Völuspá II (Bugge)
Velg språk | Norrønt | Islandsk | Norsk | Dansk | Svensk | Færøysk | Latin |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Denne teksten finnes i flere utgaver på følgende språk ► | |||||||
Sæmundar Edda hins fróða
Af Sophus Bugge
1867
Völuspá
- Völuspá II
- Cod. reg. Nr. 2365, 4to.
- 1. Hliods bið ec
- allar kindir
- meiri oc miɴi
- mavgo │ heimdallar
- vilðo at ec ualfꜹþr
- uel fyr telia
- forn │ spioll fíra
- þꜹ er fremst um man.
- 2. Ec man iotna │
- ár um borna
- þa er fordom
- mic fǫdda hofdo
- nio man æc heima │
- nío iviþi
- miot uið mǫraɴ
- fyr mold nedan.
- 3. Ar uar alda
- þar │ er ymir bygði
- vara sandr nę sęr
- ne sualar uɴir
- iorð faɴz │ ęva
- ne upp himin
- gap uar giɴvnga
- eɴ gras hvergi.
- 4. Adr bvrs │ synir
- bioðom um ypðo
- þeir er mið garð
- mǫran scopo.
- sol scein I suɴan
- a salar steina
- þa var grvnd groin
- grǫnom lauki. │
- 5. Sol varp svɴan
- siɴi mana
- hendi iɴi hǫgri
- vm himin iodyr │
- sol þat ne uisso
- huar hon sali atti
- stiornor þat ne visso
- hvar │ þęr staði atto
- mani þat ne vissi
- hvat hann megins atti.
- 6. Þa gen│gengo regin oll
- arꜹk stola
- giɴhęilog god
- oc vm þat gęttvz │
- nott oc niþiom
- nꜹfn vm gafo
- morgin heto
- oc miðian dag
- vn│dorn oc aptan
- árom at telia.
- 7. Hittoz æsir
- a ida uelli
- þeir │ er hꜹrg oc hof
- hatimbroðo.
- afla lꜹgðo
- ꜹð smiðoþo
- tangir │ scopo
- oc tol gorðo.
- 8. Teflðo itvni
- teitir voro
- var þeim vettergis │
- vant or gulli.
- vɴz ııı. qvomo
- þursa meyiar
- amatkar │ mioc
- or iotvn heimom.
- 9. Þa g. r. a. ar.
- hverr scyldi duerga │
- drotin scepia
- or brimis bloði
- oc or blam leɢiom.
- 10. Þar mot│sognir
- mǫztr vm orðinn
- dverga allra
- eɴ dvriɴ aɴar
- þeir man│licon
- morg vm gorðo
- dvergar or iorðo
- sem dvriɴ sagdi.
- 11. Nyi │ oc niþi
- norðri oc suðri
- ꜹstri oc uestri
- alþiofr dvaliɴ.
- biv│ꜹʀ bavꜹʀ
- bꜹmbuʀ nori
- án oc anaʀ
- ai mioðvitnir.
- 12. Veigr │ oc gandalfr
- vindalfr þraiɴ
- þeccr oc þoriɴ
- þror vitr oc litr │
- nár oc nyraþr
- nv hefi ec dverga
- regiɴ oc raðsuidr
- rett │ um talþa.
- 13. Fili kili
- fvndiɴ. nali.
- hepti. vili
- hanaʀ svi│oʀ.
- frar hornbori.
- fręgr oc loni.
- ꜹrvangr. iari
- eikins│cialdi.
- 14. Mal er dverga
- idvaliɴs liði
- liona kindom
- til lofa│rs telia.
- þeir er sotto
- fra salar stæini
- ꜹrvanga siꜹtt
- til │ ióro valla.
- 15. Þar var drꜹpnir
- oc dolgþrasir
- hár hꜹg spori │
- hlęvangr gloi.
- scirvir. virvir.
- scafiþr. ai.
- alfr oc yngvi │
- eikinscialdi.
- fialaʀ oc frostri
- fiɴr oc giɴaʀ.
