VIII. Kong Olav og hans brødre

Fra heimskringla.no
Revisjon per 14. jun. 2018 kl. 14:05 av August (diskusjon | bidrag)
(diff) ← Eldre revisjon | Nåværende revisjon (diff) | Nyere revisjon → (diff)
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Norsk.gif


Oldnorsk lesebok for begynnere


VIII. Kong Olav og hans brødre


hversu, hvé «hvor, hvor meget» foran adj. og adv.
umhverfis, rundt omkring.


Svá er sagt, þá er Ólafr konungr var á veizlunni með Ástu móður sinni, at hon leiddi fram bǫrn sín ok sýndi honum. Konungrinn setti á kné sér Guthorm bróður sinn, en á annat kné Hálfðan bróður sinn. Konungrinn sá á sveinana; þá ygldist[1] hann ok leit[2] reiðuliga[3] til þeirra. Þá glúpnuðu[4] sveinarnir. Þá bar Ásta til hans hinn yngsta son sinn, er Haraldr hét; þá var hann þrevetr.[5] Konungrinn ygldist á hann; en hann sá upp í mót honum. Þá tók konungr í hár sveininum ok kipti;[6] sveinninn tók upp í kampinn[7] konunginum ok hnykti.[8] Þá mælti konungrinn: Hefnisamr muntu síðar,[9] frændi! Annan dag reikaði konungr úti um bœinn ok Ásta móðir hans með honum. Þá gengu þau at tjǫrn nǫkkurri.[10] Þar váru þá sveinarnir, synir Ástu, ok léku[11] sér, Guthormr ok Hálfdan. Þar váru gervir[12] bœir stórir ok kornhlǫður stórar, naut mǫrg[13] ok sauðir; þat var leikr þeirra. Skamt[14] þaðan frá við tjǫrnina hjá leirvík nǫkkurri var Haraldr, ok hafði þar tréspánu,[15] ok flutu[16] þar við landit margir. Konungrinn spurði hann hvat þat skyldi.[17] Hann kvað[18] þat vera herskip sín. Þá hló konungr at[19] ok mælti: Vera kann, frændi! at þar komi[20] at þú ráðir fyrir skipum. Þá kallaði konungr þangat Hálfdan ok Guthorm. Þá spurði hann Guthorm: Hvat vildir þú flest eiga, frændi? Akra, segir hann. Konungr mælti: Hversu víða akra mundir þú eiga vilja? Hann svarar: Þat vilda ek, at nesit þetta væri alt sáit hvert sumar er út gengr í vatnit. En þar stóðu tíu (10) bœir. Konungrinn svarar: Mikit korn mætti[21] þar á standa. Þá spurði konungr Hálfdan hvat hann vildi flest eiga. Kýr, segir hann. Konungr spurði: Hversu margar kýr vildir þú eiga? Hálfdan sagði: Þá er þær gengi til vatns, skyldu þær standa sem þykst[22] umhverfis vatnit. Konungrinn svarar: Bú stór[23] vilit þit eiga; þat er líkt feðr ykrum.[24] Þá spyrr konungr Harald: Hvat vildir þú flest eiga? Hann svarar: Húskarla, segir hann. Konungr mælti: Hvé marga viltu þá eiga? Þat vilda ek, at þeir æti[25] at einu máli[26] kýr Hálfdanar bróður míns. Konungr hló at ok mælti til Ástu: Hér muntu konung uppfœða, móðir!


____


Oversikt over det almindelige lydskifte i de sterke verber.


  Infinitiv. Imperf.ind.ent.       Imperf.ind.fl.       Fort.part.
I. finn-a finne fann funn-um funn-inn (Intk. -it)
I. slepp-a slippe       slapp slupp-um slopp-inn
II. drep-a drepe drap dráp-um drep-inn
II. ber-a bære bar bár-um bor-inn
III. far-a fare fór fór-um far-inn
III. tak-a ta tók tók-um tek-inn
IV. bit-a bite beit bit-um bit-inn
V. bjóð-a by bauð buð-um boð-inn
V. fljúg-a flyve flaug flug-um flog-inn
VI. fall-a falle fell fell-um fall-inn
VI. leik-a leke lék lék-um leikinn
VI. lát-a la lét lét-um lát-inn
VII. hlaup-a løpe hljóp hljóp-um hlaup-inn


Dette lydskifte kalles avlyd.


Neste tekst


Fotnoter

  1. ↑ satte op et bistert ansikt (yglast).
  2. ↑ så (líta).
  3. ↑ adv. «vredt».
  4. ↑ blev forskrekket (glúpna).
  5. ↑ adj. «tre vintrer gammel».
  6. ↑ nappet (kippa).
  7. ↑ munnskjegget.
  8. ↑ rykket (hnykkja).
  9. ↑ hevngjerrig mon du (bli) senere.
  10. ↑ til et (eg. noget) tjern.
  11. ↑ lekte (leika).
  12. ↑ gjort; bygget.
  13. ↑ mange naut.
  14. ↑ kort.
  15. ↑ trespåner.
  16. ↑ fløt (fljóta).
  17. ↑ hvad det skulde (være).
  18. ↑ sa.
  19. ↑ dertil.
  20. ↑ at det kommer dertil.
  21. ↑ (måtte); kunde.
  22. ↑ «som tykkest»; ganske tett.
  23. ↑ store gårder.
  24. ↑ eders far (dat.).
  25. ↑ åt (imperf. konj.).
  26. ↑ i ett mål (måltid).
Hentet fra «http://heimskringla.no/index.php?title=VIII._Kong_Olav_og_hans_brødre&oldid=47308»