Maríu jartegnir - Fra bręðrvm .ii. er predicvðv

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.


Maríu jartegnir


Fra bręðrvm .ii. er predicvðv


St (Varianter fra E)


Fra bręðrvm .ii. er predicvðv[1]

Codex Gigas (1200-tallet):
Ver ervm eigi menn, sem þer syniz, helldr þeir sømv andar, sem fyrir litlu hefir þv af talat.

Tveir goðir guðs þionostumenn voro i einhveriv riki, bręðr tueir af predicara lifnaði, mikit astriki til þess hafandi at sa guðligar kenningar i kristninni. Til þess lꜹgðu þeir [a sik optligt starf[2] ok mø̨ðu langra vega at predica at kirkivna eþa klꜹstrum, þar sem þeir hugðu [mesta nꜹðsyn til standa[3]. Nv berr sva til einn tima, sem þeir standa i greindu gvðs eyrindi, at þeir koma fram i einn okvnnan skog sva þyckvan ok langan, at þeir uita[4] með øngv moti, [hvert vt[5] er. Gengr a þa með akefð bęði solar hiti, þosti[6] ok erfiði, sva at þeir ero baðir at þrotum komnir. Liðr nv sua aa daginn, [at komit er[7] at nott, enn skogrinn[8] rymir ecki. Annarr þeira setz þa niðr ok segia [eigi lengra fa[9] gengit. Annarr er[10] nøckuro hraustari, ok biðr hann[11] enn vel til dvga, segiandi at morkina mvni[12] bratt ryma, sva at þeir megi sia klꜹstr nøckvr[13]. Ok sem hann hefir vpp staðit fyrir aeggian broðvr sins ok gengit[14] skamt, legzt hann[15] niðr annan tima, vattandi sik með øngu moti tilfø̨ran at bera lengr þvilikt erfiði með þorsta ok þurkv briostsins, [huern veg[16] sem almattigr guð vill skipa [hans lifi[17]. Broðir hans biðr, at hann mvni enn a treysta. Enn hinn[18] segiz þat eigi gera mega. Styrkari[19] broðir talar þa: „Við erom komnir i vaða mikinn, segir hann, ef her[20] lyktazt ockat[21] lif sva leyniliga sem haskasamliga, at enginn kristinn maðr fai vissu af. Oc þvi biðivm við almatkan gvð af øllv hiarta, a hans blezaða moðvr heitande frv sanctam Mariam, biðiande[22] at hon með valldi sinna verðleika arnande, ockr baða or þessvm lifshaska leiðande.“

Sem þeir hafa samþyckiliga [ok astsamliga, alvørvliga[23] ok elskanliga gvðs moðvr nafn akallat ok nøckvt lesit henni til sø̨mdar, vikr brott[24] sa broðirinn, [sem sterkri[25] var, at eik nøckvrri miøk harri, lesandi sik vpp i treit með gvðs moðvr fvlltingi, [sva at hann kemr allt i limar vpp[26]. Ok þegar serr hann klꜹstr eitt harðla fagrt [standa skamt i brott, sva sem nes nøckvt gengr[27] fram i stꜹðvvatn. Var skogrinn miok[28] alsottr fram at klꜹstranvm. Þvi snyrr hann ofan aptr, segiandi [broður sinum[29] þessa feginsøgv, biðr hann nv i gvðs [namni, at hann skvli[30] vpp standa ok styðiaz a herðar[31] ser, at þeir megi nꜳ klꜹstrinv. [Ok sva ferr, þegar broðir veit, at gistingarstaðr er nalægr, at hann treystir a þvi kallmannligarr ok styðz ꜳ agslir broþur sinum[32]. Komaz þeir sva með gvðs fvlltingi fram at klꜹstranvm. Ok þegar sem bręðr verða visir þeira kvamv, veittiz þeim allr fagnaðr, sem þeir hafa þvrftv. [Ero þeir þegar albø̨ttir, sem vist ok vin er bø̨ði i nog[33].

Þar ero þeir vm nottina. Ok sva sem hringir til sỏngs[34] vm miðnø̨tti, talar annarr broðirinn: „Mið[35] skvlvm risa vpp, segir hann[36] lagt ok hlioðliga[37], ok heyra, hversv røkiliga þessir brøðr syngia, eþa [huilikan eða hverso fagrligan salmasaung þeir hafa[38], þviat þessi lifnaðr er mer eigi kvnnigr.“ Þeir gera sva, ok heyra saung vpphafinn. Gengr her eitt vers æ hit sama i hvarvmtveggia[39] kór, ok þo vndarliga a þann hatt: Deus, depvlisti[40] nos et destruxisti nos, iratvs[41] es et non misertus es nobis. [Þenna tiðaflutning[42] vndra brø̨ðrnir geysi miøk, þviat engan klꜹstralifnat vita þeir annan[43] þenna sø̨ngshatt hafa, ok einkanliga sizt[44] at syngia þvers i moti salmabokinni. Ganga þeir siðan til sꝍngr sinnar[45] biðande sva morgins, þar til er aboti ok brꝍðr hafa sagt primam, [sem verða matti[46]. Ero þeir a kapitula[47] kallaðir, ok aboti byriar sva sina rø̨ðv til þeira: „Ver siam þat, goðir brøðr, at þit erot siðløtismenn ok predicara lifnaðar, þvi biðivm ver, at sa yckarr, [er vill[48], geri sermonem fyrir brøðrvm várvm[49].“ Sa broðirinn, sem fremri var ok optarr predicaði, tiár[50] sic møddan af løngvm veg [ok eigi nv vel liðvgan til þvilikrar þionostu[51]. Aboti biðr hann gera sermonem[52] þvi skemra. Broðirinn segir, at i engvm stað skal hann þverliga neita gvðs orð fram at bera, þegar hann skilr [ast ok[53] alvørv þess beiða. Byriar hann siðan predicatinonem vel ok fagrliga, greinande mest ok smasmvgligaz [af hrapan englanna[54]. Ok sem hann hefir talat vm stvnd, gengr brott einn broðir or kapitulo[55], þvi nø̨st annarr ok hinn þriði, þar til er allir [ero vti vtan[56] aboti. Hvar fyrir broðirinn gefr vpp predikanar orð sva til abotans[57] talande: „Þer [erot vndarliga gerande, baðvt mic til[58] ok naliga þyngdvt i fyrstv [gvðs orð fram at bera[59], enn nv erut þer sva typtanarlausir[60] við yðra vndirmenn, at þeir hlaupa i brott ok vilia eigi heyra.“ Aboti svarar: „Annan veg er hattat, broðir, enn þv mvnt ætla. Ver ervm eigi menn, sem þer syniz[61], helldr þeir sømv andar, sem [fyrir litlu hefir þv af talat[62]. Þvi vorvm ver her samanlesnir, at drotning himinrikis bauð oss vndir[63] sinv valldi at veita yckr[64] gisting, sakir þess at þit hetut a hana, ok alt þat viðvęri[65], sem þit hafit her hapt, er yckr heillt ok haskalavst i alla staði [með hennar raði[66], þviat henni þionar aull skepna skialfandi. Nv bið ek þik, at þv setir annan skilning opttarr i þina predican[67] enn tala af varri hrapan, þviat hvern tima sem þat greiniz i kristninni, ꜹkaz oss mikit várar pislir i heluiti.“ Eptir sva talat sprettr aboti vpp hart ok gengr wt. Er þa þvi likt sem omegin sigi ꜳ[68] brøðr [litla stvnd[69]. Enn siþan sem þeir taka fvlla skynsemi, sia þeir sik standa a sletri iorðu undir bervm himni. Lofa þeir almatkan gvþ ok hans blezaða[70] moður, vattandi þessa faheyrða[71] iartein ok yfirvø̨ttis miskunn, hvar sem þeir komv[72].



Fotnoter:

  1. ↑ Af tveimr brædrum E.
  2. ↑ [optliga ꜳ sik starfa E.
  3. ↑ [mest þaurf ꜳ uera E.
  4. ↑ uitu E.
  5. ↑ [huar ute E.
  6. ↑ þorsti E.
  7. ↑ [ok komit E.
  8. ↑ skoginn E.
  9. ↑ [eigi fa lengr E.
  10. ↑ þa tilf. E.
  11. ↑ hinn E.
  12. ↑ mun E.
  13. ↑ nockurt E.
  14. ↑ nockut tilf. E.
  15. ↑ tilf. E.
  16. ↑ [huernig E.
  17. ↑ [leingd hans lifdaugum E.
  18. ↑ hann E.
  19. ↑ Styrkvari E.
  20. ↑ skal tilf. E.
  21. ↑ ockar æfe ok E.
  22. ↑ hana tilf. E.
  23. ↑ [mgl. E.
  24. ↑ mgl. E.
  25. ↑ [er styrkuari E.
  26. ↑ [mgl. E.
  27. ↑ [skamt i brottu, sua sem nes nockut gangi E.
  28. ↑ naliga E.
  29. ↑ [brodurnum E.
  30. ↑ [nafne E.
  31. ↑ hendr E.
  32. ↑ [Þui stydz hann a herdar brodrnum E.
  33. ↑ [mgl. E.
  34. ↑ ottusaungs E.
  35. ↑ Uid E.
  36. ↑ ok tilf. E.
  37. ↑ leyniliga E.
  38. ↑ [þuilika salmodiam þeir fꜳga E.
  39. ↑ huorntueggia E.
  40. ↑ repulisti E.
  41. ↑ saal. E; natus St.
  42. ↑ [þetta E.
  43. ↑ mgl. E.
  44. ↑ mgl. E.
  45. ↑ mgl. E.
  46. ↑ [mgl. E.
  47. ↑ capitulum E.
  48. ↑ [sem likar E.
  49. ↑ mgl. E.
  50. ↑ segir E.
  51. ↑ [mgl. E.
  52. ↑ mgl. E.
  53. ↑ [mgl. E.
  54. ↑ [de ruina angelorum E.
  55. ↑ capitola E.
  56. ↑ [voru uti nema aboti einn E.
  57. ↑ segiandi ok tilf. E.
  58. ↑ [badut mik E.
  59. ↑ [framm bera E.
  60. ↑ tyctanarlausir E.
  61. ↑ ætlid E.
  62. ↑ [litlu hafi þier adr af sagt E.
  63. ↑ i E.
  64. ↑ ydr E.
  65. ↑ mgl. E.
  66. ↑ [mgl. E.
  67. ↑ predicacionem E.
  68. ↑ yfir E.
  69. ↑ [mgl. E.
  70. ↑ signudu E.
  71. ↑ mgl. E.
  72. ↑ koma E.
Hentet fra «http://heimskringla.no/index.php?title=Maríu_jartegnir_-_Fra_bręðrvm_.ii._er_predicvðv&oldid=67527»