Maríu jartegnir - Brodir ok systir attu barn

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Svensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.

Maríu jartegnir

Brodir ok systir attu barn

St (Varianter fra E og 233)

Fra iarlssyni

Konvngr nøckvrr rikr ok agætr hann atti ser drotning ok eina dottvr bø̨ði vø̨na ok vitra, er ver kvnnvm eigi nefna. Konvngr þessi hafði vndir sitt riki marga høfþingia ok mikils virþa, enn þo var einn honvm allra kø̨rstr, iarl at tign. Hann var [reyndr bø̨ði at vitrleik ok heil(r) ø̨ðvm við konvng, sem allt hans forelldri, þvi var hann hit [ø̨zta rað konvngdomsins i øllvm vandamalvm [ok rikis skipan. Dvaldiz hann [fyrir þa grein opt [með konvnginvm, enn skipar sitt valld ok eignir vitrvm mønnvm til forraða. Jarl þessi atti ser frv ok með henni vngan svn. [Þeim sinvm einga syni vnnv þꜹ einkar mikit. Ok þegar sem pilltrinn var nøckut vagsinn, var hann iafnan a konvngsgarði með feðr sinvm. Voxo þav konvngsdottir [bæði samt i barnleikvm ok voro iafngømvl at alldri.

Liða nv timar sva, at [bernska lø̨tr vndan roskinni nattvro, ok þvi riss orð vpp, at eigi mvni vel vera. Þat sama orð ferr sva hatt [vm siðir, at þat heyrir iarllinn faðir hins vnga mannz. Þvi kallar hann son sinn a tal, sem þeir ero heima a sinvm garði. Hann segir sva: „Ek hefir þat orð heyrt af þer fara, sem eigi er giptuligt ok til heyrir [dottur mins herra konvngsins, ok þvi vit fyrir vist, at þv skallt leggia þessa vfręgð, er þv hefir sialfr reist, ok verða a brotto af þesso riki. Ek skal fa þer skip ok fiarlut, sva at þv megir vel fara. Ver eigi sva diarfr, at þv fyrr aptr komir, enn .iii. ár ero liðin. Enn ef þv gerir sva, þa man þin vgipta svø̨fð verða, [ef þv vekr hana eigi.“ Oc áán dvøl verðr sva at [vera ok standa, sem iarl skipar, hvart sem hans syni þickir livpt eþa leitt. Er hans ferð or landi bvin, ok hann brott ferr miꜹk angraðr bøði af skilnaþi við føðvr [ok fleiri menn. Vtan landz er hann vm .iii. áár, enn kemr heim siþan aptr. Gengr faðir hans þa i moti honvm meðr fagnaði, ok segir han hafa vel gert, biðr hann nv astsamliga, at hann til geymi, tekr hann vnga mann nv i bliðv sem bezt. Var sva nv [vm hrið nøckvra tima. Ferr nv sem aðr a konvngs garþ með feðr sinvm. Innan litils tima hallaz aptr i sama pall orð ok ofrøgð með þeim konvngsdottvr. Her þarf eigi langt vm. Jarl [tekr hann með avitvn ok skriptar honvm rett sem fyrr vtlegð aðra .iii. vetr. Eptir liðin .iii. ꜳr kemr hann aptr, lifgar þa enn sina vgiptv, enda vtlegðaz et þriþia sinn. I þessvm hans vtlegðartima hinvm þriþia giøraz þꜹ tiðindi i landinv, at iarl faðir hans tekr sott ok andaz. Var hann miøk harmdꜹðr, þviat hann var vinsæll høfþingi.

