Ólafs þáttr Geirstaðaálfs

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif
Original.gif


Flateyjarbók


Her er Þaattr Olafs Geirstada alfs


Dræingr godr ok hofdinge mikill (var) Olafr Gudrodarson væidekonungs broder Halfdaner suarta. modir Olafs var Olof dottir Alfarins ór Alfheimum. en þegar er Olafr var fulltida at alldre tok hann konungdom eftir fodur sinn a Grenlande. hann var allra manna fridazstr synum ok mestr uexste. hann hafde atsetu a þeim bę er a Gæirstodum hæitir þvi var hann kalladr Gæirsteda alfr. hann hafde forræde firir þeim tueim fylkium er annat var kallet a Upsa en annat a Uestmari at auk fỏdurleifdar sinner. sem segir Þiodulfr hinn huinuerske.


Red Olafr
Upsa fordum
vida frægr
ok Uestmari
godum likr
ok Grenlandz fylke
undz fotuerkr
vid folldar þrom
uigs fromozstum
uard at grande.
nu liggr gunndiarfr
a Gæirstodum
herkonungr sea
hauge orpinn.


Eftir fall Gudrỏdar konungs fỏdr Olafs tok Alfarinn konungr er Alfgeirr het odru nafnne undir sig Uingulmork alla ok setti þar vfir Alf son sinn er kalladr uar Gandalfr. Eysteinn konungr son Haugnna Eystæinssonar hins illa lagde under sig alla Hæidmork ok Soleyier. en Olafr Gæirstada alfr hellt ollu sinu riki firir þeim Alfui ok Eysteini ok ollum odrum allt til daudadags. hans son var Rỏgnnualldr heidum hærre er konungr var eftir fodur sinn. vm hann orti Þiodulfr hinn huinuerske Ynglingatal.


Draumr Olafs. capitulum.

Olaf Gæirstada alf dreymde draum ok fannzst mikit vm ok villde eigi segia til er hann var spurdr. siden let hann þings quedia vm allt sitt rikit. þingit var sett a Gæirstodum. konungr bad alþydu fyst luka malum sinum en hann kuezst sidan eftir mundu luka upp firir alþydu hui hann hefde þings kuatt ok let morgum mundu þikia litla sok til þess vera. ek uil her segia draum minn segir hann. mer þotti sem uxi mikill suartr ok illiligr gengi austan a landit. hann for um allt land mitt ok riki. mer þotti falla firir honum ok hans ablæstri fioldi mannz suo at mer þotti þat æigi færre en þat sem eftir var. sidazst syndizst mer hann drepa hird mina. hann bad menn þa rada draum þenna þuiat ek væit at hann hefir nokkut at merkia. Þeir sogdu at hann munde sealfr næst geta huat hann þydde. Konungr talade þa. fridr hefir leinge godr verit j riki þessu ok arferd ok fiolmenni meira myklu en land þetta megi bera. en uxi sa er mig dreymde mun vera firir sott þeirri er fara mun austan a land þetta ok mun fylgia manndaudr mikill. hird min mun sidazst firir þui verda ok þat er likazst at ek fara þar a eftir sealfr þui at ek mun æigi helldr en annarr komazst yfir mitt skapadęgr. nu er draumr sea radinn eftir þui sem hann mun eftir ganga. en nu uil ek leggia rad þau firir alþydu at fiolmenni þat allt er nu er her komit verpi haug mikinn her fram j nesinu. ok girde um þuert nesit firir ofan suo at æinge fenadr gengi þangat. þagat j hauginn fære huerr madr þeirra er nokkur uirding er a halfa mork silfurs med ser til graftrar. þat mun verda adr sott lette at ek mun j haug færdr eftir andlat mitt. vid þat vara ek menn alle at æigi take þau rad sem |[1] sumir menn þeir er blota þa menn andada er þeim þotti ser traust at medan lifde. firir þui at ek ætla dauda menn ekki mega til gagnns. suo kann ok uerda at af stundu eru þeir trylldir er adr voru blotadir. ætla ek hinar sỏmu illar uættir stundum synazst gagnn gera j þui en stundum mein. miog uggi ek at hallære koma a land eftir er ver erum heygdir. en þo munu ver þui næst blotadir ok sidan trylldir en ver munum þo huorigu uallda. Þat gek allt eftir sem Olafr konungr sagde ok hann hafde drauminn til radit. var þat vonu bradare ath sott kom mikil ok do folk mart ok voru aller þeir menn j haug færdir er nokkar tilkuænd þotti til vera þuiat Olafr konungr let menn til fara þegar af þinginu at gera haug forkunnar mikinn. en landzfolkit gek at gerdingu þeirri sem hann hafde rad firir gert. for þat ok suo at hirdin do sidazst ok var haugfærd. sidazst Olafr konungr ok uar hann fliotliga j lagidr hea sinum monnum med myklu fe ok eftir þat haugrinn aftr byrgdr. þa tok ok at letta manndaudnum. sidan gerde uaran mikit ok hallære. var þa þat rad tekit at þeir blotudu Olaf konung til árs ser ok kolludu hann Geirstada alf.


Her segir fra Hrana draum

A fysta are rikis virduligs herra Olafs konungs Trygguasonar bio sa madr skamt fra Gæirstodum er Hrani het ok fyrr uar nefndr fostbrodir Haralldz grenska. Olof het modir Hrana. hann dreymde eina natt at kæma at honum Olafr Gæirstada alfr ok þotte hann fyst segia ser skyndelege æfui sina alle ok vm haugsgerd. þa vm ræimlæik. ok er þat var ute þa sagde hann honum at Sueinn son Hakoner jalls ætlade ór lande at fara ok la þadan skamt. þui at hann færr æigi halldit sig firir riki Olafs konungs Trygguasonar ok er feuane miog. skaltu segia honum til haugs mins ok feuonar þeirrar er a Geirstodum er ok fylgia honum til ok quad a huadan briota skyllde hauginn. ok vm natt skulu þer briota hauginn segir hann. æinge þeirra lidsmenna Sueins mun fuss til j hauginn at ganga sakir þess at fnykr[2] ok fyla ok illr hræfa daunn mun ór hauginum ganga. þa skaltu Hrani segir hann at sidazstunne biodazst til j hauginn at ganga þa er æinge verdr til annarr enda mun þer æinum duga. ok mæla til at hafa af vskiftu .iij. gripe þa er þu kyss ok þat med at Sueinn sealfr hallde festi þuiat hann æinn mun dreingskep til hafa at bida þess er þu kemr ór haugi. þu skalt fyst bera lausafe allt til festar þat er adr liggr j æinne hrugu a haugsgolfui midiu ok lata þat upp draga. sidan skaltu taka gullhring af þeim manni er a stoli sitr j midium hauge knif ok bellti er hann hefir vm sig. sidan skaltu eftir þat taka suerd þat er hann bendir vm kne ser ok bregda þui ok hoggua af honum hỏfut ok mun þer þar mikit vid liggia ok gæfuskifti j huersu til þess tekzst þuiat þar liggr a at þu setir ohallt hofudit aftr a bolinn. þat þiki mer ok von at þa mune helldr þysmikit j hauge eftir er þu hefir þetta gert þuiat huorke mun þer þikia þa hliott ne kyrt. sloknna munu þa ok lios oll. þa munu ok a burt leggia flestir aller menn af haugi nema Sueinn ok nokkurir menn med honum. varla dugir þer til hauggaungu at rada nema þu ser oskelfr madr. en þo er þat likazst at þer verde ekki vm sok ef þu ferr minum radum fram. ekki skaltu segia til gripa þeirra er þu hefir med þer or haugi. mattu suo hafa þa undir yfirhofnn þinne at Sueinn seai þa ekki. vm daginn eftir mun Sueinn bioda þer ok ollum audrum til fiarskiptis. þu skalt ok koma ok hafa .ij. hesta med þer sodlada. þu skalt fyst inne til maldage vid Suein er þit hofdut vm afnamsgripe þa er þu skylldir haft hafa. sidan skaltu hallda vpp gripunum ollum ok syna ok bidea þa skifta med ser lausafe ollu odru en seg at þu munir hafa gripina. vertu æigi nærr en vel megi heyra mal þitt. þa mun Sueinn segia at hann vile at þit hittizst ok synir þu honum gripina. þa skaltu rida sem hardazst a brottu. þa mun Sueinn eftir leggia ok hans menn ok vilea na þer. þeir munu suo nærri komazst at Sueinn mun skiota hest undir þer. þa skaltu hlaupa a bak odrum hesti hinum ok hleypa j skog. siden skaltu fara upp a Grenland j Uik til Haralldz konungs grenska ok munu þar dỏpr heimkynne þuiat Asta Gudbrannzdottir kulu drotning mun liggia a golfui ok verda æigi lettare ok hefir verit nokkura stund ok mun monnum þikia a þat vuænliga horfazst. þa skaltu biodazst at fara til funder vit hana ok telia æigi oruænt at helldr batnnade vid. þu skalt bæidazst at rada firir nafnne ef sueinbarnn er alit. sidan skaltu leggia vm hana belltit |[3] þa þiki mer uon at skiott mune skipazst vm hag hennar. hon mun þa barnn fęda ok mun þat sueinn uera będi mikill ok jodligr. þu skalt Olaf lata hæita. honum gef ek hringinn ok suerdit Bęsing er ek hefui þer adr til visat. sidan far þu nordr j Noreg a fund Olafs Trygguasonar ok tak vid sid þeim er hann bodar. sidan far þu aftr j Uik ok bitzst sem mest a hende Olafi þeim hinum unga. þat mun þin hofutgęfa mest fylgia honum sem leingst. Sidan uaknnade Hrane.


Hrani geck j hauginn Olafs Geirstada (alfs)

Ok eftir þetta for Hrani til fundar uit Suein jall Hakonarson ok sagde honum til feuonarinnar. fara þeir a land vm nattina ok briota hauginn ok fa mikit fe. hefir Hrani kostgripina brott ór hauginum en uann suo at haugbuanum sem hann hafde sealfr rad firir gert. foru ok suo skifti þeirra Suæins jalls sem fyrr segir. Sidan for Hrani j Uik a fund Haralldz konungs fostbrodur sins. uar honum uel fagnat. la Asta þa a golfui ok uar allitt halldin. sagde monnum miog vuænt hugr um hennar hag. Hrani gengr þa til motz vid hana ok segir henni drauminn ok þeim Haralldi konungi. hon segizst giarnna uilia at hann rade firir nafnni ef þa uæri nockuru nærr um hennar hæilsu en adr. lagde Hrani þa vm hana belltit þat er hann tok af Olafi Geirstada alfui ok skipdizst skiott vid.




Fotnoter:

  1. 309
  2. frykr Cd.
  3. 310