Um umskiptinga
| Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Denne teksten finnes på følgende språk ► |  |
Úr þjóðsagnasafni Jóns Árnasonar
Einkum er álfum gjarnt til að ná til sín börnum, bæði með því að skipta um þau meðan þau liggja í vöggu og með því að laða þau að sér, hylla þau eða heilla, þegar þau eru komin á legg og geta gengið úti við. Fyrir því varast menn að skilja nýfædd börn mannlaus eftir nema krossað sé bæði yfir barnið og undir það áður en það er lagt í vögguna til að varna þeim ófögnuði að um það verði skipt. Þegar skipt er um börn er það barnið sem álfar láta í stað hins rétta barns ávallt illa lynt og óvært, og er sú orsök til þess að álfar velja úr sínum hóp afgamla og útlifaða karla og kerlingar og láta í stað hins barnsins í vögguna, það heitir umskiptingur. Af því það eru ævagamlar karlhrotur tannlausar sem álfar leggja aftur í vögguna taka umskiptingar aldrei tennur. Aldrei hef ég heyrt þess getið að huldumenn hafi átt að skipta um börn eða hylla, en allajafna álfkonur.
Svo stendur á teygjum umskiptinga að til þess að þeir sýnist litlir sem vöggubarn hnoða álfkonur þá og kýta saman áður en þær leggja þá í vögguna fyrir barnið sem þær taka. En þótt þeir sýnist eins litlir og börn þurfa þeir öðru hvoru að teygja úr sér því þeir geta ekki alveg afneitað sinni fyrri náttúru, og sæta þeir því lagi að gjöra það þegar þeir ætla að enginn sé nálægur eða sjái til sín.
