Þiðriks saga af Bern - Vm Þetleif dansca

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Fornsvensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.

Þiðriks saga af Bern

---

Mb. (også kalt Hdskr.) er et norsk skinnpergament fra slutten av 1200-tallet, som er skrevet av 5 ulike skrivere. A og B er islandske papirhåndskrifter fra midten av 1600-tallet. U er Carl Richard Ungers 1853-utgave av Saga Þiðriks konungs af Bern.

195² viser til at teksten i Mb. er utført av skriver nr. 2. Mb og AB avviker en god del fra hverandre, derfor er begge gjengitt fullt ut. Kapitteltallene i parentes henviser til Ungers utgave.

---

Vm Þetleif danca

Nv er þiðricr heim cominn til bernar

195² (108). Nv sitr þiðricr isino hasæti hia sinom feðr þetmari kononge oc hans felagar með hanom oc iamningiar. Heimir þionaði oc skencti þeim þann dag. Nv bœtir heimir i gullscal eina oc stendr firir þiðriki oc þionar vel. Nv brigðr þiðricr sverði sino naglring oc synir lagsmannom sinvm | oc mælti siðan. þv hinn goði naglring. nv comtv i mikla ravn at sinni er ec var ibrottv or bern. oc eigi ætla ec fazt betra sverð en þec. Se her heimir firir þina þionastv eigi ann ec aðrom manni betr at niota þessa sverðz en þer. þigg nv vinr goðr oc niot vel. Nv tecr heimir við naglring oc þackar heʀra sinvm vel giofna þar var mikill fiolði annaʀra manna oc þacca allir heʀra þiðric sina velgerð er hann birti við heimi.

Nv birtiz ovinatta viðga við heimi

196². Nv tecr viðga til orða. Vist ertv naglring illa cominn þvi at heldr væri hann dvganda mannz vapn en þess er nv hevir. Oc siðan er ec com til bernar. þa virda ec þec eigi meira til gengis oc fylgðar en eina cono siðan er ec sa þic þat niðings verc gera þa er ec var navðstaddr þa er við riðom tveir til hinna .v. alravstra hermanna oc bavttv mic fram en þv sazt a hesti þinvm vel við bvinn oc vildir eigi dvga mer ne nær coma. En iarlinn hornbogi oc hildibrandr matto eigi við coma at dvga mer þvi at þeir leyptv vt a ana en | siðan er iarlinn com til farandi þa þyrfta ec þin allz ecki. nærgi sem ec fæ þer þat goldet.

heʀra þiðricr mælir við heimi

197². Þa svaraði þiðricr. heyr þar micla scom oc niðings verc at vilia eigi dvga faronavt sinom er hann var navðolega staðr. þv hinn illi hvndr sagði hann. dragstv ibravt or avgsion minni oc væri þat þo maclegra at þenna dag hengir þv vppi firir bærn. Nv verðr heimir mioc reiðr við þessa rœðo. Gengr nv i brot oc tecr hest sinn rispa oc oll sin vapn riðr nv i brot.

heimir feʀr a brot or bærn

198² (109). Heimir vændir nv norðr vm fiall oc riðr nv marga daga okvnnar bravtir oc eigi veit hann nv vist hvat hann ma til frama vinna þess er hann þycki iamfrægr sem aðr. hann spyʀr nv til mannz eins þess er heitir Ingram. sa er vikingr mikill oc hermaðr oc liggr vti a scogom oc þar heviz hann optazt við sem heitir falstr scogr. oc með hanom aðrir .x. hans felagar. falstr scogr er imilli saxlannz oc danmarkar. Ingram er i osætti við hertoga einn i saxlandi hanom gerer hann þat alt ilt er hann ma. oc engan mann lætr hann fara at frialsv vm þann scog styrcr er hann oc mikil firir ser oc einn kappi er hann oc vel ma hann einn bera af .xii. mannvm. heimir gerir þat rað firir ser at leita til þessa Ingrams oc eigi lettir hann fyʀr en hann finnr | hann oc þa felaga. Nv byðr hann sec til samlags við þa oc þvi taka þeir vel nv er hann hinn xij. i þeiʀra sveit. liggia þeir nv vti oc a þeim scogi oc gera mart illt.

vm viðrattv kavpmanna oc ransmanna

199² (110). Þetta er fra sagt at kavpmenn noccorer hava bviz af saxlandi til danmarkar. þeir hava með ser mikinn fearlvt eigi ero þeir færi saman en .lx. manna. allir vel vapnaðir. oc þat ætla þeir at eigi scvlv allfair menn banna þeim veg sinn ne ræna þa fe sino. Goða hesta hava þeir oc storar gœrsimar a. Nv fara þeir þar til er þeir coma a scoginn falstr. Oc þa er sacmenn verða varir við | þessa menn. þa mæla þeir sin a milli. þo at þeir se margir oc vel viðbvnir. þa mvno þeir er ofreflis menn callaz oft við mikit ofrefli hava att at scipta ef þeir vilia ser fear afla. En nv þo at þeir se margir saman þa farom i mot þeim oc dvgi hveʀr sem drengr er. Nv vapnaz þeir oc fara siðan igegn þeim. En þa er cavpmenn sia sina ovini firir ser. þa verða þeir vel við. lavpa af hestvm sinvm oc brigða sverðom oc snva fram spiotz oddom sinvm. meðr þvi at eigi ero scildir til at lifa ser með. þar verðr nv horð orrosta oc mannscœð oc eigi long aðr en sa verðr scilnaðr þeiʀra at ingram oc hans felagar hava sigr oc halda sinvm mannvm allom. en eigi sciliaz þeir fyʀr en allir þeir .lx. manna ero fallnir. Taca þeir nv fe þeiʀra oc vapn oc hesta. oc þyckiazt nv hava vel arnat. oc ero catir oc þyckiaz nv meiri menn firir ser en aðr oc frægri. Oc þat ætla þeir firir ser at eigi mvno þeir til moz coma viðr þa er þeim mvn meira ofrefli i vera ivir at stiga en þessir varo þeim. Oc kallaz þeir nv mikil vandræði hava af hendi leyst. oc heimir telr sec nv ravstari mann en aðr var hann oc þar dveliaz þeir langar riðir.

her hefr vp vm bitvrvlf oc þetleif svn hans

200² (111). Maðr einn heitir Bitvrvlfr i danmarcv a scane ricr maðr firir ser. hann bio þar sem nv er kallat tvmma þorp. kona hans heitir oda hon var dottir iarls af saxlandi. þav attv einn svn sa heitir þetleifr. Bitvrvlfr er allra kappa mestr oc berserkia þo at leiti vm alt danaveldi. Svn hans er vngr oc mikill vexti. hann er oc eigi orðinn i ætt sina vm atferð ne vm aðra kvrteisi firir þvi at meiʀr elscar hann steikara hvs at vera i en hann vili riða með feðr sinom eða iðrottir at nema eða hofðingiom at þiona. En firir þat hit | sama ann hvarki hanom mikit faðir ne moðir oc litt rœkia þav hann oc fol | oc sciptingr hyggia þav oc hveʀr annaʀra at hann se. En þo hevir hann set hesta riðna oc spiotom scotið sverðom scylt oc steini orpit oc margar aðrar iðrottir set frammi hafðar oc mætti hann firir þvi nvmit hava ef hann vildi gavm at geva. allir hyggia at hann geymi slics ecki. firir þvi at eigi er hann mioc braðgœʀ i vprvna sinvm. Oc eigi beʀr hann kamb i havvð ser oc eigi vill hann i baðstofor fara ne lavg þo at gor se. Oc ecki vill hann rœkia sic nema liggia i ascv inni i matgerðar hvsvm oc laupa með matsveinom vti eða stafkarlvm nœcviðr.

bitvrvlvi er til veizlv boðit

201² (112). Bitvrvlvi er eitt hvert sinni boðit til veizlo oc cono hans oc allom þeim mannom sem hann vildi meðr ser haft hafa þingat sem heitir vetlannz herað. til vlfs sota svnar. Oc þa er bitvrvlfr byz til þessarar ferðar oc hans menn þa verð þetleifr vaʀr við þessa alla ætlan. Nv gerir hann i scap ser at vist scal hann fara til veizlvnnar með feðr sinvm. Oc stendr nv vpp i steicara hvsi oc ristir af ser ascv oc strycr hendr sinar oc havvð oc gengr inn i stofo til moðor sinnar. oc mælti til hennar. Moðir segir hann. mer er sva sagt at þv scalt fara til veizlo. ia sagði hon satt er þat oc. eða hvat vill van nenna þin þa hvi spyʀr þv at slicv. hann svaraði oc qvazt vilia fara til veizlvnnar með henni. Þa svaraði hon. hvat mvndir þv fara til veizlo vixlingr þinn oc ættleri. oc alla þessa xij. manoðr lattv i steicara hvsi sva at ec sa þec eigi fyʀr en nv oc aldrigi comtv til frialsra manna a allri þessari rið. Oc ecki villtv vera licr varvm frændom oc eigi cœmr þv ivara ferð at sva bvno. þa mælti þetleifr. hvat scylda ec til yðar coma firir þvi at þer kvnnvn min litla avvssv hvert sinn er ec com oc oftaʀr hataðot þer mic en þer hvggaðit. En nv meðr þvi at þv villt leyfa mer at fara þa er vel en ef þv villt eigi at ec fara þa fer ec eigi firir þvi at siðr.

Vm þetleif dansca

202² (113). Gengr hann nv abravt oc vt i scala þar sem faðir hans var. Nv mælir hann til faðor sins. Ec vil fara til veizlvnnar með yðr faðir oc faet mer hest oc vapn. þa svaraði Bitvrvlfr. hvat scyldir þv fara til veizlo með dvgandi mannom þat er oss scom en | eigi vegr ef þv kœmr með margvm hœverscvm ricra manna svnvm slict fol sem þv ert. firir þvi at þar er margir menn coma saman at veizlom. þa er annat titt vngvm | drengivm oc vascvm. en steikia hœns eða ges eða briota ris eða kynda elda en þv kannt þat eina at gera. Enda ertv allolicr orðinn varom ættmannvm oc þat ætla ec sannast vera hvat sem engi segir þa ætla æc þec aldregi minn svn vera. þvi at aðra hafða ec iðn iœscv minni en þv hevir i þinni. þetleifr svaraði. Ecki er mer þat kvnnict hvers svn ec em nema þat eina er mer er sagt af oc þat heyri ec segia flesta alla menn þa er vita þyckiaz firir vtan yðr at ec em þinn svn þo at ec se eigi vel at manni orðinn. En ef þer er noccvr tortrygð a at ec sia þinn svn þa spyr þann er gœʀr man vita þar deili a en ec en þat er moðir min. litil forvitni er mer sialvvm at leita mer annars faðernis en þessa er nv hygg ec at se oc mer er sagt. eigi firir þvi aldrigi væra ec sva fatœcs þorpara svn eða litils firir ser at mec mvndi eigi betr hava rœct til þessa dags en þv. En nv veit ec þat vist ef þv hefðir eigi sva vel leitat mer moðernis sem þv hevir at annaʀra manna sogn oc af minnom stigom tekit en hon er. þa mvnda ec eigi sannz af niota meðr þvi at nv dregr þv noccorn grvn a er sva goðz er at vanir sem at henni er. Oc ef hon ætti noccora frændr til at ganga þa er hævir væri eða dvgr væri i. þa mvndi eigi allvm vel lica slicar sacar giptir sem þv gefr henni ef osannar ero sem ec vænti at se. en hon geldr min at. væra ec sva vel mannaðr sem nv em ec illa þa mvndv eigi þessar sakar giptir vppi vera. Nv svaraði bitvrvlfr. þegi þv fol þitt oc dragz inn i eldhvs oc lig þar i ascv. aldrigi sealtv þat heyra ne engi annaʀra at ec draga annan grvn til hvsfreyiv minnar en þann einn er goðr er. firir þvi at þess eins er hon af mer verð er nytt er. en þat segi ec at þv ert sciptingr einn en hvarskis occars barn.

