Þinga saga

Velg språk	Norrønt	Islandsk	Norsk	Dansk	Svensk	Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ►

Noen spesialtegn vises ikke på iPhone/iPad.

Gustav Storm

Þinga saga

Kristiania 1877

Sva er sagt at Sigurðr konungr jorsalafari tok veitzlv inn í Þrandheimí á Mærinni. þar var þa með honom Sigvrðr Hrana son magr hans. er attí Skíalldvǫru systur Magnus konungs berfættz sammæðra. þar var þa ok Jvar af Flióðvm lendr maðr. hann áttí Sigriði Hranadottur systur Sigurðar. ok var vínskapr þeira máganna góðr. Sigurðr konungr sat við dryck vm kveldít ok var míǫk glaðr. hann settí hondína fram á borðit fyri sik ok hafði gvllhring i hendinni ok mælti. þessi hringr er nu gíaffalr. En sa maðr er þiggia vill hringinn. farí senidífǫr mína. En eckí mæli ek þetta til smamennís. heldr til lendra manna. ok skíl ek fra Sigurð mág mínn. hann ma ek eigi án vera í landínv. þa svarar Jvar af Flioðvm. Eckí mvn mer þa hvatvisí at svara þessv malí. þviat ek veít her eigi fleírí lenda menn en mík. ef Sígurðr Hranason er fra skíldr. Nu er þat liklígt at þv mvnt vel fyri sía. ok eigi skaltv illa at komaz. ok vil ek fara hvert er þv beíðir. konungr mælli. þat er monnvm kvnníkt at faðir mínn fór vestr til Jrlandz. ok er þat vitað hver [stortíðindi gerðvz vm hans mál. Nv vil ek þik þagat senda at krefía skatta ok skaðabota fyri þann missí ok mannskaða er ver hǫfvm þar feingít. Ok lattv þess van ef eigi er við skípaz þessa orðsending. at ek mvn koma með herr á hendr Irvm. hefi ek att við slikt ofreflí sem þar mvn fyri vera. Skalltv nv þegar fara v́t til kavpangs. ok taka þar af konungsgarði fe slikt sem þv [vill hafa. ok ǫnnvr fǫng. Jvar mælti. Eigi var mer ván at skiotara myndí a dynía. en sva. Jvar tok þegar eitt langskíp. fór hann vt til bæíar ok bíoz þaðan til farar.

Sígldí hann vestr vm haf til Orkneyía fyrst ok var þar vm vetrinn.

Vm varit for hann til Jrlandz ok atti þíng við landz hofðíngía. bar hann vpp eyríndí Sigurðar konungs. ok tíaði fyri þeim hvers hann hafði þar míst. ok hvat Írar áttv honvm at bæta. eðr til hvers váða horfdiz. ef þeir villdi eigi skípaz víð orðsending konungs. talði hann þat gofgvm monnvm þar í landí [vera bæðí vítrlígra ok virðvligra. at víngaz við slíkan hofðingía sem Sigurðr konungr var ok senda honvm sæmiliga gripí ok gersemar. helldr en sitía fyri þeiri hættv ef hann færí með her sinn á hendr þeim. [Tíndí han oc tíaði fyri þeim. at konungr þottíz þar eíga at sía eftir fǫðurhefndvm. ok sva hversv hann hafði hvetvitna vndir sik brotið. bæðí með riki ok raðvm. þat er hann villdi. þott hann ætti eigi iafn míkils at hefna sem her. En med þvi. sagði Ivar. at þer vílít vel vndir standa orðsending [konungs ok vara vmsyslv. ok senda honvm fíarhlvtí at sinní sva at honvm se sæmílíkt við at taka. ok yðr fram at greiða. þa skal ek allan hlvt í eíga at þessa fegíalldz se eigi oftar af yðr kraft. Mvnvm ver þa sva nafngífta. at þetta heítí víngíafar en eigi skattr. Sva gat Jvar flvtt þetta mal at Írar gengv vndir fegíalldit. ok varð þat allmikit fe er Jvar tok við ok flvttí avstr til Noregs.

En nv er þar til at taka sem fyrr var fra horfit. at þat sama kvelld er Jvar af Flíoðvm hafði farít af fvndi Sigurðar konungs. þa var konungr akafa katr ok sat leíngi vid dryck vm aftaninn. Sigurðr Hrana son var madr kvelldsvæfr. þotti honvm illar náttsetvr. beíddí hann konung orlofs ganga at sofa. konungr bað Sigurð gera sem hann villdí. En þv Skíallðvǫr segir konungr skalt sítía eftir ok drecka með mer. Nv vard setan lavng sva at menn drífv v́r dryckiv stofvnni til svefns hverr at ǫðrvm. Ok þa er þær Skíalldvǫr ok Sigriðr Hrana dottir gengv. þa fíeck konungr þeim forvneytí. ok var Skíalldvoro fylgt til þeirar skemmv [ok sængr sem Sigurðr bondi hennar svaf í. En Sigriðr var leidd eínsaman [annan veg þagat til herbergis er konungr [síalfr skylldí sofa. Leið af nottín. Vm myrgíninn eftir varð Sigurðr Hranason varr vid þetta alt. hversv [með var farit. ok varð akafa reíðr ok þa er konungr var genginn til borða ok var komínn í hasæti. þa kom Sigurðr eigi fyrr ínn en maðr var sendr eftir honvm. geck hann þegar til sætís síns er hann kom ínn ok kvaddi eckí konung. þa mælti konungr til Sigurðar. Eigi ferr þv nv Sigurðr jafn vasklíga sem þv ert vanr. kemr eigi til bordz sem adrir menn. en kveðr oss með eingvm soma. hann svarar. Eigi hefir þv af þvi míkínn soma. at [eigi værir þv lítils verðr. [Stirðr ok styggr er þv nv magr. segir konungr. hrindvm þessv af oss ok vervm kátir. Sigurðr svarar. Ecki fæz þat af mer. slika hneísv ok svivirðing sem þv gerir til vár. þa reiddíz konungr ok mælti. Alldíarfr er þíofrinn þínn er þv talar sva til vár. Sigurðr svarar. Ecki hefir ek þat nafn haft her til at heita þíofr. konungr mælti. hverr mvn meiri þíofr en þv. Stelr mik eigi minna fe á hverivm xii mánvðvm en lx. marka. þviat þv hefir fínnfǫr ok fínnkavp ok lætr þv eigi meirr en helmíngínn til vár koma [af þvi fe sem ver eígvm. Ok þat skalþv víst víta at þar skalþv skilom fyri svara. Eckí mæltuz þeir fleira þann dag við. en þo varð Sigurðr þess víss. at konvngr myndi þetta mal eckí níðr fella. En hann þottiz vanbvínn eínn saman at rísa motí með sva míklv kappí sem at var gengít. For Sigurðr þa [brvtt. þviat hann treystiz eigi þar at vera. ok eigi naði hann at ráða forvm Sigriðar systur sínnar. Sigurðr Hrana son for fyrst vt til kavpangs. ok dvaldíz þar lítla hrið. for siðan með tolfta mann v́t ǫr Þrandheimi ok svðr með landi. líetti hann sinní ferð eigi fyrr en hann kom avstr j Vík á fvnd Eysteins konungs ok sagði honvm einum samam hversv farít hafðí með þeim Sigurðí konungí. Eysteinn konungr asakaði hann míǫk er hann hafðí mælt sva diarflíga við Sigurð konung. ok líet þat [vvarliga ok vforsiolíga gert við slikan hofðingia. En þo hafði Eysteinn konungr Sigurð á lavntalí við sik ok ranzsakaðí allan malavǫxt hans. ok setti alla raðagerð sem siðan kom framm. Eptir þat vorv menn sendir norðr til fvndar við Skialldvoro þviat hon hafði eftir verít í kavpangí. þa er Sigurðr fór svðr. Flvttv þeir henní þav eyrindi at Eysteinn konungr myndí koma norðr vm várít eftir ok leita [at sætta þa Sigurð konung ok Sigurð Hrana son. Sat Sigurðr konungr þann vetr norðr j Þrandheimi. en Eysteinn konungr avstr j landí. En er varaðí bío Eysteinn konungr avstan ferð sina. kom hann vm várit norðr til Þrandheims ok ætlaðí at sætta þaa [Sigurð konung ok Sigurð Hrana son. Híellt Eysteinn konungr níosnvm til ef nockvt sefadíz hvgr Sigurðar konungs til nafna síns. ok fanz þat eckí. konungarnir fvndvz í Niðarosi. ok voro skamma stvnd í bænvm áðr Sigurðr konungr líet [blasa til mótz ok á motínv gaf hann þa sok Sigurði Hrana syni at hann hefði heimt fiarhlvt konunganna. oc dregít vndir sik finnskattínn með agirnd. ok at vvilia þeira er attv. líet þar míkla refsing eíga fyri at koma. er konunga eígn var raskat. sagðí at ríettr domr aatti þar a at koma. En Sigurðr Hrana son svarar a þa leið konungs málí. þat er monnvm kvnnigt segir hann at Magnus konungr berfættr for [með her sínn avstr á Gavtland. heríaþi hann þar viða ok tok mikla fíarhlvti. Siðan settí konungr þar menn sína. Sigurð vllstreing oc marga aðra hofðingía í ey þa er Faldínsey heitir. en hann síalfr sat annars staðar með svmt liðit. Var ek þa þar i ferð með honvm. ok kvnní ek at bera honvm sanna níosn. at Jngi konungr Steinkels son for at honvm med vvígían her. ok eckí rað var þar at sítía. Liet hann þa at ek gerðí vingiarnliga til hans er sv níosn kom. For þa konungr með allt. þat lið er með honvm var til Vikrinnar. En Sigurðr Vllstreingr ok allt hans lið var hertekit. Virði Magnus konungr sva at ek kíæmí honvm vndan háska því sinní. ok eftir þat gifti hann mer Skíalldvorv systur sina. híellt hann mík fyri trvan mann. ok veíttí mer þat lien at ek skylldí hafa finnfǫr ok kavp við Fínna meðan Magnus væri konungr at Noregi eðr synir hans. Skyllda ek giallda konungi lx. marka vegna hver missarí en níota sialfr þott ek feingí meíra. Nv þyckivmz ek vel at þvi fe komínn er hann veíttí mer. ok ek hefí vítní til. En þat sem ec hefí mælt til yðvar herra konungr í bræði eigi sva virðvlíga sem skylldí. þa vil ek þat allt bíoða á yðvart valld. Sigurðr konungr líetz eckí mvndv þeckíaz boð hans. ok híellt framm femálínv. þa svarar Eysteinn konungr. þetta mál broðir er þer hafit á hendr Sigurðí er sva til komit. at þat attí [eckí at sækía á motí i kavpangí. helldr a þingí. þviat savkín veít til landzlaga. en eckí til biarkeyiar ríettar. Ok er monnvm þat kvnnigt broðir. at eckí a bíarkeyiar ríettr a þvi malí at standa. þa mæltí Sigurðr konungr. Vilí þer Eysteinn konungr þetta mál vería. er eigi kemr siðr til yðvar en vár at sækía. þa skal ok við þvi bvaz. Stefndi Sigurðr konungr þa þing á hálfs manaðar frestí. norðr j Kepsisey. ok bað Sigurð Hrana son svara þar malvm fyri sik. Geck Sigurðr konungr siðan af motínv með sína sveit. Eysteinn konungr bað Sigurð Hrana son nefna vátta til at [malit var onytt fyri Sigurði konungi áa motinv at logvm. Siðan bað Eysteinn konungr Sigurð fara norðr á Steig til bvss síns. ok draga at ser fíǫlmenní sem mest [mættí han fa. ok fara med þvi [ǫllv líði til þingsíns. Sigurðr gerðí sva. hann kom norðr til Bíarkeyiar. ok bað ser liðs Viðkvnn Jons son. hann svarar sva. at hann vílldí gíarna vera vín Sigurðar. En mer virðiz sva. segir hann. sem konungar sialfir eígíz malit við. Er ek lendr maðr Sigurðar konungs. ok þvi mvn ek honvm fylgía at. Litlv siðar gerði Sigurðr konungr menn til Viðkvnz at hann færí á fvnd hans með fíǫlmenní slíkt er hann mættí fa. ok sva gerðí hann. Kom Sigurðr konungr ok lið hans fyrrí til þingsins. ok hafðí allmikit fiǫlmenní. En þa er Eysteinn konungr sottí norðr; kom Sigurðr Hrana son með míklv liðí til motz við hann. En er þeir nalgvðvz eyna. þá mælti Eysteinn konungr. Nv skulvm ver skípa liði váro sem vaskligaz. ok þegar er skípín koma í bryggívlægi. [þá skulv allír menn vpp ganga með skiolldvm ok vápnvm. ok fylktv liðí. en fátt manna skal gíæta skípa varra. kemr mer þat i hvg. at bvkorlvm þeim sem fyri erv með Sigurðí konvngí mvn nylvnda í þessv þyckía. mvnv margir drifa af þingínv ok vndraz oss. Gavngvm þá sem skíotaz á þíngit. ok vefivm sva lið þeira í flockí várvm. ok mvn þá fíǫlmenni vart [synaz mikit. þeir forv nv sva með. ok dreif fiǫldí manna at vndraz þá. en fatt var eftir á þingínv með Sigurði konvngí nema lið hans ok Viðkvnz lið. Þá mælti Sigurðr konvngr er hann sa at liðít dreif fra honvm. þat er þo sannaz at allir bændr vílía þar vera sem Sigurðr Hrana son er. Viðkvnnr svarar. Eigi er sva herra. þetta er prettr Eysteins konvngs. þviat hann veít at [Háleygir ero vndrlátir. Sigurðr konvngr hof þá sítt mál. ok gaf Sigurði Hrana syni somv sok vm femalít. ok bað þa dæma eftir landzlogvm. Sigurðr Hrana son hafði hín somv svǫr ok ǫll boð fyri ser sem fyrr. konvngr neitaðí boðvm hans ok vílldi þreyta log vm. Sigurðr Hrana son mælti. fyri sakir varra teingda ok langrar vínattv ok margs goðs er hvarir hafa oðrvm gert. gefit vpp þetta mál Sigurðr konvngr. en hlyðit eckí á ræðvr íllra manna ok avfvndarfvllra er oss rægía. mvn yðr verða at þvi vegr ok virðing. þviat eigi hefi ek meíra gott af finnskattinvm en hofí gegnir. Sigurðr konvngr svarar. Eigi varði mik þess vm hrið. at þv mvndir þvi lavna mer mikit lien at eigna þer mítt. ok hafa meíra af varv goðzí en þer var leyft. Sigurðr mælti. Eigi er þat satt. sem yðr er sagt. at ek hafí meíra [hlvt af en yðvart var leyfí til. Konvngr svarar. Eckí mvnþv þvi eínv við koma at mæla slikt af mvnní framm. Þa stoð vpp Eysteinn konvngr ok mælti. Eckí er vandalaust at ræða vm þetta mál. ok veíta nǫckvt sva mótmælí Sigurði konvngí. Er þess langt i milli hvart veítt er at malínv til ríettinda. eða verðr í motí gengít Sigurðí konvngí. Nv eigvm vit [badir iafnt sauk þessa. En fyri sakir navðsynía Sigurðar Hrana sonar ok magsemdar varrar. vílivm ver [enn nǫckvr orð leggia til híalpar honvm. telr hann broðir sik vsannan at sok þessi. en biðr yðr mínnaz á langan felagskap með teingdvm. Sigurðr konvngr svarar. þat er meírí stíorn at slikir hlvtir se refsaðir at logvm. Eysteinn konvngr mælti. Ef þv vill logvm at fylgía ok ríettri landzstiórn. þa er bezt at hann naí at níota vitna sinna. Ok ef þer broðir ervt raðnir at vilía logín á malínv. þa er ráð at þer geymít geðs vm. at sækía [loglíga ok riettliga málit. sva at logkænir menn megí eigi þat fínna at þer mælit rangt ok ímotí sannindvm. Sigurðr konungr svarar. þv sagðir mer j kavpangí. at þetta mal attí á þíngí at sækía. þa svarar Eysteinn konvngr. þíng þetta hafa sett bændr með ser til þess at hverr heira hafí [sonn lǫg af ǫðrvm. En með þvi at sok er hǫfðvt a hendr lendvm manní. þá á hana at sækia a logþíngí. þvi sem her er i þessv fylkí. en þat er Þrandarnes þing. Var þa ranzsakat málít at logvm. ok syndíz logmonnvm. at Eysteinn konvngr hefði log at mæla í þessv. Þa stefndi Sigurðr konvngr þíng á Þrandarnesi á hálfs mánaðar frestí. ok bað Sigurð Hrana son svara þar málvm fyri sik. Geck hann siðan til skípa sínna með [líð sitt allt. En þeir Eysteinn konvngr ok Sigurðr Hrana son nefnðv enn vátta við. at málít var eytt a Kefsís eyíar þingi at logvm. þeir mæltv þetta heldr leynílíga.

Nv stefndi Sigurðr konungr at ser lendvm monnvm. ok lendra manna hvskorlvm. hann nefndi ǫr hverív fylkí míkit bondalið. allt svnnan ǫr landí. oc dróz honvm mikít líð. stefndi hann líði þvi ǫllv norðr með landí ok híellt fíǫlmenní þvi norðr á Halogaland. Ætlar nv sva greypílíga at ganga. at gera Sigvrð Hrana son vtlægian þar norðr [j síalfs síns ætthaga. Stefndi hann nu til Þrandarnesþings ǫllvm Haleygívm ok Navmdælvm. Eysteinn konvngr bíoz með miklv liðí ok sottí til þíngsíns. þa mælti Eysteinn konungr til sínna manna. at þeir skylldi fara ríkmannliga. skípa skíolldvm þykt við stafna. taka vápn sín ok lata bvín. Snva þegar með skvnda vpp á land er þeir koma at. oc syna sik albvna til motz við Sígurð konvng. þeir gerðv sva. Geingv vpp til þíngs at nefndvm degí [ok hofðv hvarír tveggív míkit fíǫlmenni. ok kom Sigurðr konvngr enn fyrr með sítt folk. En er Eysteinn konvngr nalgaðíz [Þrandarnes þíng. mælti hann til Sigurðar Hrana sonar. hver boð mvnþv bíoða eða hverivm svǫrvm vpp hallda fyri þik j dag á þíngínv. hann svarar. þar se ek til ráð ok forsía sem þer ervt. [Konvngr mælti. Gack nv hígat ef þv vill mín ráð hafa. ok fá mer j hendr með hondsolvm ok vítnvm allt þitt mál til varnar fyri Sigurði konungi. kollvm þa at við mik se málít. Er þat míklv íafnara at vit bræðr [síaímz aá. ok reynim með ockr hvarr ockarr [konvnganna se logkíænní. þeir gerðv sva. Geck þá Eysteinn á þíngit með sítt lið. Sigurðr konvngr flvtti framm málit á hendr Sigurði Hrana syní. með slikri frekv sem fyrr eðr meirí. Þa [svarar þegar Eysteinn konvngr ok mælti. kvnnígt er monnvm. hver boð Sigurðr Hrana son hefir boðít fyri sik Sigurði konvngí. þyckiz hann lítt sakbítinn. þviat hann bavð þat at Sigurðr konvngr ríeði eínn. En þar sem hann hefir vitní til at Magnus konungr gaf honvm vpp fínnferðína. með slikvm máldaga sem halldíz hefir til. ok skíldí sva fyri at sá máldagi skylldí standa. meðan synir hans værí konungar ífir Noregi. þa er nv́ sem fyrr. at ver vilivm. at hann komí vítnvm fyri sik. ok níotí sannínða j alla staði. en bæti þat allt sem [eigi erv vítní til. En með þvi at Sigurðr konvngr víll eckí annat en þreyta log til áfallz Sigurðí. þa er enn hof á. ef hann lætr ser líka at logvm se fyri svarat. Þa svarar Sigurðr konvngr. Mikít kapp leggr þv á þetta mál. ok þott meira starf verði fyri aðr við gangíz málít. en ver hvgðvm. þa skal þo framm hallda. ok villda ek hann sekan gera her j sínvm frændhaga. Eysteinn konvngr svarar. fatt mvn þat broðir. at eigi mvn framm ganga ef þer vilit fylgía. sva marga storhlvtí sem þer hafit vvnnít. en her er van at faír menn ok smaír standí j mot. Sigurðr konvngr sagðí at hann vílldí [at vísv at málít færí til ravnar. at Magnus konvngr [mátti eigi gefa leingr en hann var konvngr at Noregi. ok skortí nv nockvt á at eftír logvm se leítað. þa kenní ek Eysteini konvngi þar vǫlld vm. fyri þvi at nv er til þess þíngs stefnt sem Eysteinn konvngr sagðí at log skylldí vm þreyta. Eysteinn konvngr svarar. At vísv hefir ek sagt broðir at þer áttvð a Þrandarnesþingí at sækía þetta mál. á hendr Sigurði Hrana syni. En með þvi at málit skiftir sva litvm at síalfir konvngar eígíz við. þa má þat eckí á fylkís þingi til leiðar snvaz. þat skal til vegar ganga á logþingí eínhveriv. Frostvþingi. Gvlaþingí. eðr Heíðsæfísþíngi. Nv hefir þetta [mál gerðz í Frostoþíngí. fyri þvi á þat þar [at lvkaz ef login skal þreyta. þviat ek hefir tekit mer á hǫnd allt þetta mál er Sigurðr Hranason skylldí átt hafa. ok fyri þvi eigvm vit nv saman malít konungarnir. Nv máttv þessv eigi i mótí mæla. þa [tók Sigurðr konvngr sva til máls. Nv þott sva se at þv hafir þetta mál þer j fang tekit. ok synir þik sva í motgangi við mik þa skal þat eigi fyri þvi at helldr níðr falla. Stefndi hann þa Eysteinn til Frostoþings. ok geck við þat a brott. En Eysteinn konvngr nefndi ser enn vatta af hlioþí. at enn var eytt malit firir Sigurði konvngi. En nv var sva komit svmrínv at líðít var Frostoþing. ok varð at bíða þav míssarí. þat voro oc log. þott Frostoþing væri nefnt. at þat matti vel eíga í bænvm í Niðarosi. i þann tíma svmars. sem þíngit attí at vera.

Fra þvi er sagt á þvi sama svmrí eítt sinn er Sigurðr konvngr var i bænvm ok sat á tali við Sigriði Hranadottvr at menn sá skíp fara at bænvm. ok grunadv at vera myndi Jvar af Flioðvm. Þa sendi Sigurðr konvngr Einar prest Skvlason at víta hvart Ivar [værí komínn eðr eigi. En er Einar kom aftr fyri konvng kvað hann þetta.

þer hefig þeingill Mæra

þinn er vegr mikill segia

erþv sva at eigi skortir

allfroðr sogv goða

eigi er Jvar bavga.

enn síttv kyrr hía henni.

fægi ríoðr af Fliodum.

fíngrmíorr komínn híngat.

Sva hafði Jvar fyrr verít kallaðr. þat svmar síðar kom Jvar í land. ok fell þat mal har niðr.

Eysteinn konvngr var j Þrandheimi vm vetrinn. Vm svmarít eftir gerði hvarttveggi konvngr orð lendvm monnvm sínvm ok ǫðrvm [handgeingnvm monnvm at þeir skylldi fíǫlmenna til þingsins. Olafr konvngr broðir þeira var þá á lífí er þetta var tíðínda. Honom var ok stefnt til þings með sína handgeingna menn. Eysteinn konvngr var fyrir i bænvm ok hafði vístir sinar j konvngsgarði. Olafr konvngr kom fyrr en Sigurðr konvngr ok settíz j bænvm skamt fra Olafskirkiv. Sigurðr konvngr kom nockvrv siðarr með miklv skipaliðí. hann lagði vpp i ana Níð ok bygði hann með sína menn [á skípvm vndir tiǫldvm. Þann dag er þeir skylldv þing heyía ok malvm viðskiptaz. var blásit i bænvm. ok sagt at bændr ok þíngvnavtar skylldv fyrst ganga á þingit ok skípa domvm eftir logvm. ok var þar mestr forgangsmaðr [laga þeirra Jon maurnefr lendr madr ok gofugr fadir Indrida er fiell undir Seck. þar ok var þa med Olafi konungi Sigurdr Sigurdar son af Huita steine sa lendr madr er kalladr var vitraztr í Noregi. Eysteinn konvngr geck fyrstr konvnganna til þings með sína sveít. hann var allfíolmennr. ok krafðí þegar lenda menn. at þeir skylldí verða honvm samþykkir. ok styðia mál Sigurðar Hrana sonar eftir efnvm. Jon mǫrnefr svarar. kvað mvndv verða míkínn vanda á at skífta víafnt með þeim bræðrvm. En líet sik fv́saztan at fylgía Eysteini konvngí ef þat yrðí ríett at logvm. Þa mælti Eysteinn konvngr. Eíngís vil ek yðr beiða annars. en þer segít þat log sem log erv. En með þvi at ek faí sva vmbvit með logvm. at þer verðit eckí skyldir at dæma vm þav́ mál sem her erv framflvtt í dag. þa víl ek þar hafa heít af yðr. at þer gerít þat eigi [sakir ofrikis broðvr míns at dæma í mot riettv. At þessv varð rómr míkíll. þvi næst kom Olafr konvngr á þíngit með sína sveít. hann hafði þeira miklv minnst fíolmenní. Siðazt kom Sigurðr konvngr. ok var lið hans nalíga alvapnat. nema þeir hofðv eigi skíǫlldv. [Tok þá Sigurðr konvngr ok flvttí framm sokn sins máls á hendr Sigurði Hrana syni. sem honvm þotti mest at logvm vera með aliti raðsmanna sinna. er vm hvgðv með honvm. Eysteinn konvngr settir þa firir svor þess mals ok varð þat fyrst at ræða á þinginv. hvart Magnus konvngr mættí gefa nockvr líen leingr en vm sína daga. eðr hvart sv vorn mættí vera malsins. Ok kollvðv logmenn at konvngr mættí gera alldarmál vm gíafir sinar. Ok skyldi lysa þeim máldaga í ollvm logþíngvm í Noregi. j Frostvþingí. Gvlaþingí. Hæiðsæfís þingí. Síðan var eftir þvi leítað. hvart Sigurðr Hrana son hefðí nockvt þeim máldaga lyst leingr en vm daga Magnus konvngs. ok vrðv eigi vítni til þess at þat værí gert. Þa íntí Sigurðr konvngr til þess. at hann villdi eckí [þav log láta vera i Noregi. at ne eínn konvngr mættí líen veita leíngr en vm sína daga. taldi hann þa eydda þessa vorn fyrir Eysteini konvngí at Sigurðr Hrana son mættí hafa fínnforína. Eysteinn konvngr [svarar. líez vílía at konvngr mættí gera alldarmál vm gíafir sinar þaðan i fra sem þar til. Þat mál samdíz á þa leið með vmráðí ríkra manna. at konvngar skylldv hlvta vm hvarr ráða skylldí þaðan j fra. En hlvti skylldi skera ok j skavt bera. þa spvrðí Eysteinn konvngr Olaf konvng broðvr sínn. hvarvm hann villdí samþykkr vera vm þetta mal. Hann svarar. vit hofvm leingí saman haldit ockarri elskv ok verit vel samlyndir. vil ek þat kalla mítt ráð vm log ok landzstíorn sem þv vill vera lata Eysteinn konvngr. Þa mælti Eysteinn konvngr. þat ræð ek þa Sigurðr konvngr. at skera hínn þriðia hlvtínn j skavt. þviat iafnt er Olafr konvngr son Magnus konvngs sem við. Sigurðr konvngr svarar. Sía megv menn þat at nv er leítað allra vtvega. ok villtv þar hafa íj hlvti [i skavtí er ek hefí eínn. en eíngrar sæmdar ne virðingar skal ek varna Olafi konvngí. Siðan vorv hlvtir bornir j skavt. ok kom vpp hlvtr Sigurðar konvngs at hann skal ráða. en hann qvað vpp hít sama sem fyrr var vílí hans til.

At sva komnv mali var eftir leítað hvart Sigurðr Hrana son hefði haft féð án leyfi þeira er attv. Nv attv margir menn hlvt i at ræða vm hversv þat hefðí farit. ok varð eingi til at veíta þar orskvrð vm. nema Bergþorr bockr son Sveins bryggivfotar. Hann tíaðí at Sigurðr var sannr at sǫk. [Sigurðr konvngr beíddí þa logmenn ok domendr at dæma málit á hendr Sigurði Hrana syni. kallaðí hann þa líost vm málefní. ok líetz þat fyrir ser ætla. at ílla myndi hlyða þeim er þann dom qvæðí vpp er honvm líkaðí eigi at sva vǫxnv málínv. Eysteinn konvngr sagðí at honvm þottí allosannlíkt at dæma Sigurð sekan þess máls er Magnus konvngr hafði veítt honvm fyrir sína hond ok sona sínna. ok eíngi hefir rofit her til sagðí hann. Nv veít ek eigi nema yðr þyckí mínna vega mín reíðí en Sigurðar konvngs. En þat hygg ek at mer skal eigi líggía í minna rv́mí ef annat er dæmt en mer þyckir log vera. þviat ek ætla at [ek vítí hoti helldr í logvnvm en hann. Þa svarar Jon mavrnefr. Eigi þyckir monnvm vandalavst at veíta orskvrð vm þetta mál. En þo mvnvm ver þat gera verða ef ver ervm skylldir til hversv sem þa líkar hverívm. Eysteinn konvngr mælti. Þer skvlvt nv bíða vm lítla stvnd at fella dómínn á. þá líet hann ganga framm vítní sín ok vatta. þá er nefndir vorv fyrsta sinní aa mótí. at þetta mal var eytt fyri Sigurðí konvngí. þar næst flvttí hann framm vítní sín ok váttorð þav er fram forv á Kefsíseyíar þíngi. at eytt var malit. Síðan vorv fram borín þav vítní er nefnd vorv á Þrandarnes þíngí at þar var ok eytt þetta mál. Eftir þat mæltí Eysteinn konvngr. þvi skyt ek nv tíl [logmanz at þer segit log vm. hvart maðr má alldrí sva mísfara með saksoknvm sinvm. at eigi skylí avallt er vill sækía hína somv sok. þviat ek hygg þat log vera. ef sva míkíll vyrðí mísmvnr logkíænskv manna. at mál vyrðí eytt a þrimr logþíngvm ok váttar at nefndir. at þaðan af skylldí alldri verða vppreíst þess máls ok eigi domendr skylldir at dæma þat siðan. Nefndi hann þá vítní at hann bannaði domendvm at dæma þetta mál. þa svarar Jon mornefr. Dæma myndí ek málit sem mer syndíz loglígaz ef ek yrði skylldr til. En ek verð fegínn at þetta standi fyrir domínvm. þviat ek kalla at Eysteinn konvngr mælí log. þa svarar Sigurðr konvngr með reiði mikíllí ok mælti. Vera má at Eysteinn konvngr hafí þetta mál eytt með logkrokvm sinvm. en eftir er enn eínn domrinn. ok kann vera at [þeim se ek eigi vvanarí en hann þann at heyía. ok sa skal nv ǫr slíta með oss of ver nám eigi ríettv. Geck hann þa af þinginv til skípa sínna með allt sítt lið. En Eysteinn konvngr ok Olafr konvngr forv til herbergía sinna. Eysteinn konvngr kom í stofvna ok settíz til dryckív. þa var hann katr míok. Svmir menn hans tíaðv hversv míkíll munr var vorðinn vítzkv þeira bræðra. En svmir svarkvðv vm. hvern enda [þetta mál myndí hafa. Eysteinn konvngr spvrðí Sigurð Hrana son hversv honvm líkaðí malalykt eða liðveízlan. Hann svaraði. líkar mer hit bezta yðr meðferð vm mítt mál. þviat þer hafit mer veítt fvllt lið í alla staði ef eigi er oflíð. þa reíddíz konvngr ok mælti. Vant er at sía. hverr sá maðr er at þrek ok hugborð hafi til at þíggía fulla liðveízlv af ser meíra manní. ok þvi er ok ohlvtsamarí en ek myndí ella.

Lítlv siðarr leítaði Sigurðr Hrana son ser færís at ganga ǫr dryckív stofvnni. þat var síð vm kvelldit. en er hann sa at eingí maðr híellt vǫrð á honvm. þa geck hann á brott skyndílíga eínn saman. Hann var skíckívlavss j skallaz kyrtlí j blam brokvm ok gyrðr í brækr. hann hafðí hoggspíot mikit i hendí á lágv skaftí. sva at taka máttí hendí til fals. Hann geck ofan [vm strætí. ok nam eigi fyrr staðar en hía skvtbryggív á skípí Sigurðar konvngs. þar sat maðr fyrir ok híellt vorð. Sigurðr bað ser leyfís at ganga v́t á skipit. en varðmaðr líet eckí flíott við þvi. Þá mælti Sigurðr. vel vm .íj. kostí. gack af bryggívnni. eðr spíotið stendr á þer. Varðmaðr geck af bryggivnní. en Sigurðr vt á skipit j fyrirrvmit. borð stoðv. ok varð eckí vart við Sigurð Hrana son fyrr en hann fíell á kne fyrir konvng ok mælti. Eckí vil ek. herra Sigurðr konvngr. at þít bræðr deílít jlldeílldvm vm mítt mal. sem nv horfiz á. heldr gef ek [mik nv ok mítt hofvt á yðvart valld ok mískvnn. Gerit af þvi slíkt er þer vilít. þviat helldr vil ek skiott deyía. en af mer hlíotíz míssættí með yckr Eysteini konvngi. logðv þa margir menn goð orð til. at konvngr tæki vel máli Sigurðar. er hann geck a hans vald. Konvngr tok seínt til orða ok mælti sva. Víst erþv skorvngr Sigurðr. þviat þat ráð hefir þv vpp tekít er ǫllvm oss gegndi bezt. Nv stoð aðr til sva mikils vaða. at þat kann eingí virða nema gvð eínn. þviat ek hafði staðraðit at ganga vpp á Jlvvǫllv í morgin með allt lið mitt ok beríaz við Eystein konvng. Nv skal taka sættir af þer. ef þv víll festa allt malit á mítt valld ok dom. Sigurðr gerði sva. þa mælti Sigurðr konvngr. Eckí skal nv dvelía sættargerðína. [leingi hefir aðr híndraz vart mál. Ek geri á hendr þer .xv. merkr gullz þat skaltv gíallda allt á morgín. áðr en lokit se hamessv at Kristzkirkiv. Bræðr mínir vílldv svívirða mik. en ek vil gíæta þeira sæmdar sem mínnar. þv skalt gíallda .v. merkr Eysteini konvngi. aðrar .v. Olafi konvngí. mer hinar þridiv .v. ok hafa golldit þeim baðvm aðr en þv gelldr mer. Þetta fe allt skal i eingv gíallda ǫðrv en skirv gvlli. þviat mer er sagt at þv munt gvllavðígr vorðinn af skattfenv varv konvnganna. En ef þv gelldr þetta fe eigi sva i alla staðí sem nu er tínt. þa er lokít sætt varri. Sigurðr Hrana son svarar. þakka vil ek yðr herra er þer líetuð mik ná sættvm. hver ravn sem á verðr vm gullavðinn mínn. Geck Sigurðr Hrana son þa af skípínv ok vpp j bæinn. En er hann kom inn j stofvna fyrir Eystein konvng. sagði Sigurðr honvm allt sem farít hafðí með þeim Sigurði konvngi. Eystein konvng settí dreyrravðan. sva at honvm mátti nær einvm fíngri dreyra vekía. ok mælti siðan. Til allmikils vaða hefir þv oss styrt. ok þegit illa mína liðveízlv. ok eíngan hlvt kann ek i at eíga þessi sætt. Geck Eysteinn konvngr þa til svefns. En Sigurðr geck til vína sinna. ok tók af þeim gull at laní. ok vrðv þat allt saman. ok þat er hann áttí aðr vel .v. merkr í brendv gvllí. Vm morgínínn er lokit var formessvm. geck Sigurðr á fvnd Eysteins konvngs. ok bað hann láta taka skalír ok vega gvllít. ok er þat var gert. mælti Sigurðr. Nv vil ek herra konvngr at þer takít við fe þessv. kallít þat hvart er þer vilít gíalld eðr líðslavn. ok erv þo minní en skylldí. Þa mælti Eysteinn konvngr. hvat fe skaltv gíallda bræðrvm mínvm. Olafi konvngi ok Sigurði konvngi. Hann svarar. þar hef ek vpp sem mer þykkir skylldaz. hversv sem ǫnnvr fara gíǫlldin. Eysteinn konvngr mælti. veít ek at þv mvnt [fe þetta hafa tekít af láni af monnvm. ok vil ek at þv þíggir nv þetta fe af mer at gíǫf. Sigurðr þakkaði konvngi giǫfína ok geck þegar a fvnd Olafs konvngs ok kvaðz vilía gíallda honvm gvllit. Olafr konvngr spvrði hvart hann hefðí gollðít Eysteini konvngi. Sigurðr segir honvm hversv farit hafði með þeim. þa mælti Olafr konvngr. enn er samt sem fyrra dag. at ek kann mer eckí betra ráð en Eysteinn konvngr. ok vil ek gefa þer þetta fe. Sigurðr Hrana son geck þa a fvnd Sigurðar konvngs. ok var þa hringt til hamessv at Kristzkirkiv. Hann bað Sigurð konvng lata vega feit. ok var sva gert ok vorv vel vegnar .v. merkr. þá spvrði Sigurðr konvngr ef konvngvnvm værí golldit. Sigurðr segir at golldít var hvarvmtveggia. Konvngr mælti. þá reyndiz sem mik varði. at þv vart míǫk gullavðigr. Sigurðr Hrana son sagði þa allt sem farít hafði. at baðir konvngarnir hǫfðv honvm vpp gefit. ok þetta var þat sama gvll sem hann hafði þeim golldit. Konvngr mælti. ek vil ok gefa þer þetta fe með þeim skildaga. at ef míssætti nockvt geríz milli var bræðra. þa vil ek at þv ser mínn vín mestr fyrir þessa sǫk. Sigurðr svarar. Giarna villdí ek þess biðía at yðr skíldí aldregi á. ok ǫllvm yðr bræðrvm vil ek gott. En hversv míkit fe sem við líggr ok þott líf mítt líggi við. þá mvn ek eíngan mann vm alldr virða framar en Eystein konvng meðan ek lífi. þa svarar Sigurðr konvngr. allra mestr mvnr mvn þa vera. ef ek tek þetta fe. Nv vil ek gefa þer fe þetta allt. þott þv heítir mer eíngri vínattv. Sigurðr Hrana son þakkaði Sigurði konvngi með miklvm bliðskap þessa gíof ok allt annat þat er hann gerðí honvm til sæmdar. ok bað konvng ganga i garð sínn at snæða þann dag með sva marga menn sem hann vildí síalfr. konvngr jatti þvi.

Eftir messvna gíeck Sigurðr konvngr með .lx. manna i garð Sigurðar Hrana sonar. Ok er þeir komv j dryckívstofvna. sa þeir þar agíætan vmbunat í tíǫlldvm ok hervapnvm. var [skíǫlldvm skipat allt hvsít vm veggina. ok sva fagrliga vmbvíz. at [síalfr konvngr gerðí at agíætvm. ok allir þeir. þar var hín virðvligsta veizla. geck þvi allan þann dag. Sigurðr Hrana son ok hans menn gengv vm beína. barv inn dryek ok aðra hlvtí. þa er hafa þvrftí. Ok vm daginn er þeir vorv v́t gengnir. sva at konvngr var eínn eftir með sína sveít. Þá mælti Sigurðr konvngr til sinna manna. hvar sá þer slikan hvsbunat i lendzmanz hybvlvm. er eigi getr slikan i konvngs herbergivm. míklv er sía framarr at hvívetna. Þa svarar Bergþorr bvckr. Vist erv her goð vapn ok fagrlíga vmbvíz. En allra mestr somi værí þeim í er veítir. at hann ættí nockvt [síalfr j slíkvm gersímvm. ok værí eigi allt at laní til tekít. Konvngr reiddíz ok mælti. þa er ǫllvm avðsæligvz manzins vínsæld. er han hefir af ǫðrvm allt þat er hann víll. en eckí er slíkt mælt goðgíarnliga. Sigurðr Hrana son geck þa j stofvna. ok hafðí heyrt hvat þeir [hofþv viðmæltz. Sem hringdi til aftansavngs. villdi konvngr ganga. Veítti Sigurðr þá konvngi stormannligar giafir. ok bað hann þagat ganga eftir aftansavng at drecka Kristzminni. Konvngr gerði sva. En er þeir komv í stofvna. vorv brottv skilldir allír. nema eínn [riddera skíǫlldr forn híeck við trapízv. ok þar hía slæðvr fornar. Þá mælti Sigurðr konvngr. Skiott hefir her nv skípaz Sigurðr. meðan ver hofvm brott verit. Sigurðr Hrana son svarar. þat er sem van er herra. at hverr vili hafa sítt. þviat ek attí her eíngan skíǫlld vtan þat er á yðrvm dómí hvart ek skal þenna eíga [er nv hangir her eðr eigi. En sva er tilfarít vm skíǫlld þenna. at ver forvm j herferð með Magnusi konvngí feðr yðrvm til Jrlandz ok gengvm á land inzta sinní [er eigi skylldí. kom þa j mót oss vvígr herr Jra. ok tokz bardagí sem þer hafít spvrt. ok gerðvz þav stortíðindí at þar fíell Magnus konvngr faðir yðvar. Eyvindr olbogí stallari. ok margir aðrir goðír dreingir. En flottí kom í lið vart. ok rvnnv menn til skípa hverr sem fara máttí. Ok þottvmz ek eigi fyrstr vera í flottanvm. En þa er [þeir sottv ofan at skípvnvm. var fen nockvt dívpt a siofarbackanvm. ok hlvpv menn þar sem at komv. gatv svmir yfir hlavpit en svmir eigi. vorv þeir stangaðir með spíotaoddvm er eigi komvz yfir. En þa er ver sottvm at fenínv. sa ek mann renna fyrir mer. sa hafði skíǫlld þenna á baki ok slæðvr vm sik. ok þa er hann sá at monnvm forst eigi vel vm fenit. kastaðí hann af ser slæðvrnar. hann hafðí á hofðí silkíhvfv hlaðbvna. ok þotti mer þat hellzt frami hans er hann híellt hvfvnní. en mer syndíz sem þar væri Bergþorr bvckr. En Viðkvnnr Jons son mvn þat víta. þviat hann var þa er ek tok vpp slæðvrnar ok skiolldinn. þviat ek hafðí eingan aðr j orrostvnní. En nv hefi ek þenna skíǫlld varðveítt siðan. en nv dæmí þer herra. hvarr ockar Berþors hafa á. konvngr svarar [stvtt ok skíott. hafþv skíǫlld. Geck konvngr j brott. En Bergþorr varð reiðr míok. Litlv siðarr andaðiz Olafr konvngr af sótt sem fyr er rítað. En Sigurðr ok Eysteinn vorv baðir konvngar. ok vrðv alldri siðan vel samþyckir. En þo híelltz friðr ínnanlands meðan þeir lífðv. Sigurðr Hrana son hafði líen sem aðr. ok þotti hinn mestí sæmdar maðr ok fullhvgí.

---

Fotnoter