Rauðs þáttr hins ramma

Fra heimskringla.no
Hopp til navigering Hopp til søk
Velg språk Norrønt Islandsk Norsk Dansk Svensk Færøysk
Denne teksten finnes i flere utgaver på følgende språk ► Original.gif Dansk.gif


Flateyjarbók


Þaattr Rauds hins ramma


Raudr hinn rammi het madr æinn rikr bonde ok audigr. hann bio j firde þeim a Halogalandi er hæitir Skialfti[1] þar sem heitir Godeyiar. Raudr hafde med ser marga huskalla ok hellt hann rikmannliga sina menn þuiat hann var hofdinge mestr j firdinum ok suo uida nordr þar. fylgde honum fiolde Finna þegar hann þurfti nokkurs uid. Raudr uar blotmadr mikill ok allfiolkunnigr. hann var mikill vinr þess mannz er Þorir het ok uar kalladr hiortr. hann red firir nordr j Uogum. þeir Raudr ok Þorir voru hofdingiar myklir. En er þeir spurdu at Olafr konungr for med her nordr þangat þa sỏfnnudu þeir at ser her ok budu[2] skipum vt ok fengu lid mikit. Raudr hafde dreka mikinn ok gullbuin hofut a. uar þat skip .xxx. at rumatale ok þo mikit at þui. Þorir hiortr hafde ok mikit skip. þeir helldu lide þui sudr med landi moti Olafi konungi. En er þeir hittazst lỏgdu þeir þegar til bardaga vid konung uar þar orrosta haurd. sneri þa bratt mannfallinu j lid hæidingia ok hruduz skip þeirra. en þui næst kom a þa felmtr ok flotti. Raudr reri dreka sinum vt til hafs. þui næst let hann uinda a segl sitt. hann hafde iafnan byr huert er hann uillde sigla ok uar þat af fiolkynge hans ok golldrum. er þat skiotazst at segia af ferd Rauds at hann siglde þar til er hann kom heim til Godeyiar. Þorir hiortr siglde med sitt (lid) inn at lande ok hlupu þar af skipum. Olafr konungr for eftir þeim uid sina menn. hlupu þeir a land ok elltu hina |[3] ok drapu. uar Olafr konungr frastr ok fremstr sem oftar þa er sligt skyllde þreyta. Konungr sa huar Þorir hiortr hliop. hann uar allra manna fothuatazstr. konungr rann eftir Þori ok fylgde honum hundrinn Vige. þa mællti konungr. Vige taktu hiortinn. Hundrinn hliop fram eftir Þore ok þegar upp a hann. Þorir nam stadar vid. konungr skaut kesiu sinne þa at Þori suo at kom undir hondina ok oddrinn at um adra. ok j þui lagde Þorir til hundzins ok væitti honum mikit sar. Let Þorir þar lif sitt en Uige uar borinn saarr til skipa. fek konungr til hinn bezsta læknni at græda hundinn ok uard hann hæill. en sumir menn segia at hann sende rakkann til Finnz þess er hæitit hafde at læknna hann sem fyrr er ritat. Olafr konungr gaf ollum monnum frid þeim er badu ok retta tru uilldu taka.


Pindr ok drepinn Raudr hinn rammi

Olafr konungr hellt lide sinu nordr med landi ok kristnade allt folk þar sem hann for. en er hann kom nordr firir Skialfta[4] ætlade hann at fara inn a fiordinn ok finna Raud. en hregguidre ok staka stormr la inn a fiordinn. la konungr þar til viku fulla ok hellzst a hit sama sterkuidri inn eftir firdinum en vt hit ytra uar blasande byr at sigla nordr med lande. siglde konungr þa nordr j Ỏnnd ok gek þar allt folk undir kristnne. Sidan sneri hann ferd sinne sudr aftr. en er hann kom nordan at Skialfta[5] þa var hrid ok siadrif inn a fiordinn. konungr la þar nỏkkurar nætr ok uar uedr hit sama. þa talade konungr uit Sigurd byskup ok spurde ef hann kunni þar nokkut rad til at leggia. Byskup suarar at hann mun fræista til ef gud uill sinn styrk til gefa at sigra þenna fiannda. Sidan skryddizst byskup ollum messuskruda ok gek fram j stafnn a konungs skipinn. let hann þar setia upp rodukross ok tendra firir kerti ok bar reykelse. hann las þar firir gudspiall ok margar bænir adrar. sidan stokti hann uigdu uatnni um allt skipit. siden bad hann taka af tiolldin ok roa inn a fiordinn. hann let þa kalla til annarra skipa at aller skyllde roa inn eftir þeim. en er rodr uar greiddr a Tronunne þa gek hon inn a fiordinn. ok kendu þeir menn onguan uind a ser er a þui skipi voru ok suo stod su toft eftir j uarsimanum at þar uar loggn[6]. en suo laust siorokan burt a huornntueggia ueg at huergi sa fiollin. reri þa huert skip eftir ỏdru þar j lognninu. foru þeir suo allan daginn ok vm nottina eftir komu þeir litlu firir dagan inn j Godeyiar. En er þeir kuomu til bæiar Rauds þa flaut þar firir lande dreki hans sa hinn mykli. Olafr konungr gek þegar upp til bæiar Rauds med lid sitt ok væitti atsoknn lofti þui er Raudr suaf j ok brutu upp. hliopu menn konungs þar inn ok uar Raudr handtekinn ok bundinn en menn hans uoru drepnir þeir er þar uoru inne en sumir handteknir. þa var gengit at skala þeim er huskallar Rauda suofu j. voru þeir sumir drepnir en sumir bardir edr bundnir. þui næst uar Raudr leiddr firir konung. Konungr baud honum at lata skirazst. mun ek þa ekki sagde konungr taka af þer æignir þinar ok vera helldr vin þinn ef þu kant til at gæta. Raudr ępti j moti þui ok sagde at hann skyllde alldri a Krist trua ok gudlastade a marga uega. Konungr uard þa ræidr ok sagde at hann skyllde hafua hinn vesta dauda. let konungr þa taka hann ok binnda vid jarnnsla eina ok let setia kefli milli tanna honum ok luka suo upp munninum. þa let konungr taka lyngorm æinn ok bera at munni honum. en ormrinn uilldi æigi j munninn ok hroktizst fra j burt þuiat Raudr bles fast j mot honum. þa let konungr taka huannniola trumbu ok setia a munn honum. en sumir menn segia at konungr leti setia ludr sinn j huopta honum ok let þar j orminn. sidan let hann bera at vtan jarnnsla gloanda. hroktizst þa ormrinn vndan iarnninu j munn Rauds ok sidan j briostit til hiartans ok skar vt vm vinstre siduna. let Raudr sua lif sitt. Olafr konungr tok þar almikit fe j gulle ok silfre ok ỏdru lausafe j uopnum ok margskonar dyrgripum. en menn alla þa er fylgt hofdu Raud ok þa voru a lifue let hann skira ef tru uillde taka. en þa er þat uilldu æigi let hann drepa edr pina. Þar tok Olafr konungr drekann er Raudr hafde att ok styrde sialfr. þat skip uar myklu fridara en Tranan. uar fram a dreka hỏfud en aftr krokr ok fram af suo sem spordr. uar huortueggi suirinn ok suo stafninn gulli lagdr. þat skip kallade konungr Orminn þuiat þa er segl var a lofti skyllde þat vera firir uængi drekans. uar þetta skip þa fridazst j ollum Noregi. Eyiar þær er Raudr bygde hæita Gilling ok Hæring en allar saman hæita þær Godeyiar ok Godeyia straumr firir nordan[7] a mille ok meginlandz.




Fotnoter:

  1. r. Salfti
  2. baud Cd.
  3. 203
  4. r. Salfta
  5. r. Salfta
  6. ok tilf. Cd.
  7. ok tilf. Cd.