Ló, Ló, mín Lappa
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
Úr þjóðsagnasafni Jóns Árnasonar
Það var á bæ einum fyrir vestan, að fjósamaðurinn fór um veturinn eftir vöku, eins og hann var vanur, í fjós að gefa kúm ábæti, áður en stúlkan fór út, sem mjólkaði. Þegar hann kom í fjósið, stóðu fjórar kýr á flórnum; hann hélt, að þetta væru kýrnar, er ættu að vera í fjósinu, og mundu þær hafa slitið sig allar. Maður þessi var skapstyggur í lund og gætir nú einskis, þar eð hann reiddist. Hann tekur nú með haðrneskju í eyrað á einni og vill koma henni á bás, en hún var treg, og í bráðæði bítur hann í hrygginn á henni svo fast, að blóð sprakk út. En í þessum svifum kom stúlkan, sem átti að mjólka, í fjósið með ljós og spyr, hvað á gangi, því að hún heyrði svæsin orð tiL mannsins og umgang í fjósinu. Þegar ljósið skein í fjósinu, sá fjósamaður, að kýrnar voru í básunum, eins og þær áttu að vera, en engin fleiri í fjósinu en áttu að vera nema sú, er hann var að stíma við og sem hann hafði í reiði bitið í; henni var ofaukið. En hinar þrjár voru á burtu farnar. Stúlkan spyr, hverju þetta gegni. Hann kvaðst ei vita það og sagði henni frá, hvernig hefði staðið á, þegar hann hefði komið í fjósið, og hefði hann haldið, að það væru sínar kýr, er á flórnum hefðu staðið, og væru allar orðnar lausar; það hefði þá komið í sig gremja við þær, og hefði hann því gripið þessa, er hann nú héldi í, og ætlað að koma henni á bás, en ei getað það; en í básana kvaðst hann ei hafa gáð. "Þetta gjörðir þú illa," sagði stúlkan, "og er eg hrædd um, að þú hafir illt af þessu." Fer hún síðan inn og segir húsbóndanum frá; en húsbændum þeirra þótti þetta hafa mjög illa til tekist. Fer húsbóndinn nú í fjósið og ávítar fjósamnann fyrir þetta. Hann vildi láta kúna fara út úr fjósinu, en kom henni þaðan ekki; var hún síðan látin í bás, sem auður var. Þessi kýr var með fullu júgri og stóru; sagði hann stúlkunni að mjólka hana; en hún gat litlu náð úr henni. Síðan reyndi konan, og fór það á sömu leið, þar eð kýrin ólmaðist; gekk þetta tvo daga, að litlu varð náð úr henni. En um kvöldið á hinum örðum degi, er kýrin hafði þar verið, var konan sjálf í fjósi, eftir það að inn var farið, og hafði ei ljós. Þegar hún hafði verið þar litla stund, heyrði hún, að farið var um dyrnar og inn í fjósið og upp í básinn til kýrinnar og svo þaðan og út; en konan fór inn; og þá mjólka átti, fór húsfreyja í fjós að mjólka; en þá hún fór að mjólka þessa aðkomnu kú, lét hún eins og hún hafði áður látið. Þá heyrði hún sagt á glugga fjóssins:
"Ló, ló, mín Lappa,
sára ber þú tappa,
það veldur því, að konurnar
kunna þér ekki að klappa."
Þá fór konan að klappa kúnni og nefna hana nafni sínu, sem hún heyrði, að hún var nefnd í vísunni af álfkonunni á fjósglugganum. Gat hún þá mjólkað hana, þar eð hún stóð þá kyrr, og mjólkaði mikið. Ei er þess getið, að hjónin hafi sakað; en fjósamaðurinn varð lánlítill. Margar kýr höfðu komið af þessari kú, og var svo að orði kveðið, að þær væru af Löppukyni.