- þat mvn vppi ││
- meþan ꜹld lifir
- langniþia tal
- lofars hafat.
- 16. Vnz þriár quomo │
- or þvi liþi
- ꜹflgir oc astgir
- ęsir at hvsi.
- fvndo alandi
- litt │ megandi
- asc oc emblo
- orlꜹglꜹsa.
- ꜹnd pꜹ ne átto
- óþ þav │ ne hꜹfðo
- la ne lęti
- ne lito goða.
- 17. Aund gaf oþiɴ
- óþ │ gaf hęnir
- la gaf loðvʀ
- oc lito goða.
- 18. Asc ueit ec standa │
- heitir yɢdrasill
- hárbaðmr ausiɴ
- huíta aúri.
- þadan coma │ dꜹɢvar
- þęrs idala falla
- stendr ę yfir grǫɴ
- vrðar brvɴi. │
- 19. Þaðan coma meyiar
- margs uitandi
- þriar or þeim sę
- er und │ þolli stendr
- vrð héto eina
- aðra verþandi
- scáro asciði
- scvld │ ena þriðio.
- 20. Þęr lꜹg lꜹgðo
- þęr líf kvro
- alda bornom
- ór │ lꜹg se ia.
- 21. Þat man hon folc uíg
- fyrst iheimi
- er gvll ueig │
- geirom stvddv
- oc ihꜹll hárs
- hana brendo.
- 22. Þrysvar brendo │
- þrysvar borna
- opt osialdan
- þo hon eɴ lifir.
- 23. Heidi hána │ heto
- hvars til hvsa com
- uólo vel spá
- uitti hon ganda
- seið │ hon kvɴi
- seiþ hon leikiɴ
- ę, var hon angan
- illrar brvðar. │
- 24. Þa g. r. a. a.
- huart scyldo ęsir
- afrað gialda
- eþa scyldo goðin │ ꜹll
- gildi eiga.
- 25. Fleygði oðiɴ
- oc ifolc um scꜹt
- þat var eɴ folc│vig
- fyrst ihęimi.
- brotiɴ var borð uegr
- borgar asa
- knatto │ vanir uigspa
- uollo sporna.
- 26. Þa g. r. a.
- hverir hefði lopt │ alt
- lęvi blandit
- eþa ętt iotvns
- oþs mey gefna.
- 27. Þorr eiɴ │ þar var
- þrvngin moði
- hann sialdan sitr
- er hann slict vm fregn
- age│ngoz eiðar
- orð oc sęri
- mál ꜹll megin lig
- er amedal fóro. │
- 28. Veit hon heimdalar
- hlioð vm folgit
- undir heiðvonom
- helgom │ baðmi.
- á sér hon ꜹsaz
- ꜹrgom forsi
- af ueði val fꜹdrs
- uit│oþ er en e. hvat.
- 29. Eín sat hon uti
- þa er iɴ aldni com
- yɢióngr │ asa
- oc iꜹgo leit.
- hvers fregnit mic
- hvi freistiþ min
- alt │ ueit ec oðiɴ
- hvar þv ꜹga falt
- ienom męra
- mimis │ brvni
- dreckr mióð mimir
- morgin hverian
- af veþi v.
- v. e. e. h. │
- 30. Valþi henne herfꜹðr
- hringa oc men
- fe spioll spaclig
- oc spa │ ganda
- sa hon uitt oc vm vitt
- of verold hveria.
- 31. Sa hon valkyr│ior
- vítt vm komnar
- gꜹvar at riða
- til goðþioðar.
- scvld │ helt scildi
- enn scꜹgul ꜹɴor
- gvɴr. hildr gꜹndul
- oc geir ││ scꜹgul.
- nv ero talþar
- nꜹɴor herians
- gorvar at ríþa
- grvnd │ valkyrior.
- 32. Ec sa baldri
- blodgom tivor
- odins barni
- or log │ folgiɴ
- stóð vm vaxiɴ
- vollo hęri
- miór oc mioc fagr
- mistilteiɴ. │
- 33. Varð af þeim meiði
- er mer syndiz
- harmflꜹg hęttlig
- hꜹþr │ nam scióta.
