Geisli (SN)
Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
---|---|---|---|---|---|---|
Denne teksten finnes på følgende språk ► | ||||||
Bind I
Reykjavík
1944-1945
er Einarr Skulason kvad um Olaf Haraldsson
1.
Eins ma ord ok bænir
allz raadanda hins snialla
vel er frodr, sa er getr goda
guds þrenning mer kenna.
gofugt lios bodar geisli
gunnoflugr miskunnar
agætan byd ek itrum
Olaafi brag solar.
2.
Þeirrar er heims i heimi
heims myrkrum bra þeima
ok lios medan var visi
vedr kalladizst hallar.
sa leet bert fra biartri
berazst madr vnd skyiadri
frægr stod af þui flædar
faurnudr raudull stiornu.
3.
Sidar heilags bra solar
setrs var þat fyrir betra
audfinnendum annars
omiors roduls liosi.
æzstr þrifnudr reed efnazst
oss þa er lif a krossi
iardar allra fyrda
onaudigr tok dauda.
4.
Upp rann allrar skepnu,
iduandr a dag þridia
Cristr med krapti hæstum
kunnr rettlætis sunnu.
veit ek at milldr fra molldu
meginfioldi reis holda
iflaust ma þat efla
ossa vaan med haanum.
5.
Sonr ste vpp med yndi
audar milldr fra haudri
iofra bezstr til æzstrar,
allz raadanda hallar.
lofadr sitr englum efri
audlinga hnigr þingat
döglings hird a dyrdan
dagbols konungr stoli.
6.
Veitti dyrdar drottinn
daaduandr giafar anda
maal kynnazst þau monnum
mattigs framir vaatta.
þa reis vpp su einum
alþyd, gudi hlydir
hæstr skiolldungr bydr haulldum
himinvistar til kristni.
7.
Nu skulum gofgann geisla
guds hallar ver allir
itr þann er Olafr heitir
alstyrkan vel dyrka
þiod veit hann vnd heida
hridblaasnum sal vida
menn nemi maal sem ek inni
min iarteignum skina.
8.
Heyrdu til afreks orda
Eysteinn konungr beinna
Sigurdr hygg at þui snoggum
soknsterkr hue ek fer verka.
dreingr berr od fyrir Jnga
ydurt bid ek magnit styrkua
mærd þa er myklu vardar
maattig hofud aattar.
9.
Yfirmanni byd ek vnnin
vpp er mærd borin lærdra
Jon kollum sua allrar
alþydu brag hlyda.
hefium hendr enn leyfa
hygg ek vin roduls tiggia
stols vex hæd þar er huilir
heilagr konungr fagran.
10.
Aulld samir Olafs gillda
ordgnottar bid ek drottinn
oss at odgerd þessi
itrgeds lofi kuedja.
fann ek alldri ual villdra
vallriodanda allra
raun samir rett i einu
ranni fremdar manna.
11.
Þreklyndz skulu Þrændir
þegns prydibrag hlyda
Kristz lifir hann i hæstri
hall ok Nordmenn allir.
dyrd er aagæt ordin
elianhress i þessum
þiod ne þeingill fædizst
þuilikr i konungs riki.
12.
Sighuatr fra ek at segdi
soknbradr konungs daadir
spurt hefir aulld at orti
Ottar vm gram drottar.
þeir hafa þeingil Mæra
þui er syst frama lystann
helgum lyt ek er hetu
hofudskaalld fira jofri.
13.
Módr vann margar daadir
munnriodr hugins gunna
satt var at siklingr bætti
sin mein gudi einum.
leyndi lofdungr Þrænda
lidgegn snara þegna
faar gramr hefir frægri
fæz háleitri gæzsku.
14.
Red vm tolf sa er trudi
tijrbraadr a gud laadi
þiod muna þegnar fæda
þria vetr konung betra.
aadr fullhugadr felli
folku alldr i dyn skiallda
hann speni oss fyrir innan
Aulfis haug fra baulfi.
15.
Fregit hef ek satt at sagdi
sniallri ferd aadr berdizst
drott nytr doglings maattar
draum sinn konungr Rauma.
stiga sa standa fagran
stiornar fimr til himna
rausn dugir hans at hrosa
Haurda gramr af iordu.
16.
Ok huerlofadr hugdiz
hrokkinseids hins dockua
lyngs i lopt vpp ganga
laatrs stridandi siþan.
leit sa er landzfolk gætir
liknframr himinriki
vm geypnandi opnaz
allz heims fyrir gram sniallum.
17.
Vakit fra ek vig a Stikla
vidlendr stodum siþan
Jnnþrændum leet vndir
almreyr litudr dreyra.
heims þessa fra ek huassann
huatir felldu gram skatnar
þeir drygdu böl brigdu
branddrif numinn lifi.
18.
Fuss er ek þat er vann visir
var hann mestr konungr flestra
drott nemi mærd ef ek mætta
manndyrdir stef vanda.
greitt ma gumnum letta
guds riddari stridum
rauskr þiggr allt sem æskir
Olafr af gram solar.
19.
Nadiz biartr þa er beidir
baugskiallda lauk alldri
syndi saluordr grundar
sin takn rodull skina.
fyrr var hitt at harra
haudr tiallda bar dauda
happ nytaz mer mættu
maaltol skinu solar.
20.
Gerdiz bratt þa er bardiz
broddriodr vid kyn þiodar
gramr vandiz saa syndum
sik iarteignir miklar.
lios brann liki visa
log skids yfir siþan
þa er aund med ser sendiz
samdægrs gud framdi.
21.
Dyrd lætr drottinn Horda,
dragizst mærd þannig hrærda
itr munat odlingr betri
allz grædari fædaz
greitt ma gumnum letta
guds riddari stridum
rauskr þiggr allt sem æskir
Olafr af gram solar.
22.
Drott þo dyrann sueita
doglings riks af liki
vön gledr hug med hreinu
hans batnadar vatni.
satt var at Sygna drottins
særendr gudi kærann
hrings megu heyra dreingir
hans brogd i grof logdu.
23.
Kom þar blindr enn ek byria
blid verk mune sidar
audar niotr er ytar
iofurs bein þuegit hofdu.
sionbrautir þo sinar
seggium kunnz i brunni
aar þeim er Olafs dreyra
orms landa var blandinn.
24.
Sion feck seggr af hreinu
su dyrd munat fyrdum
förnudr mun þat fyrnaz
fiolgodr konungs blodi.
greitt ma gumnum letta
guds riddari stridum
rauskr þiggr allt sem æskir
Olafr af gram solar.
25.
Tolf maanudr var tynir
tandraudr hulidr sandi
fremdar lystr ok fasta
fimm nætr vala strætis.
aadr enn vpp or vidu
vlfs nistanda kistu
dyrr lætr drottinn harra
daadmilldz koma laadi.
26.
Maal feck madr þar er huiliz
margfridr iofurr sidan,
adr sa er orda hlyru
afskurdr fariz hafdi.
frægdr ridr fylkis Egda
folksterks af þui verki
iofrs snilli fremz alla
vngs a danska tungu.
27.
Faudr skulum fulltings bidia
fremdar þiod ens goda
mædir mart a laadi
Magnus huatir bragnar.
greitt ma gumnum letta
guds riddari stridum
rauskr þiggr allt sem æskir
Olafr af gram solar.
28.
Geck sinum bur sueckuir
solar straums i drauma
valld letz fylgia folldar
framlyndum gram myndu.
adr a Hlyrskogs heidi
hardgedr konungr bardiz
gods elds naut gyldir
gnott vid heidnar drottir.
29.
Let iarplidr aatu
arnar iods enn godi
munn raud maalmþings kennir
Magnus hugins fagna.
hrætt vard folk a flotta
fran beit egg at leggia
sorg bidu vif en vargar
vindversk of hræ gindu.
30.
Raun er at sigr gaf sinum
sniallr lausnara spialli
hrosa ek verkum visa
vigdiarfs fromum arfa.
greitt ma gumnum letta
guds ridari i stridum
raustr þiggr allt þat er æskir
Olafr af gram solar.
31.
Satt var at silfri skreytta
seggium hollr ok gulli
her let Guthormr gerfa
grams hrodr var þat rodu.
þat hafa menn at minnum
meirr iarteigna þeirra
mark stendr Cristz i kirkju
konungs vidr gaf þat midri.
32.
Menn hafa sagt at suanni
sunnr Skanungum kunnir
oss vm Olafs messo
allmilldz baka villdi.
enn þa er brudr at braudi
brennheitu tok leita
þa vard grion at granu
grioti danskrar snotar.
33.
Hilldings hefir haldin
haatid verit siþan
sannspurt er þat sunnan
sniallz vm Danmork alla.
greitt ma gumnum letta
guds ridari i stridum
raustr þiggr allt þat er æskir
Olafr af gram solar.
34.
Gaufug ret horn or hof(d)i
hvitings vm sok litla
audar aumum beidi
vngs mannz skera tungu.
þann saam ver er uorum
vaalaust numinn maali
hodda niot þar er heitir
Hlid faam vikum sidan.
35.
Frett hefek at saa sotti
sidan maalma stridir
heim þann er hialp gefr aumum
har skerdandi ferdum.
her feck hann enn byria
haatt kuædi skal ek bædi
snaaka vangs of slongui
slungin mál ok tungu.
36.
Dyrd er agæt ordin
audlings riks af sliku
mærd ridr milldings Horda
mest vm heimsbyggd flesta.
greitt ma gumnum letta
guds ridari i stridum
raustr þiggr allt þat er æskir
Olafr af gram solar.
37.
Veit ek at Vindr fyrir skauti
verdr bragr enn þeir skerdu
gialfrs nidranda grundar
greiddr sarliga meiddu.
ok endr fyrir tru tyndri
tirar sters vr kuerkum
audskyfanda odar
aar grimliga skaaru.
38.
Sotti skrin et skreytta
skidrennandi siþan
ord finnaz mer vnnar
Olaafs dreka boli.
ok þeim er vel vakti
veit ek saunn hugins teiti
maals feck hilmir heilsu
heilagr a þui deili.
39.
Haars lætr helgann ræsi
heims domara soma
fyllir framlyndr stillir
ferd himneska verda.
greitt ma gumnum letta
guds ridari i stridum
raustr þiggr allt þat er æskir
Olafr af gram solar.
40.
Hneitir fra ek at heti
hialldrs at vopna galldri
Olafs hiorr þess er orra
ilbleikum gaf st(e)ikar.
þeim klauf þengill Rauma
þunnvaxin sky gunnar
rekin bitu staal a Stik(l)a
staudum valbastar raudli.
41.
Tok þa er fell enn frækni
fylkis kundr til grundar
suerd er sokn var ordin
suænskr madr af gram þrænskum.
sa hefir hiorr ens hafa
hrings stridandi siþan
gulli merktr i Gerkia
gunndiarfs lidi fundiz.
42.
Nv finnr sa er gaf gumnum
gaufug dyrd iofur fyrda
slaung Eindridi vngi
armglædr í brag rædu.
greitt ma gumnum letta
guds ridari i stridum
raustr þiggr allt þat er æskir
Olafr af gram solar.
43.
Mer er þui mærd skal skyra
milldings þess er gaf ringa
styriar sniallz of stilli
styrkann vant at yrkia.
þuiat takn þess er lid læknar
lofdungs himintungla
lios kemr raun vm ræsi
rannz ferr huert a annat.
44.
Gerdiz haala herdum
helldr sidalla a kuelldi
glaum kennandi gunnar
gladr vetþryma nadri.
dreingr red dyrr a vangi
dagr rofnadiz sofna
itrs landreka vndir
ormfimr berum himni.
45.
Misti madr er lysti
morginn var þa borgar
styrks mundrida steindra
styrs bradr regins vaada.
nytr gat sed a slettri
seim þiggiandi liggia
grundu gylldis kindar
gomsparra ser fiarri.
46.
Þriar grimur vann þeima
þiodnytr Haralldz brodur
rauck stefnanda reifnis
rikr bendingar slikar.
aadr þrifhuassir þessir
þingdiarfs firar Jnga
biort eru bauga snyrtis
brogd iarteignir sogdu.
47.
Maas let iardar eisu
allvalldr fyrir hior giallda
slettig od þann er aatti
Olafr bragar tolum.
yfirskiolldungr let iofra
oddhridar þar siþan
gardz af gulli vordu
grand alltari standa.
48.
Taakn eru biort þau er birtazst
brandel a Griklandi
maal finnz vm þat monnum
margþarfr Haralldz arfi.
fregn ek at allt ne augnir
innendr megud finna
dyrd Olafs ridr daala
dagræfrs konung hæfra.
49.
Haadiz hialldr a vidum
hungr slökde vel þungan
gunnar maar j geira
gaull Pecinavöllum,
þar er suo ath þiod fyrir hiorfue
þushunndum fell vndan
hrid ox Hamdis kleda
hialmsked Grikkir fledu.
50.
Munndi mest vnnd fiönndum
Miklagardr ok iardir
hrysg dugde lid liggia
lagar elldbrota vellde.
nema raunnd j byr brannda
barraugn faair harda
rauduls bliku vopn j vedre
Verinngiar fram bere.
51.
Hetu hart a itran
hraustir menn af trausti
strid stall ognar eydis
Olaafr i gny staala.
