Þiðriks saga af Bern - Um Sigurð suein

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Fornsvensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.

Þiðriks saga af Bern

---

Mb. (også kalt Hdskr.) er et norsk skinnpergament fra slutten av 1200-tallet, som er skrevet av 5 ulike skrivere. A og B er islandske papirhåndskrifter fra midten av 1600-tallet. U er Carl Richard Ungers 1853-utgave av Saga Þiðriks konungs af Bern.

262³ viser til at teksten i Mb. er utført av skriver nr. 3. Mb og AB avviker en god del fra hverandre, derfor er begge gjengitt fullt ut. Kapitteltallene i parentes henviser til Ungers utgave.

---

Um Sigurð suein

| fra Sigmundi konunge

262³ (152). Ein konungr Sigmundr er næfnðr er reð firi þui landi er heitir tarlunga land faðir hans het sifian konungr han er rikr maðr | oc mikill hofðingi. En nu er hann hafði tekit riki æptir fauður sinn sendir han vestr i hispana til þess konungs Niðungs oc hans sonar ortvangis. ef niðungr konungr vill geva honum dottur sina. sisibe hon var allra kuenna friðuzt oc kurteisust at ollum lutum þess er han hafði spvrt. Niðungr konungr oc hans son taka uel við sendi monnum Sigmunðar konungs oc veita þeim mikit yvir læti oc storar giafir i gulli oc gersimum þeim er fagetar eru i þeiʀa landi. En œrendi þeiʀa Sigmundar konungs [tekr hann a þessa lund at hann lezt æigi vilia senda sina dottur i okunnigt land oc með þeim monnum er bæði erv henni okunnir oc oss. En fra konungi yðrum feʀ mikit orð at han se en mesti agetis maðr. oc kom þat longu aðr her en þer komut. Nu vilivm ver æigi varna at gipta honum uara dottur. er þer havit sealfir hingat sott æptir hænni a varn fund. oc her með sendir niðungr konungr oc hans son ortuangis. gersimlegar sendingar. Sigmundi konungi oc fara sendi menn aptr við sva bvit. oc er þeir koma heim sægia þeir Sigmundi konungi oll sin œrendi hversv mikillega Niðungr konungr hafði þeim vel fagnat. (153). Eigi liða langar stundir heðan ifra aðr Sigmundr konungr byr ferð sina. oc vill riða brott af sinu riki i spanland æptir þessu œrendi. oc með ser hævir hann .cccc. hundrot riddara oc allvel bvna. nv feʀ hann með miklv drambi oc hœverskv. oc æigi lettir han sinni ferð fyʀ en hann kemr vestr ispanland iriki niðungs konungs. nu spyʀ niðungr konungr til ferða Sigmunðar konungs oc lætr honum allt setia torg. oc veizlur þar sem hann feʀ til þess er þeir finnaz sealfir. niðungr konungr tekr við Sigmundi konungi vegsamlega. oc gerir micklar veizlur með allz konar tign oc virðing. nv sægir Sigmundr konungr sin œrendi. at hann vill biðia dottvr niðvngs konungs sem aðr var rœtt oc sagt at niðvngr konungr hefði þeim malum vel tekit. Nv svarar niðvngr | konungr at þat skal vera æptir þvi sem þeir hofðv fyʀ mællt við sendi menn. oc mattv nv þetta rað vel oðlaz er þv ert sealfr komin. oc aðr þeir lyci sinni rœðv festi niðvngr konungr Sigmundi konungi dottur sina.

bruð laup Sigmundar konungs

263³ (154). Nv er at brvðkavpi fengit með miklvm kostnaði. er niðvngr konungr gefr dottvr sinni oc magi storar borgir oc sterka kastala. oc nalega halft sitt riki. En þat sem æptir er gefr han ortvangres syni sinvm. oc gefr honum konungs nafn firir | þvi at niðvngr konungr var þa œrvasi at allðri. þessi veizla en mikla var með allz konar fagnaði oc tign. hvarttvæɢia af tilfongum þeiʀar veizlv bæðe i borð bvnaðe oc sva hallar bvnaðren. oc samsæti við ena stœrstu hofðingia þa er varv i ollv hispania landi. oc i allzconar skemtan leikvm oc songvm. oc storum fegiofvm oc isva micklv feolmenni ati æinni veizlv hafði æigi meiri ravsn verit gor of allt ispanialand. en er þessi veizla hafðe staðit .v. daga. riðr Sigmunðr konungr brott með sina riddara oc með honum hans kona sissibe. Nv feʀ hann með mikilli vegsemð þar til er han kemr heim isitt riki.

vm herfor Sigmundar konungs

264³ (155). Nv er han hævir heima veret .vij. daga koma þar .ij. sendi menn. drasolfs konungs oc ganga firir Sigmunð oc syna honum bref oc innzigli. oc sægia honvm sin œrendi. nv mæla þeir sendi menn drasolf [konungr oc þin systir senda þer kvæðiv oc þat með at hann hævir nv bvit allan sinn hær. með ollvm sinum hertogvm oc greifvm. oc skal nu fara i Pvlinaland herfor. oc sendir nu yðr orð með sonvm iartegnum at þer komit honvm lið at veita með ollvm yðrum monnvm. oc sem flesta mægi þer fa. Nv svarar Sigmundr konungr þa er æigi illa til fallit ef minn | magr oc min systir þikciaz þyrva mins fvlltings oc at ec veita þeim lið oc mitt travst oc sva skal oc vera. oc en sama dag let han gera bref oc inzigli til sina rikis manna sva vitt sem hans riki er. oc sva byðr hann at a þeim .iiij. nottvm skal til hans koma hveʀ sa maðr er honvm vill lið veita sa er kynni skilldi at hallda oc hæst at riða oc þori at beriazt. oc sva heiman at bvaz at han mvni æigi a enum næstum .xij. manodum heim koma. Nv er þessi herr er allr saman cominn þa þœysir han heren vt af sinv riki. (156). Aðr Sigmundr konungr fari heiman kallar han til sin sina raðgiafa hartuin oc herman þeir ero greifar isvava oc miklir hofðingiar. oc manna friðastir oc mikklir kappar. oc nv setr hann þessa .ij. cappa at gæta konu sinnar oc rikis oc allz sins varnaðar firir þvi at han trvir þeim all vel. oc þat hævir oppt at boritz at sa maðr er vel trvir œðrvm manni at sa verðr svikinn af þeim. oc vt riða þeir .ij. hofðingiar með konungi. oc sægir hann þeim marga lvti hve þeir skvlv haga mæðan han er i brottu. oc vm allt annat framm byðr han þeim at gera sva alla luti sem sisibe vill. oc þvi heita þeir at sva skal vera. Oc nv er þeir hittaz magr Sigmundar konungs oc hann oc hævir drasoll æigi minna lið en .xxx. hvnðraða riddara | oc allz æigi minna lið en .lxx. hvnðraða riddara. En Sigmundr konungr hafðe æigi minna lið en magr hans þa er þeir hittvz oc fara þeir nv með allan sinn hær. oc heria nu i pvlina land oc vinna þar morg storvirki.

Vm Greiuana oc vm Sisibe drottning

265³ (157). Nv er sva hava lengi þessir greivar raðit riki þa er þat æinn hvern dag at artvin gengr til sinnar fru sisibe. oc mælir til henar Riki þetta oc allar gersimar oc yður varðveizla er nu i minni gezlu oc mun ek þer sægia hvat ec hævi nu firir ætlat at ek hævi ætlat þic mer til unnostu oc æignar konu. oc þar með ætla ek ockr þetta riki er nu hævi ek við tekit. Oc er o vist at Sig|munðr konungr komi aptr or þessi herfor. En þott hann komi aptr þa skal hann þat æigi fa aptr af mer oc baðum ockr ef þv villt sem ek. Oc ec em æigi veʀi riddari en Sigmunðr konungr eða nockvru betri. Nu svarar sisibe æigi skalltv slikra orda við mik leita. ek vil biða mins hærra Sigmunðar konungs. oc ængi mann fyʀ taka en hann kemr heim. En þottv havir þetta mællt þa ma ek þessv vel lœyna þo at sinni. En ef optaʀi mælir þv þetta þa man ec er minn herra kemr heim sægia honum hvat þv villt. oc mantu þa vera skiot hængðr. Nv mælir hann þv frv æigi mattu sva mæla sem nu mælir þv firir þvi at þat mantu spurt hava at a minu landi em ek æigi orikari en Sigmundr konungr a sino landi. nv svarar hon þottu ser sua rikr at þv raðir .i. mestum lut veralldarenar. þa. en Sigmundr konungr þionostu maðr. þa vil ec þo hann hava en æigi þic. oc æigi skalltv æinv orði lengr vm þetta tala. ef þv villt hallda þinu livi. nu gengr artuin abrot. oc hætta þav sinu tale. (158). Nv sægir Artuin sinum felaga allt hversv farit hafðe með þeim drottningu oc honum. oc spyʀ hann raðs hversu hann skal sinu male framm koma. Nv suarar hermann. goði felagi letia vil ec þic þessa sem ek ma at æigi gerir þv þetta. En hvart er þv villt þetta eða annat. þa verð ec at veita þer slikt sem ec ma iraðvm eða oðru. Nv svarar artuin æcki er þvi at lœyna at sva mikill hvgr er mer a þessu at framm verðr koma at visv þat sem ec vil æða ælligar læt ec mitt lif eða at þriðia kosti ma hon æigi lifa. Nv svarar herman. ef þv villt mikit kapp a leɢia þetta mal. þa ma þetta ænn sva fara sem við vilivm baðir. Nu er liðnar ero fra þessv nockorar stundir. þa gengr hermann til mals við sina frv oc tekr hon vel við honum. oc talaz þau við marga lvti. En of siðir mælti herman | þetta sama mal sem honum hafdi vmbodit artuin. En hon svarar með sama hætti oc reiðiz nu meoc. Nv gengr herman abrot við sva bvit oc sægir nu felaga sinum þat er þav hava talat. Nu liðr þaðan ifra stvnd hver af annaʀi. oc leitar Artuin optlega þessa mala við sina frv. oc kann aldrigi fa þat er han beiðiz. Nv er Sigmundr konungr oc hans magr dras|ollf heria viða um pulina land oc gera mikin skaða þeim er firir ero. bæði i mandrapvm oc land avðn oc ranum. oc optlega beriaz þeir við lanz menn oc fa stvndum sigr. En stvndvm osigr. en er þeir snva aptr heim þa hava þeir latit meoc mart sina manna. oc koma þo heilir aptr.

lat sisibe drottningar

266³ (159). Nv er Sigmundr konungr komin i sit rici vttan vert. oc þat spyria nu hans landz gæzlv menn. Artuin oc hermann oc nv gera þeir sitt rað. þa mællti artuin við felaga sinn. þat ventir mik at Sigmundr konungr kemr heim at sisibe drottning skal sægia honum allar varar rœðvr sva þvnglega oc vsœmilega sem hon hævir iafnan suarað varvm œrendum. oc konungr man oss geva mikklar sakar firir ef hann veit et sanna. Nu verðv við æigi seinni j ockrvm raðum. oc man nu oc þess við þurva ef lyða skal. oc aðr þeir skiliaz. þa sætia þeir allt sitt rað hversv fara skal. Nv ganga þeir a fund drottningar oc sægia hænni alla sina ætlan. at nv vilia þeir fara a konungs fund. oc spyria hvat er tit vm han. En hon let ser þat vel lika. oc biðr þa fara sem skiotast. oc nv gera þeir sua. En er þeir koma afvnd Sigmunðar konungs þa fagnar hann þeim vel nu stefna þeir honum a æinmæli. en er þeir .iij. erv staddir saman. þa mællti artuin. Goði hæʀa ek hævi at sægia þer ill tiðændi oc erv þo sœnn. en þess bið ek þic at æigi kvnir þv mik þott ec sægia þer firir þvi at ec fæ æigi lœynt þic er þv hævir þinn varnað allan mer ihond sellt. oc ocr felogum. at þægar þv vartt heiman farin. þa toc kona þin sisibe illt rað upp oc usœmilekt. hon toc .i. þræl þin er var fagr at aliti. oc leɢr hia ser. En er vit felagar villdum þat banna henni þa het hon ocr þvi at hon skylldi ocr rœgia firir þer er þv kœmir aptr. oc þv myndir ocr lata drepa ef hon villði. oc sa en sami þræll hævir siðan sovit hia henni hveria nott i hænnar faðmi. oc nu er hon sealf vlett. oc æigi þorðvm við herra at þv skyllðir sva heim koma attu vissir þetta æigi aðr. Nv svarar konungr at visv mægi þit þat vita ef þit levgit æinu orði ahana at þat er yckar bani. Nv svarar hermann oc sverr vm at þetta er allt satt | er þer er sagt. Nv mællti konungr goðir vinir. hvat skal ec af gera þessi konu er sva illa er til borit. | Nu suarar artuin. þv verðr raða konungr allt gervm ver þat er þv villt. æn mælti konungr. þat er til at hon se hængð. oc ænn ma vera at hon se blinduð. eða fot hœɢvin eða send sva fæðr sinum. Nv suarar artuin æn er þat rað at senda hana i suava skog. þat er ænskis mannz gata. oc þar kom ængi maðr a .x. vetrum. oc skera þar or henni tunguna oc livi hon þa mæðan Guð vill. En þetta rað þickir konungi vel. (160). Nv riða greivar ibrot oc heim aleið. oc .i. dag stendr drottning i vigskorðum oc ser iorœyc oc þvi næst ser hon reið manna. oc kennir at vapnum at þar ero greivarnir heim komner með sina menn. oc þægar er hon væntir at þeir muni hœyra. [þa kallar hon. þat skylldi Guð vilia at godtiðændi spyrða ec til Sigmundar konungs. eða hvat þit sægit fra honum. oc sægit satt nu oc levgit æigi. Nv svarar artuin. Sigmundr konungr er heill oc vel hævir honum fariz. han liɢr nu i suava skog með her sinn. oc þau orð sendi hann þer at þv skallt þar koma til hans. oc vill hann þic hitta en ver mægum vel þer þangat fylgia at hans boðorði. Nv svarar drottning æcki duælr mik þar til er ec skal honum igegn fara. oc hver er sv kona er mer skal fylgia þangat. Nv svarar hermann æcki skipptir hver kona feʀ með þer þat er æcki long leið er þv skallt fara. Þa suarar hon nu em ec albvin. oc nu fara þau þar til er þav koma i æin dal iskoginvm. þar er alldrigi hafði aðr maðr komit. oc fara nu þar af hæstvm sinum. oc nu mællti drotning af mikklum moði. hvar erttu nu Sigmundr konungr eða hvi bavttv þessvm monum mic hengað at flytia. Nv veit ec at visu at ec em svikin. oc æigi hævir þv mik svikit æina saman hælldr manntu svikit hava barn þit oc gret nu sarlega. Nv mællti ɢreivi artuin. Nv verðu við at gera sem mællt er við ocr oc konungr bavð. at skera skal tungu or hofði þinu oc fœra konungi. oc her skalltu lata þitt lif. Nv mællti herman. saklavs er þessi kona. oc gervm nu annat rað. tœcvm nu .i. hund er her fylgir oss. oc skervm hans tungv or oc fœrum konungi. Nv svarar artuin. hon skal nu þess giallda er hon hævir opt varv mali illa tecit. oc nu skal framm fara oll uar | ætlan. Nv svarar herman. sua hialpi mer Gvð at alldrigi skalltu henni mein gera ef ec ma banna þer oc bregðr nu sverði sinu. En i þessv bili verðr drottning lettari oc fœðir .i. sveinbarn | all vænt. oc þa toc hon af sinni meoðdrecku ær hon hafði haft æin gler pott. oc er hon hævir sveipað barnit i klæðum. þa lætr hon þat koma i glerpottin oc lycr aptr siðan uandlega. oc leɢr ihia ser. En nu taka þeir at beriaz. oc er þetta viðrskippti alldrengilikt. oc at lyctum fellr artvin við sealft þar er drottning hvilir. Nv skytr artuin sinum fœti til gler pozens sua at hann rytr vt a ana. En i þvi bili reiðir herman sitt sverð .ij. hondum a hans hals artuin sua at hofuðit fauc af. En nu er drottning ser hversu barnit feʀ. þa með annaʀi sott fællr a hana omægin. oc anðaz hon nu siðan. (161). Nv tekr hermann lik hennar oc byr vm sem honum þickir vænlegast. þa tecr han sinn hæst oc loypr a bac oc riðr aptr alla leið þar til er han finnr Sigmund konung. nv spyʀ konungr hvar er nu artuin þinn felagi. herman sægir ocr hævir skilt þat a at han villdi drepa konuna eða meiða. en mer þotti þat aumlikt er ec sa hvat firir var ætlað. oc villdi ec hænni við hialpa. oc þar til þrettu við vm þetta mal ockar a millum at við borðumz oc drap ec han aðr en letti. Enn konan hævir fœddan æin suein. oc allvænan oc firir for artuin þeim aðr hann let lif sit. þa spyʀ Sigmundr konungr hvart hafðe drottning sagt a hænðr konungi eða sagði hon a hændr þræli oc havi þit logit. þa svarar herman. æigi er þat logit herra þat kan vera at man hænðir mikin glœp oc finnr hann þat sealfr oc iðraz. oc er þa dugandi maðr alla stund siðan. Nu mællti konungr reiðulega. far abrott af minni avgsyn. ecki vil ec þina þionostu opttaʀ haua þvi at þv mant vera .i. drottinsvikare. Nu gengr herman til sins hæstz oc riðr a brot með alla sina menn. oc er nu fægin er han kemz undan. En Sigmundr konungr sitr nu at sinv rici.

um Sigurð suein

267³ (162). Þetta sama glerker rækr æptir anni til sævar. oc er | þat æigi ævar langt. oc er nu uttfall sæuar. nv rekr keret a æina œyri. nu fellr seoren af sua at þar er allt þvrt er keret liɢr. nv hævir sveininn nockot vaxit. oc er keret rœrir við œyrina þa brotnar þat isundr oc grætr barnit. Nv kom þar at æin hind oc tecr barnit imunn ser oc berr heim til sins bœlis þar atti hon .ij. born. þar leɢr hon sveinen niðr. oc lætr sveinen drecka sic. oc þar fœðir hon han sem sin born. oc er han þar með hinðinni .xij. manaði. nv er han sva stercr oc mikill. sem œnnur born .iiij. vetra gomvl.

um mimi oc regin

268³ (163). | Ein maðr het mimir han er smiðr sua frægr oc sva hagr. at nalega var ængi hans maki at þeiri iðn han hævir marga sueina með ser. er honum þiona. hann a ser konu oc a þeim .ix. vetrum siðan er han feck hana mægu þau æcki barn fa. oc þat harmar han mioc. hann hevir at ser æin broður er het reginn hann uar mikill firir ser oc allra manna verstr. oc honum uar þat oc golldit. at han feck sua miklar gerningar oc kynzl at hann uarð at ormi. oc nu gerðiz sua at han var allra orma mestr oc verstr. oc nv vill hann huern mann drepa næma vel er hann við broður sin. oc nu er hann allra stercastr oc nu veit ængi maðr bœli hans næma broðir hans mimir.

um mimi oc Sigurð suein

269³ (164). Nv er þat æin dag at mimir ætlar at fara i skog oc brenna kol oc ætlar at vera þar þria daga. oc er hann kemr i skogin þa gera þeir stora ællða. oc er hann er staddr við ælldin æinnsaman. þa kemr þar at honum æinn suein. sa var ven oc rennr til hans hann spyʀ hvat sueina han se. en sa suein kann ækci mæla. en þo tecr mimir hann til sin oc sætr han akne ser. oc leɢr klæði yuir han. þvi at hann hævir æcki klædi aðr. oc þa kemr þar .i. hind rænnandi. oc gengr at kniam honum mimi oc sleikir um andlitit oc haufvð barninv. oc at þvi þikciz mimir vita at hindin mann hava fostrað barnit. oc firir þvi vill han æigi tortima hindini. oc tecr sueinenn oc varðveitir. oc hævir heim með ser oc ætlar nu upp at fœða ser til sonar oc gefr nafn oc kallar Sigfrœð. | nu vex sa svein þar upp til þess er han er .ix. vetra gamall oc er han nv sva mikill oc sterkr at hans maka sa ængi maðr. han er sua illr viðr æignar at han beʀ oc brytr sveina mimis sva at varla þickir vært hia honum.

um Sigurð oc æcki harð

270³ (165). Ein sueinn heitir æckiharð. han var mestr firir ser af þeim .xij. sueinum. Nv er þat .i. dag at Sigfrœðr kom ismiðiv þar er æcki harð smidaði. nu lystr æckiharð Sigfrœð með sinni tong við œyra honum. En nu tekr Sigfrœðr suein enni vinstri hendi ihar hans sua fast at han fællr þægar til iarðar. oc nu laupa at honum allir smiðiv sveinar oc vilia duga æckiharð. en Sigfrœðr feʀ undan at dyrunum sua skyndilega oc vt um dyʀnar. oc dregr æcki harð | æptir ser at harinu. oc sua fara þeir til þess er þeir koma firir mimi oc nu mællti mimir til Sigvrðar. illa gerir þv þat er þv villt beria sma sueina þa er nockot nytt vilia gera. en þv gerir æcki næma illt æitt. oc nu ertu œrit sterkr. oc nu mattu æigi minna vina en .i. þeira oc nu skal ek þer til koma at þu skallt þar til koma fvss oc æf æigi villtu ælligar þa skal ec beria þic þar til er þv verðr fæginn at hælldr vinnir þu. oc tekr i hond honum oc leiðir han til smiðiu. Nv sæzt mimir firir aflenn oc tecr æitt mikit iarn. oc lætr i ælld oc æina þyngstv slæɢiv. oc selldi Sigurði. en er iarnit var heitt orðit bregðr han þvi or aflinum oc a steðian oc biðr Sigurð nu til leosta. Sigurðr lystr et fyrsta hoɢ sua fast at steðia steinen klofnaði en steðin gengr niðr allt til hausens en iarnit rytr ibrott en tongin brestr i sundr við sleɢiv skaptit oc kemr feaʀi niðr. oc nu mælir mimir alldregi sa ec .i. manz hœɢ ogvrlegra ne ohaglegra en þetta. oc huat sem annat verðr af þer þa ma þic ækci nyta til iðnar. Nv gengr Sigurðr til stofv oc sæzt niðr hia fostru sinni. oc sægir nu œngum manni huart honum þikcir vel eða illa.

| er Sigurðr drepr ʀegin

271³ (166). Nv gerir mimir sitt rað. oc ser nv at af þessum sueini man honum standa mikit ohapp. oc nu vill hann firir fara honum. oc nu gengr hann i skogin þar er æin mikill ormr er. oc sægir at þa man han æinn svein geua honum oc biðr han drepa hann. Nu feʀ mimir heim. oc annan dag mælir mimir við Sigurð fostra sinn ef han man uilia fara iskog at brenna honum kol. þa suarar Sigurðr. ef þv ert iam uel við mic heðanifra sem hingat til þa fer ec oc þa vil ec vina allt þat er þu villt. Nu byr mimir han til þessar farar. oc fær honum vin oc vist til .ix. daga er han skal i brott vera. oc æina viðar œxi oc nu feʀ hann oc visar honum til skogar þar sem honum syniz. Nv fer Sigurðr i skog oc byr um sic. oc nu gengr han oc hœgr stora viðu oc gerir i mikinn ælld. oc beʀ þar a þau en storu treo er nu hevir hann vpp hoɢvit oc þa ero dagmal. oc sezt han til sins matar. oc ętr þar til er vppi er allr hans matr. oc æigi lætr han oc æptir æinn sopa vins þat er mimir hvgði at honum skylldi vinaz .ix. daga. oc mælir nv han firir sealfvm ser varla | veit ek nu þess mannz vanir er ek munda nu æigi beriaz við ef nu komi han til moz við mic. oc þat hugða ek at æins mannz vig mætti mer vera æcki ofrefli. oc nu er hann hævir þetta mællt. þa kemr at honum æinn mikill linn ormr. oc ænn mællti hann. Nv kann vera at ek mæga skiott rœyna mik allz þo bað ek þess aðan. oc lœypr vpp oc til ællzsins oc tecr nu hit mesta tre þat er avar ælldinum loganda oc lœypr at orminum oc lystr a hans hœfvð oc lystr hann ormin niðr við hœɢit. oc ænn lystr han annat sinni ahofut orminum oc fellr nu ormren til iarðar. oc nv lystr hann huart a annat. til þess er sa ormr er i hæliv. oc nu tekr han sina œxi oc hœɢr af hœfuð ormsins. oc nv sæzt hann niðr oc er orðinn all moðr oc er nu fram orðit dags. oc veit han nu at æigi mun han heim koma um kvælldit. oc æigi veit han nv hvat han skal fa ser til matar. en æit kemr honum hællzt i hvg at han skal seoða ormin oc skal han fa honum natverð | um kuelldit. oc tekr hann nu sin ketil oc fyllir upp vaz oc hængir yvir ælld. Nv tecr han sina œxi oc brytiar hælldr stort til þess er hans ketil er fullr. oc nu er honum tit til sins matar. oc er han hyɢr at soðit man vera tekr han sinni hendi iketilin. oc er vall ikatlinum þa bran han a hœndunum. oc a fingrunum oc stingr nu i munn ser oc kœlir han sva. En er soð ran a hans tungu oc i hans hals. þa hœyrir han at fuglar .ij. satu aviðinum oc klakaz við oc nu hœyrði hann huat þessi annaʀ mællti. betr mætti þessi maðr vita þat sem við vitum. þa skylldi han nu heim fara oc drepa mimi fostra sin firir þvi at nu hafði han raðit honum bana ef sva fœri sem han hugði at vera skylldi. oc þessi ormr var broðir mimis. Oc ef han vill æigi drepa mimi. þa man han hæfna broður sins oc drepa sueinin. nv tekr han sueita ormsins oc riðr a sic oc hænðr ser oc allt þar sem akom. er æptir sem horn se. oc nu feʀ han af sinum klæðum oc riðr a sic allan bloðinu. þar sem han ma til taka. a milli hærðana ma han æigi til na. nu feʀ hann isin klæði. oc feʀ heim siðan oc hævir hofut ormsins i hændi ser.

Sigurðr drepr mimi fostra sinn

272³ (167). Nv er æcki harð vti oc ser hvar Sigvrðr feʀ oc gengr til meistara sins. oc mællti ia herra nu feʀ | Sigurðr heim oc hæuir hœfuð ormsins ihændi ser. oc man hann haua drepit hann. oc er nu ængi annaʀ til en nu forði hueʀ ser. firir þui þott uer sem nu her .xij. oc þo at uer sem halfu fleiri þa hæfði hann þo oss alla ihæliu sua er hann nu reiðr. oc nu laupa þeir allir til skogar. oc fæla sic. En mimir gengr æinn saman imoti Sigurði oc biðr hann nu uel komin. Nu suarar sigurðr ængi yðaʀ skal uera uel komin firir þui at þetta hœfuð skalltu gnaga sem hundr. Nu suarar mimir æigi skalltu þat gera er nu mælir þu. oc skal ec hælldr bœta þat er ek hæui illa gort uið þic. Ek man geua þer hialm æinn oc æin skiolld oc æina bryniu. þau uapu hæui ec gort hertnið iholmgarði. oc eru allra uapna bæzt. oc æinn hæst uil ek geua þer er heitir grani. sa er i stoði brynilldar. oc æitt suerð er heitir gramr þat er allra suerða bazt. Nu suarar Sigurðr þessu ma ec iata ef þu hæfnir þat sem þu heitr. oc nu ganga þeir heim baðir saman. | Nv tecr mimir iarnhosur oc fær honum. oc hann uapnar sic með. oc þui næst æina bryniu. oc stœypir hann hænni a sic ofan. siðan fær hann honum hialm þan er hann sætr a hofuð ser. oc nv gefr hann honum skiolld. oc eru nu þessi uapn oll sua goð at traut matte finna onnur iam goð. Nu sælr hann honum æitt suerð. oc er Sigurðr tecr uið suerðinu [bregðr hann þui oc syniz allgott uapn. oc nu reiðir hann þat suerð sem harðast ma hann oc hœgr mimi bana hoɢ.

Sigurðr suein þiɢr Grana

273³ (168). Nv gengr Sigurðr ibrott oc feʀ þa leið sem honum er uisat til borgar brynilldar. oc er hann kemr þar til borgar liðs er þar firir iarn hurð. oc ængi maðr er nu þar honum upp at luka. Nu rindr hann þeiʀi hurðu sua hart at isundr ganga iarn slarnar. er hurðen uar lukt með oc nu gengr hann iborgina. oc þa koma þar at moti honum .vij. uarð menn er geta skylldu borgarliðs. oc þickir nu illa er hann hæuir brotit upp borgar liðet. oc firir þetta uilia þeir drepa hann oc nu bregðr Sigurðr sinu suerði. oc æigi lettir hann fyʀ en hann hæuir drepit þessa þionostu menn alla. oc nu uerða uarir við þe|tta riddarar oc laupa nu til vapna sinna. oc ueita honvm at gongu. en han veʀ sic uel oc drengilega. þessi tiðænði spyr brynilldr þar sem hon sitr i skemmu sinni. oc mælir þar man uera komin Sigurðr sigmunðar son. oc þott þar hæfði hann drepit .vij. ʀidðara mina. er nu hævir han drepit .vij. þræla þa skylldi han þo vel komin með oss. oc nu gengr hon ut oc þar til er þeir beriaz. oc biðr þa hætta. Nu spyʀ hon hverr sa maðr er her er komin. en han nefnir sic. oc kvaz heita Sigurdr hon spyʀ hver ætt hans er. en hann lez þat æigi vita at sægia hænni. þa mælir brynilldr ef þv veitz æigi at sægia mer. þa kan ec at sægia þer at þv ert Sigurdr Sigmunðar son konungs. oc sisibe. oc skalltu her vel komin med oss. eða hvert hevir þv ætlað ferð þina. Nv svarar Sigvrðr hingat hævi ec ætlat mitt orenði þvi at mimir min fostri visaði mer hingat til hæstz æins er grani heitir er þv att. nv villda ec hann þiɢia ef þv villt veitt haua. þiɢia mattu æin | hæst af mer ef þv villt. oc þott fleiri uilir þv. en heimill er vaʀ beini sa er þer vilit hava. nv fær hon til men at taka hestin. oc erv þeir at allan dagin at taka hæstin oc geta æigi tekit. oc fara heim um kuelldit uið sua bvit. oc er Sigurðr þa nott i goðum beina. en at morni fær hon til .xij. menn. oc feʀ han nu sealfr enn .xijj. oc nu fara þeir .xij til oc æltaz lengi við hæstin oc fa æigi tecit oc aðr lettir biðr Sigurðr fa ser beislit oc gengr han nu til hæstzens. en hæstren gengr at moti honum oc tekr han nu hæstin oc leɢr við beisl oc stigr a bac. Nv riðr Sigurðr a braut oc þackar uel brynilldi sinn beina. Nu er han alldrigi þar aðra nott sem han er æina þar til. er han kemr a bertanga land þar ræðr firir sa konungr er heitir Isungr. han a .xi. syni. Isungr er allra kappa mestr oc allir hans synir han tecr við Sigvrðe oc gerir hann sinn raðgiava oc mercis mann. oc þyckiz hann nu uel komin.

Frá Sigurdi Fafnisbana

Frá Sigurdi Fafnisbana

262^a. Einn kongur het Sigmundur er ried fyrer landi þui er heiter Tarlungaland fader hans hiet Sifian. hann er ríkur kongur og mikill hofþingi. Enn er hann hefuer tekit [fødurleífd sína sennder hann menn westur j Spania til Nidungs kongs ogh hans sonar Ortunagrs ef [hann villdi gipta honum sina dottur Sisibe. Hun var allra kuenna fegurst og kurteisust ath ollum [þeim lutumm er hann hafdi spurt. Nidungur kongur og hans son taka vid senndimonnum Sigmundar kongs forkunnar vel og veita þeim mikit yferlæti og stórar giafuer. Enn eyrendumm Sigmundar kongs tekur hann ꜳ þa lunnd ath hann letst ei vilia sennda sina dottur j [wkunnigt lannd wid þeim monnum er bædi eru vkunner henni og oss. enn fra kongi ydrum fer [mikil frægd ath hann [see mikill agiætiss madur. Nu [vil ek honum ei fra vísa ef hann kemur sialfur ath sækia mína dottur. ok her epter fara senndimenn heim og sender Nidungur kongur agiætar giafuer Sigmundi kongi. Enn er þeir koma | heim seigia þeir Sigmundi kongi oll sijn eýrendi huersu Nidunngur kongur [hafde þeim fagnad.

96. Capitule.

Eigi lída lanngar stunnder þaþann ꜳdur Sigmundur kongur byr sik til ferdar og vill rída vt [i Spania lannd epter þessu eyrendi ok hann hefuer med sier ccc. ʀiddara allvel bvna. Nu fer haʀn sinnar ferdar wid miklu drambi og hæversku og ei lietter hann sinne ferd ꜳdur hann kemur j Spania j ʀíki Nidungs kongs.

Nu spyr Nidungur kongur til ferdar Sigmundar kongs og lætur honum setia torg og veitslur þar sem hann fer til þess er þeir finnast. Nidungur kongur tekur vid Sigmundi kongi [all hæverskligha og gerir mikla veitslu med allskonar tign og virþing. Nu seiger Sigmundur kongur sin eyrenndi ath hann vill bidia dottur Nidunngs kongs sem ꜳþur [hefuer honum sagt verid. Nu svarar Nidunngur [.þat skal wera epter þui sem fyrr sogdum wier senndimonnum og munntu nv þetta ʀꜳd vel audlast er þu ert sialfur epter kominn. og ꜳþur þeir luki sinne rædu festi Nidungur kongur Sigmundi kongi sína dóttur.

263^a. | Nu er ath brullaup feingit med miklumm kostnadi er Nidungur kongur gefur dottur sina Sigmundi kongi og þar med [mikit fe og margskonar gersimar og i hennar heimanfylgiu gefur hann naligha halft sitt ʀíki. en [þat er epter er gefur hann Ortuagi sinumm syni og [þar med kongs nafn fyrer þui ath Nidungur kongur [er þa gamall. þessi veitsla var med allskonar prydi og samsæti hinna bestu hofþingia er voru j ollu Spania lanndi og allskonar skemtanar leikumm og saungum og fee giøfumm. ok i suo miklu fiolmenni ath ei hefuer verit j einni veitslu meiri rausn giør vmm allt Hispania land. Enn er þessi veitsla hafdi stadit v dagha ridur Sigmundur kongur vid sina ʀiddara [heim med sina konu Sisibe. [Nu fer hann med mykille vegsemd, þar til er hann kiemur heim j sitt ʀijke.

264^a. | [Nu er Sigmundur kongur hefuer heima setid nokkura stunnd koma senndimenn Drꜳsolfs kongs [med brefumm. ok nu mælltu senndemenn Drꜳsolfur kongur og þin syster Signy sennda þier kuediu og þad med ath Drꜳsolfur kongur hefuer buid her sinn wid ollumm sínumm hertughum og greífumm og ʀiddorumm ok [skal nu fara austur j Pulina land herfør og sender nv ydur ord med sonnum jarteignum ath [þu komer og veiter honum lid med alla ydra menn sem flesta megu þier fꜳ. Nu suarar kongur, þat er ei illa fallit [þo ath minn mꜳgur og min syster þikkiast mins fulltingis þurfa og ek veita þeim mitt traust og suo skal wera. ok hinn sama dag lætur [Sigmundur kongur bref gera med jnsigli til sinna manna suo vidt sem [hans land er og suo bydur hann ath ꜳ þeim vj nattumm skal til hans koma hver madur sa er honum vill lid veíta [og er kunni skilldi hallda og hest rida og þori ath berriast [suo ath hann muni ei aptur koma ꜳ þeim xij manudum. [Nu er þessi her er samann kominn þeyser kongur herinn vt af sínu ʀiki til mots vid mꜳgh sinn.

Adur Sigmundur kongur rídur heimann kallar hann til sín ʀꜳdgiafa sína, [og bꜳder mikler høfþingiar annar hiet Artus enn annar Hermann og woru greifar j Svava manna frijdaster og miklir kappar. þessa hofþingia setur hann til ath giæta sins ʀikiss og alls sins warnadar, þviat hann truer þeim allvel [enn þat hefer opt henndt ath þeim er hann truer wel ath hann verdur af þeim svikinn.

Ut rída þesser ij hofþingiar med kongi og seiger hann marga luti hversu þeir skulu breita meþann hann er j brottu. ok [vmm allt framm bydur hann þeim mest [ath gera suo allt sem hans frv Sisibe vill. og þvi heita þeir ath suo skal vera. ok nv rída þeir aptur enn kongur ferr leid sina.

Nu er þeir hittast mꜳgar Sigmundur kongur og Drꜳsolfur kongur þa hefuer Drꜳsolfur kongur [iij þusund ʀiddara og ei minna lid alls enn [vij þusunder enn Sigmundur kongur hefuer [og ei minna her | er þeir hittast. ok | nu fara þeir vid allann þennann her og heria i Pulina lanndi og vinna þar morgh [stor werk.

97. Capitule.

265^a. Enn er þesser ɢreifar hafa ei leingi rꜳdit ríkinu, þa er þath einhuern dagh ath Artus geingur til sinnar frv Sisibe og mællti til hennar ʀiki þetta [og ydar lidveitslu og allar gersimar Sigmundz kongs hefuer ek j minne geímslu og mun ek seigia ydur huad ek fyrerætlast. ek ætla þigh mier til vnnástu og eignar konu. þar med ætla ek okkur allt þetta ʀiki er [vid hofumm vidtekit og er vvist ath Sigmundur kongur [komi apttur vr þessari ferd, þa skal hann [alldrei aptur fꜳ ʀikit af mier og bꜳdumm okkur ef þu vill sem ek og er ek ei verre ʀiddari enn Sigmundur kongur edur nokkuru betri. Nu suarar Sisibe. ei skalltu slikra orda vid mik leita þviat ek vil bída mins herra Sigmundz kongs og eingann mann fyʀ taka enn hann kiemur heim. enn þottu hafer þetta mællt þa mꜳ ek þessu leýna ath sinne. enn ef optar mælir þu slikt mun ek seigia þa er minn herra kiemur heim huad þu villt og munntu þa verda skiott heingdur. [þa svarar Artus þu fru ei mattu suo [til ordz taka. þv munnt þat spurt hafua ath ꜳ minu landi er egh ei vrikari madur enn Sigmundur kongur ꜳ sinu lanndi. Nu [mællti Sisibe þottu siert suo rikur ath þu [rꜳder mestumm lut weralldarinnar enn Sigmundur kongur se þinn [þionustu madur þa vil ek hann eiga enn ei þigh, ok ei skalltu einu ordi leingur med þetta tala. ef þu villt hallda þínu lífi. Nu geingur hann i brott og hætta þau [þessu tali. Nu seiger [Artus allt þetta mꜳl sinumm felagha Hermann og spyr hann mꜳls huersu hann skal sinu mꜳli framm koma. Nu svarar Hermann, Godi felaghi [sagdi hann letia vil ek þik þessa sem ek kann ath þu gerir ei þetta. enn huart er þu gerir þetta edur annat þa verd ek veita þier slikt egh mꜳ j ʀꜳdumm edur ødru. Nu svarar Artus. Ekki er þui ath | leyna ath suo mikit er mier vmm þetta mꜳl ath framm verdur ath koma ath visu þat er ek vil ella verdur egh ath láta mitt líf. Nu suarar Hermann ef þu vill suo mikit kapp leggia ꜳ þetta mꜳl þa mꜳ þetta [sud vel fara sem vid wiliumm.

Ok er lidnar eru fra [nokkurrar stunnder geingur Hermann [eitthuert sinn til mꜳls vid sina frv́ og talast þau vid marga luti. enn vmm siþer mællte Hermann þat sama sem hafer bodit Artus. enn hun svarar med sama hætti og reiddist þa miogh. Nu geingur Hermann j brott og sagde felaga sínumm þat sem þau hofdu mællt [og aull hennar suør. lidur nv heþann huer stunnd af annare og leítar [Artus optliga slikra mꜳla vid fruna og kann alldrei þat fꜳ er hann beídist [af hinne hæversku frv Sisibe.

98. Capitule.

[Nu er fra þui ath seigia er Sigmundur kongur og hans mꜳgur Drꜳsolfur heria vida wmm Pulina land og gera mikinn skada þeim er fyrer eru bæþi [i manndrape og land audn og optliga berriast þeir vid lanndzmenn og [hafa ymser betur. Enn er þeir snua heim apttur hafa þeir lꜳtid margt sinna manna og koma þo apttur heiler [til sinna manna.

266^a. Ok er Sigmundur kongur [kiemur heim i sitt ʀiki spyria þat | hans landgiætslu menn Artus og Hermann og nv gera þeir sin ʀꜳd Artus mællti vid Hermann. þat vænter migh er Sigmundur kongur kemur heim ath drottning seigi honum allar vorar rædur suo þungligha [sem hun hefer tekit voru mꜳle og kongur mun giefa oss storar saker ꜳ ef hann [veit hid sanna. Nu werdum vid [ei seinni j okkrum rꜳdumm mun nv og þess þurfua [ef hlyda skal. og ꜳdur þeir skiliast setia þeir allt sitt ʀꜳd hversu fara skal.

Nu gánnga þeir ꜳ funnd drottningar og seigia alla sina ætlan ath nv vilia þeir rida ꜳ kongs funnd og spyria huad tidt [se vm hans farar | hun lætur sier þat wel hugna og bidur þa fara sem skiotast ok nv gera þeir suo. [Enn er þeir koma ꜳ [kongs funnd fagnar hann þeim wꜳl. Nu stefna þeir honum ꜳ einmæli. [ok er þeir koma j einn stad þa mællti [Artus góde herra, ek kann seigia þier ill tiþindi og þo sønn [og bidur ek ath þier kunnit mik ei þott ek seigi ydur þviat ek fæ ei leynt [þar sem þier hafued mier allann yduarn varnad j henndur selldt og okkur felaughum [þeghar þier vorut heimann farnir tok Sisibe [kona ydar jllt ʀꜳd og vsæmilight. hun tok eirn þræl þann er fagur var alitumm og leggur j hia sier. enn er vid felaghar villdum henni þat banna þa hiet hun ath skilldi okkur rægia [vid ydur þegar þier kiæmut apttur og þier munndut okkur drepa lꜳta ok sa sami þræll hefuer siþann sofuit hueria nott ꜳ hennar fadmi, og nv er hun vlett sialf, enn vid þordumm ei [ath þier kiæmud suo heim ath [þier vistid þetta ei ꜳdur. Nu svarar kongur ath visu megi þid vita ef þid liuged ꜳ hana ath þat er ykkar bani. Nu svaradi Hermann og sver vmm ath [þat er allt satt sem [þeir hafua sagt. Nu seiger kongur. Goþir winir huad [skulu wier af gera þessari konu er suo illa hefuer tilborid. Nu svarar [Artus þier werdit ath rꜳda allt gerumm vid þat er [þier viliet, kongur mællti. þat er til [ath þrællinn see heingdur edur fothaugginn enn hun see blínndut og suo sennd faudur sínumm. Nu svarar [Artus enn er til annad ʀꜳd ath sennda hana j Svava skóg þar er eingis manns gata og komi eingi madur ꜳ x wetrum og skera þar vr henni tunnguna, og lifer [þa ꜳ meþann Gud will. þetta likar kongi wꜳl.

99. Capitule.

Greífarner rída nu heim ꜳ leid. ok [einn dagh stendur drottning j vigskørdumm og sier jorreyk og [þui næst manna reid og kienner [ɢreifana ath wꜳpnum og þeghar hun vænter ath þeir muni heyra [hennar kall. mællte hun. þat skyldi Gud [vita og vilia | ath ek spyrda god tiþindi til Sigmundar kongs edur huad kunni [þier mier seigia fra honum, seigit satt og liugit ei. Nu svarar Artus, Sigmundur kongur er heill og vel hefuer honum farist. hann er j Svava skógi med her sinn ok [bad ydur þar koma til [mots vid hann. Enn vid megumm ýdur þangad vel fylgia ath hans bodi. Nu sagdi drottning, ekki dvelur mik þar til ef egh skal honum i gegn fara, enn huar er su kona ath mier skal [þann vegh fylgia. þa [mællti Artus, ekki skipter ydur hvart kona fer med [ydur þviat þat er ekki laung leíd. Nu sagde hun þa [er ek buinn ath fara, og nu stígur hun vppa sinn hest og rida þar til er þav koma j einn dal j mørkinne þar er alldri hafdi fyʀ madur komit | og stiga þar af hestumm sinumm. og nv mællte drottning af miklumm harmi. huar ertu Sigmundur kongur edur baudtu þessum monnum ath lata mik her koma. Nv veit ek ath vísu [ath ek er svikinn og ei [muntu mik eina svikit hafa helldur barn þitt med og griet nv sarligha. Nu [seiger Artus. Nu verdum vid þat gera sem kongurinn baud ath skiera tunguna vr hofdi þínv og færa kongi og her skalltu lata þitt líf. Nu mællti Hermann saklaus er þessi kona og tokum annat ʀꜳd. tokumm einn hund er okkur fylger og skerum hans tungu og færumm kongi. [þa seigir Artus hun skal nu þess giallda er hun hefuer illa tekit [wꜳru mꜳli og nu skal framm fara oll vor ætlan. Nu svarar Hermann. Sua hialpi mier Gud alldri skalltu henni mein giora ef ek fæ [þat bannat þier og bregdur nv sverdi og i þessu bili verdur drottning liettari og fæþer eitt sveinbarn allvænt og þa tekur hun af sinni miød drekkiu einn mikinn gler pott og er hun hefuer sveipat barnit klæþum þa lætur hun þat koma j glerpottinn og lykur aptur siþann vandligha og setur hia sier.

[Nu bregdur Artus sinu sverdi og taka þeir ath berriast og er þeirra vidskipti allsnarplight. ok ath lyktum fellur Artus þar vid sialft er drottning hvilir [og ꜳdur skytur hann sinum fæti til glerkersins [og hrytur þat vt ꜳ ana. enn j þui bili [reider Hermann | sitt sverd og setur ꜳ hꜳls Artus suo at aftók høfudit. ok er drottning sier hversu barnit fer fellur ꜳ hana vmegin ok andast hun. Nu tekur Hermann lik hennar og byr vmm sem honum [þikker wænst.

100. Capitule.

Þath er nu ath seigia ath Hermann tekur sinn hest ok ridur þar til er hann finnur Sigmund kong. Nu spyr Sigmundur kongur huar er nv þinn felaghi Artus. Nu svarar Hermann okkur [skildi ꜳ er hann villdi drepa konuna [og meida enn mier þotti aumligt og villdi ek henni vidhialpa og þar til [þreyttu vid okkart mál ath vid børdunnst og drap egh hann. enn konann hefuer fæddann ein svein alvænann og fyrerfór [Artus honum ꜳdur hann liet sitt lif. Nu spyr kongur hvart hafi þid satt sagt [af drottningu edur hafi þid logit [ꜳ hana? Nu svarar Hermann. Ei [seigi ek þier þat lygi herra. kongur mællti. fyrer þvi brautstu mitt bod og rauft þinn eíd? þa seiger Hermann. herra [sagdi hann þat kann vera ath mann hennder einn glæpur og finnur hann sialfur þat og idrast og er þo dugandi madur alla stunnd siþann. Nu svarar kongur reidugligha far brott af minne augsyn. ekki vil ek hafua þina þionusto [leingur þvi ek se nu at þu ert drottinns sviki. Nu geingur Hermann til síns hests og [vard nv feiginn ath hann komst med lifi j brott. enn [Sigmundur kongur styrer nu sínu ʀiki og [bar mikinn harm efter drottningu.

101. Capitule.

267^a. [Þath er nv sagt ad ɢlerkierit rekur med strøndinne til siofar. Nv rekur kerit ꜳ eina eýri [fellur siorinn af suo ath allt er þurt þar er kerit liggur. [ok nv er kerit hrærist vid eyrina þa brotnar þat og grætur | barnit. þar kiemur nv ath ein hind og tekur barnit j munn sier og ber heim til sins bóls. þar ꜳtti hun firir | [tua huna. hun legst nidur og lætur sveininn drekka sigh ok þar fæder hun hann sem sin born og er þar xij manadi med hinndinne. Nu er hann og sterkur og mikill sem ønnur born [fiøgra vetra gømul.

Fra Mime smid

268^a. [Madur er nefndur Mimer hann er smidur [miogh frægur ath hagleik hann hefuer marga sveina med sier er honumm þióna. Hann ꜳ sier konv. ok ꜳ þeim ix vetrumm siþann hann fekk hennar megu þau ei [børn gieta, og þat harmar hann miogh. Hann hefuer átt sier bródur er het Reginn hann var mikill fyrer sier og allra manna werstur og þat vard honum golldit þviat hann feck suo miklar gerningar og kynzl ath hann vard ath ormi [fullumm af eítri. ok nv vill hann hvern mann drepa [og suo mikill ath vndur er ath og ei þora morg hunndrud manna j nꜳnd honum ath koma. ok eingi veit nv hvar hans bygd er nema Mimer.

Wmm funnd Sigurdar

269^a. [Einn dagh fer Mimer j skog vid nokkura menn ath brenna kol og gera þeir þar stóra ellda. ok er [Mimer er staddur vid elldinn einnsamann þa kemur þar ath honum einn sveinn sa er vænn og rennur til hans. tekur Mimer hann og leggur klædi yfuer hann þviat hann [var nøktur þa kemur þar rennanndi ein hind og geingur ath honum og sleiker wmm hofud og anndlit barninu. Ok af þui þikkizt Mimer vita ath hinndinn mun hafa fóstrad þetta barn og þui vill hann ekki [banna hinndinne. Hann hefuer sveininn heim med sier og [vill gera sier ath oskbarne og gefur nafn og lætur heita [Sigfrœd. og vex hann nv vpp til þess er hann [var xii. wetra gamall. ok er hann nv suo mikill og sterkur ath hans maka sa alldri. Hann er illur widureignar og ber sveina Mimers svo ath warla þikkir vært hia honum.

| Fra Ekkihard og Sigurdi

270^a. Einn sveinn hiet Ekkihard hann er mestur fyrer sier af [ollum sveinum Mimers. Einn dag kiemur Sigurdur j smidiu þar sem Ekkihard [smídadi og eigast þeir enn illt vid. ok nv lystur Ekkihard Sigurd med tøng sinne vid eyrad. ok nv tekur Sigurdur sinne winnstri henndi i hans hár og hnykker honum suo fast ath hann [hnykker honum til jardar ok nv hlaupa aller smidiu sveinar ath þeim og vilia duga Ekkihard enn Sigurdur fer vndann ath dyrunumm og suo vt og [dróst þar Ekkihard ath hárinv og [svo fara þeir til þess er þeir koma fyrer Mimer. [hann mællte jlla giører þu þat [Sigurdur er þv ber mina sveina þa er nokkut nytt vilia giera, enn þu gerir ekki nema illt, og nv ertu [yfrid sterkur og ei mattu | minna vinna enn einn þeirra ok nu skal ek þier þar til koma ath þu skallt [þat fuss vilia ella berria þik suo ath þu vinner þo ath naudigur og tekur nu j hønnd honum og leider hann til smidiu. Nu setst Mimer j afl og tekur eitt mikit jarn og leggur j elld og [tekur eina hina þyngsto sleggio og selur Sigurdi ok nv er jarnit er ordit heitt [þa tekur hann þat vr aflinumm og leggur ꜳ stediann og bidur hann þar til liósta. Sigurdur lystur hid fyrsta hogg suo mikit ath steþia stokkurinn brotnar enn stedienn geinngur nidur allt til hofudsins enn jarnit hrytur vpp j brott enn taunginn brotnar og i sunndur sleggio skaptid. ok nv mællte Mimer [Alldrei sa ek neins manns hønnd vhagari og þo sterkari enn þína og huad sem af þier werdur þa mꜳ ek þik ekki nyta til [þeirrar þionusto edur idnar. Nu geingur hann bort og inn j stofu og setst nidur hia fostru sinne og sinnti eingumm manni hvart er honum þikker vꜳl edur illa [vmm þetta mꜳl.

Wmm ʀꜳd Mimers

271^a. [Þegar i stad gerir Mimer sitt ʀꜳd og sier nv ath af þessumm | sveini stenndur honum mikit vhapp og vill [nv fyrerfara honum og nv geingur hann [ꜳ heidina þar er hinn mikli ormur [liggur wid skóginn og sagde hann man þa sennda honum ein suein og bidur hann drepa hann. Nu fer Mimer heim. ok [annann dag mællte Mimer vid Sigurd fostra sinn ef hann [man vilia fara i skóg og brenna honum kol. Enn Sigurdur svarar Ef þu ertt jafnnvel vid mik heþann [af sem hier til þa man ek winna allt þat er þu vill. Nu byr Mimer hann til þessarar ferdar og fær honum vin og [wister til vj dagha er hann skal [burt vera og eina vidareýxi og vísar honum [ꜳ heídina til skogarins.

Siþann fer Sigurdur j skóginn og byr vmm sik og nv geingur hann og hoggur [stort widinn og gerir eirn mikinn elld og ber [ꜳ þau env stóru tre er hann hefuer vpphøggvit. [þa er dagmꜳl eru setst hann til sins matar og nv [etur hann allann sinn mat og ei lætur hann epter einn swp víns. þat er Mimer hugdi honum [winnast skilldu vj daga. ok nv mællte hann fyrer sialfumm sier Varla veit ek nv þess manns wꜳner ath ek mundi ei berriast vid ef nv kiæmi til mots vid mik. ok þat hygg ek ath j einns manns vigi mætti mier ekki j ofurefli vera. ok nv er hann hefuer þetta mællt þa kiemur hinn mikli [ormur ath honum. Ok enn mællte hann. Nu kann vera ath ek meighi reyna migh [til allz þo [bad ek þess ꜳþann. ok hleýpur nv vpp til elldsins og tekur hid mesta trie af elldinum logannda og lystur til ormsins ꜳ hans hofuth [sua ath sa ormur getur nv ei eitri blꜳsit og lytur [hofþinu ath jørdunni. ok nv slær hann hvert ath ødru ꜳ haufud ormsins þar til ath sa ormur var j heliu. Ok epter þat hoggur hann og skier af haufud ormsins. ok nv [er hann allmódur og setst nidur og veit hann nv ath hann ma ei heim komast vmm kvelldit og ei veit hann huad hann skal fꜳ sier til nattverdar [ok þat kiemur honum j hug ath hann skal sioda orminn og [nv krypur(!) hann hann og tekur vr honum hiartad og fester vpp sinn | kietil og lætur þar j af orminum þar til hans kietill er fullur og er honum nv tidt til sins matar. ok er hann hyggur ath sodit skal vera tekur hann sinne hennde i kietilinn og er vall j katlinum brann ꜳ fingrinumm og stakk j munn sier og kiæler hann suo. Enn er sodit rann [ꜳ hans tungu og i hans hꜳls þa heyrir hann ath ij fuglar sátu ꜳ widinumm og kløkudust vid. ok nv skilldi hann huad þeir saugdu annar mællte þetta. Mætti þessi madur vita [þat er vid vitum þa skilldi hann heim fara og drepa [skilldi hann Mimer sinn fóstra fyrer [þat er hann hafdi nv rꜳdit honum bana. ef suo fer sem hann hvgdi. og þessi ormur war bróder Mimers. Ef hann vill ei drepa Mimer þa man hann hefna bródur sins og [mun hann þa drepa sveininn.

102. Capitule.

[Nu er þat sagt ath Sigurdur tekur blod ormsins og rídur ꜳ henndur sier og allt þar sem ꜳ kom er hardt sem horn see. Ok nv feʀ hann af ollum sinumm klædumm og ridur ꜳ sigh blodinv allann þar sem hann mꜳ til taka. ꜳ medal herdanna mꜳ hann ei seilast. Nu fer hann i sin klædi og fer siþann heim og hefuer tronu ormsins med sier. 272^a. Nu er Ekkihard vti og sier huar Sigurdur fer og geingur til Mimers og mællte. Nu fer Sigurdur her og hefuer [orms tronu i hendi [og man hann nv hafua drepit orminn og er nv [eingi annar til enn hver fordi sier fyrer þui þo ath wier [seum hier nv xij og þo ath wier wærum halfu fleire þa hefdi hann oss þo alla i heliu. suo er hann nu reídur. ok nv hlaupa þeir aller til skogar og felast. enn Mimer geingur einn [samt j moti Sigurdi og bidur hann nv vera velkominn. Nu svarar Sigurdur eingi ydvaʀ skal wera welkominn fyrer þui ath þetta sama høfud skalltu gnaga sem hunndur. Nu svarar Mimer ei skalltu þat gera er nv mæler þv. ek vil bæta þier ef egh hefi þat gert er þier likar illa. [ek vil gefa þier einn hialm og einn skiolld | og eina brynniu þau vꜳpn hefuer ek gert [minne henndi Hernit kongi i Holmgardi, og einn hest vil ek fꜳ þier sa heitir Grani. hann er i stodi Brynhilldur. ok eitt sverd þat er heitir Gramur og er þat allra wꜳpna best. Nu svarar Sigurþur. þessu mꜳ ek jꜳta ef þu efnir þat er þu heiter.

103. Capitule.

Nu tekur Mimer brynhosur og fær honum og wꜳpnar hann sik [vid og þui næst eina brynniu [biarta sem silfur harda sem stꜳl steyper hann þeirre yfuer sik. þa fær hann honum hialm þann [er eingi sa annann betra. ok hann setur hann ꜳ hofud sier. ok nv fær hann honum einn skiolld [sa er þykkur og þvngur og allur lagdur med raudu gulli og settur dyrumm steinumm ok nu fær hann honum eitt sverd. [Sigurþur bregþur þui ok synist [honum þat allgott wꜳpn. ok nv reider hann [þat sverd sem hardast mꜳ hann og hoggur Mimer bana hogg.

273^a. [Þaþann fer Sigurdur brott [þa leid sem honum var sagt ath borg Brynhilldur var. ok sem hann kiemur [til borgar, þa er afttur borgarhlided lukt med storumm jarnhurdumm og einngi madur er nu þar [fyrer honum vpp ath luka. | Nu hrindur hann hurdinne med sinumm fæte suo ath i sundur bresta jarnslárnar er hurdinn var lukt med ok nv geingur hann j borgina. þa koma j mót honum vij vardmenn er giæta skilldu borgar hlidz og þikker þeim illa er hann hefuer uppbrotid hlidit og fyrer þetta vilia þeiʀ [drepa hann.

Nu er þat sagt ath Sigurdur bregdur sinu sverde [Gram og hoggur ꜳ ij henndur og ei lietter hann fyʀ enn hann [drepur borgar menn þa alla. ok vid þetta verda varer [borgar menn ok veita honum athgøngu. [hann werst hæverskligha. þetta spyr Brynhilldur þar er hun situr i [sinne skemmu. þa mællte hun þar mun kominn Sigurdur Sigmundsson. ok þott hann hefdi | drepit þar vij ʀiddara sem nu hefuer hann drepit vij þræla þa skylldi hann þo welkominn med oss geingur nv vt og þar til er þeir berriast og bidur þa hætta. Nu spyr hun hver þessi madur see er þar er kominn [enn hann seigist heita Sigurþur. Hun spyr hveʀ ætt hans see? enn hann [lietst þat vglogt vita ath seigia. Nu mællte Brynhilldur Ef þu weitst [mier vgløgt ath seigia þa kann egh þier seigia ath þu ert son Sigmundar kongs og Sisibe. Nu skalltu welkominn med oss edur hvert ætlar þu þína ferd. Nu seiger [Sigurdur. Hegat er mitt eyrendi þviat Mimer minn fóstre visade mier hegat til eins hestz er Grani heiter er þv ꜳtt. Nu villda ek þat þiggia ef þv villt veitt hafua. [Nu seiger Brynhilldur þiggia skalltu af mier einn hest ef þu vill og þo ath fleiri vilier þu og heimill er þier wꜳrr beini sa er þier wiliet hafua. Nu sennder hun til v menn ath taka hestinn og eru þeir allan dag ath og fꜳ ei tekit og fara heim wmm kvelldit. ok er Sigurdur þar þa nótt j godum fagnadi. ok ath morni fara til xij menn og fer hann sialfur hinn þrettanndi og [leinngi elltast þesser xij wid og fꜳ ei tekit ok ꜳdur lietter bidur Sigurdur fꜳ sier beislit og geingur nv til hestzinz og hesturinn geingur [j mot honumm og tekur hann nv hestinn og leggur vid beísl og stigur ꜳ bak [hann þakkar wel Brynhilldi beina og ridur nv dag og nott til þess er hann kiemur þar er heitir Bertánngalannd. þar rædur fyrer einn kongur er Jsungur heiter [er allra kappa mestur. hann ꜳ xi sonu [aller afburdar menn hann tok wel wid Sigurdi og [er hann þar med honum langar stunnder.

---

Noter: