Sörla þáttr

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif


Íslendinga sögur

Sörla þáttr

Guðni Jónsson

bjó til prentunar


ÞAT er sagt, at Guðmundr inn ríki var mjök fyrir öðrum mönnum um rausn sína. Hann hafði hundrað hjóna ok hundrað kúa. Þat var ok siðr hans at láta löngum vera með sér göfugra manna sonu, ok setti þá svá ágætliga, at þeir skyldi engan hlut eiga at iðja annan en vera ávallt í samsæti með honum. En þat var þó sá siðr þeira, er þeir váru heima, at þeir unnu, þó at þeir væri af göfgum ættum. Þá bjó Einarr at Þverá í Eyjafirði, en Guðmundr inn ríki á Möðruvöllum, bróðir hans.

Þat er sagt, at eitt sumar fór af þingi með Guðmundi Sörli, sonr Brodd-Helga, inn siðmannligsti maðr, ok var með honum í góðu yfirlæti. Þá var heima þar með Guðmundi Þórdís, dóttir hans, er þá þótti vera inn bezti kostr, ok var þat mál manna, at tal þeira Sörla bæri saman oft. Kom þat fyrir Guðmund, ok kvaðst hann ætla, at eigi þyrfti orð á því at gera. En þá er hann fann, at eigi varð við sét, lagði hann þó aldri eitt orð í við Sörla, en lét fylgja ofan til Þverár Þórdísi til Einars. Þá varð enn svá, at þangat bar kvámur Sörla. Ok einn dag, er Þórdís gekk út til lérefta sinna, var sólskin ok sunnanvindr ok veðr gott. Þá getr hon at líta, at maðr reið í garðinn, mikill.

Hon mælti, er hon kenndi manninn: „Nú er mikit um sólskin ok sunnanvind, ok ríðr Sörli í garð.“

Þetta bar saman.

Liðu nú svá stundir, ok fór svá fram til þings um sumarit. Ætlaði Sörli þá aftr austr til frænda sinna.

Ok á þinginu gekk hann einn dag til Einars Þveræings ok heimti hann á tal við sik ok sagði svá: „Ek vilda hafa liðsinni þitt til at vekja bónorð við Guðmund, bróður þinn, til Þórdísar, dóttur hans.“

„Ek mun þat gera,“ kvað Einarr, „en oft virðir Guðmundr annarra manna orð eigi minna en mín.“ Síðan gekk hann til búðar Guðmundar. Hittust þeir bræðr ok settust á tal.

Þá mælti Einarr: „Hversu virðist þér Sörli?“

Hann mælti: „Vel, því at slíkir menn eru vel mannaðir fyrir hversvetna sakar.“

Einarr mælti: „Hversu er þá? Eigi skortir hann ættina góða né mannvirðing ok auð fjár.“

„Satt er þat,“ sagði Guðmundr.

Einarr mælti: „Koma mun ek orðum þeim, er Sörli lagði fyrir mik, sem er at biðja Þórdísar, dóttur þinnar.“

Guðmundr svarar: „Ek ætla þat fyrir margs sakar vel fallit, en þó fyrir orðs sakar annarra manna, er á hefir leikit, mun eigi af því verða.“

Síðan hitti Einarr Sörla ok sagði honum, at fast var fyrir, ok þat með, hvat til var fundit ok við bar.

En hann svarar: „Heldr þykkir mér þungliga horfa svá búit.“

Síðan mælti Einarr við Sörla: „Nú mun ek hyggja ráð fyrir þér. Maðr heitir Þórarinn tóki Nefjólfsson, vitr maðr. Hann er vinr mikill Guðmundar. Far þú á fund hans ok bið hann leggja ráð á með þér.“

Svá gerði Sörli. Kom hann nú norðr á fund Þórarins, heimti hann síðan á tal við sik ok mælti: „Sá hlutr er um at væla, er mér þykkir miklu máli skipta, at þú vildir í ráðast at fara með orðum mínum til Guðmundar Eyjólfssonar ok biðja Þórdísar, dóttur hans, mér til handa.“

Hann svarar: „Hví leitar þú þessa við mik?“

Hann segir honum þá, hvar komit er, at menn hafa til orðit at tala um, en eigi lágu svörin laus fyrir.

Þórarinn mælti: „Þat ræð ek nú, at þú farir heim. En ek mun forvitnast ok senda þér orð, ef nökkut vinnst, því at ek sé, at þér þykkir þetta miklu varða.“

Hann lét sér þat vel líka. Síðan skilðu þeir.

Fór Þórarinn á fund Guðmundar, ok fekk hann þar góðar viðtökur. Síðan gengu þeir á tal.

Þá mælti Þórarinn: „Hvárt er svá sem komit er fyrir mik, at Sörli Brodd-Helgason hafi beðit Þórdísar, dóttur þinnar?“

„Satt er þat,“ segir Guðmundr.

Þórarinn mælti: „Hverju léztu svarat verða?“

„Eigi sýndist mér þat,“ kvað hann.

„Hvat kom til þess? Hefir hann eigi ættina til, eða er hann eigi svá vel mannaðr sem þú vill?“

Guðmundr mælti: „Eigi skortir hann þá hluti, ok gengr þat meir til, at ek vil eigi gefa honum Þórdísi, er orð hefir áðr á leikit um hag þeira.“

Þórarinn mælti: „Einskis er þat vert. Annat berr til, at þú annt honum eigi ráðsins, ok veit ek þat, þótt þú látir á þessu brjóta.“

Guðmundr mælti: „Eigi er þat satt.“

Þórarinn mælti: „Eigi muntu mega leynast fyrir mér, ok veit ek, hvat í býr skapinu.“

Guðmundr mælti: „Eigi kann ek nú hlut í at eiga, ef þú veizt þetta gerr en ek.“

Þórarinn mælti: „Far þú svá með þá.“

Guðmundr mælti: „Forvitni er mér á, hvat þú ætlar mér í skapi búa.“

Þórarinn mælti: „Eigi mundir þú mik til spara at kveða þat upp, er þér þykkir.“

Guðmundr mælti: „Þar er nú komit, at ek ætla, at ek vilja þat.“

Þórarinn mælti: „Svá skal ok vera. Því villtu eigi, at þú sér fyrir landsbyggðinni, at eigi verði sá maðr fæddr, at hann sé dótturson þinn, er maðrinn ert ríkastr, ok ætlar þú, at landsbyggðin megi eigi bera ríki þess manns hér á landi, er svá göfugra manna er.“

Guðmundr mælti ok brosti at: „Hví munum vér nú eigi gera þetta þá at álitamálum?“

Síðan váru Sörla orð send. Kom hann til mála þessa ok gekk at eiga Þórdísi. Þau áttu tvá sonu, Einar ok Brodda, ok váru hvárirtveggju ágætir menn. Nú er því frá þessu sagt, at Guðmundi þótti gott lofit, en hinn sýndi eftirleitan vitrliga ok gat nærri skapi mannsins.

Dætr þrjár áttu Kolbeinn ok Guðríðr. Eina dóttur, Guðrúnu, átti Sæmundr inn fróði, ok tvær dætr hans áttu tveir bræðr Sæmundar. Kolbeinn Flosason var grafinn í Fljótshverfi, en hon færði hann til Rauðalækjar.