Prologus (Codex Frisianus)

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Norsk.gif Dansk.gif Svensk.gif
Original.gif Norsk.gif Dansk.gif
Original.gif Norsk.gif
Original.gif


Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.


Codex Frisianus


Prologvs


Christian Krohg:
Snorre Sturlason

A bok þessi let ek rita fornar frasagnir vm hofðinngia þa er riki hafa haft a Norðrlondom ok a danska tungu sua sem ek hefi heyrt froða menn segia. Sua ok nokkurar kynsloðir þeirra eftir þui sem mer hefir kent verit. Sumt þat er finnz i langfeðgatali þar er konvngar eða aðrir storø̨ttaðir menn hafa rakit kyn sitt. Enn sumt er ritað eftir fornum frasavgnum eða kvø̨ðom eða sꜹgolioðom er menn hafa haft til skemtanar ser. Þott ver vitim eigi sannyndi a þui þa vito ver dø̨mi til at gamlir frø̨ðimenn hafi slikt fyrir satt haft. Þioðolfr or Hvini var skalld Haralldz konvngs hins harfagra. hann orti kvø̨ði vm Rognvalld konung heiðom hø̨ra. þat er kallet Ynglingatal. Rognvalldr var son Olafs Geirstaða alfs. broður Halfdanar svarta. J þesso kvø̨ði ero nemndir .xxx. langfeðga hans ok sagt fra dꜹða hvers þeirra ok legstað. Fiolnir er sa nefndr er var son Yngvifreys. þess er Sviar hafa blotað siðan. af hans nafni ero siðan kallaðir Ynglingar. Eyvindr skalldaspillir taldi ok langfeðga Hakonar iarls hins rika i kvø̨ði þui er Haleygia(tal) heitir. er ort var (vm) Hakon. Sø̨minngr er nefndr son Yngvifreys. sagt er ok þar fra dꜹða hvers þeirra ok hꜹgstað. Eftir Þioþolfs sꜹgn er fyrst ritin ø̨fi Ynglinnga ok þar við aukit eftir sꜹgn froðra manna. Hin fyrsta olld er kꜹllud brvna olld. þa skylldi brenna alla dꜹða menn ok reisa eftir bꜹtasteina. Enn siðan er Freyr hafði heygðr verit at Vppsꜹlum þa gerdo margir hofðinngiar eigi siðr hꜹga enn bꜹtasteina til minningar vm frø̨ndr sina. Enn siðan er Danr enn mikillati Danakonvngr let ser hꜹg gera. ok bꜹð at bera sig þannig dꜹðan. með konvngs skrvði ok herbunaði. ok hest hans við ollu sꜹðolreiði ok mikit fe annat ok hans ø̨ttmenn gerðo margir sva siðan. ok hofzt þar hꜹgs ꜹlld i Danmork. Enn lengi siðan hellzt brvna ꜹlld með Svium ok Norðmonnom. Enn er Haralldr hinn harfagri var konvngr i Noregi. þa bygðizt Island. Með Haralldi konvngi voro skalld ok kvnna menn enn kvø̨ði þeirra ok allra konvnga kvø̨ði þeirra er siðan hafa verit i Noregi. ok tokom ver þar mest dø̨mi af. þat er sagt er i þeim kvø̨dom er kveðin voro fyrir sialfvm hofðingiom eða sonum þeirra. tokom ver þat allt fyrir satt er i þeim kvø̨ðom finnz vm ferðir þeirra eða orustur. Enn þat er háttr skallda at lofa þann mest er þa erv þeir fyrir. enn engi mundi þat gera at segia sialfum honom þꜹ verk hans er allir þeir er |[1] heyrði vissi at hegomi vø̨ri ok skrꜹk ok sva sialfr hann. þat vø̨ri þa hað enn eigi lof. - Ari prestr hinn froði Þorgilsson Gellissonar ritaði fyrst manna her a landi at norø̨no mali frø̨ði bø̨ði forna ok nyia. ok ritaði hann mest i vpphafi sinnar bokar fra Islandz bygð ok lagasettning. Siþan fra lꜹgsꜹgomonnom. hversv lengi hverr hafði haft ok hafði fyrst aratal til þess er kristni kom a Island. enn siðan allt til sinna daga. hann tok þar við morg onnvr dø̨mi. bø̨ði konvnga ø̨fi i Noregi ok Danmork ok sva a Englandi eða enn stórtiþinndi er gerzt hofðo her a Islandi. ok þikkir morgvm vitrvm monnvm hans sꜹgn oll merkilig. var hann forvitri ok þo gamall. sva at hann var fø̨ddr nø̨sta vetr eftir fall Haralldz konvngs Sigvrðarsonar. hann ritaði sem hann sialfr segir ø̨fi Noregs konvnga eftir sꜹgo Oddz Kolssonar Hallzsonar af Siðo. Enn Oddr nam at Þorgeiri afraðzkoll. þeim manni er vitr var ok sva gamall at hann bio þa i Niðarnesi er Hakon iarl hinn riki var drepinn. J þeim sama stað let Olafr Tryggvason efna til kꜹpangs. þar sem nv er. Ari prestr Þorgilsson kom .vij. vettra gamall i Hꜹkadal til Hallz Þorarinssonar ok var þar .xv. vetr. Hallr var storvitr ok minnigr. hann mvndi þat er Þangbrandr skirði hann þrevetran. þat var vettri fyrr enn kristni var i log tekin her a Islandi. Ari var .xij. vettra gamall þa er Isleifr byskvp andaðiz. Hall(r) for milli landa ok hafði felag Olafs konvngs hins helga. ok fekk af þvi mikla vppreist. var honom af þvi kvnnigt konvngsriki hans. Enn er Isleifr byskvp andaðiz. var liþit fra falli Olafs konvngs Tryggvasonar nø̨r .lxxx. vettra. Hallr andaðiz .ix. vettrvm siðarr enn Isleifr byskvp. þa var Hallr at vettratali nirø̨ðr ok .iiij. vettra. hann hafði gert bu i Hꜹkadal þritvgr. ok bio þar .lx. ok .iiij. vettra. sva ritaði Ari prestr. Teitr son Isleifs byskvps var með Halli i Hꜹkadal at fostri ok bio þar siðan. hann lø̨rði Ara prest ok sagði honom marga frø̨ði. þa er Ari ritaði siðan. Ari prestr nam ok marga frø̨ði at Þuriði dottur Snorra goða. hon var spꜹk at viti. hon mvndi Snorra feðr sinn. Enn hann var þa nø̨r halfertogr er kristni kom a Island. enn andaðiz einom vettri eftir fall Olafs konvngs hins helga. þvi var eigi vndarligt at Ari prestr vø̨ri sannfroðr at fornvm tiþinndom bø̨ði her ok vtan landz at hann var sialfr namgiarn ok vitr ok minnigr. enn hafði nvmit at gomlum monnum froðom. Enn kvø̨ðin þikkia mer sizt or stað fø̨rð. ef þꜹ ero rett kveðin. ok rꜹksamliga vpptekin.




Fotnoter:

  1. 2