Þáttr frá Sigurði konúngi slefu, syni Gunnhildar
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
 |
||||
|
|
|||||
|
Eptir gömlum handritum
Þriðja bindi.
Útgefnar að tilhlutun hins
Kaupmannahöfn 1826
Þáttr frá Sigurði konúngi slefu, syni Gunnhildar.
Þat er sagt þá er Gunnhildar synir réðu Noregi, sat Sigurðr konúngr slefva á Hörðalandi, hann var fjáreyðslumaðr mikill, hann var liðmannligr maðr at sjá, marglyndr ok kvennsamr ok heldr óhlutvandr um þat efni. Þorkell klyppr hét maðr, hersir ríkr á Hörðalandi, hann var son Þórðar Hörðakárasonar, hann var garpmenni mikit ok enn mesti ágætismaðr. Ólöf hét kona hans, væn ok kurteis. Þat er sagt einn tíma, at Sigurðr konúngr slefva sendi honum orð, at hann kæmi á sinn fund; ok hann gerði svá. Síðan mælti konúngr: svá er (mál) með vexti, at ferð liggr fyrir höndum vestr til Englands, er ek vil senda þik á fund Aðalráðs konúngs ok heimta skatt at honum, ok eru slíkir menn best tilfallnir ríkra manna eyrindi at bera. Þorkell svarar: hafi þér eigi áðr sendt yðra menn slíkra eyrinda, ok hafa þeir eigi tvívegis farit? Satt er þat, segir konúngr, enn ekki hygg ek líka framkvæmd þína ok þeirra, er lítið kemr til. Þorkell svarar: þat man yðr skylt þykkja at ek fari, ok man ek eigi undanteljast, þó hinir færi stophalt,[1] er fyrr komu á þá leið. Síðan fór Þorkell,ok kom vestr til Englands með góðu föruneyti, ok kom á fund Aðalráðs konúngs, ok kvaddi hann. Konúngr tók vel máli hans, ok frétti hverr sá maðr var, er fyrir þeim var. Þorkell sagði til sín. Konúngr mælti: spurt hefir ek til þess, at þú hefir þér aflat góðs orðróms, ok ver velkominn hér með oss. Síðan var Þorkell með konúngi um vetrinn, ok eitthvert[2] sinn mælti hann til konúngs: svá er háttað, herra! um ferð mína, at Sigurðr konúngr slefva sendir mik eptir sköttum til yðvar, ok væntir ek af yðr góðra orlausna. Konúngr mælti: komit hafa menn til vor fyrr eptir slíkum eyrindum, ok virðist mér ákall þetta Sigurðar konúngs meirr kenna ránglætis enn réttvísi, þvíat ek veit eigi vonir í, at mik reki nokkura skyldu til honum fé at gjalda; var þeim ok hörðu goldit, er með slíkum eyrindum fóro fyrr; er ok auðsætt at konúngr var samr um yðra ferð, hversu sem tækist; en þó man mér sýnast at gera til þín, Þorkell! jafnt sem áðr, ok hafa af þér þökk ok vináttu, ok greiða þér fé nokkut, en vinfengi sona Gunnhildar vil ek ekki kaupa. Um vorit bjó Þorkell ferð sína vestan um haf með mikit fé, ok skildu þeir konúngr með hinni mestu blíðu, ok bundu sitt vinfengi áðr með fastmælum. En er Þorkell var fárinn or Noregi, þá sendi Sigurðr konúngr slefa sína menn til búa Þorkells , ok lét flytja þaðan í burt Ólöfu konu hans ok heim til sín, ok lagði hana í rekkju hjá sér. Hún mælti þá: herra! sagði hún, rángt geri þér ok úmakliga við þann mann, er yðr vel trúir, ok mun hér nokkut mikit ílt eptirkoma, en þér munut nú ráða verða, þó svá sé verr. Konúngr mælti: bú nú við slíkt fyrst, sem þér er boðit, en kenn mér engan sann. Síðan lá Ólöf hjá konúngi hverja nátt. Öllum mönnum þótti þessi tiltekja konúngs bæði ill ok úráðlig, ok sögðu hann sjálfan gjalda mundu. En um vorit, er fréttist heimkvoma Þorkels, þá sendi konúngr Ólöfu heim. En er Þorkell klyppr frétti þetta alltsaman, þá brá honum mjök við, ok fór þó heim á sinn búgarð ok var allfámálugr ok heldr stirðr; en er hann kom heim, var Ólöf þar fyrir, ok gekk þegar ámót Þorkeli með fagnaði ok mælti: velkominn Þorkell bóndi! ok gakk til herbergis ok hvíl þik, ok muntu frétt hafa mínar tiltekjur, þó ei sé góðar, vil ek gjarna allt þat bæta, er ek hefir við þik brotið, ok síðan með sætt ok samhuga hjá þér hvíla. Þá svarar Þorkell ok kvað vísu:
- Hygg ek eigi beð byggva
- bjór ranns hjá þér nanna
- ek em af ángri miklu
- ófrýnn né svá dýnu;
- ok dauðs vallar dáða
- drekk eigi mér þekkja
- áðr í bragníngs blóði
- bengjóði nef rjóðum.
Hún svarar þá: bæði er nú, at mikit er afgert, enda ætlast þú nú mikit fyrir, ok er þat illa at svá mikit ílt skal af mér hljótast. Síðan var þíngs kvatt, ok kom þar Sigurðr konúngr ok mikit fjölmenni. Sá maðr hét Ögmundr ok var Hörðakárason, er í för var (með) konúnginum, hann stóð hjá honum ok hafði mikit spjót í hendi. Síðan gekk Þorkell at stólinum ok mælti: herra! nú er at sjá fjárlut þann, er ek hefir flutt af Englandi, ok lítið nú á, konúngr! hversu þetta er af höndum greitt. Konúngr leit á ok sá marga góða gripi ok mælti: hví mun þetta eigi sköruliga leyst ok vel greitt. Þorkell svarar: leyst er þá sumt vandkvæðit. Hann var svá búinn, at hann hafði möttul yfir sér með týglum búinn mjök í skart; síðan brá hann öxi undan skikkjunni ok hjó til konúngs, ok veitti honum bana; en er Þorkell snéri frá verkinu, þá hleypr Ögmundr Kárason at honum, ok lagði í gegnum hann spjóti því, er hann hélt á; en frændr Þorkells kunnu því svá illa, at þeir gerðu (för) til Ögmundar ok brendu hann inni, þvíat þeim þótti mikill málaefna munr vera með þeim konúngi ok Þorkeli. En er Gunnhildr vissi andlát sonar síns, þá þóttist hún stórum ílt hafa hlotið af Ólöfu, ok ællaði at gera til hennar úsæmiliga. Hún varð þess vör, ok fréttir at Íslandsfar var búit, ok kom á fund þess manns er átti; sá hét Böðvar ok var Þorsteinsson, bróður Halls á Síðu; hún tekr svá til orða: ek hefir, sagði hún, í vandræði hitt, ok vil ek biðja þik, at þú flytir mik til þíns lands undan ánauð Gunnhildar. Hann svarar: ek ætla at þér beri ærin nauðsyn til, ok skal svá vera, en þykkja ok[3] at skyldara, at þú gerir eptir mínum mun. Hún kvað svá vera skyldu. Síðan fór hún til skips ok Guðrún dóttir hennar; eptir þat fór hún ok koma þau til Íslands, ok koma austr í Álptafjörð, þar átti Böðvar bú mjök virðuligt; en er þau komu heim, er þess getit at Böðvar mælti: nú mun ek til þeirra mála taka, er ek skyldi í Noregi, ok mæli ek til ráðahags við þik. Hún svarar: veit ek þat, at þat mun mælt, at ek taka minna gjaforð nú enn fyrr, en makligr ertu til at njóta þessa ráðs; ok síðan fór þat ráð fram, ok fékk Böðvar Olöfar, en samför þeirra var eigi laung, ok andaðist hann á þeim misserum. Síðan frétti Einar Eyólfsson norðan frá Þverá, at sá ráðakostr var virðuligr at ega Guðrúnu Klyppsddttur, ok fékk hann hennar, ok átti við henni mörg börn. Þorkell klyppr hét son þeirra Einars ok Guðúnar, ok var hann heitinn eptir móðurfeðr sínum, ok var enn efniligsti maðr, ok kemr víða við sögur. Nokkurum vetrum síðar fór Olöf utan til Noregs til frænda sinna ok þótti enn mesti kvennskörúngr.
Athugasemdir:
