Íslendings þáttr sögufróða

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif
Original.gif Dansk.gif


Íslendinga sögur

Íslendings þáttr sögufróða

Guðni Jónsson

bjó til prentunar


SVÁ barst at eitthvert sumar, at einn íslenzkr maðr, ungr ok fráligr, kom til [Haralds] konungs ok bað hann ásjá. Konungr spurði, ef hann kynni nökkura fræði, en hann lézt kunna sögur. Þá sagði konungr, at hann mun [taka] við honum, en hann skal þess skyldr at skemmta ávallt, er vildi, hverrgi sem hann bæði. Ok svá gerir hann, ok er hann vinsæll við hirðina, ok gefa þeir honum klæði, ok konungr gefr honum vápn í hönd sér, ok Iíðr nú svá fram til jóla.

Þá ógleðr Íslending, ok spyrr konungr, hví þat gegndi. Hann kvað mislyndi sína til koma.

„Ekki mun þat vera,“ segir konungr, „ok mun ek geta til. Þess get ek til,“ segir hann, „at nú muni uppi sögur þínar. Þú hefir ávallt skemmt í vetr, hverjum sem beiðzt hefir. Mun þér nú illt þykkja, at þrjóti at jólunum.“

„Jafnt er svá sem þú getr,“ segir hann. „Ein er sagan eftir, ok þori ek þá eigi hér at segja, því at þat er útferðarsaga þín.“

Konungr mælti: „Sú er ok svá sagan, at mér er mest um at heyra, ok skaltu nú ekki skemmta til jólanna fram, er menn eru nú í starfi, en jóladag skaltu til taka þessar sögu ok segja af nökkurn spöl, ok ek mun svá til stilla með þér, at jafndrjúg mun verða sagan ok jólin. Nú eru drykkjur miklar of jólin, ok má skömmum við sitja at hlýða skemmtan, ok ekki muntu á finna, meðan þú segir, hvárt mér þykkir vel eða illa.“

Nú er þat ok, at Íslendingr segir söguna, hefr upp jóladag ok segir of hríð, ok biðr konungr brátt hætta. Taka menn at drekka, ok ræða margir um, at þó sé djörfung í þessu, er hann Íslendingr segir þessa sögu, eða hversu konungi muni virðast. Sumum þykkir hann vel segja, en sumir vinnast minna at. Ferr svá fram of jólin. Konungr var vandr at, at hlýtt væri vel, ok stenzt þat á með umstilli konungs, er lokit er sögunni ok jólin þrýtr.

Ok it þrettánda kveld, er lokit var sögunni áðr of daginn, mælti konungr: „Er þér eigi forvitni á, Íslendingr,“ segir hann, „hversu mér líkar sagan?"

„Hræddr em ek um, herra,“ segir hann.

Konungr mælti: „Mér þykkir allvel, ok hvergi verr en efni eru til, eða hverr kenndi þér söguna?"

Hann svarar: „Þat var vanði minn út á landinu, at ek fór hvert sumar til þings, ok namk hvert sumar af sögunni nökkut at Halldóri Snorrasyni.“

„Þá er eigi kynligt,“ segir konungr, „at þú kunnir vel, ok mun þér at gæfu verða, ok ver með mér velkominn, ok skal þat heimilt ávallt, er þú vill.“

Konungr fekk honum góðan kaupeyri, ok varð hann þroskamaðr.