þetleifr svarar bitvrvlfi feðr sinvm

203². Þa svaraði þetleifr. Nær sem faðir minn eða moðir cœmr eftir mer þa eigv þav litla fostr lavn yðr vpp at lvca firir þvi at litla rœct have þer a mic lagt oc litinn costnað alt til þessa dags. en þv verðr at raða vm heiman for mina leyfa ef þer syniz. en ef þv villt eigi leyfa mer at fara með þer oc þyckir yðr scom at mer þa fer ec eigi at siðr oc miclv at heldr at þv qviðir mer. | (114). Siðan gengr hann vt igarðinn oc tecr hinn bezta hest er faðir hans atti með sœðli oc leypr abac oc riðr til eins bonda þar scamt ifra tvmma þorpi sem faðir hans bio bitvrvlfr. Nv biðr hann bondann | lia ser vapn sin oc bondinn verðr við vel oc ler hanom slic sem varv en hann riðr siðan heim við sva bvit. En þetta hevir verit vm vetr miðian þa er svnð oll hava isað verit alt svðr til ivtlannz sva at ekit er með vagnvm tvn fra tvni oc hvern bœ fra aðrom. Nv kœmr hann heim oc ser nv faðir hans at hann mvn fara vilia firir vtan hans leyfi oc vilia. oc nv vill hann þat ecki meina hanom at sinni. oc vill freista hverso hann vill með ser fara er hann cœmr til annaʀra manna oc ser nv at hanom man amæli við liggia ef hann feʀr neisvlega buinn or hans garði oc allir menn hans mæla til at vel se við hann gort.

Bitvrvlfr fær þetleifi vapn

204². Faðer hans tecr nv goð vapn oc fær hanom. Moðer hans fær hanom klæði. Siðan feʀr hann ibaðstofo oc þvær ser oc kembir har sitt. en eptir þat klæðir hann sec oc vapnar. Oc nv mæla þat allir menn er hann sia at aldrigi sa þeir vasclegra mann en hann var. oc sagðv þat allir at eptir vanom væri at vascr væri firir þvi at fvllgoð varo tilbrigðin i hvaratveggiv halvu. Nv gengr hann til hestz sins oc leypr abac hanom vel oc cvrteislega siðan riðr hann með feðr sinvm oc mœðr til veizlvnnar.

þetleifr er nv vel sið næmr

205² (115). Þa rið er þeir dveliaz at veizlvnni þa feʀr þettleifr með ser vel oc allvm sinvm siðvm sva sem hann hefði oftlega þar verit er vandlift hefði verið. Oc er liðnir erv þrir dagar þa ryfz sv veizla. feʀr nv oda cona bitvrvlfs heim oc allir hans menn með henni. En sialfr hann feʀr til annaʀrar veizlv oc þetleifr svn hans með hanom. Nv coma þeir til annaʀrar veizlo oc dveliaz þar meðan hon stendr. Oc er þeir bvaz heim þaðan þa er aleið þeiʀra falstr scogr oc er þeir coma inand við scogenn þa beʀr sva leið þeiʀra til at þar verða þeir fram at fara vm scoginn hvart er þyckir livft eða leitt. Nv riða þeir fram þa coma þar amot þeim. xij. sacmenn | Ingram oc hans felagar.

Nv verða þeir við ofrið bitvrvlfr oc þetleifr

206². Mælir nv Bitvrvlfr við þetleif svn sinn. Nv þœtti mer betr attv værir heima hia moðor þinni svn minn oc ecki mvnda ec ræðaz firir þessom xíj. þo at ec væra einn saman. en vm hitt em ec ræddr at ec lata þec er þv ert vngr oc einca barn mitt. þa svaraði þetleifr. Finnr þv þat noccot at ec ræðomc þo at ec sia þessa menn. nv er hitt mitt rað at hvartveggi occaʀr stigi af sinvm hesti oc hvaʀr occaʀr snvi sinv baki til annars. en ef ec þori eigi | at veria mic þa calla mic aldrigi þinn svn. Oc þat mvn þa sannazt er þv drott i orð aðr en við fœrim heiman at vist em ec þa ættlæri oc aldrigi fra goðom mannom cominn ef ec ræðvmc mioc þessa menn hversv sem at feʀr. Siðan liop hann af hesti sinvm oc baðir þeir oc brigða sverðom.

vm varðhald heimis

207² (116). Heimir hefir vorð haldit ivir Ingram oc hans felagom þann dag oc heim comit oc sagt sinvm lax mannom. her riða .ij. menn oc hava svarta hialma oc neglda saman með storom naglvm oc þat hygg ec. at vist mætti fiandinn sialfr hava gort þessa hialma. sva ero þeir sterclega gervir. oc vist ero þeir kappar ef þeir ero eigi tignari menn. oc þat væntir mic at nv comim ver i fvlla ravn. þa mælti Ingram. hverir mvnv þeir tveir er mer mvn ofrefli i við at eiga oc minvm mannvm. þar sem ver barvm xíj. einir af lx. manna eigi allz firir langv. Fari nv til varir menn .v. oc taki vapn þeiʀra oc clæði oc drepi sialva þa. Nv riða þeir til fim. en þeir feðgarnir veria sec vel oc drengilega. Oc er þeiʀra viðrscipti allravstlect. En at skilnaði þeiʀra þa liggia þar eptir davðir þeir fim en bitvrvlfr oc hans svn er þa enn ecki saʀr at þvi sinni.

Ingram riðr moti þetleifi oc feðr hans

208². Ingram ser nv viðrscipti þeiʀra oc biðr nv alla til fara oc dvga hvern sem ma. oc qveðr nv þo ofsiðla vera. Nv verðr þar horð orrosta oc long. Bitvrvlfr hœggr af miclom ravstleic oc afli til ingrams a hialm hans oc klavf hialminn oc havuðit sva at ser fell hvaʀr lvtr a iorð. en þetleifr drap meðan .íj. menn. oc eigi letta þeir fyʀr en allir ero fallnir sacmenn nema heimir einn stoð vp. Nv hœggr heimir til bitvrvlfs af miclv afli i hialm hans sva at þegar fellr bitvrvlfr til iarðar oc | vissi ecki til sin. þetleifr sa at faðir hans er fallinn. oc hœgr til heimis af mikilli hermð i hialm hans sva at hann fell a kne. Oc þegar spretr hann vp aftr oc leypr til hestz sins oc abac hanom oc riðr nv sem mest ma hann vndan allan þann dag oc er hann þvi feginn er hann nær livino i þesso sinni. þa sagði hann þat sem margir hava siðan sannat. at ecki iarn var iam drottinhollt sem spori. hann gaf hanom lif þann dag. sem margvm aðrom hevir hann gevit. En þa er heimir com at a noccoʀre. þa liop hestr hans rispa sva mikit at hann fleygði ivir ana sem kolvi scyti.

Vm vndan reið heimis

209². | Sva er sagt at mylna var i anni oc geck mylnan. En heimi heyrðiz sva til sem mylnv hiolen leti sva slag slag oc drep drep. Sva þotti heimi sem eftir hanom fœri hinn gamli bitvrvlfr oc mælti við svn sinn þetleif. hogg hogg oc drep. heimir riðr nv vndan bæði dag oc nott oc lettir eigi fyʀr en hann com heim i bern. oc sættiz nv við þiðric oc ero nv goðir felagar sem fyʀr. oc vinna morg stor verc.

Um bitvrvlf

210². Bitvrvlfr oc þetleifr toco þar alt fe þeiʀra oc vapn oc fara nv heim við svabvit oc hava unnit micla frægð. oc ero heima vm rið. (117). Nv þyckiz þetleifr vera maðr firir ser er hann hevir reynt sic i vapna scipti. oc nv er feðr hans oc mœðr mikil hvggan at hanom oc vænta nv at hann mvn brigða i beztv æt sina.

Þetleifr krefr ser klæða oc vapna

211². Þetleifr mælir við moðor sina. Fa vil ec mer lata goð clæði oc tigvrlegan bvnað oc vil ec riða til iarlsens moðorfaðor mins isaxland oc fara at sia siðv annaʀra manna iokvnnv landi oc kannaz við frændr mina oc ma þa sia hvart ec em noccoʀr maðr firir mer er ec reyni mic nocqvat enn meiʀr en nv. Moðir hans segir sva alt scvlv vera sem hann vill at se þvilica sagv segir hann feðr sinvm at hann vill bravt fara af landi oc þar til vill hann hava stoð af feðr sinvm i gvlli oc silfri oc goðom gripvm igoðom vapnom oc hestvm oc þat sem hanom er sœmilect at hava er hann kœmr til annaʀra dvganda manna. Bitvrvlfr svaraði. Vel ma ec fa þer vapn goð oc hesta oc fe sva mikit sem þv villt haft hafa. en þav rað vil ec raða þer ef þv feʀr ivir ivtland. þa mvntv viða coma þa ver þv hœfilatr oc eigi mikillatr þat mæliz vel firir. Oc ef þv kœmr sva langt vt ivir sax|land sem sa staðr er er bern heitir oc hittir þv þiðric svn þetmars konongs. þa ver þv aldrigin sva diarfr at þv beriz við hann. ne við hans felaga. ecki mattv standaz hans hin storo hogg. hans hialmr heitir hildigrimr ecki sverð ma a hann bita. Sverð hans heitir eckisax þat er allra sverða bazt. hestr hans heitir falka. hann er sva sciotr at þo at þec hendi navðsyn til vndan at riða þa ma hann vera þer hvart er hann vill nær eða fiaʀri er hann hevir þann hest. Með hanom ero margir agætir kappar oc scaltv við engan þeiʀra etia þer þo at costr væri a. en ec ræð þær at þv farir eigi lengra en til | iarlsins moðorfaðor þins oc ver með hanom þa rið i saxlandi er þer syniz en siðan far heim hingat oc ver her þer mvn her minnzt at vasi vera.

Þetleifr skilz við

212². Þetleifr segir at sva scal vera sem hann biðr. Enn mælir bitvrvlfr. ef þv scalt riða afvnd moðorfaðor þins. þa mvntv coma aðr a einn scog er heitir borgar scogr. þar er einn staðr sa er heitir marsteinn. Oc þar er einn kastali sa er aldrigin sattv iam fagran þinvm avgvm. en engan mann mvntv finna i kastalanvm. þar er einn stoll tigvrlega bvinn. þar a liggr einn lvðr. þann lvðr scaltv þeyta þa man sciott coma sa er castalann a. en þat er hinn goði minn felagi. Sigvrðr. ef þv ser hann. þa mattv kenna hann. Mikill er hann oc gamall hvitr sem dvfa með langv hari oc siðv skeggi. Nv ef þv finnr hann. þa seg hanom skiott namn þitt oc þins faðor aðr en hann verði reiðr þer. oc man hann þa vel fagna þer ef þv segir hanom hveʀra manna þv ert. en þo at þv hefðir einn xíj. manna megin. þa værir þv þo eigi fœʀr at beriaz við hann. þa svaraði þetleifr. sva scal vera segir hann sem þv leggr rað firir mec. Nv er hann albvinn ferðar sinnar. þa leiðir faðir hans oc moðir hann til hestz sins oc raða hanom goð rað oc morg oc biðia hann vera mildan oc storgioflan bæði við rika menn oc við orika. oc qvaðo hann af þvi mvndv verða orðsælan við alla menn. Moðir hans fær hanom gvllring sinn oc sendir hon qveðio jarlenom feðr sinom. nv skiliaz þav hann biðr hana vel lifa oc hon biðr hann vel fara. faðer hans leiðir hann nocqvi lengra oc fær hanom .xx. mercr gvllz oc rœðir við hann marga lvti oc biðr nv hvaʀr með aðrom at vel fariz at oc sciliaz þeir nv feðgarnir.

| Nv finnaz þeir Sigvrðr gircr oc þetleifr danski oc beriaz

213² (118). Nv riðr þetleifr veg sinn til þess er hann kœmr iþann scog er hanom var sagt oc riðr til kastalans oc finnr þar einn lvðr sem faðir hans hafði visat hanom. Oc nv setr hann lvðrenn amvnn ser oc blæss. oc þa kœmr þar einn maðr. oc sa riðr einvm alpanndir oc var með hinvm sama hætti oc faðir hans sagði hanom at Sigvrðr mvndi væra. Oc nv er þeir finnaz þa spyʀr Sigvrð hveʀr sa maðr væri er lvðr hans hafði tekit at oleyfi hans oc blasit. hann svaraði. ec heiti vildimælricr. þa mælti Sigvrðr. mer þœtti þat vænlegazt ef ec skylda geta til at þv mvnðir vera svn bitvrvlfs iarls af tvmma þorpi. oc ef sva er þa seg mer satt til. þa svaraði þetleifr. ecki kann ec þann | mann er þv segir þar ifra.

Þa lavpa þeir saman oc beriaz oc er þeir hava lengi bariz oc mioc snarplega þa hvilaz þeir firir þvi at Sigvrðr mœðiz þvi at hann er gamall maðr. Oc enn mælti Sigvrðr. ef þv ert svn bitvrvlfs þa seg mer oc havvm við þa œfret lengi barz. þa mælti þetleifr. langv hafða ec þat sagt ef ec væra sa maðr er þv segir þar ifra oc engi veit ec deili ahanom. oc enn meiʀr vil ec freista occoʀra vapna oc sva hvaʀr occaʀr sigr scal af aðrom bera aðr en við scilimc. Nv taca þeir til vapna sinna oc beriaz nv allra diarflegazt oc hvargi þeiʀra ma af aðrom bera sigr. Oc eigi letta þeir sinv viðrscipti fyʀr en sol er ivestri. þa mælir Sigvrðr. nv scvlvm við hætta at sinni þessvm leic eigi vil ec beriaz vm nætr. heim scaltv nv fara með mer oc vera gestr minn þessa nott en a morgon at œrnom degi þa sevlvm vit her coma oc sva skiliaz at aðro kveldi at eigi scaltv oftaʀr mer bioða einvigi. Oc þetleifr segir at sva scal vera sem hann | vill at se. En her til ganga þessir lvtir er Sigvrðr mælir sva at hann var þa moðr oc fengit hevir hann eitt sar. oc nv kœmr hanom i hvg at heima liggr sigrsteinn hans. (119). Nv lavpa þeir a hesta sina oc riða nv til heimilis Sigvrðar. þar finna þeir eitt hvs grafit i iorð niðr en vt amot þeim gengo tvær conor annvr er kona Sigvrðar en annvr er dottir þeiʀra. hon dottir Sigurðar er sva styrc at fair karlmenn ero aflvgri en hon er. Nv ser hon at einn maðr fylgir feðr hennar. Nv þycciz hon vist vita at sa maðr mvn att hava vapna scipti við hann.

dottir Sigvrðar ræðr til þetleifs

214². Grvnar hana nv at faðir hennar mvn farit hava osigr firir þvi at hon ser mioc lifðir hans skeindar. Oc er þeir hava stigit af hestvm sinvm þa gripr hon baðom handom til þetleifs sva fast at hon fellir hann þegar til iarðar oc lystr neva sinvm a hals hanom sva hart at hon hygr at isvndr scal ganga halsbeinit. Nv er þetta hevir at borizt þa þyckir þettleifi vera at mikil scom er ein cona scal hava feldan hann til iarðar oc veitt hanom þvi lica scom oc svivirðing. oc nv tecr hann hendi sinni annarri vm armleg hennar en annaʀri vm hennar barka sva fast at vatn flygr vt vm bæði hennar avgo. oc sva fast kreistir hann hondina at bloð stocc | vndan hveriom nagli. Nv kallar hon oc biðr hann gefa ser grið. oc segir at hon vill sættaz við hann. þetleifr ser nv at þat er engi hans fremð at drepa eina cono þo at hon have braðlega til hans gort en þat finnr hann at vist ma hann gera illan lvt hennar ef hann vill. oc lata þav nv hvart hendr af aðro. oc ganga inn oll saman. oc ero þar hvs vel bvin með goðom klæðrnaði. nv er hanom veittr goðr beini þa nott. Oc nv drecca þeir gott vin en dottir sigvrðar þionar. oc skenkir vel oc kvrteislega. frið var hon a sionvm a allavega eigi siðr en styrc.

Nv tecr bliðcaz scap dottur sigvrðar við þetleif

215². Hon ser iamnan bliðlega til þetleifs oc finnr hann þat gœrla. en þa er hon fær hanom scalena. þa tecr hann alt saman oc fingr hennar oc kreistir littat. Oc hon finnr þetta gœrla. oc þa er hon skenkir hanom annat sinni þa stigr hon afot hanom. Nv fellr hvarotveggia þeiʀra goðr hvgr til annars oc þetta vitv þav tvav ein með ser. Nv ganga | þeir at sialfri nott comandi til sœms. Sigvrðr oc þetleifr. oc hevir þetleifr goðan vmbvnað þa nott. oc sofnar hann þegar kœmr i reckivna.

Nv vill dottir Sigvrðar gera sætt

216² (120). En þa er var mið nott kœmr þar til þetleifs dottir Sigvrðar oc stigr þegar i reckio hia hanom. Oc hann vacnar við oc gefr henni rvm hia ser. lioðlega sva. her gengr dottvr Sigvrðar engi lvtr annaʀr til en hon vill gera orvgga sætt a millvm þeiʀra oc þyckiz hon gort hava braðlega til þetleifs vm kveldit oc veit hon at hanom man mislika ef sva bvit stendr oc veit hon at sa verðr at bœta er fyʀri bravt. ef eigi er allmikill mvn afgerðanna. En bœta með hverio þa. þat mvnv þeir hyggia er heyra sagvna oc nær sitia oc flestv vilia aferlegra veg snva at hon mvndi sialva sec fram bioða. Nei þat for sva fiaʀri til þess gecc hon þangat at skemta hanom með fagrom dœmi sagom oc aðrom kvrteislegom rœðom. þeim er hon kvnni betr en flestar meyiar aðrar. oc hitt at hon vissi at minnr sottv flœr tva menn saman i reckiv en einn saman. Nv hava þav talazc við marga lvti sin a millvm oc segir nv hvart aðro þat er vita fysir oc hevir hon nv lægt með viti vandræði sin. siolf hevir hon þvi sett oc engan annan til beðit með ser nema þav tvav hava þessari oro allri sett sin amilli opt verðr oc xij. manna domr rofinn en þessi mvn eigi verða rovinn man hon oc slict alt hava i set þvi at hon var bæði vitr oc divpraðog . . .

Nu er hun veit ath hann er sonur Bitrulfs stigur hun framm vr rekkiunni og geingur þar til ath fader hennar svaf fast er hann var víndrukkinn og tok nv af hans hꜳlsi sigursteininn [fyrer þui ath hann hafde tekit þegar vmm kvelldit er hann kom heím. Nu fer hun aptur til rekkiunnar og fær honum steininn og liggia þau þar naligha til daghs.

Enn er lysa tekur standa þeir vpp og skemta sier og syner Sigurdur honum allar sinar gersimar. enn er lídandi woru dagmꜳl gannga þeir til [matar. epter þat taka þeir sina hesta og skulu nv reyna med sier ath fullu. [Nu koma þeir til kastalanns og stiga af | hestumm sínumm gannga samann og berriast leinngi allhraustlega ok ꜳdur enn lietti verdur Sigurdur módur og feingit hefuer hann iij. sár. ok nv gefur hann vpp sitt sverd og vill eigi leingur berriast. þvi tekur Þettleifur vel [og gannga til hesta sinna þa sagde Þettleifur honum | nafn sitt og ætt. Nu verdur Sigurdur þessu feiginn og tekur vid honum wel og rida nv heim bꜳder. Nv mællti Sigurdur longu bad ek þess er nv er framm komit ath son Bitrulfs kæmi til mín. ok

(121) . . . | meira ravstleic en ec kvnna fra at segia oc haf þoc firir dottir at þv villt samþyckiaz goðo raði oc lita minvm raðom. oc þar til vil ec hava handsal þitt at þetta haldiz af þinni hendi. hon svaraði. halda mvn ec min orð varaztv at þit haldit sva alla lvti er þit mælit oc tecr hon nv i hond feðr sinom. Nv gengr Sigvrðr oc segir þetleivi oll hennar orð oc at hon vill þecciaz raðoneyti við hann. þetleifr svaraði. havið þocc firir yðra syslo oc yðart sœmilect boð vel havi þer minv mali aleiðis comit við hana iamovænt sem var. oc giarna vil ec þetta boð þiggia oc kvnna yðr micla avvssv firir. en nv vil ec riða svðr at hitta jarlinn moðor faðor minn fyrst allra raða en þa er ec vændi heim þaðan þa kœm ec her með þvi moti at þa hevi ec dottvr þina heim með mer. Sigvrðr svaraði. alt vil ec eftir þvi sem þv villt oc vil ec at þv farir sem fyrst oc comir þvi fyʀr aptr.