- baldrs broðir
- vár of boriɴ snęmma
- sa nam oþins │ sónr
- ein nęttr vega.
- 34. Þo hann ęva hendr
- ne hꜹfuþ kembþi
- aþr │ a bál vm bar
- baldrs andscota.
- en friɢ um gret
- ifensꜹlom
- ua │ val hallar
- v. e. e. e. h.
- 35. Hapt sa hon liɢia
- undir hvera lundi
- lę │ giarn lici
- loca aþeckian.
- þar sitr sigyn
- þeygi vm sinom
- ver │ velglyioð
- v. þ. e. h.
- 36. A fellr ꜹstan
- um eitr dala
- sꜹxom oc sverþom │
- sliþr heitir sv.
- stod fyr norðan
- aniþa vollom
- salr or gvlli
- sin│dra ęttar.
- enn aɴaʀ stoð
- a okolni
- bior salr iotvns
- en sa brimir │ heitir.
- 37. Sal sa hon standa
- solo fiáʀi
- na strondo a
- norþr hor│fa dyʀ.
- fello eitr dropar
- iɴ vm lióra
- sa er undiɴ salr
- orma │ hryɢiom.
- 38. Sa hon þar vaþa
- þvnga strꜹma
- menn meinsvara
- oc morð vargar. │
- oc þaɴ aɴars glepr
- eyra rvno
- þar svg niþ │ hꜹɢr
- nái fram gengna
- slęit vargr ver'a
- v. e. e. e. h.
- 39. Avstr sát │ in aldna
- i iarn uiþi
- oc fǫddi þar
- fenris kindir.
- verþr af þeim │ ꜹllom
- eiɴa noccorr
- tvngls tivgari
- itrollz hami.
- 40. Fylliz fior│vi
- feigra manna
- ryþr ragna siót
- rꜹðom dreyra
- svart var þa sol│scín
- of svmor eptir
- veþr oll valynd
- v. e. h.
- 41. Sat þar a hꜹgi │
- oc sló hꜹrpo
- gygiar hirþir
- gladr eɢþęr.
- gól vm hanom
- igagl │ viþi
- fagr rꜹdr háni
- sa er fialaʀ heitir.
- 42. Gól um asom
- gul│lincambi
- sa uecr hꜹlþa
- at hiarar at heriafꜹdrs,
- eɴ aɴaʀ │ gelr
- fyr iorð neðan
- sót rꜹþr háni
- at sꜹlom heliar.
- 43. Geyr │ garmr mioc
- fyr gnipa helli
- festr mvn slitna
- eɴ fre│ki reɴa
- fiolþ veit hon frǫða
- fram se ec lengra
- vm rag│na rꜹc
- rꜹm sigtyva.
- 44. Broþr mvno beriaz
- oc at bꜹɴom │ verþa
- mvno systrvngar
- sifiom spilla
- hárt er i heimi
- hór│domr micill
- sceɢꜹld scalm ꜹld
- scildir ro klofnir
- virndꜹld │ vargꜹld
- aþr verold steypiz
- mvn engi maþr
- oðrom þyrma. │
- 45. Leica mims synir
- eɴ miotvðr kyndiz
- at en galla
- gial││lar horni
- hatt blęss heimdallr
- horn er alopti
- męlir oðiɴ │
- við mims hꜹfuþ │
- ymr iþ aldna tre
- eɴ iótvɴ losnar
- scelfr yɢdrasils
- ascr st│andandi.
- 46. Geyr nv g.
- 47. Hrymr ekr ꜹstan
- hefiz lind fyr
- sn│yz iormvngandr
- i iotvn moði.
- ormr knyr vɴir
- eɴ ari hl│accar
- slitr nai nef fꜹlr
- nagl far losnar.
- 48. Kioll feʀ ꜹs│tan
- koma mvno mvspellz
- vm lꜹg lydir
- eɴ loki styrir
- fara │ fifls megir
- meþ freka allir
- þeim er brodir
- by leipz ifór.
- 49. Hvat er │ meþ asom
- hvat er meþ alfom
- gnyr allr iotvn heimr
- ęsir ro aþin│gi
- stynia dvergar
- fyr stein dvrom
- veɢ bergs visir
- v. e. e. h.
- 50. Surtr │ feʀ svɴan
- meþ sviga lęfi
- sciɴ af sverþi
- sol valtífa.
- griot bi│org gnata
- eɴ gifr rata
- troþa halir helveg
- en himin clofnar. │
- 51. Þa cǫmr hlinar
- harmr aɴaʀ fram
- er oðiɴ feʀ
- við ulf vega │
- en bani belia
- biartr at surti
- þa mvn friɢiar
- falla angan │ tyr.
- 52. Þa kǫmr iɴ micli
- mꜹgr sigfꜹdur
- víðaʀ vega
- at val dy│ri.
- letr hann megi hvedrvngs
- mvnd vm standa
- hiór til hiarta │
- þa er hefnt fꜹdur.
- 53. Þa kǫmr iɴ mǫri
- mꜹgr hlodyniar
- gengr │ oþins sonr
- vid ulf vega
- drepr hann af moþi
- miðgarz uęor │
- mvno halir allir
- heim stǫd ryþia
- gengr fet nío
- fiorgyn│iar bvʀ
- neppr fra naðri
- niðs oqviðnom.
- 54. Sol ter sortna │
- sigr fold imar
- hverfa af himni
- heiðar stiornor.
- geisar eími │
- viþ aldr nara
- leicr har hiti
- uið himin sialfan.
- 55. Geyr n. │
- 56. Ser hon upp koma
- ꜹðro siɴi
- iorð or ęgi
- iþia grǫna.
- falla │ forsar
- flygr ꜹrn yfir
- sa er afialli
- fisca ueiðir.
- 57. Fiɴaz │ ęsir
- aiþa velli
- oc vm mold þinvr
- matkaɴ dǫma
- oc a fimbvl│tys
- fornar rvnar.
- 58. Þar mvno eptir
- vndr samligar
- gvll│nar tꜹflor
- igrasi fiɴaz.
- þers i ardaga
- attar hofðo. │
- 59. Mvno osanir
- acrar uaxa
- bꜹIs mvn allz batna
- baldr │ mvn coma.
- bva þeir hꜹþr oc baldr
- hroptz sigtoptir
- vel val│tivar
- v. e. e. h.
- 60. Þa kna hǫnir
- hlꜹt viþ kiosa
- oc byrir │ byɢia
- brǫdra tveɢia.
- vind heim vidan
- v. e. e. h.
- 61. Sal ser │ hon standa
- solo fegra
- gvlli þacþan
- agimlé.
- þar ││ scolo dyɢvar
- drottir byɢia
- oc vm aldr daga
- ynþis niota. │
- 62. Þar kǫmr iɴ dimmi
- dreki flivgandi
- naþr fraɴ neþan
- fra │ niþa fiollom.
- beʀ ser ifioþrom
- flygr vꜹll yfir
- niþhꜹɢr │ nai
- nv mvn hon seyqvaz.
Noter:
1. Med Ordet Hliods begynder Digtet paa øverste Rand af S. 1 i Hskr., H er rød og meget stor. Nogen Overskrift kan nu ikke skjelnes, og der har maaske aldrig været nogen. — 4. De fire sidste Bogstaver i heimdallar ere utydelige, navnlig er det usikkert, hvovidt R har heimdallar eller heimdalar. — 5. For vilðo har R vilð̇o med en Prik oppe ved ð; sidste Bogstav er o, og ikke u. — 5. at, ikke it. — 5. Skrevet ualfꜹþ, hvilket maa opløses ualfꜹþr (ikke ualfꜹþur). — 6. I fyr staar ikke Prik over y. — 8. man, saa R, neppe manc.
2, 3. þꜹ R, men v er underprikket som urigtig. — 8. fyr skrevet her, som almindelig hvor det forkortes, fv i R.
3, 3. sęr, ikke ser.
4, 4. mǫran, ikke mǫtan. — 5. suɴan, ikke suɴa.
5, 4. Over y i iodyr staar en Prik. (Bogstavtegnet betyder altsaa sikkert y, ikke u). — 10. mégins R, dog er Stregen over e ikke ganske tydelig.
6, 1. gen│gengo feilskrevet for gengo.
9, 2. hverr, ikke Hverr. — 3. drotin, ikke drottinn.
12, 4. Efter litr er oc og et Navn udraderet.
14, 2. dvaliɴs, ikke dvalins. — 6. fra er skrevet ved f med Forkortningstegn for ra over Linjen, men efter f følger desuden ra skrevet fuldt ud.
15, 1. drꜹpnir, ikke drꜹpn. — 4. hlęvangr, saavidt jeg kan se, ikke hlevangr.
16, 1. þriár feilskrevet for þrír.
16, 6. I megandi er eg utydelige. — 10. I hꜹfðo er h og især ꜹ utydelige. — 11. I lęti er de to første bogstaver ikke tydelige; ikke: lá þau ne áttu.
23, 3. uólo sér ud som úolo, men det var vistnok Skriverens Mening, at Stregen over Linjen (der her er anvendt uden tilstrækkelig Grund) skulde tilhøre o. — 6. seiþ, saavidt jeg kan sé, ikke seip'; hvad man har antaget for Accent, er nok kun en Hage ved þ, og det er en betydningsløs Plet, som man har anset for Apostroph. — 8. brvðar skrevet
brv
þioðar.
24, 4. eþa her som stadig, hvor det forkortes, skrevet eþ'.
29, 8. Efter ꜹga er skrevet þitt, men dette er underprikket som urigtigt.
32, 6. vollo er vistnok, som Munch mener, blot en Skrivfeil for vollom, idet en Streg over den sidste o er glemt.
33, 2. I syndiz er d'en skreven til over Linjen — 6. oþins skrevet med stor S.
34, 7. ua skrevet uọṛaþṛ.
36, 3. sꜹxom, saa ganske tydelig, ikke
sꜹrom. — 5. fyr skrevet fuldt ud, ikke Prik over y. — 6. vollom skrevet
v
f̣ịollō.
38, 3. 4. Egentlig skrevet vargar │ vara oc (saa feilagtig afdelt); men Stregerne og Prikkeme over morð og meins vise den rigtige Ordstilling, — 5. þaɴ egentlig skrevet þaɴz, men z er, som det synes, overraderet (eller slidt?).
41, 4. Over ę i ecþęr staar Accent i R.
43, 5. frǫða, ikke froða.
44, 2. bꜹ ɴom, ikke bꜹnom.
45,3. galla, ikke gialla. — 8. Efter hꜹfuþ ere følgende Ord udraderede: ymr iþ aldna tre eɴ iotvɴ losnar scelfr.
47, 1. Intet Punkt over Hrymr, derimod er et Punkt sat over den forreste Krølle af ꜹ i ꜹstan; Guðbrandr Vigfússon formoder, at Afskriveren har villet ændre ꜹstan til vestan, men at han har glemt at indskyde e efter v.
48, 8. by leipz, ikke byleips.
49, 3. iotvn heimr, ikke blot heimr.
53, 5. hann skrevet h'.
53, 8. Over ǫ i stǫd staar Accent i R.
54,1. ter, ikke tecr. — 5. eími, ikke eimr.
57, 5. oc a fimbvl, ikke: oc fimbvl.
60, 3. Der er ikke Prik over y i byrir; y er maaske her kun en egen Bogstavform for v.
62, 4. fra udvisket i R. — 4. niþa, saa R, skjønt den sidste Bogstav er noget utydelig, hvilket er foranlediget derved, at Skriveren først har skrevet en urigtig Bogstav og derpaa rettet denne til a; der skal ikke Iæses niþiz. — 8. hon skrevet ho, hvilket ikke kan læses hann.