Þiðriks saga af Bern - Villcinasaga

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Fornsvensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Þiðriks saga af Bern

---

Mb. (også kalt hdskr.) er et norsk skinnpergament fra slutten av 1200-tallet. A og B er islandske papirhåndskrifter fra midten av 1600-tallet. U henviser til Carl Richard Ungers 1853-utgave av Saga Þiðriks konungs af Bern. 34¹ viser til at teksten i Mb. er utført av skriver nr. 1. Kapitteltallene i parentes henviser til Ungers utgave.

---

Villcinasaga

34¹ (22).| Konongr hævir raðet firir ʀuzcia lande iaustrriki. hann hæitir hærtnið konongr hann var rikr konongr ok viðfrægr ok orosto matðr. En osætte gærðezt. amillim villcinus konongs ok hærtniðs konongs ok þa er villcinus konongr hævir raðet firir villcinalande. vm riðar saker. þa oroaðezt hugr hans. ok stæmnir ut ovigum hær ok otal riddara ok annara hærmanna. riðr nu i pulærna land. en þæt liggr til rikis hærtniðs konongs. ok aþær margar orostor ok storar. Hærtnið konongr hævir frett. at ofriðr er komenn i hans riki. ok byðr ut ovigan hærr af ruzcialande. hann hafðe mikit riki at stiorna. annat en ruzcia land. Hann amikit af girklande. ok vngaria lande ok nalæga hævir hann oll riki vnnit austr til hafs ok mikit firir austan haf. Hærtnið konongr a ok æinn broðor sa hæitir hirðer. Villcinus konongr amargar orostor ok storar. við hærtnið konong ok hans broðor. ok fǽr Villcinus konongr iamnan sigr a ʀuzcie mannvm ok æyðir allt land þæira. þar sem hann færr. ok oll sma lond hæriar hann ok æyðir. Ok þar æptir flytr hann hærrenn upp i ʀuzcia land ok vinnr þar margar storborger. þar vinnr hann ok þæssar borgir. smalizku kiu ok palltæskiu ok æptir þat riðr hann inn i hollmgard er hafuðstaðr er hærtniðs konongs. Ok nv værðr horð orosta firir utan borgena þui at hærtnið konongr þœysir vt ovigum hær or borgenne. En Villcinus konongr tok amote ok hafðe sigr. sem fyrr. ok þær fællr hirðer broðer | hærtniðs konongs ok mikill hærr af ʀuzcia mannvm. ok halldet til laustnar. ok vinnr hann nv borgena. ok þar tækr nv Villcinus konongr sva mikit gull ok silfr ok dyra gripi. at alldri fyrr. fæk hann þui likan sigr. iængri hærfærð. siðan er hann hæriaðe fyrsta sinn.

sætt Vilcinus konongs ok hertnið konongs

35¹. | Nokkore stunndu siðar sættazt þæir Villcinus konongr ok hærtnið konongr. þui at hærtnið konongr þottezt þa væra afl litill. mote at standa Villcinus kononge. latet þa broðor sinn ok mikinn luta af eno bæzta liði sinu. Ok var mæð þæssomote sattmalet gort at hærtnið konongr skal sialfr hava ʀiki sitt ok gællda Villcinus kononge skatta af. mæðan bæggia þæira lif være. Villcinus konongr færr ivir allt ʀuzcialand ok kannar landet ok tækr skatta ok læggr vndir sik.

vm Nordian son Villcinvs konongs

36¹ (23). Villcinus konongr a æinn son sa hæitir Nordian hann er mikill maðr firir ser ok manna friðaztr ok stærkaztr. harðr ok grimr ok singærn af fe ok ovitr hia þui. er hans firirmænn hava veret. ok firir þa sok fæk hann ekki sua mikit lof sem hans faðer. Ok nv fysizt hann Villcinus konongr at fara hæim isitt land. ok liggr við land æitt sinni. aruzcia lande. ok gængr konongr upp aland fra skipum sinvm. | æinnsamann. ok varð engi hans manna hia hanom staddr. næma hann æinn var þærr iskoge nockorum. Ok þa ser hann en iskogenom æina kono ok syndizt hanom konan æinka frið. Konongenom rann hugr til hænnar. ok gæk þægat sem hon var firir. En þætta var æigi annur kona en þat sem kallat er sækonor. en þat a æðrli isio ok synizt alande sem konor. En villcinus konongr læggr hændr vm hals hænne ok kyssir hana ok kræistir. ok lægsk hann ihia hænne. Hans mænn foro at læíta hans. þæir sem fylgia skylldu hanom. Ok þui næst kom hann til skipa ok sinna manna. Ok þægar er byr gæfr þa sigla þæir ihaf. ok þa er þæir varo langt ihaf fra lande. þa kœmr upp hia konongs skipínu æin kona ok tækr iskip . . .

| 38¹ (25). . . . atte hæíma liggiande. ok hann hafðe sparat við sína hofðingia ok riddara. ok ser hann nv. at tvæir koster ero firir hende annatvæggia at flyia rikit. æða fa osigr. Ok firir þa sok tækr hann þat rað. at hann gængr amiskvn hærtniðs konongs ok fællr til fota hanom ok aller hans mænn. Ok þa kallaðe hærtnið konongr alla raða mænn sína. atal viðr sik. ok taka aller villcina mænn ser grið. Ok nu mæler hærtnið konongr. Hinn riki villcinus konongr yðar faðer Nordian konongr gerðe miskunn | viðr mik. en þo braut hann vndir sik vart riki ok atte þær margar orostor. ok let ek minn broðor firir hanom. ok komom ver ahans valld ok vart riki. sva sem nu ero þer avaro vallde. En nu firir þui at ver fængom þa grið ok sætter af hanom. þa skalum ver þer þat val launa. ok skallt tu grið hava. en allt yðart riki skal vndir oss luta. at lyðrni ok skattum. En þer skalvð oss æiða sværia ok hallda siðan mæðr trygð ok drængskap. þæsse sætt er fastlæga hundin. milli hærtniðs konongs ok Nordian konongs. Ok aðr en hærtnið konongr fara hæim or þæssare hærfor þa læggr hann vndir sik allt villcina land. En Nordian sættr hann konong ivir þui lande er ver kallum nu sioland. Ok ekki hævir hann mæíra af sinu riki. ok a þæssa læið stændr rikit langa æve. Hærtnið konongr a .íí. svnu. hæitir en ælldri Osanctrix. en hinn yngri Valldemarr. ænn a konongren æinn son mæð frillu sínní. en sa er næmdr ilias. ok er sa friðr matðr ok kurtæislægr.

