Lausavísur (Hallfrøðr vandræðaskáld)

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes i flere utgaver på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif


Carmina Scaldica


Udvalg af norske og islandske skjaldekvad ved Finnur Jónsson
G.E.C. Gads Forlag - København 1929


Hallfrøðr vandræðaskáld
Lausavísur


1.
Svá nøkkvi verðr søkkvis
sannargs troga margra
œgilig fyr augum
allheiðins mér reiði,
sem ólítill úti
alls mest við för gesta
(stœrik brag) fyr búri
búrhundr gamall stúri.

2.
Ræðkat rœkimeiðum
randaliðs at biðja
(ótta) eingadóttur
Ávalda (því skaldi);
síð mun Surts of beiði-
(svá geta menn til hennar)
-kvánar byrr af kyrri
Kolfinnu mér rinna.

3.
Fyrr vas hitt, es harra
Hliðskjalfar gatk sjalfan,
skipt es á gumna giptu,
geðskjótan vel blóta.

4.
Öll hefr ætt til hylli
Óðins skipat ljóðum,
algilda mank, aldar
iðju várra niðja,
en trauðr, þvít vel Viðris
vald hugnaðisk skaldi,
legg ek á frumver Friggjar
fjón, þvít Kristi þjónum.

5.
Höfnum, hölða reifir,
hrafnblóts goða nafni,
þess 's ól við lof lýða
lóm, ór heiðnum dómi.

6.
Mér skyli Freyr ok Freyja,
fjörð lætk öðul Njarðar,
líknisk gröm við Grímni,
gramr, ok Þór hinn ramma;
Krist vilk allrar ástar,
erum leið sonar reiði,
vald es á frægt und foldar
feðr, einn ok goð kveðja.

7.
Sá 's með Sygna ræsi
siðr, at blót eru kviðjuð;
verðum flest at forðask
fornhaldin sköp norna;
láta allir ýtar
Óðins ætt fyr róða;
verðk ok neyddr frá Njarðar
niðjum Krist at biðja.

8.
Eitt es sverð þats sverða
sverðauðgan mik gerði;
fyr svip-Njörðum sverða
sverðótt mun nú verða;
muna vansverðat verða,
(verðr emk þriggja sverða)
jarðar hljótr, at yrði
umbgerð at því sverði.

9.
Leggr at lýsibrekku
leggjar íss af Grísi,
kvöl þolir hón hjá hánum,
heitr ofremðar sveiti,
en dreypilig drúpir
dýnu Rán hjá hánum,
leyfik ljóssa vífa
lund, sem ölpt á sundi.

10.
Þrammar, svá sem svimmi
sílafullr, til hvílu
fúrskerðandi fjarðar,
fúlmár á tröð báru,
áðr an orfa stríðir
ófríðr þorir skríða,
hann esa hlaðs við Gunni
hvílubráðr, und váðir.

11.
Kolfinna læzk kenna,
kveðk enn of hlut þenna,
hvat kveða vífi vitru
valda, fúlt af skaldi;
en af ungum svanna
auðhnykkjanda þykkir,
óð emk gjarn at greiða,
ganga dýrligr angi.

12.
Þykki mér, es ek þekki
þunnísunga Gunni,
sem fleybrautir fljóti
fley meðal tveggja eyja,
en þás sék á Ságu
saums í kvinna flaumi,
sem skrautbúin skríði
skeið með gyldum reiða.

13.
Hnauð við hjartasíðu,
hreggblásin, mér ási,
mjök hefr uðr at öðru
aflat báru skafli,
marr skotar mínum knerri,
mjök em ek vátr, af nökkvi,
munat úrþvegin eira
alda sínu skaldi.

14.
Rindr mun hvítri hendi
hördúks of brá mjúka,
fljóð gat fremðar œði,
fjölerrin sér þerra,
ef dauðan mik meiðar
morðveggs skulu leggja,
áðr vask ungu fljóði,
út of borð, at sútum.

15.
Ek munda nú andask,
ungr vask harðr í tungu,
senn, ef sálu minni,
sorglaust, vissak borgit;
veitk, at vetki of sýtik,
valdi goð hvar aldri,
(dauðr verðr hverr) nema hræðumk
helvíti, skal slíta.


Hallfred Ottarsson Vandrådeskald (norrønt Hallfreðr Óttarsson vandræðaskáld, dvs. den vanskelige skald), 960-årene-ca. 1007), islandsk skald. I sagaen om ham fortelles om hans ulykkelige kjærlighet til Kolfinna, og det er sitert noen av hans strofer om henne. I Olav Tryggvasons saga hører vi at han først kjente Håkon jarl og siden ble skald hos Olav Tryggvason, som gav ham hans tilnavn fordi hann satte vanskelige betingelser for å bli kongens hirdmann. Kong Olav fikk ham til å bli kristen, og i sin senere diktning unngår Hallfred poetiske omskivninger med hedensk innhold. Mye av hans diktning er bevart, og særlig arvedråpaen om kong Olav viser hans beundring for og kjærlighet til kongen. I Hallfreds strofer kommer mer brytningen mellom gammel og ny tro sterkest frem. Kildetekst: SNL