Desire lioð

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Norsk.gif


Strengleikar


VI.

Desire lioð[1]


1. Hug[2] vil ec a leggia oc gaumgæfa at minnazc æins atburðar. af huæim þæir um þa daga varo. gærðu til minnængar fagran strænglæik i allzkyns lioða tolum[3]. gigium oc simphonum. oc er þæsse strænglæikr kallaðr i volsku male Desire. en i norrœno tilfyselegr. er sua var fagr oc sœtr at ængi um hans daga fanzc honum friðari.


2. A Skotlande er menn kalla Kalatir. nér þar sem hæitir Huitiskógr hia havi hinu mykla er uttan at gengr. þar er oc su hin gula kapella. er aller þæir er set hava sægia hina friðasto. Þar bio forðum æinn riddari. hinn frægasti i sinu fostrlande. Allar þær æignir er hann atte hellt (hann) af Frannz konongi. hann var kuangaðr. sua sem hann villdi œskia. oc unni hann mioc fru sinni. þui at hon var frið oc hin hygnasta. En þat æitt var þæim misfallet i. at þau atto allzækki barnn. fyrir þui lifðu þau með harm oc hugsott. oc baðo þau oftsamlega guð. at hann skylldi hugga þau oc gæva sun eða dottur oc miskunna þæim. Eina nott sem þau lago i rækkio. þa mællte fruen við pusa sinn. Herra minn kuað hon. ec hævi sannfrægit oc oft hœyrt at fyrir sunnan Ænglandz sió i Provenz fylki er æinn dyrlegr hæilagr maðr er rikir menn með pusom sinom til fara. hann er sua mattogr með guði. at aller þiggia bœner sinar af honum. er a hann hæita um þætta i sinum þurftum. huæðan sem þæir ero ner eða fiarre. aller af honum þiggia þat er þæir þaksamlega biðia. sua hævir guð iatt honum oc gævet honum mattoga gævo. oc allra hællzt þæirrar bœnar. er biðia ser born eða retta arfa. at hann hævir morgum um þetta holpet. sua sem mer er at sonnu sagt. oc nokkorer af þæim er mer ero kunnegir. Herra minn kuað hon. bums oc forum yvir Ænglandz sió til þess hins halæita hæilags mannz. Herra hænnar iattaðe hænni þess er hon bað. Siðan bioggu þau færð sina oc foro þa skyndelega yvir Ænglandz sio. oc sændo siðan til hins hælga Egidii liknæskio æina af gulli er stoð .x. mærkr gullz. Offraðo þau a allteri sancti Egidii oc baðo gæva ser sun eða dottur. Sem þau hofðo lokit bœn sinni þa snerozt þau aftr oc foro hæim i fostrland sitt. En fruen var ulett með svæinbarne fyrr en þau kœme hæim. oc varð af þui pusi hænnar glaðr oc mioc bliðr oc feginn. Sem burðartimi pusu hans kom. þa let hann kalla sun sinn tilfysilegan. af þui at þau hafði lengi til fyst barnn at æiga. ei ækki hafðu fyrr att. Nu hevir man hælgi Egidius gortt þæim iartæigner oc gævit þæim lengi tilfyselega giof.


3. Siðan leto þau fostra sun sinn mykilli virðing oc villd. þui at hann var astfolgenn oc oll lifs huggan þæirra. Hann gærðizc hinn friðasti maðr at likams væxti oc annliz skæpnu. En er hann kom a þann alldr er hann var fœrr hæiman at fara. þa sændu þau hann at þióna kononge. oc nam hann at væiða allzkonar dyr með hundum oc huerskonar fugla með haukom. oc for sua mioc at þui. at ængi var væiðimaðr villdri með konongenom. Hann unni honum sem syni sinom. þui nest gaf hann honum hærklæði. oc gærði hann riddara. for þægar yvir Ænglannz sio oc dualdizc hann nokkora stund i Normanði oc for hann i Brætland at atræiðum. oc gærðezc hann af vasklæik sinum hinn frægasti af Frankis riddarum. oc var hann hinn vinsælasti af ollum þioðum þæim sem hann var kunnigr af riddarascap oc vasklæik sinum. En ef æinnhuerr riddare or oðru lande fœre at frægia rœysti sina til atræiða eða þar sem ufriðr var. þa gærðes hann felage hans at tiá honum at hann skylldi æigi hærtekinn vera ne sælldr ukunnum riddarum. Nu var Desire .x. vetr uttan landz sua at hann for ækki hæim þess amillum. frægði oc framði sialvan sec tignum oc sœmdom villd oc vinsælld huerskonar þioða. allt til þess er konongr sendi honum orð. at hann fari hæim i fostrland sitt. Sem hann kom hæim i konongs hirð. þa hellt konongr hann með hinni mesto tign (oc) æinkænnelegom kærlæik saker kurtæisi hans oc vasklæiks[4]. þui at hann var hinn raustasti riddari. vel i hinum harðastom viðrskiftum. oc hinn friðasti at vexti oc ollum limum (oc) likamsskæpnu. Sua var hann konongi kærr oc væl þokkaðr. at æigi villdi hann lova honum at fara or hirð sinni. allt til þess er konongrenn kom (i) Kalatir. Đa sændi faðer hans æftir honum at hann skylldi hæim koma oc sia oc finna moðor sina. Nu var þat a andværðo sumre sem hann hæima huillzk hinn fiorða dag þa stoð hann mioc arlla upp oc klæddizc dyrom oc rikom goðom gangværium. skyrta hans oc nesto likams klæði voru af huitu silki. ollu sumars blome huitare. en kyrtill hans oc yvirklæði af hinu bæzta skarllati. oc krafðe þa spora sina. oc var þa frammlæiddr hinn goðe hæstr hans með ollum ræiðarbunaðe. hann vill a stiga hæstinn oc riða at skæmta sér. Hæstrenn var hinn villdasti oc mykill væxti. en hann hinn liosasti at allum likam.


4. Sem hann var astiginn hæstinn þa syndizc hann yvir alla hinn friðasti riddare með fogrum fotum oc friðum oc væl voxnum bæinum. Studdizc hann i istigum sinum oc laust hann með sporum hæstinn oc lœypti hann hæstinom uændilega dala. oc for hann með þessom hætti æinn saman on felaga oc stæfnde þangat sem menn kalla huitaskogenn. oc sa hann þar marga fagra viði með laufom oc blomum. oc hævir hann hœyrt fugla syngia sua fagre roddu. at hann lysti til at lyða. snys hugr hans allr oc hiarta. oc allr þottezc hann a lofte vera. Siðan ræið hann framm i morkena. I þæim skoge þar sem þykkastr var bio æinn æinsætomaðr. en hann var vanr at vitia hans stundum aðr en hann fœre uttanlændis. Hann þa oft allden hit bæztta af honum i bærnsko sinni. þa er hann for at væiða með feðr sinom. oc vill hann til hans fara at tala við hann æf hann mætte. Nu sem hann kom at hinni gule kapello. þa læit hann æigi fiarre mœy æina mioc friða oc væl klædda með brunaðo purpura. oc yvir i huitum skinnkyrtli. með fogrum oc huitum yvirlit. mio um mitt oc hin fægrsta at likams væxti. bæro hofðe með fogrum harflettingum. en bærfœtt gecc hon at doggen skylldi ræinsa fœtr hænnar. oc gecc hon til kælldunnar með uppuællande vatne undir æinum myklom viði. oc [bar mœyin tvær[5] munnlaugar. En riddarenn var hinn hirðlegste oc liop þægar af hæsti sinum oc tok upp mœyna oc villdi hana gæra unnasto sina. lagðe hana niðr oc myndi nesta hava læikit ser við hana sua sem ec hygg. þa er hon bað hann miskunnar ser. Riddare kuað hon. far brott hæðan. þat er þer ængi fræmð ne frægð at þu spillir likam minum. lat mec væra kyrra. oc scal ec væl ambuna þer. Ec em með æinni fru harðla friðre. i ollum hæimenom finnzc æigi fægre. ec scal nu bratt syna þer hana. ef þu ert til kuænna fœrr lat hana æigi komazc i fra þer[6]. saker ængarra þæirra orða er hon mæler til þin. Þuiat ef hon fæstir ast sina a þér. þa værðr þu alldregi fatœkr ne annars þurvi. Hon hævir sua mykit gull oc silfr[7] at eigi þarf at lata þic skorta. sva mikit sem þu villt hafa allt man hon lata i yðro vallde vera. Haf enga grunsemd a mer at ec livga at þér. Ef hon hugnar þér eigi. þa skal ec þér eigi syniazc. Hvar sem ec em ver urvggr um mic. ec skal gera þat sem þer licar. Se kvað hon her trv mina. at ec skal hallda þat sem ec heit þér. at visu skal ec trva þer oc þinu male hvart sem þu ert ner eða fiarre.


5. Nv sem herra Desire heyrðe þessi orð hennar þa let hann hana vera kyrra. En mæren rann þingat sem frv hennar var i liosvm laufskala[8]. oc hallaðezc hon at einni fagre reckiv. Hvitillinn er a la reckivnni var gorr[9] af tveim dyrvm pellvm. oc iaðarenn umhveruis laufvm saumaðr. En firir henni sat su hin friða mær. er Desire hafðe þangat leitt. Sem hann stoð fiarre. þa kallaðe mæren a hann oc mællte. Þu maðr kvað hon. lit hingat oc se þat sem ec hét þér. tac her unndir laufom þessum þa frov er þu satt alldre friðare annlit. alldre sva fagrar henndr ne sva vel vaxna armleggi ne sva friðan licam i klæðom lagðan. ne friðare hár. ne hœgre at hanndla. ne betr samanndi kvenmannz hofði. með sva fogrvm harflettom. alldre var onnvr iamfrið alen ne fœdd. Nv hevi ec leyst mik kvað hon af þui sem ec hét þer. Gac nu fram oc óttazc ecki. ei skortir þec reysti ne drengskap. Sem hann hafðe heyrt orð hennar þa gec hann þangat oc festi þann hinn goða hest sinn. Þegar sem hin rica mær leit hann. þa flyðe hon brott ór laufskala sinvm oc komz vnndan þangat sem skogrinn var þiuckaztr. En herra Desire oflugr oc diarfr oc hinn skiotasti a fœti gat þegar tekit hana i hœgre hond hennar. oc mællti til hennar bliðvm orðvm oc hogværom. Þu hin friða kvað hann rœð við mec. hui flyr þu unndan mér med sva mikilli ras. ec em einn riddare fœddr i þesso fylki. ec skal þinn vera unnaste. Ek skal astsamlega þiona þér at eignazc astarþocca þinn eftir ollum mætti minvm. Mæren þegar hin kurteisasta laut honum oc þaccaðe. oc sagðe at hon hafnaðe honum ecki ne nitti þui er hann hana bæðe. oc iattaðe honum með goðvilia oc staðfestv astar sinnar. oc leco þau sem þeim licaðe. oc var hann þar mioc lengi með henni oc fór nauðigr ifrá henni. En hon gaf honum þa um siðir leyui oc sagðe honum oc synde hvar hann skylldi mega rœða uið hana. Unnasti goðe sagðe hon Desire. þu skallt nu fara til Kalatir. en ec skal fa þér finngrgvll mitt. oc gæt þess vel er ec vil þer nu segia. at þu villizc ei af annarra kvenna astom. unn vel oc trvlega þeirre sem þu villt kosit hafa. En ef þu gætir þess ei. þa manntu tyna fingrgvlleno. En ef sva berr at. at þu tynir þui. þa fær þu þat alldre oftar sacar enskis lutar er þu kannt at gera. Ger nv vel kvað hon oc lat ei falla ferð þina oc skunnda til Kalatirs. þui at fyrr en þu toct at unna mer. þa vartu lofsæll af reysti þinni oc riddaraskap oc atgerðum. Engvm riddara samir at fyrirlata frægð[10] sina sacar kvenna asta. Oc fœrðe hon þa fingrgullit a fingr hans. Siðan kysti hann hana oc hellt henni i faðm sinvm. oc skilduzc þau þa með mikilli astsemð.


6. Þvi nest steig hann a hest sinn oc reið heim til herbyrgis sins. Upp neytti hann miclum fegiofvm oc rikum borðbunaðe oc gerðe allt sem mest til frægðar. sva at hann gaf meira á einum manaðe en konungr a missare. oc for hann oft heim i fylki at finna unnastu sina er hann yuir hvetvitna unni. oc funnuzc þau oft oc rœdduzc við. Sva stoð ast þeirra at þau gato saman svn oc dotter. En hann vissi ecki til þess. þuiat hon gat ecki þess fyrir honvm. Einn sinni sendi konungr eftir honum at fylgia ser. konungs þurftir varo at taca af vannda menn er mikit mein gerðu honum. En er konungrinn var af[11] for kominn. þa toc Desire leyui heim at fara aftr i fylki sitt Kalatir þar sem hann var fœddr. Um kvelldit sem hann var heim kominn. þa huilldizc hann þar um nottena. Vm morgeninn arla stoð hann upp oc steig a hest sinn at riða at skemta sér at hinum huita skogi. þar sem hann fann unnasto sina. engi með honum nema hann einn. Oc kom hann þui nest þar niðr sem sa hinn helgi einsetomaðr var er honum var mioc kuðnigr. oc ihugaðe hann þa at hann vill rœða uið hann oc syna honum syndir sinar i skriftagang sinvm. þui at hann veit ei hvart gvð vill lofa honum aftr at koma eða eigi. oc gecc hann þa inn i grasgarðenn oc fann einsetomannenn i capellu sinni. oc mællte til hans. Herra kvað hann. ec vil til skrifta ganga oc taca lausn synda minna. Einsetomaðrenn iattaðe bœn hans oc laut honum. oc gecc hann þegar til skrifta oc sagðe honvm syndir sinar oc viðskifti sitt oc unnasto sinnar. hverso hann kom hondum a hana i fyrstu. oc gaf einsetomaðrenn honum hiolp heilagrar cristni. oc heilræðe lagðe fyrir hann. Sem hann hafðe signat sec oc beðit fyrir ser. þa gecc hann aftr til hestz sins oc leit hann a fingr sina oc a hond. oc sa þa eigi fingrgvllit. oc vox þa harmr hans. þui at (hann) fann at tynz hafðe fingrgvllit. Alldri var hann fyrr sva rygr oc skvndaðe þannog sem hann var vanr at koma at finna vnnasto sina. oc hugðe þat at hon mynde þar vera. oc dvalldezc þar allan daginn oc villdi rœða við hana. En hvarki sa hann hana ne rœdde við hana. Þa mællte herra Desire. Hin friða unnasta min qvað hann. hui kœmr þu ei til min. þu hevir frá mér tekit fingrgullit. ec veit at þu þui valldet at ec hevi þui tynt. Alldri man ec fa ro eða huggan þessa heims kvað hann. Hvat heui ec misgort. ec ann yðr frv yuir hvetvitna. At sonnv gerer þu ei rett til min. alldregi nittaða ec þer þa er ec gecc til skrifta við einsetomannen. Nu bið ec þic at þu miskunnir þvi er ec hevi misgort. ef ec heui nockoð brotet i moti þui er rett er. Hin friða kvað hann reiz mér eigi. legg slica skrift a mik sem þv villt. þat sem einsetomaðrenn talde fyrir mer. fostur þær er hann lagðe a mic. þa skal ec fyrir lata ef þer þat betr þyckir. oc lyðnaz ollum þinum boðvm i ollum minvm atferðvm.


7. Þa er hann bað oc beiddiz með hinvm bliðaztom orðvm er hann kunni mæla vnndir lyðni oc eftirlæte hennar. oc sva oft sem hann bað miskunn af henni. þa tioðe honvm allzecki. þui at hon villde ei sia hann oc ei rœða við hann. oc fyrir þui var (hann) ollum hug ryggr oc bolvaðe hann þa einsetomanninvm oc staðenom oc ollum fortalvm hans. oc munni þeim er slict mællte. oc ollum þeim er hans vitia. oc hans rœðvm fram hallda. Siðan sem hann sa oc fann at ecki tyði þar at standa. þa stefndi hann heim til Calatir hugsvttar oc harms fvllr af þeim micla angre oc uro[12] er hann bar i hug sinvm. Mioc þyntizc hann oc gerðizc mioc sivcr. með þessvm hætti snœriz huggan hans i harm. gleðe hans i grát. leicr hans i mislican. ast hans i angr. sœmd hans i sorg. atgerð hans til enskis. afl hans i vmát. sialfr hann i sottar kvol oc kvein. Hann var i þuisa angre vel sva tolf manaðe. oc leto þa allir sem hann være farenn. oc sialfr sagðezc hann dauðvenn. Nu sem þeir tolf manaðer varo liðnir siðan hann varð sivcr. þa bar sva at. at skialldsveinar hans oc þionastomenn gengv frá honvm i einvm tima meðan hann svaf. Sem hann hafðe lengi sovit. þa vacnaðe hann oc vppsettizc. oc þótti honum þat kynlect oc mislicaðe honum þat mioc. at hann (er) sivcr oc staddr einnsaman. Sem hann var i þessarre ihugan. þa kom vnnasta hans at rœða við hann. oc kennde hann hana þegar oc hugði lengi at henni. Af þeirre hvggan er þa fecc hann hallaðizc hann a olnboga sinn i reckivnni. Þa kallaðe hon a hann oc mællte. Desiret kvað (hon). mioc ertv nv farenn. fœlltr oc spilltr. hui villtv deyða þic sialfr. þat er engv nyt. costa viðr at rettazc. Nu hevi ec lengi hatað þec. oc þo hevir þu sialfr valldet. Þu gecc til skrifta oc sagðir vpp syndir ockrar. Nu fær þu alldri siðan fingrgvllit sem þu fyr hafðer. Þótti þer sva þungt lass i ast minni. Ei var viðskifti ockat hofvðsynd. þui at alldre var ec manni pusat. oc alldre gaf ec manni trv mina hiuskaps handzolum. þu at oc enga spusu. oc alldre festir þu þer kono. Nu með þui kvað hon. at þu leitaðer þer skriftagangs at þarfleyso. þa ertv varla froðr maðr. þui at ecki tioar skriftagangr þeim er eigi vilia af lata syndvm sinum. Sva ihugar þu. at ec vilia gera þer galldra með udað. en ei em ec þesskonar ilsku vetr. Þa er þu gengr til kirkiv at biðia fyrir þer. þa skalltu mic sia stannda i hia þer. oc taca vigt brauð með þér. En þu heuir mikit misgort við mic. en ec hevi of mioc elskat þic. Nu skal ec sva oft vitia þin. at hveriv sinni skalltv sia mic oc leica þer uið mic. Hætt nu oc aflat hormvm þinum. alldri fær þu mein af mér sa er leitar skriftagangs oc uppsegir syndir ocrar. Þa svaraðe riddarenn henni. Hin friða frv min kvað hann. guð þacki þer. af þessarre vitian þinni em ec huggaðr oc heill. alldri fyrr fec ec sva mikinn fagnað. Þui nest hvarf hon oc for brott. Af þessum fagnaðe hvarf sótt hans oc mincaðu harmar hans oc hugsottir. Siðan sem honum bœttizc oc hann var fœr til kirkiu at ganga. þa sa hann unnastu sina standa i hia ser oc taca uigt brauð með ser. oc stannda fyrir crossenom oc signa sic. oc rœddi hon þa sva oft uið hann sem honum licaðo oc batnaðe honum þa skiott oc bœttizc. at hann kendi ecki sottar. Hann hellt þa slict kostnade vpp sem fyr gerðe hann. aðr en unnasta hans reiddizc honvm.


8. Konungrenn unni honum með fullkominni astsemd oc ubrigðelegre vinattu. oc dvaldizc hann þa með konunge netr oc daga. oc bar þa sva at hann for með honum a væiðar i morkena at skemtan sinni. oc varo þa fœrðir þeim bogar oc orvar at skiota dyr i morkinni. Konungrenn oc Desire namo baðer staðar vnndir einum miclvm viði. oc skutu þeir baðer i senn at einum hirti. oc gato þeir hvarki sært hann ne drepit. oc komo niðr skeyti þeirra skamt ifrá þeim i grasvollinn. sva at baðir þeir sa. oc þottozc þeir baðer suivirðir oc spottaðer. at hiortrinn komzc usarr vnndan þeim. oc castaðo þeir þa bogum sinum. oc toco af benzlvm. oc toco orvar sinar þar sem þær varo niðr fallnar. Þa mællte Desire. At visu ero þetta kvað hann sionhverfingar at við finnvm ei orvar ocrar er nv beint her niðr fello i augliti beggia occarra. at visu samir ocr undra þat er við siom oc uitum sva kynlect vera. Nu sem þeir rœddo þetta. þa sa þeir einn friðan svein vel vaxinn. fagran i asyn. clæddan kyrtli rauðvm af hinu bezta skallati. hann var hinn friðazti maðr oc mikill vexti. har hans gult með fogrvm loccum. annlit hit friðazta með rioðvm lit. oc bar hann baðar orvarnar i hendi ser. Oc hann hinn curteisazti i skipan orða sinna heilsaðe fyrst konunginum. oc fec honum or sina. en þui nest fec hann Desire sina or oc mællti fogrum orðvm oc bliðum til hans. Herra kvað hann. þu ert faðer minn. Moðir min sendi mic til þin at kannaziz við frændr mina oc her dveliazc med þér. Þa er þu rœddir (i) fyrstonni uið moðvr mina a skoginum þa gaztv mic. oc gaf hon þer þa fingrgull eit. siðan tyndir þu þui oc var þer mikill harmr af þui oc ryggleicr. nu heui ec her þat fingrgvll með mér. oc skalltu lata á fingr þér. En Desire kende þegar fingrgullit oc toc sveininn i faðm ser oc kysti hofuð hans oc hals. munn hans oc kinnr betr en hunndrat sinnum. Konungrenn oc allt hit villdazta hirðlið kysto sveininn oc toc við honum vel oc tigvlega. Oc sagðe þa Desire konunginom hvar hann var getinn. oc for hann þa með konunge. oc var vel latinn af hverium manni. Faðer hans unni honvm oc hafðe hann sér hinn kærazta. oc matte hann hvarki sova netr ne daga.


9. Sem hann hafðe verit með feðr sinum tva manaðr oc cannaz við foðvr sinn oc frændr. þa einn dag reis hann arla upp oc klæddizc. oc gec hann þa firir foður sinn. sem hann kom frá kirkiu. oc villdi þa stiga a hest sinn. oc mællti þa sveinnin til foðvr sins. Herra kvað hann. skilit orð min. ec vil taca leyui af yðr oc fara til moðvr minnar. þui at ec ma eigi her lengr vera. Nei sagðe faðer hans. firir gvðs sakar hui villtv fyrirkoma mér oc drepa mic. at sonnv villda ec helldr deyia en sia þic skiliazc við mik. Herra kvað sveinnenn. ec ma engvm kosti her lengr dveliazc. oc þegar leypte hann hestenom. En faðer hans fylgde honum oc þottezc of seinn vera at hann gat ei fylgt syni sinvm. þui at hann ottazc at hann tyni honum. Nv reið hann sem skiotazt. sva at iafnan lét hann hestenn spora kenna. Oft nefnde faðer hans hann oc bað hann biða sin at rœða við hann. en sveinnen gaf ei gaum orðom hans. stefndi réttleiðes oc kom þui nest i morkena. Nu sem Desire hafðe fylgt honum allan dag. þa toc at kvellda oc natta. oc skvnndaðe hann þa ferð sinni sveinnen. en Desire sem hann matti skiotazt eftir honvm til þess er hestrinn liop i einn mikinn við oc nauð hofði sino mioc fast. sva at hann fell opinn aftr. oc steig hann þa af honum oc leiddi hann eftir sér. oc hafðe þann dag mikit erveðe oc vesolld. Nu misti hann sveinsens oc vissi hann ei hvert hann stefndi. En er hann hafðe riðit at skogenom[13]. þa leit hann a hœgre hond sér vnndir eic einni mikinn elld. oc hugði at þar være nockor rikr maðr i landtiallde sa er um morgenen villdi at veiðvm fara. eða hafðe þann dag at veiðum faret. oc firir þui at hann var þar nattaðr. þa skunndaðe hann til ellzens. oc fann þar dverginn einn saman vel klæddan goðom pellum. oc sat oc stappaðe pipar. oc hafðe steic við elld af einvm villigellti miclum oc feitum. I þui kom Desire at dvergenom oc heilsaðe dvergenom fogrom orðvm oc bliðom. En hann svaraðe honum engv oc let stannda piparenn. oc liop at taca hestinn oc lét af honum soðul. oc let firir hestinn nyslegit gras. Oc gec hann þa aftr til riddarans. oc bio þegar af grasi oc einstapa eina reckiv. oc yuir breiddi einn cagur með miclvm hagleic gorvan. oc lét riddarann þar a sitia. En hann mælir ecki til hans oc gecc hann oc bio pipar sinn. Sem hann hafðe vel vellt oc buit matenn. þa tóc hann tvær munnlaugar af gvlli gorvar oc eit hvit handklæðe oc gaf vatn riddaranom. En þegar sem hann leit munnlaugarnar. þa kennde hann. oc varo hinar somv sem hann sa meyna bera þa er hann cannaðezc við vnnasto sina. Dvergrenn lagðe þa mikinn borduc firir hann. siðan salltdisk oc knifa. oc fyllti þa mikit borðker af brenndu gvlli af hinv bezta vini. oc lét piparenn i einn silfrdisk oc steicarnar i annan meira disk. Þa toc riddarenn knif oc skar af annarre steikenne goðan bita oc stac i piparenn oc bavð dvergenom. oc hann tóc við oc át. siðan át hann sialfr þui at hann var hunggraðr. Siðan toc hann silfrkeret oc gaf dvergenom fyrst at drecca. oc toczc honum þa vel til at (hann) gaf dvergenom sva vel. hann toc[14] engan sva goðan bita at hann gaf honum ei annan iafngoðan. Sem dvergrenn fann hann sva milldan. sva friðan. sva siðgoða[15] meðferð. þa gat hann ei lengr leynt sec oc varð hann at syna oc birta sec riddaranum er hann hafðe lengi leynzc.


10. Herra riddare kvað hann. at sonnv ertu ei acrcalla ne cotunga kyns. vel se þu oc uirðulega her kominn. Þo at ec se barðr sacar pin. vil ec ei lengr hallda þogn firir þér né leynazc firir þér. Ec vil segia þer þat sem tit er með mér. oc tigna þic oc þiona þer. Ec var i dag senndi imoti þer sacar þess at ver vissum at þu myndir her koma. Þa svaraðe riddarenn honum. Vinr kvað hann gvð þacki þér. vel se þeim er þic hengat sennde oc sva mioc villdi virða mic. Herra kvað dvergrenn. ei vil ec leyna þic lengr. unnasta þin sende mic hengat. Þa mællti Desire. Unnasta min herra kvað hann. þa em ec at visu sæll. Þat veit trv min kvað dvergrenn. at ec segi satt. þui at (ec) skal til leggia allan mát. ec skal gera þic at rœða oc mæla við hana þat sem þer licar et þu uill mer fylgia. Ec skal leiða þic sva (at) svefnburi hennar at þu skallt mega huilu hennar siá. Vin kvað hann riddarinn. giarna vil ec fylgia þer. Sem þeir varo upp staðner fra mat. þa fylgdi Desire dvergenom. oc gengo þeir þa baðer til þess er þeir komo þar sem bœr einn var. oc leiddi hann hann þa at holl einni sva mykilli oc friðre at alldre hafðe hann set aðra iamfriða þeirri. oc gengo þeir fram oc komo þui nest sem eit mikit svefnhus var rikulega buit oc funnv þeir engar dyrr nema glyg einn oc mioc hát. Glyggrenn var mikill oc stoð openn oc sa þeir mikit lios i svefnhuseno. þui at þar brunnv digr stafkerti. oc i svefnhuseno varo tvęr[16] reckivr vel bunar oc tigulega. oc lago þar i þeim reckium tvær hinar friðaztu konor. hyg ec þær svafo. Þa callaðe dvergrenn a Desire synande honum reckiurnar. Herra kvað hann. þat er unnasta þin er þar sœfr. en systir hennar annan veg. þar mantu finna þionastu mey hennar. ec veit at þu kant hana. Þessi mær var[17] riculega clæd. Desire bioz inn at komaz oc liop baðom fotom i glyggenn. oc fyrir þui at hann gat ei halldit sér. þa fell hann or glyggenom oc kom niðr firir reckiuna. En i þui er hann fell þa þaut mioc oc glumdi miclvm dyn. I þui vacnaðe systir vnnasto hans oc œpte hare roddv. hialper. hialper. Þegar hirðen oll i hollinni klæddezc sem skiotazt oc liop til vapna. En mæren i svefnhuseno liop oc lauc þegar vpp svefnhuseno oc toc i hond riddaranom oc leiddi hann ut oc mællte þa. Herra kvað hon. nu gef ec ambvn þa er ec het i skogenom. ef þu værer tekinn i þessu svefnhusi. þat trufesti ec þer. at þegar værer þu drepenn. oc myndi þa frou min reiðazc mer oc alldri siðan min vin vera. En þu gæt[18] sacar kurteis þinnar. at ec tyna ei ombon þionasto minnar. Ef nockuro sinni kynni sva at berazc at þu kœmir i þann stað er þu megir min minnaz. fyrir guðs sakir kvað hon gleym mer þa eigi. Unnasta min kvað hann ottaz ei þat at ec biði ei firir þer. ef ec verð þar staddr sem ec megi hiolp veita þer. Oc fylgde hon honum til þess er hann kom til dvergsens. oc mællti hon þa reiðom orðum. Þu hinn illgiarne oc hinn dalegi dvergr. hui villdir þu suikia þenna hinn dyrlega mann. oc laust hon dverginn með lofa sinum firir briost honum oc mællte. Fly undan með honum sem skiotast mattv. Oc foro þeir þa eftir með miclum skunnda til ellzens sem þeir mataðozc. oc kennde Desire at hann var skeinndr mioc oc hallaðezc a siðu sina. oc fann at dvergrenn spottaðe hann. oc nalega komit honum i vandræðe. Iafnskiót sem hann leit dag oc dags lios. þa setti hann soðul a hest sinn oc gyrðe hann fast oc steig a bac honum. oc stefnde aftr i fylki sitt at hann var mioc siðusar. oc var honum þat mioc lengi með miclum verc oc meinlætum.


11. Mioc lengre stundo sidan liðinni. þa veitti konungr hirðlidi sinu i Calatir i castala sinvm. oc var þat at pikisdogum. Konungr bauð til þessarrar veizlu ollum sinum villdaztom grannom. iorlum oc lenndum monnvm. oc komo þangat flestir allir sem þeim samde til herra sins. Oc at þessarre veizlu var Desire. þui at konungr vnni honum yuir alla þa er honum varo kærer. Nu eptir[19] hofuðtidir þa gengo or kirkiu allir menn. oc konungr skylldi matazc. oc konungr sat i hæstu sæti. þa kom inn ridande inn i hollena ein[20] hin friðazta iungfrou a huitvm hesti hinum hœgazta. með henni var oc ein iungfrov a huitum mul. þær varo riculega klæddar. bunaðr þeirra var betri en hunndrat marca brennz féar. þær baro fram þa tva sparhauca. Konungr oc hirð hans hugðo vandlega at þeim. þær varo sva eincanlega friðar. at engi hafðe fyrr set þessom iamfriðar at vexti oc at allre licams fegrð. Þessum meyium fylgde hin þriðia mær eigi i ollvm heiminvm fannz hennar maki at fegrð oc friðleic. oc namo staðar fyrir konungenom. Su er ellzt var heilsaðe konungenom. Herra konungr kvad hon. skil orð min. Ec em her komin a funnd yðarn oc fœre ec yðr þesse tvau hin friðo born. Gevið sveini þessum riddara vapn. oc gerit slic rað firir meynni sem þer vilit. oc tign yðarre[21] samir. sua at tign yðor sœmdizc af. At sonnu kvað hon em ec moder þessarra barna. en herra Desire faðer þeirra. Vel samir yðr firir at sia friðum bornum sva goz riddara oc slicrar frov sem ec em. sacar tignar yðarrar oc sœmdar. þui at ec em hingat komin or minv lannde. Þa svarade konongrenn. hin friða frov kvað hann. giarna iatta ec þer þat er þu beiðizc. Ec skal gera oc frouva eftir mætti minvm. Stig af oc kom at sitia oc matazc með oss oc skemtið yðr. Þat gœre ec vist ei kvað hon. fyrr en þer hauit þat gort er (ec) biðr yðr. Latið mic nu fyrst pusaz unnasta minvm. oc skal hann siðan fylgia mér. þui at ec vil bua með honum at gvðs logum. oc sva skal hann bua með mér allan sinn aldr. sva at ec þurvi ei skriftagangs ne annarra licna.


12. Þa let kenungrenn fram bera oll riddara klæðe oc vill gera sveininn riddara. konungr sialfr gyrðe hann sverðe en Orref konungr oc Loenes konungr bunndv spora a fœtr honum. Sem hann var rikulega oc tigvlega búinn oc riddare gorr. þa mællti konungr ollum a heyrandum. Þessa mey skal ec lata varðveita mér til hannda oc gera hana drotning. þui at hvergi man finnaz onnur iamfrið. En herra Desire sat skamt ifra konunge. lysti oc til langaðe at pusaz vnnasto sinni. oc bua i frelsi með henni siðan. Oc gipti hana konungr oc let hann hana pusazc at cristnum logum i heilagre kirkiv. Sem þau varo pusat. þa toc su hin friða frov leyui af konungi at fara heim i fostrland sitt oc villdi ecki lengr þar dveliazc. oc mællti þa til Desire. Stig a hest þinn. þu skalt mér fylgia. þui at nv er sun ockar riddare oc skal hann her eftir dveliazc i þesso lannde. oc dótter ockor er nu rikulega gift. hofo vit lokit goðre syslo. Vittv kvað hon at sonnu at þau skolu til occar koma at vitia oc siá ocr sem fyrst. Þa steig Desire a hest sinn oc fylgðe vnnasto sinni. er var leiðtogi hans i fostrlannd sitt. oc dvaldizc með henne siðan oc fysti hann ecki aftr at fara. En Bretar gerðo þessa sogu til aminningar[22]. at ei skyllde þessi atburðr gleymazc ne tynazc. oc af þessom atburð fagran strengleic[23]. þann er þeir calla Desire strengleic oc lioð.




Fotnoter

  1. Þessi strengleicr heitir i volsku mali Desire en (i) norrœnv tilfysilegr. Ovskr. i Cd.
  2. r. f. Nug
  3. r. f. talum
  4. r. f. vasklæks
  5. r. f. baro tvær mœyiar
  6. r. f. ser
  7. her begynder den anden Haand.
  8. r. f. loftskala
  9. r. f. gort
  10. r. f. fegrð
  11. r. f. a
  12. r. f. uru
  13. r. f. skgenom
  14. r. f. gaf
  15. r. f. siðan goða
  16. r. f. tvęir
  17. r. f. hellt
  18. r. f. gect
  19. r. f. þær
  20. r. f. einn
  21. r. f. yðarra
  22. r. f. aminngar
  23. r. f. stremgleic