II. Samuels Bog

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Svensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Stjórn

II. Samuels Bog

Her hefz vpp af David er hann var til konungs tekinn yfir allt riki Juða. capitulum.

255. A þriðia degi fra þvi er Dauid var aptr kominn til Sicileg fra vikinga drapi Amalech sem fyrr var ritað. þa kom ęinn lavpandi maðr or herbvðvm Saul. hann ræif at ser clædin oc ios molldo i hỏfvð ser. Ok sem hann kom fyrir Dauid fell hann allr til iarðar oc kvaddi hann. Dauid spvrði hvaðan hann kom. Hann [segir sik flyið hafa fra herbvðvm Gyðinga. Dauid mælti. Hvat er þar tidende. sęg mer satt af. Hann svaraði. Þav ero tiðendi þaðan at segia. at þar varð mikil orrosta. Gyðinga folk flyði or bardaga enn fiolði var fallinn. Saul konvngr drepinn oc Jonathas svn hans. Sem Dauid hæyrði þesse tiðendi. tok hann [oc sleit clæði sin með hỏrmvligri hrygð ok allir þeir menn er með honvm vorv. fostvðv þann dag allan til aptans oc syrgðv sarliga eptir Saul konvng oc Jonathan svn hans oc allt Jsraels folk er þar hafði fallið.

Dauid gret miog davða Savl oc Jonathas sva segiandi. Agætir hỏfðingiar þinir Jsrael hafa nv fallið a fiỏllvm þinvm. æigi skylldo þessi tiðendi flytiaz i Geth ęða vera fram borin fyrir fiotraða menn Askalonis. at æigi glæðiz þaðan af konvr Philistinorvm ęða dætr vansignaðra hæiðingia. Bǫlvat verit þer fiǫll Gelboe. lati gvð alldri ifir yðr koma dỏgg ne groandi grǫs. þi at þer væittvð Saul konvngi oc Jonatha svivirðliga stiga enn villdot æigi væita þeim linligar gavtvr þer er þeir mætti forða lifi sino fyrir vvina hỏnðvm. oc æigi væittv þer þeim hermannlegar varnir a hæðvm yðrvm. Bæiskr harmr er þetta ỏllo Jsraels folki er sva agætir hỏfðingiar ero fra fallnir raðagiỏrð oc rikisstiorn sem Saul var oc Jonathas. fagrir oc ynnilegir feðgar oc samvistiligir i lifi sino skilðv æigi i davða. Mikill þrekr oc afl hefir tynzt a þeima dęgi sem sva goðir hofðingiar oc dyrðligir riddarar. oc mart vapn oc goð brynia sem þar hefir tynz ok glataz með þeim. þeir vorv skiotari ærni oc styrkari leoni. Avr Jonathe flavg alldri vint ęða skęift. oc sverð Saul hio alldri mis. Variz nv smælingar gvðs ræiði. þar sem hann lofaði hæiðingiom at leggia hendr a þann er honvm var helgaðr. Syrgi allr lyðr karlla oc kvinna slict tion oc tapan rikissins. er sva styrkir kappar skolo falla fyrir hęiðno folki. harmr er mer at þinvm davða minn kæri broðir Jonathas. miog fagr oc ęlskvligr framarr enn kvinna ast. Sem moðir ęlskar sinn æinga son. sva ęlskaði ek þik minn goði felagi. Meðr hveriom hætti fello sva hravstir dræingir.

Siþan kallar Dauid til sin [ęinn vngan mann þann er tiðendin bar. oc spvrði hvaðan hann veri. Hann svaraði. Faðir minn var ęinn vtlendir maðr með Gyðingvm kyniaðr af borg Amalech. Dauid mælti. Hvaþan af vissir þv at Saul veri davðr oc Jonathas son hans. Hann svaraði. Þat var með þæima atbvrð at ek kom a fiall Gelboe. oc þar la Saul a grofv yfir kęsio sina. oc vagnalið oc riddaralið hæiðingia sottv fast eftir honvm oc atto þa skamt til hans. Enn er hann sa mik. kallaði hann oc spvrði hverr ek veri. en ek sagði at ek var einn Amalechita. Þa mælti hann. Gack hingat oc drep mik. þi at enn er avnd i briosti mer. enn þo [standa mik sva storar þrỏngslor at mer er verra lif enn hel. Nv giỏrði ek sem hann bæiddi at ek drap hann. þi at ek sa at hann matti ecki lifa sakir storra [sara oc sarligra harma. tok ek þa tignarkoronv af hỏfði [honvm ok gvllhring af armi hans. oc hafði ek hingat at færa þer minn herra. Dauid mælti. Hvi vartv sva diarfr hinn avmi maðr at þv þorðir at leggia þinar hendr til at drepa krist drottins. oc er þer bętra at taka her skiota hęfnd fyrir. helldr en þessi sǫk fylgi þer til helvitiss ęfiliga. Þi nęst bavð Dauid at hann skilldi drepa. En þa er hann sa at honvm mvndi davði ætlaðr. þar sem hann hvgði sik nockvrn fagnað myndo i moti taka sinvm tiðenðvm oc gott yfirlęti ęða giỏf. þa iðraþiz hann er hann hafði logið [þeirri sok a hendr ser oc villdi giarna aptr kippa orðvm sinvm. En Dauid sagði sva. Sialfs þins mvnnr oc tvnga dỏmir þik til draps verðan en æigi ek. þvi at þv sagðir sialfr a hendr þęr at þv hefðir drepit krist drottins. Var hann þa halshavgginn at boði Dauids.

Þvi næst bað Dauid drottin syna ser hvart hann skylldi æigi þa fara vpp i æinhveria borg i riki Jvða. Enn drottinn bað hann fara i Hebron. Dauid bio sik sem skiotazt oc flvttiz or vtlęgð sinne vpp i Gyðinga land með [sinar .ii. æiginkonvr Achinoem oc Abigail. oc allir hans menn fylgðv honvm hverr með sitt hyski oc settoz i borgir oc bęi Hebron. Drifv þa til hans hỏfðingiar oc raðsmenn þess rikiss oc toko hann til konvngs oc smvrðv hann sem siðr þeirra var til yfir allt riki Jvda. Var honvm sagt at Jabesborgar menn hỏfðv grafit Saul. Hann sendi þegar sina menn til oc þackaði þeim þetta starf sva segiandi. Gvði veri þer blęzaðir er þer gerðvð sva mikinn manndom við yðarn herra Saul konvng at þer grofvð hann. þar fyrir man drottinn væita yðr hialp oc hæilso. en ek skal giallda yðr fyrir þetta þaccsamlega vinatto. Styrkiz hęndr yðrar ok vaxi afl yðvart. Nv þo at Saul konvngr se davðr. þa hafa ættmenn Jvde tekit mik til konvngs yfir sik oc sitt riki.

Fra .iii. bræðrvm Joab Abisa ok Asael

256. Þrir bræðr ero nefndir þeir er vorv með Dauid konvngi. het .i. Joab. annarr Abisay .iii. Asael. [faðir þeirra er nefndr Sarphia. Allir vorv þeir hravstir kappar. Joab var þeirra ellztr ok hermaðr mestr. enn Asael yngstr ok ræyndr minzt. hann var allra manna fothvataztr sva at ecki skogdyr var skiotara at ras. Dauid konvngr sętti Joab son Sarphia hỏfðingia yfir herlið sitt oc skipaði þeim bręðrvm i borg Gabaon til verndar við borgina oc gezlo rikiss sins fyrir hernaði hæiðingia oc innlenzkvm vfriði.

Fra þi er Abner drap Asael

Þeir risv vpp oc gengvz at moti fram a vỏllvna .xii. svæinar af hvarra liði.

257. Abner frendi Saul konvngs oc hans hỏfðingi tok þegar eptir frafall konvngs son hans er het Hishoseth oc læiddi vmhverfiss herbvðir Gyðinga. oc tok hann til konvngs yfir allan Jsraels lyð. þa var Hisboseth fertogr at alldri. hann rikti .ii. ar ifir Jsraels folk. Enn Dauid hafði ecki męira en riki Juda. var þat .vii. ar oc .vi. manaðr er hann rikti i Ebron yfir Juda at ęins. Abner oc sveinar Hisboseth forv með mikit lið fra herbvðvm i Gabaon. En Joab oc menn Dauid gengo þegar vt af borginne i mot þeim. Sem þeir hittvz við tiorn nockvra. sva at sinvm megin settvz hvarir. þa mælti Abner við Joab. Standi vpp sveinar hvarratveggio oc læiki nockoð til skęmtonar oss. Joab bað sva vera. Þeir risv vpp oc gengvz [at moti fram a vỏllvna .xii. svæinar af hvarra liði. enn nockvð varð læikrinn graligr er þeir komv saman. þvi at eitt bragð hafði hverr þeirra við sinn iafnoka. tok annarri hendi i hỏfvðit en pikaði með annarri hendi sino sverði a siðvnni þeim er i moti stoð. sva at þar fello þeir allir senn davðir niðr til iarðar. þaðan af var sa staðr siðan kallaðr avflogra manna akr i Gabaon. Stvkkv þa vpp hvarirtveggio oc hofz með þeim at þessvm atbvrð hin snarpazta [hrið oc bardagi. oc at lyktvm flyr Abner með [sina svæit fyrir svæinvm Dauid.

Nv sem þeir Joab rako flottann. rann Asael langt fra sinvm monnvm eftir Abner. Hann læit aptr oc mælti. Ertv Asael son Sarphia. Hann sagðiz sva hæita. Þa męlti Abner. Vik þv þer af vt annaðhvart til hægri handar ęða vinstri. oc hỏndla einnhvernn vngan dreing oc tak af honvm herfang. Asael villdi ecki annza hvat hann sagði. Þa męlti Abner avðrv sinne við Asael. Far brotto oc hirð ekki lęngr at sækia eptir mer. at æigi verði ek næyddr til at drepa þik oc þaðan af megi ek alldri ottalavss lifa fyrir ofsokn bræðra þinna. Asael lęt sem hann hæyrði eigi hvat hann sagði. oc villdi æigi hnæigiaz fra honvm. Abner væik þa i mot honvm hart oc titt. oc sneri þo spiotino i hendi ser oc lagði avrfalnvm i kviðinn framan. sva at hann fell þegar i stað davþr niðr til iarðar. oc hverr sa maðr sem þar kom [er Asael la nam staðar. Dro þa Abner vndan oc hans sveit. enn Joab oc Abisai bręðr Asael sottv eftir Abner allt til solarfallz oc vorv þa komnir til þess staðar er het vatnvæito hals. þat er a bak dal þeim er liggr til eyðimerkr Gabaon. þa sỏmnvðvz saman kynsmenn Beniamin til liðs með Abner oc skvtv a fylking a breckv ęinne. þa kallaði Abner a Joab oc mælti. Hvart manttv ęigi fyrr lętta enn þv hefir hvetvitna eyt með oddi oc ęggio. ęða veitztv ęigi hversv bęisk endalykt eptir man koma ok haskasamlig ỏrvilnan. ef þv lætr sva lęngi lyðinn ofsækia sina bręðr. Joab svaraði. Þat væit gvð. hefðir þv fyrr til talað þa hęfði folkit fyrir lỏngv af lætt að ellta yðr.

Þæytti Joab þa lvðr sinn ok stỏðvaðiz þa allr herrinn. oc skilðv þeir þa at sinni sitt strið. for Abner þa oc hans menn fram eftir vỏllvnvm oc sva yfir Jordan. oc gingv þa alla nott sem læið liggr vm Bethoron oc komv sva til herbvða sinna. Enn Joab at vppgefnvm Abner hvarf hann aptr oc kannaði lið sitt. oc vorv fallnir af svęinvm Dauids .xix. menn aðrir enn Asael. enn þeir hỏfðv drepit af Beniamin oc þeim monnvm er vorv með Abner .lx. manna oc .ccc. Joab oc hans menn toko Asael oc færðv i Bethleem oc grofv hann hia fęðr sinvm Sarphia. Þeir Joab gingv oc alla nottina siðan þeir Abner skilðv oc [komv i dagan til fvndar við Dauid i Ebron. Giỏrðiz þaðan af oc lengi siðan agi ok vfriðr milli frendaliðs Saul oc þeirra manna er honvm hỏfðv þionað oc svæitunga Dauids. oc ox iafnan styrkr oc afli Dauids dag fra dęgi. enn þvarr i hverri mattr oc afli svęitvnga Saul. Abner var þa mestr radsmaðr [oc stiornar þess liðs.

Her segir af Abner ok Dauid

258. Kona er nefnd Rępha. faðir hennar het Ahia. hon hafði verit frilla Saul. Ok ęinn tima talaði Hisboseth son Saul við Abner frenda sinn oc fostra sva segiandi. Hvi ertv sva diarfr at þv þorir at liggia með frillo favðvr mins. Abner ræiddiz miog orðvm hans oc mælti. Of miog hefi ek vsyniv fest hvnndzhỏfvð a mik moti ættvm Jude er ek [drygða mann yfir hvs favðvr þins oc hans frendr. er ek sęlldi þik æigi i hendr Dauid oc hans monnvm. en þv sitr vm at þv megir nockvð þat finna með mer er saknęmt er oc asakar mik vm konv mal. Gęri gvð mik þa hvarki hęilan ne sælan ef ek stvnda æigi a ęptir megni at fram komi oc fylliz [fyrr en siðarr þat er gvð drottinn hefir Dauid hęitid. at allt riki takiz af Saul en rikiss sæti oc æinvalld Dauids hefiz vpp yfir Jsrael oc Jvda. Jsboseth þorði þa ỏngo orði at svara. þi at hann ottaðiz eigi litt Abner.

Abner sendi þa sina menn til at flytia ęręndi sitt við Dauid. hann segir sva. Sv er [min bæiðni Dauid. at þv gerir sætt við mik oc fastan felagsskap. enn ek skal með allan minn afla með þer vera ok heimta vndir þik sem ek orka allt Gyðinga folk. Dauid sendir þessi orð i moti. Þat likar mer hit bezta at binda felag við þik Abner. enn til verðr þv at vinna ęinn lvt. þv skall æigi fyrr koma mer i avgsyn en þv hefir at færa mer Mikol dottvr Saul konvngs ęiginkonv mina. er ek festi mer fyrir .c. preputia Philistinorvm. Hisboseth sendi þegar [oc tok systvr sina Michol at navðgvm Phaltiel Lays syni. er hann hafði þa eiga gengit at raði favðvr hennar sem fyrr var sagt. enn Phaltiel fylgði henne með mikilli sorg oc svt allt til þess staðar sem hæitir Barim. Þa mælti Abner til hans. Far [oc hverf aptr sem skiotaz. þvi at þv fær hana alldri siþan. Phaltiel hvarf aftr með miklvm harm hvgar.

Abner [a nv tal við avlldunga Jsraels. Þer hafið vm hrið talað til at Dauid skylldi rikia yfir yðr. gęrið nv þat sama. gangit nv til handa honvm. þi at drottinn segir sva. J hendi Dauid þræls mins man ek læysa lyð minn Jsrael vndan vandv valldi Philistinorvm oc allra hans vvina. Slikt hit sama talar Abner við Beniamins lyð. oc toko hvarirtveggio þvi val. Siþan bioz Abner at fara til fvndar við Dauid [oc segia honvm hvar þa var komið ęða hverso Jsrael oc Beniamins lyðr villdi allt vera lata. Abner hafði með ser lið mikit oc Michol konvngs dottvr. for hann þa oc fann Dauid i Ebron. Fagnaði konvngr honvm með ỏllvm bliðskap oc giỏrði honvm oc hans monnvm hina bezto væizlo. Siþan mælti Abner. Nv man ek fara minn herra konvngr oc hæimta vndir þik sem ek ma við komaz allan Jsraels lyð oc semia þat sattmal við yðr. at þv æinn skalt raða oc yfir alla bioða sem þv vill. Nv iafnskiott sem Dauid hafði Abner læiðt vt með sǫmd oc lęt hann fara i friði. þa komv hæim hermenn Dauids. oc var Joab hỏfðingi þeirra. konvngr hefir þa sent moti heiðingiom oc vikingvm er gengo a rikit. hỏfðv þeir fengit oc flvttv með ser ofa mikit herfang.

Nv sem Joab var kominn i Ebron oc hans menn. enn Abner er nv farinn brottv. þa var Joab þegar sagt at Abner hafði komit til konvngs oc at konvngr hafði tekit honvm val oc bliðt oc latið hann fara frialsan oc i friði. Joab geck þegar inn fyrir konvng. ecki kvaddi hann konvng. nema með ræiði oc asakanar orðvm segir hann sva til hans. Hvat hefir þv gỏrt. vissir þv ęigi at Abner kom til þess hingat at svikia þik oc verða viss vm alla þina framfęrð oc raðagiỏrð. oc æigi veit ek hvi þv letz þann svikara frialsan fara brotto. Konvngr svarar ỏngv. Joab geck vt. sendi þegar menn eptir Abner at vvitanda Dauid. oc bað segia at konvngr villdi finna hann. Sem Abner kom aptr i borgina. settiz hann niðr ęinshvers staðar með svæina sina oc geck æigi þegar inn fyrir konvng þvi at hann vissi ser eingiss otta vanir. þa gecc Joab at honvm oc læiddi hann a ęintal fra sinvm monnvm i miðt lið borgarinnar. hann hafði brvgðit sax vndir ifirhỏfninni oc lagði i gỏgnvm hann. sva at hann fell iafnskiott davðr niðr a iorð. Joab mælti við er hann lagði hann. Sva hæfni ek Asael brǫðr mins. Sem konvngr fretti vigit með ǫllvm atvikvm sem til bar. mælti hann. Hræinn em ek ok saklavss oc allt mitt riki af bloði Abnęr sonar Ner. komi hęfnd bloðs hans i hỏfvð Joab oc yfir favðvrhvs hans. sva at alldri missi hann oc hans frendr nỏckvrs vfarnaðar. sotta ęða vfriðar. fęarskaða ęða fatæktar.

Dauid konvngr kallar nv saman allan lyð þann er með honvm var. oc segir sva. Her hafa vorðit mikil tiðendi oc ill er Joab son Sarphie hefir drepið Abner með samþycki Abisai brøðr sins. fyrir þat er Abner hafði navðigr fellt i bardaga brǫðr þeirra Asael. Nv fyrir þetta hit hỏrmvliga verk skaltv Joab oc allir menn slita af þer oc yðr clæðin oc clæðaz seckvm oc hrygðarbvningi. oc sva syta drap oc davða þessa hins agęta hỏfðingia Abner. oc gerið nv hans likferð með hrygð oc harmi. Þeir gerðv sva sem hann bavð. enn sialfr Dauid konvngr fylgði bỏrvnvm. Oc er þeir hỏfðv iarðat hann talaði konvngr yfir greftinvm með miklvm ryggleik sva segiandi. Sømð er þer þat Abner ęr þv hefir æigi hlotið daligan davðann þann er makligr er vdyggvm monnvm oc illgiỏrnvm. ęigi vorv hęndr þinar daliga bvnndnar ne fætr þinir fiotrvm lęstir. helldr vart þv vapndavðr sem verða kann fyrir svikafvllvm sonvm ranglætiss. Felldi þa konvngr sialfr tar. oc allr lyðr græt vỏrmvm tarvm a læiði Abner oc var i sorg oc svt alla þa nott. Enn at liosvm degi eptir komanda sem [allt folk ætlaði til borðz at ganga eftir vanda með konvngi. þa sagði hann sva. Þat veit gvð at ek skal æigi snæða a þessvm degi fyrir solarsetr. Allr lyðr hæyrði þat hvat hann sagði oc þocknaðiz þeim vel allt þat er hann giỏrði. oc fỏstoðv allir þann dag. vvrðv þa hỏfðingiar Gyðinga visir oc ǫll alþyða at þetta var ecki rað Dauids er Abner var drepinn. Konvngr talar þa enn til sinna manna. Eigi er yðr vkvnnict felagar. at nv er drepinn hinn męsti oc hinn mattkasti hỏfðingi Gyðinga. en þo at ek se valðr oc vigðr þa verða mer þo allt at æino harðir i hỏnd at taka synir Sarphie. sem gvð drottinn hęfni þeim [illzkv sina er illt gera.

Fra (dauða) Hisboseth sonar Sauls konungs

259. Nv sem Hisboseth son Sauls frettir at Abner var felldr i Ebron. angraði hann þat miok. oc allt Jsraels folk fyllðiz við þav tiðendi af vgg oc otta. En .ii. synir Sauls lavgdvzt vt a fiỏll til spellvirkia oc gerðvz þeirra hỏfðingiar. het annarr þeirra Banaa ęða Bechana. enn annarr Rechab. þeirra moðir het Remon. hon var komin af kyni Beniamin oc ættvð af þeirri borg er Beroth het. Enn at davðvm Saul var henni skipat riki Beniamin sem hon atti ætt til. enn synir hennar flyðv i þann stað er het Gęrahim oc hęlldo sik þar vm hrið sem aðrir vtlendir menn ęða læysingiar. Jonathas son Saul atti oc eptir ęinn son er het Miphiboseth. hann var fotlama. þi at þa var hann .v. vetra gamall er frettiz fall Sauls oc Jonathe. við þav tiðendi varð fostra svæinsins sem annað folk felmsfvll. toc hon svæininn oc villdi flyia. oc er hon skvnndaði sinne fęrð sem męst i flottanvm fell hon með svæininn oc mæiddiz hann at fotvnvm. sva at hann var æ siþan halltr oc miog hrvmr til gỏngv. Þat var æinn dag sem varla matti vti vera fyrir hita at Hisboseth svaf vm hadęgi inni i herbergi i sæng sinne. þa koma þar Banaa oc Rechab synir Remon sem fyrr er ritið. þeir gingv inn i herbergit at hvilvnni er Hisboseth svaf i. baro þegar vapn a hann oc drapo. slogv siþan hỏfvð af honvm oc hỏfðv með ser. forv þa brotto oc gingv alla nottina vm ęydimỏrk. komv fram i Ebron oc færðv Dauid konvngi hỏfvð Hisboseth brǫðr sins. sva segiandi. Sæ her herra konvngr hỏfvð Hisboseth sonar Sauls þins vvinar er sat vm lif þitt. oc hefir nv hęfnt fvllkomliga þinna mæingerða a Savl oc hans kyni. Konvngr svaraði. Lifandi gvð væit sa er mik læysti af mỏrgvm navðvm. at þa er sa maðr kom til min i Sicileg er drepið kvaðz hafa Saul konvng af sialfs hans bøn oc ætlaði ser þat til sỏmðar oc framkvæmðar við mig. tok ek hann oc læt ek drepa hann. þi at mer þotti þat hæyrilict at gæfa honvm slika ỏmbvn fyrir sina ofdirfð er hann þorði sva miklvm glæp at lysa a sialfan sik. þa er mer nv miklo skylldra at ǫmbvna ykkr miskvnnarlavsir morðingiar þenna grimðarfvlla glæp. er þið niddvz a herra ykrvm oc drapvð saklavsan broðvr ykkarn sofanda i sialfs sins herbergi. gvð lati mik æigi sva lyta lavgin at þið lifið lengi fyrir þetta niðingsverk. þi at þat er min navðsyn at hræinsa iorðina i ykro afnami. enn ykr er mikil hialp at taka helldr braða hęfnd oc skiota refsing enn þessi sǫk læiði ykr til eylifra qvala. Þvi nęst bavð Dauid sinvm monnvm at hỏggva af þeim hendr oc føtr. oc eptir þat læt hann hæingia þa við stavðvvatn æitt þar i Ebron. Enn hỏfvð Hisboseth let hann grafa með sỏmð hia Abner hỏfðingia fostra sinvm.

Fra sonum Dauid konungs. capitulum.

260. Davið konvngi fæddvz þessir synir meðan hann rikðti i Ebron. Hinn ęllzti het Ammon. hans moðir var Achinoem af Jezrael. annarr het Chelaab. hans moðir var Abigail er att hafði Nabal i Charmelo. þriði var Absalon. hans moðir het Maacha dottir Tholomei konvngs af Gessvr. .iiii. Adonias. hans moðir het Aggith. .v^ti. Saphathia. hans moðir var enn Abigail. .vi^ti. Jetraan. hans moðir het Egla ęða Agal. hon var enn eiginkona Dauids.

Her segir af Dauid konungi. capitulum.

261. Þa er Dauid hafði konvngr verið i Ebron [riki yfir Juda .vij. ar oc .vj. manaði. þa komv menn or ỏllvm kynkvislvm Jsrael til fvndar við hann. sva segiandi. Ver ervm þinir ættmenn oc nv hỏfðingialavsir. enn þa fyrrvm er Saul konvngr var a lifi. vart þv settr hỏfðingi ok hertogi oc þi heitið af gvði at þv skylldir fęða lyð drottins. nv vilivm ver allir þer þiona þi at þv ert ælskvligr faðir ỏllvm þinvm monnvm. Þa komv oc til hans margir hỏfðingiar Gyðinga oc gerðvz allir hans menn oc hętv honvm hlyðni. var hann þa til konvngs tekinn ifir Jsraels riki oc Juda. Dauid konvngr bioz nv af Ebron með alla sina menn er þa vorv með honvm. oc for fyrst til motz við þann lyð er het Ebuseus er bygði Hiervsalem oc þat riki sem þar liggr til. Var þa sagt Dauid at blindir menn oc halltir i Hiervsalem heitaðiz at banna honvm borgina. Dauid tok þegar i fyrstv tvrninn Sion oc settiz þar i með sina svæit. Lęt hann þaðan væita arasir heiðingiom oc drepa allan lyð Jebuseum i Hiervsalem enn reka a brotto alla blinda menn oc hallta þa sem honvm hỏfðv aðr hotað. Þaðan er sa orðzqviðr at blindr oc halltr skal æigi hafa herbergi. Konvngr læt gera hinn styrkasta vegg oc vigi vm Sion. oc kallaði Dauid borg. þroaðiz þa oc ox hans styrkr oc afli. þi at drottinn gvð allzheriar var með honvm. Sa konvngr er Hiram er nefndr sendi nv menn til [konvngs Dauid með vinmalvm oc mỏrgvm presentvm oc með ỏðrvm goðvm giofvm. sendi Dauid konvngi agæt tre cedrina er alldri kvnnv at fvna. þar með hina hagosto smiða a tre oc stein at smiða honvm [hvs ok herbergi. Skilði Dauid at drottinn hafði nv skipað honvm ęinvalld yfir allan sinn lyð Jsrael. hvgsar þat með ser at hann a þetta gvði at giallda með allri ast oc goðviliaþionosto. sem enn man siðarr birtaz i frasỏgvnni. Dauid tok ser enn frillor oc sva ęiginkonvr i Hiervsalem siþan hann kom af Ebron oc gat við þeim bęði syni oc døtr. Þessi ero navfn sona hans þeirra sem honvm fęddvz i Hiervsalem Samaa oc Sabab. Nathan oc Salomon. Hibaar oc Helisva. Nephęc oc Japhia. Helisama. Hęlida oc Heliphelech.

Fra vsigri heidingia ok flotta

262. Heiðinn lyðr frettir nv Philistim at Gyðingar hafa tekit Dauid til konvngs ifir allt sitt riki. fara þa Philistim með mikinn her vpp i Gyðingaland oc sitia vm ef þeir næði Dauid. Sem hann fer niosn af. þa læitar hann þangat raða sem hann var vanaztr. at hann [frettir drottin hvart hann skal fara i mot hæiðingiom er þa vorv komnir i dal þann er hęt Raphaim. ęða hvart gvð mvndi gefa þa i hans valld. Þa mælti drottinn við Dauid. Far þv avrvggr i mot Philistim. þi at ek man fvllkomliga selia þa i þinar hendr. Konvngr for þa með sina menn. þeir bỏrðvz i þeim stað er kallaðr var Baalpharasim. oc fekk konvngr sigr oc drap fiỏlða hæiðingia. enn þo flyðo flęiri. Þa mælti Dauid. Lofaðr se drottinn minn er hann hefir dræpit oc i svndr græint mina vvini. a sỏmv læið oc rennandi vavtn svndr gręinaz. Var nv fyrir þi sa staðr kallaðr Baalphasarim at hæiðingiar hliopv þar fra skvrðgoðvm sinvm gvlligvm. oc tok Dauid konvngr þav oc hans menn með ǫðrv herfangi. Philistim gafvz enn æigi vpp. helldr samnvðv þeir nv her af nyio ok flvttvz saman i dal Raphaim oc ætla þa fullkomliga at hęfna sin a Gyðingvm. Sem Dauid hæyrði þetta. raðgaz hann vm við drottin. Enn drottinn mælti til hans. Eigi skaltv nv raða at þeim. helldr skaltv kringia lioðliga með þitt lið fram hia þeim. sva at þv komir siþan a bak þeim ovǫrum oc lavpa þegar a þa með hỏrðvm bardaga er þv hæyrir hornblastr a hęð sytandi manna. þi at þa man ek segir drottinn ganga fram fyrir þik oc sla herbvðir Philistinorvm. Konvngr giỏrði sem gvð bavð honvm. oc þegar sem þeir fvnnðvz flyðv Philistęi. enn Dauid oc hans menn [fylgðv oc rakv flotlann oc drapv þa allt fra þeim stað er Gabe hęitir þar til er fram kęmr i Gezer. eptir þat hvarf hann aptr i Hierusalem.

Fra þi er sott var orkin helga

263. Þi nęst kallar Dauid konvngr saman allan lyð Jsrael oc lysir þi fyrir ỏllo folki. at hann ætlar at fara i Gabaa at flytia þaðan hina hælgv sattmalsỏrk drottins. Hann velr nv af Gyðingvm allt hið friðazta lið til þessar ferðar .lxxx. þvsvnda. Siþan [lyptir hann sinne ferð með þetta lið af Hierusalem oc kom fram i Gabaa til herbergia Abinadab kennimannz er þa varðvęitti ỏrkinni. þeir toko ỏrkina oc baro vt oc sętto i einn nyian vagn. Enn Oza oc Haio synir Abinadab styrðv vagninvm. ok sem þeir tokv til ferþar geck Haio fram fyrir ỏrkinni hęlgv enn Oza eptir. En Dauid konvngr oc allt folkið læko fyrir drottni hỏrpor oc gigior. symphon oc psallteria. oc allz hattar songfæri [sem af tre verða gior. ok sem þeir koma fram at þeim garði er hæitir Nachors garðr. þa rętti Oza til hỏnd sina oc hęllt aptr ǫrkinni. en vxarnir er drogv vagninn oc avrkina spyrndo við fast. Drottinn reiddiz Oze oc slo hann fyrir sina ofdirfð. sva at hann fell þegar davðr niðr. Dauid konvngr varþ miog ryggr við davða Oze oc ottaðiz at flytia avrk drottins at sinni i Hierusalem. helldr sneri hann með hana til herhergia þess mannz [er het Obethedom. oc var hon i hans hvsi .iii. manaði. Gvð drottinn blezaði Obethedom oc alla hans ęign fyrir hina hęlgv ỏrk. Eptir .iii. manaði for Dauid konvngr oc flvtti þaðan ỏrkina i Hierusalem með glæði oc fagnaði. Konvngr sialfr afclæddr konvngligvm bvnaði oc skryddr litillatligvm linclæðvm lięk fyrir drottni með ỏllo magni oc kvnnattv. oc þar með allr lyðr kringði vm ỏrkina með skęmtan oc sỏngfęrvm. Sem ỏrkin kom innan borgar i Hiervsalem lęit Michol drotning vt vm ęinn glvgg oc sa Dauid konvng litillatlige læikanda fyrir drottni. þa fyrirlæit hon hann i hvg ser. Nv flvttv þęir ỏrk drottins i kastalann Sion oc setto hana niðr i miðia tialldbvð er Dauid hafði aðr ręist oc vmbvið fyrir ỏrkinne. Siþan ferði konvngr þar friðsamligar fornir i avgliti drottins. Eptir þat for allr lyðr brotto sem [hann hafði fyllt allt embętti fornfęringar oc [blæzað allan lyð i nafni drottins. hvarf þa hverr til sins heima. Sneri þa konvngr hęim at blæza hirð sina [oc herbyrgi. Enn Michol drottning þrvngin af metnaði geck vt i mot honvm sva segiandi. Ho ho. hverso tigvligr var i dag konvngr Jsrael. er [hann afklæddiz fyrir ambattvm þræla sinna oc liæk navkðr sem æinn snapligr trvðr. konvngr svarar litillatlige sva segiandi. Leika skal ek oc gera mik lagan i sialfs mins avgliti oc virða mik sialfr þi minna sem drottinn setr mik hęra. fyrir hvat skal ek lagr oc litill dramba af gvðs giỏf. þo at gvðs miskvnn hafi mik valit til hertoga oc hỏfðingia yfir sinn lyð vtan allan minn verðlæik. oc þi skal ek nv [enn giarna skęmta gvði minvm oc litillatligarr læika fyrir honvm helldr enn ek liek fyrrvm fyrir feðr þinvm oc allri hans hirð. oc man ęngi goðr maðr mer þat virða til nỏckorrar smanar.

Fra syn Nathan spaamannz

264. Sem Dauid konvngr hafði frelst oc friðað fyrst i stað riki sitt. oc gvð gaf honvm naðir oc aflętti þeim illa agangi oc vfriði sem vvinir væitto Gyðingvm oc hann sęttiz vm kyrt i Hierusalem. þa kallar hann til sin ęinn agætan spamann er Nathan er nefndr oc [talar sva segiandi. Varla syniz mer viðrkvęmilikt sem þv matt sia segir konvngr. at ek byggi i þeim hỏllvm oc herhergiom sem giỏr ero af agætvm triom cedrinis. enn hin helga ỏrk drottins er sętt i ęina fatækliga oc skinnþakða tialldbvð. fyrir þi hvgsa ek at gera drottni hvs til helganar hans nafni. Nathan svaraði konvngi. Giỏr alla lvti minn herra konvngr sem þv hefir i hvg oc hiarta. þi at drottinn er með þer. Se nv a næsto nott eftir þetta kom yfir Nathan rỏdd sva segiandi. Far þv til fvnndar við minn trvlynðan þrel Dauid konvng oc tala sva til hans. Hvat mant þv smiða mer hvs til ibvðar. þar sem ek hęfir enn alldri i hvsi bygðt siþan ek [læiddi syni Jsrael af Egyptalandi oc allt til þessa dags. nema helldr flvttvmz ek iafnan i tialldbvðir hvar sem ek for með þeim. Eigi bavð ek nỏckorvm domanda [þeim sem ek sętti til at stiorna minvm lyð. at hann skylldi mer hvs gera af triam cedrinis. Ok nv skaltv sva segia þionostvmanni minvm Dauid. þessa lvti segir drottinn gvð allzheriar. Ek tok þik or hogvm fra hiarðargezlo oc sętti ek þik hertoga yfir lyð minn. oc var ek með þer i ỏllvm lvtvm hvar sem þv fort. oc æyddi ek ỏllvm ovinvm þinvm [fyrir asyn þer oc gaf ek þer tignarnafn sem hinvm eztvm hỏfðingiom heimsins. oc man ek planta oc groðsetia þann stað sem lyðr minn Jsrael skal byggia. oc æigi man hann þvrfa at ottaz vm þina daga at ranglatir menn mani kvælia hann sem fyrr a dỏgvm domanda. oc ek man gefa þer naðir oc frelsa þik af ỏllvm þinvm vvinvm oc segia þer fyrir hverso þv skalt sialfvm þer gęra hvs oc herbergi. Oc vel hefir þv þat hvgsað at þv mant mer hvs gera til dyrkanar. æigi man þer þess avðit verþa. helldr [sem fylldir verða dagar þinir at þv sofnir i friði með fęðr þinvm af þesso lifi. þa man ek vekia vpp kyn þitt eptir þik oc man ek styrkia riki sonar þins. hann man smiða hvs oc helga mino nafni. Ok man ek styðia riki hans at eylifo oc vera honvm vbrigðr faðir. enn hann mer ęlskvligr son. at hann gæymir minna boðorða oc fręmr ręttlætis doma. enn ef nockot gerir hann rangliga. þa man ek asaka hann oc hirta með raðningarvęndi mannligrar striðv enn taka æigi fra honvm mina miskvnn sem ek tok fra Saul. Oc man hyski þitt oc riki vera þer tryggt oc trvlynt iafnan i þino avgliti. oc stoll þinn þat er konvnglict valld man iafnan styrkiaz.

Nv for Nathan þegar i stað til fvndar við konvng oc sagði honvm syn þessa alla. oc flvtti fram hvert orð sem gvð bavð honvm. [Konvngr Dauid sem hann hæyrði þetta. geck hann iafnskiott til tialldbvðar drottins oc lagðiz litillatliga til bǫnar i gvðs avgliti oc sagði sva. Hæyrðv drottinn minn gvð. Hvers nyt ek at oc mitt hyski er þv læz þer soma at læiða mik fram með þinni halæitri hialp allt til þessa tima sem nv er yfir mik kominn. Ok enn syndiz þer drottinn minn æigi fvllgiỏr sv hin mikla miskvnn er þv virðiz at vęita mer vverðvm þinvm þręli allt hingat til. vtan iafnvel talaðir þv fram ifir mitt hvs langa ęfi hęðan af þin fagrlig fyrirhæit. Lofaðr ser þv at eylifo almattigr gvð. þi at ęngi er annarr þer likr oc ęngi er gvð vtan þv æinn lofandi oc ęlskandi i ỏllvm lvtvm. Eingi er slik þioð a ỏllo iarðriki sem þinn lyðr Jsrael. er þv læystir af Egyptalandi oc valðir af ỏllvm þioðvm þer til ærfðar oc æignar oc lagðir þitt nafn a. oc syndir þeim þin stormerki mikil a sia oc a landi. oc styrkðir þinn lyð iafnan at þv fremðir oc fvllgiỏrðir þitt orð hit hęlga oc styrktir til mikils mattar moti þinvm vvinvm. Nv biþ ek drottinn minn at þv fremir oc fyllir þitt hit helga orð. þat er þv hefir talað fram ifir mik oc mitt hvs. Blæzaðv mer þræli þinvm oc minv hvsi oc [hirð oc ỏllvm Gyðinga lyð er þv hefir mer a hendi folgit at eylifv. þvi at þv ert drottinn gvð allzheriar oc orð þin ero savnn vm alldir verallda.

Sigraðer Philisteos af Dauid

265. Eptir þetta ferr Dauid konvngr með her sinn a hęndr Philisteis oc bravt þa vndir sik oc tok af þeim [giỏlld stor oc giỏrði þa skattgillda. þa barðiz hann við þa þioð er het Moab oc tviskipti þeim lyð. sva at hann drap helming enn lęt lifa annan hęlming oc skattgilldi. Þvi næst striddi hann við þann konvng er [nefndr er Adadezer. hann reð fyrir þi riki er het Soba. þeir fvnnvz vm farinn veg þa er Adadezer flvttiz með allmikinn her oc ętlaði at setiaz að riki avstr við hina miklo Evfratęn. Felldi Dauid konvngr af honvm þvsvnd ęinvala riddara oc .xx. þvsvndir [fotganganda hers. hann mæiddi ęða drap eyki þeirra enn bravt kerrvr þeirra oc vagna. sva at æigi vrðv meirr eptir enn .c. vagna. J þeirri ferð kom Dauid konvngr [avstr i Syrland allt til Damaskoborgar at sitia þar fyrir Adadezer konvngi. Syrlandz hỏfðingiar ęflðv her i mot honvm oc bavrðvz við hann. oc felldi hann af þeim [.xxii. þvsvndir hravstra dręingia. Vann hann af þeim Damaschvm oc sęttiz þar með sinn her. oc striddi þaðan a landzmenn langan tima oc skattgilldi vnndir sik allt Syrland. Dauid konvngr tok at herfangi i Syria mikinn fiolða vapna þeirra er af gvlli voro ger. oc enn mikit fe i gvlli oc męnivm oc ỏðrvm bunaði er menn Adadezer konvngs hỏfðv att. flvtti hann þetta fe allt i Hiervsalem hæim. enn þetta gvll tok siþan Svsis konvngr af Egyptalandi. þa er hann heriaði i Hiervsalem a dỏgvm Roboam sonar Salomonis. Dauid konvngr tok oc ęir mikit oc annan malm mikinn or þeim hỏfvðborgvm er hæita Batha oc Boroth. þat var allt riki Adadezer konvngs. af þæim malmi giỏrði siþan Salomon konvngr ęirlig ker oc aðra navðsynliga lvti i mvsteri drottins.

Konvngr er nefndr Thoy er ręd fyrir þvi riki er het Emath. [hann sendi svn sinn er Joram het til fvnndar við Dauid konvng med vinmęlvm oc mỏrgvm presentvm. oc heilsaði hann með miklvm fagnaði oc væitti honvm margfalldar þackir fyrir þat er hann striddi við Adadezer konvng. þi at hann var hans mesti vvin. [oc með ỏðrvm giofvm sendi Thoy Dauid konvngi mỏrg kęr giỏr af gvlli oc silfri oc ỏðrvm hnossum. Enn þessa lvti hęlgaði Dauid oc gaf gvði með þvi ỏðrv gvlli oc silfri er hann dro saman af ỏllvm rikivm þessvm. af Syria riki oc Moab oc Amon oc Philistim oc Amalech. oc þat allt sem hann tok af Adadezer konvngi oc hans monnvm. Giỏrðiz þa Dauid konvngr allnafnfregr. Sem hann hvarf aptr með sinn her [er hann hafði vvnnið Syrland. þa kom hęiðingia herr i moti honvm oc drapv Gyðingar af þeim i dal Salinarvm [.xviii. þvsvndir manna. Litlo siðarr bỏrðvz þeir þar sem het Gebelem oc felldo af hæiðingiom [.xxviii. þvsvndir. Dauid ęfldi vigi i Jdumea ok setti þar i sina menn til landzgezlo. þvi at allt þat riki var honvm lyðskyllt. oc varðvæitti gvð drottinn Dauid i ǫllvm þessvm hernaði oc fỏrvm. Settiz hann nv i riki sitt oc dỏmði allan sinn lyð með miskvnn oc ręttlęti oc stiornaði sino riki val oc vitrliga með vingan allra Gyðinga.

Fra agietisuerkum Dauid ok kappa hans

266. Margir agætir hỏfðingiar at hræysti oc styrklæik vorv með Dauid. Enn fyrstr oc fremstr at telia var sialfr Dauid konvngr sitiandi i sino velldiss sęti. hinn spakasti hỏfðingi milli sinna kappa. Hann er sva agætr oc berr af ǫðrvm vm alla fremð oc fręgð sem hinn fegrsti kvistr nyrvnninn vpp af algræno alldintre. Þat er æitt af mỏrgvm hans fremðarverkvm at hann drap .dccc. hęiðingia i ęinni snerro. Nęst konvngi at allri hræysti oc hvgpryði var Eleazar frendi hans. þeir vorv brǫðra synir oc Dauid konvngr. Einn tima þa er Philistim mælto morg haðvlig orð við Dauid konvng oc allt Gyðinga folk oc liopv a þa með sva akavfvm bardaga at Jsraelite lętv vndan. vtan Eleazar stoð ęinn eptir oc veitti ęitt embætti ỏllvm hæiðingiom þeim sem hann naði sino sverði til. at hann drap Philisteos allt þar til er hỏnd hans þreyttiz [oc þrvtnaði af ęrfiði oc krepti at meðalkaflanvm sva at hann matti lengi æigi rætta. vann gvð fyrir hann a þeima degi Gyðingvm micla hialp oc hæilso. sva at þat folk sem aðr hafði flyið hvarf þa aptr at rvpla oc ręna valinn er hann hafði drepið. Þar nęst vm allan hvatleik gecc sa maðr er Samaa het. þat var enn at Philistei striddo a Gyðinga við ęinn akr oc baro þa ofrliði. sva at allir læitaðv vnðan nema Samaa stoð eptir a akrinvm oc hio a tvęr hęndr oc drap hæiðingia. Gaf drottinn þa enn mikla miskvnn fyrir hans handaverk.

Þat var miclo fyrr þa er Dauid hafði flyið vnðan ofsokn Saul konvngs oc læynðiz i riki Philistinorvm. þa fora þrir hỏfðingiar oc hans kęrir vinir at læita hans oc fvnndo hann i helli Odolla. Einn af þeim .iii. hỏfðingiom var Abisai son Sarphie broðir Joab. annarr het Sibachai. hinn þriði het Nathan. Litlo siðarr sem Dauid með sina svæit sat i virki ęino i riki Geth. sem fyrr er ritað. enn Philistęi vorv þa enn komnir með mikinn her i Gyðinga land oc kringðv sinvm herbvðvm vmhverfiss Bethleem. þa var þat æinn dag sem Dauid oc hans menn męddvz at miclvm solar hita at Dauid męlti fyrir mvnni ser. Mikit eptirlæti veri nv at drecka kallt vatn or þeim fagra brvnni er stendr við borgarhlið Bethleem. Enn þessir .iii. kappar sem nv vorv nefndir Abisai oc hans felagar [hleyptu sem hvataz mattv þeir i herbvðir hæiðingia oc toko vatn or þeim brvnni sem hann hafði til talat oc ferðv honvm. Sem hann tok við vatnino. villdi hann æigi drecka. helldr ofraði hann þat drottni sva segiandi. Drottinn gvð [siæ miskvnnar avgvm a mik. at ek fvllgeri æigi mina rangliga fysi. Hvi man æigi sem ek drecki bloð þeirra ręttlatra manna er lif sitt lavgðv i haska at sekia þetta vatn ef ek dreck þat. Þat var enn hræystiverk Abisai. at hann drap ęinn tima með sinni kęsio .ccc. manna. Nv var hann allfregr hỏfðingi en þo æigi iafn við hina [þria er fyrst vorv nefndir. Banaias son Joade ęr nefndr allagætr kappi Dauid konvngs. [hann var son Joade. hann var ifirmęistari [allrar vinno oc smiðar a garðinvm. þat var hans þrekvirki at hann drap [.ii. hin oavrgv dyr i riki Moab oc hið .iii^a. a ęinvm vazis þa er sniovar vorv a vętr. Þat varð með þæima atbvrð at hann drap ęinn egypzkan mann. þann sem frasagnar er verðr fyrir afls sakir oc vaxtar oc hvgar. [er hann geck i mot hinvm egipzka manni hafði sa mikit spiot i hendi. enn Banaias geck i mot honvm oc hellt a ęinvm vendi. hann slo með afli spiotið or hendi honvm oc drap hann með þi. Banaiam giỏrði Dauid konvngr sitt hið hęzta rað ęða trvnaðarmann vm læynda lvti. Enn ero talðir .xxx. annarra hravstra kappa Dauids konvngs. Einn af þeim het Vrias Etheus oc enn man gętið verða siðarr. Joab son Sarphie setti Dauid hỏfðingia yfir allan sinn her. Josaphat son þess mannz er het Alilid hann var fehirðir konvngs oc tok saman skatt oc skylldir. Þessir vorv kennimenn konvngs Sadoch son Haitob oc Abimelech son Abiathar. ritari konvngs het Sęralas.

Miskunn Dauid uið Miphiboseth

267. Davið konvngr hvgsar nv ef nockoð er eptir at nafrendvm Saul. at hann skal þeim miskvnn væita sakir hins goða felaga Jonathe. Hann kallar þa til sin þann mann er nefndr er Siba. hann hafði fyrr verit svæinn Saul konvngs. Konvngr spvrði ef hann vissi nockvrn mann eptir af ætt Saul konvngs. sva at hann mætti hialp væita fyrir miskvnn gvðs. Siba svaraði. Væit ek at er a lifi son Jonathe er hæitir Miphiboseth oc er miog hrvmr oc fotlami. Konvngr spvrði hvar hann veri. Siba sagði at hann var [þar sem hęt Jodabar. Konvngr sendir þegar sina menn [oc lætr flytia hann til sin i Hiervsalem. Nv sem Miphihoseth kom fell hann allr til iarðar oc lavt konvngi. Dauid mælti. Eigi skaltv ottaz Miphiboseth. þvi at ek man væita þer miskvnn sakir favðvr þins Jonathe. oc ek skal þer lata aptr giallda akra oc æignir Saul favðvrfavðvr þins. en ek skal hallda þer borð með sialfvm mer. Hann fell þa enn fram fyrir konvng oc mælti. Hveria makliglæika hefi ek til þręll þinn herra konvngr. at þv litir sva miskvnnar avgvm a mik fatækan oc herviligan smasvæin. Konvngr kallaði þa til sin Siba oc sagði sva til hans. Alla þa lvti sem atti Saul oc hann tok at ærfð eptir favðvr sinn. hvs oc herbergi. akra oc iarðir. gef ek nv Miphiboseth sonarsyni hans. oc þar með set ek þik til með sonvm þinvm oc þrælvm at vinna iarðir hans honvm til avaxtar oc afla. þi at þv hefir aðr lęngi þionat hans foręllrvm. enn hann skal með mer vera oc taka iafnan fędv af minv borði. Siba atti .xv. syni oc .xx. þræla. hann iatti giarna at giỏra sem konvngr bavð. oc þionaði hann með alla sina menn Miphiboseth. enn [Miphiboseth var sialfr með konvngi i ęngan stað verr halldinn enn hann sialfr oc hann veri hans son. Enn þo varo hans fętr baðir mæiddir sva at hann matti varla ganga. hann atti ęinn vngan svn er het Micha.

Fra vuitzkv Amons konungs. capitulum.

268. Þat verþr nv næst til tiðenda at andaz Naas konvngr þeirra manna er Ammonite ero kallaðir. tok riki eptir hann Amon son hans. Þessi konvngr Naas hafði val tekit við Dauid einn tima þa er hann varð forflotta fyrir Saul konvngi. Ok sem Dauid konvngr spvrði hans davða [sagði hann sva. Ek skal nv giallda þat með goðv Amon konvngi er Naas faðir hans væitti mer miskvnn þa er ek þvrfti hans. Sendi þa Dauid sina menn með vingiofvm til Amon konvngs at glæðia hann oc lina með fỏgrvm fortỏlvm hans hrygð oc harm er hann bar at favðvr davða. Sem sendimenn Dauid konvngs komv til fvnndar við Amon konvng. gengv þegar hỏfðingiar þess rikis fyrir sinn herra sva segiandi. Ætlarðv at Dauid hafi senda þer hvggendr sakir sǫmðar fỏðr þins. enn ver hyggiom helldr at þessir se hans niosnarmenn oc skyli skoða með hveriom vigvælvm vara borg megi vinna. enn hann man koma [með svik oc heria a hendr oss. Amon varð bernskr oc lyðdi a fortỏlor sinna manna oc raðgiafa. Lęt hann þegar taka sendimenn Dauids konvngs oc raka af þeim skegg allt ỏðrvm megin. oc þar með til haðvngar sniða af þeim clæðin sva at þeir vorv alberir a aðra hlið allt niðr [til þionappa. oc sva herviliga hnæista læt hann þa brot fara. Sem Dauid frettir at hans menn vorv sva liotliga skemðir. sendir hann i mot þeim þess hattar boðskap. Farið i Hiericho sagði hann oc verit þar. oc komið þa til min er skegg yðor ero vel vaxin.

Fra ufǫrum heiðingia

269. Ammonite sia nv at þeir hafa misboðit Dauid oc þickiaz manv sęta hans fiandskap fyrir. Senda þeir þa til Syrlandz oc læiga ser til liðs [þarlendzkan her með miclvm fekostnaði .xx. þvsvndir fotgangandi manna oc .xii. þvsvndir riddara oc .m. ęinvala kappa. Sem þetta fregn Dauid konvngr. sendir hann i mot þeim Joab með allmikinn her oc vel bvinn. Ammonite flvtlv sinn her af borginne oc sęttv sina fylking rætt við sialft borgarhliðit. Syri vorv annan veg a vǫllinn með sina fylking. enn Joab flytr sinn her ok finnr æigi fyrr enn hann er kominn [með allt sitt lið fram i klỏmbrina miðia milli þessa fylkinga. Hann valði alla sina hina hravstvstv menn af Gyðingvm oc skipar þeim i fylking i moti Syriss. hann gerir aðra fylking moti Amons þioð. sętr hann fyrir þat lið Abisai brǫðr sinn oc sagði sva til hans. Ef Syri avflgaz i mot mer oc bera mik magni. þa skaltv fvlltingia mer. enn ef Amonite aka þer a bvg. þa man ek þer hialpa. Verit nv styrkir oc standit fast goðir dræingir. beriomz hravstliga fyrir [lavg var oc lyð oc hina agætv borg Hiervsalem. gæti hverr sin enn gvð allra var. giỏrvm hæiðingiom harða hina fyrsto hrið. sva at þa fysi litt til annarrar. oc gangi nv sem gvð vill. Ræið þa þegar Joab til orrosto með sina fylking við Syross. enn þeir flyðv fyrir honvm iafnskiott sem til tok bardaginn. Enn er Amonite gatv at lita hverso Syri flyðv fyrir Joab. enn þeir sa sverð Abisai oc annarra Gyðinga bita vel bvka sinna manna. þa læiddiz þeim þar at standa oc flyðv allir aptr i borg sina oc lęto hana gæta sin. Enn Joab oc Gyðingar snero aptr með sigri oc forv þar til er þeir komv hæim i Hierusalem.

Fra flotta Syris

270. Nv sem Syri sia hvern svaðil þeir hafa farit fyrir Gyðingvm i flotta oc falli sinna manna. samnazt þeir saman oc ætla nv fvllkomliga at hęfna þeim. sendir þa Adadezer konvngr avstr yfir Evfraten til þeirra þioða sem þar bygðv oc dro saman allan her þann sem hann feck. Hann sętti Sobach riddaramęistara sinn hỏfþingia fyrir þat herlið er avstan kom yfir ana. Sem þessi tiðendi komv fyrir Dauid konvng i Hiervsalem. bavð hann þegar saman ỏllvm her. oc for sialfr i mot hæiðingivm vt yfir Jordan. fvnnvzt þeir þar sem het Elema. Adadezer oc Syri ræðv þegar til bardaga við Dauid konvng. oc varð sv orrosta hin harðasta oc ecki lỏng aðr Syri flyðv. enn Dauid drap af þeim allt þat lið sem flvtz hafði til bardagans i .vii. hvndraðvm vagna [ok .xl. þusunda riddara liðs. enn Sobach agætan hỏfðingia felldo Gyðingar. oc með honvm æigi fera enn [.lx. þvsvnda riddara. Nv sem allir hæiðnir konvngar þeir sem komiz hỏfðv i æitt virki sa sig yfirkomna oc sigraða. gingv þeir til griða oc gerðv sętt við Gyðinga oc þorðo þo æigi siðan at væita fvllting [sonvm Amon. For þa Dauid konvngr til Jorsalaborgar með favgrvm sigri oc sat þar vm kyrt eitt ar.

Dauid lagðiz með Bersabee

271. Þa er liðit var fvllt ar fra þi er Dauid konvngr barðiz við Syross senn nv var sagt. sendi hann Joab með riddara sina oc miog sva allan Gyðinga lyð at striða vpp a Amons þioð. fyrir þa vsømð er Amonite hỏfðv giỏrt monnvm hans enn ræist siþan vfrið i mot honvm. Joab oc hans menn æyddv riki Amons þioðar hvar sem þeir komo. þeir sęttvz þar vm sem var hinn sterkazti staðr. Dauid konvngr sat heima i Hiervsalem oc for æigi þessa herfỏr.

Sva bar til einnhvernn dag sem konvngr var vtginginn. hann hafði aðr legit i sęng sinni vm hadęgi sem hann var vanr. hann gat at lita hvar ęin harðla fǫgr kona þo ser i grasgarði einvm skamt fra hỏllinni. Konvngr [spvrði eptir hver sv kona veri. Honvm var sagt at hon het Bersabe riks mannz dottir er nefndr er Hęliam oc var nv ęiginkona ęins [riddara konvngs er het Vrias Ethevs. Konvngr lęt hana læiða i sitt herbergi. oc siðan svaf hann með henni. Eftir þat for hon heim til hvs sins oc hafði feingit barngętnað af þeim samvistv. Ok þegar er hon væit þat. lęt hon segia konvngi at hon er með barni. Konvngr sendi þa boð Joab hertoga. at hann skilldi senda heim Vriam Etheum. Gyðingar satv þa vm staðinn Rabba sem aðr var gætið. Joab giỏrði sem konvngr bęiddi. oc sem Vrias kom a fvnd konvngs. frętti Dauid fyrst [hverso Joab ęða herrinn ęða bardagar gingv. Siþan mælti hann við Vriam. Far þv nv hæim til hvsa þinna oc lavgaz. tak siþan a þik hvilld oc naðir. Oc iafnskiott sem Vrias var vtginginn. var bvið borð konvngs. Enn Vrias for ekki hæim a þeirri nott. helldr svaf hann fyrir hallardyrvm með ỏðrvm þionostvsvęinvm konvngs. Þess verðr konvngr varr vm morgininn. hann kallar Vriam til sin oc mælti til hans. Fyrir hvat villdir þv sva pina þik er þv fort æigi hæim til herbergis. sva farmoðr maðr oc þolt aðr mart [valk oc vas i herbvðvm. Vrias svaraði. Jsrael lyðr oc Jvða byggia marga vasbvð. oc minn mæistari Joab oc aðrir þinir hỏfðingiar oc hirðsvæinar liggia allir vm nętr a berri iorðv enn beriaz vm daga. þa er æigi hæyrilict at ek kræsvmz oc sofa ek hia minni hvsfru. Nv fyrir þitt lif oc hęilso minn konvngr skal mik alldri þa skom henda. at ek fari at læik minvm oc skemtan meðan aðrir yðrir sveinar ero i slikvm navðvm. Konvngr sagði. Nv at þi ver her i dag. enn i morgin man ek þik brotto senda. Hafði konvngr þann dag Vriam i boði sino oc lęt honvm með kappi væita at hann yrði ofdrvckinn. Enn vm kvęlldit geck Vrias at sofa i sama stað sem hina fyrri nott oc for ecki hæim a þi kvelldi til konv sinnar.

Snimma vm morgininn sendir konvngr Vriam með brefi til fvndar við Joab. þar stoðv þessi orð a. Skipi þer Vria þa er þer beriz við Ammonitas i ỏndverða fylking þar sem mest se mannravn. oc hagit sva til at vist se at hann komiz æigi með fiỏrvi i brott. Nv sem Joab barðiz a borgina. skipar hann Vria þar til alsoknar sem hann vissi mesta vorn oc sterkasta kappa fyrir vera. Gingv þa borgarmenn dræingiliga vt oc bavrðvz alldiarfliga. drapv þeir mart af Gyðingvm. oc i þeirri rið fell Vrias Ethevs oc lęt sitt lif með hræysti oc goðvm orðzstir. Joab sendir þegar mann i Hiervsalem at segia konvngi tiðendin. Joab mælti við sendimanninn. Þa er þv hefir flvtt konvngi sem græiniligast allan atbvrð þessa bardaga. oc finnr þv at honvm mislikar var framferð oc kallar sem mik varir [at ver hafim vvitrliga rasat fyrir rað fram vndir vapn varra vvina oc hvglæiðt æigi forn dỏmi. hverso litt þat hefir iafnan gefiz at ganga vvarliga under borgarueggi. sem uarð Abimelech syni Jerobaal er hann barðiz i Tesbes ok gekk allt under murinn meðr sina menn. sua at uuiner hans aattv at bera vapn under fętr sier niðr aa þa. enn ein kona setti kuernsteins brot i hǫfut honum ok uarð þat hans bani. þa seg þu sua til konungs at lyktum. Ammoniti gengu uut af borginni a vǫll nokkurn ok veittu oss hart athlaup ok ver tokum i mot fulldrengilegha ok komum stokk i lið þeirra ok elltum þa allt til borgarhliðs ok siðan barv borgarmenn ofan aa oss skot ok griot at murinum. fell þa mart af yðrum hirðsueinum oc þar let sitt lif þinn þionostumaðr reyndr at allri dygð ok drengskap Vrias Etheus. Sendimaðr fann Dauid konung ok sagði honum [alla þersa luti. Konungr męllti. Far þu aptr til herbuða ok seg Joab þersi min orð. at hann laati þenna atburð ekki bita á sik þo at hann hafi laatit nǫkkura menn. þi at opt kann þat henda [sem męllt er at fall er farar heill. ok giorer þeim ekki er i bardǫgum starfa at sakaz þo at ymsar falli fyrer ǫðrum. bið hann helldr styrkia sitt herlið oc eggia þa at briota borg sinna uuina ok kostgęfa at retta þann krók i baki þeirra er þeir beygðu. Nu sem Bersabee fretti fall bonda sins. harmar hon þat harðla miǫk ok gret lengi sem liklikt var hans dauða. Ok þegar sem nǫkkut linar hennar sorg ok suut. sender Dauid konungr epter henni ok let leiða hana i sitt herbergi. ok litlu siðarr tekr hann hana sier til eiginkonu oc fęddi hun honum sun.

Þetta mislikaði guði miǫk sem Dauid hafði gort. Sendi drottinn nu til konungs einn sinn þion er het Nathan at asaka konung. Sem Nathan kom fyrer konung. seger hann sua. Minn herra konungr. Tueir menn uoru i einni borg annarr auðigr miǫk enn annarr furðulega fatękr. Hinn riki maðr aatti mikinn fiǫlða nauta ok sauða. enn hinn fatęki meðr ǫllu ekki kuikfe utan einn litinn smasauð er hann hafði keypt ser til hugganar ok ol heima i husi sinu meðr bǫrnum sinum. Þersi alisauðr uar sua spakr at hann aat brauð ok drakk af keri hins fatęka mannz ok suaf i faðmi hans. fyrer þui var honum þersi gymbr sua kięr ok elskuligh sem sinn sǫnn eigin dotter. Nu berr sua til sem uerða kann at einn vtlendr maðr kemr til hins auðga mannz. hann tekr honum vel oc uill gera honum fagnaðarveizlu i husi sinv. hann leit þa yfer allan fiǫlða nauta ok sauða ok syniz allt sua fagrt at hann timer af ǫngu at sia ne taka gestinum til buðaruarðar. verðr þat fyrer um siðer at hann tekr einga sauð þersa fateka mannz ok lætr bva til borðz gestinum er til hans uar kominn. Huat demi þer herra konungr vm þenna hinn agiarna mann er sauðinn tok seger Nathan. Konungr suaraði. Þat ueit lifandi guð at saa maðr er dauða uerðr. Nathan męllti. Þu sialfr konungr ert þessi hinn riki maðr. þui skaltu nu heyra huat seger [af þui guð allz heriar drottinn. Ek smurða þik til konungs yfer minn lyð ok frelsta ek þik af hendi Saul konungs ok annarra þinna uuina ok gaf ek under þitt valld hirð ok hyski Saul konungs þins herra bǫrn hans ok eiginkonur. ok þer hefi ek gefit allt riki Jsrael seger drottinn ok Juda. Nu ef þetta er litils uert. þa man ek enn til gefa marga luti micklu stęrri. fyrer hui vanręker þu min orð sua at þu giorðer illzku i minu augliti. Vriam Etheum hefer þu drepit meðr suerði suna Amons enn hans husfrv tekit þer til eiginkonu. fyrer [þersa þina sekt ert þu þers uerðr at alldri gangi suerð ok sut af þinu afkvęmi at eylifuu. Ok enn seger drottinn þersa luti. Af sialfs þins huusi man upp uekiaz illzka i gegn þer. sua at þinn naungr man taka þinar eiginkonur eðr frillur [sua at þu sialfr siaer aa ok man hann leggiaz meðr þeim um liosan dagh at skinandi solu. þui at þu hefer gort leynilega þinn glæp. enn drottinn man þer giora sem ek hefer þer sagt seger Nathan sua opinberlega at allr lyðr megi sia ok uita. Konungr męllti þa meðr iðran sua segiandi. Sua er glæpr minn illr ok þungr at ek em uist dauða uerðr ok ek em aumr ok vesæll er ek gaf slik demi folki guðs. þar sem hann skipaði mik [stiornarmann at dęma yfer sinn lyð. ok uil ek þola nu dauða helldr enn sia glæpr [leiði mik til heluitis. Nu meðr þui at ek hefer gort syndsamlig dæmi i dauðligum glæp fyrer guðs folki. þa er ek nv buinn epter uilia drottins mins at þola refsing [fyrer þersa synd at æigi falli folkit at minum dęmum i slikan glæp. Þa męllti spamaðrinn til Dauid. Sannlega sier guð iðran þina ok við æigi að þu taker dauða fyrer þersa þina synd. helldr uill hann vęgia þer meðr sinni miskun. þui at þu hefer optlega striðt [meðr þinni hendi ok harðri refsing uuinum drottins. Enn þo man guð meðr mundangshofi hefna þer þetta uerk meðr þui moti at sueinn sa er Bersabee hefer nu feddan man skiott deyia.

Epter þetta for Nathan spamaðr i brott til sins heima. enn drottinn slo sueininn meðr þungri sott sua at eingi maðr uęnti honum lifs. [Þa bað drottin Dauid meðr alhugha barninu lifs. Dauid konungr stoð upp þegar sem Nathan var utgenginn ok kastaði konungligum bunaði ok klæddiz herfilegv hárkleði ok gekk i einn kofa ok fastaði ok laa a berri iǫrðu. Þa sǫfnuðuz saman hans æztu raaðgiafar ok hirðstiorar ok komu fyrer konung ok skylldaðu hann til meðr bliðum fortǫlum ok bęnarorðum at risa af iǫrðu ok hrinda harmi. Enn hann uilldi þat fyrer engan mun ok huarki kendi hann aa fęðu ne uatni .vii. daga i samt. ok sua segiz sem truanlegt er at þa hafi hann ort saalminn Miserere mei deus secundum magnam misericordiam tuam. Þat segia sumer menn at hann leti giǫra ser diupa grof sua at .xx. pallar ueri at ganga niðr i iǫrð. ok settiz hann þar edr lagðiz i neðanuerða grǫfina. Enn meðr miskunn guðs lyptiz hann upp um pall uið huert uers sem hann sagði fram i saalminum. til at syna at guð saa iðran hans ok fyrerlet honum synðina ok þo æigi refsingarlausa. A .vij. degi andaðiz barnit er Dauid bað fyrer til guðs at lifa skylldi. þui at guð uilldi æigi unna honum [nytia ok skemtanar at þui barni er hann hafði sua syndsamlega getit meðr Bersabee konu Vrie. Enn sv var avnnvr hefnd fyrir þenna glæp. at gvð villdi æigi þiggia af Dauid at hann gerði honvm mvsteri ok kallaði hann manndrapa mann fyrir þat er hann hafði raðit Vriam af lifi. sva ok allar þær skapravnir er synir hans væitto honvm. sem siþarr man segia. þolði hann fyrir horan Bersabee.

Herbergiss svæinar hans þorðv æigi at segia honvm andlat barnsins. oc sva męlto þeir sin a milli. Ver tǫloðvm til konvngs þa er svæinn þessi var a lifi. oc ætlaðvm at glæðia hann. villdi hann þa ecki hæyra oss. hverso miclo helldr man hann nv pinaz af hrygð oc harmi er hann frettir davða svæinsins. Nv sem konvngr [ser sina menn qvisa með ser. þyckiz hann vita hvat vallda man. Hann mælti þa til sinna þionostomanna. [hvat er. er svæinninn davðr. Þeir sỏgðv sva vera. Hann ræis þa vpp or molldo [oc var malræifr við menn. Ok sem hann hafði gert clæðaskipti. geck hann til hinnar hælgv tialldbvðar oc þackaði litillatliga gvði þetta allt er at hafði borið. for siðan hęim til herbergiss oc bað sveina bva ser borð. oc siþan snæðdi hann glaðliga. Raðgiafar konvngs tala til hans sva segiandi. Hveria skynsemð synir þv herra konvngr i þesso er þv fastaðir oc syttir saran meþan barnið lifði. enn nv [þegar sem svæinninn er davðr ræis þv vpp af iorðv oc læz þer borð bva oc ært nv glaðr oc katr. Konvngr suarar. Þat kęmr til þess at ek fastaði oc gret meðan svæinn þessi lifði. at mer þotti vera mega þo at ek veri vmakligr. at drottinn minn gæfi mer þa hvggan at hann lifnaði. Enn hvat gerir mer nv syrgia ęða męða mik miklvm fỏstvm. þi at ek ma hann nv ecki aptr kalla siþan hann var allr. a ek oc litillatliga þetta at þacka gvði minvm sem allt annað. þi at þat ferr eptir natvro at drottins mins vilia oc skipan at ek fęri nv eptir syni minvm þegar gvð vill helldr enn hann risi vpp mer til hvgganar. Skal ek oc glaðliga vndir ganga alla þa lvti er gvð skipar hvart sem þickir bliðt ęða stritt. þi at hann er rættlatr oc miskvnnsamr.

Feddr Salomon sun Dauid

Sem miog var vvnnin borgin sendir Joab menn a fvnnd Dauids konvngs sva segiandi. Ek oc yðrir menn hỏfvm langan tima setit vm borg Rabba. oc man sv borg skiott vpp gefaz i vart vald.

272. Eptir þetta hvggaði Dauid konvngr Bersabee ęiginkonv sina ęr att hafði Vrias oc glæðr hennar harm með ælskvligvm bliðskap. gęrir hana drottning sina oc lætr [læiða ser i sama sęng oc gætr son við konv sinni. þann nefndi hann Salomon. Þenna svæin ælskaði drottinn þegar i fyrsto. oc sendi til konvngs spamann oc bavð at kalla svæininn a þeirra tungv Jdidiam. þi at Jdidias er at varo mali ęlskaðr drottins. Nv barðiz Joab sem aðr var sagt við Amonitis oc sotti fast a sialfa konvngsborgina Rabba. þat kỏllvm ver vatnaborg. Sem miog var vvnnin borgin sendir Joab menn a fvnnd Dauids konvngs sva segiandi. Ek oc yðrir menn hỏfvm langan tima setit vm borg Rabba. oc man sv borg skiott vpp gefaz i vart vald. oc fyrir þi kom nv til min með nockvð lið oc vinn hana með ỏllo. at æigi se mer kendr sigr þessi sem vera kann ef ek æyði hana sva at [þv ser æigi við staddr. Ok sem Dauid konvngi [kom þessi orðsending. ferr hann með mikinn her oc berz i borgina oc vinnr hana skiott. Tok hann þar tignarkoronv af hỏfði Melkolm konvngs þeirra. Melkolm þyðiz i varo mali konvngr þeirra. enn þat var allt at ęino skvrðgod Ammonitarvm. Þessi korona var giỏr af gvlli oc sett með hinvm agætvztvm gymsteinvm ok með miclvm haglæik. oc sva mikil at hon va pund gvllz. Var þessi korona sett a hỏfvð Dauid konvngi. oc þaðan flvtti hann ofa mikit herfang. enn borgarlyðinn lætr hann sętia i halsiarn. oc i þessi ferð gerði hann slikt við allar borgir Ammonitarvm. oc siþan hvarf hann aftr með herinn i Hiervsalem.

Fra þi er Ammon laa meðr systur sinni

273. Davið konvngr atti þa dottvr er het Thamar. allra meyia friðvzt at sia. hon var sammǫdd Absalon konvngs syni. enn Ammon son Dauids konvngs lagði hvg a hana oc sva mikla ofrast at hann sycðtiz at [hennar astar brima. þvi at honvm synðiz æigi avðvelldlict ęða hæyrilikt at gera henni nockvra vansǫmð. þar er hon er konvngs barnn oc systir hans sialfs oc hin fęgrsta męr. Ammon atti æinn kæran vin oc frenda er het Jonadab son Semma brǫðr Dauids. Jonadab var manna vittraztr. Hann mælti ęinn dag við Ammon konvngsson. Hvat er þer at mæini minn kæri felagi. þi at þv nytr ǫngrar gleði at þi sem mer syniz. en þv megriz sva at dagsmvn ser a. fyrir hvat læynir þv mik hvat vm er. Ammon svaraði. Ec hefi sva mikla ast a Thamar systvr Absalons at ek ma ęinskiss niota fyrir. Jonadab męlti. Skiott rað geri ek þar fyrir. þv skalt leggiaz i reckio þina oc segiaz sivkr. oc ef faðir þinn kęmr at vitia þin sem mik varir. þa bæið þv hann at Thamar systir þin komi at matbva þer. oc seg at þv vill af hennar hendi fæðv taka. Ammon gerir sva. slær ser niðr sem hann se sivkr. oc gengr allt eptir þvi sem Jonadab gat. at konvngr ferr at finna son sinn. Amon talar sva til konvngs. Bið ek minn sęti faðir at Thamar systir min komi her at bua mer bvðarvỏrð. þvi at hon man bezt kvnna. man ek oc ecki feðv neyta vtan ek taki af hennar hendi. Dauid sendir þegar til hennar herbergiss. oc bavð at hon skylldi fara i hvs Amons brǫðr sins. oc bv honvm fæðv sem þv kant bezt. Hon giỏrði allt sem faðir hennar bavð. oc setti fyrir Ammon er hon hafði matbvið. Hann villdi ecki a taka oc mælti. Lat þv alla menn vt or herbergino. Ok sem þav vorv tvav eptir. þa bað hann hana fa ser þat er hon hafði aðr [til bvið. Nv sem hon geck at honvm með vistina. þræif hann til hennar oc mælti. Kom her oc ligg hia mer. Minn kæri broðir gæym oc ger þetta æigi at þravngva mer til samlags við þik. þi at æigi varð slik vhæfa enn giỏr i Jsrael. Nv hirð æigi at hallda framm þinni hæimsko. þi at þat er sva mikil min skom at ek gæt æigi vndirstaðit. enn þv mant æ siðan virðr sem hinn hæimskazti snapr með Gyðingvm. Gęr nv sem ek gef rað til. tala þetta mal helldr við konvng ef þer er fyst a mer. oc fyrir þi at við erom æigi sammǫdd. þa man hann æigi mæina at þv fair min til ęiginkonu. Enn hann villdi þvi ecki samþyckia [hennar bæiðni her vm. helldr lęt hann kenna aflsmvnar oc la með henni [berliga vviliandi. oc þegar eptir lagði hann a hana sva mikla vþyckio at hann hataði hana nv miklo mæirr enn hann hafði aðr ælskað oc bað hana brotto verða. Hon svaraði. Miklo męiri skom oc verri er þetta er þv gerir nv i þinvm brotrękstri oc hatri en aðr hefir þv gert i savrgan oc mæydoms spelli. Hann annzar ecki hvat hon segir. oc kallar til sin þionostosvæin sinn oc bað hann læiða hana vt oc byrgia eptir dyrrin. Hann giỏrði sva. Thamar var clædd fotsiðvm kyrtli oc hafði allan bvnað sem siðr er til konvnga detrvm meðan þer ero vsavrgaðar meyiar. hon dræifði molld i hỏfvð ser oc ræif af ser kyrtilinn oc tok baðvm hỏndvm i har sitt oc ryskti sik. Sva for hon til herbergia Absalons brøðr sins oc geck þar øpandi inn. Sem Absalon sa hana sva rygga. mælti hann til hennar. Hvat er. hefir Ammon broðir þinn spillt [þinvm hag oc fagra meydomi. Nv allt at æino læyn þessvm glæp oc þegi yfir systir min. þi at hann er broðir þinn. Nv var Thamar harmþrvngin i hvsi Absalons. Enn konvngr var hryggr er hann hæyrði þetta. Enn Absalon mælti hvarki gott ne illt við Ammon. [þi at honvm mislikaði miog. er hann hafði sva sarliga savrgat Thamar systvr hans. oc hataði hann i hvg ser. Var nv þo kyrt vm hrið.

Absalon drap Ammon brodur sinn

274. Sva bar til þa er tvæir vętr vorv liðnir at Absalon skilldi klippa savði sina i þeim stað er Ballassor het. þa hafði Absalon bvit vllarvęizlo rika. sem siðr Gyðinga var til. oc bavð til ỏllvm konvngs sonvm. Hann geck þa fyrir fỏðr sinn sva segiandi. Se nv skal klippa savði mina þræls þins. fyrir þi bið ek minn herra at þv virðiz at koma með þina hỏfðingia til þeirrar vęizlo sem ec hefi fyrir buit. Konvngr svaraði. Hirð ęigi son minn at biðia þessa. þvi at ekki hefir þv kost til þess at veita sva mỏrgvm [mỏnnvm oc hỏfðingivm senn. Sem Absalon hafði beðit sem hann kvnni. oc feck æigi at feðr sinvm [at hann kęmi til veizlvnnar helldr gaf hann honvm orlof oc bað hann vel fara. þa mælti Absalon. Meðr þi minn herra at þer vilit æigi virðaz at þiggia væizlo at mer. þa latið þo Ammon brøðr minn oss fylgia [oc vera i samsinni mer til sǫmðar með ǫllvm ỏðrum sonvm yðrvm. þvi at þat er hæyrilict at hverr varr brǫðra væiti ǫðrvm viðkęmilikt eptirlæti til sǫmðar sva virðvlegan favðvr sem ver ęigvm. Konvngr sagði þat sitt hvgboð at Ammon myndi þarflavst eyrendi þangat hafa til þessar væizlo. oc með þvi at Absalon bað mivkliga með morgvm fagrligvm orðvm. þa læyfði konvngr Ammon oc ỏllvm sonvm sinvm at fara með Absalon. Þa er þeir koma til væizlvnnar bavð Absalon sinvm monnvm at sitia vm Ammon ok bað þa ecki ottaz at drepa hann. þvi at þęr ęigit þvi at lyða sem ek byð yðr með þvi at ec skal hæita yðarr hỏfðingi. Þeir forv þi fram sem hann [lagði fyrir þa oc giorðv Ammon miog drvckinn. baro siðan vapn a hann oc drapo. Sprętta þa vpp allir konvngs synir oc flyðv sva hverr sem naði sinvm ræiðskiota.

Nv sem þeir forv sinn veg. þa flavg til konvngs nockvrr kvrr at Absalon hęfði drepit alla syni hans. [sva at ęigi myndi æinn eptir lifa nema sialfr Absalon. Davið konvngr stoð vpp við þessa harmsỏgv. ræif af ser clæðin oc fell siþan framm allr til iarðar. oc slikt ið sama allir hans menn þeir er við vorv. vtan æinn Jonadab broðvr son konvngs. hann talar sva. Eigi skilldi þer minn herra trva at allir synir yðrir se davðir. þvi at ek þickivmz vita at Ammon æinn man vara drepinn. þi at Absalon hefir haft a honvm illan hvg. siðan hann tok oc lagðiz með navðigri Thamar systvr hans. Ok fyrir þi þvrfi þęr æigi herra konvngr at ætla at Absalon hafi flæiri drepit sonv yðra enn æinn. Dauið konvngr hafði iafnan ęinn svęin i hæstvm tvrnvm borgarinnar at sia allar mannaferðir ęða aðra lvti. þa sem at kvnnv at beraz bęði nær ok fiarri. kallaði hann þenna speculatorem. þat er vmskygnari at varo mali. Nv sem Jonadab hafði þetta talat. litaðiz speculator vm þar sem hann var staddr oc sa mikinn mannariðvl sękia til borgarinnar ofan vm fiallhliðina þar sem ecki var almanna vegr. Hann sagði þetta Dauid. Þa mællti Jonadab til konvngs. Nv for sem ek ætlaði. at þar fara synir þinir minn herra oc ero ęigi allir drepnir. Sem hann hætti sinni ręðv komv konvngs synir. Þeir gingv inn fyrir fęðr sinn oc savgðv honvm davða Ammons með miclvm harmi hvgar. Aflaði þetta mikillar vglęði oc hrygðar konvngi oc allri hans hirð. Absalon flyði i riki Gessvr. oc var þar .iii. ar með [konvngi þæim er het Tolomevs er þar reð riki. Lattiz þa Dauid konvngr at sækia eftir honvm sva sem hann hvgði af harmi oc gladdiz eptir Ammon svn sinn.

Þetta skilði skiott Joab son Sarphie at konvngi rann ræiði við Absalon. þi at hann vnni honvm mikit. Sendi Joab þa menn til borgar þeirrar er Thetva het eftir einne visdomskonv er hann vissi malsniallazta. Oc sem hon kom til fvndar við Joab. mællti hann til hennar. Þv skallt lata sem þv ser miog harmþrvngin oc clæða þik sorgarbvningi. Ecki skaltv bera a þik oleum ęða [adrar lyfðir at þv syniz at ỏllo sem sv kona er lengi hefir gratið saran manna missi. oc inn gengin fyrir konvng skalltv fram segia slikt sem ek kenni þęr. Lagði þa Joab ǫll orð i mvnn henne þav er hann bað hana fram bera fyrir konvng. Enn hon inn gengin [i havllina kastar hon ser fram a golfit fyrir fǫtr konvngi oc dyrkaði hann sva segiandi með miclvm harmi. at þi sem konvngr ætlaði oc þeir er hia vorv. Miskvnna þv mer avmri konv minn herra. Konvngr svarar. Hvat er þer kona. hvi lętr þv sva. Hon mællti. Ho ho vei mer vęsalli. ec em ęin eckia. oc atti ek eftir bonda minn .ii. syni mannvęna. þeir vvrðv missattir sin a milli vm ęinn lvt oc striddvz a með ofrkappi vti a akri. þar sem ęingi var sa er þeim bannaði slika vhæfv. oc lavk sva þeirra samanęign at annarr drap annan. Se nv minn herra. Allir frendr þeirra risv vpp með æinv raði. gengv at mer ambatt þinni með mikilli akefð sva segiandi til min. Sel fram svn þinn er drepið hefir bręðr sinn. þvi at ver vilivm hann af lifi oc hefna sva hins vegna. oc skolvm ver æyða ærfð hans fyrir broðvrvig. Nv hafi þer hæyrt konvngr hverso sarliga þeir vilia slavckva þenna ęina gnæista minnar hvgganar sem enn lifir. til þess at niðr falli nafn bonda mins oc æigi megi avkaz hans afkvęmi a iarðriki ęða nockvrar miniar eftir lifa hans minningar. Konvngr svaraði. Far þv i hvs þitt oc man ek bioða bod fyrir þik oc svn þinn. Konan sagði. Liggi a mer ranglęti þetta oc a favðvrhvsi minv. enn minn herra konvngr oc hans tignarsæti se frialst oc akerolavst her firi. Konvngr svaraði. Þa geri ek annat rað fyrir. lat þv þann til min er i mot þer mælir ęða misbyðr oc skal sa æigi þer siðan męin gera. Þa mællti konan. Þess bið ek minn herra at þv minniz drottins gvðs þins. sva at æigi latir þv margfalldaz ęða avkaz ættvig enn framarr til hefndar eptir þann er drepinn var. oc æigi se son minn af lifi tekinn. Konvngr mællti. Þess sver ek við gvð at ęngi maðr skal blasa har af hỏfði þer ęða syni þinvm. Konan sagði. Eigi þickivmz ek enn hafa fvllnat mins ęyrindiss. vtan þær gefit mer orlof at tala enn flæira við yðr. Konvngr bað hana tala sva mart sem hon villdi. Hon mællti. Hverso lęingi skalltv herra lata lyð gvðs sva misgera at kalla eigi aptr þann er lęingi hefir vtlaga verið. ǫll ęigvm ver einn veg fyrir hendi at ver skolvm deyia. oc dregr þa iorðin sitt til sin. sva at hvers mannz likami skriðnar til sinnar natvrv i iorðina sem vavtn þav er æigi kvnnv aptr at hverfa. enn allir menn æigv sal. oc er ecki hennar at vęnta i iorðina þi at drottinn vill vist æigi lata hana fyrirfaraz. helldr hvgsar hann oc setr sva rað til at sa tapiz aeigi með ỏllo er misgerir þo at hann se rækr oc rekinn vm stvndar sakir. Nv kom ek til þess hingat at flytia þetta mal fyrir þer konvngr oc allri hirð hia verandi. þvi at ek var orvgg at tala slict hverso sem þv tękir minv mali. En nv hefir þv minn herra þvi helldr heyrt minn frambvrð at þv hefir hæitið at frelsa mik af valldi þeirra oc bęði villðv mik oc son minn ma af ęrfð drottins. Bið ek nv þess at ek ęiga þat at segia at hæit þitt herra konvngr se sva fast sem svardagi. þvi at sva ert þv geðfastr sem gvðs ęngill. at hvarki vikr þv af ręttindvm fyrir bliðv ne striðv. oc þvi er drottinn gvð með þer. Konvngr mællti til hennar. Seg mer satt af oc læyn mik ęigi [þann lvt er ek vil spyria. er æigi þat nv at Joab se i raðvm með þer vm þessa lvti. Konan svaraði. Þess sver ek fyrir hęilso andar þinnar minn herra at þv hnæigir hvarki til hægri handar ne vinstri af rættvm veg her vm. at Joab lagði þetta vndir tvngvrætr mer oc bavð mer at bera fram merkingar figvrv þessa mala. Enn þv konvngr ert sva vitr oc visdomsfvllr sem sa gvðs eyrendreki er alla lvti skilr oc skyniar. oc þv mættir finna a minv tali at son minn likamligr atti ecki slict at kæra sem ek sagði fram. Þa mællti konvngr við Joab. Nv skalltv sia hverso mer likar þessi þin raðagiorð. Far þv nv oc læið vr vtlegð Absalon son minn. Enn Joab iafnskiott fram fallandi a hallargolfið oc lavt konvngi oc þackaði honvm þessa milldi sva segiandi. A þessvm degi skil ek at ek hefi fvnnit miskvnn i þinv avgliti minn herra. er þv gerðir þetta eftir minvm orðvm.

Joab bioz nv sem skiotaz. [for siþan avstr i Syriam i riki Gessvr ok flvtti Absalon konvngs svn þaðan oc hæim i Hiervsalem. Sem konvngr spvrði kvamv þeirra. sendi hann orð Joab at Absalon skylldi hæim fara til bva sinna enn koma ecki a konvngs fvnd. oc sva giorði hann. Absalon var fegri oc friðari skapaðr fyrir allra lvta sakir en engi maðr annarr i Gyðinga kyni. sva at þat er sannsagt af honvm. at milli hæls oc hvirfils fannz hvergi fleckr ęða lyti a hans likam at maðr myndi sik annan veg kiosa skapaðan. Hann var oc frægðarsamliga hærðr fra þi sem aðrir menn beði at fęgrð oc væxti. oc þat til marks vm mikilleik hars hans. at þat þyngði hann sva at hann varð vm sinn a hverio ari at lata reka af ser. Ok einn tima hafði klipparinn forvitni til at færa a vag har af hỏfði honvm. oc va .cc. skillinga. Absalon atti .iii. syni oc eina dottvr harðla fagra synvm er het Thamar. hana atti siðan Roboam konvngr son Salomons. oc var þeirra son Abia konvngr Juda. Absalon var nv sva .ii. ar i Hiervsalem at hann kom ecki til fvndar við feðr sinn oc æigi naði hann at sia konvng. Hann giorði þa orð Joab hertoga. at hann villdi senda hann til konvngs. Enn Joab villdi æigi koma til moz við Absalon. Sem Absalon hafði sendt tysvar eftir honom oc villdi hann æigi koma. þa mællti hann til svęina sinna. Þat er yðr kvnnict at akrar ockrir Joab liggia saman. farit nv til oc leggit i elld i akr hans oc brennit vpp. Þeir giỏrðv sem hann bavð oc brendo allt sęði Joab. Enn er þrælar hans komv til oc sa þar [verks ofmerki rvnnv þeir með hrygð oc rifv klęði af ser oc savgðv Joab skaða sinn. Joab for þa at finna Absalon oc mællti sva til hans. Firir hveria savk leztv [þræla þina brenna sæði mitt. Absalon svaraði. Ek senda þer boð tveim sinnvm biðiandi at þv skylldir koma til min. þvi at ek villda senda þik til konvngs [at forvitnazt fyrir hvi ec var kallaðr vr vtlegð. þvi at bętra var mer at vera i Gessvr ęða annarri vtlægð enn her. ef ek skal alldri koma i konvngs avgsyn. Nv bið ek at [ek na vm siðir at sia hann. enn ef hann vill þat æigi. þa væit ek at hann minniz ranglætis mins oc man tala drepa mik.

Joab for þa at finna konvng oc talaði þetta mal [fyrir honvm. oc tok hann þvi vel. Var þa Absalon [til kallaðr. Sem hann kom inn i hỏllina fell hann fram fyrir feðr sinn oc kvaddi hann virðvliga. Konvngr [tok til hans. ręisti hann vpp oc kysti oc tok hann með fagnaði i fvlla sętt. Eptir þetta lęt Absalon giỏra ser ęina agæta oc hỏfðingliga kęrrv oc dvbbaði .lx. riddara oc .l. fylgðarmanna ser til þionosto oc sinni kerrv til verndar. Hvern morgin sem Absalon var clęddr. geck hann vt at borgarhliði. settiz þar oc sætti komandvm. med þi moti at hvernn mann þann er nỏckvð ætti at kæra oc veri kominn at læita doms konvngs a sinv mali kallaði Absalon til sin. oc spvrði af hverri borg [ęða hverr veri ęða hverra ęyrinda færi. Ok sem sa er hann talaði við sagði hvaðan hann var æða hverrar ættar ęða hvat hann atti at kæra. þa svaraði Absalon. Malæfni þin synaz męr goð oc rętt. enn ęngan vrskvrð fer þv þinna mala. þvi at konvngr hefir ǫngan til sętt at hæyra þik. oc þat væit trv min at slik mal skyllda ec skiott oc vel græiða ef nockvrr villdi mik taka til domanda yfir folkit. Absalon var sva bliðr við allt folk með frabęro yfirbragði sinnar halæitv fegrðar. at hann kvaddi oc kysti hlæiandi hvern mann er til hans kom. Sva giỏrði hann við allt folk Gyðinga þat er for at sękia doma konvngs oc heyra af honvm ręttęndi. oc margs mannz hiarta giorði Absalon ahyggivfvllt.

Fra vppreist Absalonis moti Dauid

275. Þa er liðnir vorv .xl. vetra fra þi er Saul konvngr let drepa kennimenn drottins sakir Dauids sem fyrr var sagt. gengr Absalon ęinn dag fyrir favðvr sinn sva segiandi. Gefit mer orlof herra konvngr at leysa hęit þat er ec hęt þa er ek var i riki Gessvr i Syrlandi. at ek skylldi fara oc fornfęra i Ebron ef gvð villdi læiða mik aptr i Hiervsalem af þeirri vtlægð. Konvngr bað hann fara i friði oc fremia ręttlæti. Absalon bio sik skiott oc for i Ebron. hann sendi sina menn i alla kynþattv Jsraels oc bavð sva. at þann tima sem Gyðingar hæyrði lvðr hans skylldi þeir segia at Absalon rikir i Ebron. Absalon hafði .cc. manna af Hiervsalem [þeirra er hann kvaddi til farar með ser. þeir vorv allir með hreinv hiarta oc einfavlldvm hvg oc vissv ecki til hvat vndir bio. Absalon hæimti oc til Achitophel af Gilo. þeirri borg er sva hæitir. hann var raðgiafi Dauid konvngs. Sem Absalon hafði sęft fornir i Ebron. læt hann allt folk sveria ser trvnað. dreif þa lið til hans hvaðan æfa. sva at hann hafði skiott allmikinn her.

Nv sem Dauid konvngr frettir ỏll þessi tiðendi kallar hann saman sina menn i Hiervsalem ok segir sva. Þav tiðendi hefi ec spvrtt fra Absalon syni minvm er mik tregar miog. Vil ec þat rað gefa yðr goðir felagar at hverr bvi sik sem skiotaz oc skvnðvm vt af borginni. þi at ęigi man siðarr kostr at flyia er Absalon kemr með allan her oc teppir oss inni oc [drepi enn slai sverði alla borgina oc eyði. Þa svarvðv allir hans menn. Giarna vilivm ver þinir þrælar herra konvngr þeim ỏllvm lvtvm at fylgia oc algera eptir matt oc męgni sem [þv vill bioða oss. Siþan for konvngr oc ỏll hans hirð af Hiervsalem a fęti sva at æigi ręið helldr konvngr sialfr. Enn hann læt eftir i borginne til at gæyma konvngs herbergia .x. frillvr sinar. Ok sem konvngr var vt kominn. ok allr Jsraels lyðr næytti ęiginligra fota til gavngv. nam hann stað langt fra borginne oc bæið sinna manna þeirra er sęinne vvrðv. Sottv þa til [motz við konvng allir trvlyndir þionostomenn oc sva þeir menn með sinar fylkingar er hætv Cherethi oc Phelethi. Þa gengv fyrir konvng þav .dc. manna sem honvm hỏfðv fylgt or riki Geth þa er hann toc riki i Ebron. hỏfðingi þeirra hęt Ethai. Dauid mællti til hans. Þv Ethai ert vtlendr maðr oc hefir verit með mer vm hrið oc fyrirlatið fyrir mina skylld fe þitt oc fostrland. nv man ek fara sem fyrir liggr oc avðæt ma verða. en æigi skal nær fara at ek lavna þer þi dygð oc dræingskap er þv hefir mer synt með trvlyndri þionkan. at vefia þik i vanðręðvm með mer. oc fyrir þi snv þv aftr með alla þina svęitvnga oc tak þer bygðarlag i Jorsalaborg með þessvm nyia konvngi. Ethai svaraði konvngi a þessa lvnd. Þess sver ek við lifanda gvð oc lif þitt konvngr. at ek þręll þinn skal þar vera sem þv ært oc þer fylgia minn herra. hvart sem þv ert lifs æða davðr. oc ỏngvm ỏðrvm konvngi þiona vndir heims solo. Konvngr mællti. Far at þi sem þer likar.

Þa ręð Dauid konvngr til ferðar oc með honvm Ethai með sina svæit oc þar með annað folk. oc allr lyðr geck með hrygð oc harmi. For þa konvngr með allt sitt lið [yfir forss Cedron þann veg sem liggr til eyðimerkr. Kom þa til motz við hann Sadoch kennimaðr oc allir Levite með ser flytiande ena helgv sattmalsỏrk drottins oc settv hana þar niðr. Abiathar byskup var oc þar. oc Achimaas son [Abiathar. oc son hans Jonathas. Þa mællti Dauid. Þat vil ek at þer hverfit aptr oc verið frialsir i Hiervsalem. enn ek man her læynaz i [æyðimỏrkvm i eyðirioðrvm þar til er mer kemr fra yðr nỏckvr tiðendasỏgn. þi at þat skolot þer annaz at gera mik varan við þa lvti sem að kvnnv beraz hæima i landinv oc mik varðar at vita. Sadoch oc Abiathar flvttv nv aptr avrkina i Hiervsalem. Enn David konvngr geck með hrygð oc harmi oc berføttr at hvlðv hỏfði framm a skoginn þar sem heitir olifaborg. oc sva allir hans menn gengv með sorg oc svt oc hvlðv hỏfvð sin. Þa fretti konvngr þav tiðendi. at Achitophel er verið hafði hans hinn hęsti raðgiafi hann var nv æiðsvari Absalons til allra raða. Þa mællti konvngr oc sa til hersins. Vandr svikari er Achitophel. bið ec drottinn minn at þv latir með nockvrv moti vvitrliga verða hans raðagerð. Sem [hann toc hvilld a ęinne fiallzhæð. kom til hans ęinn vin hans er het Cvsai með sorgar yfirbragði at rifnv clæði oc molldarfvllv hỏfði. Konvngr mællti til hans. Ef þv fylgir mer Cvsai oc minvm flocki. þa verðr mer helldr at þi þvngi enn gagn. oc ef þv vill mer nockvt lið væita. þa snv þv aptr i Hiervsalem oc męl til friðar við Absalon. Oc ef hann vill sem mik varir þiggia þina þionostv. þa skalltv kostgefa at eyða oc vnyta raðagiỏrð Achitophel. Nv ero þar kennimenn Sadoch oc Abiathar. oc skallt þv segia þeim hvert orð er þv heyrir a konvngs garði. oc siþan skolot þer allir samt senda til min oc [segia mer oc gera varan við allar þeirra framferðir oc raðagiỏrðir sem þer verðit visir. Cusai for nv sem konvngr gerði rað fyrir. Ok sem hann hafði skamma hrið dvaliz i Hiervsalem kom þar Absalon konvngsson med sinn her.

Siba fęrði Dauið uistir

276. [Þo er nv fyrst fra þi at segia. at þa er þeir skilðv konvngr oc Cvsai sneri konvngr yfir fiallit þvert. oc avðrvm megin i fiallzhliðinni kom til hans Siba sem fyrr var nefndr er Dauid setti til at þiona Miphiboseth með tva asna klyfiaða af vistvm oc vini. Konvngr spvrði hvat þat skilldi sem hann for með. Siba svaraði. Þessa hlvti ferða ek þer minn herra. asna til ræiðar at þv gengir æigi sialfr. vistir at fęða með svęina þina. vin at drecka ef nỏckvrir þreytaz af þorsta oc erfiði a eyðimorkinni. Konvngr mællti. Hvar er mæistari þinn Miphiboseth. Siba svaraði. Hann var eptir i Hiervsalem oc sagði sva at Gyðinga lyðr myndi nv skipa honvm riki favðvr sins. oc bręgða ætlar hann nv sinvm trvnaði við yðr. enn ek bið at finna miskvnn i þinv avgliti. Konvngr mællti. Allir lvtir þeir er att hęfir Miphiboseth skolo nv vera þinir.

Fra illyrðum Nabath uið Dauid

277. Sem Dauid konvngr kom þar framm sem heitir Bavrim. geck vt i mot honvm ęinn frendi Saul konvngs er het Sęmei oc avðrv nafni Nabath. Hans son var Jeroboam er siðarr man getið verða. Sęmei for a veginn fyrir konvng oc hans menn með bỏlvan oc banni. sva ærr oc oðr at hann barði grioti til konvngs oc hans svęina. enn þeir gengv tvęim megvm hia konvngi oc hlifðv honvm við grioflavginni. Semei bolfaði konvngi [i akafa með þessvm orðvm. Drags þv a brott hęðan diỏfvls maðr oc morðingi. Nv hefir gvð golldit þer er þv hefir raðit bana allri hirð oc hvskỏrlvm Saul konvngs. en þv setz i rikið efter með rani oc rangendvm. fyrir þvi hefir gvð nv gefið rikit Absalon syni þinvm. enn þik taka at þravngva þinar illzkvr þi at þv ert vandr manndrapari. Þa mællti Abisai son Sarphie til konvngs. Hvi bỏlvar sva þessi bannsettr hvndr minvm herra. nv vil ek fara oc sla af honvm hỏfvð. Konvngr svaraði. Hæyrið mik synir Sarphie. Hvat skaðar oss orð hans. latið hann bỏlva sem hann vill. þi at ec trvi at drottinn hafi boðit enn bannat æigi at illyrða mik fyrir minar synðir. oc hverr man sva diarfr at þori at spyria eftir hvi gvð gerði sva. Ok enn mællti hann til Abisai oc annarra sinna manna. Litið a goðir dreingir. Minn ęigin svn sitr vm lif mitt oc vill drepa mik. Hverso myklo helldr er mer van grimðarfvllz fiandskapar af frenda Saul mer vandalavsvm. Kann oc vera ef gvð litr mina mǫðv. at hann avmbvni mer með ęinhverio goðv ef ek hefi þol við. Geck þa Dauid konvngr leið sina oc hans felagar. enn Sęmei for [æ iafnfram vm fiallzavxlina it efra bỏlvandi oc barði grioti til þeirra oc ios a þa iorva oc molldo sem hann komz við. Konvngr for þar til er hann kom a ęinn slettan hialla i fiallzhliðinni. vorv þa allir hans menn moðir [af gavngv oc tokv hvilld.

Fra raaðagiorð Achitophel

278. Nv er þar til at taka sem aðr er fra horfit. er Absalon oc Achitophel drottins svikari oc ner allr Jsraels lyðr kom i Jorsalaborg. þa geck Cvsai sannr vinr Dauids konvngs fyrir Absalon sva segiandi. Hæill heill herra konvngr. Absalon svaraði. Þessi er virðvlig oc vinsamlig kvęðia. enn fyrir hvi ert þv her enn fylgðir æigi þinvm herra oc felaga Dauid konvngi. Cusai svaraði. Uist ecki vill sva vera. þi at þeim man ek þiona sem drottinn hefir valið ok allt þetta folk Gyðinga lyðr lætr ser soma lotning at væita. ok sva man ek þer reynaz sem ek hefi ræyndz favðvr þinvm. Þa mællti Absalon við Achitophel. Undir þer ero ỏll rað hvat ver skolvm at hafaz. Achitophel svaraði. Þat er mitt hit fyrsta rað at þv gangir inn oc leggiz með frillvm feðr þins er hann hefir til sętt at gæyma sinna herbergia. þi at þa er allt Jsraels folk frettir at þv geriz æigi minni fyrir þer enn feðr þinn. þa manv allir astvnda at efla þik som mest i mot honvm. Siþan slogv þeir landtialldi Absalons i ęinvm grasgarði. enn hann geck inn til frillna feðr sins at avgsiandvm ỏllvm lyð. þi at i þann tima var sva mikil virðing væitt Achitophel. at ỏll hans raðagiỏrð var sva tekin [fyrir fvllnað i alla staði sem þat veri gvðs forsia er hann sagði fram. sva þa oc er hann var með Dauid sem nv með Absalon.

Eftir þetta talar Achitophel við Absalon. Nv man ec segir hann velia .xii. þvsvndir hravstra dreingia af [her þinvm a þessi natt er nv kęmr. ok man æigi mikill vanði at raða a hann vvaran oc vapnlavsan oc mǫðdan af miklo vasi. þi at allir hans menn manv verða felmsfvllir oc flyia viðs vęgar fra honvm. enn ec skal drepa hann þegar hann er ęinn eptirlatinn. þi at betra er oss at ver þręlar þinir takim af lifi ęinn mann enn gera æigi męira mannspell. [Siþan man ek læiða aptr allan lyð sva myktan vndir þitt valld. rętt a [sỏmv læið sem misgerandi kona friðmęliz við sinn bonda. Þetta þockaðiz vęl Absalon oc avllvm hỏfðingivm hersins. Þa mællti Absalon til svæina sinna. Kallit mer Cusai. oc vil ec hæyra hvat hann segir. Ok sem Cusai kom [til hans segir sva Absalon til hans. Hvert rað gefr þv til hvart ver skolvm [eða æigi gera eptir þi sem Achitophel hefir rað til gefið. Jnnir hann þa vpp fyrir honvm raðagiỏrð hans oc tilskipan. Cusai svaraði sva. Æigi syniz mer þetta gott rað er Achitophel hefir þessv sinni til lagt. Hann þagnaði þa vm litla stvnd oc mællti siþan. Sialfvm þer Absalon er æigi vkvnnict at faðir þinn oc allir þeir menn er honvm fylgia ero hinir mestv kappar. þicki mer oc van. at bæði se at hann þickiz nv hæiskliga vera bæiddr enda [ætla ec hann sva nv vera i bæiskvm hvg. at hann [ęiri ęingv vætta helldr en birnan er [nyręnt er sinvm hvnvm. Hann er oc bęði vitr oc vigkęnn til allrar forsia oc herstiornar oc þvi man hann æigi raðlavss fyrir uerða. oc æigi minni van at hann se nv ecki með sinvm her oc flocki. nema enn helldr hafi hann folgiz i hreysvm ęða holvm iarðar æða [fangit ser hæli i einshverivm stað þeim er hann se æigi avðfvndinn. Nv er þat kvnnict orðit ỏllvm Gyðinga lyð. at faðir þinn er manna styrkaztr oc hefir orvggan hvg oc hiarta sem leon oc hann ottaz ecki. hann hefir oc þa æina með ser at allir ero hravstir hermenn oc vrvggir til vapns. Enn ef ęinnhvrr hỏfðingi af her þinvm fellr i fyrsto. þa man þat segia maðr manni at þegar hafi vegiz a þinn her. oc manv þinir menn þa allt sliotigarr at ganga enn hinir diarfligarr i mot taka. Nv syniz mer þat męira rað at þv stefnir til þin hveriom manni er vapnvm ma vallda af Jsraels kyni fra endilavndvm Dan allt til Bersabe. Enn þa er saman kęmr vtalligr herr sem siavar sandr oc þv ært æinn yfirmaðr allra. þa manvm ver hlavþa a Dauid oc hans svæitvnga. sva þyckt oc margr vm einn sem vr ęða davgg kann at falla a iorð. oc drepa sva giỏrsamliga niðr alla þa ær með honvm ero at æigi sę einn eptir. Enn með þi at þeir seti vndan ser til hæliss i nỏckvra borg. þa [skal allt Jsraels folk til fara oc bera bỏnd oc stręingi vm þa borg. siþan skolv ver draga allt saman borgina oc byggendr hennar i forsa æða fen. oc savckva sva ollo samt at hvarki hittiz eptir stęinn ne stika. Lavk Cusai sva sinni ræðv at Absalon oc allr herr gerði goðan rom at hans mali. vrðv allir a æitt sattir. at raðagiỏrðin Cusai var bæði bætri oc nytsamligri i alla staði helldr enn Achitophel. Savgðv sva ef hans raðvm vęri fram farið at þat horfði Absalon til mikils vaða. at drottinn mvndi honvm lata nockvð illt at hendi bęraz.

For þa þegar Cvsai oc sagði Sadoch oc Abiathar kennimonnvm allt hverso [farið var oc hvar þa var komið. oc sva hvert rað hvarr [þeirra Achitophel hafði til gefið. Sendit nv segir Cvsai sem skiotaz til konvngs oc latið hann vita þessa alla lvti. oc segi honvm [þav þar með min orð at hann læiti brotto vtan alla dvỏl a þessi nott þaðan sem hann er nv a vỏllvm æyðimerkr. at æigi verði hann oc hans menn bornir ofrliði ef hann biðr þar þess er Absalon kęmr með sinn vvigian her. Jonathas oc Achimaas synir byskvpa voro þa staddir við brvnn Rogel. þar kom ęin ambatt send af byskvpvm oc sagði þeim alla þessa lvti. Þeir brvgðv við þegar. oc [forv þaðan sem þeir vorv at bera niosn Dauid konvngi. þi at þeir mattv [ecki koma innan borgar. Enn svæinn ęinn sa ferð þeirra oc þottiz vita hvat þeir ætlvðv. Gecc hann þegar fyrir Absalon oc sagði honvm. Sendi hann siþan sina menn [at taka. En er sendimenn sa ser væitta eptirfỏr. skvnndvðv þeir sem mest sinni ferð. ok er þeir komv fram at borg Barim. hliopv þeir i garð ęins bonda. þar var brvnnr i garðinvm oc harðla [hatt at niðr. Gengv þeir niðr at brvnninvm. enn hęimakona tiallðaði yfir sva at ecki sa til at þar vere niðrganga. þi likt at hon þvrcaði hvsbvnað sinn. Ok sem svæinar Absalons komv i garðinn. spvrðv þeir konvna hvar þeir veri er þar komv litlo aðr. Hon svaraði. Brottv forv þeir oc attv her ecki lęingri dvỏl enn þeir drvckv vatn er ek gaf þæim. Ok ær þeir fvndv þa æigi. hvrfv þeir aptr i Hiervsalem. Enn þegar sem þeir vorv brotto stoðv hinir vpp fra brvnninvm oc forv veg sinn. Þeir fvndv Dauid konvng oc flvttv honvm ỏll tiðendi þav sem þeir visso af Jorsalaborg. Siþan mællto þeir. Nv vitvð þer af varvm orðvm raðagiỏrð Achitophel i mot yðr. risit þvi vpp skiott oc skvndit vt yfir Jordan. Dauið konvngr bioz hvatt með alla sina svæit. Var konvngr oc hverr sem æinn hans manna kominn vt yfir ana aðr lysti af dęgi.

Achitofel drap sik sialfr

Achitophel sa nv at hans raðagiorð mvndi at ǫngv havfð. tok hann þa asna sinn oc biotz a brotto af Hiervsalem. for hann sva bvinn til sins heima i borg Gilo. hann skipaði [til allra lvta i hvsi sinv. siþan hæingði hann sik sialfr oc var þat hans bani. var hann grafinn i Gilo [hia frendvm sinvm.

Fra Dauid konungi ok Absaloni

279. Davið konvngr kom þar sem kallaz Castra. Absalon for eptir honvm vt yfir Jordan. oc með honvm hverr maðr drivgvm sa er vapnvm matti vallda i Jsrael. sęttv þeir sinar herbvðir i Galaath. Absalon sętti þann hỏfðingia yfir sinn her er het Amasa [af Jsreli. Amasa geck inn i herbergi þeirrar konv er het Abigal oc lagðiz með henne. Abigal var systir Sarphie moðvr Joabs hershỏfðingia Dauid konvngs. Sobi het maðr annarr Machir hinn þriði er nefndr Berzellai [af Galaath. Þessir .iii. menn af miklvm manndom hvglæiddv hverso miklar navðir [konvngr Dauid hafði þolað a æyðimỏrkvm. oc hans menn mvndv miog at þrotvm komnir af hvngri oc þorsta. Nv sem konvngr var kominn i Castra. þar var æin sterk borg. bva þessir menn sem nv vorv nefndir til hvæiti oc hvnang miol oc mallt oc allz hattar iarðar avỏxt. sva oc allan hinn agætazta dryck. savði oc yxn fæita oc allt annað þat er til mannfæðv ma hafa flvttv þeir til herbvða Dauid konvngs. oc gafv honvm oc hans monnvm sva mikla gnott vins oc vista at þeim mælti vinnaz marga manaði. Nv sem Dauid hefir skoðat lið sitt oc sett hỏfðingia yfir .ccc. manna oc sva yfir hvert .c. siþan þriskipti hann herinvm. oc sętti Joab hỏfðingia yfir ęinn þriðivng. enn Ethai af Geth yfir annan þriðivng [enn yfer hinn þriðia þriðiung setti hann Abysay sun Saruie broður Joab ok þar fylgði konvngr sialfr þeim þriðiungi. Konungr mællti þa til lyðsins. Nv er vænaz at ek fari með yðr til bardaga. Enn allr herrinn svaraði þegar at þat skylldi með ęngv moti vera at hann fęri með þeim at sinni. þvi at þeir hęliarmenn ero i moti segia þeir ef ver komvm saman. at ecki mikit manv vm hirða hvart ver menn þinir fỏllvm ęða flyivm. þvi at helldr mvnv þeir vilia na þær ęinvm enn .x. þvsvndvm annarra manna. Er oss hitt betra at þv ser her i orvggri borg. hvers sem ver [kvnnvm við þvrfa. þi at oss þickir allz giętt ef yðar er. Konvngr svaraði. Sva man ek gera at sinni sem þer vilit. Stoð konvngr þa við borgarhlið meðan hỏfðingiar forv vt hverr með sinar svæitir. Þa mællti konvngr til Joab oc Abisai oc Ethai. sva at allr herrinn hæyrði. Þat byð ek yðr skylldvliga ỏllvm. at þer drepit æigi Absalon son minn þo at yðr gefi færi a. nema enn helldr feri [hann mer lifanda. þvi at mer man miog mislika ef þer bregðit af þessv minv boði.

Fall Absalonis ok hans manna

280. Hofðingiar Dauid flvttv herinn a skog Effraim. þar kom a mot þeim Absalon með allan sinn her. oc var allmikill liðsmvnr [at herr konvngsmanna var minni. Hofz þar þa hin snarpazta orrosta oc sneri skiott mannfalli a lið konvngssonar. oc sva væitti herrinn Dauids konvngs harða snerrv at þeir felldo af [hinvm a þeim degi .xx. þvsvndir. [Tok þa at riðlaz bardaginn oc ręiða ymsa vega vm vỏllvna. ok vm siðir brast flotti a her Absalons. oc varð þeim þat haskasamt. þi at skogrinn tynði oc tapaði miklv flęirvm helldr enn fello fyrir vapnvm sinna vvina. Absalon konvngsson reið ęinvm mvl vm daginn. Enn sva bar til at allr herrinn dreifðiz fra honvm. enn hann hlæypli hvast vm skoginn vndan monnvm Dauids. ok sem mvllinn vndir honvm rann fram at ęinni ęik mikilli oc margkvislottri. þa snart hỏfvð hans ęikina oc brazt harið vm ęinn kvist sva honvm kippti vpp or savðlinvm. enn mvllinn rann framm vndan honvm oc hęck hann sva i loptinv. Þetta gat at lita ęinn konvngsmaðr oc sneri þegar aptr i mot Joab oc sagði sva. Nv rętt sa ec Absalon konvngsson hanga i halimvm ęinnar æikr her frammi fyrir oss. Joab svaraði. Ef þv satt hann hanga. hvi drapt þv hann æigi. oc myndi ec hafa gefit þer .x. skillinga af skirv silfri oc þar með gott bellti. Hann svaraði. Þat vęit ec vpp a trv mina þo at þv gefir mer .m. skillinga. at æigi þvi helldr legða ek hendr minar a hann. sva mikla varhygð sem faðir hans bavð yðr hỏfðingivm a at ỏllvm oss aheyrandvm at þer skylldvt varðvæita hann [lifanda oc hæilan honvm færa. Nv ef ec hęfða drepit hann. [þat veri diarfliga minn davði þi at þat mætti ecki læynaz fyrir konvngi. ætla ec at þv [mvndir giarnn at bera þat verk a mik enn [afsaka sialfan þik. Joab svaraði. Sę ec hvat þv vill. oc man eigi sva fara at hann lifi enn ec se drepinn. þi at ec skal fvlldiarfliga [fyrir þer at honvm ganga. Þræif hann þriv spiot oc [flæygði sitt sinn hverio at Absalon oc nisti hann sva at ỏll namv stað i hiartanv. Ok sem Absalon spornaði enn a æikinni. rvnnv til .x. skialldsveinar Joab oc sęrðv hann til davðs. Læt Joab blasa sigrblastr oc stỏðvaði herinn af flottarekstrinvm oc villdi æigi [lata drepa. Toko þeir þa Absalon oc kastaðv honvm i ęina grof divpa þar a skoginvm oc giorðv mikinn griothavg vpp af honvm. Enn þo er læiði hans i Hiervsalem. er hann lęt ser bva virðvliga sem margra rikra manna siðr var til meðan [hann lifði. oc er þat merkt vndir hans nafn oc hæitir Absalons læiði allt til þessa dags. Achimaas son Sadoch byskvps mællti við Joab. Nv man ek renna oc segia konvngi at drottinn hefir dỏmt makligan dom vvinvm hans. Joab svaraði. Eigi skalltv oc ęngi yðarr þat flytia daglangt at konvngs son se davðr. Joab mællti til þess mannz er Chusi het. Far þv oc seg konvngi þav tiðendi sem þv hęfir sęt. Chusi lavt honvm oc rann siþan. Þa mællti enn Achimaas. Hvat dvelr mik nv er Chusi er þo farinn. Joab sagði. Hvat fysiztv felagi sva miog þessa. æigi mantv [fagnaðartiðendi flytia konvngi. far nv sem þær likar. Achimaas rann þegar sem mest matti hann allan hinn bæinsta veg oc komz fyrir Chusi.

Konvngr varð nv harðla hryggr við þessi tiðendi. Geck hann þegar vpp i lopthvsit yfir portinv sarliga syrgiandi oc sagði sva. Hvat skylldi mer gavmlvm karli at lifa hravrnanda a hveriom degi. enn þv son minn Absalon skylldir deyia i blomi alldrs þins.

Dauið konvngr sat þar er borgarhlið vorv til beggia handa. Enn speculator litaðiz vm i hæð borgarinnar oc sa renna ęinn mann. hann kallaði hatt oc sagði konvngi. Hann svaraði. Þessi maðr man segia goð tiðendi ef ęinn saman ferr. Ok sem þessi maðr nalgaðiz borgina kallaði speculalor i tvrninvm oc mællti. Enn sæ ec annan mann renna ęinn sannan. Konvngr svaraði. Þessi man oc goðr sendiboði. Enn mællti svæinninn. Þat hygg ek at Achimaas ręnni fyrr. Konvngr mællti. Hann er goðr maðr oc man bera goðan boðskap. Achimaas kom þa oc hæilsaði hatt a konvng oc fell til fota honvm sva segiandi. Lofaðr se drottinn gvð sa er [saman byrgði oc bravt niðr þa menn sem sinar hendr hofv vpp i mot þer minn herra konvngr. Hvat er nv sagði hann. ero æigi grið gefin svæininvm Absalon. Achimaas mællti. Eigi væit ek þar męira af at segia konvngr enn þa er Joab sendi mik sa ec æina mikla dys. Stat vpp segir konvngr oc bið her vm hrið. [Hann gerði sva. Kom þa Chvsi oc mællti. Goð eyrindi ber ec minn herra. at drottinn hefir dǫmt fyrir þik alla i dag þa er meðr ofrðirfð risv i gegn þer. Konvngr mællti. Er æigi [friðt syni minvm Absalon. Chvsi mællti Fari sva allir sem Absalon þinir vvinir konvngr oc þeir sem þer gera mæin ęða misbioða. þvi at nv er hann fallinn. Konvngr varð nv harðla hryggr við þessi tiðendi. Geck hann þegar vpp i lopthvsit yfir portinv sarliga syrgiandi oc sagði sva. Hvat skylldi mer gavmlvm karli at lifa hravrnanda a hveriom degi. enn þv son minn Absalon skylldir deyia i blomi alldrs þins. makara at ek mætta nv helldr deyia ef gvð villdi. en þv lifa son minn Absalon. Var þa þegar boðat oc borið vpp fyrir alþyðv at konvngr græt sarliga son sinn davðan. Sneriz þa ỏllvm lyð i svt oc sorg þessi haleiti sigr. oc ræikaði raðlavsliga vtan borgar allr herr konvngs er heim var kominn fra bardaga oc dreifðiz her oc hvar þvi likara sem flottamenn helldr enn sigrvegarar. þi at flestir forðvðvzt at koma innan borgar meðan konvngr mǫðdiz af sva mikilli hrygð oc harmi. Joab geck þa vpp i loptið til konvngs sva segiandi. Miog lytir þv oc svivirðir [i dag asianvr allra þinna manna. þeirra sem hialpað hafa hęði þino lifi oc sva sona þinna oc dęttra oc frialsvðv fra skomm oc skaða allar þinar æiginkonvr oc frillvr. Þv ęlskar þa er þic hata enn hatar þa er þik ęlska. oc synir nv af þer sva mikla vansǫmð at þv hirðir ecki vm hertoga þina oc hirðsvęitir. Enn giorla skil ek nv hvat vm er. ef Absalon lifði enn ver allir verim davðir þa myndi þer lika. Nv þa ris vpp oc ger sva mikil tillæti þinvm monnvm. at þv væit þeim viðmæli. þvi at ek segi þer satt af oc þar sver ek vm fyrir sialfan drottin. sva er nv komið. vilir þv æigi vt ganga oc glæðia þina menn sva man fra þer dræifazt folkit. at æigi man ęinn maðr eptir vera með þer aðr þessi natt er brottv. ok er þer þetta verra. ef sva ferr. enn allar æymðir oc illir lvtir þeir er þer hafa til handa borið fra barns alldri oc allt þer til. [manv skiott fra þer hverfa ef þv lętr æigi at minv mali verða farið.

Konvngr ręis þa vpp oc geck ofan or loptinv oc sęttiz i sialft borgarhliðit. oc sem þat frettir folkit. drifv til hans allir hans menn. Enn Gyðinga herr sa er verit hafði i bardaga með Absalon flyði i herbvðir sinar. Atti þa allt Jsraels folk þing oc stefnvr sin a milli oc giorðv rað sin. Gæystiz fram allr almvgrinn með ęinv samþycki oc sỏgðv sva til sinna stiornara. Dauið konvngr er agætr hỏfðingi. hann hefir frelst oss af valldi Philistinorvm oc annarra varra vvina oc ęr nv vorðinn forflotta fyrir Absalon oc rangliga rekinn af rikino. enn Absalon er ver vỏlþvm oc vigðvm oss til konvngs rangliga er davðr oc drepinn i bardaga. Hverso lęingi ętli þer nv þa hỏfðingiarnir at hindra oc vilit æigi aptr kalla ręttan konvng i riki sitt.

J þenna tima sendir konvngr boð byskvpvm Sadoch oc Abiathar. at þeir skylldi boða saman hỏfðingiom i riki Jvda oc flytia fyrir þeim sin eyrendi. Kennimenn giỏrðv sem konvngr bavð. oc er þing var sętt. bera þeir fram boð oc bręf konvngs þav er sva segia. Amase hỏfðingia oc ollvm rikbornvm monnvm i riki Juda sendir qvæðiv Dauid konvngr. Orðsendingar Jsraelitarvm komv til min. at [þeir villdi sættaz viðr mik oc kalla aptr til rikiss stiornar. Nv með þvi at þer eroð minir bræðr oc ver allir af ęinv kyni komnir. þa væit ec æigi hvat yðr dvælr er þer komið siðarst oc verþit sæinstir til at læiða mik [heim i riki mitt ęigit. Enn þv Amasa allz þv ert mer sva kiærr ne ælskvligr nafrendi sem þv ser mitt bæin oc bloð. þa sver ek við lifanda gvð at þv skallt hvern tima vndir mino valldi vera yfirmæistari allra minna kappa oc formaðr hverrar herferðar i stað Joabs er mer verðr ofiarll fyrir storlæika sakir. Viðr þessi orðsending konvngs vvrðv allir menn i riki Jvda þvi samþyckir at senda honvm þav boð at moti at hann skylldi sem fyrst aftr vęnda or vtlægð með alla sina menn. Enn þeir forv mot honvm i Galgala. Sneri konvngr þa þegar til ferðar vtan at Jordan. komv þa frendr hans oc vinir af Juda at flytia hann vtan yfir ana.

Semei gefin grið af Dauid konungi

281. Sęmei Nabath af Bavrim er bỏlvað hafði konvngi. hann skvnndaði nv sem mest sinvm bvnaði oc for moti konvngi með monnvm Juda. Sęmęi hafði með ser af ætt Beniamin þvsvnd [sinna manna oc svæitvnga. þar var oc i fỏr Siba er verið hafði svæinn Saul með syni sina .xv. oc svæina sina .xx. Þessir sem nv var getið vorv læiðsỏgvmenn fyrir liði konvngs yfir Jordan. Þegar sem Dauid konvngr nam stað yfir kominn ana. ste Semæi af hesti sinvm oc fell til fota konvngi oc la þar allr til iarðar sva segiandi. Gerið æigi herra við mik sem ek em verðr fyrir min rangindi oc minniz æigi a mina illzkv. er ec synda yðr [i illvm orðvm oc vmannligvm er ec væsell væitta yðr þa er þer forvð næsta sinne af Hiervsalem. þi at ec kannvmz við þann mikla glęp sem mik hefir hęnt. oc fyrir þvi varð ek nv skiotaztr af ættmonnvm Josephs at fara a mot þer minn herra. Abisai son Sarphie svaraði fyrst mali hans. Hvat ætlar þv Semęi segir hann. at þv mvnir með afsakanarorðvm frelsa þik vndan davða. þar sem þv vart þa sva bannsettr at þv bavlvaðir oc barðir grioti krist drottins. Konvngr svaraði. Fyrir hvi vili þer geraz grimðarfvllir fiandans þionar oc þola ecki hefndalavst. þat væit gvð at æigi skal ek tala drepa nockvrn mann af Jsrael a þęima degi. ęða ma ek æigi nv minnaz at gvð hefir giort mik konvng yfir sinn lyð af litlvm svæini. Nv ris vpp Semei oc skalltv æigi fyrir þessa savk dæyia at sinne. Geck hann þa til griða oc svarði konvngi trvnað.

Fra flutningi Mifiboseths

282. Miphiboseth for i mot konvngi sem hann kom i rikit með savrgvm bvnaði oc vskapvðv skeggi. þvi at æigi hafði hann latið męita skegg sitt ne skera har fyrir hrygðar sakir meðan konvngr var brottv. i slikv vasi oc vesolld [sem nv var fra sagt. oc allt þar til sem nv kom hann aftr i Jorsalaborg með friði oc fagnaði. Nv sem Miphiboseth geck fyrir konvng i Jervsalem. mællti konvngr til hans. Fyrir hvi fort þv æigi oc fylgðir mer bravttv er ek flyða hęðan. Hann svaraði. Þvi minn herra at ec em sva fotlami oc hrvmr sem þer vitvð at ek em ecki gavngvfęrr. enn minn þionostomaðr Siba fyrirlæit mik sva sem nv ma hæyrazt. Ek bavð honvm með bǫnarorðvm at hann skylldi bva mer asna til ræiðar at ec mætti fylgia þer herra konvngr. enn hann giỏrði þat þvi siðr sem ek bæidda. at a þetta allt ofan bar hann mik i rog við yðr. Nv giỏrðv við mik minn herra konvngr sem gvð kennir yðr oc þinn stendr vili til. þvi at æigi var favðvrhvs mitt saklavst við þik konvngr. helldr allt til davða sialfdỏmt ef þv hefðir sva viliað. en þer synðiz þo fyrir þins goðlæika sakir at miskvnna mer þinvm þræli. sva at þv virðiz at væita mer samsæti at sialfs þins borði milli þinna kæraztv vina. hvat hefi ek nv þa rættendi til nockvrrar kęrstv ęða hvat ma ek framarr kalla a yðr enn þer vilit. Konvngr mællti. Eigi þarftu her sva mart til at tala. allt skal þat standa sem ek hefi þar aðr vm mællt. at þit Siba skiptið eign oc avkrvm með ykr sem verða ma. Miphiboseth svaraði. Giarna minn herra þo at þer vilil at hann hafi ęinn.

Chamaam for til Dauid konungs

283. Berzellai [af Galaath hafði fæddan konvng i vtlęgðinni oc hans menn meðan þeir vorv [i vtlægð þessi. Hann for nv oc at flytia hann vtan yfir Jordan. var hann oc þa bvinn oc bavð at fara lęingra með þeim. þa var hann attræðr at alldri. Konvngr mællti til hans. Far þv nv Berzelai oc sit vm kyrt með mer i hvilld oc hoglifi i Hiervsalem. Hann svaraði. Ec em nv miog gamall sva at ek hefi lifat .lxxx. ara. sliofaz mer nv miog vit oc skilning. sva at ec kann varla gręina hvart ek bergi sætt ęða beiskt. oc litt ma mik gleðia fęða ęða dryckr. er mer oc æigi mikil skemtan heðan af af hæyra a fagra sỏngva læikara ęða ęinhveria glæði. Hvi man ek nv þa afgamall karll vera þer sva miog til þvnga oc mæðv minn herra konvngr. Nv man ek fylgia þer æigi langt a læið fra ainne Jordan. enn ek þarf [ecki þeirrar bræytni at ek se nv með yðr i Hiervsalem a gamals alldri. helldr bið ek yðr at þer gefið mer orlof [aptr at hverfa i mina borg. þi at fallz er van at fornv tre. enn mer er mikil hvggan at vera grafinn hia feðr minvm oc frendvm. Nv er her son minn Chaam. fari hann með þer minn herra. honvm er vel hent yðr at þiona. oc ger þv við hann slikt er þer likar. Konvngr svaraði. Sva skal vera sem þv segir at Chamaam skal með mer fara. ok þv skallt þess vanir vita at þv mant avðlaz af mer hvat sem þv vill beðit hafa. Siþan minntiz konvngr við hann oc bað hann vel fara. Hvarf Berzellai þa aftr til sins staðar. enn konvngr framm i Galgala oc með honvm Chamaam. Kom þar þa saman allt Gyðinga folk þat er farit hafði i moti Dauid. þar var allr lyðr Juda oc hælmingr af Jsrael. Juda ęða menn Juda ero kallaðir allt þat folk er komit var fra Juda syni Jacobs hins gamla. oc þat riki Jvda er þeir hỏfðv hlotið i landaskipti sem segir i savgv Josve. enn allar aðrar ættir Jacobs vorv kallaðar Jsrael ęða Jsraels folk. oc sva riki þeirra kallat Jsrael ęða Jsraels riki. sem enn gręiniz siðarr męirr þa er rikin skiptaz eftir [davðan Salomon.

Fra aþrætni Jsrael ok Juda

284. Nv sem Dauid konvngr var hæim kominn i Gyðinga land. giỏrðiz þegar svndrþycki oc nockvrar ỏfvndargræinir [með þi folki er farið hafði i mot konvngi. þi at Jsraels lyðr talði a þat er menn Juda gengv framarri at allri fylgð oc þionkan við konvng oc hans menn. Enn menn Jvda svarvðv allt þo helldr storligarr enn hinir mellto til. Forv þa i orðahnippingar oc akęrslor. kallaði Jsrael at Jvðar hęfði stolit fra þeim konvngi. sva at þeir mętti ecki niota hans. Savgðv Jvðar sva at af þi vorv þeir nakvæmri konvngi at hann var þeim nanari at frendzemi oc af þeirra ætt kominn. Hof hann oc her i fyrsto riki sitt savgðv þeir. ok enn helldr þat til at ver hỏfvm męiri ast a konvngi enn þer. sem nv bar ravn a at ver komvm fyrri at kalla hann aftr i rikit. vitv ver oc æigi þess van at konvngr gefi oss giafir framarr enn yðr ęða geri i nockorv varn rætt sva mikinn at þer þvrfið fyrir þat at kasta ræiði ęða vþyckiv a oss. nema helldr fyrir ęina saman ofvnd. Jsraelite svaraðv sva. Þar æigv ver at tęlia til konvngs .x. ęttir sem þer ęigit æina. oc þi a hann helldr til var at hniga en yðar. [var oss ęigi fyrr orð ger at ver skylldim leiða aptr konvng varn i rikit enn þer hỏfðvt til dyttz. Skilðv þeir sva at hvarigvm likaði vel. Enn sva bar til at her var við staddr einn daligr drottins sviki af Jsrael er nefndr er Seba. son Bochri þess mannz er sva het. hann var enn kominn af ætt Gemini. Þersi maðr þeytti sinn luðr ok sagði sua. Huat er oss maalskipti um Dauid þenna. ok æigi er vaar erfð under syni Ysai. Snu þu Jsrael aptr til herbuða þinna. Skilðiz þa allr Jsraels lyðr uiðr konung ok fylgðu Seba ok hans raaðum. enn menn Juda foru meðr konungi allt heim i Hierusalem. Dauid konungr sem hann uar heim kominn i borgina. tok hann þęr .x. konur sem verð hǫfðu frillur hans ok Absalon hafði saurgat. hann setti þær allar i rikt uarðhalld ok fekk þeim atuinnu sem þær þurftu. enn ekki atti hann samræði uið þęr [helldr helldu þær hreinlifi allt til dauðadags.

Fra þi er Joab drap Amasa hertoga

285. Konungr kallaði nv til sin Amasa fręnda sinn er hann hafði þa gort hertoga yfer herlið sitt ok sagði sua til hans. kalla þu saman hermenn Juda. sua at þeir komi aller til min ok sua þu sialfr a þriðia degi heðan. Amasa giorði sem konungr bauð. hann for ok stefndi saman ǫllum lyð Juda. enn þa dualðiz honum ok uarð hann seinni aptr til konungs enn hann hafði aa kueðit. Þa męllti konungr til Abysai. Hinn vaandi uikingr Seba man enn fleira ok meira illt giǫra oss ok riki voru ef hann maa enn Absalon giǫrði. nu þa tak þu her hirðsueiter minar ok sęk epter Seba sem harðaz. at hann seti æigi sua undan oss at hann nai styrkum borgum eðr ǫðrum uigium. Abysai lypti sinum her af Hierusalem. ok uoru i þersi ferð með honum Joab broðer hans ok þeir Cerethi ok Feleti ok aller hiner styrkuztu kappar. Sem þeir uoru komner með herinn i Gabaon at þeim mickla steini sem þar stendr. kom epter þeim með [mickla sueit hinn goði hǫfðingi uinr konungs ok frændi Amasa. Joab uar sua buinn at hann hafði einn þrǫngvan kyrtil yztan klæða ok þar gyrðr yfer utan tuieggiuðu suerði i umgiǫrð. ok þo sua umbuið at þegar var bert þo at æigi uęri brugðit ef skiott þurfti til at taka. huart sem uilldi leggia eðr hoggua. Joab gekk þegar i moti Amasa er hann kom ok męllti til hans. Heill heill broðer. ok tok hægri hendi til hǫku hans sem hann uilldi kyssa hann. Amasa geymdi æigi saxens er Joab hafði. þui at hann vænti ser einskis af honum nema goðs. Enn Joab setti suerðit utan a siðuna sua at þegar [fellu út iðrin. Var þetta hans bani sem nita maalli. Enn Joab ok Abysai sottu þa framm sem oðaz epter Seba. Ok sem sueitungar Joab komu þar at sem likami Amase laa i bloði sinu. męlltu þeir. Morgu skipter skiott um. sa liggr her nv er giarna villdi vera [hǫfðingi Dauid fyrer Joab hertuga varn. Ok sem einn af liðsmonnum ser aa at allr herrinn dvalði hia Amase ok undruðuz er hann laa þar drepinn rett a veginum. tok hann ok kipti likinu af brautinni i akrinn ok kastaði yfer klæði. at æigi [duelði þetta folkit. Fór þa huerr leið sina.

Seba suikari sem hann hafði umfarit allar kynkuislir Jsrael i Afla ok i Bethmacha. vǫlðuz til hans hinir mestu bardagamenn ok kappar Jsrael. settiz hann meðr sinn her i borg þa er Abella het oc i Bethmacha. Nu sem Joab kom til Abella setti hann sinn herskiolld umhuerfis borgina ok barðiz aa með marghaattuðum uiguelum. Enn er allr hans herr kostgięfði sem mest at briota murinn. gekk ut a uegginn ein kona drengilig ok diarfmęllt froð ok forsial i frammburði mikillar vitru ok visdoms. Hun kallaði haatt sua segiandi. Heyrit heyrið hermenn. kallit hingat hǫfðingia yðarn Joab. ek uil tala uið hann. Sem hann gekk fram spurði hun ef hann veri Joab. Hann sagðiz sua heita. Þa heyr þu orð min ambaattar þinnar. Fyrer hueria skylld leitar þu at briota eyða ok umsnua alla þersa borg er vel ma moðer heita annarra borga meðr Gyðingum. huat dirfiz þu at tapa ok tyna eðr fyrerfara erfð almaattigs guðs. Joab suaraði. [Eigi æigi sagði hann. fiarri mer slik firn at ek uili eyða erfð drottins eðr afmá yðart riki. helldr er hitt at einn vaandr uikingr at fialli Effraim er heiter Seba sun Bokri hefer vpp hafit sina illzkv ok ofbelldi a mot Dauid konungi. Nu selit hann [einn i vaart valld ok skulum uar þegar huerfa fra borginni. Hun suaraði. Þat ueit [ek fyrer monnum at alldri skal hans hǫfut hafa borg vaara i háska. Sneri hun þa framm i borgina ok talaði vel ok uitrlega fyrer borgarmonnum. þar til er þeir toku Seba ok slogu af honum hǫfut ok slỏngðu [ut af murinum. Enn Joab leet þegar blasa ǫllvm herinum fra borginni til herbuða ok huarf siðan aptr til konungs i Hierusalem. Var þa Joab enn einn hǫfðingi yfer her Gyðinga. Enn Banaias sun Joade uar skipaðr hǫfðingi yfer [her Gyðinga er kallaðer uoru Cerethi ok Felethi. Aduram het skattahǫfðingi konungs. Josaphat svn Achilud skyringameistari eðr tulkr konungs. enn Siba ritari. Sadoch ok Abiathar yferbyskupar. Hira sun Jarithes heet kennimaðr konungs innan hirðar.

Drepner fręndr Saul konungs

Enn Respha sem hon spvrði at synir hennar vorv vppfestir. for hon þar til oc kastaði ęino harkleði a bergið oc la oc gæymði likama þeirra .vii. sva at hvarki let hon slita hrę þeirra fvgla vm daga ne dyr vm nętr allt þar til er rigndi af himni yfir þa.

286. A dǫgum Dauid konungs uarð hallæri mikit i Gyðinga landi .iii. uetr i samt. Konungr bað guð giora ser uissv af huat uolldi hersi ánauð ok uhamingiu er aa lagðiz Jsraels folk. enn drottinn sagði at þat uęri fyrer saker Saul konungs ok hans manna i Gabaon ok þers uar enn uhefnt. Konungr let þegar kalla til sin Gabaonitis ok sagði sva til þeirra. Þat ueit ek sem yðr er kunnikt at Gabaonite uoru ekki af ættum Jsrael helldr epterleifar Amorreorum þioða. enn hofðingiar Gyðinga soru þeim sætt ok frið. enn Saul konungr let drepa marga menn af þeim fyrer eina saman ǫfund. huat skal ek nu þa uinna til uið yðr at þer sieð i goðum hugh uið Gyðinga ok męlit vel fyrer erfð drottins. Gabaonite suǫruðu. Ekki agirnumz uér gull eðr silfr ok æigi girnumz uer at nǫkkurr yðarr maðr se drepinn. helldr er vaar kięrsla moti [Savl konungi. ok þui laattu gefa oss .vii. hina nanuztu hans menn til uppfestingar i augliti drottins. at uer megim sua hefna saklaussa frænda vaarra at eyða ok af ma iǫrðunni ætt ok afkuęmi þers heruikings er oss ok vaara frændr [þrǫngði ok pyndi ranglega. Konungr giorði sem þeir beiddu [hann. Konungr let taka tua frillusunu Saul Armon ok Miphiboseth. moðer þeirra het Respha dotter Haia. ok .v. sunu Michol dottor Saul er hun hafði fengit af Adrieli syni Berzellai. sa uar af Molathi. Þersa .vii. menn gaf konungr i hendr þeim Gabaonitis. enn þeir festu þa upp aa galga a hafu fialli i Gabaath. þat uar i ǫnduerðan kornskurðartima. Enn Mifiboseth sun Jonathe lęt konvngr vndan ganga fyrir felagsskap oc svardaga er þeir hỏfðv svarið sin a millvm [við gvðs vitni. Enn Respha sem hon spvrði at synir hennar vorv vppfestir. for hon þar til oc kastaði ęino harkleði a bergið oc la oc gæymði likama þeirra .vii. sva at hvarki let hon slita hrę þeirra fvgla vm daga ne dyr vm nętr allt þar til er rigndi af himni yfir þa. Sem Dauid konvngr frętti hvat Respha hafði gỏrt. giỏrði hann [heiman sialfr fỏr sina með mikla svæit manna. lætti [ęigi fyrrvm enn hann kom til borgar Jabes i Galaath. Þess staðar menn hỏfðv grafið i borg sinni sem fyrr var getið likami þeirra feðga Saul konvngs oc Jonathe. Ok nv fengv þeir bęin þeirra i hendr konvngi. sem hann beiddiz. for hann siðan oc flvtti með ser bęinin. oc sva bęin þeirra .vii. manna sem nv var fra sagt at Gabaonite hỏfðv vpp fest. þeir flvttv oll þessi bęin i riki Beniamin oc grofu ỏll saman hia Cis favðvr Saul. Siþan settiz Dauid konvngr i Hiervsalem. oc gerðv þa Gyðingar alla hlvti sem hann bavð. Liknaði drottinn þa lyð sinum oc sendi ar a iorðina.

Frammgangr Abysai meðr Dauid

287. Þesso næst taka enn Philistei at ęfla vfrið oc draga her a hendr Gyðingvm. en Dauid konvngr for a mot þæim með sitt herlið oc tokz þegar hin akafazta orrosta sem þeir fvnndvzt. Maðr er nefndr Jesbe af þeim stað er Nob het. hann var kominn af [ętt þess konvngs Philistinorvm er het Repha. Þessi maðr Jesbe var styrkaztr oc mestr kappi i heiðingia herinvm. hans spiot var giỏrt af stinnazta stali. þat va skaptlavst .ccc. avra. hann var gyrðr nyio sverði þvi er hann sialfr hafði gera latið eftir sinvm vexti oc afli. Enn þvi at þessi bardagi var beði langr oc strangr. þa varð Dauid konvngr miok moðr oc navðvgliga staddr. þvi at Jesbe sotti hann i akafa oc kostgefði með ỏllu megni at drepa hann með sinv bitra sverði sem aðr var gętið. J þvi bili kom þar at Abisai son Sarphie oc geck fram diarfliga moti Philisteo oc hlifði konvngi. Vęitti þar hvarr ỏðrvm mỏrg havgg oc stor af mikilli ręiði. oc lyktaðiz með þvi at Abisai drap Jesbe. letv heiðingiar þa vndan at sinni. Enn hỏfðingiar Gyðinga gengv at Dauid sva segiandi. Nær hafði nv miklvm vaða. oc. þat væit lifandi gvð. fyrir þess nafn sveriom ver. at þv skallt æigi siðan ganga i bardaga með oss. at æigi beri sva illa til oc vhęfiliga sem nv var viðrlægt at þv slỏckvir lofsamlegt lioskęr Jsraels. þat erttv sialfr. þvi at oss þickir allz gętt ęr þin er. Nv kom þar sem mælt er. at sialldan vegir hinn verri. Philistei vorv enn ęigi af horfnir illvilianvm við Gyðinga þo at þeir veri nockvt tannsarir. snero þeir enn i moti oc tokz bardagi með þæim avðrv sinni þar sem het Gob. J þeirri snerrv felldi sa kappi Dauid konvngs er het Sabochai þann hỏfðingia ęr het Sephi af Geth. hann var kominn af ætt Arepha. Enn þriðia bardaga attv Gyðingar enn i Gob við Philisteos. þar drap [af gvði gefinn Polimitarivs af Bethleem Goliath Gethevm. hans hoggspiot var harðla mikit oc af stali giỏrt. ferstrent fram enn fioðrin breið vpp. Fiorða bardaga attv þeir i Geth. i þeim bardaga fell einn fagnaðarlavss hæiðingi. sa er miog hafði bỏlvat oc bannað Jsraels folki oc gvðlastat i mot Gyðingvm. þessi heiðingi var sva mikill vexti sem storir risar. hann hafði .vi. fingr a hvarri hendi oc .vi. tær a hvarvm fỏti. [þenna mann drap Jonathas broðvrsvn Dauid konvngs. Allir þessir .iiii. vorv hinir fræknvstv hæiðingiar er nv var fra sagt oc vorv komnir af ætt Arepha konvngs af Geth.

Er Dauid orti saalminn Diligam

288. Þa er drottinn hafði frialsat Dauid af hendi allra sinna vvina oc valldi Saul konvngs mags sins. geck hann inn i tialldbvð drottins oc flvtti fram i hans avgliti með ỏllo litillæti af gift hins helga anda þetta lofsamliga fræði oc segir vt til enda Dominus petra et robor meum et saluator meus. þetta fræði er psalmrinn Diligam te domine fortitudo mea.

Fra mannfalli fyrir brot Dauid

289. Nv reitti Gyðinga lyðr enn reiði drottins fyrir mỏrg misfelli oc lỏgbrot. þa bavð drottinn Dauid konvngi at telia allan lyð Jsraels oc Juda oc refsa þeim rangendi er þess vorv verðir. Konvngr kallaði þa til sin Joab hertoga oc segir sva. Far þv vm allt riki Gyðinga fra Dan oc allt til Bersabe. oc tel allan lyð at ek megi vita hverso mart hermanna er vndir minv valldi. Joab svaraði konvngi a þessa lvnd. Gvð drottinn avki við þann lyð er nv er i kyni Jsraels at hann hvndraðfalldi hans tỏlo i þino avgliti herra konvngr. enn æigi veit ek hvat yðr er i slikv. Nv for þetta fram sem konvngr mællti at Joab oc allir hans hỏfðingiar forv at telia Gyðinga lyð. Foro þeir fyrst af fvndi konvngs vt yfir Jorðan oc komo fram i Arohel til hęgri handar fra borg þeirri sem er i dal Gath. oc sva gengv þeir fram vm Jazer [ok i iorð Galaath ok komu i Dan ok Siluestria ok uið Sidonem ok foru um Menia ok Tyri ok sua um alla iorð Eiueth ok Chananei. sva forv þeir vm ỏll endilavnd Gyðinga oc komv framm i Bersabez Juða. Ok at vmkringðv ỏllv landi komv þeir eftir .ix. manaði oc .xx. daga aptr i Hiervsalem. feck Joab konvngi skrifaða tỏlo Gyðinga lyðs. Varo þeir af Jsrael .dccc. þvsvnda vapnfęrra [manna enn af Jvda .l. þvsvnda bardagamanna. Gvði mislikaði við Dauid konvng er hann villdi æigi sialfr fara sem hann hafði boðit at akta folkit ok hægna vsiðv.

Nv sem [lyðr var manntaldr. hugsaði Dauid hvat hann hafði gỏrt oc stvrlaðiz miog hiarta hans. þi at hann iðraðiz sinnar vhlyðni. oc sva sagði hann. Harðla miog hefi ek misgert i þessv verki. þvi bið ek drottinn minn at þv takir brottv ranglæti mitt. þi at miok vvitrliga hefir mer til tekiz. Enn þv miskvnna mer gvð þinvm þræli. Gvð sendi þa Gath spamann til konvngs. hann segir sva til hans. Þessa lvti segir drottinn gvð. þrir ero þer kostir gerfir enn þv kios hvern þv villt hellzt af þessvm. at .vii. ar [i samt komi hvngr oc hallæri vm allt þitt riki. æða þv verðir .iii. manaði forflotta fyrir þinvm vvinvm. sva at þv læitir vndan enn þeir sęki æ eptir oc siti vm lif þitt. ęða komi þrysvar akof drepsott i riki þitt. Nv hvgsa þv segir Gath oc seg mer siðan at ek megi birta fyrir þeim er mik sendi hvern þv hefir hellzt kiorit af þessvm. Konvngr svaraði. Miok þyngiomz ek i þesso. enn þo þarf þess æigi. þvi at betra er mer at gefaz vpp a valld gvðs mins enn i hendr heimligvm manni þvi at margfǫld er miskvnn drottins mins.

Nv sendi drottinn drep i allt rikit sva langan tima sem fyrr var sagt. sva akaft at a þeim .iii. davgvm do æigi fęri enn [.lxx. þvsvnda karla enn vtalðar konvr oc bavrnn. Ok sem sottin nalgaðiz til Jorsalaborgar. þa sa Dauid ęngil gvðs standa milli himins oc iarðar yfir garði þess mannz er het Arevnan. þessi engill drap folkit með elldligv sverði. Dauid konvngr rętti þa halsinn vndir sverðit sem hann sa engilinn bvinn at hỏggva oc mællti. Þess bið ec drottinn minn at þetta sverð snvizt mer a hals oc ræiði drottins mins seðiz helldr a mer oc minv kyni enn folk gvðs se nv fleira drepit fyrir [minar sakir misverka oc vrækt. Lat æigi drottinn þinn lyð flæira tynaz fyrir mitt ranglæti. þi at ec em sekr oc davða verðr i þinv avgliti. enn þessir þinir menn ero svn mæinlavsir sem savðir. Sem drottinn sa iðran Dauids oc hæyrði sva þeckiliga oc miskvnnsamliga bęn hans. bavð gvð englinvm af at tala at drepa folkit. Ok þegar lætti af sottin vm allt rikit. Oc a þeirri savmv stvndo com Gað spamaðr til konvngs af gvði sendr sva segiandi. Farðv konvngr oc gior drottni alltari i grasgarði Arevnan sem þv satt engilinn standa með brvgðnv sverði. Konvngr geck þegar vpp i garðinn sem [Gað mællti oc gvð hafði boðit. En Arevnan garðzbondinn sem hann gat at lita oc kendi konvng oc hans menn fara til sin. geck hann i mot þeim oc fell a kne oc lavt konvngi sva segiandi. Gvði se þer vel komnir. hver er savk til er þv virðizt minn herra at vitia þins þionostosveins. Þat er mitt erendi hingat segir konvngr at ek vil kavpa af þer þenna litla grasgarð er þv att oc gera þar alltari gvði oc færa fornir. at drottinn virðiz at nema drep oc davða af folkinv. Arevnan svaraði. Giarna giarna minn herra. tak alla lvti af minv goðs þa er þer likar. þi at grasgarðinn oc allt annat sem þv þarft gef ek þer goðfvsliga. yxn oc avnnvr kvikendi skalltv hafa at sæfa i forn. eyki oc vagn til vinnv at flytia til við ok navðsynliga lvti til þessa ęmbęttis. Lati gvð drottinn ser soma at þiggia þin hæit oc þionostv. Konvngr mællti. Eigi dvgir at sva se sem þv hefir til skipat. helldr skal ek kavpa af þer þat er ek vil. þi at æigi skal ek offra gvði drottni minvm i forn nockvt þat er ec þigg kavplavst. Kæypti konvngr þa grasgarðinn oc yxn til at fornfæra fyrir .l. skillinga silfrs. Siþan ræisti hann þar alltare oc færði gvði fornir oc friðsamligt ofr. Giỏrðiz drottinn þa enn likosamr oc sneri sinne reiði oc raðningarvendi af Jsraels lyð.

Nv ma a þessi frasavgn marka ok mỏrgvm ǫðrvm þvilikvm sem nv hafa sagðar verið. hverso liknarfvllr oc giezkv Dauid konvngr var við allt folk. at hann villdi helldr davða þola enn sia annars davða. nema þar er hann sa at fyrir ręttlætiss sakir veri refsing ger. Hann var manna vaskastr til vapna i orrostvm oc vel harðr i rættri ręfsing. hann var maðr goðgiarnn oc asthollr hveriom manni oc avmhiartaðr yfir vfỏrvm hvers mannz. hann var tryggr oc trvr i ỏllvm lvtvm oc sva lastvarr at hann villdi ecki vamm vita a sik. raðvandr oc fastorðr i vinattv oc i ỏllvm lvtvm. litillatr oc þolinmoðr vmfram aðra menn sva at æigi var annarr hans maki i Jsraels folki at allri gæzkv. þi at sialfr gvð tok sva til orðz i vitnisbvrðinvm þa er hann valði Dauid til konvngs. at hann kvaz fvndit hafa mann eptir lvnderni sinv. Enn þvi volldi bræysklæikr mannligrar vstyrktar er hann fell i synðir ęða afbrigði gvðs boðorða. enn hann var hinn hogverasti ok hinn miskvnnsamasti. sva at hann iðraðiz oc græt akafliga oc bað gvð ser liknar ok bavð sik vndir hans raðning þegar hann fell i nockvra savk.

---

Fotnoter: