þui at byrr var goðr undan lannde. oc sigldu[556] með [Svæini kononge[557] til Ioms borgar[558]. [þui nest[559] senndi Sigvallde orð Burizleifi kononge[560] mage sinum oc sagðe at Svæinn[561] konongr var comenn til Iomsborgar. oc lezk hann [vilia dhma[562] a[563] millum þæira. eða lata Svæin konong [aftr fara[564] til Danmarkar. I annan stað talde hann firir Svæini kononge at hann skylldi sættaz við Burizleif[565] konong at þui er Sigvallde dhmde [millum þæira[566]. ef hann villdi þat æigi[567]. þa myndi hann coma a [fund oc[568] valld Burizleifs konongs[569]. At[570] þesso sættoz þæir. at hvartveggi kononganna iattaðe dome Sigvallda iarls. oc er þæir hafðu þetta fastmælom[571] bundit sin a mille[572] sagðe |[573] iarlenn upp[574] sættar giærð þæira[575]. [oc sagðe fyrst[576] at Svæinn[577] konongr skylldi fa Gunnilldar[578] dottor Burizlæifs konongs oc skylldi henni fylgia hæiman sa lutr[579] Vinlannz[580] er Daner hafðu vunnit af riki Vinnda konongs. I annan stað skylldi Burizlæifr konongr[581] fa Þyri[582] dottor Harallz konongs. oc[583] systr Svæins konongs. hon hafðe fyrr veret gift Styrbirni syni Olafs Svia konongs. þa lifði Haralldr konongr faðer hennar. hann hafðe gefet henni æignir miklar a Fione oc suðr i Falstre[584] oc i Borgundar holme[585]. Sigvallde iarl skifti a þessa lunnd at Burizlæifr[586] scylldi æiga[587] þann luta Vinndlannz. er aðr var skildr til æignar Gunilldi[588] dottor Burizlæifs[589] er Svæinn konongr skylldi fa. oc þat skylldi æiga Þyri[590] [dotter Harallz[591] konongs. En Gunnilldr [Burizlæifs dotter[592] æignast allar þær æignir. er Þyri hafðe att i Danmorku[593]. oc þar taca alla tilgiof sina i Danmorku. en Þyri alla sina tilgiof i Vinlande. nema iarl[594] skildi undan[595] Iomsborg oc oll þau herað[596] er hann skildi þar til. Þa let Burizlæifr konongr oc Sigvallde iarl bua [væizlu mikla[597] i Iomsborg. oc varð[598] su væizla brullaup Svæins konongs. en festar mungat[599] Burizleifs konongs. æftir þetta[600] for Svæinn konongr hæim til rikis sins með Gunnilldi sina. þau atto siðan .ii. sunu. oc var hinn ælldri callaðr Knutr[601] riki. en[602] annar[603] Haralldr. þa er Svæinn konongr kom aftr af Vinlannde[604] sendi hann orð Þyri[605] systr sinni oc[606] let sægia henne. allt hvat hann hafðe raðet[607] a[608] Vinlannde við Burizleif konong. Ðyri varð[609] þessom tiðendum ofægin. þui[610] at hon var[611] kristin oc sagðe sva at hælldr villdi hon dhya með kristnum mannum[612] en[613] coma a valld hæiðins konongs. oc spilla kristni sinni. sat hon at buum sinum oc giætte æigna sinna noccora vætr siðan[614].


K. 18. Vm erfi [eftir Haralld Dana konong. oc hæit strengingar Iomsvikinga[615]

(L)itlu siðar senndi Svæinn[616] konongr orð Sigvallda iarle oc Þorkæli brhðr hans. oc sægir at hann vill gera væizlu erfi Harallz konongs faðr sins æftir fornom sið. oc bað þa brhðr til coma oc gera ærfi [æftir Strut-Haralld faðr sinn[617]. oc lezk skylldu til bioða allu stormenni i [sinu riki[618] oc villdi at [þesse tvinni[619] ærfi være bæðe i æinum stað. oc lezk myndu[620] sialfr lata[621] hallda starf firir væizlunni. en[622] taka kostnað[623] bæðe[624] af konongdome sinum oc[625] af iarls rikinu a Skane er att hafðe Strut-Haralldr faðer Sigvallda iarls oc bað Iomsvikinga coma sva marga. sem iarlenn villdi haft hafa með ser. en er senndimenn |[626] como til Sigvallda[627] lattu sumir menn hann[628] miok[629] þæirar færðar. oc taldu ovarlegt at [æiga sva mikinn trunað með[630] Dana kononge. en sumir fystu[631] oc baðo iarlenn fara með sva [miklu liði[632]. at Daner hæfði ækki valld a Iomsvikingum. oc þat rað var tækit. Bio iarlenn or Iomsborgh .lx. skipa. oc hafðe [með ser[633] alla hina rikastu menn i þessa[634] er i Iomsborg varo[635]. Svæinn konongr let þessa væizlu gera a Ringstaðum a Siolande. oc lagðe a mikla stund at ækki skhrte[636] þat til er fa mætte[637]. at þa være hon rikare oc bætri en aðr. Iomsvikingar como þann dag er at var gængit ærvinu oc fagnaðe Svæinn konongr [Sigvallda iarle með mikilli bliðu[638] oc allu hans farunhyti. en[639] þa er ærfin[640] varo gorr æftir[641] fornom siðum[642]. þa skylldi þat skyllt at [gera þau[643] a þui are er sa hafðe anndast er erfit var æftir gort[644]. en sa er gera lete[645] ærfit[646] skylldi æigi fyrr sætiaz i þess manz[647] sæte er hann ærfði en menn drykki ærfit. Hit fyrsta kvælld er menn como[648] til ærvis[649] skylldi skænkia upp [morg full[650] með þema hætte sem nu ero minni. [oc æignaðu þau full[651] hinum rikastum[652] frendum sinum. [eða Þoʀʀ[653] eða aðrum guðum[654] sinum [þa er hæiðni var[655]. en siðast[656] skylldi upp skænkia braga full[657] oc þa skylldi sa er ervit gerðe strængia hæit at braga fulli[658] oc sva aller þæir er at ervinu være. oc stiga þa i sæte þess er ærfðr var[659]. hit[660] fysta kvælld er þæir Svæinn konongr oc Sigvallde iarl drukku ærfð[661] fæðra sinna[662]. sætti konongren til þess menn. at byrla hofðingium Iomsvikinga [þann dryk er stærcastr var. oc þæir yrði sem mest druknir af[663]. en þa er bragafull var upp skænkt[664] oc aðr[665] Svæinn konongr [stigi upp[666] i sæte[667] faður sins[668]. strængði hann hæit. at aðr .iii. vætr være liðnir. skylldi hann fara með hær til Englanz oc drepa Aþalrað[669] konong. eða reka hann[670] or lannde. eða hafa sialfr bana ef æigi genge þetta framm. eftir þat er konongrenn[671] hafðe [þetta mællt. oc hann hafðe[672] sæzk i sæte[673] faðr sins[674] strængði Sigvallde iarl hæit. at aðr en .iii. vætr være liðnir. skylldi hann hafa drepet Hacon iarl i Norege eða ælltan[675] or lannde. eða hafa sialfr bana[676]. þa mælte konongr. þetta er væl mællt oc mikilmannlega[677]. oc unnum ver þer myklu bætr [þess rikis[678] en Hacone. eða Eiriki |[679] syni hans. Ða strængði Þorkæll hæit broðer Sigvallda at hann myndi fylgia brhðr sinum [i Noregh[680]. oc flya æigi fyrr en um skut være skip Sigvallda[681] [tuer skiplængðir[682]. ef vær bæriumk a skipum. en mærki hans a bak[683] ef[684] ver bæriumk a lannde uppi[685]. [Bui strængir[686] þess hæit at hann skylldi fara i Noregh oc beriast með Sigvallda við þa [fæðga Hacon oc Æirik[687] sun hans. oc flya æigi fyrr en færre[688] standa upp en fallner ero oc hallda þo[689] við meðan Sigvallde vill bæriast. næst Bua brhðr sinum strængði Sigurðr hviti[690] hæit at hann skylldi fylgia Bua [brhðr sinum[691] i Noreg. sem hanum hændiz[692] drengskapr til. oc flya æigi at Bua lifanda. þa strængði Vagn hæit. at hann skylldi fara með Bua frenda sinum. oc vera i barðaga með Sigvallda. oc flya æigi oc þetta[693] let hann fylgia[694]. at hann skylldi æigi [fyrr coma[695] til Danmarcar en hann hæfði veret i rækkiu Ingibiargar dottor Þorkæls læiru mikils hofðingia i Norege at ovilia Þorkæls eða[696] hafa drepet hann ælla. Biorn bræzke strængði[697] hæit at fylgia Vagne fostrsyni sinum. Havarðr hoggvande oc Aslakr holmscalle[698] skosvæinar Bua strængðu þess hæit at flya æigi fra hanum hvart sem hann være lifs eða anndaðr. þa er barðaga være loket. en[699] at loknum[700] hæitstrængingum [fara menn at sofa[701]. en um morgonenn æftir[702] spurði Svæinn konongr. hvat Sigvallde myndi[703] af hæitstrængingum[704] manna [oc mundi hann[705] fatt af oc þottez hann[706] [hafa ofmællt[707]. en sva buit varð þa[708] at vera. En þegar fra[709] þæirri væizlu ætla Iomsvikingar færð sina[710] i Noregh. þui[711] at þæir vilia [æigi lata fara[712] niosn[713] firir ser[714] i Noreg. at Hacon iarl[715] mætte við buazc eða Eirikr[716] sun hans.


K. 19. Vm Iomsvikinga oc Hacon iarl illa i Norege[717]

Ða er Iomsvikingar hafa buit færð sina af Danmarku [til Noregs[718] allu þui liði er þeir hafðu or Iomsborg. [nu fara þæir[719] norðr[720] oc hafa[721] .lx. langskipa[722] oc flest oll stor oc oll[723] væl buin at vapnom oc goðom drengium. þæir coma[724] hær sinum iola nott at Iaðre oc[725] fengo veðr mikit oc gato þo halldet [skipum sinum allum[726]. þæir gera þegar uppraser. ræna oc drepa menn. allt [þar sem[727] þæir como[728]. Lannz folket[729] flyði undan. tok sumt til skipa. en sumt til fialla eða a marker. Geirmundr het rikr bonde. hanom com ængi niosn. þar como vikingar um nott [att hanum[730]. oc flyr hann undan i loft æitt oc faer menn með hanum. þa toco vikingar oc hiuggu loftet. |[731] en þæir Geirmundr varðuzk. oc þa er hann sa at þæir myndu sotter værða[732]. liop hann or lofteno oc com standande niðr[733] a iorð. Vagn var þar nær oc hio a honnd Geirmundi firir ofan ulflið oc þegar af[734]. Gæirmundr liop til sioar oc fær ser skutu oc menn með oc for [til þess er[735] hann com a funnd Haconar iarls. Geirmundr hafðe hhyrt næmnda Iomsvikinga [oc Vagn[736]. þa er hann liop undan. oc sagðe at Vagn[737] var smabæitr er hann hio æigi mæir en hond af manne þæim[738] er [firir stoð[739]. Geirmundr hitti Hacon iarl at væizlu þar sem [hæitir a Skugga[740]. oc [þar var[741] Eirikr iarll[742] sunr hans. þa gieck Geirmundr firir iarlenn. þa[743] sat iarll ifir borðom. oc [kvadde hann[744]. Iarlenn spurði[745] tiðenda. Geirmundr svaraðe ero[746] tiðendi. Iarlenn svaraðe[747]. lat goð vera. vist ero æigi goð. sagðe Geirmundr. oc þo sonn. [let væra comenn hær i landet[748] or Danmorku. oc unnit[749] mikinn skaða a yðru riki hærra[750]. Hacon[751] svaraðe ræiðr[752]. þesse[753] tiðendi ero illa logen oc firir langu myndi Noregr auðr ef Daner hæfði hæriat hvært sinni[754] i Noregh. er þer sægið. oc æigi munu[755] þer fyrr af lata en noccor hanger uppi sa er slikt[756] sægir. Geirmundr sægir[757] far vikr munu liða heðan [i fra fyrr en þer munuð[758] rhyna. [oc bra upp hanndar stufenom[759] oc lez [með þui[760] mega sanna sagu sina [oc flæirum sarom[761]. Nu fær Hacone iarlle ahyggiu[762] oc allu hans raðonhyti. var þat fyst[763] raðs tækit at skiota upp vitum [oc orvar skurðum. oc skipfærðum[764]. [oc bauð[765] til sin hværium manne. er þorðe at væria sik oc fe sitt. Hacon iarll[766] fær æinskipa ut oc inn æftir hværium fyrði. oc[767] vissi ængi[768] hans nattstað. oc ængi hans orvæne[769]. Liðet samnaðest[770] saman [i storflokka[771] þat allt er fyrst var [comet. oc first var vikingunum[772]. en þæir er næster varo ufriðinum[773]. flya undan. oc til at æfla[774] hærenn með Hacone iarle oc Eiriki[775] syni hans. Iomsvikingar shkia norðr með lannde oc fa ækki viðr nam. þæir como allu liði sinu norðr um Stað. sigla fyrst til Hærhyia oc hafa þaðan fretter oc niosn fra[776] Hacone iarle oc fregna ækki annat [til hans[777] en hann se [inn i fiorðum[778] stundum norðr[779] stundum suðr. þæir læggia hærrenom inn af þioðlæið oc utan at hy þæirri er Hoð æitir. toco þar strandhogg a skip sin. Bui[780] digri með svæit sinni hafðe upp giængit oc rako þæir til skipa bu mart[781] firir ser. til þæirra com æinn gamall boande[782] oc kallaðe a vikingana[783]. þer fareð æigi[784] hermannlega a[785] |[786] okunnu lannde oc langt til sott. [oc ero[787] þer aburðar menn [miklir oc[788] vilið[789] auka namn[790] yðar[791] i þesse[792] for. þer takeð kið oc kalfa[793] gæitr oc kyr. oc[794] være mæiri yðar[795] frame at lata vera buet. oc taka hælldr biornen er nalega man nu komen[796] [a biarnbasenn[797] ef þer faeð stilltan[798]. þa svaraðe Bui fra hværium birni sægir þu [maðr. þæim[799] er[800] oss man vera[801] happ at væiða. [Boandenn svaraðe[802]. sa en same biorn. ef[803] nu væiði þer hann æigi. þa man hann alla yðr i munni hafa [fyrr en langt se heðan[804]. þa svaraðe Bui. [sæg oss buannde[805] goð tiðendi oc sonn. þau er oss er skyllt at vita. en[806] ver munum[807] [þer þat væl launa[808]. þa svaraðe bonde. vilið[809] þer [mer væl launa[810] [eða ængu[811] þa ma ec [yðr sægia[812] til Haconar iarls hvar hann liggr inn a Ælftrum[813] oc væit ec æigi hvart hann hæfir æit skip eða .ii. en[814] æigi ero flæiri en .iii. oc i dag var hann æigi norðr roenn til liðs sins. oc ætlom ver at vera man[815] fæigr [er hann færr sva uvarlega. oc vist hæfir hann ækki til yðar freget[816]. æigi fhre hann sva ella. þa mællte Bui til sinna manna. ofan hart til skipa oc verom næster sigrinum oc[817] niotom[818] þess at ver hafum [fyrstir niosn af[819]. [sa liop þa[820] mest er fimastr[821] var. [en bondenn væik aftr buinu um hyna[822]. Bui bað [menn sina[823] sla festum oc læggia ut skipum[824] fra lannde. let blasa [i luðr[825] at[826] liðet [skylldi skunnda[827]. Sigvallde iarl[828] spurði hvært Bui vill[829] roa. eða hvat[830] hann hæfir[831] freget[832] til Haconar iarls. Bui svaraðe oc[833] biðr þa alla roa lezk ætla at þann dag sculu[834] þæir fa tækit i [halann a[835] refenom er nu dregr skaftet[836] inn her með lannde[837]. þa svaraðe Sigvallde iarl æigi hæfir þu ænn tækit i halann hanum oc vænna þykki mer at þu mant vera gintr. þa svaraðe Bui. æigi mantu[838] þora at bæriast við Hacon iarl ef þu finnr hann með hærr sinn. ef þu þorer æigi at læggia til[839] .lx. skipa [oc hæfir hann nu et flesta æin[840] .iii. skip[841]. Bui het fast a [menn sina[842] at roa skylldi. Vagn var oc albuinn. þa bað Sigvallde sla festum oc foro allu liðinu inn firir norðan hyna Hoð. oc[843] var [litit veðr a[844]. þa mællte Sigvallde. vera kann [þat at[845] Bui[846] digri gange sialfr a biarnbasenn[847] þann er hann hugðiz væiða myndu Hacon iarl. Sva fær hann sem fæigr maðr. Bui for fyrst[848] með sinu liði. En[849] þa Vagn. þa Sigvallde. Ðæir foro inn[850] til þess er þæir como i Hiorunga vag. þar hittu[851] þæir firir Hacon iarl æigi æinskipa hælldr með halft annat .c. skipa. þat varo snækkiur[852] oc skæiðar[853]. |[854] knerror[855] oc kaupskip[856] er[857] Hacon iarl hafðe fengit[858] er ha varo borðe. oc oll væl skipað af mannum. vapnom oc griote. Ðar var með hanum [hinn fyrsti[859] rikr[860] maðr. Eirikr iarll sun hans. [Svæinn oc Sigurðr[861]. oc Ærlingr synir[862] Haconar iarls. oc þo æigi sammhdder[863] við Æirik. þæir styrðu þa[864] aller skipum. þetta sægir Þorðr Kolbæins sunr i kvæðe[865] er hann orte um Eirik iarll[866].


87.
Miok let margar snækkiur
mærðar orr sem knarru
oðr væx skalz oc skæiðar[867]
skiolldungr[868] a brim[869] dynia
þa er olitil[870] utan
odd hærðir fat gerðar[871]
morg var lind firir lannde
lonnd[872] sins faðr rondu[873].
Mjǫk lét margar snekkjur
(mærðar ǫrr) sem knǫrru
(óðr vex skalds) ok skeiðar
skjaldhlynr á brim dynja,
þás ólítill útan
oddherðir fat gerða
(mǫrg vas lind fyr landi)
lǫnd síns fǫður rǫndu.


88.
Sætte[874] iarll[875] sa er atte
[ogn froðr[876] a log stoðe[877]
ræfnis[878] hafa stafna
hoz[879] Sigvallda at[880] mote
margr skalf[881] lumr[882] en hverge
huggendr bana ugðu
þæir er gato sio slita
sar gams blaðum ara.
Setti jarl, sás atti,
ógnfróðr, á lǫg stóði
hrefnis, háva stafna
hóts Sigvalda at móti;
margr skalf hlumr, en hvergi
huggendr bana uggðu,
þeir 's gǫ́tu sæ slíta,
sárgamms, blǫðum ára.


89.
En i giægn at gunni[883]
glæhæims skriðu mava[884]
rennde langt með lannde
læiðangr Dana skæiðar.
En í gegn at gunni
glæheim skriðu mævar,
rendi langt með landi
leiðangr, Dana skeiðar.


K. 20. Um bardaga Haconar iarls oc Iomsvikinga[885]

Ða leto iarllarner Hacon oc Eirikr cveða við luðra sina. sætia[886] upp mærki [sin oc[887] skipa til atroðrar. Hacon iarl[888] skipar svæit er hanum skylldi fylgia i orrostu [a hvart borð[889]. [oc ero[890] þesser hofðingiar. Skofte oc[891] Ragnvalldr or[892] Ærvik[893]. Ðæir vænnda þar til atroðre[894] sem firir var Sigvallde iarll oc mhttoz[895] þæir iarlarner i orrostu. a stiorn Hacone iarle en[896] Sigurðr sunr hans. oc með hanum Ꝍyvindr Finz sunr oc Ærlændr stæik or[897] Naumudale. baðer lænnder menn[898] oc agiæter þæir lagðu i mote Sigurði hvita broðor Bua digra. En ut i armenn var Eirikr iarl oc með hanum Þorstæinn miðlangr er allra vikinga var agiætastr. oc Þorer hiortr norðan or[899] Vagom. lændr maðr. þæir lagðu i[900] mote Bua digra[901]. oc varð þar horð orrasta með þæim. A bakborða fylking Haconar iarls lagðu þæir[902] fram Erlingr sonr hans. oc með hanum Iarnskæggi af Yrium[903] af Uthaugi oc |[904] annar Styrkar af Gymsum er mester[905] varo þa[906] lænndra manna firir norðan Stað. þæim com i mot Þorkell hafe broðer Sigvallda[907]. I utanværðum arme fylkingar lagðe fram [sit skip[908] Svæinn Haconar sunr oc með hanum Gizor hviti lænndr maðr ofan af Valldrese. oc[909] Þorkæll læira æzkaðr [or Vik austan[910]. þesser .iii. hofðingiar hallda[911] orrastu við Vagn Akasun[912]. [oc var þesse hin[913] harðasta orrasta oc hin mesta[914]. þesser varo islænskir menn með Hacone iarle Skumr oc Þorðr er kallaðr var aurvondr[915]. synir Þorkæls auðga vestan af Myrum i Dyrafyrði. oc Vigfus Vigaglums sunr Tinndr[916] Hallkællz sun. hann orte drapo um Hacon iarll. oc i þæirri drapo er mart sagt fra Iomsvikinga[917] orrastu. Fra þessa[918] manna orðom hafa menn [a þui lannde minni haft[919] fra þessom[920] tiðendum. sumt[921] með kveðskap en[922] sumt með [annarre frasagu[923]. Vigfus orte þetta[924] aðr en barz være oc svæið hann klubbu æina. þa spurði Hacon iarl hvat þat skylldi. hann svaraðe a þessa lunnd.


90.
Hævi ec i henndi
til hofuðs gorfa
[bæinn brot[925] Bua
bol Sigvallda
sia scal vera
er[926] ver lifum
[æiki klubba[927]
oþorf Danum.
Hefk í hendi
til hǫfuðs gǫrva,
beinbrot Búa,
bǫl Sigvalda;
sjá skal vesa,
ef vér lifum,
alriklubba
óþǫrf Dǫnum.


þa cvað hann oc þetta[928].


91.
Oss er læikr en lauka
liggr hæima vinr feimu
þryngr[929] at Viðris veðre
vanndar goðr firir honndum
lys[930] cveðr[931] [hæla bosa[932]
hann [oc vætter[933] annars
vifs undir[934] varmum bhge
ver skrhytum[935] spior nhyta.
Oss es leikr, en lauka
liggr heima vinr feimu,
(þryngr at Viðris veðri
vanðar), góðr fyr hǫndum;
hlýs kveðk hæla bósa,
(hann væntir sér annars),
vífs und vǫrmum bœgi,
vér skreytum spjǫr, neyta.


Þesse orrasta hæfir veret [agiæt miok[936]. oc alldrigi[937] hafa Daner [þuilican barðaga[938] att[939] við Norðmenn [fyrr ne siðan[940] firir þui[941] at þæir hofðu mæir[942] lið en [holfu minna. En langa rið hafðu þæir bætr. oc a homlu let[943] siga Svæinn Haconar sunr oc hans menn firir Vagne. oc var þa at comet flotta aðr en Æirikr iarll lagðe til Iarnbarðanom. oc let Vagn þa undan aka. sva at þa lago skipen[944] framme hvara[945] tvæggia sem |[946] veret hafðe i fyrstu. þa er Æirikr com aftr i sina fylking. hafðe Bui fengit [svig a[947] oc hoggvit tænxlen[948] oc [lhystiz flotenn[949]. þa lagðe Æirikr barðanom sva[950] at skipi Bua at þæir tængðu saman hvara tvæggiu stafnana[951] oc borð við borð. oc villdu hvarger lhysa fyrr en annat hvart være roðet. þa varð mikit mannspell[952] er hvarer tvæggiu vogo hogg vapnom. þar var illt [blauðum mannum[953] innan borz. þar [urðu morg stortiðendi[954] a litilli stundu i manndrape oc vissi engi maðr tal[955] hversso marger menn þar fello[956]. Norðmenn fello mæir hinn fyrra lut orrastunnar. en sva lauk at Daner leto sigast[957]. oc olle[958] þui mest ofr[959] æfle liðs. oc snorp[960] atsokn. oc her með var illveðre[961] sva mikit at [dræif þui hagle er æitt[962] hagl korn[963] va hyri. [þar i giegn atto Daner[964] horfa[965]. þa let Sigvallde hoggva tænxlen[966] oc undan hallda. oc þegar æftir Þorkæll broðer hans. oc Sigurðr hviti oc[967] vænnda ut or vagenom. þat sa Vagn Aka sunur oc mællte. hvi flyr þu hinn illi hundr. [Sigvallde svaraðe. með litlu værði sælr þu menn þina til dauða. oc[968] þa scomm mantu[969] hæim[970] hafa er þu mant við[971] lifa allan þinn alldr. oc lengi man uppi [vera. oc hann[972] skytr snhrespiote[973] [i þui[974] er skipet snerez. [þat skot com milli[975] hærða þæim er styrði. en þat var annar maðr en æigi Sigvallde. en[976] Vagn villdi [hann þo[977] skotet hafa. þa var [faret allt afl Dana hærs[978]. oc þo [drepet aðr mikit[979] af. Ða læggr Hacon iarl skæið sina a annat borð Bua hinum digra [oc var þar hart viðnam[980]. Aslakr holmscalle oc Havarðr hoggvanðe laupa upp a[981] skip Haconar iarls oc drapo margan mann[982]. Þorðr oc Skumr[983] brhðr[984] varo [nær þæim[985] stadder. oc[986] vela þæir[987] .ii. um Havarð. hhggr hann hondena hhgre af Þorðe. en Skumr[988] laut[989] morg stor sar. aðr en Havarðr misti bæggia fota[990]. Vigfus Vigaglums sunr fær æinn stæðia. [sva at[991] leget hafðe a þilium oc þar hafðe hann noðet[992] sværðs hiollt sin með. hann fhrðe[993] stæðiann sva[994] baðom hondum at Aslake holmscalla. khmr geirenn i [havuð hanum[995] sva at hausenn brotnaðe oc[996] hæilinn la uti. þa [var Æirikr iarl[997] upp comen[998] með sina menn[999] i skip Bua. Þorstæinn miðlangr kom fyrst i firirrumet[1 000]. hann[1 001] hhggr til Bua um ænnit þvært sva at fal [baða æggteina[1 002] a sværðinu. Bui[1 003] væitir Þorstæini[1 004] sar undir honndena vinstri. sva at nalega bæit hann[1 005] sundr [i miðiu[1 006]. þa tok Bui kistr .ii. [fullar gullz[1 007] oc castaðe firir borð [oc aller skiparar hans. liupu ut firir borð[1 008] með kistr |[1 009] sinar. oc[1 010] varo aller drepner.[1 011] Ða [snero iarlarner allu liði sinu[1 012] at Vagne. þæir væriast [væl oc[1 013] lengi[1 014]. þui at skipet var hatt borðe en drengir innan borz. en[1 015] smaskip hafðu næst lagt[1 016]. þa bauð Hacon iarl at taca knorr æinn mikinn[1 017] oc bað[1 018] læggia fra[1 019] smaskipum. oc at[1 020] hin sthrre skipen. um þat[1 021] orte[1 022] Vigfus Vigaglums sunr.


92.
[Var at þar[1 023] hhgt þa er hurðir
hior klofnar sa er[1 024] rofna
hott[1 025] song Hegna giætte[1 026]
rægg til Vagns at læggia
þar giengu ver þrongan[1 027]
þunn [is i boð gunnar[1 028]
strong var danskra drængia
darra flaug til knarrar.
Varðat hœgt, þás hurðir
hjǫrklofnar sák rofna
(hátt sǫng Hǫgna) Geitis
(hregg), til Vagns at leggja;
þar gingum vér, þrøngvir
þunníss, í bǫð, Gunnar,
strǫng vas danskra drengja
darra flaug, til knarrar.


Lauk[1 029] sva sem von var at[1 030]. at þæir urðu rikare er tignare varo oc [afl hafðu mæira[1 031]. varð Vagn hanndtækinn oc mart [manna hans[1 032] með hanum [oc rekenn strængr at fotom[1 033] [en hændr þæirra varo lausar oc a lannd sættir .xxx. manna með hanum[1 034]. aller aðrer Daner varo þa[1 035] flyðir eða dræpner eða særðer til olifis. þa giecc til[1 036] Þorkæll læira at hoggva þa. Ða[1 037] mællte æinn Iomsvikingr[1 038]. Nu skal þat rhyna er ver hafum þrætt [um iamnan[1 039]. hvart hafuð laus maðr væit noccot [eða æigi[1 040]. en[1 041] ef ec væit noccot[1 042]. þa[1 043] [er af mer er hofuðet[1 044]. þa man ec[1 045] siðan[1 046] stinga knifi[1 047] i iorðena. havuð var af þessom manne[1 048] hoggvit. oc vissi hann ækki siðan sem von var at. þa var annar til[1 049] læiddr. Sa mællte þetta[1 050] oc lo at.


93.
Gerða ec iarle
[or at vare[1 051]
þat var mer þa titt
en þetta nu.
Gerðak jarli
ǫrr at vári;
þat vas mér þá títt,
en þetta nú.


Hogg þu nu sagðe hann. þa toc[1 052] Æirikr iarl hann til sin oc mællte. villtu grið [sagðe hann[1 053]. þat skiftir sagðe hann hværr er[1 054] byðr. sa byðr sagðe hann er valld hæfir til Æirikr iarl. vil ec þa[1 055] giarna sagðe hann[1 056]. [þui nest[1 057] var[1 058] æinn til hoggs læiddr [oc mællte sva[1 059]. Rutr. [þæir spurðu. hvi mæler þu sva. hann svaraðe[1 060]. morg [a hæfir af yðrum mannum[1 061] næfnd |[1 062] veret i dag [oc vil ec þui fa rutenn til[1 063]. þetta þotte mællt lhgelega[1 064] oc oræðelega[1 065]. [iarlenn spurði[1 066] ef hann villdi grið[1 067]. oc [lezk hann[1 068] vilia. þa var ænn[1 069] framm læiddr til hoggs[1 070] friðr maðr[1 071] sionom. [hærðr væl[1 072] oc mikill væxti. hann sopar hareno framm ifir hafuð ser oc [mællte. spillið æigi hareno gereð æigi bloðogt. maðrenn svaraðe sa er hoggva skylldi[1 073]. ec man at þui gera[1 074]. hann[1 075] toc[1 076] vonnd æinn oc snere i haret. [sa ræiddi[1 077] sværðet [er hoggva skylldi. en[1 078] Iomsvikingr[1 079] [nykkir þæim manne er i har hanum hellt. oc com sværðet[1 080] a hændr þæim[1 081] oc bæit i sundr baða hanndlæggina. þa mællte sa er bundinn var[1 082]. þuiat henndr hans[1 083] varo bunndnar. lifa ænn noccorer Iomsvikingar. Eirkr iarll spurði. hvat æitir þu[1 084]. ec æiti[1 085] Haralldr [sagðe hann[1 086]. hværss sunr[1 087] sagðe iarlenn[1 088]. ec em kænningar sunr Bua digra[1 089]. vera ma at satt[1 090] se sagðe iarlenn. villtu[1 091] grið. [hann svaraðe[1 092]. hværr man nu annar vænne[1 093]. þa mællte Þorkæll læira. skulu [þesser menn aller[1 094] grið hafa er drepet hafa frendr vara firir augum oss. ækki [nytt gerom ver her[1 095] at þui. [þa svaraðe Eirikr iarl[1 096]. vissir þu æigi [þat fyrr[1 097] [en nu[1 098] at ek var rikare en þu. þa svaraðe Þorkæll. þat kann vera at vit raðem ymsir. hann hafðe [mikla hxi[1 099] i henndi[1 100]. ris[1 101] upp oc liop[1 102] hselega þingat[1 103] sem Vagn sat[1 104]. oc villdi drepa hann. Skarðe vikingr liop upp[1 105] oc fell[1 106] firir fhtr Þorkæli. en[1 107] Þorkæll sthyptiz[1 108] ivir hann oc varð hanum[1 109] lous hxen[1 110]. þa liop Vagn upp. oc toc hxi[1 111]. oc hio Þorkæl um þværar hærðar[1 112] sva at i iorðu[1 113] nam staðar. Æirikr iarl bauð Vagne grið. oc sa at þat var mikill[1 114] scaðe at drepa þuilican hofðingia[1 115]. Vagn þa þat[1 116] með allum sinum mannum þæim er[1 117] æftir varo. Hacon iarl sættizk a [lag æina[1 118] oc með hanum raðgiafar[1 119] hans. þa[1 120] gall strængr a skipi[1 121] þui er nest var lannde[1 122]. [þui nest[1 123] sthyptist maðr[1 124] af lagenne Gizor hviti. oc var skotenn[1 125] oru i giognum oc [hafðe hann þegar[1 126] bana. þa[1 127] var lhupit[1 128] ut[1 129] a skipet oc [var þar maðr æinn hittr[1 130] er stoð a kniom[1 131] [oc var þar[1 132] Havarður hoggvanðe oc spurði[1 133]. Svæinar [sagðe hann[1 134] let noccor maðr sigast [við lagena[1 135]. þæir sagðu[1 136] at Gizor hviti var dauðr. þa mællte Havarðr. minna happ var[1 137] at skoteno en ec hugða. þæir svaraðu. hret er ohappet oc æigi skalltu |[1 138] vinna flæiri. þæir hoggva hann sva smatt. at þo være hann dauðr at hann hæfði þriggia manna fior[1 139]. Hacone iarle hugnar illa at [Vagne varo grið gefen[1 140] oc let [at þat myndi vera þæim mikit orað[1 141]. Eirikr iarl sægir [sva. þo at[1 142] hanum licaðe illa[1 143] skylldi hann [sva buit hafa[1 144]. oc skiliast þæir[1 145] ræiðir. oc[1 146] for Vagn með Æiriki oc dvaldez með hanum um rið. [þui nest[1 147] fek Vagn Ingibiargar dottor Þorkæls læiru með miklu fe. en[1 148] um varet for Vagn[1 149] til Danmarcar. oc[1 150] gaf Æirikr iarl hanum .iii. langskip væl buin. oc skyliast þæir[1 151] vinir[1 152]. Eftir barðagann giek Hacon iarl at Skumi Þorkælssyni oc sa hann saran til olifis [oc mællte sva[1 153] illa hæfir þinn faðer[1 154] ef þu scallt æigi hæim coma til hannda hanum. þa orte Skumr visu.


94.
Þat cvað iarll at orðe[1 155]
unnvigs firir haf sunnan
þa er a sæima[1 156] sære
sar ællda spioll[1 157] varo
allungis hæfi[1 158] ec illa
hybaugs ef scal[1 159] dhyia
vist hyggium þat viggiar[1 160]
vælldr[1 161] þinn faðer halldet.
Þat kvað jarl at æri
unnviggs fyr haf sunnan,
þás á seima særi
sárelda spor vǫ́ru:
ǫllungis hefr illa,
eybaugs, ef skalt deyja,
(víst hyggjum þat) viggja
valdr, þinn faðir haldit.


Hacon iarl gat son [þann er Æirikr het[1 162] þa er hann var .xv. vætra gamall[1 163] [oc varð hann siðan iarll[1 164]. þa er Hacon iarl com aftr i Noreg[1 165]. cvangaðezk hann oc fecc Þoro [dottor Skaga[1 166] systr Tiðenda-Skofta. oc hann fecc Ingibiargar dottor Haconar iarls[1 167]. Svæinn het[1 168] sunr Haconar iarls oc Þoro. [en Bergliot het[1 169] [dotter þæira[1 170] er atte Æinar [þamba skælvir[1 171]. Sigurðar varo tvæir oc[1 172] Ærlingr. oc Hæmingr. oc Erlendr varo[1 173] synir Haconar iarls. Ðau Skofte oc Ingibiorg atto sun þann er Ormr het. hann[1 174] var iarll. þaðan var comenn Erlingr iarll. Skofte var sva kær Hacone iarle at hann skylldi[1 175] læggia[1 176] [skip sitt[1 177] [nest iarlsens skipi i hofnum[1 178] oc ængi skylldi annat þora en læggia þægar a braut er hann com til. Sva bar til æithvært[1 179] sinni[1 180] at Skofte com sva til forunhytis iarlsens at [Eirikr sunr hans la firir i lægeno[1 181] oc bað Skofte [Eirik a braut læggia[1 182]. en Eirikr[1 183] lezk æigi myndu[1 184] brott[1 185] læggia. þat hhyrði Hacon[1 186] iarl oc bað taca tiolld af [skipi sinu[1 187] oc [sagðe at ængum skylldi þat[1 188] lyða. at hallda a[1 189] lægeno firir Skofta. þa[1 190] foro[1 191] oc tiolld af skipi Eiriks oc [Scofta. En þa er Eirikr[1 192] sa[1 193] at hann var liðfarr [let hann[1 194] siga skip sitt or lægeno firir Skofta. um haustet æftir for Skofte milli[1 195] bua sinna a skutu æinni. þat spurði Æirikr oc skipaðe [hann annat[1 196] [skip iammikit[1 197] sva oc lagðe til funndar við Skofta oc drap hann oc alla skipsogn[1 198] |[1 199] hans[1 200]. sva[1 201] sem sægir i kvæðe[1 202] þui er [orte Ꝍyiulfr daðascalld um Eirik[1 203].


95.
Mæita for at mote
miok sið um dag skiði
ungr með iamnu gængi
ut værs framum hærsi
þa er rauðvita ræiðir[1 204]
ramn[1 205] vallar let falla
ulfteitir gaf ato
oft bloð volum Skofta.
Meita fór at móti
mjǫk síð of dag skíði
ungr með jǫfnu gengi
útvers frǫmum hersi,
þás rauðvita reiðir
randvallar lét falla
(ulfteitir gaf ǫ́tu
opt blóðvǫlum) Skopta.


Þetta er talet[1 206] hit fyrsta frama[1 207] værk Eiriks [i hans sagu. Hacon iarl oc Eirikr iarl varo iamnan[1 208] siðan usatter. Æftir Iomsvikinga orrastu þottez Hacon iarl fullcomen[1 209] til rikis er hann hafðe sva mikla hofðingia sigrat. oc[1 210] þottezk hann ækki þurfa þa[1 211] at ræðaz Dane um sitt riki. þa toc hann at harðna við [lannzmenn sina[1 212]. oc gierðez fegiarn oc rhkte ækki logen. en[1 213] mest var at þui at hann var [osiðar maðr[1 214] um konor. oc þar æftir gierðo menn hans. [oc var hvarke þyrmt[1 215] frend conom rikis manna. ne æigin[1 216] konom bæðe[1 217] rikra oc orikra. þa[1 218] gerðest mikit orð a[1 219] uvinsælld [iarlsens oc hans liðs[1 220]. oc[1 221] sagðu bhnndr sem rhynndist at þæir myndu[1 222] æigi þola sva buit. oc [æinum vætri æftir Iomsvikinga orrostu[1 223] gierðo bhndr lið at Hacone iarle oc hans mannum. þa var hann staddr i Gaulardale[1 224] a bh þæim er Rimol hæitir oc [var þar[1 225] drepenn af skosvæini sinum er[1 226] het Skofte karkr[1 227]. Erlendr sunr Haconar iarls var drepenn a sundi þa er hann liop firir borð. með hialmur[1 228] vele. en aðrer brhðr hans stukku or lannde. Eirikr shker austr i Svia riki[1 229] a funnd Olafs Svia konongs. oc[1 230] var þar i goðo ivir læte langa rið. oc hæriaðe viða um austr vego[1 231]. sem sægir Þorðr Kolbæins sunr.


96.
Iofrom varð en urðu
allhvast Daner falla
bloð hælsingia[1 232] braðer
brhðr[1 233] Sigurðar hðre
mæin ræmmir[1 234] bra mana[1 235]
margs fysa skop varga
lioða[1 236] litlu siðar
læ Haconar æfe.
Jǫfrum varð, en urðu
allhvast Danir falla,
blóðhelsingja bræðir
brœðr Sigurðar œðri;
meinrennir, brá (manna
margs fýsa skǫp) varga,
ljóða lítlu síðar
læ Hákonar ævi.


97.
En til lannz þess er lynndar
laðstafr veget hafðe
|[1 237] raustr[1 238] þa er hann[1 239] for vestan
hygg[1 240] ek como son Tryggva
hafðe ser við sære
sliks var[1 241] van at hanom
auðs[1 242] en upp um cvæðe
Eirikr i hug mæira.
En til lands, þess es lindar
láðstafr vegit hafði
hraustr, þás hann fór vestan,
hygg ek kómu son Tryggva;
hafði sér við særi
(slíks vas vǫ́n at hǫ́num)
auðs, an upp of kvæði,
Eiríkr í hug meira.


98.
Sotte ræið[1 243] at raðom
rann engi þui manna
þralyndi gafzk Þrhndom
þrhnskr iarll konong shnskan.
Sótti reiðr at rǫ́ðum
(rann engi því manna),
þrályndi gafsk Þrœndum,
þrœnzkr jarl konung sœnskan.



Noter:

  1. [963
  2. [964
  3. [974-75
  4. Overskr. fra B: Vm Hacon iarl Sigurðar sun laða iarls B1-2; Her talar um dottor Harallz A.
  5. þegiande A.
  6. oc þar var iarl A.
  7. sun A.
  8. enn A.
  9. sål. A; ul. B.
  10. þa tf. A.
  11. [hærmenn A.
  12. [omv. A.
  13. er hann var buinn þa tf. A.
  14. ul. A.
  15. a A (A1 = B).
  16. Vinnde A.
  17. Kuri A.
  18. ul. A.
  19. syslur A.
  20. alle undt. B: vægð.
  21. [i danmorc A.
  22. ul. A.
  23. konongr toc væl þvi oc hafðe Hacon með ser tf. A.
  24. 32
  25. sål. alle undt. B, der ul.
  26. ul. A.
  27. [harðr maðr oc væl siðugr A.
  28. talaðe A.
  29. ul. A.
  30. sun A.
  31. sa er A.
  32. [hins dansca A.
  33. [mikit fe A.
  34. [þvi A.
  35. [i hirð danakonongs A.
  36. fecc A.
  37. þessom A.
  38. [ul. A.
  39. dryckiar A.
  40. stora A.
  41. iafnan A.
  42. [sål. A; famenni B.
  43. [nema þa sem A.
  44. raða A.
  45. sål. A; værða B.
  46. [oc æi sva vitande sem hann skulde A.
  47. [litit um þeiʀa ræðu fyrir A.
  48. oc tf. A.
  49. [omv. A.
  50. diuphyɢiu A.
  51. ul. A.
  52. ul. A.
  53. þa tf. A.
  54. ul. A.
  55. sun A.
  56. vera tf. A.
  57. [omv. og med art. A.
  58. sål. A; Haralldr B.
  59. callaðe A.
  60. vera A (tf. A2).
  61. [ul. A.
  62. [omv. A.
  63. [enn nu er A.
  64. ul. A.
  65. rꜳð tf. A.
  66. ul. A.
  67. her nyt kap. i A med overskr.: Haralldr bæiðiz rikis oc lannda
  68. synizt A.
  69. med art. A.
  70. [ul. A.
  71. ul. A.
  72. konongenom tf. A.
  73. ul. A.
  74. gangazt A.
  75. [sinu vælldi undir aðra menn A.
  76. sål. alle undt. B: oc.
  77. [þa A.
  78. litlu siðar þa A.
  79. [berr A.
  80. [sinn vannda A.
  81. spurði A.
  82. raða A1-2.
  83. [oc sagðe hværs kraft var A.
  84. 33
  85. mioc tf. A.
  86. illt A.
  87. konongsins A.
  88. er A.
  89. [ul. A.
  90. [firir A.
  91. [ul. A.
  92. gevet A.
  93. [ihuga sva mikit vannda mal sagðe Hacon A.
  94. ul. A.
  95. [Her eptir ma niota tals A.
  96. oc skiliazt(!) tf. A.
  97. her kap. i A med overskr.: Vm skaða Harallz.
  98. [kom nu A.
  99. ul. A.
  100. [sinn skaða A.
  101. ul. A.
  102. eigna A.
  103. ul. A.
  104. [mioc heilræða A.
  105. [letz A.
  106. hugr A.
  107. ul. A.
  108. Harallde efter hugganar A.
  109. [sål. A (male mgl. A2); hanum B.
  110. [ul. A; a skr. B.
  111. lyddi A.
  112. oc A.
  113. tilkalleno A.
  114. nocore stunndu A.
  115. khmr A.
  116. sål. alle undt. B: oc
  117. hefðe A.
  118. [hugsat A.
  119. [sva A.
  120. [ul. A.
  121. hafðe (hefðe A1) hann vakat tf. A.
  122. [nott oc dag A.
  123. mart sinn A.
  124. ul. A.
  125. [er ærennde er diupara seett A.
  126. [omv. A.
  127. þralunndaður A.
  128. [omv. A.
  129. [ul. A.
  130. enn A.
  131. [omv. A.
  132. [æro(!) sinni A.
  133. verðit A.
  134. sål. A; mgl. B.
  135. þat tf. A.
  136. [þat er A.
  137. oc tf. A og omv.: riki . . . lanndum
  138. yðar A.
  139. at A.
  140. ny linje i A.
  141. sål. alle undt. B: þa
  142. halfu A.
  143. [ul. A.
  144. ul. A.
  145. [þa svaraðe Hacon A = l. 23, s. 63 l. 6.
  146. 34
  147. frendi A1.
  148. sål. A; magn B.
  149. [annara ęign A.
  150. [þa svaraðe konongr A = s. 63, l.
  151. [mæli þer A.
  152. [ul. A.
  153. vælldi A.
  154. lannzbuinu A.
  155. [norðmannum er A.
  156. sål. alle undt. B, ul.
  157. [morg sin illvirke og herefter nyt kap. med overskr.: Vm Dana konong. A.
  158. [noreg illt A.
  159. ul. A.
  160. þa A og ul. det følg.
  161. [þa mællti Dana (Haraldr A1) konongr A.
  162. er A.
  163. ul. A.
  164. i brot A.
  165. er A.
  166. taldizt A.
  167. ul. A.
  168. tala A.
  169. þar var hann sialvur við tf. A.
  170. [omv. A.
  171. [ul. A.
  172. ul. A.
  173. herefter nyt kap. med overskr.: Her sendir Haralldr menn (ul. A1) til Noregs
  174. ul. A.
  175. ul. A.
  176. sål. A; mgl. B.
  177. [firir felhysi A.
  178. ul. A.
  179. Haralld A.
  180. ul. A.
  181. sål. alle undt. B: færð
  182. ul. A.
  183. ul. A.
  184. ul. A.
  185. [omv. A.
  186. [fysti A og alla alþyðu
  187. ul. A.
  188. tælia at A.
  189. [mono en mesto A.
  190. [ul. A.
  191. [þvilics hofðingia oc A.
  192. konongr tf. A.
  193. alyðenn oc tf. A.
  194. ul. A.
  195. [omv. A.
  196. ul. A.
  197. herefter nyt kap. i A med overskr.: Vm hærnat.
  198. [ul. A.
  199. hann A.
  200. sål. A; mgl. B.
  201. 35
  202. Gunnilldar son tf. A.
  203. raðom A.
  204. konongs tf. A.
  205. Haralldr konongr tf. A.
  206. ul. A.
  207. ul. A.
  208. [sialfr A.
  209. sål. alle undt. B: þa
  210. bioðom B; rettet i B1-2.
  211. viðlænnd A.
  212. værðung A.
  213. frægt A.
  214. sål. B1-2, A; hæm B.
  215. sål. alle undt. B: huma.
  216. sål. alle undt. B: rymeld
  217. ar A.
  218. þat A.
  219. sål. alle undt. B: brymiu
  220. forðom A.
  221. foirr A.
  222. snorp A.
  223. viðrnam A.
  224. lengi A.
  225. mesti A (A1 = B).
  226. sål. alle undt. B: lutr
  227. [konongrenn A.
  228. [omv. A (ikke A2).
  229. Hiuguz B1-2; Hiuguzt A.
  230. heggir A.
  231. gogn A.
  232. sål. A; sit(t) B.
  233. Ða A og ul. det følg.
  234. mane A.
  235. Eiriks sunr tf. A.
  236. [omv. A.
  237. ul. A.
  238. [ul. A.
  239. [ul. A.
  240. þessarar A.
  241. sål. B, A; þat B1-2, A2.
  242. 36
  243. sinn A.
  244. [omv. A.
  245. ul. A.
  246. seum A.
  247. [omv. A (ænn ul. A1).
  248. ul. A.
  249. hærra tf. A.
  250. [ul. A.
  251. ul. A.
  252. hvat A.
  253. ul. A.
  254. riki tf. A.
  255. ul. A.
  256. enn A.
  257. med art. B2.
  258. [omv. A.
  259. [ver megom A.
  260. sål. B1-2, foran launa B; ul. A.
  261. mikit A.
  262. ul. A (ikke A2).
  263. [ul. A.
  264. efter degi A.
  265. hærra tf. A.
  266. oss A.
  267. forræðe A og ul. lanndet.
  268. hæfðiþ A.
  269. þvilican A.
  270. herefter kap. i A med overskr.: Vm fall Gullharalldz.
  271. [með fastmælom sin a milli A.
  272. ul. A.
  273. þeim tf. A.
  274. ul. A.
  275. konongr tf. A.
  276. [hafðe fallit A.
  277. ul. A.
  278. fællr A.
  279. mart A.
  280. ul. A.
  281. þar tf. A.
  282. sål. A; ul. B.
  283. oc lausafe tf. A.
  284. hann hafðe tf. A.
  285. ul. A.
  286. ul. A.
  287. [i norðr lannd iammikit flutt A og herefter nyt kap. med overskr.: Vm færð Harallz Gorms sunar
  288. [af drape A.
  289. konongr A1.
  290. [til Noregs A.
  291. stucku A.
  292. vællde A.
  293. ul. A.
  294. [landzgætlu A.
  295. Liðandis A1.
  296. ul. A.
  297. enn A.
  298. ul. A.
  299. [konongr heim A.
  300. sciliazt A.
  301. herefter nyt kap. i A uden overskr.
  302. [omv. A og tf. firir
  303. Gunnilldarsunr A.
  304. ul. A.
  305. [sål. B, men i B1-2 rettet til odd staf; ostafr A.
  306. forðaðr A.
  307. hærða A.
  308. konongs A.
  309. bregðr A.
  310. [ul. A.
  311. grær A.
  312. bloma A.
  313. rand A.
  314. rœkar A.
  315. sål. alle undt. B: at
  316. [megre slica A (A1 = B).
  317. ghA.
  318. hatta A.
  319. ryrir A.
  320. ul. A.
  321. venin(!) A.
  322. afrænndar A.
  323. vaðils A.
  324. sål. alle undt. B: a
  325. sættrs A.
  326. sål. alle undt. B: hrænum
  327. þat tf. A.
  328. sinn A.
  329. [omv. A. (963)
  330. sål. B; Norege B1-2; fork. A.
  331. tf. A.
  332. sva A.
  333. sål. A; ararum B (ved fejllæsn. af Erex saga bokstav2.jpgar); rettet i B1-2.
  334. socn A.
  335. sort A.
  336. Rangfroðe A = l. 7 (A1 = B, dog ikke l. 7; A2 = B).
  337. a A.
  338. 38
  339. siga A.
  340. oc tf. A.
  341. med art. A.
  342. uden art. A, og tf. sva
  343. hytar A.
  344. at B1-2 (t udraderet).
  345. væge A.
  346. vendar A.
  347. dyr A.
  348. sål. alle undt. B: a
  349. [lyder i A: ne fiolsnerenn fyrri (f. dette har B, ikke B1-2: fyni).
  350. sål. B; gilldande B1-2; mildr konongr A.
  351. [vægðizt A.
  352. morz A.
  353. sål. alle undt. B: at
  354. of A.
  355. þa A.
  356. sål. A; Ragnfroðe B.
  357. Sogni A.
  358. [964
  359. ul. A.
  360. allmioc A.
  361. [omv. A.
  362. varð A.
  363. mhta A.
  364. fiorve A.
  365. of A.
  366. ytre A.
  367. ðioð A.
  368. [a mhta A.
  369. saurgoli A.
  370. sarpa A.
  371. lannd A.
  372. hanndan A.
  373. ul. A.
  374. Sogne: A.
  375. ul. A.
  376. [ul. A.
  377. varð A.
  378. gunnar A.
  379. gammi A.
  380. nas A.
  381. meiðr A.
  382. þrongui A.
  383. 39
  384. varð A.
  385. fundi A1-2.
  386. [reð þa A.
  387. ul. A.
  388. hinu tf. A.
  389. [974-75
  390. [omv. A.
  391. i mote A.
  392. [allt af sinu A.
  393. ul. A.
  394. Dana A.
  395. [omv. A.
  396. ul. A.
  397. [fara sialfr at gæta A.
  398. uden art. A.
  399. [með skipa liði A.
  400. [mote hærtoganum Hacone (ul. A1) com Otte keisare A.
  401. [omv. A.
  402. ul. A.
  403. varð A.
  404. aru B1 (rettet), B2.
  405. oddo A.
  406. sunndfaxa A.
  407. þrottir A.
  408. þa A.
  409. enn tf. A.
  410. með sinum hær tf. B (ikke de øvrige) ved fejl (jfr. l. 9).
  411. ul. A.
  412. varð A.
  413. sål. B1-2; Otto B; ul. A.
  414. med art. A.
  415. við rettri A.
  416. ul. A.
  417. nęitaðe A.
  418. talde A.
  419. hafðe tf. A.
  420. uden art. A.
  421. konongenum A.
  422. [þar kom A.
  423. 40
  424. Popo A1-2.
  425. a A.
  426. her nyt kap. i A med overskr.: Nu tækr Dana konongr við skirn
  427. [omv. A.
  428. [omv. A og ul. þa
  429. þa er A.
  430. var A.
  431. Dana tf. A.
  432. med art. A; hrendom skr. B1-2, A.
  433. kvæme A.
  434. med art. A.
  435. [sål. A; mgl. B.
  436. sål. B (ul. B1-2); i A.
  437. ul. A.
  438. sigldi A.
  439. i giagnum A.
  440. ul. A.
  441. uden art. A.
  442. bha A (bæi A1).
  443. þar A.
  444. her nyt kap. i A med overskr.: Vm bardaga Haconar
  445. ul. A.
  446. Hacon A.
  447. þa tf. A.
  448. sål. A; mgl. B.
  449. [ser a A.
  450. fecc A; A1 = B.
  451. tyr A.
  452. draugr A.
  453. vaða A.
  454. ramma A.
  455. tæm A.
  456. ul. A.
  457. [spilla skipum sinum A.
  458. ul. A.
  459. allt tf. A.
  460. ul. A.
  461. [omv. A.
  462. ul. A.
  463. ul. A (ikke A1).
  464. [ul. A.
  465. hann A.
  466. hinn mesti A.
  467. [for hann A.
  468. [til vestr Gautlanndz A.
  469. ul. A.
  470. sva tf. A.
  471. þar A.
  472. unnd A.
  473. raune B1-2.
  474. seyrla A.
  475. Barat maðr A.
  476. lað A.
  477. 41
  478. hildar A.
  479. ul. A.
  480. ul. A.
  481. oc A.
  482. þa tf. A.
  483. mioc tf. A.
  484. ul. A.
  485. aptr A.
  486. allum tf. A.
  487. en hann A.
  488. sva tf. A.
  489. sål. B; er B1-2; hinn A.
  490. [of heruð A.
  491. lonnd A.
  492. skattalausu A.
  493. þeðan A.
  494. sål. alle undt. B: þo
  495. sva tf. A.
  496. [immon A.
  497. [ghðir fræins A.
  498. ul. A.
  499. eím A.
  500. allt tf. A.
  501. valryss tunar A.
  502. sål. A; mgl. B.
  503. norðr tf. A.
  504. oc A.
  505. ul. B (alene).
  506. sål. alle undt. B: firir
  507. liðanndid A.
  508. skatt A.
  509. bha tf. A.
  510. med art. A.
  511. fim A
  512. stoðu tf. A.
  513. Læiradale B1-2.
  514. ul. A.
  515. þar tf. A.
  516. ul. A.
  517. iarlinn tf. A.
  518. [i þat sinn A.
  519. 42
  520. Overskr. mgl. A.
  521. ul. A.
  522. Vindlannd B2, A.
  523. ul. A.
  524. þa er A.
  525. namfne tf. A.
  526. ul. A.
  527. mikill tf. A.
  528. lannd A.
  529. ul. A.
  530. oc Sigurðr hviti A.
  531. ul. A.
  532. Vinndlannde A.
  533. ny linje A.
  534. [sål. alle undt. B, mgl.
  535. hann tf. A.
  536. [ul. A.
  537. oc tf. A.
  538. [ul. A.
  539. Gormssunar þa A.
  540. Sigvallde A.
  541. [Vinnda konong A.
  542. [Aztriðar dottor Burizleifs A.
  543. til A.
  544. Dana tf. A.
  545. [a valld Burizleifs A efter til Vindlannz
  546. sål. B1, A; Vinlannz B, B2.
  547. ul. A.
  548. a A.
  549. skylldar A.
  550. ul. A.
  551. oc A.
  552. ul. A.
  553. þa bað A.
  554. ul. A.
  555. firir tf. A.
  556. siglde A.
  557. [Svein konong A.
  558. herefter nyt kap. i A med overskr.: Vm orðsennding Sigvallda.
  559. [Eftir þat A.
  560. ul. A.
  561. Dana tf. A.
  562. [omv. A.
  563. ul. A.
  564. [omv. A.
  565. Vinnda A.
  566. [oc sagði A.
  567. at tf. A.
  568. [ul. A.
  569. ul. A.
  570. sål. A; af B.
  571. sål. alle undt. B: fastmalum
  572. millum þa A.
  573. 43
  574. ætlan sina oc sagði þat fyrst i tf. A.
  575. sinne A.
  576. [ul. A.
  577. Dana tf. A.
  578. ul. A.
  579. luti A.
  580. Vinndlannz A. = l. 24.
  581. ul. A.
  582. Þuriðar A.
  583. ul. A.
  584. sål. A; fastre B.
  585. herefter nyt kap. i A.
  586. konongr tf. A.
  587. hava A.
  588. Gunilldar A.
  589. konongs tf. A.
  590. Þurið A = l. 22.
  591. [omv. A og ul. konongs
  592. [omv. A og tf. kgs skilldi
  593. Danmorc A.
  594. med art. A.
  595. fa A.
  596. a Vinndlannde tf. A.
  597. [omv. A.
  598. var A.
  599. oll A.
  600. þat A.
  601. hinn tf. A.
  602. ul. A.
  603. het tf. A.
  604. vinndlande A = l. 10.
  605. Þuriði og sål. ellers A.
  606. ul. A.
  607. syst A.
  608. i A.
  609. við tf. A.
  610. firir þui A.
  611. væl tf. A.
  612. hælldr tf. A.
  613. at tf. A.
  614. ul. A.
  615. [Harallz konongs A.
  616. tf. B (ikke B1-2).
  617. [Strutharallz iarls sins faðr A.
  618. [omv. A.
  619. [þessara manna A.
  620. mynnde A.
  621. ul. A.
  622. oc A.
  623. uden n B.
  624. ul. A.
  625. ul. A.
  626. 44
  627. þa tf. A.
  628. ul. B (ikke B1-2).
  629. ul. A.
  630. [leggia sik sva miok unndir valld A og så konongs
  631. fystuz A.
  632. [mikit lið A.
  633. [ul. A.
  634. ferð þa tf. A.
  635. her nyt kap. i A.
  636. scorti A.
  637. matte A.
  638. [omv. A.
  639. ul. A.
  640. uden art. A.
  641. at A.
  642. sið A.
  643. [þan(!) A.
  644. druckit A.
  645. let A.
  646. hann tf. A.
  647. ul. A.
  648. kvæmi A.
  649. þa tf. A.
  650. [omv. A og tf.: minni
  651. [full horn A.
  652. sål. A; rikastu B.
  653. [ul. A.
  654. goðum vinum A (mulig har orig. haft goðum f. guðum).
  655. [ul. A.
  656. siðan A.
  657. fullu(!) A (A1 = B).
  658. fylli A (A1 = B).
  659. oc skyllde þa fullkominn væra til arfs oc virðingar eftir hinn dauða enn eigi fyʀ tf. A og herefter nyt kap. med overskr.: Her strenngir Svæinn konongr heit
  660. Enn A.
  661. ærvi A.
  662. þa tf. A.
  663. [þa var druckit hit stærcazta oc þeir urðu miok drucnir A; drykr skr. B.
  664. skankt B.
  665. enn tf. A = l. 15.
  666. [hefði upp stigit A.
  667. hasæti A.
  668. þa tf. A.
  669. Aðalvarð A.
  670. ul. A.
  671. uden art. A.
  672. [ul. A.
  673. Harallz konongs tf. A.
  674. þa tf. A.
  675. ællta hann A.
  676. elligar tf. A.
  677. miok A.
  678. [at hava þat riki A.
  679. 45
  680. [til noreghs A.
  681. iarls tf. A.
  682. [sål. A; mer (fejllæst for tuer?) B.
  683. brautu A.
  684. sål. A; er B.
  685. ul. A.
  686. [þa stoð Bui upp oc strengdi A.
  687. [omv. A og ul. sun hans
  688. fleiri A.
  689. þa A (A1 = B).
  690. þess tf. A.
  691. [norðr A.
  692. ænndizt A.
  693. þat A.
  694. með tf. B (ikke B1-2).
  695. [omv. A.
  696. Vagn skullde tf. A.
  697. þess tf. A.
  698. holmsscalle A, A2 (ikke A1).
  699. ul. A = l. 4.
  700. liðnum A.
  701. [foro þeir til svems A.
  702. ul. A.
  703. munnde A.
  704. ul. A.
  705. [enn hann munde A.
  706. ul. A.
  707. [omv. A.
  708. ul. A.
  709. ifra A.
  710. norðr tf. A.
  711. fyrir þvi A.
  712. [enga A.
  713. lata tf. A.
  714. koma tf. A; fara A1.
  715. ul. B1-2.
  716. tf. A.
  717. Her buazt vikingar A; illa iarl skr. B1-2.
  718. [með A.
  719. [fara þa A.
  720. til Noregs tf. A.
  721. hafðu A.
  722. langskip A.
  723. ul. A.
  724. komu A.
  725. ul. A.
  726. [omv. A.
  727. [þat er A.
  728. mattu A.
  729. uden art. A.
  730. [i hans hærbyrge A.
  731. 46
  732. þa tf. A.
  733. ul. A.
  734. um leið A og omv. liop Geirmundi
  735. [unndan A.
  736. [efter undan A.
  737. hann A.
  738. ul. A.
  739. [hann stoð firir A.
  740. [haskinga(!) heitir A.
  741. [sål. alle undt. B omv.
  742. ul. A.
  743. er hann A og ul. det følg.: iarll
  744. [heilsaðe hanom A.
  745. hann tf. A.
  746. sål. A; ill B.
  747. mællti A.
  748. [hærr er kominn i lannd vart sunnan A.
  749. unnu A.
  750. ul. A og har nyt kap. med overskr.: Her svarar iarlenn
  751. iarl tf. A.
  752. oc mællti tf. A.
  753. þessor A.
  754. sinn A.
  755. A (mano A1).
  756. ul. A.
  757. svaraðe A.
  758. [þa munu þer A.
  759. [brat A.
  760. [ul. A.
  761. [með sarom sinom A.
  762. mikil ahyggia A.
  763. til tf. A.
  764. [or baðom scipreiðom A.
  765. [stæmfndi A.
  766. sialfr tf. A.
  767. ul. A.
  768. hvergi A.
  769. orvæna A; herefter ny linje.
  770. samnazt A.
  771. [oc storer floccar A.
  772. [vikingar A.
  773. hærenom A.
  774. lannz tf. A.
  775. ul. A.
  776. af A.
  777. [ul. A.
  778. [omv. A og tf.: af þioðleið
  779. enn tf. A.
  780. Buinn A.
  781. mikit A.
  782. bonnde A.
  783. uden art. A.
  784. ecki A.
  785. i A.
  786. 47
  787. [eruð A.
  788. [ul. A; miklir findes i A1.
  789. nu tf. A.
  790. nomfn A.
  791. yðr A.
  792. þessare A (A2 = B).
  793. oc tf. A.
  794. ul. A.
  795. ul. A.
  796. vera tf. B1-2.
  797. [at biarnbasenum A.
  798. tekinn A.
  799. [þar fra (ul. A1) A.
  800. sem A.
  801. ul. A.
  802. [þa svaraðe bondinn A.
  803. sål. alle undt. B: er
  804. [er eigi liðr langt i fra A.
  805. [hhyr bonde seg oss A og omv. tið. goð
  806. ul. A.
  807. scolum A.
  808. [omv. A og ul. þat
  809. sål. alle undt. B: vili
  810. [omv. A.
  811. [ul. A.
  812. [omv. A.
  813. Almunnd hamrum A.
  814. ul. A.
  815. muni A.
  816. [ul. A.
  817. nu sem fyʀ A.
  818. ver tf. A.
  819. [fyst niosnena A.
  820. [omv. A.
  821. fothvataztr A.
  822. [oc bonnde feck mikit fe eftir a hynni A.
  823. [omv. A.
  824. skipinn A.
  825. [luðri A.
  826. sål. alle undt. B: oc
  827. [samnaðezt oc skunndaðe A (ok skunndaðe ul. A1; skynnda skr. B, ikke B1-2).
  828. kallaðe a hann oc tf. A.
  829. sål. alle undt. B: villdi
  830. hvart A.
  831. nocot tf. A.
  832. fregat skr. B (alene).
  833. ul. A.
  834. scylldu A1.
  835. [hala A.
  836. skaufit A.
  837. med art. A og tf.: firir oss
  838. mant þu A.
  839. hans með tf. A.
  840. [þar sem hann hevir hit mesta A.
  841. firir tf. A.
  842. [omv. A.
  843. þa A.
  844. [litill vindr A.
  845. [at hann A.
  846. hinn tf. A.
  847. biornbasenn A.
  848. fystr A (A1 = B).
  849. ul. A.
  850. með hyinne. allt tf. A.
  851. sål. alle undt. B: hitta
  852. snækkir skr. B alene.
  853. skæiðir A.
  854. 48
  855. knerrir A.
  856. herefter ny linje A.
  857. Þa er A.
  858. þau skip tf. A.
  859. [sål. alle undt. B: fyrstr
  860. ul. A.
  861. [omv. A.
  862. hans tf. B alene.
  863. sål. alle undt. A2: sammhðra
  864. þo A.
  865. þvi tf. A.
  866. sun hans tf. B alene.
  867. skæðar A.
  868. skialldlynr A.
  869. sål. alle undt. B: bryni
  870. olitill A.
  871. gærða A.
  872. land A (landzins A2).
  873. random A.
  874. Hætti A.
  875. iarls A.
  876. [alfrœðr A.
  877. sthðe A.
  878. hremfnis A.
  879. hot A.
  880. a A.
  881. sål. alle undt. B: skap
  882. hlimr A (hilmr A2).
  883. sål. B1-2, A1; gumni B, A2; i A rettet.
  884. sål. A; mgl. B.
  885. Overskr. fra B1-2; mgl. B; ny linje A.
  886. oc sættu A.
  887. [ul. A.
  888. oc Eirikr. Hacon A.
  889. [sål. A; a . . . . B (afrev.); a sitt borð hvar B1-2 efter þesser
  890. [ul. A.
  891. or B (alene).
  892. sål. A; oc B.
  893. vætvik A.
  894. atroðrs A1.
  895. mætazt A.
  896. sål. A; er B.
  897. innan or A.
  898. sål. alle undt. B, mgl.
  899. sål. alle undt. B1: af
  900. ul. A.
  901. ul. A.
  902. þessir A.
  903. forskr. (yritim og lign.) B1-2.
  904. 49
  905. agætazter A.
  906. ul. A.
  907. iarls tf. B2.
  908. [sinu skipi A.
  909. annarr tf. A.
  910. [omv. A.
  911. upp tf. A.
  912. herefter nyt kap. i A med overskr.: Vm harða orrosto
  913. [Þessor var hin A.
  914. agætazta A.
  915. orfhonnd A.
  916. sål. A; overspr. B.
  917. Iomsvikingum oc þeirra A.
  918. þessara A.
  919. [omv. A.
  920. þema A.
  921. sumir A.
  922. en: oc A.
  923. [frasogn annaʀe A.
  924. þa B2.
  925. [sål. B1-2; bæinbrot B; bein brot A.
  926. ef A.
  927. [alreklubba A (atre klubba A1).
  928. þessa B2.
  929. þrængr A.
  930. hlys A.
  931. qvæð A.
  932. [hlæsa bhlas A.
  933. [venter ser A.
  934. unnd A.
  935. schytum A.
  936. [omv. A.
  937. alldrigin A.
  938. [þvilicar orrastr A.
  939. borit A.
  940. [ul. A.
  941. þa soc A.
  942. meira A.
  943. [danir. enn þo leto þeir um rið a hamlr A.
  944. sva tf. A.
  945. hvar A = l. 16.
  946. 50
  947. [sighr A.
  948. uden art. A.
  949. [læist flotann A.
  950. efter Bua A.
  951. uden art. A.
  952. mannfall A.
  953. [blhyðu manne A.
  954. [varð mikit manndrap A og ul. det følg.: i manndrape
  955. at telia A.
  956. her nyt kap. i A med overskr.: Vm orrosto
  957. sigraz A1.
  958. volli A.
  959. af A.
  960. horð A.
  961. illviðri A.
  962. [haghl dræif sva stort at hvært A.
  963. er þu toct upp þa tf. A.
  964. [enn Danir atto at A.
  965. i moti þvi tf. A.
  966. uden art. A.
  967. ul. A.
  968. [or litilli orrosto oc sælr þina menn við værði A.
  969. mant þu A.
  970. ul. A.
  971. viðr A.
  972. [ul. A.
  973. sål. A; snart B.
  974. [til A.
  975. [oc hitti millum (milli A1) A.
  976. hann tf. A og omv. villdi Vagn
  977. [ul. A; omv. B1.
  978. [flyðr allr flestr Dana hærr A.
  979. [omv. A.
  980. [þar varð horð viðratta (viðtaca A1-2) A.
  981. i A.
  982. en tf. A.
  983. skuma A.
  984. broðir hans A.
  985. [þeim oc nær A.
  986. ul. A.
  987. þar (þeir?) mæir A (A1 = B); þeir nu A2.
  988. Skuma A (rettet fra Skumar).
  989. hafðe A.
  990. sinna tf. A.
  991. [er A.
  992. við tf. A og ul. det følg. með
  993. fhrer A.
  994. með A.
  995. [havuðit A.
  996. sva at A.
  997. ul. A.
  998. [kom A.
  999. sveit A.
  1000. sål. alle undt. B: miðrumet
  1001. ul. A.
  1002. [baðar eggiar tænnrnar A og ul. a sværðinu
  1003. ul. A (A1 = B).
  1004. hanom A.
  1005. maðenn(!) A (mannen A1).
  1006. [ul. A.
  1007. [sål. alle undt. B, mgl.
  1008. [aller Bua þegnar laupa af borðeno A.
  1009. 51
  1010. menn hans A.
  1011. nema þeir er firir borð stigu með hanom tf. A.
  1012. [sneriz allt liðit A.
  1013. [ul. A.
  1014. firir tf. A.
  1015. oc A.
  1016. ny linje A.
  1017. ul. A.
  1018. ul. A.
  1019. i fra A.
  1020. i staðen A.
  1021. þetta A.
  1022. qvað A.
  1023. [Varþat A; Var þet A2.
  1024. sål. alle undt. B: ek
  1025. het A.
  1026. gattar A (gatta AM i A2).
  1027. þrhngrar A.
  1028. [inn borð at gunne A.
  1029. Laukz A.
  1030. ul. A.
  1031. [aflmæiri A; alf skr. B (ikke B1-2).
  1032. [omv. A og ul.: með hanum
  1033. [efter æina (jfr. følg. anm.) A.
  1034. [oc læiddr a lannd oc settir xxx manna með hanum a lagh æina [oc-fotom se foranst. anm.] enn hænndr þeirra varo lausar A og herefter ny linje.
  1035. ul. A.
  1036. at A.
  1037. Enn þa A.
  1038. Iomsvikinga A.
  1039. [opt um (ul. A2) A.
  1040. [ul. A.
  1041. nu A.
  1042. siðan tf. A.
  1043. ul. A.
  1044. [efter iorðena A.
  1045. sål. A, mgl. B.
  1046. ul. A.
  1047. minum tf. A.
  1048. ul. A.
  1049. hoɢs tf. A.
  1050. ul. A.
  1051. [hedder i A: arvare
  1052. mælti A og ul. det følg.: hann-mællte
  1053. [goðr drengr A.
  1054. ul. A.
  1055. sål. A; mgl. B.
  1056. þa toc Æirikr iarl hann til sin tf. A.
  1057. [þa A.
  1058. enn tf. A.
  1059. [sa mællti A.
  1060. [sva A.
  1061. [hævir aenn af rutenum A.
  1062. 52
  1063. [ul. A.
  1064. læglega A (A1-2 = B).
  1065. oræðlega A.
  1066. [spurði Eirikr iarl A.
  1067. hava tf. A.
  1068. [omv. A.
  1069. æinn A.
  1070. sa var vænn oc tf. A.
  1071. ul. A.
  1072. [ul. A.
  1073. [bað æigi spilla hareno i bloðeno. þa svaraðe æinn A.
  1074. at ei verðe har þitt bloðoght tf. A.
  1075. sa A.
  1076. ser tf. A.
  1077. [enn hinn er hoggva villdi reidde upp A.
  1078. [ul. A.
  1079. med art. A.
  1080. [sneriz A.
  1081. er hellt tf. A.
  1082. oc nyct hafðe hofðeno tf. A.
  1083. ul. A.
  1084. þesse maðr A.
  1085. em A.
  1086. [ul. A.
  1087. son A.
  1088. hann svaraðe tf. B (- B1-2).
  1089. ul. A.
  1090. sva A.
  1091. villt þu hava A.
  1092. [ul. A.
  1093. til vera A.
  1094. [omv. A (a. m. þ. A1).
  1095. [gerom ver þa nytt A.
  1096. [iarlenn sagðe A.
  1097. [omv. A.
  1098. [ul. A.
  1099. [omv. A.
  1100. ser tf. A.
  1101. rhyðir A.
  1102. lhypr A.
  1103. at strængenom þar A.
  1104. var B (alene).
  1105. or strængenum A.
  1106. fellir sic framm A.'
  1107. ul. A.
  1108. sthypti A.
  1109. ul. A.
  1110. herefter nyt kap. i A med overskr.: Her drepr Vagn Þorkæl
  1111. med art. A.
  1112. med art. A1.
  1113. med art. A (A1-2 = B).
  1114. ul. A.
  1115. mann A.
  1116. þar grið A.
  1117. sem A.
  1118. [laghena A.
  1119. raðonautar A.
  1120. þvi næst A.
  1121. med art. A (A1 = B).
  1122. med art. A.
  1123. [oc þegar A.
  1124. ul. A.
  1125. meðr tf. A.
  1126. [fecc af þvi A.
  1127. oc þegar A.
  1128. til skips oc tf. A.
  1129. upp B2.
  1130. [hittu þer mann A.
  1131. knianum A.
  1132. [hann het A.
  1133. hann mællti spyri þer nockor tiðinde A.
  1134. [ul. A.
  1135. [a loghinne A.
  1136. seghia satt til A.
  1137. varð A.
  1138. 53
  1139. herefter ny linje A.
  1140. [Vaghn feck grið A.
  1141. [þeim muna vera þat mikinn otila A.
  1142. [ef A.
  1143. at tf. A og omv.: hann skylldi
  1144. [omv. A.
  1145. þo A.
  1146. ul. A.
  1147. [þa A.
  1148. ul. A.
  1149. suðr tf. A.
  1150. ul. A.
  1151. goðer tf. A.
  1152. herefter ny linje A.
  1153. [ul. A.
  1154. halldizk tf. A.
  1155. hre A.
  1156. sama A (i A2 rettet til sæima).
  1157. spiorr A.
  1158. hevir A.
  1159. skallt A.
  1160. viggia A.
  1161. valldr A.
  1162. [ul. A.
  1163. oc het sa Æirikr iall tf. A.
  1164. [ul. A.
  1165. þa tf. A.
  1166. [omv. A og tf. oc
  1167. herefter nyt kap. i A med overskr.: Vm born Haconar iarls
  1168. var A.
  1169. [oc Bergliot var A.'
  1170. [omv. A.
  1171. [þambar skelmir A ( þamba A1).
  1172. ul. A.
  1173. ul. A.
  1174. oc A.
  1175. i hofnum tf. A.
  1176. nest iarlenom tf. A.
  1177. [omv. A.
  1178. [ul. A.
  1179. einu A.
  1180. sinn B1-2.
  1181. [i læginu firir þa la eirikr sun hans A; lagino skr. B (ikke B1-2).
  1182. [hann leggia or læginu firir ser A.
  1183. hann A.
  1184. mano A.
  1185. a braut A.
  1186. ul. A.
  1187. [omv. A.
  1188. [kvað þat engom skulo A.
  1189. ul. A.
  1190. En þa B1. Ny linje A.
  1191. varo. . . tækinn (efter tialld) A.
  1192. [ul. A.
  1193. hann tf. A1-2.
  1194. [oc let A.
  1195. millom A.
  1196. [ul. A.
  1197. [omv. A og ul. sva
  1198. skipsocn A.
  1199. 54
  1200. með hanom tf. A.
  1201. ul. A.
  1202. kvaðe B.
  1203. [ort er um Æirik er Ꝍyulfr orti dala skalld A.
  1204. rhydder A.
  1205. sål. B1-2; ramu B; ran̄ A.
  1206. ul. A.
  1207. fra B; ul. A.
  1208. [iarls er ort er um oc Haconar iarls oc Æiriks iarls er iamnan varo A.
  1209. vera tf. A.
  1210. ul. A.
  1211. ul. A.
  1212. [sitt lanndzfolk A.
  1213. oc A.
  1214. [vivinn A.
  1215. [hvarke var lift A.
  1216. æignum A.
  1217. hvarttveggia A.
  1218. hermed ny linje A.
  1219. oc tf. A.
  1220. [um iarlenn . . lið (menn A1) A.
  1221. ul. A.
  1222. villdu A.
  1223. [ul. A.
  1224. sål. A; Gauladale B.
  1225. [þar var hann A.
  1226. sa A.
  1227. her nyt kap. i A med overskr.: Vm Ærlennd Hakonar sun A.
  1228. sål. B, (dog ved rettelse fra hialmar), hialmar B1-2; hialmun A.
  1229. vellde A.
  1230. ul. A.
  1231. sva tf. A.
  1232. hesingia A.
  1233. broðr A.
  1234. rennir A.
  1235. manna A.
  1236. liða A (lioða A2 ved AMs rett.)
  1237. 55
  1238. hrausts A (hraust A2).
  1239. hæʀ A.
  1240. hogg A.
  1241. sål. alle undt. B, mgl.
  1242. auðrs A.
  1243. reiðr A.