þar er of einum iorfa
vndbaar(u) aa flug vaaru
rofin klofnadi reifnis
rann .lx. manna.
52.
Þa er rauk af riki
regn dreif staal aa þegna
hialmniordungum harda
heidingia lid gengi.
haalft fimta vann heimtann
c. brimils sunda
nyzstan tir þar er nærri
Nordmanna val þordu.
53.
Ruddu gumnar gladdir
gaufugr þeingill barg dreingium
vagna borg þar er vargar
vopnsundrat hræ fundu.
nennir aulld at inna
vngr brimloga slungins
doglings verk þau er dyrka
daadsniallz verolld alla.
54.
Nu er þau er vann visir
verk fyrir þiod at merkia
naudr i nyium odi
næst ridr at þat smæstu.
krapt skulum guðs þess en giftu
gunnstyrks lofi dyrka
ler halldfromum narar
heims læknis gram þeima.
55.
Angrs fylldr vard alldar
illr geriz hugr af villu
milldings þionn fyrir manna
margfalldr ofund kalldri.
lygi hefir bragna brugdit
brytr stundum frid nytra
hermdar kraptr til heiftar
hialldrstrid skapi blidu.
56.
Lustu i sundr i sande
segx marglitudr eggia
hord greri fion med fyrda
fot alldrtrega rotum.
ok prest þeir er lim leystu
feyfdar krofd or hofdi
hætt maal var þat heila
himintungl firar stungu.
57.
Tungan var med tangar
tirkunnz lokin munni
vara sem vænst ok þrysuar
vidr lif skorin knifi.
audskiptir laa eftir
aund lætr madr a strondu
margr af minni sorgir
meinsamliga hamladr.
58.
Leyfdr er sa er let of styfdar
lamins fotar gram niota
itran þegn til augna
utstunginna ok tungu.
hond Olafs vann heilann
hreins giorfallra meina
ger munu giolld þeim er byriar
guds þræl ofugmæli.
59.
Bidr allzkonar ædri
orugt mæl ek þat sælu
dyrdar vottr med drottni
dyggri en þiod of hyggi.
þuiat lausnara leysi
lids valldr numinn alldri
langvinr firdi sik syndum
slik verk a iardriki.
60.
Hedan var vngr fra angri
allz mest vinir flestir
gud reynir sua sina
siklingr numinn miklu.
nu lifir hraustr af hæstri
himna valldz þar er alldri
faarskerdandi fyrda
fridarsyn gledi tyniz.
61.
Huerr er sua horskr at hyriar
hans veg megi of segia
lioss i lifi þessu
lofdungs giafar tunga.
þar er hreggsalar hyggium
heitfastr iofra veitir
skreytt megu skatnar lita
skrin dyrdar vin sinum.
62.
Heims hygg ek hingat kuomu
hofudsmannz i stad þenna
snarr tyggi bergr seggium
solar erchistolar.
her er af himna geruis
heilagr vidr sem bidium,
yfirskiolldungr biarg þu alldar
oss piningar crossi.
63.
Aulld nytr Olafs milldi
iofurs dyrd hofum skyrda
þrotnar hars fra þessum
þingsniallz verolld alla.
luti landzfolk itrum
limsalms konungi himna
sæll er huerr er hollann
hann gerir ser manna.
64.
Talda ek faatt i fiolda
fridgegns af iartegnum
ber koma ord af orum
Olaafs bragar stoli.
baals fai seggr huerr er solar
siklings hefir mikla
hilmis aast ens hæsta
heidbiartr er lof reidir.
65.
Sua at lausnara leysi
langvin fra kuol strangri
nyta þiod er naudum
nafnkudr vid trua iafnan.
viga skys þeir er visa
velendr framan telja
auflugs Cristz af astum
alnennis brag þenna.
66.
Olafs hofum iofri
ordhags kyni sagdar
fylgir hugr ens helga
haps daadir þui raadi.
laun faamum holl af haanum
hresiks þrimu likar
gofugs odar hialp gædum
guds blezon lof þessa.
67.
Mundi bragr ens brenda
baug huers vera þessi
kann ek rausnarskap ræsis
raun dyrliga launadr.
ef lofda gramr lifdi
leikmilldr Sigurdr hilldar
þess lysek veg visa
vellum grimr enn ellri.
68.
Bæn hef ek þengill þina
þrekrammr stodat framla
iflaust hafum iofri
vnnit mærd sem kunnum.
agætr segir (ytum)
æzstann hue ek brag leysta
haas elskig veg visa
vagnræfrs enn ek þagna.