| hertnið konongr skipar riki sinv sem hann vill at standi eftir sina daga

39¹ (26). Nv er hærtnið konongr gamall at alldre ok þungfœr. at stiorna riki. þa sætr hann Osanctrix son sin ivir allt villcina land ok gæfr hanom konongs nafn. Ilias syni sinum gæfr hann jarlsdom igrecía. Ilias iarll er rikr matðr ok mikill kappe. Nv fǽr hærtnið konongr sott ok iþæírí sott þa stæmnir hann þing af enom vittraztu mannum. hann skipar rikinv ok sægir | hværsu standa skal eptir hans daga æf hann ma raða. Þa gæfr hann Valldemar syni sinum konongs nafn ok sætr hann konong ivir ʀvzcia land ok pulærna land ok nesta ræðr hann austrhalfum hæímsens flæst allum. Litlu siðar andaðez hærtnið konongr mæð fullum væg sinum. en synir hans stiorna rikínu langa æve.

her segir ifra nordian konong oc hans svnvm allvm

40¹ (27). Nordian konongr er nu isiolande ok a fiora sunu. æinn hæitir Avæntroð en .íí. Etgæir ok enn .iíi. Asplian. fiorðe Viðolfr. aller ero þæir risar. at afle ok æðrli. Ok þa er Norðian konongr fær bana sott ok Osanctrix konongr spyrr hans anlat til sanz. þa stæmnir hann svnum hans afund viðr sik ok lætr þa sværía ser æiða. ok siðan gæfr hann asplian enom ællzta brœðr þæíra konongs nafn. ivir þui riki er att hafðe Nordian faðer þæíra. ok þæsso allu vndu þæir brœðr. Viðolf er sva mikill orðen broðer þæíra. at oxl hans bær æigi lægra. en annara risanna brœðra hans færr hafuðet. æinn er hann ok stærkare en tvæir aðrer ʀisarner brœðr hans. Sua er hann illr viðrskiptis. at ænguetta þyrmir hann. Ok er asplian | konongr broðer hans sa at hann var illr viðrskiptis. þa þottezt hann vita. at æígí minndi lyða at hann fœre sva laus vm allt. ok lætr sla jarnræckændr vm hals hanom ok fœtr. ok alldrigin skilldi hann laus væra næma ofriðr se æða til bardaga skyli fara. Konongren Asplian lætr sla hanom æina digra jarnstong ok mickla. ok þar fylgir æin mikil jarnfæstr. En Ætgæir ok Avæntroð brœðr hans skylldu bæra jarnstong hans. huært er hann færr. Ok alldrigi kœmr hann or sinvm bæivm. næma iorostom ok firir þui er hann kallaðr viðolfr mittvmstangan. Etgæír broðer viðolfs hævir ækki annat vapna næma atgæir digran slægín af jarne.

(28). Nv ero þæir brœðr skattgilldir vndir Osanctrix konong ok | hæímilir iallar nauðsyniar. Osanctrix konongr er kvangaðr ok hans drottneng hæitir Juliana. Hænnar faðer er sa konongr er Jran var kallaðr. hann reð firir þæim landum er annat het skrottan en annat brittan þat er nv kallat England ok Skotland. Dottor atto þau Osanctrix konongr ok Juliana. hon het Bærta en kurtæisa. Jvliana fær bana sott ok harmaðe þat huar matðr.

| her segir fra melias konongi

41¹ (29). Melias het konongr hann reð firir hunalande. hann var allra manna rikaztr ok milldaztr ok mikilataztr. Han a æína dottor er hæitir Oda hon var allra mæyía friðazt ok hœværskazt. ok hænnar hafðu beðet hinir rikazto konongar ok hærtogar. ok konongren faðer hænnar ann мæynni sva mikit at engum manne vill hann hana gipta. Osanctrix konongr er nv kvanlaus ok vill nu firir læitazt. hann hævir spurn af þæssom rika kononge Melias ok hans dottor. Nv sendir Osantrix konongr .xíí. ʀiddara sína væl buna ok fæk þæim ihændr bref mæð jnnsigli. ok þætta stoð arítínu. Osanctrix konongr villcinalandz sendir orð Melias kononge enom rika ok hinum skæggsiða. Sact er oss af yðru riki ok frett hafum ver af yðare dottor. at hon er allra mæyia friðazt. Nu vilium ver bitðia hænnar oss til æiginnar kono. ok sænd mæð hænne sva mikit fe sem hænne sœmer. ok mer sænd þu gull ok dyra gripi til sœmdar. Haveð þok af oss ef sva gere þer. Ok æf þer afrœkezt varar orðsenndingar. þa munu þer þæista huarer. ver æða þer. æigum mæíra afl.

| her segir fra sendimannvm Osantrix konongs

42¹ (30). Þæsser riddarar koma ihuna land ok þui nest iborg þa er Melias konongr var í ok ahans fund. Syna hanom bref ok jnnsigli. Ok hann tækr | við ok ser ivir ok þikkir vndarlæct er Osanctrix konongr hævir hanom bref sentt er mæð ængri vinatto hafðu þæir jarðtæignir gortt sin amilli. læs bref ok mællte siðan. Undrumk ek þæsse orð. Osanctrix konongs at ek muna mina dottor sænda hanom er æigi villda ek gifta enom rikazto konongom æða hærtogom. þæim er æigi hafðu minna riki en hann. ok mællto til litilatlæga ok kurtæislæga ok synniaðom ver þæim. Nv mæler Osanctrix konongr til þæssa raðs mæðr drambe ok hygs hann munu skælva oss mæð hær sinum. En mæíri von þikkir mer at hanom bere fyrr annat til handa. en þat. ok lætr taka sendemænnena ok kasta idyflizu ok sægir at þæðan skolu þæir biða Osanctrix konongs.

her coma broðor synir Osantrix konongs til hirðar

43¹ (31). A þæssare tið koma til Osanctrix konongs tuæ'ir vngir mænn hans broðor synir. Synir Jlias iarls af Grecía. Hærtnið ok Osið. Hærnið var þa .xí. vættra. en Osið var .x. vættra. Hærtnið var allra manna kurtæisaztr ok bæzt mæntr vm allan riddaraskap sva vitt sem villcinaland er. Osanctrix konongr sætr hann hofðingia jnnan hirðar ok gaf hanom iarls nafn. sem Jlias faðer hans var. ok er nu hærtnið mikill matðr firir ser. ok fæk hanom mikit lén ivillcinalande. (32). | Nu spyrr Osanctrix konongr at hans riddarar varo ííarn sættir ok nu a hann tal við sina hofðingia ok riðdara. Ok sægir huærsu sivirðlæga Melias konongr hævir tækit hans ærænde ok mænn hans sætta íiarn ok idyflizu. Sægir hann ser þat kærazt at fara a hændr Melias kononge ok hæfna þæirar skæmdar. Þa svaraðe æinn vitr matðr konongenom hærra sægir hann. takum annat rað. væra kann at Melias kononge þœtte æigi sva tigurlæger sendemænn. sem væra ætte. Sendeð til hans yðarn frenda Hærtnið iarl ok mæðr hanom Osið hans broðor ok marga að|ra kurtæisa riddara mæð storom gærsimum ok mikklum fearlutt gulli ok silfri. ok þa mun hann þæim væl fagna.

Raðagerð Osantrix konongs

44¹. Þæsso samþykkizt Osanctrix konongr ok rœðer hann þætta firir frenda sinum hærtnið ok sægir at hann vill sænda hann ihunaland afund Melias konongs. ok hann sægir sik buinn væra huart sem hann vill hann sænt hava. Nv lætr Osanctrix konongr bua færðena ahuærria læið er kurtæislægazt ma. þa lætr ok konongren Osanctrix bref rita mæð þæssom orðom. Osanctrix villcinalandz konongr sender orð Melias hunalandz kononge. þer haueð illa gortt ok ovirðilæga tækit varom orðsendengom en þer mætteð sua hava gortt at huaromtuæggia være vægr at. ok tækit varom orðom val ok hofsamlæga. En nu hævir þu gortt | oss skomm ok varom mannvm er þer sættuð þa iprisund. Nv sændom ver til yðar hærtnið iarll varn frenda ok mæðr hanom hans broðor Osið. mæðr samvm ærændom ok hinir foro. Takeð nu val við þema ok sendeð oss þat sem ver bæiðumk. Ok æf nockorn lut skorter a. þa æigu ver at hæfnazt ayðr ok vareð yðr ok buið sem bæzt borger yðrar ok kastala.

hertnið kœmr ihvna land

45¹ (33). Fara þæir nu ok koma afund Melias konongs ganga firir konong bær hærtnið iarll fram ærændit ok talar langa talu ok morg fogr orð ok snioll. Konongren tækr þunglæga male hans. þa tækr hærtnið iarll æitt purpura klæðe ok tvau | mikil borðkærr af rauðu gulli ok æitt mikit landtiælld gullsaumat ok sægir at Osanctrix konongr vill þæssa luti gæva hanom at þat verðe hans ærænde sem hann vill. þa svarar Mælias konongr Ambater minar sende ek hanom amote þæssom sendengom. en æigi venter mik at Osanctrix konongr fae mina dottor at fekaupum. Have hann mickla oþok firir sitt ærænde ok | sva þu er frambart. lætr taka jarllenn ok Osið hans broðor ok sætia iiarn sem hina fyrri ok sægir at þaðan skolu þæir biða Osanctrix konongs.

Osantrix konongr lætr bva her i hvna land

46¹ (34). Nv spyrr Osanctrix konongr þæssi tiðænde. Hann lætr bva mikinn hær ok aðr en hann flyti þænna hær vtt af sinv riki. þa talar hann firir mannvm sinvm ok sægir at enn riki Melias konongr hævir tækit mina riddara ok sætta idyflizu. ok nv sænda ek tva мina broðor syni til hans. ok gerðe hann slict hitt sama | viðr þa. En huassu fæ æk þæssarar sivirðingar hæmt æða huassu vili þer nu mæð fara мinir vinir raðæð mer nu hæillt. Nu er Melias sua rikr ok mikill firir ser. at likare þikkir mer at ver faem engan sigr. næma ver sætim nockot rað firir. Nu svaraðu hans hofðingiar ok baðo hann sva firir sia sem bæzt byriaðe. en þæir sagðuzt hanom hæimilir ok fægnir vilia hanom fylgia iallar nauðsynniar huart er hann vill fara.

Osantrix konongr gerir boð eptir risvm

47¹. Þa gerir Osanctrix konongr boð isioland til Asplians konongs ok mællte at hann skilldi sænda hanom sina brœðr þria Etgæir ok Avæntroð ok vidolf mittvmstangan ok alla þa mænn er hann mætte. Osanctrix konongr færr við hærrenn ok þæir komo til hans þa risarner brœðr Asplians konongs ok mikit lið annat. Etgæir ok Avæntroð læiddu viðolf mittumstangan ok baro þa ena digru jarnstong ok jarnfæsti huart sem þæsse hærr fluttiz.

Osantrix konongr kœmr i hvnaland

48¹ (35). Osanctrix konongr bað alla sina mænn kalla sik friðrik konong ok alla bíðr hann læyna sinv retto namne ok sva gæra þæír ok nu biðr hann þa væra friðrsama ok ængu granda þo at þæir kome iovina sinna land. ok þæsso værðr| fylgt. þæir koma nu ihuna land ok flytiazt þæir ivir landet. mæðr þæim friði. at engi er sua litill firir ser ok fakunnigr ok sœker hann afund þæssa ens uttlænzka hofðingia. at hann man æi til goðra lycta læiða hans mal. Ok viðr þætta værðr hann vinsæll ok ris af hanom gott orð. ok huær er frægn til hans þa fær ahans fund at fœra hanom vistir ok vín. en hann gæfr huærivm halfu mæíra firir en vært se. Hann sœker til borgar þæirar er hæitir villcína borg. þat var hafuðstaðr Melias konongs. þa sende friðrik konongr fram orð firir ser. til Melias konongs ok vill uita. æf hann vili læyfa þæim at riða inn istaðen. ok sægir at þæsse hærr er komen af spanía lande. ok þæir vilia niga ok þiona Melias kononge.

Vm viðrœðo Osantrix konongs oc Melias konongs

49¹. Melias konongr svarar ok sægir. at han kvaz ræðazt sva mikit lið at þæir muni suikia hann. Friðrik konongr svaraðe at þæir munv þat þui siðr gæra at suikia hann. at hann lezk buinn at læggia sit lif ok sinna manna við konongsens lif. Nv mæla þætta marger mænn firir Melias kononge. huassu væl hann hævir flutt hær iammikinn iokvnnu lande ok huassu margir mænn hafðu sott a hans fund ok huassu val hann hafðe við alla gortt. ok leto þæss mæstar vaner at Melias kononge minnde mikill styrkr at hanom væra. En hann tok miok tomlæga ok let miok tortryglæga.

Borgar menn sialvir lova Osantrix inn at riða i staðinn

50¹. Borgar mænn sialver æigu tal sin amilli ok sægia at staðr þæira mun ækki væslaz við. at iamgoðr hofðingi kœme i hælldr margum lut at rikare. Ok at raðfysi sialfra borgarmannana. riðr friðræk. inn istaðen. ok þa er Melias konongr ser þætta lið. þa ottazt hann miok ok villdi mykklu hælldr at æigi hæfði sia | hærr komet innan borgar. Friðrik konongr riðr til konongs hallar ok aller hans mænn. Þa mæler | friðrik konongr til Etgæirs ok Avæntroð at þæir skylldu gæta viðolfs mittumstangan ok bað þa vti standa firir hollenne. Friðrik konongr gængr inn ihollena ok margum riddarom atðrum mæðr hanom ingangande kœmr hann firir hasæte Melias konongs ok fællr til fota hanom ok mællte. Þu enn riki Melias konongr gær sva væl firir þinn konongdom tak við mer. ok vil ek gærazt þin matðr. Ok þui sotta ek a yðarn fund. langa læið væstan af spanía. at ek vill bioða yðr mina þionosto.

Vm viðrœðor þeiʀra Melias konongs oc Osantrix konongs

51¹. Melias konongr svaraðe otryglæg lizt mer þin þionosta ok hana vil ek æigi þiggia. ok oþok have þer firir þat. at þer þæystuð sva mikklum hærr ivarn stað. þa mællte Friðrik konongr at læyfi borgarmanna ræið ek iborgena. ok þat hugða ek at yðr firir þœtte æígí var hingatkvama. ok æigi hæfða ek hingat komet æf ek vissa at yðr þœtte værr. Ok ængum villda ek at mæin stœðe af vare kvamo hær æf ver mættem sialver raða. Gær nu sva væl goðe hærra. at tak mik upp hæðan sem ek ligg. ok aller minir mænn skalu yðr þíona. þa mællte Melias konongr vist man ek æigi taka við þer. Ef þer ok mer værðom osatter ok skil oss a. þa er sva mikit yðart fiolmænne komet ivarn stað ok ækki late þer yðart mal firir oss. ok ma ek firir þui æigi trua þer ok æigi vil ek þin orð længr hæyra.

Vm tiltœki vidolfs mittvmstanga

52¹ (36). Viðolf mittumstangan frægn uti firir durum at hærra hans liggr inni firir hasæte Melias konongs ok kvæðr hanom þat mikkla næisu. ok værðr hann miok ræiðr ok bryzt vm ok kœmr . . .

54¹ (38). . . . | dar værk mæðr sinv sværði Melias konongr atte ser hafuðstað i villcina borg. En þa er Atila konongr | vann vndir sik allt rikit þa sætti hann sinn hafuðstað i Susat ok þæss hævir hon lenge notet siðan. þui at hann hafðe ok bygði þænn stað fyrsta sinn ok er hann en idag miok agætr ok rikr.

Atila er nv tekinn til konongs

55¹ (39). Atila let sik til konongs taka ivir allt huna land. En þa er Osanctrix konongr spyrr þætta. at Melias konongr hævir latet rikit ok Atila konongr hævir ifir hann stigit. þa þikkir hanom illa ok þikkizt æiga akallu til þæss rikis firir þui at þat er ærfðar land Oda dottor Melias konongs. Ok gerezt nu mikill ofriðr milli Osanctrix konongs ok Atila konongs. ok værða storar orostor ok mikit manfall milli þæira. ok hælldr Atila konongr allu rikinu. þui er hann vann mæð sinv sværði. af Melias kononge. Segir ok sva Atila konongr at faðer hans Osið a ekki sva mikit riki ifrislande. at hann mun æigi þæss allz þurfa mæðan hann lifði. mvn ok sægir hann Otnið brœðr minum þikkia smaskipt. æf ek kalla til halfs rikis við hann. þægar er faðer okkar fællr ifra. Þykkir mer ok miok illt af at lata þæsso riki. mæðr þui at ek hævi mikil vanðræðe til þolat. Ok þat sægir hann at allt mvn hann lata isænn lifit ok rikit ok sva er.

| Andlat osið konongs

56¹ (40). Nv andazt Osið konongr faðer Atila konongs. Ok tækr rikit. hans son sa enn ællzti Otnið broðer Atila konongs ihunalande. ok er nu Otnið konongr ifir frislande. hann a æinn son sa hæitir Osið ok er hann allra manna kurtæisaztr ok viðfrægaztr vm alla luti. ok þa er Osið var vaxenn matðr. þa fysizt hann at fara til sins faður broðor atila konongs ihunaland. ok þar kom hann. konongr tok val við sinum frenda ok sætr hann hofðingia innan hirðar. ivir marga | riddara sina ok a þæssa læið stændr langa æve rikit. Þat er æitt sinn at Atila konongr kallar til sin frenda sinn Osið ok sægir at hann vill sænda hann i villcinaland til Osanctrix konongs at bitðia dottor hans konongenom til handa. ok hans færð varð væglæga buín. ok riða mæð hanom .xx. riddarar þæir er kurtæisazter varo ihirðenne.

| Osið feʀr i vilcinaland

57¹ (41). Nv riða þæir ivillcinaland við mikklu drambe ok hitta Osanctrix konong. konongr tækr val við sændemannum Atila konongs. þo at hann være ekki hans vín. Minnizt a at þat er ekki kononglæct værk at spilla hofðingians sendemannum. þæim er bæra vaket ærænnde sins hærra. ok vill vita huat Atila konongr vill hanom. er hann sendir sva tigurlæga mænn til hans. Ok nv sægir Osið sin ærænde. at atila konongr vill fa hans dottor Erka. Osanctrix konongr svaraðe þæssom orðom. Atila konongr er ekki var vinr. ok ovingazt hævir hann við oss. ok mikin skaða hævir han gort villcinalandz mannvm. ok nu er þæss engi von at ek gifta hanum dottor mína. en væl skulu þer komner mæð oss. mæðan þer vilið dvalst hava. Osið for nu hæím ok sægir konongenom. sitt ærænde ok engi von er at Atila konongr fae dottor Osanctrix konongs. ok þæss gætr Osið at alldrigin sa hann sinum augum iamfriða mæy. sem Erka konongsdotter ok þar nest bærta en kurtæisa hænnar systir.

Vm margreiva Rodolf

58¹ (42). Borg æin hæitir bakalar þar ræðr firir æinn margræivi sa hæitir Roðolfr. mikill hofðingi ok vín Atila konongs. Nu sender atila konongr margræivanom orð. at hann skal koma afund hans ok sva kœmr hann. Atila konongr sægir at hann vill sænda hann ivillcinaland. | at finna Osanctrix konong. mæð þæim hætte sem fyrr. sende hann osið frenda sinn. at hann biði dottor hans hanum til handa. Ok æf hann vill enn æigi var orð hæyra æða hælldr sviuirða þau sem fyrr. þa | sægið hanom at hann bui sik ok allt sitt riki ok alla sina mænn ok monum ver koma a hans fund ok hæimta miskunar laust af hanom allt þat er ver bæiðumk. Margræivinn er nu buinn ok hans færð varð væglæga ræist. sem maklæct er engi matðr var sva lovaðr miok. iallu hunalande. vm allan riddaraskap ok hœværsku ok kurtæisí. Hann færr ok mæð hanom .lx. riddara. ok marga svæína. hann kom ivillcinaland. er hanom væl fagnat huær sem hann færr. Osanctrix konongr fretter til hans færðar ok lætr bua væizlu imot hanom. ok væl vill hann fagna þuilikum hofþíngia. sem margræivinn er. ok þa væizlu þiggr hann mæð vinatto þægar er hann kœmr farande.

vm ɢreifa Rodolf

59¹ (43). Nv bær мargræivi roðolfr upp sin ærænde ok sægir at enn riki Atila konongr hævir hann þænneg sæntt ok vill hann at þer sendeð hanom yðra dottor ser til drottnengar ok mikinn soma mæð sem væra a mæð konongs barne. ok þæt ætlaðe atila konongr at ek mindi æigi invirðilæga hans ærænde frambæra ok ek mindi varla dirfð til hava. en þat skal þo æigi væra. Hann sagðe sva æf þer | synið hanom hær nockors lutar i. þa man hann til koma mæð hær sinn. hann hævir mikinn styrk ok mikit riki. aflat mæð sinu sværði. ok væl hævir hanom allt tækizt ok er bættra viðr hann vinatto at æiga. en vanndræðom at skipta.

Osantrix konongr svarar margreifanom

60¹ (44). Þa svaraðe Osanctrix konongr. mikill hofðingi ert tu мargræivi ok | miok ert tu lofaðr ok kurtæislæga flytr þu ærænde þins hærra. En undarlæg liz mer orðsendengen Atila konongs ok kynlæct er þat er hann þorer at bitðia dottor minnar. | þar sem hann hævir sæzt i þat riki. er ek amæð retto til at kalla. ok af þui æinu hævir hann micklazt er Melias konongr atte minn magr. ok þo at vit værem osattir þa em ek þo skylldugr til at hæmna hans æf ek mætta. Enda er ok Atila konongr ekki sua mikillar ættar sem varir frendr ruzciamænn. Ok þat er hann het mer ofriði ok minum mannum þa ræðomk ek þat allz ekki. ok þo at hann hallde vanðræðom við oss. þa munu aller sægia at hann hævir rangare ok at oflitlu hallde kœmr oss var enn mikkli styrkr. æf Atila konongr tækr af oss nauðgum þæt er hann bæiðizt. illa myndu þui varir ætmænn hyggia æf þæir vissi firir at sva skilldi fara. En væl skolu þer mæð oss komnir mæðan þer vilið dvæliazt. en ekki venter mik at yðart ærænde verðr þat sem þer vilið. Margræivin vil nu hæim fara. en Osanctrix konongr læiðir hann goðom giafum ibrott. Færr hann afund Atila konongs ok sægir hanom at engi von er at hann fae hans dottor.

| Atila konongr svarar

61¹ (45). Ða svaraðe atila konongr læigiande. latvm hafa barn þat er brækar hæyri aller minir mænn ekki skolum ver ræðazt at koma ivillcina land. ok huar ridare bui sik. ok skolu hynir nu freista sín. ok villcinamænn. skolu vita huart ver kvnnum at lita var suærð iþæira bloðe. æða þola kolld iorn ivaro hollde. nv sem fyrmæir. ok þat boð skal koma ihuærs manz hus. aðr en hæim snvim ver. Nu samnazt saman mikill hær manna. ok er nu Atila konongr albuinn at riða i villcinaland a hændr Osanctrix kononge | ok hæfna þæirar suivirðingar er hann fǽr æigi dottor hans. Lyftir hann nu hærrenom ut af Susat ok hævir hann .ví. þushundrað riddara ok mikinn hærr þænn er særgænter hæita. Nu kœmr hann ivillcinaland ok brenner ok bæler. fær odde ok æggiu ivir allt landet. brytr kastala ok brenner tún.

Osantrix konongr spyʀr ofrið

62¹. Osanctrix konongr spyrr nv þænna ofrið ok sendir boð isioland eptir skatkononge sinvm asplian ok hans brœðrom risunvm ok vill hann þa framme. hava mæðan hann byr sinn hærr. Ok nu mœtazt þæir ok værðr þar mikil orosta ok mannspæll. Asplian konongr hævir litit lið. en þo træystir hann þui val | firir sakar brœðra sina. Viðolfe mittumstangan var nu lausum slægit. mæð sina mikklu iarnstong ok hann lystr abaðar hændr dræpr bæðe mænn ok hæsta ok mæiðir allt er firir værðr. Ok værða þæir nv ofliði borner ok flya liota þæir. en aðr hava þæir drepet .v. hundrað riddara. æinsaman hævir viðolfr drepet .ííí. hundrað. Ok nv rækr Atila konongr þænna flotta langa læið ok dræpr mikit af ok sva læypr viðolfr mikit. at engi hæstr fær tækit hann. lystr aftr stundum ok væitir margum skaða ok kœmr nv asplian konongr ok brœðr hans risarner afund Osanctrix konongs ok sægia hanom at þæir hava enga viðrstaðu mote Atila kononge firir fiolmænnez sakar liðs hans.

Osantrix konongr feʀ með her sinn moti Atila konongi

63¹. Eftir þat fær Osanctrix konongr mæð mikin hær mote Atila kononge ok æigi hævir hann minna lið en .x. þushundrað riddara ok mikinn hærr annan. Nu hittazt | konongarner. ok værðr þar orosta mikil ok mannskœð ok gængr nv viðolfr mittumstangan. sua fram ok hans brœðr. at þæir læmia ok dræpa allt þat er firir værðr. ok nu liðr adagen ok værðr nu Atila konongr ofliði borenn ok flyr nu at kvælldi askog nokkorn ok ivir skogenn. En osanctrix konongr rækr flottann til skogsens en skogr er mikill ok er hann aflattr at riða. askogenn. anattarþele ok firir þui lætr hann ræisa landtiolld sin ok hærbuðir ok byr þar vm nottena. En Atila konongr liggr annanvæg skogsens mæð sin hær þann er vndan kom.

| Vm stola her þann er margreivinn com at osantrix konongi

64¹ (46). En þa er myrkkvazt var netr. þa stændr мargræiui Roðolfr vpp ok fimhundrað riddara mæð hanom ok hærklæða sik. Ok riðr nu ɢræivinn askogenn ok ivir skogenn ok læypa þæir nu alandtiolld Osanctrix konongs koma aþa ovara ok dræpa marga riddara. ok aðr en þæir nae uapnum sinum. þa hava þæir drepet sæx .c. manna af þæim. sumt mæð uapnum en sumt vndir hæsta fotom. En þa er hær Osanctrix konongs fær vapnum komet firir sik þa flyr Rodolfr afund Atila konongs ok sægir hanom þæsse tiðænde ok biðr hann fara aftr ihunaland ok gæta þæss rikis væl. sægir at æigi munu þæir mæira þar fa syst at sinni. Konongren þackar hanom væl ok þiggr þætta rað ok fær nu aftr isitt riki ok stændr nu kyrt vm rið mioklanga. sva buit. at huarge þæíra hæriar a annan.

Nv ætlaz margreivinn til mikilla svika við osantrix konong

65¹ (47). Þat er æitt sinn at en goðe sendematðr ɢræivi roðolfr sægir sinvm hærra Atila kononge. at hann vill hava or hirð hans. þriu .c. riddara. þæira er vaskazter væræ. ok þar mæð broðor son konongsens osið ok | braut vill hann riða ok æigi kvæðr hann sin þurfa fyrr at venta en þriggia vættra fræste. konongren gerer sva sem hann bæiðizt fær hanom lið ok mikinn hærr ser til fylgdar.

Rodolfr feʀr i vilcinaland

66.¹ Riða þæir nu ibraut. visar мargræivi Roðolfr læið ok lætr þat orð ifra fara. at hann skal riða væstr ispaníaland. at bitðia þar Atila kononge kono. dottor konongsens þæss er þa reð firir spania. En hann riðr hælldr ivillcinaland. huæria nott æftir aðra. skogalæið ok obygðir ok villistigu. en vm daga sova þæir ok æigi letta þæir sinni færð | fyrr en þæir koma iriki Osanctrix konongs i æinn mikinn skog. skamt ifra konongs hæimili. Þar biðr Roðolfr margræivi þa sina fælaga gæra ser hus ok goð hærbyrgi ok flytia þanneg til sin af hæraðom alaunungu vistir ok þat sem þæir þurfu at hava ok osið biðr hann firir þæim raða. mæðan hann er ibrotto. ok sva gerir hann. Nu riðr Roðolfr abraut æinnsamann ok kœmr til hirðar Osanctrix konongs ok torkennezt sem mæst ma hann. Nu gængr hann firir Osanctrix konong. þa er hann sat ivir matborðe ok hævir siðan hott ok hann kvæðr konongen bliðrlæga.

Rodolfr kœmr ivilcinaland oc kallaz Sigvrðr

67¹ (48). Konongrenn spyrr huatmanna hann er æða huaðan hann kom. æða huart hann vill. Han svaraðe ek hæiti Sigurðr ok sœke ek a yðarn fund hærra ok bioða vil ek yðr mina þionosto. þa svaraðe Osanctrix konongr. þu mæler sem hynir varir ovinir. ok þu værir æigi olikr margræiva Roðolfe sendemanne Atila konongs. er drap af oss .ví. hundrað ʀiddara æína nott ok launaðe oss sva gæver ok þa sœmd er ver gerðom hans þær. þa svarar Sigurðr. ækki kann ek roð|olf þat þo hællzt. at mikit angr hævir hann mer gort sem margum atðrum | ok markt niðings værk hævir hann vnnit firir sakir Atila konongs. En fœddr var ek ihunalande ok var ek mæð melias kononge marga daga igoðo ivirlæte ok er ækki þæss at dylia. at ek var amote yðr þa. allt er ek matta. mæðan er yðart osætte stoð. En þa er Atila konongr stæig til rikis ofirirsyniu ok sigraðezt amelias kononge. þa villda ek æigi þiona hanom ne ængi annara minna brœðra. þui at ek aflatte alla þa. En þa er Atila konongr sa ok fann at ek villda æigi hanom þiona. þa tok hann af mer æignir minar ok allt fe ok drap brœðr mina fiora ok sialfan mik gærðe hann utlægan. En ek gærða litlar hæmdir amote. drap ek .c. manna firir hanom ok sa ek nu ængan annan minn kost venna en sœkia ayðarn fund. til miskunnar. slikrar sem þer vilið mer væítt hava. ok er nu mitt rað a ytðru vallde. vennter mik af yðr þæirar miskunnar at ek niota hælldr Melias konongs en ek gællda. bæðe af yðr hærra ok sva af yðare drotnengu hans dottor. ok æf hon være æigi þa sva ung. er hon skildizt viðr sinn faður ok alla frendr. þa mindi hon fullgiœrla mik kænna. væra ek nu ok fullfus at þiona hans afspring ok yðare tign hælldr en engum hofðingia atðrum ok þæss villda ek guð bitðia. hærra sægir hann. at sua være margræivi Roðolfr komenn ayðart valld sem nu em ek komenn. ok at þer fengeð hanum ambunat sin svik ok illgærning.

Osantrix konongr tecr við sigvrði

68.¹ Þa mællte Osanctrix konongr. ek vennte goðr matðr sægir hann at græivi Roðolfr gæte sin firir þui at koma avarn fund. at sva bunu. En væl skallt tu hær komenn ok þær haf þu þok firir at þu draft mænn Atila konongs ok aller minir mænn skolu þer væl fagna. | þa mællte Sigurðr æf yðrir mænn ero val viðr mik þa man mer þat gott þickia. ok val skal ek þæim þat launa. Nu duælsk | Sigurðr þar ihirð Osanctrix konongs tva vætr hann hævir siðan hott ok lezt miok væra oskygn. ok aþæssare stundu hævir hann ekki talat við junkfru. þat er hanom likar.

nv er Sigvrðr ecki mistrvaðr

69¹ (49). A þæssare stundu kœmr æinn konongr utan af Svauaralande sa hæítir Norðungr konongr. hann færr at bitðia dottor Osanctrix konongs þæirar er Erka hæitir ok hans mal flyttia marger goðer mænn. fram. junkfru sitr iæinvm kastala ok þar mæð hænne systir hænnar bærta en kurtæisa ok margar aðrar tignarmæyíar mæð þæim ok æigi er karlmannum lofat til þæíra koma. þa mællte Osanctrix konongr við Sigurð. þik hævi ek ræynt at goðom manne ok trulyndum. þik vil ek sænda ikastalan til junkfruar. at flyttia fram ærændi Norðungs konongs ok tala firir hænne hans mal. kurtæislæga sem yðr skorter æigi kunnasto til. Sigurðr sægir at hann vill allt þat gera er konongr byðr hanom. Osanctrix konongr ok Norðungr konongr ganga utt aborgaruægenn.

Sigvrðr talar við ivngfrv

70¹ (50). Nv gængr Sigurðr afund konongsdottor ok biðr upplata kastalan firir ser. Ok er hon væit at hænnar faðer hævir hann þænneg sændan þa tækr hon val við hanom ok bað hann val komenn. ok erttu vitr matðr ok listugr. ok engi | matðr kom sa fyr til mins faður. er sua listulæga hævir viðr ser faret sem þer. ok ekki foruitnazt þu flæira en þer er lofat. ok alldrigi komt þu fyrr avarn fund. þa svarar Sigurðr þat er ekki titt ivaro lande at matðr gange atal | við junkfru næma konongr sialfr visi hanom sinna ærænda. ok ekki skolu utlænzker mænn tala við vngar mœíar ok þa hœværsko nam ek aunga alldre. En firir þui at konongren faðer yðar bauð mer læynt ærænde. við yðr at sysla. þa skolum vit nu talaz við. nockora stund.

Jvngfrv vill tala við Sigvrð

71.¹ Þa mællte jvnkfru. mín sœta systir bærta. gak utt af kastalanom ok allar þer. ok skolum vit tvau æin inni væra ok skal hann sva sysla sitt ærænde. Sigurðr svarar takum vit annat rað. þat er kurtæislægra. gangu vit utt igrasgarð þinn ok latum alla sia mæga okkat viðrmæle. þa ma konongren sia ok aller aðrer huat vit hafumk at. en engan grunar huat vit rœðom ok engi væit huat rœt er. ok ængi matðr vil ek at illa mæle til yðar firir minar saker. af þui at marger ero illz fusir. til kvænna at mæla slættilæga ok værðr vannlæga at gæta sin firir illum tungum. Nu lætr junkfru taka tvau hœgende ok bæra utt igrasgarðenn ok mællte vist ert tu goðr drængr ok mikill skarungr ok hœvæskr | matðr ok mikkla list namt þu aunga alldre. ok ganga nu utt igrasgarðenn ok sætiazt vndir æítt apalldrstré. þa var fagrt væðr ok solskinn blitt. Konongarner sitia aborgarvæggenom ok varo bliðir ok hyggr Norðungr konongr. at Sigurðr tale hans mal. en hann Sigurðr þikkizt æíga skylldare ærænde at sysla. ok værðr þui Norðungs konongs ekki getet.

Nv birtir sic Rodolfr

72¹ (51). Nv tækr Sigurðr ovan hottenn ok mællte. junkfru. Ek svik karla. ok ek svik konor. ok ek svik Osanctrix konong. ok ek svik yðr jvnkfru. Ek em æigi Sigurðr hælldr em ek græivi Roðolfr. | sendematðr Atila konongs. gær hann vin þinn ok hærra. ok tak hann þer til mannz. þa mun hann gæva þer lond ok riki ok marga kurtæisa riddara. storar borgir ok morg pæll. ok rikir hærtogar. skolu þik læiða ok upphallda þinvm klæðom. Ok siolf skalltu væra drottneng allz hunalandz ok allar þinar mœíar skolu væra rikra manna dœttr ok draga dyr pæll.

Nv kennir jvnfrv Rodolf

73.¹ Þa svaraðe junkfru af micklum moð ok kallar mín sœta systir bærta sægir hon | kom hingat ok hæyr þæssa manz ærænde. bærta gængr þængat ok spyr huat hon vill. Erka svarar. hær er æigi Sigurðr. sem hann sægir. hann gængr nu igægn at hann er hælldr græivi ʀoðolfr. sendematðr Atila konongs. hann svæik mik ok minn faður ok nu flytr hann mal Atila konongs. Gak nu eptir minum fæðr. ok skal nu dræpa hann firir þui at hann drap a æinum vælli .v. c. riddara mins faður ok þar firir skal hann idag uppi hanga. Enn mællte ɢræivi ʀoðolfr. gær sem ek bið junkfru. lægg ast við Atila konong ok vær drottneng ivir þui riki er atte þinn moðorfaðer Melias konongr ok en vnga hærta þin systir skal væra min kona imikilli sœmd ok goðo ivirlæte.

Bærta mælir

74.¹ Þa mællte bærta junkfru sægir hon. þu ert konongsbarn ecki skalltu rœgia ne ropa utlænzkan mann. mæðr þui at hann er komenn ayðart valld. þat er yður tign. lat hann fara huart er hann vill. En sæg mer systir mællto þer æigi þat æitsinni. æða huat þæssom orðom. Hinn hællgi guð ihimnvm væít þu mer þa bœn at ek sia drottneng allz hunalandz. Nu er þat framkomet er þu bat ok hævir nu guð væit þer bœn þina. rœg | æigi vtlænkzkan mann. vær drotning Atila konongs. en ek vil fara mæðr þer. Ok aðr en bærta hæfði mællt sitt ærænde. þa villdi ʀoðolfr braut ganga ok hyggr at hon muni sægia konongenom sem hon het.

Jvngfrv vill eigi rœgia margreifanvm

75.¹ Þa kallar jvnkfru aroðolf hæyr þu goðr riddare gak æigi sva skiott ibrott. ek væra vil drotning Atila konongs ok æinn gullring sæl ek þer at væði. ok val skolu vit min systir. læyna yðare hærvist firir minum fæðr. en þer sætið rað til varar brottfærðar.

76¹ (52). | Nv gængr Sigurðr ut af kastalanom ok iborgena firir konongana. ok hava þæir sett alla þæira viðrœðo. Þa mællte Norðungr konongr ɢoðe vinr. have þer af trunaðe rekit vart ærænde ok æf þer haveð þat val til lycta læitt þa skal ek þer þat val launa. þu skallt væra minn jarll iminu riki. ivir margum kastalom ok mikklu riki. Þa svaraðe Sigurðr hærra af trvnaðe sagðe hon mer at hon vill æigi aþæssom tolfmanaðom giftazt æða mann taka. ok at væði fæk hon mer sinn gullring. ok se hær nu ringen hærra. En ærændet gat ek æigi bætr flutt. ok sva hialpe mer guð at ek hævi syslat af allre minni kvnnasto. Ok þat hyg ek at far æinn skuli bætr sysla ærænde iokunnu lande. æða diærflægra utlænzkr matðr. firir sva tigurlægom mannvm. Þa svaraðe Norðungr konongr ok kvazt þæss gærna vilia biða. ok biðr hann hug a læggia. at þætta kœme fram a tolf manaða freste. ok hæítr hanom sinni vinatto. æf þætta syslazt. ok riðr nu Norðungr konongr hæím.

77¹ (53). Osanctrix konongr sitr isinu hasæte ok kallaðe til sin sigurð. ok þa er hann kom firir hasætet. þa mællte konongren. goðe vinr | þu hævir hær veret i | minu riki nv tvavætr ok nu hævi ek þat ræynt. at þu ert kurtæisare riddare ok hœværskare en flester aðrer hær innan hirðar. ok þu mant væra rikr matðr. iþinu lande ok goðrar ættar. ok vil ek gæva þer nokkot. riki æf þu villt hær dvalst hava. Þu skallt væra hirðstiornar matðr innan hirðar ok skipa konongs malom ok riða mæð hærr at væria landet. þa svaraðe Sigurðr ok þakkaðe kononge sit boð. ok þat lezk hann taka vilia. En þat harmar mik hærra at ek fæ æigi golldet þat Atila kononge. er hann drap brœðr mina ok rak mik ibraut fra minu riki ok allre sœmd. ok sva mindi mer gevezt hava. æf ek hæfða æigi sva goðan hofðingia hæímsott. sem nu hævi ek. ok fiarkomen være Atila konongr at væra hofðingi allz hunalandz. En hann hævir allz ekki iskipt vm riðir huassu morg rangyndi hann hævir framme hofð. oll hava hanom þau væl lytt. ner sem hann fær hæfndir firir. þa svarar Osanctrix konongr. hamla man hanom vm siðir ver skolum vittia hans ihunaland. þa sagðe Sigurðr. iþæiri villda ek gærna væra. En ek a æinn broðor hærra sa hæitir Alebrandr. er allra manna er kurtæisaztr ok bæzt mannaðr. vm alla luti. en hann var þa sar er vit skildumk. En þau sar laut hann af Atila kononge. En þat þyckir mer illa at hann kœmr æigi ayðarn fund ok þiona yðare tign. Nv vil ek biðia yðr hærra at þer geveð mer orlof at fara æptir hanom. konongr læyfir hanom þæssa færð.

Greivi ʀodolfr riðr til sinna manna

78¹ (54). Riðr nv ɢræivi roðolfr aðraut sa er Sigurðr kallaðezt æinnsamann iskogenn. afund sinna manna. ok hava þæir væl | halldet sik þar. Nu mæler ɢræivi ʀoðolfr til Osið. broðor sunar Atila konongs. þu skallt riða mæð mer til hirðar Osanctrix konongs. ok þat hævi ek þar sagt at þu ært minn broðer. ok sva skalltu sægia ok kallazt þu Alebrandr. Osið biðr hann raða. Nu riða þæir afund Osanctrix konongs ok ganga nu firir hann ok hæilsa hanom væl ok vægelæga. ok hann | tækr við þæim mæðr bliðu ok mikilli tign ok ekki þikkir konongenom Sigurðr hava mæira sagt fra brœðr sínum en hanom synizt at væra muni. Nu ero þæir þar vm rið igoðom fagnaðe. sva lenge sem þeím likar.

Greifi Rodolfr sendir jvngfrv boð

79.¹ Eitt kvælld sende Sigurðr sinn trunaðar man til junkfru ok sagðe at hon skilldi buin væra a .víí. natta fræste. ok hænar systir bærta. mæðr allum sinum hinum dyrstu gripum. Nu liða þær siaunetr. ok æítt kvælld er konongr var sofnaðr ok aðr miok drukkin af viní ok aller hans mænn. þa taka þæir Sigurðr ok Alebrandr ok bua sæx hina baztu hæsta ok riða at kastalanom. ok þa ero þær bunar mæðr alla sina hina bæztu gripi ok læggia a þæssa hæsta suma. en sumum riða þau. ok fara þau utt af kastalanom. ok riða alla þa nott ok allan þænn dag æptir ok æigi letta þæir fyrr. en þæir koma iskogenn til sinna laxmanna. ok hava þæir nu fim .c. manna goðra ʀiddara. vænda nu ihunaland ok þikkiazt nu væl arnat hava.

Osantrix konongr spyʀr at dottir hans er brotv

80¹ (55). Nv værðr Osanctrix konongr var viðr þæsse en mikklu svik ok velar ok værðr avarræiðr. samnar nu mikklum hærr ok færr ok eptir þæim. Ok þæssa værðr græivi roðolfr varr ok hans mænn ok sia nv at æigi værðr kostr vndan at flyia. enda ero ok engi fong aviðrtaku eigi er ok sem til griða se at læita. ok firir þui at ekki var til | þæira gort. Ok flyia nu til æins kastala ok komazt iþann | kastala. Ok þar sæzk vm Osanctrix konongr mæð sinn allan hær ræisir valslœngior ok væita storar atgangur kastalanom. En þæir væriazt val ok drængilæga. Ok nu a ɢræivi ʀoðolfr viðr sina mænn tal ok sægir at þæir ero vannlæga viðr komner. sem var. ok spyrr æf nockor være hans manna sva val at ser gor æða hugaðr at træystazt mindi at fara afund Atila konongs ok sægia hanom var vanndræðe ok huær er þæssare færð kœmr alæiðis sva at oss værðr at nokkorum hialpum. þa skal mikit hans mætorð væra.

sendimenn margrevans

81¹. En til þæssarar færðar bioðazt tvæir hinir frœknazto riddarar riða nu utt af kastalanom. æina huæria nott imikklu myrkri. ok værða varðmænn Osanctrix konongs varer viðr þa ok hyggia at þæira svæinar se. er sva diærflæga riða vm netr ok komazt sva utt fra landtiælldum konongs ok letta alldrigin fyrr en þæir koma afund Atila konongs ok sægia hanom allan atburð afærð græivans. Nu er Atila konongr hæyrir þætta. þa mællte hann. Alldrigin hæyrða ek sagt ifra þui likum riddara sem græivi roðolfr er ok mikkla sœmd hævir hann mer nu vnnit æf ek fæ nu sialfr til gætt. skal ok æigi sia væiði or hondom ganga mæðr þui at sua væl er ihændr boret sem nu er. Bui sik nu aller minir mænn ok farum at væita græivanom lið. ok þar samnazt saman ovigr hærr.

Atila konongr lyptir her sinvm vt af svsat

82¹. Þæssom hærr lyftir Atila konongr utt af Svsat ok færr til moz við margræivann. Ok iannan stað er at sægia fra viðrskiptum Osanctrix konongs ok græivans ok Osiðz þæir bæriazt huærn dag. | ok sva sottoz þæir fast at af Osanctrix kononge ok hans liði var fallet .ccc. riddara. ok kastala mænn hava latet .lx. ʀidara. Nu koma mænn skyndilæga afund Osanctrix konongs ok sægia hanom. at Atila konongr atte skamt til kastalans mæð ovigan hærr. Nu ser Osanctrix konongr at hann hævir enga viðrstaðu mote Atila kononge iþat sinn. firir sakar | liðfæðess er hann hafðe þa. þui at braðom var boret. eftir þæim at fara. at konongr fæk minna liði samnat. en þurft hans gægndi. þa reðo raðgævar Osanctrix konongs hanom. þat at hann skilldi flyia ok samna ser liði ok fara ahændr Atila kononge mæð œrenn styrk. annat sinni ok þæssor rað tækr Osanctrix konongr ok lætr blasa til brautfærðar ok upp taka landtiolld ok flyia nu abrott. Nu ser þætta ɢræivi ʀoðolfr ok aller kastala mænn. ok vita þikkiazt þæir vm færð Atila konongs laupa þæir nv ahæsta sina ok riða utt af kastalanom ok dræpa af liði Osanctrix konongs .cc. riddara. Ok þa hæyra þæir mikit hærop ok vapnabrak af liði Atila konongs ok luðra gang. ok huærfa nu aptr.

Atila konongr finnr ɢreifa Rodolf

83¹ (56). Finnazt þæir nu Atila konongr ok græivi roðolfr ok Osið ok fagna huarir aðrum væl. Fær nu Atila konongr hæim isit riki. mæð mikilli sœmd. Gerer nv dyrlæga væizlu. mæð allum enom baztu fongum. er ivaro landeno. ok fær nu Ærka dottor Osanctrix konongs. En ʀoðolfe giftir hann bærtv ena kurtæisu hænnar systur. ok mikit riki. gæfr hann hanom ok huær matðr lovar hans færð ok list ok slœgð er spyr til. Nu er Erka drottning allz hunalandz. En мargræivi ʀoðolfr. hævir enn mæsta mætnað af Atila kononge sem vært er. Hæðan ifra er langa æve mikill ofriðr. milli hunalandz manna ok villcina manna ok storar orostor. sem | hæyra ma aðr en þæssare sagu luki. Ok þæssor varo oll uphof at allum þæira vanndræðom. er nv ero sogð. En saga þæssor vikr nu ifra viðratto þæira Atila konongs ok Osanctrix konongs ok ʀœðer nv vm aðra mænn um rið. en hær kœmr þo fram aðr en lvki. þæssare sagu. mæð allu.

---

Noter: