Þiðriks saga af Bern - Kuanfang þeira Sigurðar oc Gunnars

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Fornsvensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif Original.gif
Original.gif


Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.


Þiðriks saga af Bern


Mb. (også kalt Hdskr.) er et norsk skinnpergament fra slutten av 1200-tallet, som er skrevet av 5 ulike skrivere. A og B er islandske papirhåndskrifter fra midten av 1600-tallet. U er Carl Richard Ungers 1853-utgave av Saga Þiðriks konungs af Bern.

3193 viser til at teksten i Mb. er utført av skriver nr. 3. Kapitteltallene i parentes henviser til Ungers utgave.


|[1] kuanfang þeira Sigurðar oc Gunnars[2]

3193 (225). Nv er þidrecr konungr oc allir hans menn hava rœynt sic at þvi at ængi maðr iuerolldu er sa er nu þori skiolld at bera þeim igegn a holm þa vilia þeir nu setia [sin riki. oc borgir storar[3] hofðingium til forraða oc stiornar. [feʀ hornbogi jarll heim[4] |[5] til vinlandz[6] oc [með honum[7] Aumlungr son hans [með sina[8] konu fallborg.[9] oc raða þeir [sinu riki langa stund[10] með ueg oc sœmð. [Nu fæʀ Sinntram[11] austr i fenidi oc geriz þar hertugi. [oc er en frægsti maðr sem hans ættmenn haua verit[12]. Nu feʀ[13] herbrandr heim til sins rikiss. oc er hann enn rikasti hertugi. (226). [14]Nu riðr þiðrecr konungr[15] [oc með honum allir þeir er æptir voru hans kappar[16] heim með Gunnari konungi til niflunga landz. oc er nu þat rað gort er siðan [er orðit[17] hardla frægt. at Sigurðr sueinn skal [ganga at[18] æiga Grimilldi[19] systur Gunnars konungs [oc hœgna.[20] oc taca með henni halft riki Gunnars konungs[21]. oc nu er þar fengit at veizlu allmikilli[22]. oc til boðit ollum enum bæztum monum. [oc enum tignostum[23] er i þessu landi voru. oc þessi ueizla stenðr .v.[24] daga. [oc er forkunnar veglig[25] [firir allra luta sakir.[26] [27]oc nu er[28] þeir sitia |[29] allir saman. þiðrecr konungr oc Gunnarr konungr oc Sigurðr svein. mællti[30] Sigurðr svein [til Gunars mags sins.[31] ec veit þa .i. konu [er vm fram er[32] allar konur i verolldu |[33] at fægrð oc kurteisi allri. Oc [þo er hon vm fram allar aðrar konur at vitrleic oc kurteisi oc allri speci. oc skœrungsskap oc storraða[34]. en su heitir brynilldr. hon ræðr firir þeiʀi borg er heitir segarðr.[35] þessa konu skylldir þv fa [til æigin konu[36] oc [ma ec þvi þar[37] til stoða firir þvi at ek veit þangat allar leiðir. Nv svarar Gunnarr konungr oc lez vera þessa raz en fusasti. (227). [38]Nu riða þeir af veizlu þiðrecr konungr oc Gunnarr konungr oc hœgni oc Sigurðr suein. |[39] oc [allra þeiʀa[40] felagar. oc [fara sua langan veg at æigi letta þeir[41] fyʀ en þeir koma til borgar brynilldar. [oc er þeir koma þar. þa tecr hon[42] vel við Þiðreci konungi oc Gunari konungi. en helldr illa við Sigurði suein [þvi at nu veit hon[43] at hann [a ser konu.[44] [jt fyʀa sinn er þav hœfðu hitz þa hafði han þvi heitið henni með æiðum at hann skylldi œngrar kono fa næma |[45] hennar[46] [oc hon et sama at gipptaz ongum manni oðrum[47]. oc nu gengr Sigurðr svein til tals við brynilldi oc sægir henni allt þeira[48] œrendi. oc biðr [nu at hon skal ganga með Gunnari konungi. En hon suarar a þessa lund. Ec hævi þat spurt at sonnu hversu illa þv hævir halldit þin orð við mic þau er við hofðum við [mællzc. at þott um alla væri[49] at velia i verolldunni þa kaus[50] ec þic mer til mannz[51]. Oc nu suarar Sigurðr suein. sua verðr nu at vera sem [aðr er raðit[52] en firir þvi at [þv ert en tignasta kona oc mestr skorungr [er ek vita.[53] oc nu ma þetta æigi vera[54] ockar amæðal sem ætlað var. þa hævi ec þvi til æggiað Gunnar konung at[55] hann er en mæsti[56] maðr oc forkunnar goðr drengr. oc rikr konungr. oc [þicki mer þat vel saman soma þu oc hann.[57] oc nu firir þvi feck ec hans systur hælldr en þin at þu att œngan broður. En hann oc ek [hævi þess[58] suarið at hann skal [min broðir vera en ec hans[59]. Nu suarar brynilldr. Ec [se nu at ec ma æigi þin neota. en þo vil ec taka af þer heil rað um þetta mal oc [þiðrex konungs[60]. Nu gengr Þiðrecr konungr oc Gunnarr konungr a [þessa mal stefnu.[61] oc æigi[62] skilia þav sitt tal aðr en þat var raðit at Gunnarr konungr skal fa brynilldar. (228). oc nu er [til æfnat mikillar[63] veizlu. oc [er þessi er albuin. oc saman komin mikill[64] feolði tigina manna[65]. skal nu Gunnaʀ konungr ganga at æiga brynilldi. [Oc et fyrsta kuelld skal Gunnarr konungr hvila hia brynilldi isinni sæng[66] oc skal ængi en .iij. maðr þar sova i þvi husi. En varð menn skulu uti uorð hallda. oc nu er þau eru [.ij. saman[67] vill konungr æiga lag við konu sina. En hon vill þat [vist æigi[68]. oc sua þrœyta þau þetta sin amillum at hon tecr [sitt bellti |[69] oc sua hans.[70] oc bindr fœtr hans oc sua hændr. oc nu festir hon han upp a .i. nagla [með fotum oc hondum[71] oc þar er hann |[72] naliga til dags. oc þa er [at liðr deginum þa[73] loysir hon hann. oc feʀ[74] hann i sina hvilu[75]. oc liɢr [þar. þar til er[76] menn hans [ganga igegn honum[77] oc skal hann þa [vpp standa.[78] oc [menn skulu fara[79] at dreka. oc segir hann þetta œngum manni oc æigi hon[80]. oc aðra nott feʀ a somu leið oc sua |[81] ena þriðiv nott. oc nu er Gunnarr konungr allokatr oc veit æigi hversu han skal [fara með þessu mali.[82] oc nu gerir han þetta ihug[83] ser at Sigurðr magr hans hævir vnnit [þessa æiða[84] at hann skal honum vera firir broður i alla staðe. oc hann [var allra manna spacastr. at honum verðr hann til trua þessa mals oc lata hann vita oc taka af honum rað hue haga skal[85] oc [nu heimtir hann Sigurð a æintal[86] oc sægir honum it sanna. oc nu suarar sigurðr ec mun segia þer huat til [berr er a þessa lvnð[87] feʀ. hon hæuir þa natturu at[88] a mæðan hon fær halldit sinum mœydomi [man varliga faz sa karllmaðr er afl havi[89] við henni. [oc þægar er[90] þvi er brugðit. þa er hon æcki stercari en [aðrar konur.[91] Nu suarar Gunnarr[92] firir sakir ockarrar vinattu oc magsemðar þa trui ec œngum [manni iam[93] vel sem þer þottat þat mal se er [mikit liɢi við[94] at lœynt se. oc ek veit at þu ert sva stercr maðr at þv matt fa hænnar meydom ef nockuʀ maðr er sa i verolldunni.[95] oc hællzt[96] ma ec þer til trua at þat skal alldrigi upp koma firir œngan[97] mann [þott a þenna veg se gort.[98] [Nu suarar Sigurðr oc lezt sua gera vilia sem hann[99] vill. Oc nu er þetta raðit. (229). [100][oc nu[101] er kuelld kemr oc Gunnarr[102] skal fara[103] til sinnar [hvilu. oc er þat ifyrsta lagi.[104] þa er sua til hagað at Sigurðr suein feʀ i reckivna[105] en Gunnaʀ[106] feʀ[107] i bravt [með klæði Sigurðar[108] oc hyɢia þat nu allir menn[109] at þar[110] se Sigurðr suein oc nu kastar Sigurðr[111] klæðum ahofuð ser oc lætr allomattulega[112] oc liɢr sua þar til er allir menn eru [sofnaðir. oc a bravt farnir.[113] oc þa tecr hann til brynilldar. oc fær skiott[114] hennar mœydom. oc er[115] mornar þa tecr hann af |[116] hennar hendi .i. fingr gull oc lætr [a annat istaðen.[117] oc nu kemr ut .c. manna [j moti[118] honum oc er [þeira enn fyrsti[119] Gunnarr konungr oc[120] hann gengr til sængarenar. [oc Sigurðr gengr nu igegn honum[121]. oc [sua fa þeir til hagat at[122] aptr er skipt þeira bunaði avllum. [oc veit nu ængi maðr at þetta hævir[123] sua farit.[124] |[125] (230). Nu hævir þessi veizla staðit .vij. [daga oc[126] nætr oc nu buaz þeir heim at riða. Nu[127] sætr Gunnaʀ konungr yvir þa borg hofðingia [at raða firir[128] en hann riðr heim til niflunga landz með konu sina brynilldi. oc [er hann kemr heim sitr hann isinu[129] riki oc [stiornar oc styrir nu[130] ifriði oc[131] magr hans Sigurðr suein. oc brœðr[132] hans hogni oc Gernoz[133]. en þiðrecr konungr [oc allir hans menn riða heim til bernar[134] oc [skiliazt enir bæztu virkta vinir.[135]



Noter:

  1. ↑ U 208
  2. ↑ 124. Capitule. A; Cap. CXXXV. B
  3. ↑ [sål. rettet; sin riki oc stor Mb3, sin riki og borgar A, sijnar borgar stórar B
  4. ↑ [Nu fær Hornbogi jarll Heimer A
  5. ↑ A 184
  6. ↑ Windlandz AB
  7. ↑ [wid honum A; mgl. B
  8. ↑ [wid sinni A
  9. ↑ mgl. B
  10. ↑ [sijdan leinge B
  11. ↑ [Sintram fer og heim B
  12. ↑ [mgl. B
  13. ↑ og tilf. AB
  14. ↑ 125. Capitule. tilf. A; Cap. CXXXVI. tilf. B
  15. ↑ af Bern tilf. AB
  16. ↑ [og wid honum aller hans kappar þeir er epter eru A; mgl. B
  17. ↑ [hefer verid AB
  18. ↑ [mgl. A; nu ganga til ad B
  19. ↑ Guþrunu A
  20. ↑ [mgl. AB
  21. ↑ og kongdom tilf. A
  22. ↑ brudkauplegre B
  23. ↑ [mgl. B
  24. ↑ vij A
  25. ↑ [og fer forkunligha wal fram A; med enumm mesta prijs B
  26. ↑ [mgl. B
  27. ↑ Frá Gunnari kongi og Sigurdi sveini overskrift tilf. A; Cap. CXXXVII. tilf. B
  28. ↑ þat eitt sinn ath tilf. A
  29. ↑ Mb3 141
  30. ↑ ok nv seiger A
  31. ↑ [mgl. B
  32. ↑ [vmm framm A
  33. ↑ B 106
  34. ↑ [mest af witurleik og speki allzkonar skorungskapar og storrꜳda A; allra mest fyrer saker viturleikz og speke B
  35. ↑ Sægard A; Regard B
  36. ↑ [Gunnar kong B
  37. ↑ [þar mꜳ egh þier AB
  38. ↑ 126. Capitule. tilf. A
  39. ↑ A 185
  40. ↑ [aller þeir AB
  41. ↑ [lietta ei A
  42. ↑ [hon tekur AB
  43. ↑ [er hon weit A; þvi hun veit B
  44. ↑ [er kvangadur (madur tilf. B) AB
  45. ↑ U 209
  46. ↑ [þuiath þat hafde werit i einka mꜳlumm þeira fyrr þa er hann reid ꜳ fiallit til hennar ath hann skilldi einn ei(!) adra konu eigha enn hana A
  47. ↑ [enn hun eingann annann mann enn hann og vnnu ath eída A; og so hafde hun heited ad eiga øngvann mann nema hann B
  48. ↑ sitt B
  49. ↑ [i stedet for mællzc . . . væri har B talast af trunade en þo umm alla ætte eg
  50. ↑ kys B
  51. ↑ [efter oc biðr har A hana jꜳtast Gunnari kongi. ek er nv vis ordinn hversu hꜳdugliga þu hefur þina eída rofid og hversu Guþrun hefer gabbath þik med sinne fiolkyngi ok til þess eins geing ek nv med Gunnari kongi ath hefna suo ꜳ þier mins harms ok svivirdinghar. þviat ek kaus þik af ollumm þeim er skapader eru j werolldu.
  52. ↑ [orded er B
  53. ↑ [for er ek vita har B þeirra kvenna er eg veit
  54. ↑ giøra B
  55. ↑ bidia þijn tilf. B
  56. ↑ agiætaste B
  57. ↑ [for þicki . . . hann har B þotte mer yckart ʀád vel soma
  58. ↑ [høfumm þad B
  59. ↑ [mier j brodur stad vera og eg honum B - efter en firir þvi at har A ek see nv ath ek em svipttur audnunne hefe ek eggiad Gunnar kong ath bidia þin þviat ek ann honum nv þessa ʀꜳds hellst
  60. ↑ [af herra Þidrek B - efter brynhilldr. Ec har A sagda i fyrstu fyrer huad egh giori veg ꜳ ath eiga Gunnar kong þo verd egh honum alldrei vnnanndi vtann helldst fyrer þat eina ath hann yrdi þinn skada madur
  61. ↑ [þeirra talstefnu B
  62. ↑ mgl. B
  63. ↑ [til orkad mikillar A; ort til dyrlegrar B
  64. ↑ [kiemur þar samann B
  65. ↑ og tilf. B
  66. ↑ [mgl. B
  67. ↑ [kominn i sina (eina B) sæng AB
  68. ↑ [fyrer øngvann mun AB
  69. ↑ A 186
  70. ↑ [þeirra bellte A
  71. ↑ [mgl. AB
  72. ↑ U 210
  73. ↑ [at deghi A; lijdur ad deige B
  74. ↑ færer A
  75. ↑ sæng A; reckiu B
  76. ↑ [til þess ath AB
  77. ↑ [koma til hans A
  78. ↑ [klædast A
  79. ↑ [gánga A; fara jnn B
  80. ↑ helldur tilf. AB
  81. ↑ Mb3 142
  82. ↑ [hꜳtta (hætta B) wmm þetta mal AB
  83. ↑ i hugarlund B
  84. ↑ [þess eid A; þann | B 107 eijd B
  85. ↑ [veit ath hann er (so tilf. B) spakur madur og honum vill hann (til tilf. B) trua vmm þetta mꜳl (vmm alla menn framm tilf. A) og rꜳdgast vmm vid hann hversu med skal fara AB
  86. ↑ [heimter hann ꜳ einmæli A
  87. ↑ [kiemur er þann vegh AB
  88. ↑ mgl. AB
  89. ↑ [og (ad B) varla mun fꜳst sa madur ath afl mun (mune B) hafua AB
  90. ↑ [enn þegar (ad tilf. B) AB
  91. ↑ [onnur kona A
  92. ↑ kongur tilf. AB
  93. ↑ [so B
  94. ↑ [mig vardar B
  95. ↑ verølldu B
  96. ↑ þar AB
  97. ↑ nockurn B
  98. ↑ [mgl. A; þott þann veg sie hagad B
  99. ↑ [Sigurdur lietst suo giora wilia sem hann A; Nu seiger Sigurdur ad hann vill so giøra sem Gunnar kongur B
  100. ↑ Cap. CXXXVIII. tilf. B
  101. ↑ [Þꜳ A; En B
  102. ↑ kongur tilf. AB
  103. ↑ ganga A
  104. ↑ [reckiu AB
  105. ↑ sængina A
  106. ↑ kongur tilf. AB
  107. ↑ geingur B
  108. ↑ [mgl. AB
  109. ↑ mgl. AB
  110. ↑ þad B
  111. ↑ sweinn tilf. AB
  112. ↑ allvænligha A
  113. ↑ [i burt geingner B
  114. ↑ mgl. AB
  115. ↑ rettet for r Mb3
  116. ↑ A 187
  117. ↑ [koma ꜳ hond sier AB
  118. ↑ [sål. A; mgl. Mb3; i giegn B
  119. ↑ [þar AB
  120. ↑ er tilf. B
  121. ↑ [mgl. A; kiemur Sigurdur ut a mote honum B
  122. ↑ [fa so til hagad B
  123. ↑ hafui A
  124. ↑ [so einginn veit. Cap. CXXXIX. B
  125. ↑ U 211
  126. ↑ [mgl. AB
  127. ↑ mgl. A; og B
  128. ↑ [mgl. AB
  129. ↑ [situr ad sijnu B
  130. ↑ [styrer nv A; stiornar B
  131. ↑ med honum tilf. AB
  132. ↑ broder B
  133. ↑ Gisler A; Giller B
  134. ↑ [rijdur heim i Bern med alla sijna menn B
  135. ↑ [sitia (situr B) nv ath sinu riki langha hríd AB
Hentet fra «http://heimskringla.no/index.php?title=Þiðriks_saga_af_Bern_-_Kuanfang_þeira_Sigurðar_oc_Gunnars&oldid=59699»