Ólafs saga Tryggvasonar (Fagrskinna)

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Svensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.

Fagrskinna

K. 21. Vm Olaf Tryggva sun oc um hans æve

(O)lafr digrlæggr sonr Harallz ens harfagra var faðer Tryggva konongs þess er atte Astriði dottor Eiriks bioðascalla sunnan af Oprostaðum. þæirra sonr var Olafr er með barnꝍsko for með moðor sinni i okunn lonnd. fra hanum oc allum hans ættmannum nam fostor oc uppfꝍzlo austr i Holmgarðe með Valldamare gamla. þroaðezk oc ox hvartvæggia með afle oc vætra tale oc þo mest með vizku oc atgiorfi allre þæiri er pryða ma goðan hofðingia. hann hafðe mikinn metnað. sem vært var af kononge oc þar með allum ut i fra hans mannum. Valldamar konongr sætti Olaf hofðingia bratt innan hirðar oc at stiorna hærmannum þæim er varðu lonnd konongs. oc miklaðe riki Garðamanna. Olafr vann margs kyns frægð i Garðariki oc viða um austr vego i suður lonndum oc i vestr lonndum sem sægir Hallfroðr vanndræða skalld.

99.

Sva fra ek hit at hafan

horgbriotr i stað morgum

oft com rafn at hamna

loð valkastu bloðe

enndr let Iamta kindar

allvalldr i styr falla

vanðezk oft oc viða

vegrunr a þat snimma.

100.

Hættr var Horða drottenn

hiordiarfr Gota fiorvi

gullskærði fra ec gerðo

garðꝍy a Skanꝍyiu

boð særkiar hio birki

barklaust i Danmorku

lꝍypi mæiðr firir Heiða

lunnviggia bꝍ sunnan.

101.

Tið hoggvit vann tiggi

Tryggva sonr firir styggvan

læiknar hæst a leste

liot vaxenn ræ Saxa

vinroðegr gaf viða

visir margra Frisa

blaccum brunt at drecca

bloð kvælldriðu stoðe.

102.

Hilmir vann at Holme

hialmskoð roðen bloðe

hvar of dylde holdar

horð oc austr i Garðum

rogs bra rekka lꝍger

rikr Valkæra liki

hær stæmnir let ramnum

holld Flæmingia golldet.

103.

Gerðezk ungr við Ængla

ofvægr konongr bægia

naðskurar reð nꝍrer

Norðhimbra sa morðe

barðe bræzkrar iarðar

byggvendr en hio tiggi

groðr þvarr geira riðar

gioðs lumbærskar þioðer.

104.

Gerðe sæims með sværði

sværðlæik i Mon skærðir

ꝍyddi ulfa grꝍðer

ogn blið Skotom viða

y drauga let ꝍger

ꝍyverskan hærr dꝍyia

tyr vann tiorvar dyran

tignar giarn oc Ira.

Olafr konongr Tryggva sunr atte .ii. konor. Geilu hina vindærsku. oc Gyðu hina ensku. Olafr var kristnaðr væstr i Syllingum. hann com i Noreg vestan af Englande. sva sem fyrr var sagt i kvæðe Þorðar Kolbeinssunar. [I þann tima er drepenn var Hacon iarl com Olafr vestan oc sotte norðr i lannd. oc er hann com i Þrondhæim toco aller Þrꝍnder væl við hanum oc fystir Gauldꝍler. gerðo aller samt sitt felag firir þui at hvarer tvæggiu atto um vannt at raða. Bꝍndr þurftu hofðingia þann er þæim være traustr. þar sem þæir hafðu gort samnað at Hacone. oc af þui hafðe hann latezk. en æftir varo synir rikir til hæmndar. oc þo harð fengir. Olafr konongr hafðe oc vannda mikinn. faðer hans var af lifi tækinn. oc allt hans riki hærtækit. oc hann veret i utlægð fra frendom sinum oc oðalum fra barnꝍsko. Bꝍndr hafðu mikit traust at bioða kononge oc fiolmenni. en hann hafðe at fa þæim i mote virðilegan hofðingia oc fullcomenn i allre spækt. oc atte hann oft um vannt at raða. oc þo iamnan væl or raðet. oc dro þetta saman þeira samþykki oc toco Olaf til konongs a Ꝍyra þingi. en hann svarðe þæim log i mote. þæir bunndu þat fast at hvarer tvæggiu skylldu væita aðrum styrk til allra vegsamlegra luta. þa for Olafr konongr ivir Noreg. oc lagðe undir sec allt norðan fra lannda mære oc suðr til Danmarcar. hann gierðez maðr rikr oc gafugr. oc hafðe mikit starf oc morg vanndræðe. meðan hann var konongr ifir Norege. hann hellt fyrstr Noregs kononga retta tru til ɢuðs. oc af hans stiorn oc riki varð allt Noregs vælldi cristnat. oc Orknꝍyiar oc Færꝍyiar. Hiatlannd oc Islannd. oc Grꝍnalannd. um þetta kristnisboð urðu morg stor tiðendi. aðr en sva mikit gott kꝍmez a læið. Olafr konongr let æfla kaupstað i Niðarose sem aðr var æin bꝍle. Olafr konongr let drepa stora hofðingia er i mote villdu risa kristninni. sumum væitti hann mikit len til at æfla sitt ærendi. Erlingr Skialgssunr fecc Astriðar systr Olafs. oc hafðe hann konongs ærende allt austr i lannd. a Laðum var þa havuð bꝍr mestr i Þrꝍnnda logum. Olafr konongr let gera skip a Laða hamrum. þat var myklu mæira oc virðilegra gort en annr langskip. þat var .iiii. rum oc .xxx. þar varo a gorr dreca havuð gulli buin. oc var þat skip callat Ormr en lange. a þesso skipi skylldi ængi maðr yngri vera en tvitugr. oc ængi ælldri en sextugr. marger lutir varo þar til varnaðar boðner. þæim mannum er a Ormenom skylldi vera. oc ængi skylldi a vera. nema hann være at noccoro aburðar maðr. oc þar finnaz morg dꝍme til at a þui skipi varo kappar æinir. en ængi grꝍy eða blꝍyði menn.

Halvdan Egedius:
Þat var .iiii. rum oc .xxx. þar varo a gorr dreca havuð gulli buin. oc var þat skip callat Ormr en lange.

K. 22. Vm osætte annarra hofðingia við Olaf Tryggva sun

(S)væinn Dana konongr þottez missa mikilla æigna þæirra er vera skylldu tilgiof Gunnilldar kono hans. þui at Þyri hafðe æignir þær er Haralldr konongr faðer hennar hafðe gefet henni. En Burizlæifr þotez þa miok svikinn. þo at hann hæfði tilgiof þa er Þyri skylldi hafa. þui at conan com æigi til hans. af atkalle Gunnilldar oc aæggion senndi Svæinn konongr menn æftir Þyri. oc let fylgia henni nauðgri a Vinlannd til fundar Burizlæifs konongs oc gierðe hann brullaup til hennar. en hon villdi æigi æiga hæiðinn mann þa hælldr en fyrr. oc var hon sva nætr .vii. með konongenom. at hon þa at þæim hvarke mat ne drykk. oc með raðom fostr faðr sins. gat hon lꝍypiz a braut a skog æinn. oc sva til þess er hon com til sioar. oc fengo þau þar æitt litit skip oc foro til Danmarcar. en hon þorðe þar æigi at læggia þui at hon ugði. at Svæinn konongr broðer hennar myndi þegar lata fylgia henni til Vindlanz aftr. ef hann vissi at hon være þar comen. hon for þa lꝍynilega til Noregs a funnd Olafs konongs oc bað hann læggia til hialpræðe með ser. hann tok við henni oc gerðe ser at æigin kono on raðe Svæins konongs broðor hennar. hon bað Olaf konong oft. at hann skylldi hæimta fe hennar af Burizleifi kononge a Vinlande. oc kallaðez hafa litit af þui er hon atte með retto at hafa. þa gerðe konongr ferð sina or lannde bauð ut liði miklu oc hafðe .lx. skipa. for austr til Vinlannz i giegnum Dana konongs riki firir utan hans þok oc vilia. Olafr konongr fær mikit fe. oc allt eignaðezk hann þat er hann villdi. oc olle þui mest liðvæizla Astriðar dottor Burizlæifs konongs er atte Sigvallde iarll at Iome. þa er Olafr konongr for af Vindlande. sigldi hann ivir til Danmarcar litinn byr oc fagrt veðr. oc foro þau skip firir er smærre varo. en þau siðar er stꝍrre varo firir þui at þau þurftu mæira veðret en þau er smærre varo. Við æinn holma firir Vinlande varo saman komner marger storer hofðingiar. þesse holme hæitir Svoldr. i þessom flota var Svæinn Dana konongr er miklar sacar þottez æiga við Olaf konong. su var æin at Olafr atte Þyri systr hans oc fengit hennar at olꝍyfi hans. Annr sok var at hann sagðe at Olafr hafðe sæzk i skatlond hans Noregs riki. er Haralldr konongr faðer hans hafðe lagt undir sik. Sigvallde iarl var þar með Danakononge firir þa sok at hann var Dana konongs iarll. I ðessom flota var oc mikill hofðingi. Olafr svænske Svia konongr er hæfna þottez æiga a Olafe kononge mikillar svivirðingar. hann hafðe slitit fæstarmalom oc lostet Sigriði moðor Olafs konongs dottor Skoglar-Tosta. þa samu Sigriði atte þa Svæinn Dana konongr. oc var hon miok fysande at Svæinn konongr gerðe Olafe kononge mæin eða svivirðing. oc i þesso liði var Eirikr iarll Haconar sunr. er mestar sacar þottez æiga við Olaf konong oc hans menn er veret hafðu nær drape faðr hans Haconar oc flæmtta or lannde alla sunu hans oc sæzk i rikit æftir. Astrið hafðe fengit Olafe kononge .xi. skip. oc skylldi þetta lið fylgia konongenom til þess er hann kꝍme um Danmork. En þat var mest til at þau Burizleifr oc Astriðr toco sva væl við Olafe kononge. at Geila hafðe veret dotter Burizlæifs konongs oc systr Azstriðar. er Olafr konongr hafðe atta. þa er hann var a Vinlande. Olafr Tryggva sunr hafðe allz æit skip oc .lxx. skipa. sem sægir Halldor okristni.

105.

Ꝍina for oc eino

unnvigs konongr sunnan

sværð rauð mætr at morðe

mæiðr siautigum skæiða

þa er unnlagar hanum

hafðe iarl of skræfðan

sætt giek sæggia ættar

sundr Skanunga funndar.

Þesser hofðingiar hafðu uvigan hær. oc lago i homn æinni innan at holmanom. en skip Olafs konongs sygldu hit ytra firir þa er hofðingiarner varo uppi a holmanom. oc sa til er flotenn sigldi austan. þæir sa at smaskipen sigldu firir. Nu sia þæir æitt mikit skip oc miok glæselegt. þa mælte Svæinn konongr. farum til skipa sem tiðazt. þar siglir nu Ormr en lange austan. þa svaraðe Eirikr iarl biðum ænn. flæiri hafa þæir storskip en Ormenn langa. oc sva var. þetta skip atte Styrkar af Gimsum. þa sa þæir ænn annat skip mikit oc væl buit. hofða skip. þa mælte Svæinn konongr. nu man her fara Ormr en lange. oc værðum æigi ofsæinir i mote þæim. þa svaraðe Eirikr iarl æigi man þetta vera Ormr en lange. fa hafa ænn faret stor skip þæira. en morg munu til vera. sva var þat sem iarlenn sagðe. Noccor skip foro þa um aðr en skip sigldi með stafaðu segle. þat var skæið oc miklu mæira en annr skip þau er siglt hafðu. þa er Svæinn konongr sa at þetta skip hafðe ængi havuð stoð hann upp mællte oc lo við. ʀæddr er Olafr Tryggva sunr nu. æigi þorer hann at sigla með hofðum dreca sins. farum nu oc læggium at sem harðast. þa svaraðe Eirikr iarll æigi er þetta hærra Olafr konongr. kænni ec þetta skip. oft hæfi ec þat sett. þat a Erlingr Skialgs sunr. oc er bætr at ver læggim um skut hanum til þessarar orrostu. þæir drengir ero þar innan borz. at ver megom vist vita ef ver hittum Olaf Tryggvasun. bætra er oss skarð i flota hans. en skæið þesse sva buin. þa mællte Olafr Svia konongr. æigi skylldum ver æðraz at læggia til bardaga við Olaf þo at hann hafe skip mikit. er þat skomm oc næisa. oc man þat spyriazk a oll lonnd. ef ver liggium her með ovigan hær. en hann siglir þioðlæið firir utan. þa svaraðe Eirikr iarl. hærra lat sigla þetta skip. ec man sægia þer goð tiðinde. at æigi man Olafr Tryggvasunr um oss hafa siglt. oc þenna dag munu þer cost ęiga at bæriast við hann. Nu ero her marger hofðingiar oc vænter mek þæirrar riðar at aller ver skulum hafa ꝍret at vinna fyrr en ver skiliumk. þa mællto þæir ænn er fram kom æit mikit skip. þetta man vera Ormr en lange. oc æigi vill Æirikr iarl sagðu Daner bæriast. oc hæfna faðr sins. Iarllenn svaraðe ræiðr mioc. oc let vera æigi minni von at Danum myndi æigi vera olæiðare at beriast en hanom eða hans mannum. þa var eigi langt at biða þess er .iii. skip sigla oc æit myklu mest. oc hafðe þat hafuð gylld. þa mællto aller at iarllenn hafðe satt sagt. oc her færr nu Ormren lange. Eirikr iarl svaraðe. æigi er þetta Ormren lange. oc bað þa þo til læggia ef þæir villdi. þa tok Sigvallde iarl skæið sina. oc rere ut til skipanna. let skiota upp skylldi hvitum. þæir laða seglom oc biða. þetta et mykla skip er Tranan. er styrði Þorkæll næfia konongs frende. þæir spyria Sigvallda hværr ero tiðendi. hann sagðe þæim þau tiðendi af Svæini Dana kononge þau er Olafe Tryggva syni er skyllt at vita. oc þærf hann þess at hann varezk. þa leto þæir Þorkæll fliota skipen oc biða. þui nest sa þæir Svæinn konongr sigla .iiii. skip. oc æit myklu mest oc a dreca havuð þau er gull æit varo a at sia. þa mællto aller sænn. furðu mikit skip er Ormr en lange. ækki langskip man iamfritt i verolldo vera. oc mikil rausn er at lata gera slikan grip. þa mællte Svæinn Dana konongr. Hat mun Ormr en lange bera mik. hanum scal ec styra i kvælld fyrr en sol sætiz. oc het a lið sitt at buaz sculde. þa mællte Eirikr iarl sva at faer menn hꝍyrðu. þo at Olafr Tryggva sunr hæfði ækki mæira skip. en þat er nu ma sia. þa man Svæinn konongr við Dana hærr einn alldrigi þesso skipi styra. Sigvallde er hann sa hvar skipen sigldu. bað þa Þorkæl nefiu draga Ormenn undir holmenn. let veðret þæim bætr stannda at sigla a hafet. oc at fara landhallt við stor skip oc litinn byrr. þæir gerðo sva hæimtu undir holmann þesse fiughr firir þvi at þæir sao sum sin scip undir holmann roa oc grundu at vera myndi noccor tiðendi. bæita a veðr þæim nær holmanom. loðo seglom oc taca til ara. þetta et mikla skip er callat Ormr en scamme. þa sa þæir hofðingiarner. hvar sigla .iii. skip all stor. oc et fiorða siðast. þa mælte Eirikr iarl við Svæin konong oc við Olaf Svia konong. Standet nu upp oc til skipa. nu man ec æigi þrætta at Ormr en lange siglir. oc þar megu þer nu hitta Olaf Tryggva sun. þa þagnaðu þæir aller oc varð at otte mikill oc margr maðr ræddez þar við sinn bana. Olafr Tryggvasun sa hvar menn hans hafðu lagt undir holmann oc þottez vita at þæir myndu hafa spurt noccor tiðendi. vænndir oc þessom skipum inn at holmanom oc loðo seglom. Sigvallde styrði skæið sinni inn með holmanom i mote liði kononganna er innan foro. firir þessa sok kvað Stefnir þetta um Sigvallda.

106.

Mankat ec næmna

nær man ec stæfna

niður biugt er næf

a niðingi

þann er Svæin konong

svæik or lannde

enn Tryggva sun

a talar dro.

Svæinn Dana konongr oc Olafr Svia kononogr oc Eirikr iarll hafðu gort þat rað a milli sin ef þæir felldi Olaf Tryggvasun. at sa þæirra er þesso være næstr. skylldi æignast skip hans. oc allt lut skifti þat sem fengiz i orrastu. en vælldi Noregs konongs skylldi hafa at þriðiungi hværr við annan. þa sa Olafr konongr oc menn hans at þeir voro sviknir. oc at sior allr var þaktr i nand þæim af hærskipum. en Olafr konongr hafðe litit lið. sem sægir Hallfroðr er lið hafðe siglt i fra hanum.

107.

Þar hyggec mioc til mistu

morg com drott a flotta

gram þann er gunni framde

giengis þrꝍnscra drengia

Nꝍfr va æinn við iofra

allvalldr tva snialla

frægð er til sliks at sægia

þiðr oc iarll enn þriðia.

þa lagðe i sinn stað hværr þæirra þriggia hofðingia. Svæinn Dana konongr með sit lið. Olafr Svia konongr með Svia hærr. þriðia stað bio Eirikr iarl sitt lið. þa mællte við Olaf konong æinn vitr maðr Þorkæll dyrðill. her er ofr æfli liðs hærra við at bæriazk. dragum upp segl vor oc siglum ut a haf æftir liði varo. er þat ængum manne blꝍyðe at hann ætla hof firir ser. þa svaraðe Olafr konongr hatt læggi saman skipen oc tengið. hærklæðes menn oc brægði sværðum. ækki sculu minir menn a flotta hyggia. þetta orð vattaðe Hallfroðr a þa lunnd.

108.

Geta skal mals þess er mæla

menn at vapna sænnu

dolga fangs við drengi

dað oflgan bur kvaðo

bað at hær trygðar hyggia

neccir sina recca

þess lifa þioðar sessa

þrottar orð a flotta

þa spurði Olafr Tryggva sunr menn sina. hværr er hofðingi firir þesso liði er her liggr nest oss. þæir svaraðu. þat hyggium ver at Svæinn Dana konongr se. þa mællte Olafr konongr. eigi sculum ver ottaz þat lið. þui at alldrigi baro Daner sigr i orrastu. þa er þæir barðuz a skipum við Norðmenn. enn spurði Olafr konongr. hværir liggia þar uti fra oc hafa morg skip. hanum var sagt at þar var Olafr Svia konongr. Olafr konongr sægir ækki þurfum ver at ottast Svia rossætrnar. þæim man vera bliðara at slæikia blotbolla sina. en ganga uppa Ormen langa undir vopn yðr. þa spurði ænn Olafr Tryggva sunr. Hværir æigu þau skip en storo er þar liggia ut i fra flotanom. hanum var sagt at þat var Eirikr iarll Haconar sunr með Iarnbarðann. er allra skipa var mest. þa mællte Olafr konongr. miok hafa þæir tignum mannum i þenna hærr skipat i mote oss. oc af þesso liði er oss von harðrar orrastu. þæir ero Norðmenn sem ver oc hafa oft sett bloðog sværð. oc mart vapna skifti. oc munu þæir þykkiaz æiga við oss skaplegan fund. oc sva er. Ðesser hofðingiar .iiii. .ii. konongar oc .ii. iarlar læggia til orrostu við Olaf Tryggva sun oc er Sigvallda litt við orrostuna getet. En þo sægir Skuli Þorstæinssunr i sinum flokke at Sigvallde var þar.

109.

Fylgða ec Frysa dolge

fecc ungr þar er spior sungu

nu finnr olld at ælldumk

alldr bot oc Sigvallda

þa er til mꝍz við mꝍte

malmþings i dyn hialma

suðr firir Svolldrar munni

sarlauk roðenn barom.

Þesse orrasta varð harðla snorp oc mannskꝍð. fello Daner mest þui at þæir varo næster Norðmannum. þæir helldost æigi við oc læggia i fra or skotmale. oc for þesse hær. sem Olafr Tryggva sunr sagðe. en æigi at siðr var horð oʀasta oc long. fell af hvarom tveggia mikit lið oc mest af Svium oc þer com at Olafr svænsce sa þat at bezta raðe firir ser oc sinu liðe at vera sem fiarst oc let siga a homlr aftr undan enn Eirikr iarl la viðr sibyrðt. Olafr konongr Tryggvasun hafðe lact Ormen langa i millom Ormsins scamma oc Tronunnar. enn hin smæsto scipinn yst. enn Eirikr iarl let frahoggva hvært sem roðit var. enn lagðe at þæim er æftir voro. nu er smæʀi scip Olafs konongs ruðuz stucku mennernir undan oc gengo upp a hin stꝍrri scipin. varð i þvi mikit mannspiall i hvarntvæggia flockenn. enn sva sem liðit fell af scipum Æiriks iarls. þa com annat eighi minna i staðenn af Svium oc Danum. enn ecke kom i staðenn þess liðs er fell af Olafe kononge. ruðuz þa scip hans oll onnr. nema Ormren lange æighi firir þvi at hann var borðe hæstr oc bazt scipaðr. enn meðan liðit var til þa hafðe þengat a gengit. oc hafði hann halldit sinni fullri scipan at manntale. þo at sumir letezt firir hanom. enn þa er roðinn var Ormren scamme oc Tranann. þa let Eirikr þau i fra hoggva. enn siðann lagðiz Iarnbarðenn sibyrðr viðr Ormen langa sem sæghir Halldor ucristni.

110.

Fiorð com hældr i harða

hnitu rꝍyr saman drꝍyra

tungl scoruz þa tingla

tangar Ormrenn lange

þa er borð mikil barða

brynflags regin lagðe

iarl vann hialms und holme

hrið við famnes siðu.

111.

Gerðiz snarpra sværða

slitu drængir frið længi

þa er gullin spior gullu

gangr um Ormenn langa

dolgs cvaðo fram fylgia

frans læggbita hanom

svænska menn at sennu

sunnr i danska runna.

112.

Hukkaðek vægð at vighi

vann drott iofur sottan

fiorð com iarl at iorðu

ognharðan sec sporðu

þa er fiarð mykils fꝍrðoð

folk harðr a troð barða

lit var sifiar sote

svangr viðr Ormen langa.

þesse orrasta var sva horð fyst af socn drengiligri oc þo mest af vornenne er alla vegha logðu scip at Ormenum. enn þeir er vorðuzt gengo sva i mot. at þeir stigu niðr af borðunum oc i sion oc sucku niðr með vapnom sinum. oc gættu æi annars enn þeir bærðiz a lande oc villdu æ fram. sva cvað Hallfroðr.

113.

Sucku niðr af naðri

naddfars i boð sarer

baugs gerðoð við vægiaz

værkænndr hæiðins særkiar

vanr man ormr þo at orme

alldyr konongr styri

þer er hann scriðr meðr lið lyða

længi slicra drængia.

þa fello menninir fyst um mitt scipit. þer sem borðen varo lægz. enn fram um stafnenn oc aftr i fyrirrumino heldoz menniner længst viðr. Þa er Eirikr iarl sa at Ormrinn var auðr miðscipa. þa geck hann upp meðr .xv. mann oc er þat sa Ulfrenn rauðe oc aðrer stafnbuar þa gengo þeir or stafninum framan oc sva hart at þer er iarlenn var. at iarlenn varð undann at rocva oc aftr a scip sitt oc þa er hann com a Barðann. þa eggiaðe iarlenn sina menn at sætte at væl. oc gengu þa up i annað sinn meðr mycklo liðe. var þa Ulfr oc allir stafnbuarnir comnir at lyptingunne. enn roðit var allt skipit fram. sotti þa lið Æiriks iarls allum veghinn at þæim Olafe kononge. sva sem Haldor ucristni segir.

114.

Het a hæiftar nyta

hugræifr með Oleife

aftr stock þioð um þoftor

þængill sina drængi

þa er hafvita hofðu

hallanz um gram sniallan

varð um Vinnda myrði

vapn reið loket skæiðum.

þa sotti Eirikr iarl aftr at firirrumino meðr sina menn oc var þar horð viðr taca. Olafr konongr hafðe verit þann dag allann i lyptingunne a Orminum. hann hafðe gyltann sciold oc hialm. þunga ringabryniu oc sva trausta at æcke fæsti a henni oc er þo sva sact at ecki scorti vapnaburðenn at lyptingunne firir þvi at allir menn kendo konongenn. af þvi at vopn hans voro auðkend oc hann stoð hott i lypting. enn i hia konongenom stoð Kolbiorn stallare meðr þvilicann vapnabunat sem konongrenn hafðe. nu for þesse orrasta sem liclict var. þer sem hvartveggia hofðu raustir a hizt at þeir letoz þo er famennare voro. oc þa er allt var fallet lið Olafs konongs. þa liop hann sialfr fyrir borð. oc bra skilldinum upp ivir hafuð ser oc sva Kolbiorn stallare enn hans skioldr varð undir honom a sionom oc kom hann ser æi i cafit. oc þeir menn er voro a smom scipum toco hann oc hugðu at konongrinn væri sialfr. hann feck þo grið af iarlenom. enn æftir þat þa liopu allir firi borð þæir er æftir lifðu oc þo flestir sarir. oc þæir er griðinn fengo varo af sunde tæcnir þet var Þorkæll nefia Karlshafuð oc Þorsteinn oc Einar þamba skælmir.

Enn eftir þat er orrostonne var lokit. þa æignaðez Eirikr iarl Ormenn langa. oc onnr skip Olafs. oc marghs manz vapn þeiʀa er drengiligha hafðu borit til dauða dags. þat hæfir Hallfroðr vottat at Þorkæll næfia fluði sva at oll voro scip Olafs konongs roðenn.

115.

Ogræðir sa auða

armgrioz Tranu fliota

hann rauð gæir at gunne

glaðr oc baða Naðra

aðr en hialdr þorenn hellde

hugframr æ boð ramre

snotr a snꝍri vitni

sunz Þorkætil unndann.

Þesse oʀasta hæfir frægaz verit a Norðrlanndum. af þvi at sact er um vorn drængiligha. þer næst af atsocn oc sigrenum er þat scip varð unnit a diupum sꝍ. er ænge maðr atlaðe vapnom sott værða. enn þo mest firir sacar þess er þvilicr hofðinge fell er þa var frægastr a danska tungu. Sva mikit gerðo menn ser um at vingaz i allre umræðu við Olaf konong at mestr lutr manna villdi eigi hꝍyra at hann munde fallit hafa. nema leto at hann var i Vinlannde eða i Suðrriki oc ero margar frasoghur um þat gorvar. enn hans astvinir rædduz at þat mundi logit vera oc lysti Hallfroðr þvi vanðræða scald sa maðr er sva mikit hafðe unnt konongenom at menn sæghia at eftir fall konongsins feck hann vanhæilsu af harme þa er hanom vanst til dauða dags. þetta vitni bar Hallfroðr.

116.

Veit ec eighi hitt hvar hætta

hungr dꝍyfi scal ec lꝍyfa

dynsꝍðinga dauðann

dyrblics eða þo cvikkvan

alz sannlegha sæghia

sart mun gramr at hvaro

hætt er til hans at fretta

hvartvæggia mer sæggir.

117.

Samr varrar um æfe

oddflaghs hinn er þat saghðe

at lofða gramr lifðe

læstygs burar Tryggva

vera cvæðr old ur ælli

Olaf cominn stala

menn geta male sonnu

mioc er værr enn sva færri.

Oc enn qvað hann þetta

118.

Myndot þess er þeghnar

þrotharðann gram sotto

fær ec meðr liða lifi

landhærðar scop værða

at mundiokuls munde

marghdyr coma styrir

geta þyckiat mer gottnar

glighlis or hærr slicum.

Oc enn qvað hann.

119.

Enn sæghir auðar kennir

austr or malma gnaustan

sæggr fra sarom tiggia

sumr æða brot um comnom

nu er sannfræghit sunnan

siklings or styʀ mycklum

kann ec ei mart at manna

morð væifunar orðe.

Oc enn sagðe hann.

120.

Norðmanna hygg ec nænninn

nu er þengill framgenginn

dyr hne drottar stiore

drottinn und loc sottann

grams douðe bra gꝍðe

goðs ufarar þioðar

allr glæps fiðr af falli

flughtygs sunar Tryggva.

Tekst med fotnoter

K. 21. Vm Olaf Tryggva sun oc um hans æve

(O)lafr digrlæggr sonr Harallz ens harfagra var faðer Tryggva konongs þess er atte Astriði dottor Eiriks bioðascalla sunnan af Oprostaðum. þæirra sonr var Olafr er [með barnꝍsko for með moðor sinni i okunn lonnd. fra hanum oc allum [hans ættmannum nam fostor oc uppfꝍzlo austr i Holmgarðe með Valldamare gamla. þroaðezk oc ox hvartvæggia með afle oc vætra tale oc þo mest með vizku oc atgiorfi [allre þæiri er pryða ma goðan hofðingia. hann hafðe mikinn metnað. sem vært var af kononge oc [þar með allum ut i fra hans mannum. Valldamar konongr sætti Olaf hofðingia bratt innan hirðar oc at stiorna hærmannum þæim er varðu lonnd konongs. oc miklaðe riki Garðamanna. Olafr vann margs kyns frægð i Garðariki oc viða um austr vego i suður lonndum oc i vestr lonndum sem sægir Hallfroðr vanndræða skalld.

99.

Sva fra ek hit at hafan

horgbriotr i stað morgum

oft com rafn at hamna

loð valkastu bloðe

enndr let Iamta kindar

allvalldr i styr falla

vanðezk oft oc viða

vegrunr a þat snimma.

---

Nedenfor gengives versenes formentlig rigtige form her og i det følgende.

---

Svá frák hitt, at háva

hǫrgbrjótr í stað mǫrgum

(opt kom hrafn at heipta)

hlóð valkǫstu (blóði);

endr lét Jamta kindir

allvaldr í styr falla

(vanðisk hann) ok Vinða

végrimmr (á þat snimma).

100.

Hættr var Horða drottenn

hiordiarfr Gota fiorvi

gullskærði fra ec gerðo

garðꝍy a Skanꝍyiu

| boð særkiar hio birki

barklaust i Danmorku

lꝍypi mæiðr firir Heiða

lunnviggia bꝍ sunnan.

Hættr vas Hǫrða dróttinn

hjǫrdjarfr Gota fjǫrvi;

gollskerði frák gerðu

geirþey á Skáneyju;

bǫðserkjar hjó birki

barklaust í Danmǫrku

hleypimeiðr fyr Heiða

hlunnviggja bœ sunnan.

101.

Tið hoggvit vann tiggi

Tryggva sonr firir styggvan

læiknar hæst a leste

liot vaxenn ræ Saxa

vinroðegr gaf viða

visir margra Frisa

blaccum brunt at drecca

bloð kvælldriðu stoðe.

Tíðhǫggvit vann tyggi,

Tryggva sonr, fyr styggvan

Leiknar hest á lesti

ljótvaxinn hræ Saxa;

vinhróðigr gaf víða

vísi margra Frísa

blǫkku brúnt at drekka

blóð kveldriðu stóði.

102.

Hilmir vann at Holme

hialmskoð roðen bloðe

hvar of dylde holdar

horð oc austr i Garðum

rogs bra rekka lꝍger

rikr Valkæra liki

hær stæmnir let ramnum

holld Flæmingia golldet.

Hilmir vann at Holmi

hjalmskóð roðin blóði

(hvat of dylði þess hǫlðar?)

hǫrð ok austr í Gǫrðum;

rógs brá rekka lægir,

ríkr Valkera líki;

herstefnir lét hrǫfnum

hold Flæmingja goldit.

103.

Gerðezk ungr við Ængla

ofvægr konongr bægia

naðskurar reð nꝍrer

Norðhimbra sa morðe

barðe bræzkrar iarðar

byggvendr en hio tiggi

groðr þvarr geira riðar

gioðs lumbærskar þioðer.

Gerðisk ungr við Engla

ofvægr konungr bægja,

naddskúrar réð nœrir

Norðimbra sá morði;

barði brezkrar jarðar

byggvendr, en hjó tyggi

(grǫ́ðr þvarr geira hríðar

gjóði) kumbrskar þjóðir.

104.

Gerðe sæims með sværði

sværðlæik i Mon skærðir

ꝍyddi ulfa grꝍðer

ogn blið Skotom viða

y drauga let ꝍger

ꝍyverskan hærr dꝍyia

tyr vann tiorvar dyran

tignar giarn oc Ira.

Gerði seims með sverði

sverðleik í Mǫn skerðir;

eyddi ulfa greddir

ógnblíðr Skotum víða;

ýdrógar lét œgir

eyverskan her deyja

(Týr vas tjǫrva dýrra

tírar gjarn) ok Íra.

Olafr konongr Tryggva sunr atte .ii. konor. Geilu hina vindærsku. oc Gyðu [hina ensku. Olafr var kristnaðr væstr i Syllingum. hann com i Noreg vestan af Englande. sva sem fyrr var sagt i kvæðe | Þorðar Kolbeinssunar. [I þann tima er drepenn var Hacon iarl com Olafr vestan oc sotte norðr i lannd. oc er hann com i Þrondhæim toco aller Þrꝍnder væl við hanum oc fystir Gauldꝍler. gerðo aller samt sitt felag firir þui at hvarer tvæggiu atto um vannt at raða. Bꝍndr þurftu hofðingia þann er þæim være traustr. þar sem þæir hafðu gort samnað at Hacone. oc af þui [hafðe hann latezk. en æftir varo synir rikir til hæmndar. oc þo harð fengir. Olafr konongr hafðe oc [vannda mikinn. faðer hans var af lifi tækinn. oc allt hans riki hærtækit. oc hann veret i utlægð fra frendom sinum oc oðalum fra barnꝍsko. Bꝍndr hafðu [mikit traust at bioða kononge oc fiolmenni. en hann [hafðe at fa þæim i mote virðilegan hofðingia oc fullcomenn i allre spækt. oc [atte hann oft um vannt at raða. [oc þo iamnan [væl or raðet. oc dro þetta saman [þeira samþykki oc toco Olaf til konongs a Ꝍyra þingi. en hann [svarðe þæim log i mote. þæir bunndu þat fast at hvarer tvæggiu skylldu væita aðrum styrk til allra vegsamlegra luta. [þa for Olafr konongr ivir Noreg. [oc lagðe undir sec allt norðan fra lannda mære oc suðr til Danmarcar. hann gierðez maðr rikr oc gafugr. oc hafðe mikit starf oc morg vanndræðe. meðan hann var konongr ifir Norege. hann hellt fyrstr Noregs kononga retta tru til ɢuðs. oc af hans stiorn oc riki varð allt Noregs vælldi cristnat. oc Orknꝍyiar oc Færꝍyiar. Hiatlannd oc Islannd. oc Grꝍnalannd. um þetta kristnisboð urðu morg stor tiðendi. aðr en sva mikit gott kꝍmez [a læið. [Olafr konongr let æfla kaupstað i Niðarose [sem aðr var æin bꝍle. Olafr konongr let drepa stora hofðingia er i mote villdu risa kristninni. sumum væitti hann mikit len [til at æfla sitt ærendi. Erlingr Skialgssunr fecc Astriðar systr Olafs. oc [hafðe hann [konongs ærende allt austr i lannd. a Laðum var þa [havuð bꝍr mestr i Þrꝍnnda logum. Olafr konongr let gera skip a [Laða hamrum. þat var myklu mæira oc virðilegra gort en annr langskip. þat [var .iiii. rum oc .xxx. þar varo a gorr dreca havuð [gulli buin. oc var þat skip callat Ormr en lange. [a þesso skipi skylldi ængi maðr [yngri vera en tvitugr. oc ængi ælldri en sextugr. marger lutir varo þar til varnaðar boðner. þæim mannum er a Ormenom [skylldi vera. oc ængi skylldi [a vera. [nema hann være at noccoro aburðar maðr. oc þar finnaz morg dꝍme til at a þui skipi varo kappar æinir. en ængi [grꝍy eða blꝍyði menn.

K. 22. Vm osætte annarra hofðingia við Olaf Tryggva sun

(S)væinn Dana konongr þottez missa mikilla æigna þæirra er vera skylldu tilgiof Gunnilldar kono hans. þui at Þyri hafðe [æignir þær er Haralldr konongr [faðer hennar hafðe gefet henni. En Burizlæifr þotez þa miok svikinn. þo at hann hæfði tilgiof þa er Þyri skylldi hafa. [þui at conan com æigi til hans. af atkalle Gunnilldar oc aæggion senndi Svæinn konongr menn æftir Þyri. oc let fylgia henni nauðgri [a Vinlannd til fundar Burizlæifs konongs oc gierðe hann brullaup til hennar. en [hon villdi æigi æiga hæiðinn mann þa hælldr en fyrr. oc var hon sva [nætr .vii. með konongenom. at [hon þa at þæim hvarke mat ne drykk. oc með raðom fostr faðr sins. gat hon lꝍypiz a [braut a skog æinn. oc sva til þess er hon com til sioar. oc fengo þau þar æitt litit skip oc foro til Danmarcar. en hon þorðe þar æigi [at læggia þui at [hon ugði. at Svæinn konongr broðer hennar myndi [þegar lata fylgia henni [til Vindlanz aftr. ef hann vissi at hon [være þar comen. [hon for þa lꝍynilega [til Noregs a funnd Olafs konongs oc bað hann læggia til hialpræðe með ser. hann tok við henni oc gerðe ser at æigin kono [on raðe Svæins konongs broðor hennar. hon bað [Olaf konong oft. at hann skylldi hæimta fe hennar af Burizleifi kononge a Vinlande. oc [kallaðez hafa litit af þui er hon atte með retto [at hafa. [þa gerðe konongr ferð sina or lannde bauð ut liði miklu oc hafðe .lx. skipa. for austr til Vinlannz i giegnum Dana konongs riki firir utan hans [þok oc vilia. Olafr konongr fær mikit fe. oc allt eignaðezk | hann þat er hann villdi. oc olle þui mest liðvæizla Astriðar dottor Burizlæifs konongs er atte Sigvallde iarll at Iome. þa er Olafr konongr for af Vindlande. sigldi hann ivir [til Danmarcar litinn byr oc fagrt veðr. oc foro þau skip firir er smærre varo. en þau [siðar er stꝍrre varo firir þui at þau þurftu mæira veðret en þau [er smærre varo. Við æinn holma firir Vinlande varo [saman komner marger storer hofðingiar. þesse holme hæitir Svoldr. i þessom flota var Svæinn Dana konongr er miklar sacar þottez æiga við Olaf konong. su var æin at Olafr atte Þyri systr hans oc fengit hennar at olꝍyfi hans. Annr sok var at [hann sagðe at Olafr hafðe sæzk i skatlond hans Noregs riki. er Haralldr konongr faðer hans hafðe [lagt undir sik. Sigvallde iarl var þar með Danakononge firir [þa sok at hann var Dana konongs iarll. I ðessom flota var oc [mikill hofðingi. Olafr svænske Svia konongr er hæfna þottez æiga a Olafe kononge mikillar svivirðingar. hann hafðe slitit fæstarmalom oc lostet Sigriði moðor Olafs konongs dottor Skoglar-Tosta. þa samu Sigriði atte þa Svæinn Dana konongr. oc var hon miok fysande at Svæinn konongr gerðe Olafe kononge mæin eða svivirðing. oc i þesso liði var Eirikr iarll Haconar sunr. er mestar sacar þottez æiga við Olaf konong oc hans menn [er veret hafðu nær drape [faðr hans Haconar oc flæmtta or lannde alla sunu hans [oc sæzk i rikit æftir. Astrið hafðe fengit Olafe kononge .xi. skip. oc skylldi þetta lið fylgia konongenom til þess er hann kꝍme um Danmork. En þat var [mest til at þau Burizleifr oc Astriðr toco sva væl við Olafe kononge. at Geila [hafðe veret dotter Burizlæifs konongs oc systr Azstriðar. er Olafr konongr hafðe atta. þa er hann var a Vinlande. Olafr [Tryggva sunr hafðe allz æit skip oc .lxx. skipa. sem sægir Halldor okristni.

105.

Ꝍina for oc eino

unnvigs konongr sunnan

sværð rauð mætr at morðe

mæiðr siautigum skæiða

þa er unnlagar hanum

hafðe iarl [of skræfðan

sætt giek sæggia ættar

sundr Skanunga funndar.

Eyna fór ok einu

(unnviggs) konungr sunnan

(sverð rauð) mætr (at morði

meiðr) sjau tøgum skeiða,

þás húnlagar hreina

hafði jarl of krafða

(sætt gekk seggja ættar

sundr) Skǫ́nunga fundar.

| Þesser hofðingiar hafðu uvigan hær. oc lago i homn æinni innan at holmanom. en skip Olafs konongs sygldu hit ytra firir [þa er hofðingiarner varo uppi a holmanom. oc sa til er flotenn sigldi austan. þæir sa at smaskipen sigldu firir. [Nu sia þæir æitt mikit skip oc miok glæselegt. þa mælte Svæinn konongr. farum til skipa sem tiðazt. þar siglir [nu Ormr en lange austan. þa svaraðe Eirikr iarl biðum ænn. flæiri hafa þæir storskip en Ormenn langa. oc sva var. þetta skip atte Styrkar af Gimsum. þa sa þæir ænn annat skip mikit oc væl buit. hofða skip. þa mælte Svæinn konongr. nu man her fara Ormr en lange. oc værðum æigi ofsæinir i mote þæim. þa svaraðe Eirikr iarl æigi man þetta vera Ormr en lange. fa hafa ænn faret stor skip þæira. en morg munu til vera. sva var þat sem iarlenn sagðe. [Noccor skip foro þa um aðr en skip sigldi með [stafaðu segle. þat var skæið oc miklu mæira en annr skip þau er siglt hafðu. þa er Svæinn konongr sa at þetta skip hafðe ængi havuð [stoð hann upp mællte oc lo við. ʀæddr er Olafr Tryggva sunr nu. æigi þorer hann at sigla með hofðum dreca sins. farum nu oc læggium [at sem harðast. þa svaraðe Eirikr iarll æigi er þetta hærra Olafr konongr. [kænni ec þetta skip. oft hæfi ec þat sett. þat a Erlingr Skialgs sunr. oc er bætr at ver læggim um skut hanum til þessarar orrostu. þæir drengir ero þar innan borz. at ver megom vist vita ef ver hittum Olaf Tryggvasun. [bætra er oss skarð i flota hans. en [skæið þesse sva buin. þa mællte Olafr Svia konongr. æigi skylldum ver æðraz at læggia til bardaga við Olaf þo at hann hafe skip mikit. er þat skomm oc næisa. [oc man þat spyriazk a oll lonnd. ef ver liggium her með [ovigan hær. en hann siglir þioðlæið [firir utan. þa svaraðe Eirikr iarl. hærra lat sigla [þetta skip. ec man sægia þer [goð tiðinde. at æigi man Olafr Tryggvasunr um oss hafa siglt. oc þenna dag [munu þer [cost ęiga at bæriast við hann. Nu ero her marger hofðingiar oc vænter mek þæirrar riðar at aller ver skulum hafa ꝍret at vinna [fyrr en ver skiliumk. þa mællto þæir ænn er fram kom æit mikit skip. þetta man vera Ormr en lange. [oc æigi vill Æirikr iarl sagðu Daner bæriast. oc hæfna | faðr sins. Iarllenn svaraðe ræiðr mioc. oc [let vera æigi minni von at Danum myndi æigi vera olæiðare at beriast en [hanom eða hans mannum. þa var eigi langt at biða þess er .iii. skip sigla oc æit myklu mest. oc hafðe þat hafuð gylld. þa mællto aller at iarllenn hafðe satt sagt. oc her færr nu Ormren lange. Eirikr iarl svaraðe. æigi er þetta Ormren lange. oc bað þa þo til læggia ef þæir villdi. þa tok Sigvallde iarl skæið sina. oc rere ut til skipanna. let skiota upp skylldi hvitum. þæir laða seglom oc biða. þetta et mykla skip er Tranan. er styrði Þorkæll næfia konongs frende. þæir spyria Sigvallda hværr [ero tiðendi. hann [sagðe þæim þau tiðendi af Svæini Dana kononge þau er Olafe Tryggva syni [er skyllt at vita. [oc þærf hann þess at hann varezk. þa leto þæir Þorkæll [fliota skipen oc biða. [þui nest sa þæir Svæinn konongr [sigla .iiii. skip. oc æit myklu mest oc a dreca havuð þau er gull æit varo a at sia. þa mællto aller sænn. furðu mikit skip er Ormr en lange. ækki langskip man iamfritt i verolldo vera. oc mikil rausn er at lata gera slikan grip. þa mællte Svæinn Dana konongr. Hat mun Ormr en lange bera mik. hanum scal ec styra i kvælld fyrr en sol sætiz. [oc het a lið sitt at buaz sculde. þa mællte Eirikr iarl sva at faer menn hꝍyrðu. þo at [Olafr Tryggva sunr hæfði ækki mæira skip. en þat er nu ma sia. þa [man Svæinn konongr við Dana hærr einn alldrigi þesso skipi styra. Sigvallde er hann sa hvar skipen sigldu. [bað þa Þorkæl nefiu draga Ormenn undir holmenn. [let veðret þæim bætr stannda at sigla a hafet. [oc at fara landhallt við stor skip oc litinn byrr. [þæir gerðo sva hæimtu undir holmann [þesse fiughr firir þvi at þæir sao sum sin scip undir holmann roa oc grundu at vera myndi noccor tiðendi. [bæita a veðr þæim nær holmanom. loðo seglom oc taca til ara. þetta et mikla skip er callat Ormr en scamme. [þa sa þæir hofðingiarner. hvar sigla .iii. skip all stor. oc et fiorða siðast. þa mælte Eirikr iarl við Svæin konong oc við Olaf Svia konong. Standet nu upp oc til skipa. nu man [ec æigi þrætta at Ormr en lange siglir. oc þar megu þer nu hitta Olaf Tryggva sun. | [þa þagnaðu þæir aller oc varð at otte mikill oc margr maðr ræddez þar við sinn bana. Olafr Tryggvasun sa hvar [menn hans hafðu lagt undir holmann [oc þottez vita at þæir myndu hafa spurt noccor tiðendi. vænndir oc þessom skipum inn at holmanom oc loðo seglom. Sigvallde styrði skæið sinni inn með holmanom [i mote liði kononganna er innan foro. firir [þessa sok kvað Stefnir þetta um Sigvallda.

106.

Mankat ec næmna

nær man ec stæfna

niður biugt er næf

a niðingi

þann er Svæin konong

svæik or lannde

enn Tryggva sun

a talar dro.

Munkat nefna,

- nær munk stefna:

niðrbjúgt es nef

á níðingi -

þanns Svein konung

sveik ór landi,

en Tryggva sun

á tálar dró.

Svæinn Dana konongr oc Olafr Svia kononogr oc Eirikr iarll hafðu gort þat rað a milli sin ef þæir felldi Olaf Tryggvasun. at sa þæirra er þesso være næstr. skylldi æignast skip hans. oc allt lut skifti þat sem fengiz i orrastu. en vælldi Noregs konongs skylldi hafa [at þriðiungi hværr við annan. þa sa Olafr konongr oc [menn hans at [þeir voro sviknir. oc at sior allr var þaktr [i nand þæim af hærskipum. en Olafr konongr hafðe litit lið. sem sægir Hallfroðr [er lið hafðe siglt i fra hanum.

107.

Þar hyggec [mioc til mistu

morg com drott a flotta

gram þann er gunni framde

giengis þrꝍnscra drengia

Nꝍfr va æinn við iofra

allvalldr tva snialla

frægð er til sliks at sægia

þiðr oc iarll enn þriðia.

Þar hykk víst til mjǫk mistu

(mǫrg kom drótt á flótta)

gram, þanns gunni framði,

gengis þrœnzkra drengja,

næfr vá einn við jǫfra

allvalldr tváa snjalla

(frægt es til slíks at segja

siðar) ok jarl enn þriðja.

þa lagðe i sinn stað hværr þæirra þriggia hofðingia. Svæinn Dana konongr með sit lið. Olafr Svia konongr með Svia hærr. þriðia stað bio Eirikr iarl sitt lið. þa mællte við Olaf konong [æinn vitr maðr Þorkæll dyrðill. her er ofr æfli liðs hærra við at bæriazk. dragum upp segl vor oc siglum [ut a haf æftir liði varo. [er þat ængum manne blꝍyðe at hann ætla hof firir ser. þa svaraðe Olafr konongr hatt [læggi saman skipen oc tengið. hærklæðes | menn oc brægði sværðum. ækki sculu minir menn a flotta hyggia. þetta orð vattaðe Hallfroðr a þa lunnd.

108.

Geta skal mals þess er mæla

menn at vapna sænnu

dolga fangs við drengi

dað oflgan bur kvaðo

bað at hær trygðar hyggia

neccir sina recca

þess lifa þioðar sessa

þrottar orð a flotta

Geta skal máls þess, es mæla

menn at vápna sennu

dolga fangs við drengi

dáðǫflgan bǫr kvǫ́ðu:

baðat hertryggðar hyggja

hnekkir sína rekka

(þess lifa þjóðar sessa

þróttar orð) á flótta.

þa spurði Olafr Tryggva sunr [menn sina. hværr er hofðingi firir þesso liði er her liggr nest oss. þæir svaraðu. þat hyggium ver at Svæinn Dana konongr se. þa mællte Olafr konongr. eigi sculum ver ottaz þat lið. [þui at alldrigi baro Daner sigr i orrastu. þa er þæir barðuz a skipum við Norðmenn. enn spurði Olafr konongr. hværir liggia þar uti fra oc hafa morg skip. hanum var sagt at þar var Olafr Svia konongr. Olafr konongr sægir ækki þurfum ver at ottast Svia rossætrnar. þæim man vera bliðara at slæikia blotbolla sina. en ganga uppa Ormen langa undir vopn yðr. [þa spurði ænn Olafr Tryggva sunr. Hværir æigu þau skip en storo er þar liggia ut i fra flotanom. hanum var sagt at þat var Eirikr iarll Haconar sunr með Iarnbarðann. er allra skipa var mest. þa mællte Olafr konongr. miok hafa þæir tignum mannum [i þenna hærr skipat i mote oss. [oc af þesso liði er oss von harðrar orrastu. þæir ero Norðmenn sem ver oc hafa oft sett bloðog sværð. oc mart vapna skifti. oc munu þæir [þykkiaz æiga við oss skaplegan fund. oc sva er. Ðesser [hofðingiar .iiii. .ii. konongar oc .ii. iarlar læggia til orrostu við Olaf Tryggva sun oc er Sigvallda litt við orrostuna getet. [En þo sægir Skuli Þorstæinssunr i sinum flokke at Sigvallde var þar.

109.

Fylgða ec Frysa dolge

fecc ungr þar er spior sungu

nu finnr olld at ælldumk

alldr bot oc Sigvallda

þa er til mꝍz við mꝍte

malmþings i dyn hialma

suðr firir Svolldrar munni

sarlauk roðenn barom.

Fylgðak Frísa dolgi

(fekk ungr) þars spjǫr sungu

(nú finnr ǫld, at eldumk)

(aldrbót) ok Sigvalda,

þás til móts við mœti

malmþings í dyn hjalma

sunnr fyr Svǫlðrar mynni

sárlauk roðinn bǫrum.

Þesse orrasta varð harðla snorp oc mannskꝍð. fello Daner mest þui at þæir varo næster Norðmannum. | [þæir helldost æigi við oc læggia [i fra or skotmale. oc for þesse hær. sem Olafr Tryggva sunr sagðe. en æigi at siðr | var horð oʀasta oc long. fell af hvarom tveggia mikit lið oc mest af Svium oc þer com at Olafr svænsce sa þat at bezta raðe firir ser oc sinu liðe at vera sem fiarst oc let siga a homlr aftr undan enn Eirikr iarl la viðr sibyrðt. Olafr konongr Tryggvasun hafðe lact Ormen langa i millom Ormsins scamma oc Tronunnar. enn hin smæsto scipinn yst. enn Eirikr iarl let frahoggva hvært sem roðit var. enn lagðe at þæim er æftir voro. nu er smæʀi scip Olafs konongs ruðuz stucku mennernir undan oc gengo upp a hin stꝍrri scipin. varð i þvi mikit mannspiall i hvarntvæggia flockenn. enn sva sem liðit fell af scipum Æiriks iarls. þa com annat eighi minna i staðenn af Svium oc Danum. enn ecke kom i staðenn þess liðs er fell af Olafe kononge. ruðuz þa scip hans oll onnr. nema Ormren lange æighi firir þvi at hann var borðe hæstr oc bazt scipaðr. enn meðan liðit var til þa hafðe þengat a gengit. oc hafði hann halldit sinni fullri scipan at manntale. þo at sumir letezt firir hanom. enn þa er roðinn var Ormren scamme oc Tranann. þa let Eirikr þau i fra hoggva. enn siðann lagðiz Iarnbarðenn sibyrðr viðr Ormen langa sem sæghir Halldor ucristni.

110.

Fiorð com hældr i harða

hnitu rꝍyr saman drꝍyra

tungl scoruz þa tingla

tangar Ormrenn lange

þa er borð mikil barða

brynflags regin lagðe

iarl vann hialms und holme

hrið við famnes siðu.

Fjǫrð kom heldr í harðan,

hnitu reyr saman dreyra,

tungl skǫ́rusk þá tingla

tangar, Ormr enn langi,

þás borðmikils Barða

brynflagðs Reginn lagði

(jarl vann hjalms und holmi

hríð) við Fáfnis síðu.

111.

Gerðiz snarpra sværða

slitu drængir frið længi

þa er gullin spior gullu

gangr um Ormenn langa

dolgs cvaðo fram fylgia

frans læggbita hanom

svænska menn at sennu

sunnr i danska runna.

Gerðisk snarpra sverða,

slitu drengir frið lengi

þás gollin spjǫr gullu,

gangr of Orm enn langa

dolgs kvǫ́ðu fram fylgja

fráns leggbita hǫ́num

sœnska menn at sennu

sunnr ok danska runna.

112.

Hukkaðek vægð at vighi

vann drott iofur sottan

fiorð com iarl at iorðu

ognharðan sec sporðu

| þa er fiarð mykils fꝍrðoð

folk harðr a troð barða

lit var sifiar sote

svangr viðr Ormen langa.

Hykkat vægð at vígi,

vann drótt jǫfur sóttan

(fjǫrð- komt) jarl (at -jǫrðu)

ógnharðan, sik spǫrðu,

þás (fjarðmýils) fœrðuð

folkharðr á trǫð Barða

(lítt var Sifjar sóti

svangr) við Orm enn langa.

þesse orrasta var [sva horð fyst af socn drengiligri oc þo mest af vornenne er alla vegha logðu scip at Ormenum. enn þeir er vorðuzt gengo sva i mot. at þeir stigu niðr af borðunum oc i sion oc sucku niðr með vapnom sinum. oc gættu æi annars enn þeir bærðiz a lande oc villdu æ fram. sva cvað Hallfroðr.

113.

Sucku niðr af naðri

naddfars i boð sarer

baugs gerðoð við vægiaz

værkænndr hæiðins særkiar

vanr man ormr þo at orme

alldyr konongr styri

þer er hann scriðr meðr lið lyða

længi slicra drængia.

Sukku niðr af Naðri

(naddfár) í bǫð sárir

(baugs gerðut við vægjask)

verkendr Heðins serkjar;

vanr mun Ormr, þótt Ormi

alldýrr konungr stýri,

þars skríðr með lið lýða,

lengi slíkra drengja.

þa fello menninir fyst um mitt scipit. þer sem borðen varo lægz. enn fram um stafnenn oc aftr i fyrirrumino heldoz menniner længst viðr. Þa er Eirikr iarl sa at Ormrinn var auðr miðscipa. þa geck hann upp meðr .xv. mann oc er þat sa Ulfrenn rauðe oc aðrer stafnbuar þa gengo þeir or stafninum framan oc sva hart at þer er iarlenn var. at iarlenn varð undann at rocva oc aftr a scip sitt oc þa er hann com a Barðann. þa eggiaðe iarlenn sina menn at sætte at væl. oc gengu þa up i annað sinn meðr mycklo liðe. var þa Ulfr oc allir stafnbuarnir comnir at lyptingunne. enn roðit var allt skipit fram. sotti þa lið Æiriks iarls allum veghinn at þæim Olafe kononge. sva sem Haldor ucristni segir.

114.

Het a hæiftar nyta

hugræifr með Oleife

aftr stock þioð um þoftor

þængill sina drængi

þa er hafvita hofðu

hallanz um gram sniallan

varð um Vinnda myrði

vapn reið loket skæiðum.

Hét á heiptar nýta

hugreifr (með Áleifi

aptr stǫkk þjóð of þoptur)

þengill sína drengi,

þás hafvita hǫfðu

hallendr of gram snjallan

(varð of Vinða myrði

vápnreið) lokit skeiðum.

þa sotti Eirikr iarl aftr at firirrumino meðr sina menn oc var þar horð viðr taca. Olafr konongr hafðe verit þann dag allann i lyptingunne a Orminum. hann hafðe gyltann sciold oc hialm. þunga ringabryniu oc sva trausta at æcke fæsti a henni | oc er þo sva sact at ecki scorti vapnaburðenn at lyptingunne firir þvi at allir menn kendo konongenn. af þvi at vopn hans voro auðkend oc hann stoð hott i lypting. enn i hia konongenom stoð Kolbiorn stallare meðr þvilicann vapnabunat sem konongrenn hafðe. nu for þesse orrasta sem liclict var. þer sem hvartveggia hofðu raustir a hizt at þeir letoz þo er famennare voro. oc þa er allt var fallet lið Olafs konongs. þa liop hann sialfr fyrir borð. oc bra skilldinum upp ivir hafuð ser [oc sva Kolbiorn stallare enn hans skioldr varð undir honom a sionom oc kom hann ser æi i cafit. oc þeir menn er voro a smom scipum toco hann oc hugðu at konongrinn væri sialfr. hann feck þo grið af iarlenom. enn æftir þat þa liopu allir firi borð þæir er æftir lifðu oc þo flestir sarir. oc þæir er griðinn fengo varo af sunde tæcnir þet var Þorkæll nefia Karlshafuð oc Þorsteinn oc Einar þamba skælmir.

Enn eftir þat er orrostonne var lokit. þa æignaðez Eirikr iarl Ormenn langa. oc onnr skip Olafs. oc marghs manz vapn þeiʀa er drengiligha hafðu borit til dauða dags. þat hæfir Hallfroðr vottat at Þorkæll næfia fluði sva at oll voro scip Olafs konongs roðenn.

115.

Ogræðir sa auða

armgrioz Tranu fliota

hann rauð gæir at gunne

glaðr oc baða Naðra

aðr en hialdr þorenn hellde

hugframr æ boð ramre

snotr a snꝍri vitni

sunz Þorkætil unndann.

Ógrœðir sá auða

armgrjóts Trana fljóta

(hann rauð geir at gunni

glaðr) ok báða Naðra,

áðr hjaldrþorinn heldi

hugframr ór bǫð ramri

snotr af snœris vitni

sunds Þorketill undan.

Þesse oʀasta hæfir frægaz verit a Norðrlanndum. af þvi at sact er um vorn drængiligha. þer næst af atsocn oc sigrenum er þat scip varð unnit a diupum sꝍ. er ænge maðr atlaðe vapnom sott værða. enn þo mest firir sacar þess er þvilicr hofðinge fell er þa var frægastr a danska tungu. Sva mikit gerðo menn ser um at vingaz i allre umræðu við Olaf konong at mestr lutr manna villdi eigi hꝍyra at hann munde fallit hafa. nema leto at hann var i Vinlannde eða i Suðrriki oc ero margar frasoghur um þat gorvar. enn hans astvinir rædduz at þat mundi logit vera oc lysti Hallfroðr þvi vanðræða scald sa maðr er sva mikit hafðe unnt konongenom at menn sæghia at eftir fall konongsins feck hann vanhæilsu af harme þa er hanom vanst til dauða dags. þetta vitni bar Hallfroðr.

116.

Veit ec eighi hitt hvar hætta

hungr dꝍyfi scal ec lꝍyfa

| dynsꝍðinga dauðann

dyrblics eða þo cvikkvan

alz sannlegha sæghia

sart mun gramr at hvaro

hætt er til hans at fretta

hvartvæggia mer sæggir.

Veitkat hitt, hvárt Heita

hungrdeyfi skalk leyfa

dynsæðinga dauðan

dýrbliks eða þó kvikvan,

alls sannliga segja,

sárr mun gramr at hvǫ́ru,

(hætt 's til hans at frétta)

hvártveggja mér seggir.

117.

Samr varrar um æfe

oddflaghs hinn er þat saghðe

at lofða gramr lifðe

læstygs burar Tryggva

vera cvæðr old ur ælli

Olaf cominn stala

menn geta male sonnu

mioc er værr enn sva færri.

Sá vas ǫ́rr, of ævi,

oddflagðs, hinn 's þat sagði,

at lofða gramr lifði,

læstyggs burar Tryggva;

vesa kveðr ǫld ór éli

Áleif kominn stála

(menn geta máli sǫnnu

mjǫk) es verr en svá (ferri).

Oc enn qvað hann þetta

118.

Myndot þess er þeghnar

þrotharðann gram sotto

fær ec meðr liða lifi

landhærðar scop værða

at mundiokuls munde

marghdyr coma styrir

geta þyckiat mer gottnar

glighlis or hærr slicum.

Mundut þess, es þegna

þróttharðan gram sótti,

frák, með liði lýða

landherr, þar skǫp verða,

at mundjǫkuls myndi

margdýrr koma stýrir

(geta þykkjat mér gotnar

glíkligs) ór her slíkum.

Oc enn qvað hann.

119.

Enn sæghir auðar kennir

austr or malma gnaustan

sæggr fra sarom tiggia

sumr æða brot um comnom

nu er sannfræghit sunnan

siklings or styʀ mycklum

kann ec ei mart at manna

morð væifunar orðe.

Enn segir auðar kenni

austr ór malma gnaustan

seggr frá sǫ́rum tyggja

sumr eða brott of kumnum;

nú 's sannfregit sunnan

siklings ór styr miklum

(kanka mart at manna)

morð (veifanar orði).

Oc enn sagðe hann.

120.

Norðmanna hygg ec nænninn

nu er þengill framgenginn

dyr hne drottar stiore

drottinn und loc sottann

grams douðe bra gꝍðe

goðs ufarar þioðar

allr glæps fiðr af falli

flughtygs sunar Tryggva.

Norðmanna hykk nenninn

(nú 's þengill fram genginn,

dýrr hné dróttar stjóri)

dróttin und lok sóttan;

grams dauði brá gœði

góðs ófarar þjóðar.

Allr glepsk friðr af falli

flugstyggs sonar Tryggva.

---

Noter: