Maríu jartegnir - Frá Miklagarðs keisara
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
 |
Frá Miklagarðs keisara
B (Varianter fra A)
Nú skal segia, hversu þat hefir í vana[1] tekiz, at syngia tíðar sælli Marie hversdagliga, ok [er þessi tilgangr, hversu sá vani[2] hafði á verit, at Miklagarz keisari var til þess skylldugr at senda til Petrskirkiu í Rómaborg balsamum svá mikit, at þat ynniz[3] alla tólfmánaði, svá at ekki væri öðru lýst en því at Petrs altari, ok skylldi þetta halldaz hver misseri frá öðrum. En er þessu[4] hafði lengi fram farit, þá bar svá í mót, at missætti varð mikit millum[5] keisarans ok Babilonar konungs á Egiptalandi. En er af tók ferð millum landa, þá kunni eigi balsamum fá. Keisari sendi menn til Egiptalandz, ok vóru þeir herteknir ok náðu eigi aptr at fara. Þá leitaði keisari ráðs við[6] vini sína, hvat til skylldi taka. Eptir lokna ráðagerð[7] vóru menn sendir með bréfum til pávans ok fé miklu [at leysa þessa skulld[8]. Ok er þeir kómu á páva fund, þá villdi hann eigi taka fé þetta fyrir balsamum. Litlu síðar kemr[9] meira fé, ok villdi pávi enn eigi taka þat fé [fyrir balsamum[10]. Ok er þessir menn kómu aptr, þá fékk keisara áhyggiu mikillar, ok fór siálfr á páva fund, ok sættuz þeir á þat, at ákveðit var, hversu[11] margar merkr gullz pávi skylldi taka, til þess at siá skulld væri af með öllu, [enda skylldi keisari fá viðsmiör til lýsingar hver misseri at Petrs kirkiu[12], ok talði[13], at þær nauðsyniar mætti til verða, at balsamum féngi eigi. Ok fór keisari við [svá búit aptr til Miklagarz[14].
Nökkuru siðar átti pávi at syngia messu at Petrskirkiu ok gera processionem með helgum dómum. Ok er hann[15] villdi ganga inn í kirkiu eptir lærðum mönnum, þá mátti hann hvárngi fót hefia fyrir annan fram ok fyrir engan mun í kirkiu ganga[16]. Hann varð hryggr ok óttafullr, ok þóttiz skilia, at þessi bardagi var af guði, ok Petr postoli mundi honum reiðz hafa fyrir ágirni sakir[17], er hann hafði fé til þess tekit, er engi pávi hafði fyrr[18]. Eptir þetta veik hann í brott ok mátti hann þá rœra báða fœtr, er hann villdi eigi í kirkiu ganga. Síðan fór hann heim til [hallar sinnar[19] ok iðraðiz miök, er hann hafði gört í móti dróttni ok hans postola Petro, ok mælti fyrir sér: „Ek hefi misgört við guð ok hinn heilaga Petrum, ok fyrir þá sök þori ek eigi þá mér[20] líknar at biðia, er ek hefi svá mikit af gert, því at þat er ofdiörfung sekium ok útlaga manni[21] at biðia [siálfan fyrirgefningar[22] í fyrstu á sinni sekt, þann er misgert er við, helldr skal enn seki fá til vin þess, er misboðit er, at túlka sitt mál, ok svá skal ek gera.“ Tók hann þá ok kallaði af öllum hug til fulltings sællar Marie, ok setti hann henni þá tíðahalld, svá at hvern dag skylldi hann lesa með klerkum sínum. En þat hafði ekki áðr verit einvirðis gört.
En er miök langt var liðit frá þessum atburð, þá vitraðiz siálfum pávanum í svefni frú sancta María með biörtu ok blíðu yfirbragði ok talaði[23] til hans: „Fyrir löngu sá ek ok heyrða ek ákall þitt ok iðran fyrir glœp þinn, þann er þú hefir[24] gert [fyrir ágirnis sökum[25] í móti syni mínum, er allar syndir hatar, ok hinum helga Petro postola. En nú hefi ek þegit þik í sætt við þá[26], fyrir þat er þú þiónar mér hversdagliga með mikilli ástúð. Ok af minni bœn þá hefir hinn sœtazti minn son þegit iðran þína, ok hans postoli tekit yfirbót þína. Nú far þú til Petrskirkiu[27], ok mun þér leyfð[28] innganga. Þess skaltu skylldr at kveykia[29] sem flesta menn til ástar ok þiónostugerðar við mik af þínum fortölum, ok heit þeim öllum í móti, [er syni mínum ok mér þióna með góðfýsi, eilífu[30] trausti í þeira nauðsynium.“ Ok eptir þessa vitran vaknaði hann. Ok þegar [um daginn[31] eptir fór hann til Petrskirkiu ok söng þar messu, ok gékk upp á tölupall ok lýsti þessi iartegn[32], eptir því sem nú var sagt, ok tók þá ok bað fólkit, at allir legði á sem [mesta stund[33] at dýrka sæla Maríu [yfir aðra helga menn[34], ok bað lærða menn þat taka í vana[35] sinn at lesa[36] henni hversdagliga tíðir, eptir því sem hann hafði til sett. En er fólkit hafði heyrt þessa iartegn, þá tóku allir at lofa guð ok sæla Mariam fyrir sína milldi ok miskunn[37], þá er pávanum hafði veitz [fyrir árnaðarorð[38] frú sancte Marie.
Eptir þetta tóku margir í vana[39] sinn at lesa[40] Maríu tíðir, ok er þessi atburðr upphaf þessa vana[41], er síðan hefir halldiz með mörgum góðum mönnum, ok hér fyrir þess at vænta, at [eilífa lausn[42] hafi hverr, er þetta helldr með sannri ást ok synda iðran, af guði ok sælli Maríu um allar alldir.
Fotnoter:
- ↑ vanda A.
- ↑ [eru þessir tilgangar, at sá vandi A.
- ↑ ynni þörf A.
- ↑ svá A.
- ↑ mgl. A.
- ↑ undir A.
- ↑ þeira tilf. A.
- ↑ [ok skylldu þeir með fé leysa þessa skulld A.
- ↑ sendir keisari A.
- ↑ [mgl. A.
- ↑ mikit viðsmiör til lýsingar skylldi fá hver misseri til Petrskirkiu, ok kváðu þeir á, hversu tilf. A.
- ↑ [mgl. A.
- ↑ keisari þat tilf. A.
- ↑ [þat til Miklagarz, er hann var undan þessi skulld A.
- ↑ pávi A.
- ↑ fara A.
- ↑ sökum sinnar A.
- ↑ fyrir þat áðr fé tekit A.
- ↑ [halla sinna A.
- ↑ saal. A; menn B.
- ↑ saal. A; mér B.
- ↑ [siálfum uppgefning A.
- ↑ mælti A.
- ↑ hafðir A.
- ↑ [tilf. A.
- ↑ guð A.
- ↑ með fiölmenni tilf. A.
- ↑ gefaz A.
- ↑ kveikva A.
- ↑ [hiálp ok miskunn, er syni mínum ok mér þióna með góðfýsi ok A.
- ↑ [saal. A; þann sama dag B.
- ↑ ok atburð tilf. A.
- ↑ [mestan hug A.
- ↑ [um aðra helga menn fram A.
- ↑ vanda A.
- ↑ syngia A.
- ↑ lausn A.
- ↑ [af árnaðarorði A.
- ↑ vanda A.
- ↑ syngia A.
- ↑ vanda A.
- ↑ [eilíf laun A.