þetleifr danski riðr nv abrot fra Sigvrðar

217². Þa riðr þetleifr abravt en Sigvrðr fær hanom .x. mercr gvllz en aðr hafði hann .xx. mercr gvllz. hverfr nv Sigvrðr til hans aðr en þeir skilizc en dottir hans sialdnaʀr en hon vildi firir þvi at af malvm verða menn kvnnir. sva var henni oc við hann. (122). | feʀr nv þetleifr veg sinn oc riðr þingat sem hann hevir ætlat langar leiðir bygðir oc obygðir. Nv er hann com svðr i saxland þa mœtir hann manni a veg sinvm. hann fagnar þeim manni oc spyʀr hvaʀr annan tiðenda eða hvert fara scal. En maðrenn sagði at hann com svnnan af amlvnga landi oc scal fara norðr i hvna land. þa mælti þetleifr. hevir þv heyrðan nemndan þann mann er þiðricr heitir svnr þetmars konongs af bern. eða veiztv noccor deili a hvat manna hann er. eða hvart hann er nv heima ibern eða eigi.

her spyrr þettleifr til þiðrics

218². Maðrinn svarar hanom. kann ec þiðric konongs svn af bern oc allir menn mvnv heyrt hava hann nefndan oc veit ec at hann er ivir maðr allra manna at reysti. oc at drengscap. oc at mildi oc bliðlæti oc þo grimr ovinvm sinvm. hann mvn nv eigi heima vera. hann er riðinn til veizlv iromaborg til ærminrics konongs frænda sins. þa mælti þetleifr kanntv noccora leið at segia mer þa er sva væri scom at ec kœma fyʀr afvnd þiðrics konongs svnar en hann kœmi til romaborgar. Maðrinn svaraði er sa vegrinn er skemri er með þvi at þiðricr feʀr varla alt hit beinsta svðr til romaborgar. mer var sva sagt at hann scyldi eiga afvic noccot avstr til hafs i fenedi oc dveliaz þar noccora sva daga aðr | en hann riði svðr. En er þv kœmr svðr itrentvdala miðia til trentar sialfrar þa vicþv af þeim vegenvm er til bernar sialfrar liggr oc rið avstr vm scarðit sem þv mvnt sia firir þer opit. oc spyr aðr vandlega vegarens i trent oc þa er þv kœmr avstr til sioarens þa mvn hvert barn kvnna at segia þer satt til hvar þiðricr er. nv kann ec eigi giœʀr þer til hans at segia. þetleifr gefr hanom fingr gvll sitt oc lavnaði hanom sva sin orð. Nv sciliaz þeir oc feʀr nv hvaʀr sinn veg.

Ærminricr konongr lætr bva veizlv

219² (123). Erminricr konongr hevir nv gort veizlv micla oc rika | oc til byðr hann viða rikis mannvm konongom oc iarlvm hertogom oc greivom oc barvnvm oc allzconar hofðingivm. þar til hevir hann boðit þiðric af bærn oc hans mannvm. Nv veit þetleifr at hann mvn eigi hitta þiðric heima. En þa er hann kœmr þar sem vegirnir skiliaz oc ligr nv annaʀr vegrinn til iarlsins moðor faðvr hans en annaʀr liggr svðr vm fiall. Nv heldr hann hesti sinvm a gatna moti oc ihvgar með ser hvarn veg er hann scal riða oc mæliz við einn saman. Meiri forvitni er mer a þiðriki a bærn oc a hans felagvm en mer er amoðorfeðr minvm afgamlvm. Enda mætti ec þo hann finna at ec finna þiðric fyʀi.

her finnr þetleifr herra þiðric

220². Lystr hann nv hest sinn sporom oc riðr sva svðr idalana tvn fra tvni allan veg sem hanom var visaðr oc er hann þar enga nott aðra sem aðr hevir hann verit. hann kœmr vm siðir til kastala noccors oc þar finnr hann þiðric af bærn oc viðga oc heimi. hava þeir tekit ser gisting ihvsvm þess mannz er heitir [aki amlvngatravsti. hann er broðir erminrik konongs sammœðra oc þetmars konongs af bærn. þessi staðr heitir fritila borg. (124). Nv tecr þetleifr ser herbyrgi i þeim samv hvsvm sem þiðricr var oc hans felagar. Nv spyʀ þiðric hvert namn hans se eða hvaðan hann com. hann svaraði. Ec heiti ęlminricr. faðir minn heitir soti af vetlannz heraði i danmarkv. þa spyʀr þiðricr. hvert scaltv fara er þv comt sva langan veg hingat. Nv segir þetleifr. Ec rið þar til er ec finn þann tigvrlegan hofðingia er þeckiaz vill mina þionastv hesta hans at gæta eða vapna eða þarf hann eins mannz gengi þess er noccot ma firir ser þo at eigi se mikit oc frett hevi ec til eins hofðingia er kallaðr er þiðricr af bærn. Mætta ec hann finna þa vilda ec hanom veita mina þionastv ef hann vill við taca. en nv vil ec yðr spyria hvaðan þer comvð eða hver ero nomn yðor. | eða hveʀr er yðaʀr hofðingi. eða hvert scvlv þer heðan vænda. oc eigi vilda ec at þer firir kvnnit mec orðanna þo at ec spyria ofroðlega firir þvi at ec em vtlennzcr maðr oc aldrigi fyʀri sva langt fra mino heimili cominn fyʀr sem nv oc set aldrigi annaʀra manna | siðv.

Viðga svaraði þetleifi

221². Viðga svaraði. ecki mvn þat illa virt firir þer þo at þv spyrir slicra lvta. Nv hevir þer vel til borit goðr maðr ef þv vildir finna þiðric konongs svn af bærn oc hanom þiona firir þvi at her mattv nv hann sia þiðric af bern oc með hanom þann mann er heitir heimir. Oc enn ero her fleiri menn dvgandi með hanom þo at þenna nemna ec fyrst oc væntir mic at þiðricr konongs svn mvn þat ecki illa virða firir þer at þv vilir heldr hanom þiona en aðrom tignvm mannvm.

þetleifr byðr þiðrici þionastv sina

222². Þettleifr stendr vpp oc gengr firir þiðric. Heill heʀra segir hann. feginn em ec þvi at ec þyrfta eigi lengra eftir þer at fara. oc ec matta yðr her finna. Nv vil ec bioða yðr mina þionastv oc þinvm mannvm. þiðricr lezc þat vilia at taca hans þionastv oc segir at hann scal riða með þeim til veizlvnnar hesta þeirra at gæta oc vapna. Nv lætr þetleifr ser þat vel lica. Oc at morni riða þeir ibrot leið sina oc aki með þeim amlvngatravsti. varo með þeim .xx. riddarar. oc como til romaborgar aþeim degi er veizlan hofsc. oc ero þar comnir margir rikis menn. oc ero hinar agætaztv konongs hallir skipaðar af dyrlegom hofðingivm. en sveinar oc þionastv menn ero iþeim hallvm er hestar ero inni oc þar er þetleifr með þeim.

Vm borðhald þetleifs

223² (125). Nv uill þettleifr eigi ganga i konongs garð at krefia ser matar oc dryckiar arla oc siðla oc gerir þat ihvg ser at heldr scal hann vela vm þat er sialfr ahann meðan er þat vinnz. oc segir at æ man noccot firir handom verða þegar þat er vppi. Nv hinn fyrsta dag er sv veizla hefsc. þa gengr þetleifr vt amarkat oc með hanom margir sveinar. Nv como þeir a torg oc lætr þetleifr kavpa þeim vin oc mioð oc allzconar crasir sva at eigi skyldi sialfs konongs borðet betr vera bvit at mat oc drycc en þeiʀra skyldi vera oc heim lætr þettleifr þat flytia til herbyrgis sins oc setr þar sitt borð með costnaði. Oc til sin byðr hann margum sveinvm. oc þionastv mannvm. oc veitir þessa veizlo af miklv cappi .iij. daga fvlla. oc nv er vppi hans fe alt þat er hann hafði heiman i þessari veizlo. xxx. marka gvllz.

Enn lætr þettleifr danski eigi veizlv fall verða

224². | En hvat firir þvi enn vill hann eigi lata falla niðr | sina veizlo meðan veizlan konongsens stendr oc gengr vt amarkað oc kavpir nv allra flest til borðbvnaðar. Oc setr at veði hest heimis rispa oc sverð hans naglring. oc oll vapn hans firir x. mercr gvllz oc nv byðr hann til sin allra flestvm mannvm. oc neytir nv til þess er vppi er þetta fe allt.

þetleifr veðsetr hest viðga oc oll hans vapn

225². Varla vill hann enn lata firir vinnaz oc gengr enn vt atorg oc kavpir nv allra flest til sins borz oc veizlv allt þat sem hann fær bezt. Oc nv setr hann at veði hest viðga skemming oc sverð hans mimvng oc oll vapn hans firir xx mercr gvllz oc nv eycr hann mikit a sitt boð oc alt sitt herbyrgi lætr hann tialda með dyrvm pellvm oc nv veitir hann þetta fe meðan vinnz. oc er nv vppi alt. þa vill hann at nyiv til veizlvnnar afla. Nv hevir konongs veizlan staðit fvlla .vij. daga oc nv er tva daga oveitt.

Enn vm þetleif dansca

226². Riðr nv þetleifr vt atorg. hesti þiðrics falka með allvm hans vapnvm oc herclæðom. oc aflar ser nv til veizlv at nyiv oc kavpir alt þat er hann finnr dyrast oc ef hann ser mann vilia cavpa einn hvern lvt amarkaði. oc er metið firir xíj penninga. þa gengr hann firir hann oc kavpir firir xx penninga. heldr en hann missi. oc aðr en hann havi fvllkeypt til sinnar veizlo þa setr hann at veði hest þiðrics falka oc sverð hans gvlli bvit ecki sax. oc hinn harða hialm hans hildigrim oc þar með oll hans vapn firir .xxx. marka gvllz. oc nv byðr hann til sveinvm oc þionastv mannvm. loddarvm oc leikarvm hverivm er þiggia vill. oc eigi scortir nv ihans holl af hans boðs mannvm .xxx. .c. manna oc drecka nv þa rið er veizlan stendr. Nv þann dag er lycr veizlvnni þa gefr þetleifr havvð loddara einvm þeim er isvngr heitir sinn gvllring er moðir hans gaf hanom. Sa leikari var ivir aðrvm leikarvm oc loddarvm oc frægri en hveʀr annaʀa oc enn gaf hann hanom oll ny klæði gvll savmað oc scoren af pvrpvra þat varo tignar clæði þiðrics konongs svnar oc lavnaði isvngi sva sina skemtan oc hveriom leikara gefr hann morc eða tvær.

Nv vill heʀra þiðricr hava vapn sin

227² (126). Nv kallar þiðricr þetleif til sin oc er hann kœmr þar þa spyʀr þiðricr hann at vapnvm sinvm. oc mælir við hann at sœðla | scal hest hans oc allra þeiʀra hans manna firir þvi at nv vill hann heim bvaz. þa segir þetleifr. heʀra þer mvnvð fyrst vilia leysa þat fe er ec hevi neytt meðan þer varoð at þessari veizlv . . .

fyrer þui ath ek vard ath hafa nokkud og miner feelagar þviat langt þotti mier til kongs bordz ath ganga ath taka þar af mat þviat mier var þessi stadur vkunnigur. Nu svarar Þidrek Jꜳ | Jꜳ seiger hann þat skal ath wísu giallda er þik kostadi þessa stunnd. enn hversu mikit er þat er þu vill luka [lata, þa seiger Þiettleifur þad er ei myked, þad er eg atta sialfur neitta eg first, og þad skalltu ecki luka þat voru xxx marka gulls. enn siþann [þad er eg neitta, þad eru lx. marka gulls. þat skalltu lvka ef þu villt fyrer þui ath þar [stenndur ath wedi hestar ydrer þriggia felagha og oll ydar herklædi og hier ꜳ ofuann gaf ek ydur tignar klædi einum loddara og minn gullhring. og nv er ek gekk hingad er gardurinn læstur og ei var hann suo skiott vpplꜳtinn sem mier var titt ꜳ yduarn funnd og hratt ek hurdinne vid minum fæti suo ath su jarn hurd hnøgg | vuægiligha þeim er fyrer jnnann stód. enn er eg kom i gardinn þa komu ath mier knapar og steikarar og budust ath veita mier nokkurn skømm þar til ath ek tok einn ath fótunumm og þar med laust ek ij adra til dauda og þo [wænnti ek ath sa þikkist illa leikinn er [ek hellt ꜳ. Nu veit ek ath [þier munnt vilia svara þessu mꜳli fyrer mik. Nu ed fyrsta þikkist Heimer kenna þenna mann enn Þiettleifur kendi hann [þegar j fyrsta sinn er hann sꜳ hann. Nu mællte Heimir hvart er sem mier synist ath wier munumm hafa feinngit oss þann hesta svein ath þo hann taki øll wꜳr vꜳpn og kasti nidur j saur og geinngi ꜳ ofuann ath vier munumm þo werda ath þola honumm.

92. Capitule.

228^a (127). Sidann stendur Þidrek upp og [geingur til kongs og mællte heʀra sagde hann hvart villtu lvka þat fee er sveinar vorer hafa neytt og hross meþann wier [worum hier. kongur svarar skiott ath víso skal ek þat lvka. kalli fehirdi minn Sifca. [og bid hann taka so myked fie sem þarf til, edur hversu mikit fee er þad. þa svarar Þidrek. spyr hann sveininn og lꜳt hann seigia þier. kongur mællti vid Þettleif. | þu enn vngi madur. hversu mikit fee neytter þu [og hross þeirra meþann þier worut hier. Þettleifur svarar herra þad er litid fee. Af minne eign neítta egh xxx marka gulls og mattu vel lꜳta þat kyrt vera ef þu villt enn annat fee neytta ek lx. marka gulls [og þar verdur þu ath giallda fyrer þuiat þar [setta egh ath wede wꜳpn Þidreks og tueggia hans felaga. þa svarar kongur reiduligha. hvad manne ertu þess ath þu skallt suo mikit eyda ꜳ xii. doghum edur huad afrek [munntu þess giora ath sliks see verdt ath þu gerer suo mikit ræsi af þier edur ertu nokkur kempa, edur ertu eitt fól. Nu sagde Þettleifur. þat var tiginna manna | sidur þar sem wier komumm fyʀr ath ei skilldu þeiʀ suo leingi tala vid menn ath ei bydi þeir honum til bordz. Nu mællti kongur ath honum skilldi færa mat og drykk, og sua var giort ok nv etur hann sem þrír menn, ok ein gull skꜳl var honum færd full af víne suo mikil sem skutulsveinninn [gat mesta borit. Nu [tok hann vid og drakk af j einu. enn kongur og Þidrek og aller þeiʀa menn [horfa ꜳ meþann hann gerir þetta enn hann hirder þat allitid.

[Þa tók Walltare af Waskasteipi(!) suo til ordz huad kann þessi madur fleira ath geyra enn eyda fee edur eta ok drekka kantu nokkut skaptiskiota edur steini verpa Þettleifur svarar þꜳ vænnti egh ath ek geri hvarttueggia wid hvern yduarn er vill þa sagdi Walltare af miklu kappi þa skalltu þessa | leika vid mig fremmia enn ef þv leikur betur þa skalltu fyrer rꜳda minu hofdi. enn ef þu kant ei sem þu lætur þa skallttu ekki j dyliast

228² (128) . . . | at visv her lata lif þitt með osœmð oc aldrigi siðan scaltv eyða iam miclv fe sem nv logaðir oc engvm hofðingia siðan gera þvilica neisv sem nv hevir þv konongenom gort er þat segir maðr manni at þin veizla var halvv rikvlegar veitt at allvm lvtvm. en konongsens sialfs. oc er slict diorfvng mikil at gera manni eigi meira firir ser en mer syniz þv vera.

þetleifr vill fremia þessa leika

229². Þetleifr svaraði miskvnnar mvn hveʀr asinv mali þvrva en albvinn em ec at fremia þessa leika oc freista hversv at feʀr. hvat man þa meiʀr ef ec kann ecki at þa | lata ec lif mitt enda er œren soc til at sv se. mvn oc frændom minvm þyckia litill sacnaðr eptir mic vera ef ec em ecki at manna ef noccorir ero þeir er dvgandi menn se en ec ætla at vist engi se.

Nv reyna þeir afl sitt Valtari oc þetleifr

230² (129). Ganga þeir nv vt a voll noccorn oc taca stein einn er eigi stoð minna en .íj. scip pvnd. þann stein toc valtari oc kastaði fra ser. ix. fet. En þetleifr kastar .x. fet. Nv kastar valtari .xiij. fet. þa kastar þetleifr xviij. fet. Nv vill valtari eigi optaʀ til ganga oc hevir þetleifr nv vnnit þenna leic. oc finnz allvm mannvm mikit vm. Nv taca þeir eina merkistong en þa atti atila konongr er ærminrikr konongr hafði þingat boðit til sinnar veizlv firir þvi at þar var goð vinatta milli þeiʀra. en sv merkistong var allra þeiʀra skapta þvngast er þar varo þa komin. Nv skytr valtari þesso scapti ivir konongs holl sva at annaʀr endir kœmr niðr a hallarveginvm. Nv mæltv allir þeir menn er þetta sa at fvrðv sterklega er scotið. þetleifr tecr nv scaptit oc skytr aftr ivir hollena oc er hann hevir scotit þa rennr hann igegnvm hollina er tvidyr var oc toc a lopti spiotscaptit oc gengr nv ibrot við sva bvit. Nv mælto þat allir er sa at þetleifr hevir vnnit þessa tva leica. oc at hann hevir oðrlaz havvð valtara.

Ærminrikr konongr leysir havvð valtara

231². Konongrenn ęrminrikr mælti þv goðr drengr. Ec vil leysa havvð frænda mins með gvlli oc silfri oc goðom gripvm sva dyrt sem þv villt. þa mælti þetleifr. hvat scal mer havvð frænda þins. hann er goðr drengr oc vil ec geva þer heʀra havvð hans en lavna þv sem sialfr villtv en æ verðr þv at leysa vapn heʀra mins oc hans lagsmanna. | en ecki scaltv her meira firir gialda en sialfr villtv. þa mælti konongrenn. þenna kost vil ec giarna þeckiaz oc haf firir micla gvðs þocc oc mina. þetta scal ec þer vel lavna. Nv lætr konongr taka sva mikit fe sem mest hafði hann neytt oc leysir vt vapn oc hesta þeiʀra felaga er at veði lagv. oc þar a ovan gefr hann hanom hinn gafvglegsta bvnað oc sva mikit fe gefr hann hanom siðan sem hann kostaði af sialfs sins. oc eptir þat dvbbar konongrinn hann til riddara. Nv segir þetleifr nafn sitt oc alla ætt sina. oc verðr hann viðfrægr vm oll lond af reysti sinni. Nv tecr þiðr|icr hann ser til felaga. oc kallar hann sinn iafningia. oc skiliaz þeir nv at veizlvnni oc heitr þar hveʀr aðrom sinni vinattv. Riðr nv þiðricr konongs svn heim til bernar oc með hanom þetleifr oc allir hans menn er þangat fylgðv hanom. oc isvngr havuð loddari með þeim.

Frá Þettleifi Danska

| Frá Þidreki kongi og hanns mønnumm

195^a. [Nu er ath seigia frá Þidreki ath hann situr nv i hasæti sínu og med honum hans kappar. Nu tekur Heimer eina ɢull skꜳl og stenndur fyrer Þidreki og þiónar. Nu tekur Þidrek sitt sverd Naglhríng og mællte. See hier Heimer fyrer þína þiónusto ei ann egh audrum manne betur enn þier þessa sverdz. þigg nv og niót wel. Nu tekur Heimer vid Naglhring og þakkar wel giøfina. 196^a. Nu mællti Vidga. Nu er Naglhring illa nidur komit [þuiad hann var helldur [duganda manns vꜳpn. Enn siþann ek kom j Bern þa virdi ek þigh Heimir ei meira til geingiss [og fýlgdar enn eina konu siþann ek sꜳ þigh giera þat nídings werk er ek var naudstaddur ok egh einn reid til [fimm hraustra hermanna og bordunnst enn þu sast hiꜳ ꜳ heste þínumm og willder ei duga mier. enn jarl Hornbogi og Hilldibrandur mattu ei [til komast fyrer þvi ath þeiʀ hlupu j ꜳna [nær sem ek fæ þier þat launad. 197^a. Nu svarar Þidrek. Heyr þar mikla skømm og nídings werk ath vilia ei duga forunaut síjnumm er hann [var naudugligha staddur. ok þu hinn illi hunndur dragst [i brott frꜳ augsyn minne og være þo makligra ath þu heinger þenna dagh fyrer Bern. Nu verdur Heimer reidur miøgh vid þessa rædu gekk i brott og [tók sinn hest Rispam og oll sin vꜳpn. 198^a. og ridur nv i brott og nordur wmm fiall marga dagha vkunnar leider og ei veit hann víst huad hann skal til frama winna. Nu spyr hann til eins manns er het Jngram sa er skꜳkmadur ok med honum xi. adrer hans felagar. hann [liggur utj skógumm er hejta Falstur skógar mille Danmerkur ok Saxlanndz. hann er [vsattur vid hertughann ꜳ Saxlanndi | ok honumm gerir hann allt illt þat er hann mꜳ og eingann mann gerir hann ath friálsu fara yfuer þann skóg hann er suo sterkur ath einn samt mꜳ hann vel af bera xij monnum. Nu gerir Heimer ʀꜳd fyrer sier ath leíta | þessa sama Jngrams ok suo leingi rídur hann ath wmm siþiʀ finnur hann hann og hans lags menn og bydur sik til samlags vid [hann, og þui taka skꜳkmenn allvel. og er hann nv [med þeim i sveit.

199^a. Þath er eitt hvert sinn ath menn buast til kaupferdar af Saxlanndi til Danmerkur sem þeiʀa leid liggur. þeiʀ eru saman lx gódra dreingia og [wel buner med føgrumm hiálmumm og snørpumm sverdumm. ok þat hyggia þeiʀ ath ei skulu fair menn banna þeim ferd. Enn er skꜳkmenn werda [varer vid ferd þeiʀa þa mællte Jngram. [Siái þier ʀeid þessara manna enn þo ath þeiʀ see marger samann og vel buner ath vꜳpnumm þa verda þeiʀ menn er suo vilia fꜳ sier fiꜳr [sem wier optliga [þar til ath hætta er mikit ofur efli er fyrer og vsynt hversu fer ꜳdur reynt er ef [þier skulut heita ꜳdur miklir hreysti menn. Nu verdumm wier til ath [hætta þessara manna þott þeir hafi lid mikit og førumm sem tídast ok duge hveʀ sem dreingiligast.

Þa vꜳpnast [Jngram og hans lagsmenn og fara i giegn [þessum monnum. enn kaupmenn [er þeiʀ verda varer vid sina vuini verda vid vel og hreystiligha hlaupa af baki og bregda sverdum snua framm spiótumm enn skiolldu hafua þeir ei ad hlíjfua sier med. Nu verdur sa skilnadur þeirra ath Jngram og hans [menn hafua sigur, og ei skiliast þeir fyʀ vid enn þeiʀ hafa drepet þessa lx. manna og tekit allt þeirra fee og wꜳpn og þikkiast nv vel hafua syslad. Nu [eru þeir kꜳter og skipta aullu fee og hyggiast nv vera mýklu meiri [enn ꜳdur og eingia hyggia þeiʀ þa munu koma til sín ath þeim see ofurefli vid ath eigha.

| Fra Þettleifi

200^a. [Madur er nefndur Bitrulfur. hann er einn rikur bondi j Danmørk j þeim bæ er heiter Tuma þorp ꜳ Skaney. hann ꜳ þa konu er het Oda [hun var dottor jarls af Saxlanndi. þau eiga son er het Þettleifur. Bitrulfur er allra kappa mestur naligha þo ath leiti vmm allt Dana vellde. [Þettleifur var vngur og mikill vexti enn ei er hann þo j ætt sina j athferdi edur giorfuiligleik fyrer þui ath meir elskar hann [ath vera vid steikara hv́s enn jþrotter nema edur hofþingium þiona, og fyrer þat sama ann fader hans honum ei mikit edur móder, og litt rækia þau hann og fól hyggia þau hann wera. enn þo hefuer hann sied hesta ridna og sverdum skylmst og spiotum skotid steini vorpit og margar iþrotter framder. enn [þo hyggia aller ath ei [mun hann gefa ath þui mikinn gaum og ei [lætur hann koma kamb j haufud sier og ei vill hann rækia badstofu edur laugh þott halldinn see.

201^a. Enn er þat [eitt sinn ath bodit er til veitslu Bitrulfi og hans konu | þar sem heiter Wanlandz herad til Vlfs Sota sonar [enn Bitrulfur byst til þessarar ferdar. ok þess verdur war Þettleifur, þa vill hann fara med fedur sinum. ok nv stendur hann vpp vr steikara hvse og hrister [sina arma og hofud og geingur j stofu til modur sinnar og mællte. Mier er sagt móder ath þu skallt fara til veitslu og wil ek fara med þier. Þa sagde hun, hvi mæler þu slikt huad munntu fara til veitslu er þu ert eitt fól og alla þessa xij manadi lꜳttu i steikarahusi og ei komtu til frialsra manna ꜳ þessi stunndu ei kømur þu j wꜳra ferd ath suo ordnv. Nu svarar Þettleifur, med þvi ath þu villt ei leyfa mier med þier ath fara þa er þat vel, enn ef þu [vill ei ath ek fari þa fer ek [þo ei ath sídur. | 202^a. Nu geinngur hann [j skꜳla þar er fader hanns. Nu mællte Þettleifur vid fedur sinn. Ek vil fara til þeirrar veítslu er ydur er tilbodit fꜳ mier hest og vꜳpn. [Nu suarar Bitrulfur huad skillder þu fara til weítslu med duganndi monnum. þat er oss skømm enn ei vegur er þu kiemur med morgumm rikra manna sonumm slikt fól sem þv ert. þar er annad tídt [rikra manna sonumm vngum og wøskumm enn ath steikia hænsn edur brióta hrís edur kýnda ellda, enn þu kannt þat eitt ath giera.

203^a. Nu svarar Þettleifur. [Nu werdur þu rꜳda hvart þu leyfuer edur ei, [enn fara verd egh ei ath siþuʀ, geingur vt j gardinn og tekur [eirn hest med saudli er fader hans ꜳ og hleypur ꜳ bak og rídur til [bygdar manns fødurs síns bidur hann lia sier skiolld sinn. þetta er wmm midiann wetur og liggia øll sunnd suo ath [ekid er hwert tun fra ødru vvmm allt Danawelldi. Enn er hann kiemur heim og [hefuer feingit skiolld þa sier fader hans at hann man fara þott hann [leyfi ei.

204^a. Nu tekur hann [gód klædi og wꜳpn og lætur fꜳ honum. Nu mælltu þat aller er sꜳ ath warla [sæi slikann mann. Nu geinngur hann til sins hests og hleýpur ꜳ bak [allhraustlega.

205^a. Nu fara þeir til weitslunnar og þa stunnd er þeiʀ eru [þar fer Þettleifur med sier og sínumm hꜳttumm wel sem hann hefdi optliga ath weitslumm weret. Enn er lidner ero iij daghar þa slitu þeiʀ weítslunni. Nu fer heim kona Bitrulfs og aller hans menn enn sialfur hann og son hans fer til annarar veitslu svdur i Falstur enn er þeir koma i nꜳnd skóginumm þa ber suo leid þeirra til ath nu skulu þeir i skóginn.

[Þa er þeiʀ hafua farit litla hríd wmm skoginn koma j mot þeim xii skꜳkmenn Jngram og hans [menn. 206^a. þa mællti Bitrulfur vid son sinn. Nu þætti mier betur ath þu [hefder heima setid | med módur þinne. ok ekki munda ek ottast fyrer þessumm xii. þott ek wære einnsamann, enn wmm hitt er ek hræddur ath þu ert vngur madur | ath egh lꜳti þigh. Nu suarar Þettleifur. finnur þu nokkud ath ek hrædunnst þott ek siꜳ þessa menn. [nu er þat mitt ʀꜳd ath hvarttueggi stígi af sínumm [hesti og horfui hvor baki [til annars, og ef ek þori ei ath werria migh fyrer þessum monnumm þa kalla mik alldri þinn son. ok hliop þegar af baki og [brꜳ sinv sverdi.

207^a. Nu mælltu skꜳkmenn sin i milli og tekur Heimir fyrst til orda. Her rída þeir ij menn er hafua swarta hialma ok vænnter migh ath [þetta munu nokkurskonar kempur. þa svarar Jngram. þar skulu til fara fimm wꜳrer menn og [drepa þa enn taka allt þat er þeir hafua fee mætt og sua gera þeiʀ. [enn þeir Bitrulfur verria sigh dreingiligha og er þeirra widskipti allhreystiligt. ok ath skilnadi [liggia þeir fimm daudir enn [þeir Bitrulfur eru ekki sꜳrer. 208^a. [þetta sier nv Jngram og bidur þa til fara [alla og telur þad of seint. Nu verdur þar hord oʀrosta hoggur Bitrulfur af miklu afli [til Jngrams ꜳ hans hialm og klauf hann [hialm og hofudit bvkinn og brynniuna suo ath sier fell hwaʀ hlutur ꜳ jørd. ok meþann drap Þettleifur iij menn og ei lietta þeir fyrr enn aller eru fallner skꜳkmenn nema Heimir þa [hio Heimir til Bitrulfs af miklu afli i hans hialm sua ath fell þegar til jardar og wissi ekki manna. Nu sier Þettleifur ath fader hans er fallinn og hoggur til Heimirs af mikilli reidi i hans hialm suo ad Heimir fell ꜳ knie og þegar sprettur hann vpp og rennur til síns hestz og ꜳ bak allra skiótast og ridur sem mest mꜳ hann allann þann dagh og [vard þui feiginn [er hann þꜳ líf þessu sinne. þa sagdi hann þat sem [margur hefver siþann sagt ath ekki jarn er [jafndrottinhollt wr afli borit sem sporinn hann gaf honum þa líf og morgumm odrumm ꜳdur og siþann.

| 87. Capitule

209^a. Nu rídur Heimir dagh og nátt og ei lietter hann fyʀr af enn hann kiemur [j Bern og sættist vid Þidrek. 210^a. Nu [taka þeir Bitrulfur allt fee þat er skꜳkmenn haufdu átt og werdur þetta frægt miøg, ok fara [til weitslu og þadann heim, og eru nu heima vm hríd.

[Nu þikkir Þettleifur vera mikin madur fyrer sier er hann hefuer reynt sigh j wꜳpna skiptumm. 211^a. og mællti nv vid modur sína fꜳ́ mier god klæþi og tigulighan bunat og wil ek fara ꜳ fund jarls fødur þíns j wtlond wil ek koma ath sia tiþinndi og mꜳ þꜳ siꜳ helldur hueʀ madur ek er fyrer mier ef nokkut reyni egh migh [j vꜳpna skipti enn hun seiger suo vera [skulu sem hann vill. slika søgu seiger hann fødur sínumm [og bidur hann stoda sigh hier til. Nu svarar Bitrulfur, wel mꜳ ek fꜳ þier gód vꜳpn og hesta og sua mikit fee sem þu vill hafua. enn þau rꜳd vil ek þier rꜳda fer þu j wtlond þa mattu rída sua vída ath þu komer i þann stad er Bern heíter og hitter Þidrek son Þettmars kongs þa wertu alldrei suo diarfur ath þu berriest vid hann edur hans feelagha ekki mattu standast hinn storu hanns høgg. [hann ꜳ þat sverd er heitir Ekkisax. þat er allra sverda best. hanns hestur heiter Fꜳlka. hann er suo skiótur ath | þo ath þik halldi naudsyn til [mattu ei vndann komast. Med honum eru marger kappar og skalltu vid einghann þeirra berriast. 212^a. Ef þu fer ꜳ funnd modur fødur þíns þa munntu koma j einn skóg er heiter Borgarwalld, þar er einn stadur er heitir Marsteinn og þar er einn kastali er aunngvann sáttu fegra þínumm augumm. þar er einn stoll veglighur [og ꜳ einn ludur wegligur þann ludur skalltu þeýta. ok þa mun skiott koma til þin sa madur er ꜳ kastalann. enn þat er minn [enn gódi vin Sigurdur ɢrikkur. enn ef þu sier hann þa mattu hann af þui kienna ath hann er mikill madur og nv gamall hvitur sem dúfa med longu skeggi og hꜳri. | Enn er þu finnur hann nefn þigh skiott og þinn fødur fyrr enn hann verdi þier reídur, og man hann þa wel fagnna þier. enn þo ath þu hafer xij. manna megin þa wæri þier þo ei færi ath berriaz vid hann. Þettleifur kuad suo vera skilldu sem hann bidur.

88. Capitule.

[Nu leida þau fader og móder Þettleif til sins hestz, ok rꜳda honum morg rꜳd og gód bídia hann vera milldann og stórgiøfulann bæþi vid rika og vrika [og kuadu hann af þvi winsælann og bidia hann wel fara.

Wmm funnd Þettleifs og Sigurdar

213^a. Nu ridur hann leid sína þar til er hann kiemur i skógínn sem honum var tilvisat, og ridur til kastalans og finnur þar einn lvdur er honum var sagt og bless [j. ok litlu siþaʀ kemur þar sꜳ madur ꜳ einumm fíl [og var med sama hætti og fader hans [hafdi honum sagt ath Sigurdur munnde vera. Enn er þeiʀ finnast þa friettir Sigurður hveʀ sꜳ madur være er lwdur hans hafdi tekit ad vleífi edur hvert skal hann fara edur hvert hans eyrinndi þangat er fyrer þvi hann fer einnsamann þar er ei þora marger menn. Þettleifur sagdi ek heiti Hilldimel. er skal rída at þess er ek finn þann mann er þori ath berriast vid migh. enn fyrer skommu reid ek þaþann er ek sa blodugt sverd og brottna hialma og goda dreingi steypast ꜳ jordina, enn þui reid ek hingad ath mier er sagt ath þier kunnit [myked af riddaraskap ef ei være þier suo gamler edur ørvasa ath þier þorid ei ath berriast. þa svarar Sigurdur. hvart ertu suo mikill hreysti madur [sem þu lætur edur ertu fól [huer ertu edur huer kunne þier seigia ath egh þyrda ei sverdi ath bregda edur hogg þola. og þat veit Gud med mier ath meþann ek mꜳ riettur stannda ꜳ [mína bꜳda fætur | ok miner fótlegger vallda bv́kinum ath ek [hyggur giarnan skulu enn nokkur wnngur madur skal bióda mier og mundi mier þikkia vænst ath þu [værir son Bitrulfs af Tumaþorpi. enn ef sua er segh mier satt. Nu svarar Þettleifur. ekki kann egh þann mann er [þar seger þu frꜳ. þa hlaupa þeiʀ af hestumm sínum og ganga samann og berriast.

Enn nv er þeir hafua barist [langa hrid alldiarfligha þa hvilast þeir fyrer þui ath Sigurdur mædist er hann var gamall madur, og enn mællte hann til Þettleifs Segh mier satt ef þu ert Þettleifur son Bitrulfs og hofumm vid fulleingi barist. Þettleifur svarar longu hefda ek sagt þier ef ek være sa madur þviat eingi deili veit egh ꜳ honum. og enn vil ek meir | freista okkara vꜳpna og sua hvar [af ødrumm ber.

Nu taka þeir enn ath berriast allra diarfligast og hvargi þeirra mꜳ fꜳ sigur og ei lietta þeir sinum [leik ꜳdur sól er j vestri. Nu mællte Sigurdur Vid skulumm hætta ath sinne [þessu vidskipti þviat ei vil ek berriast wmm nætur. heim skalltu fara med mier og vera minn gestur þessa nótt. enn ath morni ath ærnumm deigi skulu vid her koma og suo skiliast ath [þu skallt ei optar bioda mier einvíge. Þettleifur kuad suo vera skilldu. enn [þui mæler Sigurdur þetta ath hann er módur og feingit hefver hann eitt sꜳr ok nv kiemur honum j hugh ath heima liggur hans sigursteinn. ok nv hlaupa þeir ꜳ sina hesta og rida [heim til kastalans. A moti þeim gánnga ij konur. onnur er kona Sigurdar [enn ønnur dótter þeirra Gunnhilldur. hun er suo sterk ath [nær eingi karlmadur stódst henni. Enn er hun sier ath einn madur fylger fødur hennar þikkist hun vita ath þeir munu barist hafua. 214^a. og grunar hana ath fader hennar muni farit hafa vsigur. ok er þeir hafa af baki stigit grijpur hun þegar til Þettleifs sua fast ath þegar fellur hann til | jardar og lystur sinumm hnefua ꜳ hans høfut sua ath hun hyggur ath brotna skal [hausinn. Nu þikkir Þettleifi mikil skomm er ein kona skal hafua fellt hann. ok nv tekur hann sinne hendi vmm [hꜳls hennar og barka sua fast ath watn flytur vmm bædi augu. enn annare hennde [tekur hann hennar arm suo fast ath blód støkkur vndann [hvoriumm nagli. þa kallar hun og bad hann fꜳ sier grid og will nv sættast. ok nv standa þau vpp bæþi og gannga jnn oll samann og eru þar hvs vel [gior.

89. Capitule.

Honumm er þar nv gódur beini [giør drekkur hann þar nv gott wín wmm allt kvelldit. enn dottor bonda þionar [honum. 215^a. og sier hun iafnann blidligha til Þettleifs. enn er hun gekk og skeinker honum stígur hann lietligha sinum fæti ꜳ hennar fót. og annat sinn gerir hun [þuilikt mark honum. og nv fellur hvarutueggia godur vili til annars. Nu ganga þeiʀ til svefns og hefuer Þettleifur godann wmmbúnad. 216^a. ok er kom mídnott þa kemur til hans dotter Sigurdar og stigur i ʀekkiuna hia honum, þa talast þau vid og sagdi nv hvart ødru marga luti þa er vita fýsir. Nu er hun veit ath hann er sonur Bitrulfs stigur hun framm vr rekkiunni og geingur þar til ath fader hennar svaf fast er hann var víndrukkinn og tok nv af hans hꜳlsi sigursteininn [fyrer þui ath hann hafde tekit þegar vmm kvelldit er hann kom heím. Nu fer hun aptur til rekkiunnar og fær honum steininn og liggia þau þar naligha til daghs.

Enn er lysa tekur standa þeir vpp og skemta sier og syner Sigurdur honum allar sinar gersimar. enn er lídandi woru dagmꜳl gannga þeir til [matar. epter þat taka þeir sina hesta og skulu nv reyna med sier ath fullu. [Nu koma þeir til kastalanns og stiga af | hestumm sínumm gannga samann og berriast leinngi allhraustlega ok ꜳdur enn lietti verdur Sigurdur módur og feingit hefuer hann iij. sár. ok nv gefur hann vpp sitt sverd og vill eigi leingur berriast. þvi tekur Þettleifur vel [og gannga til hesta sinna þa sagde Þettleifur honum | nafn sitt og ætt. Nu verdur Sigurdur þessu feiginn og tekur vid honum wel og rida nv heim bꜳder. Nv mællti Sigurdur longu bad ek þess er nv er framm komit ath son Bitrulfs kæmi til mín. ok vil ek gefa þier dottur mína ef þu villt þiggia. [hann seigist fyrst vilia finna jarl módur fødr sinn og nv dvelst hann þar [nokkura dagha. 217^a. siþann rídur hann burt þegar hann er buinn og fær Sigurdur honum x merkur gulls. enn ꜳdur hafde hann heimann .xx. merkur gulls.

Frá Þettleifi Danska

Nu rídur [hann sem allra mest mꜳ hann wmm bygder ok vbýgder og hann kiemur i Saxlannd [og hitter þar einn mann er [hiet Godzsvin og spyr hvor annann huert fara skal edur huaþann [kiæmi. Godzsvin svarar ath hann er kominn sunnann vr Aumlunnga lanndi og skal fara nordur i Hunalannd. þa svarar Þettleifur. [kanntu nokkut þann mann er heiter Þidrek af Bern edur veitstu huad manna hann er edur hvart hann er heima j Bern. 218^a. Nu svarar [Godzsvin. kann ek Þidrek af Bern er aller menn j werolldu hafua heyrt nefndann. ok hann er ifirmadur allra manna ath hreysti [og dreingskap og er hann þo grimmur vvinumm sínumm. hann mun nv ei heima vera þviat hann er ridinn til Roma borgar til Erminreks kongs. þa svarar Þettleífur. Kanntu nokkura þa leíd er ek mætti fyrr [koma ꜳ funnd Þidreks enn hann kiæmi til Roma borgar. Godzsvin svarar [Sa wegur er miklu er skemri [og liggur sa inn vmm Trentudali. ok ꜳdur þeir skiliast gefur Þettleifur [honum mikit fingur gull.

219^a. | Ok nv kiemur Þettleifur þar sem leider skiliast. liggur annar vegur til jarls módur fødur hans enn annar sv́dur wmm [fiall og vender hann þann veg [og kiemur til þeirrar borgar er heíter Fritila og þar finnur hann Þidrek af Bern [og Widga og Heimir. hafa þeir tekid gisting og weitslo i hvsumm þess manns er heiter Aki Orlungatrausti. hann er bróder Erminreks kongs og Þettmars. 220^a. ok i þessumm sama by [gijster Þettleifur. Nu spyr Þidrek hvort nafn hans er edur huadann hann kom. hann svarar Nafn mitt er Æmelrik fader minn er Sóti af Westlanndz herudumm af Danmørk. Nu spyr Þidrek huert skalltu fara er þu komt suo langann vegh ath. Nv svarar Þettleifur ek rídur þar til er egh finn þann tígulighann [mann er ek þer ath leíta og þekkiast vill mína þíónostu. hestz hans ath giæta edur wꜳpna [edur þarf hann eins manns geingi þess er mꜳ nokkut fyrer sier. ok til hefuer ek friett eins hofþingia er heiter Þidrek af Bern mætta egh hann finna villda egh giarna honum veita mina þionosto ef hann villdi vidtaka. enn nv vil ek ydur spyria [hver er ydur nøfn edur huadann komi þier edur hvert skulu þier heþann wennda og ei [vænti ek ath þier fyrerkunnit migh þott ek spyrie vfródligha fyrer þui ath ek er vtlenndur madur og langt kominn fra mínu heimili.

Frá Þidrek af Bern

221^a. Nu svarar Þidrek [af Bern. Ei skal [illa vid verda þott þu spyrier [þuilikra hluta. Nu hefuer wel tilborit ef þv villt finna Þidrek af Bern og honum þióna þviat her matto hann siá og med honumm [Widga og Heimir og wænter mik ath Þidrek [man þad vel virda ef þu villt honum þióna helldur enn ødrumm | hofþinghium. 222^a. Nu svarar Þettleifur. þui em ek feiginn er ek fann her Þidrek og bioda vil ek honum mina þionusto og hans førunautum. Nu svarar Þidrek og lietst | [taka vilia hans þiónusto ok [nv skal hann rída med Þidreki og giæta vꜳpna þeirra og hesta. Nu rída þeir leíd sína [ok med þeim Aki Orlunngatrausti og hafa xx ʀiddara þar til er þeir koma j Roma borg. ad þeim deighi er veitslan [hefst og [eru nu þar komner marger ʀikissmenn og eru nv hinar stærstu [haller kongsins skipadar høfdinghiumm og ʀikissmonnum. enn sveinar og þionusto menn eru i þeim höllumm er hæstar ero jnni og þar er Þettleifur med þeim.

90. Capitule.

223^a. Hinn fyrsta dagh er su weitsla stenndur þa geingur Þettleifur vt ꜳ torg og med honum margir sveínar. Nu kauper hann miød og wín og allskonar krꜳser [suo ath ei sialfur kongur hefer betra bordhalld og heim lætur hann þat færa til sins herbergis og setur þar sitt bord med þeim bunadi og tilbydur hann med sier morgumm sveinumm og þionostumonnum og veiter þessa veitslu med mikilli rausn og kappi fulla iij dagha. Nu er vppgeingit hans fee j þessari veitslo xxx marka gulls. 224^a. ok enn vill hann ei [minka þessa veitslo meþann kongs weitslann stenndur. ok utgeingur hann [nv ꜳ torg og kauper nv allra mest og setur nv ath vedi hest Heimirs og oll hans vꜳpn fyrer x merkur gulls. ok nv bydur hann til sín allra flestumm og neyter nu þar til ath vppi er þetta fee. 225^a. enn epter þat geingur hann vt ꜳ torgh og kauper nv til sins bordz allt þat er hann fær best. ok nv setur hann ath wedi hest Vidga Skemming og [hans sverd Minnung. og oll hans vꜳpn fyrer xx merkur gullz og enn miklu eykur hann sitt bod og allt sitt herbergi lætur hann tiallda hinumm dyrstum tiølldumm. ok nv veiter hann þetta fee meþann vinnst. enn er þessu er lokit þa vill hann [enn af nyu til fꜳ veitslunnar. Nu hefuer veitslann stadit xij daga ok eru nv tveir vveitter.

226^a. | Nu rídur hann ꜳ torgh hesti Þidreks Falka og med ollumm hans wꜳpnum og nv aflar hann sier til veitslo. [setur hann ath vedi hest Þidreks og þat er hann fær dyrligazt og þat er meted var xij peninga vill hann helldur kaupa fyrer xx og ꜳdur [hefuer hann fullkeypt til sinnar veitslu [enn hann setur ath wedi hest Þidreks Fꜳlka ok [oll hans herklædi fyrer xxx marka gulls og nv bydur hann til sin sveinum og þionusto monnum loddorumm og leikurumm og hverium er þiggia vill. [ok eru nv ccc i hans høll og drekka nv þat er epter var veitslunnar.

91. Capitule.

[Þann dagh er lokit var veitslunni gaf Þettleifur [Isungi høfudloddara sinn gullhring sem moder hans gaf honum og launadi honum suo sína skemtan. ok enn gaf hann honum oll klædi skorinn af purpura er atte Þidrek [af Bern og hans voru tignar klædi. 227^a. Ok nv lætur Þidrek kalla Þettleif. ok er hann kemur þar þa [lætur Þidrek taka þeirra hesta og sødla og fꜳ þeim vꜳpn sín fyrer þui ath nv vill hann buast. þa sagde Þettleifur þu mant fyrst vilia leysa þat er eg hefuer neytt meþann þessi veitsla hefuer stadit *fyrer þui ath ek vard ath hafa nokkud og miner feelagar þviat langt þotti mier til kongs bordz ath ganga ath taka þar af mat þviat mier var þessi stadur vkunnigur. Nu svarar Þidrek Jꜳ | Jꜳ seiger hann þat skal ath wísu giallda er þik kostadi þessa stunnd. enn hversu mikit er þat er þu vill luka [lata, þa seiger Þiettleifur þad er ei myked, þad er eg atta sialfur neitta eg first, og þad skalltu ecki luka þat voru xxx marka gulls. enn siþann [þad er eg neitta, þad eru lx. marka gulls. þat skalltu lvka ef þu villt fyrer þui ath þar [stenndur ath wedi hestar ydrer þriggia felagha og oll ydar herklædi og hier ꜳ ofuann gaf ek ydur tignar klædi einum loddara og minn gullhring. og nv er ek gekk hingad er gardurinn læstur og ei var hann suo skiott vpplꜳtinn sem mier var titt ꜳ yduarn funnd og hratt ek hurdinne vid minum fæti suo ath su jarn hurd hnøgg | vuægiligha þeim er fyrer jnnann stód. enn er eg kom i gardinn þa komu ath mier knapar og steikarar og budust ath veita mier nokkurn skømm þar til ath ek tok einn ath fótunumm og þar med laust ek ij adra til dauda og þo [wænnti ek ath sa þikkist illa leikinn er [ek hellt ꜳ. Nu veit ek ath [þier munnt vilia svara þessu mꜳli fyrer mik. Nu ed fyrsta þikkist Heimer kenna þenna mann enn Þiettleifur kendi hann [þegar j fyrsta sinn er hann sꜳ hann. Nu mællte Heimir hvart er sem mier synist ath wier munumm hafa feinngit oss þann hesta svein ath þo hann taki øll wꜳr vꜳpn og kasti nidur j saur og geinngi ꜳ ofuann ath vier munumm þo werda ath þola honumm.

92. Capitule.

228^a (127). Sidann stendur Þidrek upp og [geingur til kongs og mællte heʀra sagde hann hvart villtu lvka þat fee er sveinar vorer hafa neytt og hross meþann wier [worum hier. kongur svarar skiott ath víso skal ek þat lvka. kalli fehirdi minn Sifca. [og bid hann taka so myked fie sem þarf til, edur hversu mikit fee er þad. þa svarar Þidrek. spyr hann sveininn og lꜳt hann seigia þier. kongur mællti vid Þettleif. | þu enn vngi madur. hversu mikit fee neytter þu [og hross þeirra meþann þier worut hier. Þettleifur svarar herra þad er litid fee. Af minne eign neítta egh xxx marka gulls og mattu vel lꜳta þat kyrt vera ef þu villt enn annat fee neytta ek lx. marka gulls [og þar verdur þu ath giallda fyrer þuiat þar [setta egh ath wede wꜳpn Þidreks og tueggia hans felaga. þa svarar kongur reiduligha. hvad manne ertu þess ath þu skallt suo mikit eyda ꜳ xii. doghum edur huad afrek [munntu þess giora ath sliks see verdt ath þu gerer suo mikit ræsi af þier edur ertu nokkur kempa, edur ertu eitt fól. Nu sagde Þettleifur. þat var tiginna manna | sidur þar sem wier komumm fyʀr ath ei skilldu þeiʀ suo leingi tala vid menn ath ei bydi þeir honum til bordz. Nu mællti kongur ath honum skilldi færa mat og drykk, og sua var giort ok nv etur hann sem þrír menn, ok ein gull skꜳl var honum færd full af víne suo mikil sem skutulsveinninn [gat mesta borit. Nu [tok hann vid og drakk af j einu. enn kongur og Þidrek og aller þeiʀa menn [horfa ꜳ meþann hann gerir þetta enn hann hirder þat allitid.

[Þa tók Walltare af Waskasteipi(!) suo til ordz huad kann þessi madur fleira ath geyra enn eyda fee edur eta ok drekka kantu nokkut skaptiskiota edur steini verpa Þettleifur svarar þꜳ vænnti egh ath ek geri hvarttueggia wid hvern yduarn er vill þa sagdi Walltare af miklu kappi þa skalltu þessa | leika vid mig fremmia enn ef þv leikur betur þa skalltu fyrer rꜳda minu hofdi. enn ef þu kant ei sem þu lætur þa skallttu ekki j dyliast ath þu lætur þitt líf med vsæmd og alldri siþann skalltu glutra [suo miklu fee. sem nv fórtu.

229^a. Nu [lietst hann albuinn ath reyna þessa leíka. 230^a. og geingu nv vt ꜳ viþann wøll og toku einn stein þann er ei stod minna enn ij skippunnd. Nu tekur Walltari þann stein og kastar þa frá sier ix feta. Nu [kastar Þettleifur þessum steini x. fet. þa kastar Walltara xiij. fet. Nu kastar Þettleifur xviij fet. Nu vill Walltare ei til gánga optar og hefuer Þettleifur unnit þenna leik. Nu taka þeir merki støng kongs fyrer þui ath þat var þyngst skapt þeiʀa er þar voru kominn. Nv skýtur Walltari þessu skapti yfuer holl kongs suo ath annar endinn kom nidur ꜳ hallar wegginn og nv mæla þeir allir ath þetta se [furdanlega skoted. Nu tekur Þettleifur spiót skaptid og skytur aptur yfuer hallina og þegar rennur hann j giegnum hallina og tekur ꜳ lopti [skaptit og geinngur i brott siþann. Nu hefuer Þettleifur vnnit þessa ij leika og hefuer hann audlast høfud Walltara.

231^a. | Nu mællte [sialfur kongur til Þettleifs þu gódur dreingur [sagde hann. Eg vil leysa hofud frænnda míns vid gulli og silfri. Nu mællti Þettleifur. huad skal mier høfud frænda þíns hann er gódur dreingur [og vil ek giarna gefa þier hans høfud enn þu launar ef þu [vill leysa vꜳpn mins herra og hans felagha enn ekki skalltu meira giallda. Nu seiger kongur þann kost vil ek giarna þekkiast ok haf fyrer Gudz [þokk ok sua mína.

Sipann lætur kongur taka sua mikit fee sem Þettleifur hafdi eýdt þessa stunnd [og leysir nv vt vꜳpn og ʀoss Þidreks kongs og hans felagha og aptur lætur hann giallda xxx marka. ok her ꜳ ofuann gefur hann honum hinn tiguligsta bunad ok [nu dubbar hann hann til ʀiddara ok nu sagde Þettleifur nafn sitt og ætt sina og werdur hann frægur vida wmm lond. Nu tekur Þidrekur Þettleif, og hans lagsmenn sier til felagha og ridur nv heim med Þidreki.

---

Noter: