Maríu jartegnir - Frá einni húspreyiu

Fra heimskringla.no
Revisjon per 11. aug. 2020 kl. 10:38 av August (diskusjon | bidrag) (Maríu jartegnir - Frá einni húspreyiu)
(diff) ← Eldre revisjon | Nåværende revisjon (diff) | Nyere revisjon → (diff)
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.


Maríu jartegnir


Frá einni húspreyiu


C. R. UNGER

Christiania 1871



B (Varianter fra A)

Frá einni húspreyiu

Frá því er enn sagt, at ein húspreyia[1], sú er rík var harðla, hon dýrkaði miök sæla Mariam. Þessi kona var vön[2] at gera veizlur í móti konungi ok var hans vinr mikill. Svá bar at móti einhveriu sinni, at þessi kona átti at taka við konungi, ok varð eigi fyrr vör við, en sendimenn konungs kómu [til hennar[3] ok sögðu, at konungr mundi þar koma at kvelldi. Þá lét hon þegar ganga í kiallara ok siá þau föng, er þar vóru. En þar skorti eigi mungát, en miöðr var í einum[4] verpli, ok sá hon, at þar mundi verða veizlufall. Þá hét hon á sæla Mariam, at hon skylldi líkna hennar máli[5], ok fór hon til Maríu kirkiu ok gékk fyrir hennar altari ok sagði: „Heyrðu, frú mín hin sæla María! ek bið þik, at þú liknir mitt mál ok þiggir þat af guði, at hér verði eigi veizlufall.“ Síðan fór hon heim ok hafði traust á því, at María mundi þetta veita. Eptir þetta kom konungr, ok tók húspreyia vel við honum, ok lét bera drykk sem ákafligaz[6]. En í miaðarverpli þvarr alldregi[7], þó at af væri[8] drukkit, ok varð sú veizla hin bezta, ok gékk eigi minni miöðr af en til var ætlaðr, ok þakkaðu[9] allir guði þessa iartegn ok sælli Maríu.


E

Af rikri frv

I Bretlandi uar ein sæmilig husfrv rik at ueralldar godzi ok tiginnar ættar, hun elskadi ok tignadi eptir allri sinni kunnuztu ok godfysi modr myskunnar Mariam ok ueitti henni dagliga litillata þionustu. Konungrinn elskadi þessa frv ok virdi mikils, ok tok hann optliga herbergi i hennar husi, ok allir hans hofdingiar ok beztu menn toku hana uel ok sæmiliga, þuiat hun uar godsidug ok hæversk um alla hluti. Þat bar enn til ꜳ nockurum tima, at konungrinn sendi menn sina til hennar ok segir, at hann mun skiotliga þar koma. Sem hun heyrir þat, sendir hun sina menn at rannsaka sina kiallara, at þeir sæi um, huersu vinnazt mundi dryckr til ueitzlunnar. Sem þeir koma aptr til sinnar fru, segia þeir, at þeir fundu mikinn dryck i hennar kiollurum enn nærr aunguann þann, sem til heyrdi i þvilikri ueitzlu, þuiat þar uar litill miodr, sua at ecki uar uon, at hann ynnizt yfir konungsbordinu. Frvin uerdr miok oglaud, sem hun heyrdi þetta, ok ueit eigi, huat hun skal giora. Snyr hun nu ollu sinu trausti til guds ok hans modr Marie, bidiandi þau hialpar i þessari sinni naudzyn. Fer hun nu til kirkiu ok fellr framm fyrir alltari vorrar fru ok taladi þessum ordum: „Heyr, drottning allra hluta, ek bidr, at þu myskunner ok hialpir mier skiotliga i þessi naudzyn, þiggiandi af þinum syni, at sa litli dryckr, sem ek hefi, uinnizt uel konunginum ok hans monnum. Heit ek þui, at ek skal hedan af þa giora enn framar med ollum goduilia þina þionustu.“ Sem hun hefir sua sagt, fer hun brott treystandi, at heilug guds modir muni ueita henni huggan. Konungrinn kemr nu skiotliga, ok tekr hun uid honum med fagnadi ok ueitir honum nogliga allann kost. Uanzt sa litli dryckr, sem hun hafdi, i nog konunginum ok ollu þui folki, sem þar uar komit. Matti þar sia undarligann hlut, þuiat huersu mikit sem af uar tekit þui keri, er dryckrinn var i, þa minkadizt alldri. Þessi goda kona lofadi gud ok hans modr Mariam fyrir þessa iarteign, er med þeim sama sinum syni uorum herra Jesu Kristo lifir ok rikir um allar alldir uerallda. Amen.


St2

Hvsfru ein rik ok audig uar i borg þeiri, er Brictannia heitir, hun uar miok ætstor hafandi mikla virþing af kongi, þꜳ kongr opt sæmiligar veizlur at husf(r)uinne. Hun elskadi hardla miog, sem vera ꜳtti, fru sanctam Mariam. Sua bar til einhuernn tima, at kongsmenn kuomu til husfruarinnar segiandi nꜳlæga sins herra þarkuomu. Hun tekr þui feginsamliga ok bydr sinum monnum at sysla vm tilfꜹng veizlunnar sem bezst, buandi allan aurgata. Enn er vm dryck var syst, þa feckzst mungꜳt ærit, enn miodr var sua litill, at eigi mꜳtti endazst upp ꜳ kongsbordit. Hun vard miog hrygg vid þetta ok lætr þo eigi hia ser lida hinu bezstv orrædi sækiandi traustit þangat, sem (i) nog uar til, ok geingr til kirkiu fyrir altari sancte Marie guþs modr, ok mælti med ꜳhyggiu þuilik ord med knefalli framm berandi: „Heyrdu, drotning himins ok iarþar ok allra luta, mina bæn, mer miskunn veitandi, skiott skipandiz vidr mina nꜹdsyn, þat þiggiandi af syne þinum Jesv Kristo, at dryckr sa, sem sæmiligr er tignum manne at veita, taki þann vꜹxt, er at nogv megi uinnaz.“ Sidan geingr husfruin i brott þui treystandi, at drotningin mane henni sina bæn vera veitandi. Sidan kemr kongrinn, ok tekr husfruen hardla gladliga med honum, ok uar af þui keri byrlat ollum at kongsbordi, er adr þotti eyfit eitt i vera. Var þar ok ꜹllum vt af, þeim er at veizlunni voru, nogliga af feingit. Enn þa er sua micill fioldi manna hafdi drvckit, sa mest er mest vildi, þa þottuz skeinkiarar eigi sia þurd ꜳ ok undruduz miok. Enn er husfrvin visse, huat titt uar, þa þackadi hun gudi ok sælli Marie, huat henni var veitt.




Fotnoter:

  1. á Bretlandi tilf. A.
  2. iafnan tilf. A.
  3. [tilf. A.
  4. litlum tilf. A.
  5. mál A.
  6. kappsamligazt A.
  7. eigi A.
  8. haft ok tilf. A.
  9. þökkuðu A.