Eptir hans vtlegð hvgleiðir konvngedottir sem vitr maðr sinar raðagerðir. Hon skilr, at sa er nv liðinn, er i tꜹma helt [millvm þeira vnga mannz, þvi talar hon sva við feðr sinn leyniliga sva segiandi: „Herra faðir minn, segir hvn, ek veit, at þer hafit hogliga borit, [at þat orð, er talat var til min ok jarle svnar, hefir til eyrna yðr komit. Nv sakir þess at ek veit þa yðra elsku til vnga mannz fyrir skylld føður hans, at þer mvnit honvm eigi vvinir geraz, ok i annan stað er hinn vngi maðr nv geymslulavss fyrir frafall føðvr hans, se ek þetta vera micinn haska [ok hęttv. Þvi biðr ek yðr i gvðs nafni, at þer gefit mer orlof i klꜹstr at fara, þviat þa er hęgt [til at finna minni gerþ eþa annarra.“ Þessi orð øll iafnsaman tekr konvngr faðir hennar [með bliðv gerande alla leið sem henni likar. Gengr hon i systraklaustr ok gięddi þann stað storvm proventvm, [ok þat meira með, at innan litils tima er hon sealf vorðin klꜹstrasystir ok vpphelldismaðr þvi heilaga hvsi. Ok frv abbadis skipaði henni valld ok ręði yfir alla lvti sina goða. Sva er gert sem gvð villdi.

Kemr nv hinn vngi maðr heim [iarlsson af vtlegð ok spyrr øll saman þessi tiðinde. Verðr hann nv sleginn [heþan af harmi, sva at eigi ma orðum skyra. Engan lvt hirþir hann at sea eða elska af [sinni føþvrleifð ne fvllsęlv, gengr fram með angri ok biðr enger naþir, þviat veralldar lif er honvm leitt, siðan hann misti konvngsdottvr, þickir þat helldz hvggan at likiaz henni. Sva gerir hann, skipar sina føðurleifð [ok veitir mikit [þvrfundvm mønnvm, gengr siþan i svartmvnka klꜹstr ok offrar þangat miclvm fagnaði. [Þann veg skyrir hann sina klꜹstrgøngu. Þessi tvau mvnklife standa miøk nęrri, þat er hann er i, ok konvngsdottir. Gørðiz hann broþir eptir tima ok er hlyðinn abota sinvm. Aboti leggr honvm þa hvggan framarr øðrvm bręðrvm, at hann [léérr honvm einn skosvein hia ser til þionosto. Sva var hattað landzlegi millvm klꜹstranna, at þav skilþi skógr nỏckvrr miøk þyckr. [Ok a þenna skog at ganga til lettis biðr broðir iarlsson sinn abota orlofs, ok þat veitir hann honvm ꜹrliga, þviat hann var bęði vitr ok goðgiarn, greinande hversv sa maðr mętti þiggia sęmiligt orlof, sem hann var kominn i klꜹstr or mikilli fvllsęlv.

Anonym (ca. 1680) - Rosa av Lima:
Her sitr nunnan heil ok kat ok hefir meybarn i skꜹti sva vngt sem .iii. manaða.

Einn dag ferr hann at vana, hefir broþir sic vt af klꜹstrinv fram a morkina, gengr sveinn hans með honvm. Ok er þeir koma [naliga halfsottan skoginn milli klꜹstranna, segir broþir sva til sveinsins: „Þv skallt gera fvllan trvnat, segir hann, ok segia øngvm manni, meþan þv lifir. Ek vil senda þic til klꜹstrans systranna, ok ef þv finnr raðskonu, seg henni, at [heitande broþir biðr hennar i þessvm stað, ok vill giarna finna hana. Enn ef þv [finnr raðskonv, bið ek at þv biðir hennar aptrkvamv þar i klꜹstrinv.“ Sveinninn ferr gerande þetta boð, [sem nv var greint. Ok er gvðs ambatt heyrir þetta, verðr hon miøk hrygg ok spyrr sveininn, hvat hann vill. Enn hann segiz eigi vita. Siðan gengr hon i kirkivgarð signaðrar sins fvlltrva blezaðrar gvðs moþvr Marie, tiánde henna með knefalli þetta eyrendi ok allt a hendi felandi. Eptir þetta gert gengr hon vt af klꜹstrinu fram a morkina, ok sem hon ser broþvr, riss hann vpp i moti henni með veralldar bliðu. Ok er hon skilr þann hátt með honvm, sem eigi er [ritaðr i klꜹstramanna løgvm, spyrr hon at eyrendvm. Hann segir liosliga, at eigi er vm gott at tala, biðr hana minnaz a fyrri vinattv ok samþyckiaz sinn holldligan vilia. Hon tekr þetta fyrir honvm sva beiskliga, sem gvð lęrði hana eptir [orðvm sinna boðorða. Hann stendr at þvi fastara, vattande sic alldri [ęfinliga siþan gera mvnvð skvlo, ef hon gørir nv hans vilia. Nvnnan talar þa: „Gvð virðe þann eymþar[tima ok vgiptv, er yfir ockr er kominn, at við skulom vitande lꜹpa i helvitis loga fyrir ockurn glęp. Enn nv ef ek lęt at þessi bęn, þa sverðu mer þann eið, at eptir framðan þinn vilea, skalltv gera þat er ek bið þik án dvøl.“ Hann [sverr þetta. Ok eptir [þetta gert verk segir nvnnan: „Nv skalltv fa þer graftol, [broþir, segir hon, þviat þv ert sterkr maðr, skalltu gera grøf her i iørð niðr, sem við høfvm verit.“ Hann spyrr: „Hvat skal þvi?“ segir hann. Hon sagði: „I þessa grøf skalltv leiða mic kvika, þviat [þvilicr fagnaðr hęfir ockrvm vhęfvm.“ Sem hann heyrir þetta vppkast, skelfr hann ok piprar framarr enn segiaz megi, vattande sic þetta með engu moti mega gera. Hon sęrir hann þa fyrir sealfs hans svardaga, ok [at hon þrøngvir með vitrleik, segir at honvm skal eigi annat hlyða. Her kemr [sem drottinn virði, at hann geyrir þetta eyrindi, setr hana her siðan niðr ok eyss a hana molldo meðr sva miklvm trega, sem [gvðs almattr syndiz, at hann sprak eigi [af harmi. Ok aðr enn skilði þeira viðrtal, byðr hon honvm at grafa til hennar a sama vikudegi at liðnvm .xii. manvðvm. Eptir sva talat fyllir hann grøfina ok setr efz yfir þa vallartorfv, [er hann hafði fyrst grafit, at sem sizt skylldi nyvirki a sia.

Sem her er komit, setz hann niðr [ok miok hryggr a at sea ok rioðr ok moðr. Ok ꜳn dvol [at vvøro kemr fram or morkinni skosveinn hans heilsandi vpp a hann. Broðirinn litr við honvm reiþvliga, spyrr hvi hann vęri sva diarfr, at hann fęri fyrr or klꜹstrinv, enn hann [bað hann. Skosveinninn svarar: „Fyrir allar greinir gerþi ek yðvart boð, ok af þvi styggvizt þer eigi a mik, goði meistari, þviat þat hafða ek eigi af søgn, helldr sa ek hana minvm ꜹvgvm.“ Broðirinn sem hann [heyrir þessi miklu orð af sveininvm, þagnar hann ok ma øngv svara. Snva siþan heim aptr til mvnklifis, ok er sva vorþit, at broþvr er nv eigi betra i hvg enn [fyrra tima, er hann for heiman. Liða nv dagar, ok fara nv menn i mille klꜹstranna, ok er engi qvittr af nøckvrri nyivngv. Vndrazt broþir þat geysi mioc, at af brotthvarfi sva tiginnar konv skvlo systrnar ø̨ngva frett vm gera. [Hvat er lengra, enn liða hinir næstu .xii. manuðr ok er allt kyrt ok tiðindalꜹst. Er broþir allan þenna tima [alldregi i gleði, sem hann hafði ser til verkat. Nv sem kemr iafnlengðar[dagr fyrri tiðinda, tekr broðir orlof vndir þeiri asyn, sem hann villdi spacera. Hann hefir eitt graftol vndir kvfli sinvm ok lø̨tr øngvan svein ser fylgia. Kemr hann fram i skoginn, gengr [at hit beinazta þeim stað, þviat hann hafði merkt til skyrliga. Tekr hann graftolit ok [setr vpp eina paltorfv. Ok þegar sem hann hefir vppi, þickir honvm sem holt se vndir. Iafnskiott heyrir hann skyra mannzrꜹdd or grøfinni sva mø̨landi: „Grafðv varliga, sagði hon, þviat ek lifi.“ Þessa rꜹdd kennir hann konvngsdottvr vera, ok þat með, at hana berr nø̨rri honvm ok ofarr i grøfinni, enn hann hafði sett hana [i fyrstv. Þvi verðr hann bø̨ði feginn ok hrøddr. Rꜹddin talar þa [i annat sinn: „Eigi skalltv hrø̨ðaz, þo at þv heyrir til min, þviat án sionhverfing er ek lifandi maðr. Vik fra molldonni hogliga, ok mvntv þa sea, hvat almattigr gvð lętr ser soma.“ Broðirinn styrkizt nv ok hreinsar ofan af grofinni. Er þvi likaz sem þar se hvalf eþa hvs vndir. Her sitr nunnan heil ok kat ok hefir meybarn i skꜹti sva vngt sem .iii. manaða. Ma nv engi orðvm skyra, hverr fagnaðr inn geck i [broþvr briost ok hiarta [með biartri syn þvilicra stormerkia. Stendr konvngsdottir þa vpp ok hefir sva þokat i haleika grafarinnar, at hon a litinn grada vpp at ganga, aðr hon [stigi fø̨ti a hreina iorð ok grasi vaxna.

Verðr þar nv mikill fagnafvndr, [ok nv meirr af gvðs halfv enn mannligrar bliðv. Segir konvngsdottir þa, at allzvalldandi gvð ok hans moðir Maria hafi gert [með henni sina miskvnn ok gefit henni lif sem i goðri hvilld [allan þenna tima. Oc [eptir licams nattvro fæddi ek þetta barn at liðnvm .ix. manvðvm eptir kvenna sið, [er mið gatvm sarliga i ockarri ostyrkt. Her i moti segir hann henni, at sva vndarliga hefir sea timi gengit, at engi maðr hefir at henni spvrt eþa leitat. [Her eptir þvilika luti sagða falla þav bæði a kne til iarþar þackandi almattkvm gvði ok hans moðvr Marie alla þa milldi ok miskvnn, er þav høfðv framit i þessv mali. Eptir þetta gert segir nvnnan sva til broðvr: „Nv skalltv fara heim til klꜹstrs þins, ok gervm einn veg bæði, leynvm við eigi iartegnvm gvðs til hvlningar ockars kinnroða. Seg abbota fall þitt, ok gak vndir alla þa skript, er hann leggr þer, til þess at drottning allrar skepnv fai þa hø̨ra lof af hverri tvngv. Ek skal fara með dottvr mina til frv abbadisar, at hon megi þvi giørr séa, hverso henni byriar mik at pina eptir løgvm heilagra feðra.“ [Sem allt er vti þeira viðrtal, miclo fleira enn her stendr skrifat, skilia þꜹ, ok vendir hvart til sins mvnklifis. Er nv broðir fvllr af iðran ok gerir hveria grein, sem aðr var ritat. Systir geck [með nyia dottvr á fvnd abbadisar, fell fram gratandi sinn glø̨p ok beiddiz lꜹsnar. Frv abbadis kann engv at svara, þviat sv fø̨rir henni barn ok kvezt eiga, er hon hvgði hreinazta systvr vera. Oc er þat eigi vndarlict, þo at diupleiki þvilikra gvðs verka verði dimmr [þvi hiarta, er enn er lvct i dꜹðligvm likama. Langt er at greina [ser hveria lvti, er talaðir voro i þeima kapitula, aðr menn fengi nøckvrri grein a komit, hversv meistarliga frv sancta Maria hefir eptir vana þessu til leiþar komit. Nv þvi at greindr er malavøxtr nvnnvnnar, þarf eigi at segia annan tima. Enn her i moti segir abbadis þa nylvndv, at allan þenna tima hafa systrnar haft ena røskvztv raðskonv ok hvgðu [vera þa sømv konv, sem nv vattar sic vm nęsta ár i iørðu legit hafa ok barn eiga.

Nv þot eigi se skrifat langt mal, ma hverr maðr hyggia, hversv gvðs þionar i þessvm mvnklifvm mvndv samfagna [sꜹvðvm til hiarþar af villistigvm aptr komna meðr hlyðni ok tárvm vndir boði ok banni sinna vmboðsmanna. Sva lifgar signvt moþir [margan i herfiligri hrapan, skipande aptr i faðm heilagri kristni svnar sins, enn leiðir siþan af dyflizv til lifande manna iarðar, at sea þann eilifa gvþdom án enda, er hana valdi ser til moþvr ok mvsteris, rikiande ok øllv styrande per [infinita secula. Amen.

D2

Brodir ok systir attu barn

Konungr nockur var rikr ok ꜳgætr, hann atti ser drottning ok eina dottur bædi væna ok vitra, er ver kunnum eigi nefna. Konungr þessi hafdi vndir sitt riki marga hofdingia mikils verda, enn þo var einn allra honum kæraztr, iarl at tign. Hann var reyndr madr bædi i vitrv ok heilrædi vid konungdominn, sem allt hans forellri, þvi var hann id æzsta rad konungsins i ollum vandamalum ok rikis skiponum. Dualdiz hann fyrir þa grein optliga ꜳ konungsgardi, enn skipar sitt valld ok eign vitrum manni til forsio. Jarl þessi atti ser fru ok med henni son vngan. Þessum sinum einka syni vnni hann storliga mikit. Ok þegar sem pilltrinn var nockut vaxinn, var hann iafnan ꜳ konungsgardi med fedr sinum. Voru þau konungsdottir bædi samt i barnleikum nærr iafngomul at alldri.

Lida nu timar suo, at bernska lætr vndan, halldaz þo leikar konungsdottur ok iarlssonar sem fyrr med fullri vinattu. Þui ris ord upp ꜳ, at eigi muni vel vera. Þat sama ord ferr suo bꜳtt um sidir, at þat heyrir iafnvel iarlinn fadir hans. Þui kallar hann son sinn ꜳ tal, sem þeir ero heima ꜳ sinum eigingardi. Hann segir suo: „Ek hefir heyrt, segir hann, þat ord af þier fara, sem eigi er giptuligt ok tilheyrir eigindottur mins herra konungsins, ok þui vit efalaust, at þu skallt lægia þessa ofrægd, sem þu hefir sialfr reist, ok verda brott af rikinu. Skal ek fa þier skip ok fiarhlut, suo at þu megir vel fara. Ver eigi suo diarfr, at þu komir fyrr aptr, enn .iij. ꜳr ero lidin, ok ef þu gerir suo, mun þin ogipta snuast.“ An duol verdr suo at standa, sem iarlinn skipar, huort sem hans syni þickir liuft eda leitt. Er hans ferd or landi buin, ok hann brott ferr miok angradr bædi af skilnadi vid fodr ok enn fleiri menn. Vtan landz er hann vm .iij. ꜳr, enn kemr sidan aptr. Gengr fadir hans vt i mot honum med fagnadi ok segir hann hafa vel gert, bidr hann nu astsamliga, at hann til geymi. Tekzt nu ungi madr i alle blidu. Sem bezt var nockurn tima, hallar aptr ꜳ sama pall ordz ok ofrægdar med þeim konungsdottur. Hier þarf eigi langt um. Jarlinn tekr hann ordum ok skriptar honum rett sem fyrr utlegdar pinu vm .iij. ꜳr. Eftir þau lidin kemr hann aptr ok lifgar sina ogiptu, enda utlægiz þridia sinn. I þeim hans utlegdartima hinum þridia gerazt þau tidindi heima i landinu, at iarlinn fadir hans tekr sott ok andaz. Var hann miok harmdaudi, þuiat hann var vinsæll hofdingi.

Eptir hans vtferd hugleidir konungsdottir sem vitr madr sinar radagerdir. Hun skilr, at sa er nu lidinn, er i taumana hellt milli þeira vnga manz, þui talar hun vid fodur sinn leyniliga suo mælandi: „Herra minn, segir hun, ek bid, at þier hugleidit þat, er mer tilheyrir, huersu bezt ma standa fyrir gudi ok monnum. Ek veit, þott þier hafit konungliga borit, at þat ord er talat var til min ok iarlssonar, hefir komit ydr til eyrna. Nu sakir þess at ek veit þa ydra elsku til vnga manz fyrir skulld fodr hans, at þier villdit eigi þurfa honum ouin gerazt, ok i annan stad er hinn vngi madr nu geymslulaus fyrir frafall fodur hans, ser ek þetta mikinn haska ok hættu, þui bid ek ydr fyrir guds nafn, at þier gefit mer orlof i klostr at ganga, þuiat þa er eigi hægt at af finna minni gerd eda annarra.“ Þessi ord oll saman tekr konungrinn fadir hennar med fullri blidu, gerandi alla leid sem henni likar. Gengr hun i systra klỏstr ok gæddi þann sama stad storum prouentum, ok þat meira med, at innan litils tima er hun sialf vordin suo god klaustrasystir, ok upphellt þui helga husi, at frv abbadis skipar henni valld ok rædi yfir alla sina goda hluti.

Suo er þetta gert sem gud villdi, at iarlsson vngi kemr heim af vtlegd ok spyrr oll saman þessi tidindi. Werdr hann sleginn hier af þeim harmi, sem eigi ma segia. Eingan hlut hirdir hann at sia edr elska at sinni fodurleifd ok fullsælu, gengr fram med angri ok hefir engar nadir, þuiat allt veralldar lif er honum leitt, sidan hann misti einnar konungsdottur. Þat verdr efst i hans hugsanum, at þat sama rad mvni hann taka sem konungsdottir, þickir þat hellzt huggan at likiaz henni. Suo gerir hann, skipar sina fodrleifd ok veitir mikit þurfundum, gengr sidan i suartmunka klostr, ok offrar þangat mikinn fagnat. Þann veg styrir hann til um sina klỏstragongu, at þessi tuỏ klỏstr standa miok nærri, þat er hann er i ok konungsdottir. Gioriz hann brodir eptir tima ok er hlydinn abota sinum. Aboti leggr honum ok þa huggan framar enn odrum brædrum, at hann hefir einn smasuein hia ser til þionustu. Suo var hattat landzleg(i) milli klostranna, at þau skildi skogr nockr miok þyckr, ok ꜳ þenna skog at ganga til lettis bidr brodir iarlsson sinn abota, ok hann veitir honum þat aurliga, þuiat hann var bædi vitr ok godgiarn, greinandi huersu sa madr matti rettliga þiggia sæmilig orlof, sem hann var kominn i klaustr or fullsælu.

Einn dag fyrr enn at vana hefir brodir sik vt af klỏstrinu fram ꜳ morkina. Gengr sueinn hans med honum. Ok er þeir koma naliga halfsottan veg milli klaustranna, segir brodir til sueinsins: „Þu skallt gera minn fullan trunat ok segia ongum manni, medan þu lifir. Ek vil senda þig til klaustrs systranna, ok er þu finnr rædiskonu, seg henni, at suo heitandi madr bidi i þessum stad ok vill giarna finna hana. Ok ef hun ferr, sem ek væntir, vil ek, at þu bidir hennar aptrkuomu þar at klỏstrinu.“ Sueinninn ferr, gerandi þetta bod, sem nu var greint. Ok er guds ambatt konungsdottir heyrir þetta, verdr hun miok hrygg ok spyrr sueininn, huat hann mvn vilia. Enn hann segiz eigi vita. Sidan gengr systirin i kirkiu signadrar sins fulltrua blezadrar Marie guds modur, tiꜳndi henni med knefalli þetta eyrindi, ok allt ꜳ hendi felandi. Eftir þat gert gengr hun vt af klostrinu ꜳ morkina, ok sem fyrst matti, finnaz þau brodir. Ris hann vpp i moti henni med veralldar blidu. Ok er hun skilr þann hátt med honum, sem eigi er ritinn i klaustramanna logum, spyrr hun at eyrendum. Hann segir liosliga, at eigi er um gott at tala, bidr hana minnaz fyrri vinattu ok samþyckia sinn holldligan vilia. Hun tekr þetta fyrir honum suo beiskliga, sem gud lærdi hana eptir ordum sinna bodorda. Hann stendr ꜳ þui fastara, vottandi sik alldri æfinliga sidan skulu onadir gera, ef hun gerir nu hans vilia. Nunnan talar þa: „Gud virdi þann eymdartima ok ogiptu, er yfir ockr er kominn, at vid skulum vitandi ok siꜳndi hlaupa i loga heluitis fyrir ockarn glæp. Enn nu ef ek læt at þinni bæn, þa suer mer þann eid, at eptir framdan þinn vilia skalltu gera þat, er ek bid þik.“ Aan duol suer hann þetta. Ok eptir gert þeira verk segir nunnan suo: „Nu skalltu fa þier graftol, brodir,segir hon, þuiat þu ert sterkr madr, skalltu gera grof hier rett i iord nidr, sem vid hofum verit.“ Hann suarar: „Huat skal þessi grof?“ segir hann. Hun suarar: „I þessi grof skalltu iarda mik kvika, þuiat þuilikr fagnadr hæfir ockrum odæmum.“ Sem hann heyrir þetta uppkast, skelfr hann allr ok piprar, framar enn segiazt megi, vottandi sik þetta med ongu moti gera mega. Hun særir hann þa fyrir sialfs hans svardaga, ok at honum þrongvir med vitrleik, segir at honum skal eigi annat hlyda. Hier kemr, sem gud drottinn virdi, at hann giorir þetta erfidi, setr hana sidan hier nidr ok eys hana molldu med suo miklum trega, sem guds almattr syndiz, at hann sprack eigi af harmi. Ok adr en skildi þeira sidazta vidmæli, bydr hun honum at grafa til hennar ꜳ sama vikudegi at lidnum .xii. manudum. Eftir suo talat fyllir hann grofina, ok setr efst yfir þa vallartorfu, er hann hafdi fyst grafit, at sem sidzt skylldi nyvirki ꜳ sia.

Sem hier er komit, setzt hann nidr miok hryggr ok riodr. Ok ꜳn duỏl at ouỏru kemr fram or morkinni skosueinn hans, heilsandi upp ꜳ hann. Brodirinn litr vid honum miok styggliga ok spyrr, hui hann var suo diarfr, at hann for fyrr af klostrinu, enn hann baud honum.“ Sueinninn suarar: „Meistari minn, segir hann, styggiz eigi ꜳ mik, þuiat ek hefir gert yduart bod i alla grein, þuiat eigi for ek fyrr af klostrinu, enn systirin var heim komin, ok þat hafdi ek eigi at sogu, helldr sꜳ ek hana minum augum.“ Brodir sem hann heyrir þuilik ord ok vndarlig af sueininum, þagnar hann ok kann engu suara. Snua sidan heim aptr til munklifis. Ok er suo vordit, at brodur er nu eigi betra i hug enn fyrra dags, er hann for heiman. Lida hedan dagar, fara menn milli klostra, ok er eingi kvittr eda kurr af nockurri nyiung. Vndrar brodir þat geysi miok, at af brotthuarfi suo tiginnar konu skulu systrnar enga frett eda leit gera. Huat er leingra, enn lida næstu .xii. manadir, ok er allt kyrt ok tidindalaust. Er brodir allan þenna tima optar i grat enn gledi, sem hann hafdi til verkat. Nu sem kemr jafnlengdardagr fyrri tidinda, tekr brodir orlof vndir þeiri ꜳsyn, sem hann vili spazera. Hann hefir eitt graftol vndir kufli sinum ok lætr engan suein at sinni ser fylgia. Kemr hann fram i skoginn, ok gengr at hid beinazta þeim sama stad, þuiat hann hafdi merkt hann skyrliga. Tekr hann graftolit ok setr upp eina paltorfu. Ok þegar sem hun er vppi, þickir honum sem holt se undir, ok iafnskiott heyrir hann skyra manzrodd or grofinni suo mælandi: „Graf þu varliga, segir hun, þuiat ek lifi.“ Þessa rodd kennir brodir konungsdottur vera, ok þat med, at hana bar miklu nærr honum ok ofar i grofinni, enn hann hafdi sett hana i fyrstu. Þui verdr hann bædi hræddr ok feginn. Roddin talar þa i annat sinn: „Eigi skalltu hrædaz, þo at þu heyrir til min, þuiat ꜳn sionhuerfing er ek lifandi madr. Vik fra molldvnni hogliga, ok mvnt þu þa giorr sia, huat almattigr gud lætr (ser) soma.“ Brodir styrkiz nu ok hreinsar ofan af grofinni. Er þui likazt, sem þar se huolf eda hus vndir. Hier sitr nunna heil ok kat, ok hefir meybarn i skavti, suo vngt sem þriggia manada. Ma nu eigi ordum skyra, hverr fagnadr geck i brodurins hiarta af biartri syn suo haleitra stormerkia. Stendr konungsdottir þa vpp, ok hefir suo þokat i haleika grafarinnar, at hun ꜳ litinn grada vpp at ganga, adr hun stigr fæti ꜳ hreina iord ok grasi vaxna.

Verdr þar mikill fagnafundr, ok nu meirr af guds halfu enn manndomligrar blidu. Segir konungsdottir þa, at allzvalldandi gud ok hin agæta hans modir Maria hefa gert med henni sina myskunn ok gefit henni lif i godri huild allan þenna tima ꜳn likams fædu moti manz natturu: „fæddi ek þetta barn at lidnum .ix. manudum eptir kvenna sid, er vid gatum sarliga i ockarri navistu.“ Hier i mot segir brodir henni, at suo vndarliga hefir sa timi gengit, at engi madr hefir at henni spurd edr leitat. Eftir þuilika hluti sagda falla þav bædi ꜳ kne til bænar, þackandi almatkum gudi ok hans modr Marie alla þa milldi ok myskunn, er þau hofdu framit i þessu mali. Eftir þat gert segir nunnan suo til brodr: „Nu skallt þu fara heim til klaustrs þins, en ek til mins klỏsturs, ok giorum einn veg bædi, at eigi leynum vid iarteignum guds til hulningar ockar(s) kinnroda. Seg abota þinum fall þitt, ok gack undir med godum vilia alla þa skript, er hann leggr þier, til þess at drottning Maria fai þui hærri lof af hverri tungu. Ek skal fara med dottur mina til frv abbadisar, at hun megi þui giorr sia, hversu henni byriar mik at pina eptir logum heilagra fedra.“ Sem allt er vti þeira vidtal, miklu langra en hier stendr skrifat, skilia þau, ok vendir huort til sins munklifis. Er nu brodir fullr af idran ok gerir hueria grein, sem adr var skrifat. Systir geck med nyia dottur ꜳ fund abbadisar, fellr fram iatandi sinn glæp ok beidiz lausnar. Frv abbdis kann engu svara, þuiat su færir henni barn ok kuezt eiga, sem hun hugdi hreinazta systur ok bezta i safnadi. Ok er þat eigi vndarligt, þo at diupleiki þuilikra guds verka verdi dimmr þvi hiarta, sem enn er lukt i daudligum likam. Langt er at greina serhveria hluti, er taladir voru ꜳ þeim kapitula, adr menn fengi nockurri grein ꜳ komit, hversu meistarliga frv Maria hefir nu enn eptir vana þessu mali til vegar vikit. Nu þuiat greindr var malavoxtr nunnunnar, þarf þat eigi at segia i annan tima. Enn hier ꜳ moti leggr frv abbadis þa nylundu, at allan þenna tima hafa þær systurnar haft hinv roskuztu radakonu, ok hugdu vera þa somu, sem nu vottar sik vm næsta ꜳr i iordu setid hafa ok barn eiga.

Nu þott eigi se langt skrifat, ma hver madr hugsa, hversu guds þionar i þessum munklifum mundu samfagna sꜳrum saudum til hiardar af villistigum aptr komnum med hlydni ok tꜳrum vndir bodi ok banni sinna formanna. Suo lifgar þu, signud modir, margan villtan i herfiligri hrapan, skipandi aptr i fadm heilagrar kristni sonar þins, enn leidir sidan af dyblizu til lifandi manna iardar at sia þann eilifa guddom ꜳn enda, er hana ualldi ser til modr ok musteris, rikiandi ok aullu styrandi per infinita secula. Amen.

---

Fotnoter: